کاربر:Omid/صفحه تمرین1
پولشویی در ایران
پولشویی چیست
پولشویی به چرخه‌ای اطلاق می‌شود که در آن پول‌هایی که عمدتا از طرق نامشروع و غیر قانونی به‌دست می‌آید را وارد چرخه رسمی اقتصاد کنند و به این ترتیب ماهیت رسمی به این پول‌ها می‌دهند. نمونه این فعالیت‌ها مانند درآمدهای حاصل از فروش مواد مخدر، انواع قاچاق و مشاغل زیرزمینی است. حال اگر این درآمدها وارد فعالیت‌های اقتصادی کشور شوند به طوری که رد و منشأ آن‌ها قابل پیگیری نباشد مفهوم پولشویی معنا پیدا می‌کند. به بیان ساده‌تر به فرآیند گم کردن منشأ پول‌های ناسالم، پولشویی گفته می‌شود. پولشویی فعالیتی غیرقانونی است که در طی انجام آن، عواید و درآمدهای ناشی از اعمال خلاف قانون، مشروعیت می‌یابد. به عبارت دیگر پول‌های کثیف ناشی از اعمال خلاف به پول‌های به ظاهر تمیز تبدیل می‌شوند و در بدنه اقتصاد جایگزین می‌شود.
پولشویی یک جرم تبعی و فرعی است و همواره مسبوق بر جرم اصلی می‌باشد و درصورت فقدان جرم اصلی، جرم پولشویی هم موضوعاً منتفی است.[۱]
وجه تسمیه پولشویی
نخستین بار فردی به نام آل کاپون گروهی به نام آل‌کاپون‌ها تشکیل داد. این گروه به زور از مردم اخاذی می‌کردند. آنان برای پنهان‌سازی شیوه عمل خود، رخت‌شوی‌خانه‌ای تأسیس کردند و وانمود می‌کردند درآمد خود را از این راه به‌دست می‌آورند، نه از راه نامشروع. اصطلاح پولشویی این‌چنین شکل گرفت.
هم‌اکنون در ایران بزرگترین افرادی که به این اعمال مجرمانه اقدام می‌کنند، با استفاده از روش‌های متفاوت هم‌چون جعل اسناد و استفاده از افراد خاص در بدنهٔ ادارهٔ ثبت احوال کشور اقدام به ایجاد هویت‌های متفاوت می‌نمایند تا اعمال خلاف‌کارانهٔ خود را از دید مأموران دور نگه دارند تا بتوانند آزادانه مقدار حجم انبوه مالی را که از راه غیرقانونی به دست آورده‌اند موجه جلوه دهند
جرم پولشویی وابسته به جرم اصلی ازقبیل قاچاق مواد مخدر اختلاس ارتشاء و… است.
پولشویی موجب اختلال در نظام اقتصادی جامعه می‌شود که پیامدهای زیان‌بار فراوانی در جامعه به دنبال دارد.
انواع پولشویی
چهار گونه پولشویی قابل شناسایی است:
- پولشویی درونی: شامل پول‌های کثیف که از فعالیت‌های مجرمانه در داخل خاک یک کشور به دست آمد و در همان کشور شسته می‌شود.
- پولشویی مهار شونده: شامل پول‌های کثیف به دست آمده از فعالیت‌های مجرمانه که در داخل خاک یک کشور کسب و خارج از آن کشور تطهیر می‌شود.
- پولشویی بیرونی: شامل پول‌های کثیف به دست آمده از فعالیت مجرمانه انجام شده در سایر کشورها که در خارج نیز شسته می‌شود.
- پولشویی واردشونده: شامل پول‌هایی که از فعالیت مجرمانه در سایر نقاط بدست آمده و در داخل خاک کشور مورد نظر شسته می‌شود.
انواع پول‌های غیر قانونی و نامشروع
انواع پول‌هایی که می‌تواند بصورت نامشروع در جامعه مطرح باشد به سه گروه پول‌های کثیف یا پول‌های آغشته به خون و پول‌های سیاه و پول‌های خاکستری تقسیم می‌شود:
- پول کثیف یا آغشته به خون: به مجموعه درآمدهای نامشروعی اطلاق می‌گردد که در اثر عملیات قاچاق موادمخدر، قاچاق انسان، اقدامات تروریستی و ... به دست آید.
- پول سیاه: پول‌های حاصل از قاچاق کالا است به نحوی که درآمدهای حاصل از قاچاق کالا و شرکت در معاملات پرسود دولتی که خارج از عرف طبیعی صورت می‌گیرد، باعث پیدایش این قبیل پول می‌شود.
- پول خاکستری: درآمدهای حاصل از فروش کالا یا انجام دادن کارهای تولیدی است ولی از نظارت دولت پنهان می‌ماند که معمولاً برای فرار از مالیات صورت می‌پذیرد.
روش‌های پولشویی
به طور کلی عملیات پولشویی در سه مرحله انجام می‌پذیرد:
- جایگذاری: عبارت است از تزریق عواید حاصل از فعالیت‌های مجرمانه به شبکه‌های رسمی با هدف تبدیل آن از حالت نقدی به دارایی‌های مالی، اعم از اینکه به خارج از کشور منتقل شود یا به وسیله آن کالاهای با ارزش خریداری یا در بانکها سپرده‌گذاری نمایند.
- لایه‌گذاری: در طی این مرحله درآمدهای نامشروع با یک سری فعالیت‌های مبادلاتی به منظور تغییر وضعیت غیر قانونی به اجرا در می‌آید.
- ادغام: فراهم کردن پوشش ظاهری مشروع و توجیه قانونی برای عواید حاصل از فعالیت‌های مجرمانه. به عبارت دیگر وجوه غیر قانونی با یک سری فعالیت‌های تجاری و قانونی به بدنه اصلی اقتصاد ترکیب گردد.[۱]
تاثیر پولشویی بر اقتصاد
پولشویی به عنوان یک جرم مالی تأثیر منفی چشم‌گیری بر رشد و توسعه اقتصادی کشورها به جای می‌گذارد. در قطعنامه‌ای که در ژوئن ۱۹۹۸ در مجمع عمومی سازمان ملل متحد تصویب شد، برآورد شد سالانه دست‌کم ۲ میلیارد دلار پول تطهیر می‌شود. از جمله اثرات منفی پولشویی می‌توان موارد زیر را نام برد:
- تخریب بازارهای مالی
- فرار سرمایه به‌صورت غیرقانونی از کشور
- کاهش تقاضای پول و کاهش معینی در نرخ سالانه‌ی تولید ناخالص ملی
- ورشکستگی بخش خصوصی
- کاهش بهره‌وری در بخش واقعی اقتصاد
- افزایش ریسک خصوصی‌سازی
- تخریب بخش خارجی اقتصاد
- ایجاد بی‌ثباتی در روند نرخ‌های ارز و بهره
- توزیع نابرابر درآمد[۱]
پولشویی در ایران
مجازات پولشویی در ایران
بر اساس ماده سه لایحه «مبارزه با جرم پولشویی» مجلس شورای اسلامی، اشخاصی که مرتکب جرم پولشویی می شوند اعم از مباشر یا شریک، علاوه بر ضبط دارایی با منشاءغیرقانونی و منافع حاصل از آن ، به جزای نقدی معادل یک چهارم ارزش دارایی مذکور محکوم می شوند. ارائه ندادن اطلاعاتی که برحسب وظایف قانونی یا حرفه ای خود، منجر به کسب دارایی با منشأ غیرقانونی می شود، در این لایحه به عنوان کمک یا تسهیل جرم پولشویی تعریف شده است . طبق ماده چهار این لایحه ، انجام اقدامات اداری مانند ثبت در ادارات ثبت اسناد و املاک ، دفاتر اسناد رسمی و شهرداری ها و عملیات بانکی در بانکها، موسسه های مالی و اعتباری و صندوق های قرض الحسنه از سوی هرشخص که بطور عمد برای کمک یا تسهیل جرم پولشویی انجام شود، جرم محسوب می شود.
بر اساس ماده هفت این لایحه ، شورای مبارزه با پولشویی به ریاست معاون اول رئیس جمهور و عضویت وزیران امور اقتصادی و دارایی ، بازرگانی ، اطلاعات و دادگستری و رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور و رئیس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و دادستان کل کشور تشکیل می شود.به هر صورت پولشویی از جمله جرایم جدید مطرح شده در حوزه مسائل و امور اقتصادی است. لایحه مبارزه با پولشویی مشتمل بر هشت ماده و پنج تبصره در جلسه علنی روز یکشنبه مورخ ششم اردیبهشت ماه ۱۳۸۳ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید. عدم تائید این لایحه در شورای نگهبان به ارسال آن به مجمع تشخیص مصلحت نظام انجامید. کمیسیون اقتصاد کلان دبیرخانه مجمع، بررسی های اولیه را بر روی آن انجام داده و گزارش مقدماتی آن در نشست روز شنبه ۲۷ آبان ماه ۱۳۸۵ درکمیسیون اصلی اقتصاد کلان مجمع مطرح و کلیات مورد بحث و بررسی از سوی اعضا قرار گرفت و در نهایت مجددا به مجلس برگردانده شد.
ماده یک این لایحه در تعریف پولشویی چنین آورده است که: پولشویی عبارتست از:
الف) تحصیل، تملک، نگهداری یا استفاده از عواید حاصل از فعالیت های غیر قانونی با علم به این که به طور مستقیم یا غیر مستقیم در نتیجه ارتکاب جرم به دست آمده باشد.
ب) تبدیل، مبادله یا انتقال عوایدی به منظور پنهان کردن منشا غیر قانونی آن با علم به این که به طور مستقیم یا غیر مستقیم ناشی از ارتکاب جرم بوده یا کمک به مرتکب به نحوی که وی مشمول آثار و تبعات قانونی ارتکاب آن نگردد.
ج) اخفا یا پنهان یا کتمان کردن ماهیت واقعی، منشا، منبع، محل، نقل و انتقال، جا به جایی یا مالکیت عوایدی که به طور مستقیم یا غیر مستقیم در نتیجه جرم تحصیل شده باشد.
در این لایحه مرتکبین پولشویی علاوه بر استرداد درآمد و عواید حاصل از ارتکاب جرم مشتمل بر اصل و منافع حاصل (و اگر موجود نباشد مثل یا قیمت آن) به جزای نقدی به میزان یک چهارم عواید حاصل از جرم محکوم می شوند.
.اگر مایل هستید در مورد مسائل حقوقی جرائم و مجازات ها و یا امور مهاجرت با وکلای مجرب مشورت نمایید موسسه حقوقی ملک پور میتوند بهترین گزینه انتخابی شما باشد.شما میتوانید بهترین و دقیق ترین اطلاعات حقوقی را از وکلا و مشاوران موسسه حقوقی ملک پور بخواهید.
*عنصر مادی جرم پولشویی در قانون ایران چیست؟
طبق ماده ۲ قانون مبارزه با پولشویی ایران جرم پولشویی عبارت است از:
- تحصیل، تملک، نگهداری یا استفاده از عواید حاصل از فعالیت‌های غیرقانونی با علم به این که به طور مستقیم یا غیر مستقیم در نتیجهٔ ارتکاب جرم به دست آمده باشد؛
- تبدیل، مبادله، یا انتقال عوایدی به منظور پنهان کردن منشاء غیرقانونی آن با علم به این که به طور مستقیم یا غیرمستقیم ناشی از ارتکاب جرم بوده یا کمک به مرتکب به نحوی که وی مشمول آثار و تبعات قانونی ارتکاب آن جرم نگردد؛
- اخفاء یا پنهان یا کتمان کردن ماهیت واقعی، منشاء، منبع، محل، نقل و انتقال، جابه‌جایی، یا مالکیت عوایدی که به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم درنتیجهٔ جرم تحصیل شده باشد.