۷٬۳۴۸
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۷۵: | خط ۷۵: | ||
| پانویس = | | پانویس = | ||
}} | }} | ||
'''میرحسین موسوی''' (زاده ۱۱ اسفند ۱۳۲۰) پنجمین و آخرین نخست وزیر جمهوری اسلامی ایران از سال ۱۳۶۰ تا ۱۳۶۸ | '''میرحسین موسوی''' (زاده ۱۱ اسفند ۱۳۲۰) پنجمین و آخرین نخست وزیر جمهوری اسلامی ایران از سال ۱۳۶۰ تا ۱۳۶۸ مقارن با «[[جنگ ایران و عراق]]» و «[[قتل عام ۶۷]]» بود. او در ۲۲ آذر ۶۷، در مصاحبه با شبکه او.آر.اف اتریش از قتل عام ۶۷ دفاع کرد. | ||
میر حسین موسوی فارغالتحصیل رشته معماری و شهرسازی از دانشگاه ملی است. | میر حسین موسوی فارغالتحصیل رشته معماری و شهرسازی از دانشگاه ملی است. او پیش از انقلاب ضدسلطنتی با سیاست آشنا شد و در ابتدا به گروههای ملی مذهبی گرایش داشت. میر حسین موسوی در سال ۱۳۵۵ به همراه همسرش زهرا رهنورد به آمریکا رفت و در کنفدراسیون دانشجویان ایرانی فعالیت داشت. بعد از اوج گیری تظاهرات مردم ایران علیه حکومت پهلوی به خمینی گرایش پیدا کرد و در در ارتباط با محمد حسینی بهشتی از نزدیکترین نفرات به خمینی قرار گرفت. | ||
میر حسین موسوی بعد از پیروزی انقلاب ضد سلطنتی، در بالاترین مناصب اجرایی و حکومتی، از جمله | میر حسین موسوی بعد از پیروزی انقلاب ضد سلطنتی، در بالاترین مناصب اجرایی و حکومتی، از جمله عضویت شورای انقلاب، عضویت شورای مرکزی حزب جمهوری اسلامی و رئیس دفتر سیاسی این حزب، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی و رئیس ستاد این شورا، رئیس بنیاد مستضعفان، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، وزیر خارجه جمهوری اسلامی و به مدت ۸ سال نخست وزیر جمهور اسلامی بود. | ||
وی پس از مرگ [[روحالله خمینی]]، با تغییر قانون اساسی و حذف پست نخستوزیری، از فعالیتهای اجرایی کناره گرفت و بیشتر در مناصب حاشیهای بود. | وی پس از مرگ [[روحالله خمینی]]، با تغییر قانون اساسی و حذف پست نخستوزیری، از فعالیتهای اجرایی کناره گرفت و بیشتر در مناصب حاشیهای بود. | ||
میر حسین موسوی در سال ۱۳۸۸ همزمان با انتخابات ریاست جمهوری در ایران، کاندید انتخابات شد. در این دوره رقابت اصلی بین او و محمود احمدی نژاد، کاندید محبوب سید علی خامنهای بود. طبق اعلام رسمی محمود احمدی نژاد | میر حسین موسوی در سال ۱۳۸۸ همزمان با انتخابات ریاست جمهوری در ایران، کاندید انتخابات شد. در این دوره رقابت اصلی بین او و محمود احمدی نژاد، کاندید محبوب سید علی خامنهای بود. طبق اعلام رسمی محمود احمدی نژاد پیروز شد. میر حسین موسوی و هوادارانش به این نتایج اعتراض کردند. این موضوع منجر به شکل گیری اعتراضاتی شد. این اعتراضات در اوج خود به یک قیام خیابانی گسترده در سراسر ایران تبدیل شد که به [[تظاهرات ۱۳۸۸|تظاهرات ۸۸]] معروف است. اعتراضات و تظاهرات خیابانی ماهها ادامه داشت. در ابتدا این تظاهرات در اعتراض به نتایج انتخابات بود ولی به سرعت رنگ و بوی ضد حکومتی گرفته و تمامیت حکومت جمهوری اسلامی را هدف قرار داد. اوج این تظاهرات و خونینترین آن روز ۶ دی ۱۳۸۸ مصادف با عاشورای حسینی بود. بنا به گفته منابع حکومتی در این روز تهران در آستانه سقوط قرار داشت. در نهایت یکسال بعد و بعد از تظاهرات اعتراضی دیگری در بهمن ۱۳۸۹، میر حسین موسوی و همسرش زهرا رهنورد و مهدی کروبی یکی دیگر از کاندیداهای شرکت کننده در انتخابات، تحت بازداشت و حبس خانگی قرار گرفتند که تا امروز نیز ادامه دارد. | ||
در نهایت یکسال بعد و بعد از تظاهرات اعتراضی دیگری در بهمن ۱۳۸۹، میر حسین موسوی و همسرش زهرا رهنورد و مهدی کروبی یکی دیگر از کاندیداهای شرکت کننده در انتخابات، تحت بازداشت و حبس خانگی قرار گرفتند که تا امروز نیز ادامه دارد. | |||
== کودکی و تحصیلات میر حسین موسوی == | == کودکی و تحصیلات میر حسین موسوی == | ||
میرحسین موسوی | میرحسین موسوی خامنه در ۱۱ اسفند ۱۳۲۰ در شهر خامنه در استان آذربایجان شرقی ایران به دنیا آمد. پدرش کاسبی آذری بود. او تا دوران دبیرستان درخامنه درس خواند و پس از اتمام دبیرستان در ۱۳۳۷ به تهران آمد. در سال ۱۳۴۸ از دانشگاه ملی فوق لیسانس معماری و شهرسازی گرفت. در همان سال با زهرا رهنورد آشنا شد و ازدواج کرد. حاصل این ازدواج دو فرزند است. | ||
== آغاز فعالیت سیاسی == | == آغاز فعالیت سیاسی == | ||
خط ۹۸: | خط ۹۶: | ||
=== بعد از [[انقلاب ضد سلطنتی]] === | === بعد از [[انقلاب ضد سلطنتی]] === | ||
با تأسیس حزب جمهوری اسلامی توسط [[سید محمد حسینی بهشتی|محمد حسینی بهشتی]] در نخستین روزهای بعد از [[انقلاب ضد سلطنتی]] ۱۳۵۷، میرحسین موسوی هم به این حزب پیوست و دبیر سیاسی | با تأسیس حزب جمهوری اسلامی توسط [[سید محمد حسینی بهشتی|محمد حسینی بهشتی]] در نخستین روزهای بعد از [[انقلاب ضد سلطنتی]] ۱۳۵۷، میرحسین موسوی هم به این حزب پیوست و دبیر سیاسی آن شد. او هم چنين به عضويت شورای انقلاب اسلامی درآمد. میرحسین موسوی همچنین سردبیر روزنامه جمهوری اسلامی، ارگان حزب نیز بود. در سال ۱۳۶۰ و در كابینه محمدعلی رجایی، موسوی به عنوان وزیر امور خارجه معرفی شد. | ||
بعد از كشته شدن محمدعلی رجایی و محمدجواد باهنر، رئیس | بعد از كشته شدن محمدعلی رجایی و محمدجواد باهنر، رئیس جمهور و نخست وزیر وقت در انفجار ۸ شهریور ۱۳۶۰، [[سید علی خامنه ای|علی خامنهای]]، رئیس جمهور ایران شد و ابتدا علیاكبر ولایتی را به عنوان نخست وزیر به مجلس معرفی كرد، اما مجلس به ولایتی رأی اعتماد نداد و خامنهای علیرغم اختلافاتی كه در داخل حزب جمهوری اسلامی با میرحسین موسوی داشت، او را به عنوان نخست وزیر به مجلس معرفی نمود. موسوی از آن زمان تا سال ۱۳۶۸ برای ۸ سال، نخست وزیر ایران بود. از آنجا كه تقریبا تمام دوران نخست وزیری میرحسین موسوی همزمان با [[جنگ ایران و عراق]] بود، عموما از او با عنوان «نخست وزیر جنگ» یاد میشود.<ref name=":0" /> | ||
== مسئولیتهای میر حسین موسوی | == مسئولیتهای میر حسین موسوی در رژیم ایران == | ||
میرحسین موسوی عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی و مجمع تشخیص مصلحت نظام بود. اعضای این دو نهاد حكومتی را [[سید علی خامنه ای|علی خامنهای]] انتخاب میكند. سوابق شغلی و مسئولیتی میرحسین موسوی به شرح زیر است: | میرحسین موسوی عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی و مجمع تشخیص مصلحت نظام بود. اعضای این دو نهاد حكومتی را [[سید علی خامنه ای|علی خامنهای]] انتخاب میكند. سوابق شغلی و مسئولیتی میرحسین موسوی به شرح زیر است: | ||
* عضو شورای انقلاب اسلامی از ۱۳۵۸ تا ۱۳۵۹ | * عضو شورای انقلاب اسلامی از ۱۳۵۸ تا ۱۳۵۹ | ||
خط ۱۲۹: | خط ۱۲۷: | ||
== ماجرای [[قتل عام ۶۷]] == | == ماجرای [[قتل عام ۶۷]] == | ||
[[قتل عام ۶۷|قتل عام سال ۶۷]]، واقعهای است که طی آن به فرمان [[روحالله خمینی]] بیش از | [[قتل عام ۶۷|قتل عام سال ۶۷]]، واقعهای است که طی آن به فرمان [[روحالله خمینی]] بیش از ۳۰ هزار زندانی سیاسی در زندانهای حکومت ایران از اواخر تیرماه تا اواسط پائیز ۶۷ در تهران و در شهرستانها اعدام شدند. در این زمان میرحسین موسوی نخست وزیر دولت جمهوری اسلامی بود. | ||
در ۲۲ | در ۲۲ آذر ۶۷، میرحسین موسوی در مصاحبه با شبکه او.آر.اف اتریش از قتل عام ۶۷ دفاع کرد و این واقعیت که اکثر قربانیان زندانیانی بودند که دوره محکومیتشان به پایان رسیده یا سالها قبل تنها به دلیل اعتقادات سیاسی و فعالیتهای صلح آمیزی مثل پخش نشریه و شرکت در تظاهرات، دستگیر شده بودند را انکار کرد.<ref>[https://twitter.com/amnestyiran/status/1071062848367968262?lang=en توییت عفو بینالملل]</ref> | ||
وی در بخشی از مصاحبه میگوید:<blockquote>«... مجاهدین میخواستند به تهران حمله کنند... ما با آنها مبارزه کردیم، پس چه کار بایستی میکردیم؟ در این زمینه ما هیچگونه عذرخواهی نمیشناسیم، یعنی حکومت ما وظیفه دارد که از خودش دفاع کند.»<ref>[https://news.mojahedin.org/i/news/160569 اعتراف موسوی به قتل عام وحشیانه زندانیان سیاسی]</ref></blockquote>میرحسین موسوی همچنین | وی در بخشی از مصاحبه میگوید:<blockquote>«... مجاهدین میخواستند به تهران حمله کنند... ما با آنها مبارزه کردیم، پس چه کار بایستی میکردیم؟ در این زمینه ما هیچگونه عذرخواهی نمیشناسیم، یعنی حکومت ما وظیفه دارد که از خودش دفاع کند.»<ref>[https://news.mojahedin.org/i/news/160569 اعتراف موسوی به قتل عام وحشیانه زندانیان سیاسی]</ref></blockquote>میرحسین موسوی همچنین در ۱۳ مرداد ۱۳۸۹، طی مصاحبهای که با گروهی از روزنامهنگاران درباره کشتارهای دهه ۶۰ انجام شده است به درگیریهای مسلحانه اشاره کرده و میگوید «طبیعی است» که نظام انقلابی با این حرکتها برخورد کند. وی در بخشی از مصاحبه میگوید:<blockquote>«به هر حال باز کردن مسائل دهه ۶۰، هر کدامش تالی فاسد دارد. من همیشه سعی کردم که از کنار این مسائل رد بشوم. من در آن موقع، به عنوان نخستوزیر، موظف بودم که از کلیت نظام دفاع بکنم…»<ref>[https://justice4iran.org/persian/latest-developments/mirhossein/ میرحسین موسوی: اگر ورود به مسائل دهه شصت شروع شود، پایانی نخواهد داشت]</ref></blockquote>عصمت طالبی که همسر و برادرش با وجود داشتن حکم حبس چند ساله، در تابستان ۶۷ اعدام شدند، در شهادتی نزد سازمان عدالت برای ایران از مراجعه خانوادهها به دفاتر مسئولان وقت جمهوری اسلامی و از جمله دفتر نخست وزیر (میرحسین موسوی۹ برای متوقف کردن کشتار ۶۷ میگوید:<blockquote>«وقتی ملاقاتها قطع شد با خانوادهها قرار گذاشتیم، جلوی مجلس سنا رفتیم، دفتر رفسنجانی بود، نامه دادیم، دفتر نخست وزیری رفتیم که موسوی آن موقع نخست وزیر بود. آنجا ما را بیرون کردنداز دفتر… گفتند حق ندارید… ما اینجا اجازه نداریم شما را راه بدهیم که ما پافشاری کردیم با مادرها… مادر ریاحی بود، مادر سرحدی بود،چند نفر دیگر هم بودیم. تقریبا ده نفری میشدیم، مادر خودمم هم بود. تو دفتر نخست وزیری بعد از اصرارهایی که ما کردیم، دوباره گفتند حالا که اینجوری است نامه بدهید. نامه نوشتیم، امضا کردیم، البته بیرون از محوطه… تو خیابان نشستیم و نامه نوشتیم. دادیم دفتر نخست وزیری که ما خانوادههای زندانیان سیاسی هستیم، قطع ملاقات شدیم، یک عده اعدام شدند، یک جوابی از شما میخواهیم. کاری کنید که جلوی اعدامها گرفته شود. میدانستیم دارند اعدام میکنند. ما این نامه را بردیم دفتر نحست وزیری، یک آقایی درآمد و این نامه را دریافت کرد و از ما سوال کرد، ما گفتیم ما خانواده زندانیان سیاسی چپ هستیم، از نامه فهمید. [آن آقا] گفتش که، دقیقا این جمله را گفت: «با بچههای چپ کاری ندارند، فقط مجاهدها را [اعدام میکنند]…» یعنی خبر داشتند اعدام دارد میشود.»<ref name=":1" /><ref>[https://justice4iran.org/persian/wp-content/uploads/2019/01/Esmat.mp4 شهادت عصمت طالبی از زبان خودش]</ref></blockquote>جفری رابرتسن، حقوقدان کارشناس در پروندههای جنایت علیه بشریت، درگزارشی درباره اعدامهای ۶۷، که توسط بنیاد برومند در واشنگتن، منتشر شد،گفت:<blockquote>«خیلیها از جمله میرحسین موسوی باید پاسخگو باشند.»<ref>[https://news.mojahedin.org/i/news/60558 جفری رابرتسون: موسوی باید درباره اعدامهای دهه ۶۰ پاسخگو باشد]</ref></blockquote> | ||
== انتخابات دوره دهم ریاست جمهوری == | == انتخابات دوره دهم ریاست جمهوری == | ||
میرحسین موسوی پس از | میرحسین موسوی پس از ۲۰ سال دوری از صحنه سیاست، روز سهشنبه ۲۰ اسفند ۱۳۸۷، با انتشار بیانیهای رسما نامزدی خود برای شرکت در دهمین انتخابات ریاست جمهوری ایران در خردادماه ۱۳۸۸ را اعلام کرد. | ||
پس از پایان انتخابات، وزارت كشور اعلام كرد كه محمود احمدینژاد با ۶۴٪ آرا پیروز شده است. مردم از روز پس از انتخابات شروع به اعتراضهای خیابانی كردند كه با سركوب نیروهای انتظامی و یگانهای ضدشورش همراه بود. بسیاری نتیجه انتخابات را تقلب خواندند. میرحسین موسوی، با اشاره به نتیجه انتخابات، مردم را ناظر «شعبدهبازی دست اندركاران انتخابات و صدا و سیما» خواند. پس از اعلام نتایج انتخابات و اعلام پیروزی دوباره محمود احمدینژاد، در تهران و سایر شهرهای ایران، تظاهرات سراسری آغاز | پس از پایان انتخابات، وزارت كشور اعلام كرد كه محمود احمدینژاد با ۶۴٪ آرا پیروز شده است. مردم از روز پس از انتخابات شروع به اعتراضهای خیابانی كردند كه با سركوب نیروهای انتظامی و یگانهای ضدشورش همراه بود. بسیاری نتیجه انتخابات را تقلب خواندند. میرحسین موسوی، با اشاره به نتیجه انتخابات، مردم را ناظر «شعبدهبازی دست اندركاران انتخابات و صدا و سیما» خواند. پس از اعلام نتایج انتخابات و اعلام پیروزی دوباره محمود احمدینژاد، در تهران و سایر شهرهای ایران، تظاهرات سراسری آغاز شد. در روز ۲۵ خرداد، تظاهراتی میلیونی از میدان امام حسین تا میدان آزادی در اعتراض به تقلب در انتخابات و اعلام نتایج غلط صورت گرفت. [[تظاهرات ۱۳۸۸]] نخست با شعار «رای من کو؟!» در اعتراض به شمارش آرا و نتایج آن بود که در تهران و سایر شهرهای ایران آغاز گردید، اما کمکم با شعارهایی از جمله «مرگ بر دیکتاتور» و «انتخابات بهانهست کل نظام نشانهست» رنگ و بوی ضدحکومتی گرفت. | ||
=== تظاهرات تاسوعا و عاشورای ۱۳۸۸ === | === تظاهرات تاسوعا و عاشورای ۱۳۸۸ === | ||
خط ۱۵۳: | خط ۱۵۱: | ||
روزنامه دیلی تلگراف طی مقالهیی پس گرفتن دعوت به تظاهرات ۲۲ خرداد توسط موسوی و کروبی را خیانت به جنبش نامید و نوشت:<blockquote>«آنها هیچوقت مانند مردمی که به خیابانها آمدند و خواستار تغییر شدند، خواستار تغییر واقعی نبودند.»</blockquote>نویسنده روزنامه دیلی تلگراف در بخش دیگری از مقاله خود با اشاره به هزاران دستگیر شده و دهها شهید اعتراضات، افزود:<blockquote>«به نظر من، موسوی و کروبی هیچوقت مانند مردمی که به خیابانها آمدند و خواستار تغییر بودند، خواستار تغییر واقعی نبودند. میرحسین موسوی ممکن است ادعا کند که یک اصلاح طلب است اما قلبا یک سیاستمدار محافظهکار هوادار انقلاب اسلامی است…»<ref>[https://news.mojahedin.org/i/news/60884 عقبنشینی موسوی و کروبی از تظاهرات، خیانت به جنبش است]</ref></blockquote> | روزنامه دیلی تلگراف طی مقالهیی پس گرفتن دعوت به تظاهرات ۲۲ خرداد توسط موسوی و کروبی را خیانت به جنبش نامید و نوشت:<blockquote>«آنها هیچوقت مانند مردمی که به خیابانها آمدند و خواستار تغییر شدند، خواستار تغییر واقعی نبودند.»</blockquote>نویسنده روزنامه دیلی تلگراف در بخش دیگری از مقاله خود با اشاره به هزاران دستگیر شده و دهها شهید اعتراضات، افزود:<blockquote>«به نظر من، موسوی و کروبی هیچوقت مانند مردمی که به خیابانها آمدند و خواستار تغییر بودند، خواستار تغییر واقعی نبودند. میرحسین موسوی ممکن است ادعا کند که یک اصلاح طلب است اما قلبا یک سیاستمدار محافظهکار هوادار انقلاب اسلامی است…»<ref>[https://news.mojahedin.org/i/news/60884 عقبنشینی موسوی و کروبی از تظاهرات، خیانت به جنبش است]</ref></blockquote> | ||
== تظاهرات ۲۵ بهمن و آغاز حصر خانگی | == تظاهرات ۲۵ بهمن و آغاز حصر خانگی میرحسین موسوی == | ||
آخرين حضور خيابانی در سال ۸۸ و پس از انتخابات مناقشه برانگيز رياست جمهوری، بيست و دوم بهمن ۸۸ بود. در زمستان ۱۳۸۹ محمد بوعزیری دستروش جوان تونسی خود را به آتش کشید | آخرين حضور خيابانی در سال ۸۸ و پس از انتخابات مناقشه برانگيز رياست جمهوری، بيست و دوم بهمن ۸۸ بود. در زمستان ۱۳۸۹ محمد بوعزیری دستروش جوان تونسی خود را به آتش کشید و بهار عرب آغاز شد. | ||
دو کانديدای پيشين رياست جمهوری، مير حسين موسوی و مهدی کروبی، در شانزدهم | دو کانديدای پيشين رياست جمهوری، مير حسين موسوی و مهدی کروبی، در شانزدهم بهمن ۸۹ ، در نامه ای خطاب به وزير کشور، خواستار دريافت مجوز راهپيمايی برای حمایت ازانقلابهای مردم مصر و تونس در روز ۲۵ بهمن شدند. مسير اين راهپيمايی نيز حد فاصل ميدان امام حسين تا ميدان آزادی انتخاب شده بود. | ||
چند روزی بعد از این درخواست، روزنامه کيهان تحليلی تند بر اين درخواست نوشت و موسوی و کروبی را به همکاری با سازمان های جاسوسی آمريکا و اسراييل متهم کرد. | چند روزی بعد از این درخواست، روزنامه کيهان تحليلی تند بر اين درخواست نوشت و موسوی و کروبی را به همکاری با سازمان های جاسوسی آمريکا و اسراييل متهم کرد. |