۷٬۳۴۸
ویرایش
کاربر:Safa/صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۲۰: | خط ۱۲۰: | ||
== اصلاح‌طلبی پس از انقلاب ضدسلطنتی == | == اصلاح‌طلبی پس از انقلاب ضدسلطنتی == | ||
پس از انقلاب ضد سلطنتی اغلب جریانات موجود در ایران به فعالیت‌های سیاسی روی آوردند. این فعالیت‌ها، مبارزه مسالمت‌آمیز در جهت اصلاح امور بودند. | پس از [[انقلاب ضد سلطنتی|انقلاب ضدسلطنتی]] اغلب جریانات موجود در ایران به فعالیت‌های سیاسی روی آوردند. این فعالیت‌ها، مبارزه مسالمت‌آمیز در جهت اصلاح امور بودند. | ||
=== مجاهدین خلق و مبارزه ی مسالمت‌آمیز === | |||
پس از انقلاب ضدسلطنتی سازمان مجاهدین خلق به مدت ۲۸ ماه به فعالیت‌های مسالمت‌آمیز سیاسی پرداخت اما اعضاء و هوداران آن مستمرا توسط هواداران خمینی سرکوب می‌شدند. خط مشی سازمان مجاهدین در این دو سال مبارزه‌ی سیاسی و افشاگرانه در راستای اصلاح مسالمت‌آمیز وضعیت بود. از نظر این سازمان چنین امکانی در روز ۳۰ خرداد ۱۳۶۰ به پایان رسید و خط بطلان بر آن کشیده شد. در این روز سپاه پاسداران به فرمان خمینی جمعیتی را که برای تظاهرات مسالمت‌آمیز به خیابان آمده بود به رگبار بست. همچنین تعداد زیادی دستگیر و شبانه در دادگاه‌های چند دقیقه‌ای اعدام شدند.<sup>[4]</sup> | پس از انقلاب ضدسلطنتی سازمان مجاهدین خلق به مدت ۲۸ ماه به فعالیت‌های مسالمت‌آمیز سیاسی پرداخت اما اعضاء و هوداران آن مستمرا توسط هواداران خمینی سرکوب می‌شدند. خط مشی سازمان مجاهدین در این دو سال مبارزه‌ی سیاسی و افشاگرانه در راستای اصلاح مسالمت‌آمیز وضعیت بود. از نظر این سازمان چنین امکانی در روز ۳۰ خرداد ۱۳۶۰ به پایان رسید و خط بطلان بر آن کشیده شد. در این روز سپاه پاسداران به فرمان خمینی جمعیتی را که برای تظاهرات مسالمت‌آمیز به خیابان آمده بود به رگبار بست. همچنین تعداد زیادی دستگیر و شبانه در دادگاه‌های چند دقیقه‌ای اعدام شدند.<sup>[4]</sup> | ||
در اولین سال‌های پیروزی انقلاب ضدسلطنتی رفتار خمینی با نزدیک‌ترین افراد به خود که امکان اصلاح حکومت اقدارگرای او را داشتند نشان داد که امکان اصلاحات در این رژیم وجود ندارد. رفتار رژیم ایران با آیت‌الله طالقانی از مشهورترین چهرههای انقلاب که منجر به بسط‌نشینی وسرانجام مرگ مشکوک او شد. سرکوب افرادی چون قطب‌زاده که به همراه خمینی از فرانسه به ایران آمده بود. سرکوب مهندس بازرگان اولین نخست وزیر ایران و عزل او و همچنین عزل بنی‌صدر اولین رئیس جمهور رژیم ایران همه نشان داد که حاکمیت جمهوری اسلامی قابلیت اصلاح ندارد.<sup>[5]</sup> | در اولین سال‌های پیروزی انقلاب ضدسلطنتی رفتار خمینی با نزدیک‌ترین افراد به خود که امکان اصلاح حکومت اقدارگرای او را داشتند نشان داد که امکان اصلاحات در این رژیم وجود ندارد. رفتار رژیم ایران با آیت‌الله طالقانی از مشهورترین چهرههای انقلاب که منجر به بسط‌نشینی وسرانجام مرگ مشکوک او شد. سرکوب افرادی چون قطب‌زاده که به همراه خمینی از فرانسه به ایران آمده بود. سرکوب مهندس بازرگان اولین نخست وزیر ایران و عزل او و همچنین عزل بنی‌صدر اولین رئیس جمهور رژیم ایران همه نشان داد که حاکمیت جمهوری اسلامی قابلیت اصلاح ندارد.<sup>[5]</sup> | ||
=== اصلاحات و حکم ۸ ماده‌ای خمینی === | |||
در سال ۱۳۶۰ هنگامی که سرکوب عریان و بی‌قانون در تمامی ارکان جامعه رواج یافته بود، خمینی با صدور یک حکم ۸ ماده‌ای خطاب به قوه ی قضائیه تلاش کرد وضعیت را کنترل کند. در این دوران گاه اعدام صدها نفر در یک شب بدون طی شدن مراحل قضایی منجر به نارضایتی هایی حتی در بین سران رژیم از جمله آیت‌الله منتظری شده بود. در این حکم خمینی انجام برخی کارها چون شنود و جاسوسی، ضبط اموال مردم، ورود به خانه‌ی مردم بدون اجازه‌ی قضایی، دستگیری بدون حکم قضایی و مشابه آن ممنوع شده بود. البته تمامی موارد زیر در یک تبصره در مورد فعالیت براندازان و به ویژه مجاهدین مجاز شمرده شده بود. | در سال ۱۳۶۰ هنگامی که سرکوب عریان و بی‌قانون در تمامی ارکان جامعه رواج یافته بود، خمینی با صدور یک حکم ۸ ماده‌ای خطاب به قوه ی قضائیه تلاش کرد وضعیت را کنترل کند. در این دوران گاه اعدام صدها نفر در یک شب بدون طی شدن مراحل قضایی منجر به نارضایتی هایی حتی در بین سران رژیم از جمله آیت‌الله منتظری شده بود. در این حکم خمینی انجام برخی کارها چون شنود و جاسوسی، ضبط اموال مردم، ورود به خانه‌ی مردم بدون اجازه‌ی قضایی، دستگیری بدون حکم قضایی و مشابه آن ممنوع شده بود. البته تمامی موارد زیر در یک تبصره در مورد فعالیت براندازان و به ویژه مجاهدین مجاز شمرده شده بود. | ||
| خط ۱۴۴: | خط ۱۴۲: | ||
- بنابراين، جاي اين دارد كه به خميني بگوييم, تو مسألة مردم را حل كن, مسألة مجاهدين پيشكش و از اين بابت هيچ غم مخور! زيرا چنان‌چه في الواقع بتواني به درد مردم برسي, مجاهدين هر كه باشند و به هر پايه يي هم رسيده باشند, خودبه‌خود ديگر موضوعيتي نخواهند داشت. اما واي بر تو اگر هم‌چنان‌كه تا كنون در سركوب و خفقان افزوده اي, باز هم به آن ادامه بدهي...»<sup>[6]</sup> | - بنابراين، جاي اين دارد كه به خميني بگوييم, تو مسألة مردم را حل كن, مسألة مجاهدين پيشكش و از اين بابت هيچ غم مخور! زيرا چنان‌چه في الواقع بتواني به درد مردم برسي, مجاهدين هر كه باشند و به هر پايه يي هم رسيده باشند, خودبه‌خود ديگر موضوعيتي نخواهند داشت. اما واي بر تو اگر هم‌چنان‌كه تا كنون در سركوب و خفقان افزوده اي, باز هم به آن ادامه بدهي...»<sup>[6]</sup> | ||
=== اصلاح‌طلبی پس از دوم خرداد === | |||
اصلاح‌طلبی در جمهوری اسلامی تحت عنوان میانه‌روی در زمان هاشمی رفسنجانی کلید خورد اما این عبارت با کاندیداتوری [[سیدمحمد خاتمی]] و به ویژه پس از دوم خرداد ۱۳۷۶ تبدیل به یک گفتمان رایج گشت. | |||
در هفتمین دورهٔ ریاست جمهوری در سال ۱۳۷۶ با به قدرت رسیدن سید محمد خاتمی به‌عنوان رئیس‌جمهور، اصلاح طلبان توانستند وارد عرصه حاکمیت شوند و پس از آن، اکثریت مجلس ششم و نخستین شورای شهر تهران را نیز به دست آوردند. این جریان به جنبش دوم خرداد منسوب شد و هشت سال کنترل دولت و همچنین چهار سال اکثریت نمایندگان مجلس ششم را در اختیار داشت. | |||
در | ==== موضع مجاهدین خلق در برابر خاتمی ==== | ||
مسعود رجوی با روی کار آمدن محمد خاتمی با اشاره به سوابق وی در رژیم ایران او را یکی « از خط‌اماميهاي دوآتشه » نامید که به مقتضاي زمان، لباس «اعتدال» به تن كرده و «غافل از اين است كه مردم ايران به‌خوبي مي‌دانند كه سگ زرد برادر شغال است!» | |||
با اين حال در همين پيام مسعود رجوی گفت: | |||
« در هر حال مبارك است! ... ولو به اندازةٌ‌يك قطره، آزادي و قانون و حقوق‌بشر در رژيم ولايت وارد نمايد و از اعدام و شكنجه و زندان و قلم‌شكستن و لب‌دوختن و دست‌بريدن و چشم از حدقه درآوردن فقط يك قدم عقب بنشيند، تا ببيند مردم چه به روز “نظام مقدس جمهوري اسلامي” مي‌آورند. مقاومت ايران هم دقيقاً همين را مي‌خواهد و از هر قطره آزادي و از هر قدم عقب‌نشيني جلادان بغايت استقبال مي‌كند، چرا كه بالمآل موجب سرنگوني رژيم در تماميت آن» مي‌شود . | |||
=== اصلاح طلبی پس از دوم خرداد === | |||
انتخابات نهمین دورهٔ ریاست جمهوری سال ۱۳۸۴ خروج کامل اصلاح‌طلبان از قدرت را در پی داشت. پیش از این نیز در انتخابات هفتمین دوره مجلس شورای اسلامی با رد صلاحیت گسترده، اصلاح‌طلبان کنار گذاشته شده بودند. | انتخابات نهمین دورهٔ ریاست جمهوری سال ۱۳۸۴ خروج کامل اصلاح‌طلبان از قدرت را در پی داشت. پیش از این نیز در انتخابات هفتمین دوره مجلس شورای اسلامی با رد صلاحیت گسترده، اصلاح‌طلبان کنار گذاشته شده بودند. | ||
ائتلاف اصلاح‌طلبان ایران در پایان زمستان سال ۱۳۸۶ به ائتلافی از ۲۱ حزب و گروه که هدف اصلی آن بنا به گفتهٔ سخنگویانش، بازسازی اقتدار مجلس و مهار افراطی‌گری دولت بود اطلاق می‌شد. | ائتلاف اصلاح‌طلبان ایران در پایان زمستان سال ۱۳۸۶ به ائتلافی از ۲۱ حزب و گروه که هدف اصلی آن بنا به گفتهٔ سخنگویانش، بازسازی اقتدار مجلس و مهار افراطی‌گری دولت بود اطلاق می‌شد. | ||
در انتخابات ریاست جمهوری دهم در ۲۲ خرداد ۱۳۸۸ از میان کاندیداهای این جریان تنها دو تن به نام‌های میرحسین موسوی و مهدی کروبی به رقابت با دو نامزد دیگر پرداختند. در این انتخابات که بنا به اعلام رسمی شورای نگهبان و وزارت کشور محمود احمدی‌نژاد | در انتخابات ریاست جمهوری دهم در ۲۲ خرداد ۱۳۸۸ از میان کاندیداهای این جریان تنها دو تن به نام‌های میرحسین موسوی و مهدی کروبی به رقابت با دو نامزد دیگر پرداختند. این دو کاندیدا مجددا گفتمان اصلاح طلبی در ایران را مطرح کردند. این انتخابات که بنا به اعلام رسمی شورای نگهبان و وزارت کشور منجر به پیروزی محمود احمدی‌نژاد شد، اعتراض شدید کاندیداهای دیگر و در ادامه [[تظاهرات ۱۳۸۸|اعتراضات ۱۳۸۸]] را در پی داشت.[[کاربر:Safa/صفحه تمرین#cite note-5|<sup>[7]</sup>]] | ||
با این حال موضوع اصلاح طلبی با سرکوب این اعتراضات و حصر خانگی میرحسین موسوی و کروبی مجددا به محاق رفت. میر حسین موسوی با اوج گیری تظاهرات خود در بیانه‌هایش مردم را به اجرای بی‌تنازل قانون فرخواند و خواهان حفظ تمامیت و ساختار نظام گشت. | |||
=== احزاب و گروه‌های اصلاح‌طلب === | |||
اصلاح طلبی در ایران در قالب جریانات سیاسی مختلف از باندها و جناح‌ها و کارگزارن مختلف خود را نشان داد. برخی از این جریانات نام‌های زیر را بر خود گذاشتند. اغلب آنها اکنون فعالیت خاصی ندارند. | |||
* جبهه مشارکت ایران اسلامی | |||
* حزب اعتماد ملی | |||
* سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی ایران | |||
* مجمع روحانیون مبارز | |||
* حزب اسلامی کار | |||
* حزب کارگزاران سازندگی | |||
* ائتلاف اصلاح‌طلبان ایران | |||
اصلاح‌طلبان در حکومت ولایت فقیه، مجموعه‌ای از کارگزاران حکومت جمهوری اسلامی هستند که پس از حذف گسترده از مناصب حکومتی توسط خامنه‌ای این نام را بر خود نهادند. اصلاح‌طلبان در | === ماهیت اصلاح طلبان در ایران === | ||
اصلاح‌طلبان به طور عام در حکومت ولایت فقیه، مجموعه‌ای از کارگزاران حکومت جمهوری اسلامی هستند که پس از حذف گسترده از مناصب حکومتی توسط خامنه‌ای جبهه جدیدی با نام اصلاح طلبی را بوجود آوردند. این نام را بر خود نهادند. اصلاح‌طلبان در ایران اغلب برخی از سران حکومتی نسل اول هستند که خود را خط امامی نیز می‌نامند. آنها در تمامی وقایع سرکوب در دهه‌ی شصت و پس از آن مشارکت فعال داشند. | |||
روزنامه جوان، وابسته به سپاه پاسداران در پاسخ به نامه مهدی کروبی از چهرههای شاخص اصلاح‌طلبی در ایران که خواستار محاکمه علنی خود بود، نوشت: | روزنامه جوان، وابسته به سپاه پاسداران در پاسخ به نامه مهدی کروبی از چهرههای شاخص اصلاح‌طلبی در ایران که خواستار محاکمه علنی خود بود، نوشت: | ||
| خط ۱۶۴: | خط ۱۸۲: | ||
'''در اغلب جوامع، انقلابی نیروهای اصلاح‌طلب حامی و پشتیبان نیروهای انقلابی هستند. زیرا هر دو یک هدف را دنبال می‌کنند و خواهان تغییر جامعه هستند اما مفهوم اصلاح‌طلبی در جامعهٔ ایران پس از انقلاب سال ۱۳۵۷ و ایجاد فضای نظامی و امنیتی از دهه شصت کاملا متفاوت است. اصلاح‌طلبان در حکومت ایران، خود بخشی از حاکمیت هستند که خود همواره در سرکوب مخالفان و دگراندیشان نقشی فعال داشته‌اند. در زمان نخست وزیری میرحسین موسوی نخست وزیر سابق در جمهوری اسلامی، قتل عام ۶۷ انجام شد و او در مصاحبه‌ای از آن دفاع کرد. همچنین سید محمد خاتمی به مدت ۸ سال یک وزیر در جمهوری اسلامی بوده است. او بارها از عاملان سرکوب در رژیم ایران دفاع کرده است. تمامی اعضای جبهه‌ی اصلاح طلب در جمهوری اسلامی خود را مدافع اصل ولایت فقیه می‌دانند.''' | '''در اغلب جوامع، انقلابی نیروهای اصلاح‌طلب حامی و پشتیبان نیروهای انقلابی هستند. زیرا هر دو یک هدف را دنبال می‌کنند و خواهان تغییر جامعه هستند اما مفهوم اصلاح‌طلبی در جامعهٔ ایران پس از انقلاب سال ۱۳۵۷ و ایجاد فضای نظامی و امنیتی از دهه شصت کاملا متفاوت است. اصلاح‌طلبان در حکومت ایران، خود بخشی از حاکمیت هستند که خود همواره در سرکوب مخالفان و دگراندیشان نقشی فعال داشته‌اند. در زمان نخست وزیری میرحسین موسوی نخست وزیر سابق در جمهوری اسلامی، قتل عام ۶۷ انجام شد و او در مصاحبه‌ای از آن دفاع کرد. همچنین سید محمد خاتمی به مدت ۸ سال یک وزیر در جمهوری اسلامی بوده است. او بارها از عاملان سرکوب در رژیم ایران دفاع کرده است. تمامی اعضای جبهه‌ی اصلاح طلب در جمهوری اسلامی خود را مدافع اصل ولایت فقیه می‌دانند.''' | ||
== | == امکان اصلاح نظام ولایت فقیه == | ||
ادعای اصلاح‌طلبان در ایران این است که می‌خواهند نظام [[ولایت فقیه]] را اصلاح کنند، و با اینکار استمرار این حکومت را تضمین کنند. اما نظامی که خود را چنین تعریف می‌کند، آیا توان اصلاحات ساختاری را دارد؟ | ادعای اصلاح‌طلبان در ایران این است که می‌خواهند نظام [[ولایت فقیه]] را اصلاح کنند، و با اینکار استمرار این حکومت را تضمین کنند. اما نظامی که خود را چنین تعریف می‌کند، آیا توان اصلاحات ساختاری را دارد؟ | ||
| خط ۲۰۲: | خط ۲۰۵: | ||
=== دیدگاه اصلاح‌طلبان دربارهٔ نظام ولایت‌فقیه === | === دیدگاه اصلاح‌طلبان دربارهٔ نظام ولایت‌فقیه === | ||
حسن روحانی پس از قیام اعتراضی مردم درپی افزایش قیمت بنزین در بیش از ۱۹۵ شهر در نطقی در تبریز روز ۴شنبه ۶ آذر ۱۳۹۸ گفت: در دفاع از نظام همه کنار هم هستیم.<ref>[https://www.dw.com/fa-ir/روحانی-در-دفاع-از-نظام-همه-کنار-هم-هستیم/a-51438761 سایت دویچه‌وله]</ref> | حسن روحانی پس از قیام اعتراضی مردم درپی افزایش قیمت بنزین در بیش از ۱۹۵ شهر در نطقی در تبریز روز ۴شنبه ۶ آذر ۱۳۹۸ گفت: در دفاع از نظام همه کنار هم هستیم.<ref>[https://www.dw.com/fa-ir/روحانی-در-دفاع-از-نظام-همه-کنار-هم-هستیم/a-51438761 سایت دویچه‌وله]</ref> | ||
در خرداد 1387 حتي وزير خارجه آمريكا هم اذعان كرد كه در رژيم ايران آدم مدره (ميانه رو) پيدا نمي‌شود و ما ديگر دنبال چنين چيزي نمي‌گرديم « زيرا هر سياست خارجه بد آمريكا در 30 سال گذشته با اين شروع شده كه بگذاريد مدره هاي رژيم ايران را پيدا كنيم» (وال استريت ژورنال – 19 ژوئن 2008). | |||
دو سال قبل از آنهم، خانم رايس گفته بود: « معتقد نيستم كه ما مي توانيم در(رژيم) ايران مدره (ميانه رو) پيدا كنيم. سئوال اينجاست كه آيا اصلاً ما ايراني هاي معقول (در اين رژيم) پيدا مي كنيم...، هر آنچه كه در اين 25 سال براي يافتن چنين نفراتي بكار رفت ، معمولا به يك شكست بزرگ در سياست خارجي آمريكا منتهي شد. من فكر نمي كنم شما آنها را پيدا كنيد( وال استريت ژورنال- 25 سپتامبر 2006). | |||
== تعریف سیاسی اصلاحات == | == تعریف سیاسی اصلاحات == | ||