|
|
(۳۳۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) |
خط ۱: |
خط ۱: |
| {{ستون سریهای سیاسی
| | '''انتخابات در جمهوری اسلامی،''' به فرایندی گفته میشود که قرار است نماینده یا نمایندگانی برای منصبی عمومی توسط آراء مردم برگزیده شده و در طی مدت زمانی خاص این مسئولیت را از جانب مردم عهدهدار شوند. این مناصب در چند موضوع به رای عموم گذاشته میشود. |
| | name = نوار کناری اسلام
| |
| | class = plainlist
| |
| | titlestyle = padding-top:0.2em;
| |
| | title = {{Hlist|اصلاح طلبی}}
| |
| | headingstyle = line-height:1.3em;
| |
| | contentstyle = text-align: ;
| |
|
| |
|
| | heading1 = پایهها
| | ۱- انتخاب رئیسجمهور |
| | content1 =
| |
| * حفظ نظام ولایتفقیه
| |
| * دوران طلایی خمینی
| |
| * سرپوش گذاشتن بر جنایت و خیانت
| |
| * فریبکاری
| |
| * تبلیغات دروغ
| |
| {{پایان فهرست یکدست}}
| |
|
| |
|
| | heading2 = نوشتارهای مرتبط
| | ۲- انتخاب نمایندگان قوهی مقننه |
| | content2style = font-style:italic;<!--(most are non-English terms)-->
| |
| | content2 = {{فهرست یکدست}}
| |
| <!--(Alphabetical by linktext:)-->
| |
| * {{Noitalic|}}
| |
| * [[چماقداری]]
| |
| * [[انقلاب فرهنگی]]
| |
| * [[جنگ ایران و عراق]]
| |
| * [[قتلعام ۶۷]]
| |
| * [[حمله به کوی دانشگاه تهران (۱۸-۲۳ تیر ۱۳۷۸)]]
| |
| * [[قتلهای زنجیرهای]]
| |
| * [[ترور میکونوس]]
| |
| * [[سپاه پاسداران انقلاب اسلامی]]
| |
| * [[سپاه قدس]]
| |
| * اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
| |
| * [[قتل کشیشهای مسیحی]]
| |
| * [[قتلعام اشرف]]
| |
| {{پایان فهرست یکدست}}
| |
|
| |
|
| | heading3 = شخصیتها
| | ۳- انتخاب نمایندگان مجلس خبرگان |
| | content3 =
| |
| {{نوار جانبی|bodystyle={{Subinfobox bodystyle}} |navbar=off
| |
| |headingstyle=padding-bottom:0; |contentstyle=padding-top:0;
| |
| | content1 =
| |
| | content2 = {{فهرست یکدست}}
| |
| <!--(Alphabetical by linktext:)-->
| |
| * محمد خاتمی
| |
| * عبدالله نوری
| |
| * مهدی کروبی
| |
| * میرحسین موسوی
| |
| * هادی غفاری
| |
| * هادی خامنهای
| |
| * بهزاد نبوی
| |
| * سعید حجاریان
| |
| * مصطفی تاجزاده
| |
| * هاشم آقاجری
| |
| * اکبر گنجی
| |
| * حسن روحانی
| |
| {{پایان فهرست یکدست}}
| |
| }}
| |
|
| |
|
| | heading4 = نیروهای درگیر
| | ۴- انتخاب نمایندگان شوراهای شهر و... |
| | content4 =
| |
| {{فهرست یکدست}}
| |
| * [[سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی]]
| |
| * [[حزب مشارکت ایران اسلامی]]
| |
| * [[کارگزاران سازندگی]]
| |
| * [[حزب اعتماد ملی]]
| |
| * [[جناح اصولگرایان جمهوری اسلامی]]
| |
| * [[مجمع روحانیون مبارز]]
| |
| * [[ائتلاف اصلاح طلبان ایران]]
| |
| * [[حزب اسلامی کار]]
| |
| * [[جناح اصلاحطلبان جمهوری اسلامی]]
| |
| {{پایان فهرست یکدست}}
| |
|
| |
|
| | heading5 = | | امروزه اکثر کشورهای جهان انتخاب رهبران و نمایندگان مردم را از راه انتخابات پذیرفتهاند تا جاییکه مفهوم انتخابات و دموکراسی یک معنای مشترک پیدا کرده است. |
| | content5 = | | [[پرونده:انتخابات ایران.JPG|بندانگشتی|'''اولین انتخابات در جمهوری اسلامی''']] |
| }}
| | در جمهوری اسلامی ایران، از فردای انقلاب ضد سلطنتی این روند از [[رفراندوم جمهوری اسلامی|اولین انتخابات]]، روز به روز و در هر انتخاباتی یک گام ماهیت دموکراتیک خود را از دست داد تا در دوران ولایت خامنهای به مهندسی در انتخابات بالغ شد که معنای عملی آن این است که مردم هر رایی که بدهند تاثیری در بیرون آمدن نفر مورد نظر ولی فقیه از صندوق آراء ندارد. |
| '''اصلاحطلبی در جمهوری اسلامی''' تفکری که است که بخشی از کارگزاران سابق و فعلی جمهوریاسلامی آن را دنبال میکنند. آنها معتقدند میتوان با ایجاد اصلاحات و بدون تغییر ساختار کلی نظام در ایران به تغییرات محسوسی دست یافت. سران اصلاحطلب در ایران در واقع خود بخشی از حاکمیت هستند که روشهای دیگری را برای استمرار حکومت پیشنهاد میکنند. آنها با پایبندی به اصل ولایتفقیه و ساختار کلی نظام جمهوریاسلامی نگاهی انتقادی به برخی مسائل دارند. اصلاح طلبی در دوران ریاست جمهوری رفسنجانی تحت عنوان میانهروی آغاز شد اما عنوان اصلاح طلبی در دوران ریاست جمهوری محمد خاتمی بود که به یک گفتمان رایج تبدیل گشت. | |
|
| |
|
| با این همه اصلاحطلبی در دوران خاتمی نیز پا را هرگز فراتر از محدودهٔ نظام نگذاشت و همچنان پایبندی کامل خود به اصل ولایت مطلقهٔ فقیه و ساختار جمهوریاسلامی را اثبات کرد. ماهیت واقعی این نوع از اصلاحطلبی در رویاروییهای اجتماعی و قیامهای مردمی بیشتر مشخص شدهاست. این طیف همیشه در نهایت بین حمایت از مردم و خواستهٔ آنها، از حاکمیت و سلطه ولایتفقیه دفاع کردهاند.
| | == تاریخچه انتخابات == |
| | انتخابات، به انگلیسی (Election) را گزینش از میان بدیلهای مختلف سیاسی مینامند که به مردم پیشنهاد میشوند و پرطرفدارترین اشخاص نزد افراد صاحب حق رای در جوامع برگزیده میشوند این کار طبق قوانین مدون هر کشور برای یک مورد خاص و منفرد مانند ریاست جمهوری و یا تعیین نمایندگان مردم برای یک دوره مشخص صورت میگیرد. |
|
| |
|
| به این ترتیب اطلاحطلبی در ایران با آنچه در علوم سیاسی اصلاحطلبی یا رفرمیسم نامیده میشود متفاوت است. | | سابقهی انتخابات دردوران باستان به دولتشهرهای یونان و روم باستان برمیگردد که شهروندان مرد و غیر برده و ثروتمند حق انتخاب نمایندگانی برای مجلس مقننه داشتند. |
|
| |
|
| رفرمیست گاه در مقابل انقلابی بکار برده میشود اما بسیاری از انقلابیون معتقدند اگر رفرم به طور واقعی امکانپذیر باشد، نباید آن را نفی کرد. به این ترتیب روی آوردن به روشهای انقلابی و قهرآمیز جبری است که به دلیل فقدان امکان اصلاحات به انقلابیون تحمیل میشود.
| | در تاریخ معاصر، انتخابات در کشور انگلستان از قرن ۱۳ میلادی برگزار شد. |
|
| |
|
| شاخص رفرمیست واقعی که خواهان ایجاد تغییر بدون استفاده از قهر است، حمایت از برگزاری انتخابات آزاد است. در ایران با وجود اصل ولایت فقیه امکان برگزاری انتخابات آزاد وجود ندارد، بنابراین شاخص رفرمیست واقعی در ایران نفی ولایت مادام العمر و مطلقهٔ ولی فقیه است.
| | سلطنت مطلقه که پیش از این با همدستی اشراف زمیندار و روحانیون و نظامیان بدون کمترین دخالت طبقات اجتماعی اداره میشد پس از شکلگیری جوامع صنعتی در شهرها و رشد بورژوازی شهری و درخواست فزاینده آنها برای شرکت در تصمیمات کشوری بعنوان یک طبقه اجتماعی، دربار بریتانیا با انتقال بخشی از قدرت در زمینه مشورت در امور مالی و مالیاتی به نمایندگان مردم موافقت کرد. |
|
| |
|
| == پیشینهٔ اصلاح طلبی در جهان ==
| | همزمان نظامی انتخاباتی هم از صورت ساده خود کم کم به شکل امروز تکامل پیدا کرد که با اصول دموکراسی تعریف میشود. |
| در فرهنگ غرب اصلاحطلبی به رفرمیسم از ریشه (Reforme)، به معنای ترمیم و تجدید، بهسازی و اصلاحات گفته میشود. این واژه نخستین بار با اصلاحات دینی در قرن شانزدهم در آلمان مورد استفاده قرار گرفت. این جنبش اعتراضی با قیام برای اصلاح مذهب کاتولیک شروع شد و به نهضت پروتستانیزم انجامید.<ref name=":0">[https://www.bbc.com/persian/world-41821306 مقاله مارتین لوتر، بیبیسی فارسی ۹ آبان ۱۳۹۶]</ref>
| |
|
| |
|
| اصلاحات مفهوم نزدیکی با انقلاب دارد با این تفاوت که تغییرات در اصلاحات بر خلاف انقلاب، بنیادین و اساسی نیست؛ در اصلاحات هرگونه تحول تدریجی و بدون استفاده از قهر صورت میگیرد.
| | === اصول دمکراسی === |
| | دموکراسی نشاندهنده مشارکت اکثریت مردم در امور حکومت بر مردم و برای مردم است. |
|
| |
|
| اصلاحطلبی عنوانی است که اولین بار به نهضت اعتراضی مارتین لوتر و کالون که خواهان اصلاح در سازمان موجود در کلیسای کاتولیک بودند، اطلاق شد. (پروتستان) از واژه Protesto یعنی اعتراض گرفته شدهاست.
| | ۱- همگانی بودن مشارکت شهروندان |
|
| |
|
| اصلاحگرایان به دنبال پیرایش دین و خواهان بازگشت دین به صورت ساده و اولیه آن بودند. آنها بهجای متابعت از کلیسا و انجمنهای مذهبی خواهان مراجعه به کتاب مقدس بودند و این امر باعث تحول در حوزههای ادبیات و جامعه شناختی و سیاسی و اقتصاد در غرب گردید.
| | ۲ - آزادی مشارکت، حکومتها حق تحمیل یا القای نظر خود به مردم را ندارند. |
|
| |
|
| رفرمیسم در غرب آغازگر جنبشی شد که در تمام عرصههای زندگی بشری ریشه دواند، همه مکاتب اومانیستی و عقلگرایی و مکتبهای انتقادی در غرب و حتی سرمایهداری هر کدام به نحوی ریشه در پروتستانیسم دارند.
| | ۳ - برابری در مشارکت، همه اقشار و اصناف و ملیتها حق شرکت برابر در انتخابات را دارند. |
|
| |
|
| «مارتین لوتر» که کشیش یک کلیسا در آلمان بود فعالیتهای اعتراضی خود را با این باور شروع کرد که دین مسیحیت با گذشت زمان، تحت تأثیر عوامل محیطی و افکار شخصی کشیشان، آلوده شدهاست. او با مطالعه و تحقیق خود، به ۹۵ مورد اختلاف دست یافت که در کلیسا رواج داشت و مخالف آئین مسیحیت بود.
| | ۴ - کثرتگرایی اندیشهها |
|
| |
|
| یکی از اصلیترین و جنجالیترین موارد آن بحث آمرزیدن توسط مالکان و اربابان کلیسا بود که هر کسی را میخواستند، میبخشیدند و هر کسی را که نمیخواستند تکفیر مینمودند؛ مارتین لوتر از فروش مغفرت نامههای کلیسای کاتولیک در عذاب بود. کلیسای کاتولیک از فروش بهشت ثروت هنگفتی دست و پا کرده بود؛ ولی لوتر در مقابل آن فقط ایمان به خدا را تنها راه نجات انسانها میدانست.
| | ۵ - کثرتگرایی نهادها در قالب احزاب و گروههای مختلف اجتماعی |
|
| |
|
| لوتر از طرف کشیشهای کاتولیک محکوم به مرگ گردید؛ ولی عقاید او در بین کلیسا گسترش یافت. مذهب پروتستانیسم به سرعت به سایر نقاط رسوخ نمود و بر تعداد کلیساهای آن افزوده شد. بر اساس کلمه پروتست – اعنراض- هر که علیه کلیسای کاتولیک شورید، پروتستان خوانده شد.<ref name=":0" />
| | ۶ - تصمیم اکثریت و حقوق اقلیت، تصمیم اکثریت نباید ناقض حقوق پایهای اقلیت باشد. |
|
| |
|
| در دنیای سیاست اصلاحطلبی به جریان سیاسی گفته میشود که انجام تغییر در جامعه را از طریق انجام اصلاحات در قوانین و سیاستها و نه از طریق انقلاب و تعویض ساختار حکومت، دنبال میکند.کسی که خواستار تغییر در بخشهای اقتصادی، اجتماعی و سیاسی جامعه است بدون آنکه در اساس قانون اساسی و نوع حکومت دگرگونی ایجاد شود یک اصلاحطلب است.<ref>کتاب واٰژه نامهٔ سیاسی امیر نیک آئین کلمه «رفرم»</ref>
| | === اصول تضمینی دموکراسی === |
| | تناوب قدرت و محدودیت دوره حکومت |
|
| |
|
| == اصلاح طلبی در ایران پیش از انقلاب ==
| | تفکیک قوا |
| تغییرات در جنبههای مختلف حیات جامعه از یک سو ثمره فرعی مبارزه انقلابی نیروهای ترقی خواه است که به پیروزی قطعی نرسیدهاند ولی تأثیر خود را بر حیات جامعه باقی گذاردهاند و از سوی دیگر منعکس کننده رشد قدرت سیاسی و اقتصادی بورژوازی و کوشش هیئت حاکمه برای استقرار و نفوذ هر چه بیشتر این نظام مبتنی بر استثمار در شئون مختلف است. در تاریخ معاصر ایران پس از دوره حکومت ملی دکتر محمد مصدق و ملی کردن صنعت نفت ایران جریان آزادیخواهی و مبارزات ضد استعماری به پیشوایی این رهبر ملی به دستاوردهای مهمی رسیده بود و میرفت که با گسترش این قیام ملی و تعمیق رفرمها، اساس سلطنت را برچیده و با ملی کردن سرمایههای غارت شده و زمینهای غصب شده به آرزوهای مردم عینیت بخشد، اما با کودتای ۲۸ مرداد این نهضت ادامه پیدا نکرد و شاه با بهدست گرفتن جریان اصلاحات تحت عنوان انقلاب سفید قصد خلع سلاح جریانات انقلابی و ترقیخواه و استمرار سلطنت پهلوی را کرد.
| |
|
| |
|
| به عبارتی شاه رهبری دوران گذار از حکومتی نیمه فئودالی به حکومت بوزژوازی کمپرادور را خود به دست گرفت. این کار به درخواست آمریکا انجام شد، زیرا بافت فئودالی و روستایی ایران برای سرمایهگذاری و حضور اقتصادی آمریکا مناسب نبود. انقلاب سفید چرخش وابستگی از انگلستان به آمریکا را تکمیل میکرد. انقلاب سفید اگر چه در ظاهر یک حرکت اصلاحگرایانه بود اما نه از پایین بلکه از بالا و در راستای برخی اهداف سیاسی و از جمله جلوگیری از تحولات بنیادین به عمل آمد. شاه پیش از انجام رفراندوم سرکوب و دستگیری سران احزاب سیاسی را آغاز کرد.
| | حاکمیت قانون |
|
| |
|
| === گورستان رفرمیسم ===
| | شفافیت |
| انقلاب سفید در ایران مخالفانی داشت. جبهه ی ملی با وجود اینکه نفس مواد انقلاب سفید را رد نکرد اما آنرا گامی در جهت برقراری و تثبیت دیکتاتوری دانست. شعار جبهه ملی در ماجرای انقلاب سفید «آری به اصلاحات ارضی، نه به دیکتاتوری» بود.
| |
|
| |
|
| جریان دیگری که به مخالفت با انقلاب سفید پرداخت جریان آخوندها بود. آخوندها که اساسا پایگاه اجتماعی فئودالی داشتند قاعدتا با حرکت به مست وضعیت بورژوایی مخالف بودند. از جمله [[روحالله خمینی|خمینی]] با اعطای حق رأی به زنان مخالفت کرد.
| | دسترسی آزادانه به اطلاعات |
|
| |
|
| در نیمه ۱۵ خرداد با فراخوان جبهه ملی و تشکلهای اصناف و بازاریان مردم دست به تظاهرات زدند. این تظاهرات ۳ روز ادامه داشت.
| | مسئولیت و پاسخگویی مجریان |
|
| |
|
| شاه سرانجام قیام مردم را با سرکوبی خونین خاموش کرد. سرکوبی که صدها کشته برجای گذاشت. پس از آن تمامی رهبران جبههی ملی، نهضت آزادی، فعالان سیاسی و روشنفکران ایران دستگیر شدند و اختناق سیاسی به نحوی بیسابقه حاکم گشت.
| | پس از انقلاب کبیر فرانسه و گسترش ابعاد مشارکت عمومی در روند تعیین سرنوشت خود، دولتهای بسیاری وادار به پذیرش حق انتخاب شهروندان شدند. |
|
| |
|
| این سرفصل در ایران به گورستان رفرمیسم شهرت یافت. مهندس مهدی بازرگان از رهبرای نهضت آزادی در محاکمه خود در دادگاه گفت: <blockquote>«ما آخرین گروهی هستیم که با زبان قانون با شما صحبت می کنیم»<ref>[http://www.goftogoonews.com/Pages/News-42391.aspx ویژه سالروز درگذشت مهدی بازرگان]</ref></blockquote>
| | انقلاب کبیر فرانسه با قدرت تمام حق تعیین نمایندگان مردم را بر کرسی نشاند.<ref>[https://vista.ir/m/a/zn1yf/%D9%85%D9%81%D9%87%D9%88%D9%85-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%9F سایت ویستا به نقل از روزنامه اعتماد ملی]</ref> طبق این حق نماینده به کسی گفته میشود که اظهارات و رای او از جانب همه ملت است. هنگامی که تصمیمی میگیرد، در حقیقت ملت است که تصمیم گرفته است. همچنین اراده نمایندگان ارادهی ملت است و اعمال نمایندگان، خواه عمل قانونگذاری خواه بازبینی و مهار اعمال فرمانروایان و خواه تعیین سایر کارگزاران حکومت در اغلب موارد، نیازی به تصویب مجدد مردم ندارد. بر مبنای حقوق عمومی نمایندگی پارلمان جنبه فردی و خصوصی ندارد. اعتبار این نمایندگی از جانب همهی مردم است. |
|
| |
|
| == اصلاحطلبی پس از انقلاب ضدسلطنتی ==
| | در منشور حقوق فرانسه که در سال ۱۷۸۹ م. وضع شد در ماده سوم چنین آمده است: |
| پس از [[انقلاب ضد سلطنتی|انقلاب ضدسلطنتی]] اغلب جریانات موجود در ایران به فعالیتهای سیاسی روی آوردند. این فعالیتها، مبارزه مسالمتآمیز در جهت اصلاح امور بودند.
| |
|
| |
|
| === مجاهدین خلق و مبارزه ی مسالمتآمیز ===
| | "ملت، منشا و اساس حاکمیت است و هرگروه و شخصی که بخواهد زمام حکومت را به دست گیرد باید قدرتش را از ملت بگیرد" و نیز در قانون اساسی مصوب سال 2132 چنین آمده است: |
| پس از انقلاب ضدسلطنتی سازمان مجاهدین خلق به مدت ۲۸ ماه به فعالیتهای مسالمتآمیز سیاسی پرداخت اما اعضاء و هوداران آن مستمرا توسط هواداران خمینی سرکوب میشدند. خط مشی سازمان مجاهدین در این دو سال مبارزهی سیاسی و افشاگرانه در راستای اصلاح مسالمتآمیز وضعیت بود. از نظر این سازمان چنین امکانی در روز ۳۰ خرداد ۱۳۶۰ به پایان رسید و خط بطلان بر آن کشیده شد. در این روز سپاه پاسداران به فرمان خمینی جمعیتی را که برای تظاهرات مسالمتآمیز به خیابان آمده بود به رگبار بست. همچنین تعداد زیادی دستگیر و شبانه در دادگاههای چند دقیقهای اعدام شدند.<sup>[4]</sup>
| |
|
| |
|
| در اولین سالهای پیروزی انقلاب ضدسلطنتی رفتار خمینی با نزدیکترین افراد به خود که امکان اصلاح حکومت اقدارگرای او را داشتند نشان داد که امکان اصلاحات در این رژیم وجود ندارد. رفتار رژیم ایران با آیتالله طالقانی از مشهورترین چهرههای انقلاب که منجر به بسطنشینی وسرانجام مرگ مشکوک او شد. سرکوب افرادی چون قطبزاده که به همراه خمینی از فرانسه به ایران آمده بود. سرکوب مهندس بازرگان اولین نخست وزیر ایران و عزل او و همچنین عزل بنیصدر اولین رئیس جمهور رژیم ایران همه نشان داد که حاکمیت جمهوری اسلامی قابلیت اصلاح ندارد.
| | «سیادت و حاکمیت از آن ملت است و چشمپوشی یا تصرف و تجزیه آن ممکن نیست» |
|
| |
|
| === اصلاحات و حکم ۸ مادهای خمینی === | | ==== معنی انتخابات ==== |
| در سال ۱۳۶۰ هنگامی که سرکوب عریان و بیقانون در تمامی ارکان جامعه رواج یافته بود، خمینی با صدور یک حکم ۸ مادهای خطاب به قوه ی قضائیه تلاش کرد وضعیت را کنترل کند. در این دوران گاه اعدام صدها نفر در یک شب بدون طی شدن مراحل قضایی منجر به نارضایتی هایی حتی در بین سران رژیم از جمله آیتالله منتظری شده بود. در این حکم خمینی انجام برخی کارها چون شنود و جاسوسی، ضبط اموال مردم، ورود به خانهی مردم بدون اجازهی قضایی، دستگیری بدون حکم قضایی و مشابه آن ممنوع شده بود. البته تمامی موارد زیر در یک تبصره در مورد فعالیت براندازان و به ویژه مجاهدین مجاز شمرده شده بود.
| | لغتنامهی دهخدا انتخابات را اینگونه تعریف میکند: |
|
| |
|
| این حکم هشت مادهای از طرف برخی، به عنوان امیدی به اصلاح امور تلقی شد. مجاهدین در آن زمان در مورد این حکم در سرمقاله نشریه خود چنین نوشتند:
| | انتخابات. [ اِ ت ِ ] ( ع مص ) ج ِ انتخاب. رجوع به انتخاب شود. || جریان عمومی برگزیدن نمایندگان مجلس شورای ملی و مجلس سنا و انجمن شهر و دیگر انجمنها<ref>[https://abadis.ir/fatofa/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA/ دیکشنری آبادیس]</ref> |
|
| |
|
| «مشكل مردم و انقلاب ايران با رژيم خميني از همان روز نخست، نه در بد عملي اين يا آن پاسدار يا حاكم ضد شرعي بلكه در بنياد رهبري غاصبانه خميني و رژيم قرون وسطايي، ضد بشري و دجال گونه اوست...پس مشكل رژيم يك مشكل سياسي مربوط به حاكميت و قدرت حاكم است و لاغير...
| | انتخابات (election)، فرایند برگزیدن فرد یا افرادی برای تصدی نمایندگی عامه مردم در منصبی عمومی از راه رایگیری است. در جوامع باستان و دولتشهرهای یونان باستان این کار از طریق رایگیری از مردان غیر برده و ثروتمند انجام میشد و در جمهوریهای روم باستان قضات را اتباع آزاد کشور انتخاب میکردند. |
|
| |
|
| -در شرايطي كه بهگفته ناطق نوري وزير كشور رژيم تنها در آبان ماه 1600 نفر فقط در تهران به اتهام هواداري از مجاهدين دستگير شده اند...خطر رفرم براي آنهايي كه آب از سر رژيم شان گذشته در اين است كه بهقول توكويل (نويسنده و متفكر سياسي فرانسوي قرن نوزدهم) دست زدن به رفرم, همانا دست زدن به انقلاب (به معني واژگوني) ميباشد و بهناگهان همة رشته هاي ديكتاتوري را پنبه ميكند.
| | عمومی شدن این فرایند در جهان امروز از قرن هفدهم و پس از انقلاب کبیر فرانسه به این سو شکل گرفت. مردم با این کار نسبت به گزینش نمایندگان و رهبران خود اقدام میکنند تا امور جامعه را بر اساس نظر اکثریت مردم در یک شرایط دموکراتیک به عهده بگیرند. این به معنای در نظر گرفتن حقوق اقلیت نیز هست.<ref>[https://www.ru.edu.af/da/RanaMagazine/67/newsDetail سایت رنا]</ref> در کشورها انتخابات بطور معمول بهصورت دورهای میباشد و این دورهها را در هر کشور قوانین آنجا تعیین میکند. پیشنهادات برای نمایندگی و یا ریاست جمهوری توسط احزاب عموما مطرح میشود و در برخی کشورها هم کاندیداهای مستقل خود مستقیما وارد عرصهی رقابت میشوند. و هرکسی بتواند بیش ۵۰ درصد آرای ماخوذه را کسب کند برندهی انتخابات است. رایگیری گاهی علنی و گاهی مخفیانه است و رای زنان از سال ۱۹۲۸ به بعد رسمی شد.<ref>[https://www.irna.ir/news/83518503/%D9%85%D8%B9%D9%86%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA سایت ایرنا]</ref> |
|
| |
|
| -اگر خميني تظاهرات اواخر شهريور و اوايل مهر 60 را با قساوت بي حد و حصر و غير قابل تصور, سركوب نميكرد از جرقه حريق بر ميخاست.
| | === تاریخچه انتخابات پس از انقلاب مشروطه === |
| | [[پرونده:اولین مجلس نمایندگان.JPG|بندانگشتی|'''اولین مجلس نمایندگان پس از مشروطه''']] |
| | پس از انقلاب مشروطه و امضای فرمان آن توسط مظفرالدین شاه در ۱۳ مرداد سال ۱۲۸۵ اولین دوره مجلس شورای ملی از ۱۷ مهر ۱۲۸۵ أغاز شد و تا پیروزی انقلاب ضد سلطنتی ۲۴ دوره قانونگذاری برگزار شد. در اولین دوره، مدت نمایندگی دو سال و تعداد نمایندگان ۱۵۶ نفر بود که ۶۰ نفر از تهران و ۹۶ نفر از سایر شهرستانها انتخاب میشدند. در دوره یکم انتخابات صنفی بود و همه طبقات مردم در آن شرکت نداشتند.<ref>کتاب مجلس و انتخابات نوشته منصوره اتحادیه صفحه ۸۷</ref> |
|
| |
|
| -اين رژيم نه امكان رفرم دارد و نه آلترناتيوي در داخلش شانس وجود دارد.
| | === مجلس سنا === |
| | پیش از انقلاب ضد سلطنتی، به موجب اصل ۴۳ قانون اساسی مصوب ۱۲۸۵ هجری شمسی مقرر گردید، مجلس دیگری به نام مجلس سنا به عنوان مکمل مجلس شورای ملی تشکیل گردد. این مجلس در سال ۱۳۲۸ هجری شمسی با عضویت ۶۰ نفر شکل گرفت. از این تعداد ۳۰ نفر نماینده انتصابی از طرف شاه و ۳۰ نفر دیگر منتخب مردم بودند. مدت نمایندگی این مجلس تا سال ۱۳۲۴ هجری شمسی، ۶ سال بود. به موجب اصلاحی که در ماده ۲۹ قانون انتخابات مجلس سنا در ۲۳/۳/۴۵ هجری شمسی صورت گرفت، مدت دوره از ۶ سال به ۴ سال تقلیل یافت که شامل دوره چهارم مجلس سنا نیز میشد. به موجب این اصلاحیه، انتخابات هر دو مجلس شورای ملی و سنا همزمان و در یک روز برگزار میشد. قانون مجلس سنا مشتمل بر ۳۹ ماده بود که در سال ۱۳۲۸ هجری شمسی به تصویب مجلس شورای ملی رسید و به موجب بند ۱ ماده ۶ و همچنین بند ۲ ماده ۹ این قانون سن انتخابکنندگان و انتخابشوندگان به ترتیب حداقل ۲۵ سال و ۴۰ سال تمام باید باشد و بر اساس ماده ۱۰ نیز اشخاص میتوانند برای سنا انتخاب شوند. |
|
| |
|
| - بنابراين، جاي اين دارد كه به خميني بگوييم، تو مسأله مردم را حل كن، مسألة مجاهدين پيشكش و از اين بابت هيچ غم مخور! زيرا چنانچه في الواقع بتواني به درد مردم برسي، مجاهدين هر كه باشند و به هر پايه يي هم رسيده باشند, خودبهخود ديگر موضوعيتي نخواهند داشت. اما واي بر تو اگر همچنانكه تا كنون در سركوب و خفقان افزوده اي, باز هم به آن ادامه بدهي...»<sup>[6]</sup>
| | ==== حق رای زنان ==== |
| | [[پرونده:جدول انتخابات.JPG|بندانگشتی|'''جدول انتخابات از کتاب مجلس و انتخابات منصوره اتحادیه صفحه ۲۵۶''']] |
| | زنان از ۶ بهمن ۱۳۴۱ در ایران طی رفراندومی صاحب حق رای شدند. در انتخابات سال ۱۳۴۲ برای دورهی بیست و یکم مجلس شورا ۶ زن نخستین بار انتخاب شدند. پس از انقلاب ضد سلطنتی نام مجلس شورای ملی به مجلس شورای اسلامی تغییر کرد. و ارگان دیگری برای فیلتر کردن نمایندگان به فرمان روحالله خمینی تشکیل شد که تحت عنوان نظارت استصوابی شورای نگهبان به کار خود ادامه میدهد. سن رای دهندگان در ایران به ۱۵ سال تقلیل یافت. گاهی انتخابات در یک دور انجام میشود و گاه به دورهای بعدی کشیده میشود. |
|
| |
|
| === اصلاحطلبی پس از دوم خرداد === | | === رفراندوم جمهوری اسلامی === |
| اصلاحطلبی در جمهوری اسلامی تحت عنوان میانهروی در زمان هاشمی رفسنجانی کلید خورد اما این عبارت با کاندیداتوری [[سیدمحمد خاتمی|سید محمد خاتمی]] و به ویژه پس از دوم خرداد ۱۳۷۶ تبدیل به یک گفتمان رایج گشت.
| | اولین انتخابات در جمهوری اسلامی با نام رفراندوم جمهوری اسلامی از ساعت ۸ صبح روز ۱۰ فروردین ماه ۱۳۵۸ آغاز و تا شامگاه ۱۱ فروردین ۱۳۵۸ پس از دو روز به پایان رسید. شمارش آرا حدود ساعت ۲ بامداد ۱۲ فروردین ماه به پایان رسید. این انتخابات که سنگ بنای شائبهی غیر دموکراتیک بودن را جمهوری اسلامی گذاشت با یک سوال مردم را بین آری یا نه مخیر میکرد و معنای آن این بود که اگر کیفیت جمهوری اسلامی مورد سوال بود کسی پاسخی نمیداد و پاسخ منفی به رفراندوم هم بهعنوان حمایت از سلطنت برداشت میشد. |
|
| |
|
| در هفتمین دورهٔ ریاست جمهوری در سال ۱۳۷۶ با به قدرت رسیدن [[محمد خاتمی]] بهعنوان رئیسجمهور، اصلاح طلبان توانستند وارد عرصه حاکمیت شوند و پس از آن، اکثریت مجلس ششم و نخستین شورای شهر تهران را نیز به دست آوردند. این جریان به جنبش دوم خرداد منسوب شد و هشت سال کنترل دولت و همچنین چهار سال اکثریت نمایندگان مجلس ششم را در اختیار داشت.
| | نتایج این همهپرسی به این صورت توسط وزارت کشور وقت بیان شد. |
|
| |
|
| با این همه خاتمی نیز آنچه از وی انتظار میرفت انجام نداد. او همچنان در مقاطع مختلف بر پایبندی خود به ارکان دیکتاتوری ولایت فقیه تأکید کرد. وی اسدالله لاجوردی از عاملان شکنجه و قتل عام زندانیان سیاس را در سخنانی خدمتگزار مردم نامید. همچنین وزارت اطلاعات را سرمایهی ارزنده کشور خطاب کرد. او در یک موضع گیری دیگر از [[سپاه پاسداران انقلاب اسلامی|سپاه پاسداران]] که مسئولیت حفظ اصل [[رژیم ولایت فقیه|رژیم ولایت فقیه]] و شخص [[سید علی خامنه ای|علی خامنه ای]] را برعهده دارد دفاع کرد و گفت: | | * واجدان شرایط شرکت در انتخابات ۲۰ میلیون و ۸۵۷ هزار و ۳۹۱ نفر بودند که این تعداد ۲۰ میلیون و ۳۰۹ هزار و ۵۹۵ نفر در انتخابات شرکت کردند که با توجه به تعداد شرکتکنندگان ۹۷ و ۳۴ صدم درصد است. |
| | * با توجه به اینکه تعرفههای رأی گیری از دو قسمت "آری" و "نه" تشکیل شدهبود هیچگونه رأی سفید و باطلهای از صندوقها خارج نشد. |
| | * تعداد ۲۰ میلیون و ۲۸۶ هزار و ۳۵۳ رأی "آری" از صندوقهای رأی خارج شد که نشان از ۹۹ و ۲۴ صدم درصد رای به جمهوری اسلامی بود. |
| | * تعداد ۱۵۳ هزار و ۷۵۵ رأی "نه" از صندوقهای رأی خارج شد که نشان از ۷۶ صدم درصد رای به هر آنچه غیر از نظام جمهوری اسلامی بود. |
| | * استان ایلام با ۱۶۱ هزار و ۹۴۲ رأی "آری" و تنها ۱۶ رأی "نه" با کسب ۹۹ و ۹۹ صدم درصد آرا برای نظام جمهوری اسلامی بالاترین و استان تهران با ۳ میلیون و ۴۶۲ هزار و ۴۴۹ رأی "آری" با کسب ۹۷ و ۹۴ صدم درصد آرا برای نظام جمهوری اسلامی پایینترین رتبه را به خود اختصاص دادند. |
| | * همه پرسی نظام جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور نیز برگزار شد که از مجموع ۱۳۰ هزار و ۵۱۳ رأی مأخوذه ۱۱۸ هزار و ۶۹ رأی "آری" و ۱۲ هزار و ۴۴۴ رأی "نه" ثبت شد.<ref>[https://www.imna.ir/news/483851/%DB%B1%DB%B2-%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D9%86-%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87-%D9%86%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%AC-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA-%D9%88-%D8%B3%D8%AE%D9%86%D8%A7%D9%86 خبرگزاری ایمنا]</ref> |
|
| |
|
| «سپاه بايد باشد و هست، با همه وجود بهسپاه عزيزمان افتخار ميكنيم، سپاه نيروي آرماني انقلاب ما و بدون ترديد آرمانيترين نيروي مسلح عالم است. امروز دولت ما، سپاه ما، نيروهاي مسلح ما همگي با محوريت رهبري معظم انقلاب در كنارهم هستند»<ref>استراتژی قیام و سرنگونی- ص ۴۴</ref>
| | === انتخابات ریاست جمهوری === |
|
| |
|
| همچنین خاتمی در یک موضعگیری دیگر «هرگونه سخن از تغییر قانون اساسی» در ایران را «خیانت به ملت ایران» دانست و به این ترتیب هر گونه امکانی را برای محدود کردن اختیارات ولی فقیه و یا تغییر قوانین مخالف با معیارهای جهانی حقوق بشر مسدود کرد.
| | در انتخابات ریاست جمهوری سراسر مملکت به منزله یک حوزه انتخابیه تلقی میشود و تقسیمات خاصی وجود ندارد. زیرا کل کشور فقط یک نفر برای احراز مقام ریاست جمهوری انتخاب میگردد؛ بنابراین هر فرماندار در قلمرو یک شهرستان به کمک بخشداران تابع خود انتخابات را برگزار و نتایج حاصله از رأی گیری را به مرکز منعکس میکند تا با نتایج سایر شهرستانها جمع شود و نتیجه نهایی انتخابات که عبارتست از جمع آرای بدست آمده از کل کشور، اعلام گردد. ضمنا در انتخابات ریاست جمهوری و همه پرسی علاوه بر اخذ رأی از هم وطنان ایرانی از ایرانیان مقیم خارج از کشور نیز با هماهنگی سفارتخانهها و کنسولگریها و نمایندگیهای سیاسی توسط وزارت امور خارجه اخذ رأی به عمل میآید و نتیجه نهایی انتخابات توسط وزارت امورخارجه به ستاد انتخابات کشور اعلام میشود. |
|
| |
|
| ==== موضع مجاهدین خلق در برابر خاتمی ==== | | ==== انتخابکننده ==== |
| مسعود رجوی با روی کار آمدن محمد خاتمی با اشاره به سوابق وی در رژیم ایران او را یکی « از خط اماميهاي دوآتشه » نامید که به مقتضاي زمان، لباس «اعتدال» به تن كرده و «غافل از اين است كه مردم ايران بهخوبي ميدانند كه سگ زرد برادر شغال است!»
| | انتخابکننده یا رأیدهنده عبارتست از شخصیتی حقیقی، بالغ، عاقل، دارای هویت و مشخصات معلوم و تابعیت مشخص با دارا بودن حق فقط یک رأی که این حق قائم به فرد است و قابل تفویض به دیگری نمیباشد. این رأی باید به صورت مخفی، مکتوب، آزاد و در جوی عاری از هرگونه تطمیع، تهدید و ارعاب اعلام شود.<ref name=":0">[https://www.tabnak.ir/fa/tags/448/1/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA سایت تابناک]</ref> |
|
| |
|
| با اين حال در همين پيام مسعود رجوی گفت: | | ==== انتخابشونده ==== |
| | انتخابشونده کسی است که دارای شرایط و صلاحیتهای از پیش تعیین شده است و با کسب رأی تمایل اکثریت انتخابکنندگان، برای منصب خاصی برگزیده میشود. |
|
| |
|
| « در هر حال مبارك است! ... ولو به اندازه يك قطره، آزادي و قانون و حقوقبشر در رژيم ولايت وارد نمايد و از اعدام و شكنجه و زندان و قلمشكستن و لبدوختن و دستبريدن و چشم از حدقه درآوردن فقط يك قدم عقب بنشيند، تا ببيند مردم چه به روز «نظام مقدس جمهوري اسلامي» ميآورند. مقاومت ايران هم دقيقاً همين را ميخواهد و از هر قطره آزادي و از هر قدم عقبنشيني جلادان بغايت استقبال ميكند، چرا كه بالمآل موجب سرنگوني رژيم در تماميت آن» ميشود .
| | در هر انتخابات برای تایید انتخابشونده سوابق سجلی، شغلی، سیاسی و اجتماعی مربوط به زندگی حال و گذشته او بررسی و استعلام میشود و پس از تحقیق و استعلام از مراکز قانونی نتیجه را در اختیار مجریان ذیربط انتخاباتی قرار میدهند. |
|
| |
|
| مسعود رجوی همچنین در سخنانی تحت عنوان «وضعیت رژیم و موقعیت مقاومت» در مورد خاتمی میگوید:<blockquote>«کار اصلي جماعت خاتمي براي رژيم ولايت فقيه اين است: سوق دادن مخالفان از نوع براندازي به مخالفان سياسي و متعاقباً تبديل و استحالة مخالفان سياسي به منتقدان فرهنگي...حرف واضح است: كار سرنگوني نكن! مخالفت سياسي كن! بعد برو به منتقد فرهنگي تبديل شو!»</blockquote>
| | در پایان مهلت رسیدگی به صلاحیت، داوطلبان در دو گروه قرار میگیرند، اول آنهایی که واجد شرایط هستند و صلاحیتشان به عنوان یک داوطلب قانونی مورد تأیید قرار گرفته است و گروهی دیگر آنهایی که فاقد یک یا چند شرط از شرایط مقرر میباشند و صلاحیت آنان به عنوان یک داوطلب قانونی رد میشود.<ref name=":0" /> |
|
| |
|
| ==== الزام رفرم در رژيم ولايت فقيه ==== | | ==== نامزد انتخاباتی ==== |
| [[مسعود رجوی]] در کتاب استراتژی قیام و سرنگونی در مبحثی با نام اصلاحات به بررسی امکان رفرم در رژیم ایران میپرازد وی پس از تعریف عبارت استحاله ضروریات آنرا شرح میدهد:<blockquote>«كلمة استحاله يعني دگرگوني و از چيزي به چيز ديگر تبديل شدن. از لحاظ فقهي و شرعيات، اين دگرگوني اسباب تطهير و پاك كننده هم هست يعني شئ نجس و ناپاك (مانند سگ مرده ي كه پس از ساليان در نمكزار به نمك تبديل شده باشد) بر اثر استحاله و تغيير بنيادين و ماهوي، پاك ميشود. </blockquote><blockquote>اما از نظر سياسي، كلمة استحاله را مترادف با رفرم و اصلاحپذيري بهكار ميبريم...-حال اگر بشود يك شئ قراضه و فرسوده را بهنحوي تعمير و اصلاح كرد كه حداقل كاركردهاي مطلوب را داشته باشد، كدام عقل سالم ميتواند مخالف تعمير كردن و اصلاح آن باشد؟ </blockquote><blockquote>بر اين اساس اگر بشود يك رژيم را هم طوري اصلاح كرد كه با منافع اساسي مردم حداقل سازگاري را داشته باشد، در اين صورت بنا را بر اصلاح آن ميگذاريم، نه بر دورانداختن و براندازي. </blockquote><blockquote>-اما الزام استحالة رژيم آخوندي مشخصاً كنار گذاشتن و از دور خارج كردن بالفعل ولايتفقيه است. يعني دست كم براي پرش از مادون سرمايهداري به سرمايهداري ميبايد ولي فقيه بالفعل كنار زده بشود...بنابراين، در جنگ جناحهاي رژيم، پيشرفت جريان استحالهطلب به اينمعني است كه خاتمي بايد خامنهاي (يعني ولي فقيه و همه كارة رژيم) را بالفعل از دور خارج كند. </blockquote><blockquote>اگر بتواند اين اخراج را محضري و قانوني بكند، يعني قانون اساسي را عوض كند، كمال مطلوبش است. اگر هم نتواند، دستكم بايد در عمل و بالفعل، دست وليفقيه را كوتاه كند تا ديگر نتواند همهكاره باشد و حرف آخر را بزند. اما كسي كه ميگويد استحاله واقعي نيست، مضمون حرفش اين است كه جريان شبهبورژوايي استحالهطلب نميتواند وليفقيه را با اختيارات گستردةي كه دارد كنار بزند. چرا؟ چون شوراي نگهبان دست اوست، نيروهاي مسلح دست اوست، انواع و اقسام بنيادها دست اوست، قوة قضاييه دست اوست، بنياد بهاصطلاح مستضعفان دست اوست، و خلاصه، قدرت بلامنازع سياسي و اقتصادي و مذهبي و قانوني است، سياستهاي نظام را تعيين ميكند و ناظر بر اجراي آنهاست. جنگ و صلح را او اعلان ميكند.رئيس راديو و تلويزيون را او منصوب ميكند و ... </blockquote><blockquote>-ملاحظه ميكنيد كه فرق حرف ما با استحالهطلبان در اين است كه آنها بهجاي راهحل، سراب نشان ميدهند و با توهمپراكني حول خاتمي ميخواهند رژيم را در تماميتش حفظ و از سرنگوني در امان نگهدارند.»</blockquote>[[مسعود رجوی]] معتقد است اگر خاتمی در برابر ولایت فقیه میایستاد و به طور واقعی قصد اصلاحات داشت و تغییر قانون اساسی را آنچنان که خود گفته بود،خیانت به ملت ایران برنمی شمرد و هم و غم خود را بر این مهم متمرکز میکرد، صرف نظر از مشارکتش در گذشته در سرکوب،میتوانست گامهای زیر را عملی کند.<blockquote>« اولاً-ميتوانست خط اصلاحات واقعي را با استفاده از همه امكانات بالفعل و بالقوة داخلي و بين المللي پيش ببرد.</blockquote><blockquote>ثانياً-ميتوانست توده مردم را بسيج كند, به ميدان بياورد و پيشروي خود را تضمين كند. اما همه ديدند كه بهعكس, قيام دانشجويان در تير 1378 را كه بهترين فرصت بود, جريان انحرافي خواند . راه سركوب آن را هموار كرد و با ولي فقيه همدست شد. </blockquote><blockquote>ثالثاً-به هر ميزان كه از ولايت فقيه فاصله ميگرفت و در مقابل ولي فقيه مي ايستاد, شوراي ملي مقاومت, همين مجاهدين خلق و همين خلق ستمديده, بدون هرگونه چشمداشت به اضعاف به حمايت و تقويت او مي شتافتند. تجربه يي كه سي سال پيش در رياست جمهوري بني صدر همگان به چشم ديدند. در مورد موسوي و فاصله گرفتن خواسته يا ناخواسته, و فهميده يا نفهميده او از ولايت فقيه هم, همينطور است و بعداً توضيح خواهم داد.»</blockquote>
| | کلیه داوطلبانی که پس از پایان مهلت رسیدگی به صلاحیت، اسامی آنان به عنوان افراد صاحب صلاحیت و واجد شرایط قانونی برای انتخاب شدن آگهی رسمی منتشر میشود و به اطلاع همه میرسد.<ref name=":0" /> |
|
| |
|
| === معیار تشخیص اصلاح طلب === | | ==== گاهشمار انتخابات ریاست جمهوری ==== |
| معیار تشخیص اصلاح طلبی در رژیم ولایت فقیه که یک منصب مادام العمر و غیرمنتخب(در هیچ انتخاباتی برگزیده نشده است) به شمار میرود، زمینه سازی و حمایت از یک انتخابات آزاد است. این انتخابات آزاد باید منجر به نفی اصل ولایت فقیه شود زیرا با وجود آن به عنوان قدرت مطلقه (ولایت مطلقه ی فقیه) تغییر جدی در نوع حاکمیت امکان پذیر نیست.
| |
|
| |
|
| یکی دیگر از معیارهای اصلاح طلبی در جهان بر اساس اغلب نمونههای تاریخی هم سویی و حمایت آنها از اپوزیسیون انقلابی است. در مبارزات آزادیخواهانه و سیاسی در کشورهای مختلف نیروهای رفرمیست هرگز در برابر انقلابیون قرار نگرفتهاند زیرا حرکات سیاسی و نظامی جنبشهای مقاومت به آنها در تعادل قوا وزن بیشتر و امکان بیشتری برای پیشروی داده است. <ref>استراتژی قیام و سرنگونی- ص ۴۵</ref>
| | * انتخابات ریاست جمهوری در جمهوری اسلامی تا سال ۱۴۰۳ در سیزده دوره برگزار شد و طبق آمار رسمی وزارت کشور این نتایج اعلام شد.<br />'''۱ - اولین دوره در ه بهمن ۱۳۵۸ برگزار شد.''' |
| | * تعداد واجدین شرایط ۲۰۹۹۳۶۴۳ نفر بود که ۱۴۱۵۲۸۸۷ نفر طبق آمار رسمی شرکت کردند که این تعداد ۶۷.۴۲ درصد برای ۱۲۴ داوطلب بود. |
| | * ابوالحسن بنی صدر با نزدیک به ۱۱ میلیون رای، ۷۶ درصد آرا، به ریاست جمهوری رسید. پس از او به ترتیب احمد مدنی با بیش از دو میلیون رای، ۱۶ درصد آرا، و حسن حبیبی با نزدیک به ۷۰۰ هزار رای، ۴ درصد آرا، دوم و سوم شدند. |
| | '''۲ - دومین دوره در ۲ مرداد ۱۳۶۰ برگزار شد.''' |
| | * تعداد واجدین شرایط ۲۲۶۸۷۰۱۷ نفر بود که ۱۴۵۷۳۸۰۳ نفر طبق آمار رسمی شرکت کردند که این تعداد ۶۴.۲۴ درصد برای ۷۱ داوطلب بود. |
| | * محمدعلی رجایی با نزدیک به ۱۳ میلیون رای، ۹۱ درصد کل آرا، پیروز انتخابات اعلام شد. پس از او به ترتیب عباس شیبانی، اکبر پرورش و حبیبالله عسگر اولادی قرار گرفتند. |
| | '''۳ - سومین دوره در ۱۰ مهر ۱۳۶۰ برگزار شد.''' |
| | * تعداد واجدین شرایط ۲۲۶۸۷۰۱۷ نفر بود که ۱۶۸۴۷۷۱۷ نفر طبق آمار رسمی شرکت کردند که این تعداد ۷۴.۲۶ درصد برای ۴۶ داوطلب بود. |
| | * علی خامنهای با نزدیک به ۱۶ میلیون رای ۹۷ درصد آرا را به خود اختصاص داد. این بالاترین میزان آرای بدست آمده در انتخابات ریاست جمهوری ایران تا به امروز است. پس از خامنهای اکبر پرورش توانست ۳۳۸ هزار رای به دست آورد. رضا زوارهای و حسن غفوریفرد هم سوم و چهارم شدند. |
| | '''۴ - چهارمین دوره در ه۲ مرداد ۱۳۶۴ برگزار شد.''' |
| | * تعداد واجدین شرایط ۲۵۹۹۳۸۰۲ نفر بود که ۱۴۲۳۸۵۸۷ نفر طبق آمار رسمی شرکت کردند که این تعداد ۵۴.۷۸ درصد برای ۵۰ داوطلب بود. |
| | * علی خامنهای با کمی بیش از ۱۲ میلیون رای، ۸۷ درصد آرا را به خود اختصاص داد و برنده انتخابات شد. محمود کاشانی با نزدیک به ۴۱۶ هزار رای دوم و حبیبالله عسگراولادی با ۲۹۷ هزار رای، سوم شد. |
| | '''۵ - پنجمین دوره در ۶ مرداد ۱۳۶۸ برگزار شد.''' |
| | * تعداد واجدین شرایط ۳۰۱۳۹۵۹۸ نفر بود که ۱۶۴۵۲۶۷۷ نفر طبق آمار رسمی شرکت کردند که این تعداد ۵۴.۵۹ درصد برای ۷۹ داوطلب بود. |
| | * رفسنجانی با نزدیک به ۱۵ و نیم میلیون رای یعنی کمی بیش از ۹۴ درصد آرا، برنده انتخابات شد. |
| | '''۶ - ششمین دوره در ۲۱ خرداد ۱۳۷۲ برگزار شد.''' |
| | * تعداد واجدین شرایط ۳۳۱۵۶۰۵۵ نفر بود که ۱۶۷۹۶۷۸۷ نفر طبق آمار رسمی شرکت کردند که این تعداد ۵۴.۵۹ درصد برای ۱۲۸ داوطلب بود. |
| | * اکبر هاشمی رفسنجانی با ۱۰ ونیم میلیون رای مجددا به مقام ریاست جمهوری برگزیده شد. پس از او احمد توکلی با نزدیک به ۴ میلیون رای دوم و رجبعلی طاهری و عبدالله جاسبی سوم و چهارم شدند. |
| | '''۷ - هفتمین دوره در ۲ خرداد ۱۳۷۶ برگزار شد.''' |
| | * تعداد واجدین شرایط ۳۶۴۶۶۴۸۷ نفر بود که ۲۹۱۴۵۷۵۴ نفر طبق آمار رسمی شرکت کردند که این تعداد ۷۹.۹۳ درصد برای ۲۳۸ داوطلب بود. |
| | * محمد خاتمی با کمی بیش از ۲۰ میلیون رای از مجموع کل ۲۹ میلیون رای پنجمین رئیس جمهور ایران شد. رقیبش علی اکبر ناطق نوری حدود ۷ میلیون رای آورد. رضا زوارهای با نزدیک به ۷۷۱ هزار رای در جای سوم قرارگرفت و محمد ری شهری با نزدیک به ۷۴۳ هزار رای چهارم شد. |
| | '''۸ - هشتمین دوره در ۱۸ خرداد ۱۳۸۰ برگزار شد.''' |
| | * تعداد واجدین شرایط ۴۲۱۷۰۲۳۰ نفر بود که ۲۸۰۸۱۹۳۰ نفر طبق آمار رسمی شرکت کردند که این تعداد ۶۶.۵۹ درصد برای ۸۱۴ داوطلب بود. |
| | * محمد خاتمی با کسب نزدیک به ۲۱ و نیم میلیون رای، یعنی ۷۷درصد از مجموع ۲۸ میلیون، دوباره به ریاست جمهوری برگزیده شد. احمد توکلی با چهار و نیم میلیون رای در جایگاه دوم قرار گرفت. شمخانی با هفتصد هزار رای در جایگاه بعدی قرار گرفت. |
| | '''۹ - نهمین دوره، مرحلهی اول، در ۲۷ خرداد ۱۳۸۴ برگزار شد.''' |
| | * تعداد واجدین شرایط ۴۶۷۸۶۴۱۸ نفر بود که ۲۹۴۰۰۸۵۷ نفر طبق آمار رسمی شرکت کردند که این تعداد ۶۲.۸۴ درصد برای ۱۰۱۴ داوطلب بود. |
| | * هاشمی رفسنجانی با نزدیک به شش میلیون رای در جایگاه اول قرار گرفت. محمود احمدی نژاد ۵ میلیون و هفتصد هزار رای را ازآن خود کرد و پس از او به ترتیب مهدی کروبی، محمدباقر قالیباف، مصطفی معین، علی لاریجانی و محسن مهرعلیزاده قرار گرفتند. |
| | '''۱۰ - نهمین دوره، مرحلهی دوم، در ۳ تیر ۱۳۸۴ برگزار شد.''' |
| | * تعداد واجدین شرایط ۴۶۷۸۶۴۱۸ نفر بود که ۲۷۹۵۸۹۳۱ نفر طبق آمار رسمی شرکت کردند که این تعداد ۵۹.۷۶ درصد برای ۳ داوطلب بود. |
| | * محمود احمدینژاد با نزدیک به ۱۷ میلیون رای، حدود۶۲ درصد، از مجموع ۲۸ میلیون آرای اخذ شده، رقیب خود اکبر هاشمی رفسنجانی را شکست داد. رفسنجانی براساس آمار رسمی تنها توانست نزدیک به ۱۰ میلیون رای، حدود ۳۶ درصد آرا را به دست آورد. |
| | '''۱۱ - دهمین دوره در ۲۲ خرداد ۱۳۸۸ برگزار شد.''' |
| | * تعداد واجدین شرایط ۴۶۱۹۹۹۹۷ نفر بود که ۳۹۳۷۱۲۱۴ نفر طبق آمار رسمی شرکت کردند که این تعداد ۸۴.۸۳ درصد برای ۴۷۶ داوطلب بود. |
| | * محمود احمدی نژاد با ۲۴ و نیم میلیون رای، حدود ۶۳ درصد برنده انتخابات اعلام کرد. آرای میرحسین موسوی نزدیک ۱۳ میلیون رای و مهدی کروبی نزدیک به ۳۰۰ هزار اعلام شد. |
| | '''۱۲ - یازدهمین دوره در ۲۴ خرداد ۱۳۹۲ برگزار شد.''' |
| | * تعداد واجدین شرایط ۵۰۴۸۳۱۹۲ نفر بود که ۳۶۷۰۴۱۵۶ نفر طبق آمار رسمی شرکت کردند که این تعداد ۷۲.۰۷ درصد برای ۶۸۶ داوطلب بود. |
| | * حسن روحانی با بیش از ۵۰ درصد آرا، ۱۸ میلیون ۶۹۲ هزار رای، از مجموع نزدیک به ۳۷ میلیون رای اخذ شده، به دفتر ریاست جمهوری راه یافت. قالیباف و جلیلی هم با به ترتیب نزدیک به ۶ و ۴ میلیون رای در جایگاههای بعدی قرار گرفتند. |
| | '''۱۳ - دوازدهمین دوره در ۲۹ اردیبهشت ۱۳۹۶ برگزار شد.''' |
| | * تعداد واجدین شرایط ۲۰۹۹۳۶۴۳ نفر بود که ۱۴۱۵۲۸۸۷ نفر طبق آمار رسمی شرکت کردند که این تعداد ۶۷.۴۲ درصد برای ۱۲۴ داوطلب بود. |
| | * حسن روحانی با کسب نزدیک به ۲۳ و نیم میلیون رای از مجموع ۴۱ میلیون، در مقام ریاست جمهوری باقی ماند. ابراهیم رئیسی با نزدیک به ۱۶ میلیون رای یعنی ۳۸ درصد مجموع آرا دوم شد. مصطفی میرسلیم کمتر از ۵۰۰ هزار رای به دست آورد و سهم مصطفی هاشمیطبا چیزی بیشتر از ۲۱۴ هزار رای نبود.<ref>[https://www.bbc.com/persian/iran-features-57469402 سایت بیبیسی فارسی] </ref> |
| | '''۱۴ - سیزدهمین دوره [[انتخابات ریاستجمهوری ایران ۱۴۰۰|انتخابات ریاستجمهوری ایران]] در روز ۲۸ خرداد ۱۴۰۰ برگزار شد.''' |
|
| |
|
| === اصلاح طلبی پس از خاتمی ===
| | ابراهیم رئیسی با ۱۷ میلیون و ۹۲۶ هزار و ۳۴۵ رای به عنوان رئیس جمهور معرفی شد. تعداد واجدین شرایط پیش از آن ۵۹ میلیون و ۳۱۰ هزار و ۳۰۷ نفر اعلام شد. |
| انتخابات نهمین دورهٔ ریاست جمهوری سال ۱۳۸۴ خروج کامل اصلاحطلبان از قدرت را در پی داشت. پیش از این نیز در انتخابات هفتمین دوره مجلس شورای اسلامی با رد صلاحیت گسترده، اصلاحطلبان کنار گذاشته شده بودند.
| |
|
| |
|
| ائتلاف اصلاحطلبان ایران در پایان زمستان سال ۱۳۸۶ به ائتلافی از ۲۱ حزب و گروه که هدف اصلی آن بنا به گفتهٔ سخنگویانش، بازسازی اقتدار مجلس و مهار افراطیگری دولت بود اطلاق میشد.
| | === انتخاب مجلس خبرگان === |
| | در انتخابات مجلس خبرگان کشور به ۲۸ حوزه انتخابیه تقسیم شده و برای هر یک از این حوزهها به تناسب جمعیت از ۱ تا ۱۶ نماینده اختصاص یافته است، این تعداد ثابت نیست وبه استناد ماده یک اصلاحی قانون انتخابات مجلس خبرگان به ازای هر یک میلیون نفر که به جمعیت هر حوزه انتخابیه اضافه شود یک نفر به نمایندگان آن حوزه افزوده خواهد شد، اما در این انتخابات نیز، مانند انتخابات ریاست جمهوری تقسیمات خاص و جداگانهای وجود ندارد بلکه مرز هر حوزه انتخابیه دقیقاْ منطبق است به مرز یک استان و لذا ۲۸ استان کشور همان ۲۸ حوزه انتخابیه مجلس خبرگان را تشکیل میدهد. |
|
| |
|
| در انتخابات ریاست جمهوری دهم در ۲۲ خرداد ۱۳۸۸ از میان کاندیداهای این جریان تنها دو تن به نامهای میرحسین موسوی و مهدی کروبی به رقابت با دو نامزد دیگر پرداختند. این دو کاندیدا مجددا گفتمان اصلاح طلبی در ایران را مطرح کردند. این انتخابات که بنا به اعلام رسمی شورای نگهبان و وزارت کشور منجر به پیروزی محمود احمدینژاد شد، اعتراض شدید کاندیداهای دیگر و در ادامه [[تظاهرات ۱۳۸۸|اعتراضات ۱۳۸۸]] را در پی داشت.[[کاربر:Safa/صفحه تمرین#cite note-5|<sup>[7]</sup>]]
| |
|
| |
|
| با این حال موضوع اصلاح طلبی با سرکوب این اعتراضات و حصر خانگی میرحسین موسوی و کروبی مجددا به محاق رفت. میر حسین موسوی با اوج گیری تظاهرات خود در بیانههایش مردم را به اجرای بیتنازل قانون فرخواند و خواهان حفظ تمامیت و ساختار نظام گشت.
| | === انتخاب مجلس شورا === |
|
| |
|
| پس از هشت سال از ریاست احمدی نژاد مجددا حسن روحانی با وعدهی اصلاح به عنوان رئیس جمهور انتخاب شد. [[حسن روحانی]] از امنیتیترین شخصیتهای نظام در دورههای پیشین بود. در دوران ریاست او درگیری میان جناحهای رژیم اوج گرفت اما تغییری در شرایط جامعه رخ نداد. در جریان [[اعتراضات دیماه ۱۳۹۶|قیام دی ماه ۱۳۹۶]] مردم با شعار «اصلاح طلب، اصول گرا، دیگه تمومه ماجرا» بیاعتمادی خود به این جریانات سیاسی را نشان دادند. بسیاری این شعار را پایانی بر ماجرای اصلاح طلبی در رژیم ایران میدانند.
| | در [[انتخابات مجلس شورای اسلامی (۱۳۹۹–۱۳۹۸)|انتخابات مجلس شورای اسلامی]] در حال حاضر ۲۰۷ حوزه انتخابیه وجود دارد که ۲۰۲ حوزه آن مربوط به اکثریت مردم مسلمان کشور و ۵ حوزه دیگر مخصوص هم وطنان اقلیت دینی شناخته شده در قانون اساسی میباشد که از این ۲۰۷ حوزه انتخابیه مجموعاْ ۲۹۰ نفر نماینده انتخاب و به مجلس راه مییابند. |
|
| |
|
| === احزاب و گروههای اصلاحطلب === | | ==== گاهشمار انتخابات مجلس شورا ==== |
| اصلاح طلبی در ایران در قالب جریانات سیاسی مختلف از باندها و جناحها و کارگزارن مختلف خود را نشان داد. برخی از این جریانات نامهای زیر را بر خود گذاشتند. اغلب آنها اکنون فعالیت خاصی ندارند.
| | '''۱ - در تاریخ ۲۴ اسفند سال ۱۳۵۸ انتخابات اولین مجلس شورای اسلامی برگزار شد.''' |
| * جبهه مشارکت ایران اسلامی
| |
| * حزب اعتماد ملی
| |
| * سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی ایران
| |
| * مجمع روحانیون مبارز
| |
| * حزب اسلامی کار
| |
| * حزب کارگزاران سازندگی
| |
| * ائتلاف اصلاحطلبان ایران
| |
|
| |
|
| === ماهیت اصلاح طلبان در ایران ===
| | ۱۰ میلیون و پانصدهزار نفر در انتخابات شرکت کردند. انتخابات در سه دوره برگزار شد، که در دوره اول در حوزه تهران، ۱۸ نفر با کسب اکثریت مطلق وارد مجلس شدند، در دوره دوم در تاریخ ۱۹ اردیبهشت سال ۱۳۵۹، ۱۲ نفر دیگر از نمایندگان تهران برگزیده شدند و در دوره سوم که انتخابات میان دوره ای بود، به علت شهادت یا استعفای ۱۱ نفر از نمایندگان تهران، ۱۱ نفر دیگر در سال های ۶۰ و ۶۱ جایگزین آنان شدند. در میان ۴۱ نفر نماینده تهران در مجلس، ۴ زن و ۱۳ روحانی راهی پارلمان شدند. |
| اصلاحطلبان به طور عام در حکومت ولایت فقیه، مجموعهای از کارگزاران حکومت جمهوری اسلامی هستند که پس از حذف از مناصب حکومتی ت جبهه جدیدی را با نام اصلاح طلبی بوجود آوردند. اصلاحطلبان در ایران اغلب برخی از سران نسل اول در حکومت هستند که خود را خط امامی نیز مینامند. آنها در تمامی وقایع سرکوب در دههی شصت و پس از آن مشارکت فعال داشند.
| |
|
| |
|
| روزنامه جوان، وابسته به سپاه پاسداران در پاسخ به نامه مهدی کروبی از چهرههای شاخص اصلاحطلبی در ایران که خواستار محاکمه علنی خود بود، نوشت: <blockquote>«مگر شما علاقهمند به بازگشت به دوران طلایی امام راحل نیستید؟ مگر به دریافت دهها سمت از ایشان افتخار نمیکنید؟ امروز نظام جمهوری اسلامی شما را به همان دوران بازگردانده و تنها چشمه کوچکی از نحوه مواجهه با شوریدگان بر نظام در آن دوران را، به شما نشان دادهاست… باز خدا پدر این «سید» را بیامرزد که نجیبانه تنها شما را «نانجیب» میخواند، اگر در آن دوران طلایی بودید، با چند کلمه فرمان همهتان را آویزان میکردند.»[[کاربر:Safa/صفحه تمرین#cite note-4|<sup>[8]</sup>]]</blockquote>به این ترتیب آنچه در جمهوری اسلامی تحت عنوان جدال میان اصلاح طلب و اصولگرا وجود دارد، بیشتر نوعی جنگباندی بر سر قدرت است. این جنگ اگر چه تمامی حاکمیت را تضعیف میکند اما رأس حاکمیت همواره از آن برای زیر سوال بردن جبههی براندازی استفاده میکند. در جمهوری اسلامی هر دو باند موجود در سیاستهای کلی نظام با یکدیگر توافق دارند. آنها از جمله بر سر سرکوب مخالفان در در داخل ایران و همچنین بر سر سیاست [[عمق استراتژیک|صدور بحران]] و گسترش در خاورمیانه با کمک به شبهنظامیان در توافق هستند.
| | '''۲ - در تاریخ ۲۶ فروردین سال ۱۳۶۳ دومین انتخابات مجلس شورا برگزار شد.''' |
|
| |
|
| این در حالی است که در اغلب جوامع، نیروهای اصلاحطلب حامی و پشتیبان نیروهای انقلابی به شمار میروند. زیرا هر دو خواهان تغییر جامعه هستند اما مفهوم اصلاحطلبی در ایران پس از انقلاب سال ۱۳۵۷ و ایجاد فضای نظامی و امنیتی از دهه شصت کاملا متفاوت است. اصلاحطلبان در حکومت ایران، خود بخشی از حاکمیت هستند که خود همواره در سرکوب مخالفان و دگراندیشان نقشی فعال داشتهاند. در زمان نخست وزیری میرحسین موسوی نخست وزیر سابق در جمهوری اسلامی، قتل عام ۶۷ انجام شد و او در مصاحبهای از آن دفاع کرد. همچنین سید محمد خاتمی به مدت ۸ سال یک وزیر در جمهوری اسلامی بوده است. او بارها از عاملان سرکوب در رژیم ایران دفاع کرده است. در زمان حکومت او سرکوب دانشجویان در قیام ۱۳۷۸ به وقوع پیوست و او از آن دفاع کرد. همچنین تمامی اعضای جبههی اصلاح طلب در جمهوری اسلامی خود را مدافع اصل ولایت فقیه میدانند.
| | در تاریخ ۲۶ فروردین سال ۱۳۶۳ اولین مرحله با حضور ۱۵ میلیون و ۹۹۵ هزار نفر در پای صندوق های رای برگزار شد و ۱۲۱ نماینده به مجلس راه یافتند. در مرحله دوم در تاریخ ۲۷ اردیبهشت، ۱۳۰ نماینده دیگر نیز پایشان به مجلس باز شد و سومین مرحله انتخابات میان دوره ای بود که در تعداد معدودی از حوزه ها همچون تهران برگزار شد. |
|
| |
|
| == امکان اصلاح نظام ولایت فقیه ==
| | '''۳ - انتخابات سومین دوره مجلس شورای اسلامی، در ۱۹ فروردین ۱۳۶۷ و ۲۳ اردیبهشت ۱۳۶۷ برگزار گردید.''' |
| اصل ولایت فقیه اصلی است که یک حاکمیت را با معیارهای دیکتاتوری منطبق میکند. قوانین حاکم بر این اصل امکان اصلاح آن را از میان میبرد. هر گونه اصلاح در رژیم ایران از نفی ولایت فقیه میگذرد. خمینی در کتاب ها و سخنان خود ویژگیهای زیر را برای ولی فقیه برمیشمرد:
| |
|
| |
|
| «ولایت فقیه از اهمّ احکام الهی است و بر جمیع احکام شرعیه الهیه تقدم دارد»،<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/5364/1/9318 از نامه خمینی به خامنهای]</ref>
| | مشارکت در سراسر کشور ۵۹/۷۲ ٪ و در تهران ۴۳٪ بود. از مجموع ۲۷٬۹۸۶٬۷۳۶ نفر واجد شرایط رای ریزی مجموع ۱۶٬۷۱۴٬۲۸۱ رای معادل ۵۹/۷۲٪ به صندوقها ریخته شد. در مرحلهی اول انتخابات ۱۸۰ نفر و در مرحلهی دوم ۸۲ نفر به مجلس راه یافتند. در انتخابات سراسری مرحلهی اول و دوم، انتخابات پانزده حوزه بنا به دلایلی توسط شورای نگهبان باطل گردید و نیز اعتبارنامهی نمایندهی منتخب حوزهی بروجرد نیز در مجلس رد شد و بدین ترتیب ۱۶ حوزهی مجلس شورای اسلامی فاقد نماینده بودند. بنابراین انتخابات میاندورهای هفتم آبانماه در ۱۶ حوزهی انتخابیه از بین ۱۱۱ داوطلب برگزار گردید. انتخابات میاندورهای ۲۴ آذر ۱۳۶۸ در شش حوزهی انتخابیهی تهران برای ۴ نماینده، و کرج، کاشان، کرمان، کردکوی و بندر ترکمن، کوهدشت و چگنی هر کدام یک نماینده از بین ۷۳ داوطلب برگزار شد. پنج نماینده که از تهران و کاشان میبایست به مجلس راه یابند، باید جایگزین نمایندگانی میشدند که پس از انتخابات ریاستجمهوری دورهی پنجم و تشکیل هیأت وزیران، از نمایندگان مجلس استعفا و به سمتهای دیگر انتخاب شده بودند. کرج به خاطر استعفای نماینده از سمت نمایندگی، در کرمان به جای نمایندهی فوت شده، در کردکوی و کوهدشت نیز به واسطه عدم تأیید صحت انتخابات به وسیله شورای نگهبان به انتخابات میاندورهای کشیده شد. |
|
| |
|
| «حکومت از این دیدگاه «منحصر به خدا است و در دوران غیبت باید احکام و حدود الهی به اجرا آیند»
| | '''۴ - چهارمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی در تاریخ ۲۱ فروردین ۱۳۷۱ برگزار شد.''' |
|
| |
|
| «ولایت انتخابی نیست، بلکه به اذن خداوند حاصل میشود» و «بر همهٔ مردم لازم است که از نمایندگی او اطاعت کنند»
| | از بین ۱۹۶ حوزه انتخابیه برای کسب ۲۷۰ کرسی نمایندگی مجلس، ۲۳۱۰ نفر نامزد شرکت در این انتخابات بودند که از بین ۳۱۱۰ نفر کاندید، تایید صلاحیت شده بودند از مجموع ۳۴٬۷۶۳٬۹۲۷ نفر واجد شرایط رای ریزی مجموع ۱۸٬۷۶۷٬۰۴۲ رای معادل ۵۷٫۸۱٪ به صندوقها ریخته شد. جامعه روحانیت مبارز با به دست آوردن ۱۳۴ کرسی، اکثریت مجلس چهارم را به دست گرفت. در نهایت و پس از برگزاری دور دوم انتخابات، جامعه روحانیت مبارز و حامیان مستقلش، حدود سه چهارم کرسیهای مجلس را به دست آورند. ۱۶۲ نفر از منتخبین مجلس چهارم، برای اولین بار به مجلس راه پیدا کرده بودند.. در مرحله اول انتخابات در شهر تهران فقط دو نفر توانستند اکثریت آراء را کسب کنند که این موضوع به دلیل کاهش میزان مشارکت مردم بود. در مرحله دوم انتخابات در تاریخ ۱۸ اردیبهشت ماه ۲۸ نماینده دیگر شهر تهران راهی مجلس شدند. |
|
| |
|
| «مردم ناقص و ناکاملاند و نیازمند کمالند»<ref name=":1">روحالله خمینی، ولایت فقیه، چاپ نهم، تابستان ۱۳۷۸ صفحات ۴۱ تا ۵۸</ref>
| | '''۵ - مرحله اول پنجمین دوره انتخابات مجلس در تاریخ ۱۸ اسفند ۱۳۷۴ برگزار شد.''' |
|
| |
|
| «ولی فقیه واقعیتی جز قرار دادن و تعیین قیم برای صغار نیست»<ref name=":1" />
| | از میان ۵۳۶۵ کاندید شرکت در انتخابات، ۳۲۷۶ نفر توسط شورای نگهبان از ۱۹۶ حوزه انتخابیه برای کسب ۲۷۰ کرسی نمایندگی مجلس تایید صلاحیت شدند و از مجموع ۳۴٬۷۶۳٬۹۲۷ نفر واجد شرایط رای ریزی مجموع ۲۴٬۶۸۲٬۳۸۶ رای معادل ۷۱٪ به صندوقها ریخته شد. مردم با مشارکت ۷۱ درصدی در انتخابات، بالاترین میزان مشارکت در انتخابات های مجلس شورای اسلامی را رقم زدند. |
|
| |
|
| «ولی فقیه حاکم بر جان و مال و ناموس مردم است و همان اختیاراتی را دارد که پیامبر اسلام (ص) داشت»<ref name=":1" />
| | '''دومین مرحله انتخابات در تاریخ ۳۱ فروردین ۱۳۷۵ برگزار شد.''' |
|
| |
|
| «ولی فقیه هیچ حدّ و حصری ندارد.»<ref name=":1" />
| | طی آن ۲۱ نامزد از جامعه روحانیت و ۱۵ نامزد از کارگزاران که البته ۸ نفر بین آنها مشترک بود، توانستند به مجلس راه یابند. در نتیجه استعفای حجت الاسلام دری نجف آبادی و عبدالله نوری از نمایندگی به علت حضور در دولت اصلاحات، در تاریخ ۲۲ اسفند ۱۳۷۶ انتخابات میان دوره ای دوم برگزار شد و علی عباسپور از جامعه روحانیت مبارز و فاطمه کروبی از کارگزاران جایگزین آنها شدند. مصطفی معین نیز که توانسته بود در انتخابات میان دوره ای اول رای لازم را به دست آورد، دو ماه پس از حضور در مجلس به علت قبول مسئولیت در دولت سیدمحمد خاتمی از نمایندگی استعفا داد. بدین ترتیب در مجموع جناح راست ۲۳ و کارگزاران ۱۷ نماینده به مجلس پنجم شورای اسلامی فرستادند. ۱۷ نماینده پیروز در لیست کارگزاران شامل ۹ نماینده مشترک با جامعه روحانیت مبارز و ۸ نامزد مشترک با لیست های دیگر چون خانه کارگر، جمعیت زنان انقلاب اسلامی و جمعیت دفاع از ارزش های اسلامی بود. ۱۱ نامزد اختصاصی کارگزاران همچون آشوری، الویری، خالقی، تقویمنش و تاجران با وجود آنکه مورد حمایت خانه کارگر و ائتلاف خط امام بودند نتوانستند به مجلس راه یابند. |
|
| |
|
| حسین حاجفرجاله دباغ معروف به عبدالکریم سروش که خود از تئوریسینهای جمهوری اسلامی بودهاست، دربارهٔ ولایت فقیه چنین میگوید: <blockquote>«تئوری ولایت فقیه، عین استبداد دینی است و با این تئوری اصولاً نمیتوان نظم دموکراتیک به وجود آورد. حتی هیچکس نمیتواند در ذیل تئوری ولایت فقیه، عدالت بورزد چون همانگونه که فیلسوفان قدیمی گفتهاند، قدرت مطلقه فساد مطلق میآورد… «در حیطه ولایت باطنی، رابطه مرید و مرادی برقرار است، اما در حیطه ولایت سیاسی، حتی ائمه هم وجوب اطاعت ندارند، چه برسد به فقیه. مردم میتوانند بر امام معصوم هم خرده بگیرند، انتقاد کنند و در جایی فرمانش را اطاعت نکنند.»پارساترین فرد هم اگر در رأس جامعه با قدرت غیر پاسخگو قرار گیرد بعد از چند سال بسیار از عدالت فاصله خواهد گرفت؛ لذا تئوری ولایت فقیه آیتالله خمینی از همان آغاز یک تئوری غیراخلاقی بود.»<ref>ماهنامه کیان</ref></blockquote>
| | '''۶ - انتخابات مجلس ششم در تاریخ ۲۹ بهمن سال ۱۳۷۸ برگزار شد.''' |
|
| |
|
| === دیدگاه اصلاحطلبان دربارهٔ نظام ولایتفقیه ===
| | اصلاح طلبان پیروز آن بودند. از جناح راست فقط غلامعلی حداد عادل توانست جز ۳۰ نفر منتخب شهر تهران باشد و هر ۲۹ نفر دیگر از جناح مقابل بودند. بیشترین کاندیداهای مورد حمایت از لیست های مطبوعات دوم خردادی (۲۹ نامزد)، جبهه مشارکت ( ۲۷ نامزد) مجمع روحانیون مبارز (۲۰ نامزد)، دفتر تحکیم وحدت، جامعه زنان انقلاب اسلامی و خانه کارگر بود. در مقابل، لیست های جامعه روحانیت مبارز، جمعیت ایثارگران، جامعه اسلامی دانشگاهیان، حزب تمدن اسلامی و چکاد آزاداندیشان به ترتیب کمترین نامزد پیروز در انتخابات را در برداشتند. |
| حسن روحانی پس از قیام اعتراضی مردم درپی افزایش قیمت بنزین در بیش از ۱۹۵ شهر در نطقی در تبریز روز ۴شنبه ۶ آذر ۱۳۹۸ گفت: در دفاع از نظام همه کنار هم هستیم.<ref>[https://www.dw.com/fa-ir/روحانی-در-دفاع-از-نظام-همه-کنار-هم-هستیم/a-51438761 سایت دویچهوله]</ref>
| |
|
| |
|
| در خرداد 1387 حتي وزير خارجه آمريكا هم اذعان كرد كه در رژيم ايران آدم مدره (ميانه رو) پيدا نميشود و ما ديگر دنبال چنين چيزي نميگرديم « زيرا هر سياست خارجه بد آمريكا در 30 سال گذشته با اين شروع شده كه بگذاريد مدره هاي رژيم ايران را پيدا كنيم» (وال استريت ژورنال – 19 ژوئن 2008). | | '''۷ - انتخابات مجلس هفتم در تاریخ اول اسفندماه ۱۳۸۲ برگزار شد.''' |
|
| |
|
| دو سال قبل از آنهم، خانم رايس گفته بود: « معتقد نيستم كه ما مي توانيم در(رژيم) ايران مدره (ميانه رو) پيدا كنيم. سئوال اينجاست كه آيا اصلاً ما ايراني هاي معقول (در اين رژيم) پيدا مي كنيم...، هر آنچه كه در اين 25 سال براي يافتن چنين نفراتي بكار رفت ، معمولا به يك شكست بزرگ در سياست خارجي آمريكا منتهي شد. من فكر نمي كنم شما آنها را پيدا كنيد( وال استريت ژورنال- 25 سپتامبر 2006).
| | بر اساس اعلام نهایی نتیجه هفتمین دوره انتخابات مجلس در تاریخ ۷ اسفندماه توسط وزارت کشور، ۲۵ نفر از نامزدهای شهر تهران توانستند آراء لازم برای حضور در مجلس را کسب کنند که عبارت بودند از: غلامعلی حداد عادل، احمد توکلی، امیررضا خادم، سیدمحمدمهدی طباطبایی شیرازی، احمد احمدی، حسین مظفر، سعید ابوطالب، نفیسه فیاضبخش، محمد خوشچهره جمالی، عماد افروغ، داود دانشجعفری، علیرضا زاکانی، لاله افتخاری، فضلالله موسوی، فاطمه آلیا، حسین شیخالاسلام، حسین نجابت، الهام امینزاده، عباسعلی اختری، سیدعلی ریاض، فاطمه رهبر، الیاس نادران، حمیدرضا کاتوزیان، پرویز سروری و منوچهر متکی. این در حالی بود که ۱۹ روز بعد در ۲۶ اسفندماه شورای نگهبان اعلام کرد که پس از رسیدگی به شکایات و بازشماری۱۰۰ صندوق، ۲۹ نفر از نامزدهای شهر تهران در مرحله اول انتخابات به مجلس شورای اسلامی راه یافتند. تفاوت لیست ارائه شده توسط شورای نگهبان و لیست وزارت کشور، حضور علی عباسپور، مهدی کوچکزاده ،حجت الاسلام مصباحی مقدم و حسین فدایی در رتبه های ۱۲، ۲۶، ۲۸ و ۲۹ بود. |
|
| |
|
| == اصلاحات از دید لنین ==
| | مرحله دوم انتخابات مجلس هفتم در تاریخ ۱۸ اردیبهشت ۱۳۸۳ برگزار شد؛ که در نتیجه رقابت زینب کدخدا و علیرضا محجوب فر، افراد ۳۰ ام و ۳۱ لیست منتخبین مرحله اول، هیچ کدام از شهر تهران به مجلس راه نیافتند. اما در نتیجه حضور منوچهر متکی در دولت محمود احمدینژاد و انصراف او از نمایندگی مجلس و برگزاری انتخابات میاندوره ای در ۲۴ آذر ۱۳۸۵، سهیلا جلودار زاده و حسن غفوری فرد توانستند پا به مجلس هفتم بگذارند. |
| ولادیمیر ایلیچ لنین مینویسد:
| |
|
| |
|
| «مفهوم رفرم بدون شک با مفهوم انقلاب متناقض است. فراموش کردن این تناقض و عدم توجه به مرز میان این دو مفهوم موجب بروز اشتباهات جدی میگردد؛ ولی این تناقض مطلق و این مرز جامد نیست، بلکه زنده و متحرک است. در هر مورد مشخص باید آن را معین کرد.
| | '''۸ - انتخابات مجلس هشتم در دو مرحله ۲۴ اسفند ۱۳۸۶ و ۶ اردیبهشت ۱۳۸۷ برگزار شد.''' |
|
| |
|
| ... رفرم محصول فرعی انقلاب است. فشار انقلابی تودهها گاه که پیروز نمیشود هیئت حاکمه را به عقبنشینی و به تن دادن به رفرمها وامیدارد. حزب انقلابی باید مردم را به مبارزه برای تعمیق این رفرمها و واداشتن هیئت حاکمه به عقبنشینی بیشتر سوق دهد … حزب انقلابی باید از رفرمها برای بسط و توسعه مبارزات طبقاتی استفاده کند.<ref>[https://eshtrak.wordpress.com/2011/01/27/مارکسیسم-و-رفرمیسم-و-ای-لنین/ مقاله لنین، مارکسیسم و رفرمیسم سایت اشتراک]</ref>
| | در هر دو مرحله به ترتیب ۱۹ و ۱۱ نفر از حوزه تهران با مشارکت ۳۰/۲۲ درصدی تهرانیها در انتخابات به مجلس راه پیدا کردند. |
|
| |
|
| == انواع اصلاحات ==
| | اسامی این ۱۹ نفر عبارت بود از: حداد عادل، آقاتهرانی، مطهری، توکلی، غفوریفرد، باهنر، نوباوه، مرندی، کاتوزیان، عباسپور، کوثری، اکرمی، مصباحی مقدم، فاطمه رهبر، آلیا، حسینیان، نجابت و بادامچیان. ۲۲ دو نفر دیگر از نامزدها به مرحله دوم انتخابات راه یافتند که اسامی آنها از این قرار بود: زارعی، نادران، افتخاری، کوچکزاده، زاکانی، فدایی، رسایی، سروری، سلطانخواه، انصاری، الهیان، صفایی، محجوب، جلودارزاده، دعایی، جهانگیری، حضرتی، راستگو، شهابالدین صدر، خوشچهره، قمی و اشرفیاصفهانی. در نتیجه مرحله دوم انتخابات، نادران، افتخاری، کوچکزاده، زاکانی، زارعی، صفایی، سروری، الهیان، رسایی و فدایی از لیست جبهه متحد اصولگرایان و علیرضا محجوب از لیست اصلاح طلبان توانستند بقیه کرسی های نمایندگی مجلس هشتم در شهر تهران را کسب کنند. |
| === رفرم ارضی ===
| |
| رفرم ارضی یا اصلاح ارضی عبارتست از اقدامات یک دولت برای ایجاد تغییراتی در نحوه مالکیت ارضی و طرز استفاده از زمین.
| |
|
| |
|
| در کشورهای سرمایهداری هدف از اصلاحات ارضی ایجاد شرایط برای رشد سریع تر مناسبات سرمایهداری در ده، تضعیف مبارزه دهقانان و جلوگیری از قیام آنان است که در عینحال با حفظ منافع مالکان از طریق پرداخت غرامت یا بهای زمین به حساب دهقانان همراه است. در نتیجه اینگونه رفرم ارضی که اغلب نیمبند و ناپیگیر است سرمایهداران صاحب صنایع و بانکها و رجال دولتی و ارتشی و سایر ثروتمندان برای چنگ انداختن بر اراضی امکان به دست میآورند و اشکال استثمار سرمایه داری (انفرادی و جمعی) جانشین استثمار ما قبل سرمایه داری میشود. این قبیل رفرمها اگر چه از نظر اقتصادی میتواند موجبات استفاده از علم و تکنیک را در کشاورزی فراهم آورد و میزان محصولات کشاورزی را افزایش دهد، از نظر اجتماعی با شدت به پروسه قشربندی در روستا میافزاید و اکثریت عظیم دهقانان را خانه خراب میکند و تناقضات تازه و عمیق به وجود میآورد و در عینحال از حل رادیکال و نهایی مسئله ارضی عاجز است. | | در نتیجه انتخابات کشوری نیز ۱۴۷ نفر( ۷۰ درصد) اصول گرا، ۳۲ نفر اصلاح طلب و ۵ نفر از اقلیت های مذهبی در مرحله اول توانستند به مجلس راه یابند. در مرحله دوم انتخابات مجلس هشتم در کشور از بین ۱۶۴ داوطلب برای ۸۲ کرسی، ۱۸ اصلاح طلب، ۱۸ مستقل و ۴۶ اصولگرا به نمایندگی مجلس رسیدند. بدین ترتیب در مجموع، ۲۸۷ کرسی مجلس هشتم به ۴۷ اصلاح طلب(حدود ۱۶ درصد)، ۱۹۸ اصولگرا( حدود ۷۰ درصد) و ۴۲ نماینده مستقل( حدود ۱۴ درصد) اختصاص یافت. |
|
| |
|
| اصلاحات ارضی در ایران (۱۳۵۰–۱۳۴۱) با حکم شاه آغاز و در سه مرحله اجرا شد. هدف این اصلاحات، انتقال مالکیت زمین به کشاورزان بود. کمی بیشتر از ۱/۸ میلیون کشاورز واجد شرایط دریافت زمین بودند. با این حال نتایجی که پس از اتمام هر مرحله رسماً اعلام شد، نشان میداد ۲/۲۱۴ میلیون نفر طی سه مرحله زمین دریافت کردند (مرکز آمار ایران، ۱۳۵۳، ص ۲۲۹۸؛ مرکز آمار ایران، ۱۳۵۴، صص ۲۴۵–۲۴۴). تفکیک دریافتها به این ترتیب بود: مرحلهٔ اول: ۸۰۰ هزار؛ مرحلهٔ دوم: ۲۱۴ هزار؛ و مرحلهٔ سوم: ۱/۲ میلیون روستایی. وقتی تعداد افراد ذینفع به ۷۹۴ هزار زمیندار موجودی اضافه شود که وضعیت حقوقیشان در مرحلهٔ دوم مشخص شده بود (مقدم، ص۱۶۲؛ مرکز آمار ایران، ۱۳۵۴، ص۲۴۴) نتیجه میشود ۳ میلیون واحد، که یعنی بسیار فراتر از رقم ۲/۴۷۹ میلیون در اختیاردار زمین موجود در سال ۱۳۵۳. دلیل این ناهمخوانی، محاسبه و وارد فهرست کردن چندبارهٔ عواملی واحد در مراحل مختلف است، ازجمله مثلاً در شمار آوردن دهقانان در بیش از یک مرحله از اصلاحات ارضی (سلمانزاده و جونز، ۱۹۷۹).'''<ref>[http://www.tarikhirani.ir/fa/news/7597/اصلاحات-ارضی-در-ایران-اهداف-و-پیامدها سایت تاریخ ایرانی مقاله اصلاحات ارضی در ایران]</ref>'''
| | '''۹ - نهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی در تاریخ ۱۲ اسفند ۱۳۹۰ برگزار شد.''' |
|
| |
|
| === اصلاحات آموزشی ===
| | طی آن ۲۲۳ نماینده به مجلس راه پیدا کردند. از میان حدود ۴۸ میلیون نفر واجدین شرایط ۳۱ میلیون نفر در انتخابات شرکت کردند و مشارکت ۶۴ درصدی را رقم زدند. |
| در اواخر دوره حکومت ناصرالدینشاه میرزا حسن تبریزی معروف به رشدیه اولین مدرسهٔ سبک جدید را در ایروان و سه سال بعد در تبریز تأسیس نمود. مدرسه سبک جدید در ایران به رشدیه معروف شد. در این مدرسه تعلیم و تعلّم بر اساس اصول جدید و یادگیری الفبا با اصول صوتی انجام میگرفت. مدارس جدید بهسرعت در شهرهای مختلف ایران تأسیس یافته و بهمرور جای مکتبخانههای سنتی را گرفتند.<ref>[https://tuhistory.tabrizu.ac.ir/article_4402.html مقاله اصلاحات آموزشی میرزا حسن رشدیه]</ref> | | ۱۳۵ نفر برای ۶۵ کرسی باقی مانده در مرحله دوم انتخابات مجلس نهم در تاریخ ۱۵ اردیبهشت ۱۳۹۱ رقابت کردند و در نتیجه آن ۲۸۶ کرسی مجلس به نمایندگان مختلف رسید. به علت ابطال آراء حوزه های دماوند و فیروزکوه، ایلام، تویسرکان و تنکابن ، ۴ نماینده این حوزه ها در انتخابات میاندوره ای که همزمان با انتخابات ریاست جمهوری یازدهم در ۲۴ خرداد ۱۳۹۲ برگزار شد، به ۴ کرسی باقی مانده دست یافتند. از بین نمایندگان مجلس هشتم، ۱۰۱ نفر در سمت خود در مجلس نهم ابقا شدند و نزدیک دوسوم ترکیب مجلس تغییر کرد. |
|
| |
|
| اولین قوانین آموزش اجباری در سال ۱۹۴۳ ارائه شد، از اوایل دههٔ ۱۹۵۰ توسعهٔ ملزومات آموزشی حتی سریعتر از این بوده و توسعهٔ طرحریزی شده برای دههٔ ۱۹۷۰ عظیم است. در سال ۱۹۱۰ تنها ۱۱۰ مدرسهٔ ابتدایی وجود داشت که به ۱۰ هزار دانشآموز سرویس میدادند که ۸۰ درصد این دانشآموزان، پسر بودند. تا سال ۷۲–۱۹۷۱ تعداد مدارس ابتدایی به ۲۶ هزار واحد رسید که سه میلیون و ۲۳۰ هزار دانشآموز در آنها درس میخواندند.'''<ref>[http://tarikhirani.ir/fa/news/7601/اصÙاØات-Ø¢Ù
ÙزشÛ-در-اÙÙÙاب-سÙÛد-جداÙ-ÙظاÙ
-Ø¯Ø±Ø مقاله کیت واتسون، اصلاحات آموزشی در انقلاب سفید]</ref>'''
| | '''۱۰ - انتخابات مجلس دهم همزمان با پنجمین دوره انتخابات مجلس خبرگان برگزار شد.''' |
|
| |
|
| === اصلاحات اداری ===
| | نامزدهای دهمین دوره انتخابات مجلس برای به دست آوردن ۲۹۰ کرسی به هم به رقابت پرداختند که ۲۲۱ نفر توانستند در مرحله اول انتخابات به مجلس راه پیدا کنند و سرنوشت ۶۸ کرسی به مرحله دوم انتخابات موکول شد. از افراد راه یافته به مجلس در مرحله اول حدود ۸۶ کرسی به فهرست امید و ۶۷ کرسی به فهرست ائتلاف اصولگرایان تعلق داشتند. در شهر تهران در مرحله اول هر ۳۰ نامزد لیست امید به مجلس راه یافتند و هیچ یک از افراد لیست ائتلاف اصولگرایان نتوانست رای لازم برای حضور در مجلس را کسب کند. |
| اندیشه اصلاح و دگرگونی در نظام اداری کشور، پیشینهای قدیم دارد و به عنوان یک شعار اساسی مورد توجه همه دولتها از دهه چهل به بعد بودهاست. شاید به عنوان اولین اقدام مشخص برای اصلاح نظام اداری، بتوان به تشکیل شورای عالی اداری در سال ۱۳۴۰ اشاره کرد. این شورا به موجب تصویبنامه هیئت وزیران وقت تشکیل و مأموریت عمده آن سازگار کردن تشکیلات اداری دولت با سیر تکاملی اجتماع و تجدید نظر در روشهایکار و تشریفات اداری تعیین گردید. محصول مهم فعالیت شورای مذکور، تدوین «قانون استخدام کشوری» بود، که منجر به استقرار نظام جدید اداری و استخدامی در کشور گردید و با تشکیل «سازمان امور اداری و استخدامی کشور» به موجب فصل نهم قانون مذکور، وظیفه انجام مطالعات و تحقیقات در زمینه امور اداری و استخدامی و اصلاح سازمان و تشکیلات دولت و روشها و رویههای عمومی انجام کار به این سازمان محول شد.
| | مرحله دوم انتخابات در تاریخ ۲۹ اردیبهشت ۱۳۹۵ در ۵۵ حوزه انتخابیه در ۲۱ استان کشور برگزار شد که طی این رقابت از بین ۱۳۶ نامزد، تکلیف ۶۸ کرسی دیگر مشخص شد. از میان این ۶۸ نفر، ۴۰ نفر از لیست امید و ۱۷ نفر از نامزدهای موزد حمایت اصولگرایان بودند. در مجموع دو مرحله انتخابات مجلس دهم، ۲۸۹ نماینده وارد مجلس شدند که ۱۲۳ نفر از فهرست امید، ۸۰ نفر از ائتلاف اصولگرایان، ۲ نفر مشترک دو لیست و ۸۴ نفر نماینده مستقل بودند. |
| | انتخابات میان دوره ای مجلس دهم همزمان با انتخابات ریاست جمهوری دوازدهم در تاریخ ۲۹ اردیبهشت ۱۳۹۶ برگزار شد. |
| | |
| | '''۱۱ - [[انتخابات مجلس شورای اسلامی (۱۳۹۹–۱۳۹۸)|انتخابات یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی]] در تاریخ ۲ اسفند ۱۳۹۸ برگزار شد.''' |
| | |
| | دور دوم این انتخابات در تاریخ ۲۹ فروردین برگزار خواهد شد. این انتخابات در شرایطی برگزار گشت که شورای نگهبان اغلب کاندیداهای جناح رقیب [[علی خامنهای]] را رد صلاحیت کرده بود. علی خامنهای در سخنانی با فراخوان به ایجاد یک دولت جوان حزباللهی زمینه برای حذف نمایندگان جناح رقیب را فراهم کرد. |
| | |
| | '''۱۲ - انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی در ۱۱ اسفندماه ۱۴۰۲ در ۲۰۸ حوزه انتخابیه سراسر کشور برگزار شد.''' |
| | |
| | در این انتخابات رایگیری ۲۱ حوزه به مرحله دوم کشیده شد. رئیس ستاد انتخابات کشور گفت مجموع واجدان شرایط اخذ رای در کل کشور، ۶۱ میلیون و ۱۷۲ هزار و ۲۹۸ تن هستند. |
| | |
| | مرحله دوم انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی در روز جمعه ۲۱ اردیبهشت ماه برگزار خواهد شد. |
| | |
| | === انتخاب شورای شهر === |
| | در انتخابات شوراهای اسلامی کشوری مانند انتخابات ریاست جمهوری و انتخابات مجلس خبرگان، تقسیمات مخصوصی وجود ندارد بلکه همان محدوده واحدهای تقسیماتی روستا، دهستان، شهر، بخش، شهرستان و استان، که هر کدام محدوده یک حوزه انتخابیه مستقل را تشکیل میدهند، ملاک عمل است. |
| | * |
|
| |
|
| == منابع == | | == منابع == |
| {{پانویس|۲}}
| |