کاربر:Safa/صفحه تمرین

قیام شهریور ۱۴۰۱

کوکتل مولوتف، (Molotov cocktail)، بمب آتشین دست‌سازی است که با پر کردن یک بطری بوسیله‌ی مخلوط روغن و بنزین و بستن درب آن با یک پارچه‌ی آغشته به بنزین (بعنوان فتیله) درست می‌شود و برای از کار انداختن وسایل نقلیه‌ی و زرهی دشمن و همچنین در جنگ‌های شهری بر علیه تجمع انبوه نیروهای دشمن استفاده می‌شود. در ساخت این بمب می‌شود از ترکیبات مختلف مواد آتش‌زا استفاده کرد. ساخت و استفاده سریع و راحت این بمب آن را به وسیله‌ای کاربردی در جنگ‌های شهری علیه نیروهای سراپا مسلح دشمن تبدیل کرده است که علاوه بر خسارت مادی تاثیر روانی کاهنده و موثری روی آنها دارد.

تاریخچه کوکتل مولوتوف

پیش از این در جنگ‌های باستانی و قرون وسطی از بمب‌های آتشین که متشکل از کوزه‌های سفالی مملو از مواد آتش‌زا و نفت سیاه مشتعل بود و توسط منجنیق پرتاب می‌شد استفاده فراوانی برای فتح شهرها و قلعه‌ها می‌شد. اما بمب آتش‌زا در ابعاد کوچک از اوایل قرن بیستم در جنگ‌ها استفاده شد.

کوکتل مولوتوف ابتدا بین سالهای ۱۹۳۰ تا ۱۹۳۶ در جنگ‌های داخلی اسپانیا توسط نیروهای فاشیست ژنرال فرانکو علیه تانکهای روسی جمهوریخواهان اسپانیایی استفاده شد که در ادامه‌ی همین نبردها جمهوریخواهان نیز با دیدن کارآمدی آن از این سلاح علیه فاشیستها استفاده کردند.

تام وینترینگهام از بریگادهای بین‌المللی که در جنگ‌ داخلی اسپانیا بنفع جمهوریخواهان و علیه فاشیستها می‌جنگید این بمب را چنین توصیف می‌کند.

«یک شیشه‌ی مربای ۲ پوندی بردارید. آن را با بنزین پر کنید. یک پارچه‌ی ضخیم، یا تکه‌ای از یک پتو را برداشته دور دهانهی شیشه بپیچید، با یک نخ آن را تثبیت کنید و بگذارید انتهای آن آزاد بماند. هنگامی که می‌خواهید از آن استفاده کنید، نفری را کنار خود داشته باشید تا آن را شعله‌ور کند. پیش از آن باید فتیله را آغشته به سوخت کرده باشید. بطری را در دست راست خود نگه دارید، به‌گونه‌ای که بیشتر پتو در زیر بطری جمع شده باشد، با دست چپ خود پتو را از گوشه‌ای که به بنزین آغشته شده نگه دارید. منتظر تانک بمانید. هرگاه به اندازه‌ی کافی به شما نزدیک شد، رفیق شما گوشه‌ی پتو که به بنزین آغشته‌ است را آتش می‌زند. بطری و پتو را همزمان که آن کوشه‌ی پتو در حال سوختن است، پرتاب کنید. (نمی‌توان آن را به فاصله‌ی دور پرتاب کرد) ببینید که پتو در جلو تانک بیافتد. پتو باید در چرخ‌دنده‌ها یا به دور محورهای تانک بپیچد. بطری خواهد شکست، اما بنزین باید پتو را به اندازه‌ای آغشته کند که بتواند آتشی مناسب و کافی را برای سوزاندن چرخ‌های لاستیکی زیر زنجیرهای محرک تانک، به آتش کشیدن کاربوراتور یا جزغاله کردن خدمه تولید کند. با این سلاح‌ها بازی نکنید. آن‌ها بسیار خطرناک هستند.»

پس از جنگ‌های داخلی اسپانیا از این سلاح بصورت گسترده در جنگ بین فنلاند و شوروی استفاده شد. تا جاییکه دولت فنلاند دست به تولید کارخانه‌ای آن زد و در طول جنگ ۴۵۰۰۰۰ بطری کوکتل مولوتف تولید کرد. پس از این مرحله از کوکتل مولوتف در جنگ‌ جهانی دوم استفاده شد که بطور عمده بر علیه تانکهای دشمن از آن استفاده می‌کردند. همچنین در مقاومت‌های شهری از جمله ومقاومت ورشو مقابل نیروهای نازی از این سلاح استفاده شد.

در سالهای اخیر از کوکتل مولوتف بعنوان سلاح مکمل و موثر نیروی رزمنده در جنگ‌های شهری استفاده شد. بطور مثال: در جنگ ایرلندی‌های علیه استعمار انگلیس، در جنگ فلسطینیان علیه اشغال‌گری اسرائیل، در شورش‌های ۱۹۶۸ اروپا و در تمام کشورهای درگیر در خاورمیانه و آسیا و آفریقا کوکتل مولوتف یک وسیله متعارف نیروی مقاومت در برابر نیروی تهاجمی و سراپا مسلح دشمن است.

ریشه‌ی نام کوکتل مولوتوف

این بمب به نام‌های مختلفی نامیده می‌شود از جمله: بمب آتشین، نارنجک فقرا، بمب بطری، و... اما نام کوکتل مولوتف از جنگ بین دولت شوروی و کشور فنلاند در اواخر نوامبر ۱۹۳۹ به بعد مرسوم شد. پس از آنکه ویاچسلاو مولوتوف در یک سخنرانی اعلام کرد ما برای مردم فنلاند با هواپیما غذا و دارو می‌ریزیم. نیروهای فنلاندی که از این بمب‌ها بر علیه تانکهای شوروی استفاده می‌کردند به کنایه نام آن را کوکتل مولوتف نامیدند. که طعنه به ارسال غذا از طرف شوروی بود یعنی اینکه اینهم کوکتل یا مکمل همان غذاهاست.

کوکتل مولوتف در ایران

در تاریخ معاصر ایران از کوکتل مولوتف بصورت وسیع در روزهای پایانی سلطنت پهلوی استفاده شد و بطور مشخص در حمله به تانک چیفتن ارتشی در میدان شهناز سابق بود که پس از انقلاب به میدان امام حسین تعییر نام داد.