|
|
| (۶۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) |
| خط ۳: |
خط ۳: |
| | عنوان = | | | عنوان = |
| | عنوان ۲ = | | | عنوان ۲ = |
| | نام =یحیی نظیری | | | نام =عذرا علوی طالقانی |
| | تصویر = | | | تصویر =عذرا علوی طالقانی.JPG |
| | اندازه تصویر = | | | اندازه تصویر = |
| | عنوان تصویر = دکتر یحیی نظیری | | | عنوان تصویر = |
| | زادروز = ۱۳۰۲ | | | زادروز = ۱۳۳۳ |
| | زادگاه = همدان | | | زادگاه =تهران |
| | مکان ناپدیدشدن = | | | مکان ناپدیدشدن = |
| | تاریخ ناپدیدشدن = | | | تاریخ ناپدیدشدن = |
| | وضعیت = | | | وضعیت = |
| | تاریخ مرگ =۲ شهریور ۱۳۸۵ | | | تاریخ مرگ =۱۵ تیر ۱۴۰۲ |
| | مکان مرگ =تهران | | | مکان مرگ =آلبانی |
| |عرض جغرافیایی محل دفن= | | |عرض جغرافیایی محل دفن= |
| |طول جغرافیایی محل دفن= | | |طول جغرافیایی محل دفن= |
| |latd=|latm=|lats=|latNS=N | | |latd=|latm=|lats=|latNS=N |
| |longd=|longm=|longs=|longEW=E | | |longd=|longm=|longs=|longEW=E |
| | علت مرگ = | | | علت مرگ =بیماری |
| | پیداشدن جسد = | | | پیداشدن جسد = |
| | آرامگاه = | | | آرامگاه = |
| | بناهای یادبود = | | | بناهای یادبود = |
| | محل زندگی = تهران | | | محل زندگی = ایران و عراق و آلبانی |
| | ملیت =ایرانی | | | ملیت =ایرانی |
| | نام‌های دیگر = | | | نام‌های دیگر = |
| خط ۳۴: |
خط ۳۴: |
| | نهاد = | | | نهاد = |
| | نماینده = | | | نماینده = |
| | شناخته‌شده برای = زندانیان سیاسی و مردم ایران | | | شناخته‌شده برای = مردم ایران |
| | نقش‌های برجسته = سرپرست وزارت کشاورزی و سازمان جنگلها در دولت بازرگان | | | نقش‌های برجسته = |
| | سبک = | | | سبک = |
| | تأثیرگذاران =آیت‌الله طالقانی، مهندس بازرگان و سازمان مجاهدین خلق ایران | | | تأثیرگذاران =مخالفین جمهوری اسلامی |
| | تأثیرپذیرفتگان =زندانیان سیاسی و مردم ایران | | | تأثیرپذیرفتگان =مردم ایران |
| | شهر خانگی = | | | شهر خانگی = |
| | دستمزد = | | | دستمزد = |
| خط ۶۱: |
خط ۶۱: |
| | مکتب =ضد ولایت فقیه | | | مکتب =ضد ولایت فقیه |
| | آثار = | | | آثار = |
| | همسر = | | | همسر =ابراهیم ذاکری |
| | شریک زندگی = | | | شریک زندگی = |
| | فرزندان = | | | فرزندان = |
| خط ۷۶: |
خط ۷۶: |
| }} | | }} |
|
| |
|
| دکتر یحیی نظیری در سال ۱۳۰۲ در همدان، محله‌ی حاجی کوچه‌ی حاج نقی بدنیا آمد. دوره‌ی ابتدایی را در مدرسه‌ی تهذیب و دوره‌ی اول دبیرستان را در دبیرستان پهلوی و دوره‌ی دوم را در مدرسه‌ی شبانه‌روزی فلاحت کرج گذراند و در سال ۱۳۲۰ موفق به اخذ دیپلم گردید. یحیی نظیری پس از اخذ دیپلم در اداره‌ی کشاورزی استخدام شد و تا سال ۱۳۲۹ کارمند این اداره بود در این سال برای رفتن به دانشکده حقوق بصورت داوطلب دیپلم ادبی گرفت و وارد دانشکده‌ی حقوق شد و در سال ۱۳۳۱ از دانشکده‌ی حقوق موفق به دریافت لیسانس حقوق قضایی شد و بدنبال آن در سال ۱۳۳۲ در رشته‌ی تخصصی جرم شناسی فوق لیسانس گرفت. در ادامه‌ی تحصیلات خود موفق به اخذ مدرک مهندسی جنگل شد.
| | '''عذرا علوی طالقانی،''' متولد ۱۳۳۳ در تهران بود. پدر وی نورالدین علوی طالقانی، یک روحانی ترقیخواه بود که به خاطر کمک به سازمان مجاهدین و تبلیغ آنها چند بار در زمان شاه به زندان افتاد. وی از خویشاوندان پدر طالقانی روح راستین انقلاب ضدسلطنتی بود. از زمان دانشجویی در رشته مهندسی شیمی در دانشگاه صنعتی شریف هوادار مجاهدین شد و در ۱۳۵۵ به عضویت سازمان مجاهدین درآمد. به مدت ۴۷ سال درگیر مبارزه‌ی تمام‌عیار حرفه‌ای و تشکیلاتی با دیکتاتوری‌های شاه و ولایت فقیه بود.<ref name=":0">[https://article.mojahedin.org/i/%D8%B9%D8%B0%D8%B1%D8%A7-%D8%B9%D9%84%D9%88%DB%8C-%D8%B7%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%B1-%D8%B3%D9%88%D8%B3%D9%86-%D8%B2%D9%86%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B1-%D9%85%DB%8C-%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AF سایت سازمان مجاهدین خلق ایران]</ref> |
|
| |
|
| دکتر نظیری در سال ۴۸ - ۱۳۴۷ از طرف انجمن شهر همدان بعنوان شهردار برگزیده شد اما بدلیل اختلاف با استاندار همدان (جاوید) ناگزیر به استعفا گردید. در سالهای ۱۳۵۰ تا ۱۳۵۳ دکتر نظیری ریاست شیلات مازندران و گرگان را بعهده داشت.
| | عذرا علوی طالقانی، عضو مرکزیت سازمان مجاهدین خلق ایران از سال ۱۳۶۴، عضو شورای ملی مقاومت از سال ۱۳۷۱، عضو ارشد شورای رهبری و شورای مرکزی مجاهدین از سال ۱۳۷۲ و جانشین فرمانده ارتش آزادیبخش ملی ایران از سال ۱۳۷۲ تا ۱۳۷۶ بود. در سال ۱۳۶۶ یکی از فرماندهان تیپ‌های رزمی زنان در ارتش آزادیبخش ملی را به‌عهده داشت و این تیپ‌ها را در سلسله عملیات آفتاب، چلچراغ و فروغ جاویدان فرماندهی کرد.<ref>[https://freedomfori.blogspot.com/2023/07/blog-post_8.html سایت پیشتازان راه آزادی ایران]</ref> |
|
| |
|
| دکتر یحیی نظیری در سال ۱۳۵۵ به همراه مهندس مهدی بازرگان و حاج خلیل رضایی و جمعی از حقوقدانان مخالف رژیم سلطنتی در تاسیس «جمعیت ایرانی دفاع از آزادی و حقوق بشر در ایران» مشارکت داشت.
| | در دوران پس از جنگ و اشغال عراق توسط آمریکا و ائتلاف بین‌المللی، ۱۴ سال در ستاد فرماندهی ارتش آزادیبخش قرار داشت. سرانجام روز پنجشنبه ۱۵ تیر ۱۴۰۲ در اشرف ۳ در آلبانی در اثر بیماری درگذشت. |
|
| |
|
| دکتر نظیری علاوه بر استعداد تحصیلی در رشته‌ی آواز هم صاحب ذوق بود و برادر ایشان (مهدی نظیری) به اعتقاد استاد ابو‌الحسن صبا از خوانندگان برجسته ایران بود.
| | == زندگی‌نامه عذرا علوی طالقانی == |
| | '''عذرا علوی طالقانی،''' متولد ۱۳۳۳ در تهران بود. پدر وی آقای نورالدین علوی طالقانی، یک روحانی ترقیخواه بود که به خاطر کمک به سازمان مجاهدین و تبلیغ آنها چند بار در زمان شاه به زندان افتاد. وی از خویشاوندان پدر طالقانی روح راستین انقلاب ضدسلطنتی بود. از زمان دانشجویی در رشته مهندسی شیمی در دانشگاه صنعتی شریف هوادار مجاهدین شد و در ۱۳۵۵ به عضویت سازمان مجاهدین درآمد. در همین سال با یکی از کادرهای قدیمی مجاهدین به نام ابراهیم ذاکری ازدواج کرد که حاصل این ازدواج پسری بنام زهیر بود که در سال ۲۰۰۱ در عراق در درگیری با ماموران و وابستگان به جمهوری اسلامی در عراق در قرارگاه اشرف جان‌باخت. |
|
| |
|
| پس از انقلاب در کابینه مهندس بازرگان سرپرست وزارت کشاورزی شد و همزمان سرپرست سازمان جنگلها نیز بود. از دکتر یحیی نظیری مقالاتی در مجلات جهان نو، سخن، نیرو راستی، روزنامه‌های مرد امروز و ماهنامه‌ی جنگل (که به سردبیری خود ایشان بود) دارند. دکتر نظیری در سال ۱۳۲۹ ازدواج کرده و دارای دو پسر و یک دختر بود.
| | در انتخابات دوره اول مجلس شورای ملی در سال ۱۳۵۸ در تهران، وزارت کشور جمهوری اسلامی عذرا علوی طالقانی را نفر پنجاه و سوم تهران با بیش از ۳۰۸ هزار رأی اعلام کرد. این در شرایطی بود که از تقلب و از بین بردن آرای مجاهدین به طرق گوناگون توسط وابستگان جمهوری اسلامی و کمیته‌ها و پاسداران و «اتاق تجمیع» آرای آن روزگار در وزارت کشور گزارشات متعددی در نشریات و رسانه‌های آن روزگار منتشر شد.<ref name=":0" /> |
|
| |
|
| دختر او گیتی نظیری بدلیل هواداری از سازمان مجاهدین خلق ایران بدست ماموران خمینی دستگیر و پس از شکنجه در سال ۱۳۶۱ اعدام گردید و بدنبال آن یکی از پسران او بنام بهزاد نظیری توسط عوامل حکومت جمهوری اسلامی بدلیل هواداری از سازمان مجاهدین خلق بازداشت گردید اما دکتر نظیری طی یک طرح هماهنگ شده به بهانه مرخصی فرزندش را به بیرون از زندان کشید و با هواپیما به خارج از کشور اعزام کرد. که هم اکنون در مجامع حقوق بشری جهان به افشاگری جنایات جمهوری اسلامی مشغول است. به همین دلیل دکتر نظیری از طرف جمهوری اسلامی دستگیر و به مدت ۵ سال و چند ماه در زندان اوین بدون هیچگونه محاکمه‌ای زندانی بود.<ref>کتاب رمز ماندگاری از حسن ظریف ناظریان پانوشت صفحه ۴۵۲</ref> دکتر نظیری پس از آزادی نیز از فعالیت‌های افشاگرانه خود دست برنداشت و همزمان به رسیدگی به خانواده‌های زندانیان سیاسی و شکنجه‌شدگان می‌پرداخت. سرانجام دکتر نظیری در ۲ شهریور سال ۱۳۸۵ در تهران دارفانی را وداع گفت، در مراسم ختم او افراد زیادی از جریانهای ملی و خانواده‌های زندانیان سیاسی شرکت داشتند.
| | او در بخشی از مصاحبه خود با سیمای آزادی از مبارزات خود در زمان شاه می‌گوید: |
|
| |
|
| == تاریخچه زندگی دکتر یحیی نظیری ==
| | و اینکه فاطمه امینی و دیگران مجاهدان رزمنده الگوی او برای انتخاب مبارزه با ساواک و سلطنت پهلوی بودند.<ref>[https://t.me/MOJAHEDIN_ORG/158741 مصاحبه با سیمای آزادی کلیپ کانال تلگرامی مجاهدین]</ref> |
|
| |
|
| دکتر یحیی نظیری در سال ۱۳۰۲ در همدان، بدنیا آمد. دوره‌ی ابتدایی را در مدرسه‌ی تهذیب و دوره‌ی اول دبیرستان را در دبیرستان پهلوی و دوره‌ی دوم را در مدرسه‌ی شبانه‌روزی فلاحت کرج گذراند و در سال ۱۳۲۰ موفق به اخذ دیپلم گردید. یحیی نظیری پس از اخذ دیپلم به استخدام اداره‌ی کشاورزی در آمد و تا سال ۱۳۲۹ کارمند این اداره بود در این سال برای رفتن به دانشکده حقوق بصورت داوطلب دیپلم ادبی گرفت و وارد دانشکده‌ی حقوق شد و در سال ۱۳۳۱ از دانشکده‌ی حقوق موفق به دریافت لیسانس حقوق قضایی شد و بدنبال آن در سال ۱۳۳۲ در رشته‌ی تخصصی جرم شناسی فوق لیسانس گرفت. در این ایام سفارت فرانسه ۶ بورس تحصیلی در اختیار دانشجویان ایرانی قرار داد که از بین ۴۷۰ دانشجو دکتر یحیی نظیری بعنوان نفر اول در امتحان ورودی پذیرفته و به فرانسه اعزام شد. دکتر یحیی نظیری تا سال ۱۳۴۲ در فرانسه در رشته‌ی جنگلبانی و آبها ادامه‌ی تحصیل داد و موفق به اخذ مدرک مهندسی جنگل شد. در سال ۱۹۶۸ فرانسه بار دیگر بورسیه‌هایی را مقرر کرد که دکتر نظیری با استفاده از آنها این بار به همراه چند تن دیگر برای تحصیل در انستیتوی بین‌المللی مدیریت عمومی به فرانسه اعزام گردید و تا سال ۱۹۷۰ میلادی تا زمانی که دیپلم مدیریت را اخذ کرد در فرانسه بود. لازم به یاد‌آوری است که در سال ۱۹۵۸ دکتر نظیری در دانشگاه سوربن پاریس برای دکترای حقوق ثبت نام کرده بود، چند ماهی همزمان با شرکت در کلاسهای انستیتوی بین‌المللی مدیریت در کلاسهای دکتری نیز شرکت می‌کردند تا اینکه دانشگاه سوربن بدلیل جنگ بین استقلال‌طلبان الجزایر و فرانسه تعطیل شد و دکتر نظیری به ناگزیر در انستیتوی مدیریت ادامه‌ی تحصیل داد، در این دوره پرونده دکتر نظیری را از دانشگاه سوربن به دانشگاه نانسی منتقل کردند و دکتر نظیری در همین دانشگاه در سال ۱۹۷۰ موفق به اخذ دکترای حقوق شد. علاوه بر این دکتر نظیری در همین سال دیپلم ادبیات و زبان فرانسه را نیز گرفت و به ایران بازگشت و به خدمت خود در سازمان جنگلبانی در پست مدیر کل حقوقی و انتشارات و آموزش و روابط بین‌الملل و بازرسی ادامه داد.
| | و در آخرین سخنرانی خود از انتخاب اصلح مسئول اول سازمان مجاهدین و معاونین وی دفاع کرد.<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=nDJcSOEDGMw سایت یوتیوب]</ref> |
|
| |
|
| دکتر یحیی نظیری در سال ۱۹۵۸ ضمن کارآموزی در انستیتوی بین‌المللی همکاریهای فنی فرانسه از چندین کارخانه‌ی کاغذسازی، قیبر و نئوپان بازدید بعمل آورده و پس از بازگشت به ایران نخستین کتاب کاغذ سازی را از سوی سازمان جنگلبانی منتشر کرد.
| | === پیام مسعود رجوی === |
| | مسعود رجوی پس از درگذشت عذرا علوی طالقانی طی پیامی چنین گفت:<blockquote>«سردار والای دیگری از ارتش فدا و آزادی، جاودانه و رستگار شد. یکی از برجسته‌ترین زنان انقلابی معاصر ایران، فدیة مجاهدین در شب عید غدیر در آستان امیر مؤمنان و ملت ایران. با پدرش آقای نورالدین علوی طالقانی روحانی برجسته که بارها در روزگار ستم‌شاهی به زندان افتاده بود و جرمش کمک و تبلیغ برای مجاهدین بود، در زندان قصرهم‌بند بودم. یاد پدرطالقانی به خیر تا چون «ابر بگرید». خواهر سوسن از خویشاوندان نزدیک پدر طالقانی روح راستین انقلاب ضدسلطنتی بود.»<ref>[https://ganjinehiran455mihan.blogspot.com/2023/07/blog-post_8.html وبلاگ گنجینه میهنی برای ایران]</ref></blockquote> |
|
| |
|
| دکتر نظیری در سال ۴۸ - ۱۳۴۷ از طرف انجمن شهر همدان بعنوان شهردار برگزیده شد و در همین سمت برای ایجاد بنای یادبود عین‌القضات همدانی پیشنهاداتی داد اما بدلیل اختلاف با استاندار همدان (جاوید) ناگزیر به استعفا گردید. دکتر یحیی نظیری بین سالهای ۱۳۳۴ تا سال ۱۳۸۰ در ۱۲ دانشگاه در رشته‌های حقوق، حقوق مدنی، حقوق کار، حقوق تجارت، اقتصاد کشاورزی و جنگل، جامعه شناسی اقتصادی، بیمه، تامین اجتماعی، بازاریابی کشاورزی، حقوق خانواده، تکنولوژی جنگل و پرورش زنبور عسل مشغول به تدریس بود.
| | === پیام مریم رجوی === |
| | خانم مریم رجوی طی پیامی درگذشت «یکی از درخشان‌ترین الگوهای مبارزه تاریخی و رهائیبخش زنان ایران» را به مجاهدین و ارتش آزادی و شورای ملی مقاومت ایران تسلیت گفت.<ref>[https://women.ncr-iran.org/fa/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%B0%D8%B4%D8%AA-%D8%B9%D8%B0%D8%B1%D8%A7-%D8%B9%D9%84%D9%88%DB%8C-%D8%B7%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D9%86%DB%8C/ سایت زنان نیروی تغییر]</ref> |
|
| |
|
| در سالهای ۱۳۵۰ تا ۱۳۵۳ دکتر نظیری ریاست شیلات مازندران و گرگان را بعهده داشت.
| | == منابع == |
| | |
| پس از انقلاب در کابینه مهندس بازرگان سرپرست وزارت کشاورزی شد و همزمان سرپرست سازمان جنگلها نیز بود. در همین دوران ۳۷۰۰ تن از دانشجویان دانشگاه قزوین او را به سمت ریاست دانشگاه قزوین برگزیدند. اما پس از چندی بدلیل موانع پیش‌رو ناگزیر از استعفا ار تمام این مسئولیت‌ها شد. دکتر یحیی نظیری مسلط به زبانهای انگلیسی، فرانسه و آلمانی بود.
| |
| | |
| از دکتر یحیی نظیری مقالاتی در مجلات جهان نو، سخن، نیرو راستی، روزنامه‌های مرد امروز و ماهنامه‌ی جنگل (که به سردبیری خود ایشان بود) دارند.
| |
| | |
| دکتر نظیری در سال ۱۳۲۹ ازدواج کرده و دارای دو پسر و یک دختر بود.
| |
| | |
| دکتر نظیری علاوه بر استعداد تحصیلی در رشته‌ی آواز هم صاحب ذوق بود و برادر ایشان (مهدی نظیری) به اعتقاد استاد ابو‌الحسن صبا از خوانندگان برجسته ایران بود.
| |
| | |
| '''عکس دکتر نظیری در کنار مسعود رجوی در بالکن زندان قصر ۳۰ دی ۱۳۵۷'''
| |
| | |
| بهزاد نظیری در خاطره‌ای از پدرش نقل می‌کند:
| |
|
| |
|
| در فاز سیاسی چند بار از پدرم شنیدم که می‌گفت: من اولین کسی بودم که روز آزادی مسعود رجوی از زندان او را بغل کردم و بوسیدم. تصور من این بود که چون پدرم علاقه و ارادتی که خواهر شهیدم گیتی و من به برادر داشتیم را می‌دانست، مقداری در مورد نقش خودش در آنروز غلو می‌کند؛ و لابد او هم یکی در میان جمعیت بوده و موقع خروج زندانیان سیاسی از در زندان قصر از آنها استقبال کرده‌اند...
| |
|
| |
|
| اما حدود ۱۰-۱۵ سال قبل فیلم کوتاهی از صحنه آزادی برادر مسعود در روز ۳۰ دی در شبکه مجازی به نمایش درآمد که از آن پس هر سال در سیمای آزادی نشان داده می‌شود. حمید اسدیان، با دیدن این فیلم پدر را شناخت و به من اطلاع داد. بعد از آن بود که من بار دیگر به تعریف‌هایی که پدرم از آنروز می‌کرد فکر کردم: گفت آنروز نزد پدر طالقانی رفته بود. پدر طالقانی به پدر من (که از دوستان او بود) گفته بود: من مقداری کسالت دارم. امروز مسعود و جمع زندانیان سیاسی از قصر آزاد می‌شوند. با جمعیتی که آنجا ازدحام می‌کند، برای منِ پیرمرد سخت است که آنجا حضور پیدا کنم. تو از جانب من برو و از آنها استقبال کن. لذا پدرم بعنوان نماینده آقای طالقانی توانسته بود وارد زندان قصر شود. (بعضی از افسران قصر هم او را از قبل می‌شناختند). و در کنار حاج مانیان و حاج عطا سه نفری هستند که هنگام صحبت برادر مسعود با جمعیت بالای بالکن هستند.
| |
|
| |
| == سوابق دکتر یحیی نظیری در زندان ==
| |
| در کتاب حسن ظریف به قضیه ملاقات دکتر نظیری در زندان با گالیندوپل (گزارشگر ویژه سازمان ملل در مورد حقوق بشر در ایران) اشاره شده است. گالیندوپل در گزارش مورخ ۱۲ فوریه ۱۹۹۰ خودش اشاره ای به این دارد و از جمله از قول ابراهیم یزدی و مهندس بازرگان به این موضوع که دکتر نظیری بجای پسرش که فرار کرد، به زندان افتاد اشاره شده است.
| |
|
| |
| == شخصیت و کاراکتر دکتر یحیی نظیری ==
| |
| در زمانیکه پسرش در زندان بود (۶۱-۶۴) و ملاقات می‌رفت، و چه بعدها که خودش بجای پسرش به زندان افتاد (۶۴-۶۹)، خیلی بفکر رسیدگی به خانواده‌های شهدا و زندانیان سیاسی بود، و نیازهای این خانواده‌ها و فرزندانشان را در حد مقدورات خود تامین می‌کرد.
| |
|
| |
| == آثار دکتر یحیی نظیری ==
| |
| کاغذ چگونه ساخته می‌شود، تهران دیماه ۱۳۴۳ انتشارات سازمان جنگلبانی
| |
|
| |
| اقتصاد کشاورزی، شماره ۱۶۳۵ از انتشارات دانشگاه تهران سال ۱۳۵۶
| |
|
| |
| قران و پدیده‌های طبیعت از دید دانش امروز، با مقدمه‌ی محمد تقی شریعتی از انتشارات سحاب تهران سال ۱۳۵۸
| |
|
| |
| اقتصاد جنگل، از انتشارات دانشکده جنگلداری
| |
|
| |
| == منابع ==
| |
| <references /> | | <references /> |