۶۰
ویرایش
کاربر:Zarin/صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها
←نهضت تنباکو وعصیان زینب پاشا
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
''' ميرزا فرخ يکی از شعرای معاصر زينب که خود شاهد مبارزات زينب و ياران او بوده، در اين باره شعری دارد که آن روزها ورد زبان مردم تبريز بوده است:''' | ''' ميرزا فرخ يکی از شعرای معاصر زينب که خود شاهد مبارزات زينب و ياران او بوده، در اين باره شعری دارد که آن روزها ورد زبان مردم تبريز بوده است:''' | ||
'''حکم ايله دی زينب پاشا | '''حکم ايله دی زينب پاشا فرمان دادزینب پاشا''' | ||
'''جمله اناث و فراشا | '''جمله اناث و فراشا به همه زنان و فراشها''' | ||
'''سيز بازاری باسون داشا | '''سيز بازاری باسون داشا شما بازار را به سنگ ببندید''' | ||
'''دگنگی | '''دگنگی یاغليوم گليم چماقو روغنکاری کنم و بیام''' | ||
'''پاتاوامی | '''پاتاوامی باغليوم گليم پاپیچم را ببندم و بیام''' | ||
'''سرانجام در اثر این تلاشها ، ناصرالدين شاه، حرف خود را پس گرفت و قرارداد رژی باطل اعلام شد، لکن مبارزه زنان تبريز و زينب پاشا کماکان بدون وقفه ادامه یافت . زينب برخی مواقع به همراه ديگر زنان رزمجو در کوچه و بازار و محل ازدحام مردم ناگهان ظاهر میشد و مردان را به مبارزه و کندن ريشه ظلم تشویق میکرد و میگفت : «اگر شما مردان جراُت نداريد، جزای ستم پيشگان را کف دستشان بگذاريد، اگر می ترسيد که دست دزدان وغارتگران را ا مال و ناموس و وطن خود کوتاه کنيد، ما جای شما با ستمکاران می جنگيم.»'''<ref>[http://www.tabrizinfo.com/tabriz/jonbesh/zeynab.htm عبدالحسین ناهید '''عصيان « زينب پاشا» عيار آذربايجان''']</ref>''' ''' | '''سرانجام در اثر این تلاشها ، ناصرالدين شاه، حرف خود را پس گرفت و قرارداد رژی باطل اعلام شد، لکن مبارزه زنان تبريز و زينب پاشا کماکان بدون وقفه ادامه یافت . زينب برخی مواقع به همراه ديگر زنان رزمجو در کوچه و بازار و محل ازدحام مردم ناگهان ظاهر میشد و مردان را به مبارزه و کندن ريشه ظلم تشویق میکرد و میگفت : «اگر شما مردان جراُت نداريد، جزای ستم پيشگان را کف دستشان بگذاريد، اگر می ترسيد که دست دزدان وغارتگران را ا مال و ناموس و وطن خود کوتاه کنيد، ما جای شما با ستمکاران می جنگيم.»'''<ref>[http://www.tabrizinfo.com/tabriz/jonbesh/zeynab.htm عبدالحسین ناهید '''عصيان « زينب پاشا» عيار آذربايجان''']</ref>''' ''' | ||
| خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
'''درآن روزگارمرسوم بودکه فئودالها و اشراف، ارزاق عمومی بويژه غلات را احتکار می کردند. يعنی در فصل خرمن غلات رابا قیمت ارزان از کشاورزان میخریدند و انبار میکردند و در زمستان که ذخيره آرد مردم تمام می شد، با قیمت گران میفروختند. درنتيجه نان هميشه کمياب بود و جلوی نانوائی ها صفوف زنان و مردانی بود که فرياد و هياهوی آنان از دور شنيده می شد.»''' | '''درآن روزگارمرسوم بودکه فئودالها و اشراف، ارزاق عمومی بويژه غلات را احتکار می کردند. يعنی در فصل خرمن غلات رابا قیمت ارزان از کشاورزان میخریدند و انبار میکردند و در زمستان که ذخيره آرد مردم تمام می شد، با قیمت گران میفروختند. درنتيجه نان هميشه کمياب بود و جلوی نانوائی ها صفوف زنان و مردانی بود که فرياد و هياهوی آنان از دور شنيده می شد.»''' | ||
'''در اين روزهای سياه قحطی و گرسنگی، درحاليکه مردم فقیر برای خريدن چند قرص نان از صبح تا شب در جلوی نانوائی ها صف می بستند و گريه کودکان گرسنه بگوش میرسید ، محتکران هزاران خروار غله را در انبارها احتکار میکردند. چنانکه يکی از آنها،« مجتهد اول تبريز، قريب 70 هزار خروار گندم در انبار داشت.'''<ref>عبدالحسین ناهید کتاب زن ایرانی درجنبش مشروطه ص 43 و 44</ref>در چنین جوی نیز قیام زنان تبریز به رهبری زینب پاشا آغاز می شود. زینب و هوادارانش محتكران را شناسایی میکردند و به انبار آنان حمله ور میشدند . آنان آرد و گندم را از انبارها بیرون كشیده وبین فقرای شهر و روستاهای اطراف توزیع میکردند. برخی منابع تاریخی از فعال بودن ۳هزار زن در كنار زینب پاشا برای مبارزه با محتكران سخن به میان آورده اند.<ref>[http://www.aftabir.com/articles/view/politics/plitical_history/c1c1146303041_zeinab_pasha_p1.php/%D8%B2%DB%8C%D9%86%D8%A8-%D9%BE%D8%A7%D8%B4%D8%A7-%D8%A7%D8%B3%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%88%D9%85%D8%AA-%D8%B2%D9%86-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C آفتاب آنلاین «زینب پاشا» اسطوره مقاومت زن ایرانی]</ref>زينب پاشا وقتي در شرايط حاكم بر جامعه آذربايجان ، قحطي و گرسنگي و احتكار محتكران را ميدید به زنان محل كه از كودكي به وي احترام قائل بودند و اعتقاد به عزمش داشتند بانگ برمي آورد كه اگر مي خواهيد بچه هايتان گرسنه نمانند از خانه بيرون بياييد چوب به دست بگيريد واقدام به بستن بازارها کنید زیرا که بزرگترين درد ما احتكار است و باید این چوبها را بر سر محتكران بشكنيد . حامي ما | '''در اين روزهای سياه قحطی و گرسنگی، درحاليکه مردم فقیر برای خريدن چند قرص نان از صبح تا شب در جلوی نانوائی ها صف می بستند و گريه کودکان گرسنه بگوش میرسید ، محتکران هزاران خروار غله را در انبارها احتکار میکردند. چنانکه يکی از آنها،« مجتهد اول تبريز، قريب 70 هزار خروار گندم در انبار داشت.'''<ref>عبدالحسین ناهید کتاب زن ایرانی درجنبش مشروطه ص 43 و 44</ref>در چنین جوی نیز قیام زنان تبریز به رهبری زینب پاشا آغاز می شود. زینب و هوادارانش محتكران را شناسایی میکردند و به انبار آنان حمله ور میشدند . آنان آرد و گندم را از انبارها بیرون كشیده وبین فقرای شهر و روستاهای اطراف توزیع میکردند. برخی منابع تاریخی از فعال بودن ۳هزار زن در كنار زینب پاشا برای مبارزه با محتكران سخن به میان آورده اند.<ref>[http://www.aftabir.com/articles/view/politics/plitical_history/c1c1146303041_zeinab_pasha_p1.php/%D8%B2%DB%8C%D9%86%D8%A8-%D9%BE%D8%A7%D8%B4%D8%A7-%D8%A7%D8%B3%D8%B7%D9%88%D8%B1%D9%87-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%88%D9%85%D8%AA-%D8%B2%D9%86-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C آفتاب آنلاین «زینب پاشا» اسطوره مقاومت زن ایرانی]</ref>زينب پاشا وقتي در شرايط حاكم بر جامعه آذربايجان ، قحطي و گرسنگي و احتكار محتكران را ميدید به زنان محل كه از كودكي به وي احترام قائل بودند و اعتقاد به عزمش داشتند بانگ برمي آورد كه اگر مي خواهيد بچه هايتان گرسنه نمانند از خانه بيرون بياييد چوب به دست بگيريد واقدام به بستن بازارها کنید زیرا که بزرگترين درد ما احتكار است و باید این چوبها را بر سر محتكران بشكنيد . حامي ما روستائيان وفقرا هستند.<ref>[http://oguztv.com/مقالات/زينب-پاشا-زن-اسطوره-اي-آزربايجان آغوز تی وی زينب پاشا زن اسطوره اي آزربايجان]</ref> | ||
== مصادره انبارمیرزا عبدالرحیم قائم مقام | == مصادره انبارمیرزا عبدالرحیم قائم مقام == | ||
'''معروفترين عمليات زينب حمله به انبار قائم مقام والی آذربايجان است. قائم مقام و اطرافيانش از محتکران بزرگ و معروف تبريز بودند.''' | |||
'''بارها خانه قائم مقام در اعتراض عليه گرانی و احتکار بوسيله زنان سنگسار شده بود و در يکی از اين شورش ها، قائم مقام دستور تیراندازی بسوی مردم را داد. دسته زنان مسلح به رهبری زينب به دفاع از مردم برخاستند. در اين درگيری « به روايتی سی نفر کشته شدند... قائم مقام از ترس، به عمارت وليعهدپناه برد.» ماجرای گشوده شدن در انبار غله والی آذربايجان و عصيان شجاعانه زنان تبريز را به رهبری زينب، زبانزد آن روزگار بود .'''<ref>عبدالحسین ناهید کتاب زنان ایرانی در جنبش مشروطه ص 45-[http://www.tabrizinfo.com/tabriz/jonbesh/zeynab.htm مقاله عصیان زینب پاشا]</ref> | |||
== حمله به خانه نظام العلما == | |||
'''نظام العلمای دیبااز رجال متنقذدوره قاجاریه نيز يكي از محتكران و مقتدران تبريز بود. او انبار غله اي داشت و جنس را از روستائيان به قيمت بسيار ارزاني مي خريد و به موقع اش گران مي فروخت. یکی دیگر از عملیات‌های مردمی‌‌زینب پاشا و یارانش حمله به خانه او در تبریز بود''' <ref>[http://ishiq.net/?p=12924 مجیدرضازاد عموزین الدینی- زینب پاشا، شیر زن دلاور آذربایجان] </ref>'''. نظام العلما از شاه اجازه داشت که غله خود را هر وقت دلش خواست بفروشد. زينب پاشا محل انباراورا شناسایی کرد ونقشه حمله به آن جا را اماده نمود .درروز و ساعت مقرر، در حاليکه روسری خود را روی چوبی بسته بود ، در پيشاپيش بيوه زنان و خيل گرسنگان شهر بسوی خانه نظام العلما راه افتاد و آنجا را به محاصره در آورد. « نظام العلما و افرادش که از این حمله خبردار شده بودند و چند نفر تفنگچی آماده کرده بودند، دستور به شليک دادند.»زينب و ياران مسلح او نيز دست به اسلحه بردند. جنگ سختی در گرفت . چندين نفر کشته و زخمی شدند. سرانجام زینب پاشا انبار انباشته از گندم نظام العلما به تصرف در آورد و بين گرسنگان تقسيم نمود''' (مرداد 1277 = ربيع الثانی 1316)'''.'''<ref>عبدالحسین ناهیدی آذر -کتاب زنان ایران در جنبش مشروطیت ص 52-ص 53</ref> | |||
== یاد و خاطره زینب پاشا در میان مردم تبریز و اشعاری که برای وی سروده اند == | == یاد و خاطره زینب پاشا در میان مردم تبریز و اشعاری که برای وی سروده اند == | ||