کاربر:Zarin/صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴: خط ۴:
از زنان مبارز دوران مشروطه و جنگ جهانی اول (۱۲۵۱-۱۳۱۶)
از زنان مبارز دوران مشروطه و جنگ جهانی اول (۱۲۵۱-۱۳۱۶)


بی بی مریم بختیاری که در میان بختیاری ها به «بی مریم» و سردار مریم معروف بود  از زنان مبارز عصر مشروطه او درسال ۱۲۵۱ هـ.ش در سرزمین بختیاری بدنیا آمدواز زنان تحصيلکرده و روشنفکر عصر خود بودو به طرفداری از حقوق زنان و ھمچنین آزادی خواھان جنبش مشروطه برخاست.  در این راه از هیچ کاری  دريغ نمی نمود.<ref>محسن حیدری مقدمه ای بر زندگی [https://www.google.al/search?q=حیدری،+محسن.+مقدمه+ای+بر+شناخت+زندگی+و+اندیشه+سردار+مریم+بختیاری.+تهران:+تمتی،+1393.+133.+شابک بی بی مریم بختیاری] </ref>بی بی مریم بختیاری  پیش از اسلحه، قلم به دست گرفت او  از معدود زنان مبارز ایرانی است که خاطرات زندگی خود را نوشته است و در آن به شرح زندگی خود پرداخته و  رنج و عقب ماندگی زنان و مسائل سیاسی اجتماعی ایران در آن روزگار را نقدکرده است.<ref>[http://sarzaminema.ir/%D8%A8%DB%8C-%D8%A8%DB%8C-%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85-%D8%A8%D8%AE%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C/ سرزمین ما -بیوگرافی بی بی مریم بختیاری] </ref>  .  او مشوق اصلی برادرش سردار اسعد بختياري در فتح تهران بود.وي با نامه‌ها و تلگراف‌هاي مختلف به  سران ايل وبا  سخنراني‌هاي مهيج و گيرا، افراد ايل را به  مبارزه با استبداد صغير (استبداد محمدعلي شاهي) فرا میخواند  و  يکي از شخصيت‌هاي ضداستعماري و ضداستبدادي محسوب میشد.<ref>خانه و خاطره[http://zinati.eu/Bibi_Mariam_Bakhtiari.htm بی بی مریم بختیاری زن مبارز عصرمشروطه] </ref>سردار مریم بختیاری هنگام  جنگ جهانی اول سلاح بر دوش به همراه بختیاری ها به نبرد با انگلیسی ها برخاست  و در سخت ترین شرایط، خانه اودر سرزمین بختیاری، پناهگاه آزادی خواهان مشهور ایران زمین بود.<ref>[http://ammi.ir/اخبار-و-مقالات/مقالات-معماری-و-شهرسازی/زندگینامه-بی-بی-مریم-بختیاری اخبار و مقالات-زندگینامه بی بی مریم بختیاری] </ref>
بی بی مریم بختیاری که در میان بختیاری ها به «بی مریم» و سردار مریم معروف بود ، درسال ۱۲۵۱ هـ.ش در سرزمین بختیاری بدنیا آمدواز زنان تحصيلکرده و روشنفکر عصر خود بودو به طرفداری از حقوق زنان و ھمچنین آزادی خواھان جنبش مشروطه برخاست ودر این راه از هیچ کاری  دريغ نمی کرد.<ref>محسن حیدری مقدمه ای بر زندگی [https://www.google.al/search?q=حیدری،+محسن.+مقدمه+ای+بر+شناخت+زندگی+و+اندیشه+سردار+مریم+بختیاری.+تهران:+تمتی،+1393.+133.+شابک بی بی مریم بختیاری] </ref>بی بی مریم بختیاری  پیش از اسلحه، قلم به دست گرفت او  از معدود زنان مبارز ایرانی است که خاطرات زندگی خود را نوشته است و در آن به شرح زندگی خود پرداخته و  رنج و عقب ماندگی زنان و مسائل سیاسی اجتماعی ایران در آن روزگار رادر قالب خاطره  نقدکرده است.<ref>[http://sarzaminema.ir/%D8%A8%DB%8C-%D8%A8%DB%8C-%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85-%D8%A8%D8%AE%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C/ سرزمین ما -بیوگرافی بی بی مریم بختیاری] </ref>  .  او مشوق اصلی برادرش سردار اسعد بختياري در فتح تهران بود.وي با نامه‌ها و تلگراف‌هاي مختلف به  سران ايل وبا  سخنراني‌هاي مهيج و گيرا، افراد ايل را به  مبارزه با استبداد صغير (استبداد محمدعلي شاهي) فرا میخواند  و  يکي از شخصيت‌هاي ضداستعماري و ضداستبدادي محسوب میشد.<ref>خانه و خاطره[http://zinati.eu/Bibi_Mariam_Bakhtiari.htm بی بی مریم بختیاری زن مبارز عصرمشروطه] </ref>سردار مریم بختیاری هنگام  جنگ جهانی اول سلاح بر دوش به همراه بختیاری ها به نبرد با انگلیسی ها برخاست  و در سخت ترین شرایط، خانه اودر سرزمین بختیاری، پناهگاه آزادی خواهان مشهور ایران زمین بود.<ref>[http://ammi.ir/اخبار-و-مقالات/مقالات-معماری-و-شهرسازی/زندگینامه-بی-بی-مریم-بختیاری اخبار و مقالات-زندگینامه بی بی مریم بختیاری] </ref>


== زندگینامه ==
== زندگینامه ==
بی بی مریم بختیاری در سال 1251  دیده به جهان  گشود. او دختر حسینقلی خان ایلخانی، خواھر علیقلی خان سردار اسعد و ھمسر علی قلی خان بختیاری بود و مادرعلی مردان خان  بختیاری قهرمان مبارزه با رژیم رضاشاه بود.<ref>[http://www.elbakhtiyari.loxblog.com/post/7/%D8%A8%DB%8C%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%20%D8%B3%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1%20%D8%A8%DB%8C%20%D8%A8%DB%8C%20%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85%20%D8%B3%D8%A7%D9%8A%D8%AA%20%D8%A8%D8%AE%D8%AA%D9%8A%D8%A7%D8%B1%D9%8A وبلاگ بختیاری -بیوگرافی سردار بی بی مریم]</ref>  وی در فنون تیراندازی و سوارکاری ماھر بود و چون ھمسر و جانشین خان بود سوارکارانی را در اختیار داشت که در مواقع ضروری با استفاده از آنها ، به  مشروطه خواھان یاری میرساند. و به دلیل لیاقت و شجاعت وشخصیت ضداستعماری و ضد استبدادی اش  ، در میان ایل بختیاری به «سردار مریم» معروف گردید.<ref>[http://sarzaminema.ir/%D8%A8%DB%8C-%D8%A8%DB%8C-%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85-%D8%A8%D8%AE%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C/ سرزمین ما -سردار مریم بختیاری]</ref> او  سه سال پس از تیرباران فرزندش  علیمردان خان بختیاری به دستور رضاشاه، ، در سال ۱۳۱۶ هـ.ش در اصفهان درگذشت <ref> بختیاری، مریم: خاطرات سردار مریم بختیاری از کودکی تا آغاز انقلاب مشروطه (تهران، آنزان، ۱۳۸۲) ص۲۱</ref> و در آرامگاه تاریخی تخت پولاد تکیه میرفندرسکی به خاک سپرده شد.  خانه  او را در اصفهان  بنابر وصیت خودش به اداره فرهنگ اهداء کردند که در محل آن مدرسه رودابه ساخته شد.<ref>[http://sarzaminema.ir/%D8%A8%DB%8C-%D8%A8%DB%8C-%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85-%D8%A8%D8%AE%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C/ سرزمین ما -زندگینامه بی بی مریم بختیاری] </ref>
بی بی مریم بختیاری در سال 1251  دیده به جهان  گشود. او دختر حسینقلی خان ایلخانی، خواھر علیقلی خان سردار اسعد و ھمسر علی قلی خان بختیاری بود و مادرعلی مردان خان  بختیاری قهرمان مبارزه با رژیم رضاشاه بود.<ref>[http://www.elbakhtiyari.loxblog.com/post/7/%D8%A8%DB%8C%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%20%D8%B3%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1%20%D8%A8%DB%8C%20%D8%A8%DB%8C%20%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85%20%D8%B3%D8%A7%D9%8A%D8%AA%20%D8%A8%D8%AE%D8%AA%D9%8A%D8%A7%D8%B1%D9%8A وبلاگ بختیاری -بیوگرافی سردار بی بی مریم]</ref>  وی در فنون تیراندازی و سوارکاری ماھر بود و چون ھمسر و جانشین خان بود سوارکارانی را در اختیار داشت که در مواقع ضروری با استفاده از آنها ، به  مشروطه خواھان یاری میرساند. و به دلیل لیاقت و شجاعت وشخصیت ضداستعماری و ضد استبدادی اش  ، در میان ایل بختیاری به «سردار مریم» معروف گردید.<ref>[http://sarzaminema.ir/%D8%A8%DB%8C-%D8%A8%DB%8C-%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85-%D8%A8%D8%AE%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C/ سرزمین ما -سردار مریم بختیاری]</ref> او  سه سال پس از تیرباران فرزندش  علیمردان خان بختیاری به دستور رضاشاه، ، در سال ۱۳۱۶ هـ.ش در اصفهان درگذشت <ref>بختیاری، مریم: خاطرات سردار مریم بختیاری از کودکی تا آغاز انقلاب مشروطه (تهران، آنزان، ۱۳۸۲) ص۲۱</ref> و در آرامگاه تاریخی تخت پولاد تکیه میرفندرسکی به خاک سپرده شد.  خانه  او را در اصفهان  بنابر وصیت خودش به اداره فرهنگ اهداء کردند که در محل آن مدرسه رودابه ساخته شد.<ref>[http://sarzaminema.ir/%D8%A8%DB%8C-%D8%A8%DB%8C-%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85-%D8%A8%D8%AE%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C/ سرزمین ما -زندگینامه بی بی مریم بختیاری] </ref>


== نقش بی بی مریم بختیاری در فتح تهران ==
== نقش بی بی مریم بختیاری در فتح تهران ==
خط ۱۵: خط ۱۵:
 آوازه رشادت و آزادگی  این زن  بختیاری درسرتاسر میهن پیچید و خانهاو  پناهگاه بسیاری از آزادیخواهان عصر مشروطه شد. <ref>[http://www.andishehha.com/view/17969/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%88-%D8%AA%D8%B5%D9%88%DB%8C%D8%B1-%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C-%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85-%D8%A8%D8%AE%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C سایت خبری تحلیلی اندیشه ها -زندگی بی بی مریم بختیاری]</ref>در هنگام فتح اصفهان توسط روس‌ها (در جنگ جهانی اول)؛ فن کاردف، شارژ دافر سابق آلمان به خانه سردار مریم بختیاری پناه برد و مدت سه ماه و نیم در پناه او بود . به پاس کمکهای بیدریع بی بی مریم از فن کاردف و نجات جان آلمانی های مقیم ایران «ویلهلم امپراطور آلمان» ، کمان تمثال میناکاری و الماس نشان و همچنین صلیب آهنین خود را که مهمترین نشان دولت آلمان بود، برای او فرستاد. <ref>عبدالحسین سپهر کتاب  ایران در جنگ بزرگ ص۳۰۸-۳۰۴</ref> برخی رجال سیاسی و آزادی خواهان دیگر همچون '''علامه دهخدا، ملک الشعرا بهار،'''  که در خلال جنگ جهانی اول مورد تعقیب نیروهای متفقین قرار گرفته بودند  به خانه بی بی مریم پناه آوردند.<ref>[http://sarzaminema.ir/%D8%A8%DB%8C-%D8%A8%DB%8C-%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85-%D8%A8%D8%AE%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C/ سرزمین ما -سردار مریم بختیاری]</ref> دکتر محمد مصدق حاکم فارس در زمان کودتای ۱۲۹۹ پس از مخالفت و عزل از اصفهان راهی بختیاری شد و مدتها مهمان سردار مریم بود.<ref>[http://www.andishehha.com/view/17969/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%88-%D8%AA%D8%B5%D9%88%DB%8C%D8%B1-%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C-%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85-%D8%A8%D8%AE%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C سایت خبری اندیشه ها -زندگی بی بی مریم بختیاری]</ref>
 آوازه رشادت و آزادگی  این زن  بختیاری درسرتاسر میهن پیچید و خانهاو  پناهگاه بسیاری از آزادیخواهان عصر مشروطه شد. <ref>[http://www.andishehha.com/view/17969/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%88-%D8%AA%D8%B5%D9%88%DB%8C%D8%B1-%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C-%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85-%D8%A8%D8%AE%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C سایت خبری تحلیلی اندیشه ها -زندگی بی بی مریم بختیاری]</ref>در هنگام فتح اصفهان توسط روس‌ها (در جنگ جهانی اول)؛ فن کاردف، شارژ دافر سابق آلمان به خانه سردار مریم بختیاری پناه برد و مدت سه ماه و نیم در پناه او بود . به پاس کمکهای بیدریع بی بی مریم از فن کاردف و نجات جان آلمانی های مقیم ایران «ویلهلم امپراطور آلمان» ، کمان تمثال میناکاری و الماس نشان و همچنین صلیب آهنین خود را که مهمترین نشان دولت آلمان بود، برای او فرستاد. <ref>عبدالحسین سپهر کتاب  ایران در جنگ بزرگ ص۳۰۸-۳۰۴</ref> برخی رجال سیاسی و آزادی خواهان دیگر همچون '''علامه دهخدا، ملک الشعرا بهار،'''  که در خلال جنگ جهانی اول مورد تعقیب نیروهای متفقین قرار گرفته بودند  به خانه بی بی مریم پناه آوردند.<ref>[http://sarzaminema.ir/%D8%A8%DB%8C-%D8%A8%DB%8C-%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85-%D8%A8%D8%AE%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C/ سرزمین ما -سردار مریم بختیاری]</ref> دکتر محمد مصدق حاکم فارس در زمان کودتای ۱۲۹۹ پس از مخالفت و عزل از اصفهان راهی بختیاری شد و مدتها مهمان سردار مریم بود.<ref>[http://www.andishehha.com/view/17969/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%88-%D8%AA%D8%B5%D9%88%DB%8C%D8%B1-%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%DB%8C-%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85-%D8%A8%D8%AE%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%B1%DB%8C سایت خبری اندیشه ها -زندگی بی بی مریم بختیاری]</ref>


== جنگ جهانی اول ونقش بی بی مریم در مقابل روسها ==
== جنگ جهانی اول ونقش بی بی مریم در مقابل روس و انگلیس ==
سردار مریم بختیاری در جنگ جهانی اول با وجود آنکه ایل بختیاری از انگلیس ها حمایت می کرد به مخالفت با انگلیس ها پرداخت و با عده ای از تفنگچیان و سرداران خود جانب متحدین را گرفت. او پاره ای از خوانین جزء بختیاری چون خوانین پشتکوه را با خود یار ساخت و در یورش های مداوم خود به انگلیس ها صدماتی وارد ساخت به طوری که پلیس جنوب مبارزات دائمی و پیگیری را با او شروع کرد. او از سربازان و افسران آلمانی و سرکوب و قلع و قمع راهزنان کهگیلویه و کنترل خوانین کوچک استفاده نمو'''این شیرزن بختیاری در حمایت از متحدین و آلمان ها به شعار و حرف اتکا '''
سردار مریم بختیاری در جنگ جهانی اول با وجود حمایت  ایل بختیاری از انگلیس ها ، به مخالفت با آنان پرداخت و با عده ای از تفنگچیان و سرداران خود به حمایت از متحدین برخاست. او پاره ای از خوانین جزء بختیاری چون خوانین پشتکوه را با خودهمراه کردو در یورش های مداوم خود ،به انگلیس ها صدماتی واردنمود به طوری که پلیس جنوب مبارزات دائمی و پیگیری را با او شروع کرد.'''این شیرزن بختیاری در حمایت از متحدین و آلمان ها''' '''اسلحه به دست گرفته و با انگلیسی ها و روسها جنگید.''' '''زیرا''' '''در آن روزگار عملی ترین راه جنگیدن با دشمنان دیرینه ی ایران یعنی روس و انگلیس و رهایی از چنگال آنها همکاری با دشمن قدرتمند آنها یعنی آلمان بود .پروفسور گارثویت''' می نویسد: «این پیرزن برجسته روحی سرکش و فکری مستقل داشت و در تعیین سیاست بختیاری به ویژه در جنگ جهانی اول نقش مهمی ایفا کرد»
 
'''نکرده بلکه اسلحه به دست گرفته و با انگلیسی ها و روسها جنگید. او نیز همچون خیلی '''
 
'''از رجال ملی و وطن پرست دریافته بود که با بهره گیری از کمک متحدین به ویژه آلمان '''
 
'''می توان به منافع روسیه و انگلیس ضربه زده و آنها را از ایران اخراج نمود. نمی توان '''
 
'''بی بی مریم و دیگر میهن دوستان ایران طی جنگ جهانی اول را ژرمانوفیل و یا وابسته به '''
 
'''آلمان دانست. بلکه در آن روزگار عملی ترین راه جنگیدن با دشمنان دیرینه ی ایران '''
 
'''یعنی روس و انگلیس و رهایی از چنگال آنها همکاری با دشمن قدرتمند آنها یعنی آلمان '''
 
'''بوده است و سایر راه حل ها و شیوه ها برای دفاع از میهن کاربرد عملی نداشته است. '''
 
'''پروفسور گارثویت''' می نویسد: «این پیرزن برجسته روحی سرکش و فکری مستقل داشت و در تعیین سیاست بختیاری به ویژه در جنگ جهانی اول نقش مهمی ایفا کرد»


'''   دکتر باستانی پاریزی''' مورخ شهیر معاصر نیز می نویسد:  «'''در همین کوهستان زنی می زیسته که برابر صد مرد در سرنوشت تاریخ معاصر ما دخیل بوده است'''. '''مقصودم «بی بی مریم بختیاری» است''' که وقتی در جنگ بین الملل اول، ایرانیان وطن خواه از اولتیماتوم روس، و بعداً از هجوم انگلیسی ها ناچار به مهاجرت شدند و آواره کوهستان بختیاری، این زن نامدار، همه آنها را پناه داد، و وسائل رفتن آنها را به غرب و کرمانشاه و بلاخره عثمانی فراهم ساخت  
'''   دکتر باستانی پاریزی''' مورخ شهیر معاصر نیز می نویسد:  «'''در همین کوهستان زنی می زیسته که برابر صد مرد در سرنوشت تاریخ معاصر ما دخیل بوده است'''. '''مقصودم «بی بی مریم بختیاری» است''' که وقتی در جنگ بین الملل اول، ایرانیان وطن خواه از اولتیماتوم روس، و بعداً از هجوم انگلیسی ها ناچار به مهاجرت شدند و آواره کوهستان بختیاری، این زن نامدار، همه آنها را پناه داد، و وسائل رفتن آنها را به غرب و کرمانشاه و بلاخره عثمانی فراهم ساخت  


== مبارزات بی بی مریم در مقابل انگلیس ==
سردار مریم بختیاری در  جنگ جهانی اول، سلاح بر دوش به همراه بختیاری ها با انگلیسی ها نبرد می کند و در سخت ترین شرایط به آزادی خواهان مشهور ایران زمین در خانه خود در سرزمین بختیاری پناه می دهد. در جریان جنگ جهانی اول با وجود آنکه برخی از مقامات بختیاری در تهران از انگلیسی‌ها حمایت می‌کردند، سردار مریم به همراه دیگر سران بختیاری، به مخالفت با انگلیس‌ها پرداخت و با عده ای از تفنگچیان و سرداران خود جانب متحدین را گرفت و با قوای انگلیس و روس نبرد می کند.
سردار مریم بختیاری در  جنگ جهانی اول، سلاح بر دوش به همراه بختیاری ها با انگلیسی ها نبرد می کند و در سخت ترین شرایط به آزادی خواهان مشهور ایران زمین در خانه خود در سرزمین بختیاری پناه می دهد. در جریان جنگ جهانی اول با وجود آنکه برخی از مقامات بختیاری در تهران از انگلیسی‌ها حمایت می‌کردند، سردار مریم به همراه دیگر سران بختیاری، به مخالفت با انگلیس‌ها پرداخت و با عده ای از تفنگچیان و سرداران خود جانب متحدین را گرفت و با قوای انگلیس و روس نبرد می کند.


۶۰

ویرایش