گروه ویژه اقدام مالی FATF: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۴ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۳۹: خط ۳۹:
اتحادیه FATF دارای یک دستورالعمل ۴۱ ماده‌ای است که کلیه جنبه‌های مبارزه با پول‌شویی را دربرمی گیرد. این ۴۱ توصیه‌ی گروه ویژه اقدام مالی (FATF) مبنای همکاری با کشورهاست.
اتحادیه FATF دارای یک دستورالعمل ۴۱ ماده‌ای است که کلیه جنبه‌های مبارزه با پول‌شویی را دربرمی گیرد. این ۴۱ توصیه‌ی گروه ویژه اقدام مالی (FATF) مبنای همکاری با کشورهاست.


دولت ایران تا کنون ۳۷ توصیه را پذیرفته و اجرا کرده است و چهار توصیه مانده است. برای اجرای این چهار توصیه، دولت چهار لایحه به مجلس شورای اسلامی ارائه داد: اصلاح قانون پولشویی، اصلاح قانون مبارزه با تامین مالی تروریسم، لایحه کنوانسیون مبارزه با جرایم سازمان یافته (پالرمو) و لایحه کنوانسیون مبارزه با تامین مالی تروریسم(CFT).  <ref>خبرگزاری دولتی [https://www.isna.ir/news/97071407706/%D8%AA%D8%B5%D9%88%DB%8C%D8%A8-CFT-%D8%AD%D9%81%D8%B8-%D9%85%D9%86%D8%A7%D9%81%D8%B9-%D9%85%D9%84%DB%8C-%DB%8C%D8%A7-%D9%BE%D8%B4%D8%AA-%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86-%D8%A8%D9%87-%D9%85%D9%86%D8%A7%D9%81%D8%B9-%D9%85%D9%84%DB%8C ایسنا] - ۱۴ مهرماه ۱۳۹۷</ref>
ایران تا کنون ۳۷ توصیه را پذیرفته و اجرا کرده است و چهار توصیه مانده است. برای اجرای این چهار توصیه، دولت چهار لایحه به مجلس شورای اسلامی ارائه داد: اصلاح قانون پولشویی، اصلاح قانون مبارزه با تامین مالی تروریسم، لایحه کنوانسیون مبارزه با جرایم سازمان یافته (پالرمو) و لایحه کنوانسیون مبارزه با تامین مالی تروریسم(CFT).  <ref>خبرگزاری دولتی [https://www.isna.ir/news/97071407706/%D8%AA%D8%B5%D9%88%DB%8C%D8%A8-CFT-%D8%AD%D9%81%D8%B8-%D9%85%D9%86%D8%A7%D9%81%D8%B9-%D9%85%D9%84%DB%8C-%DB%8C%D8%A7-%D9%BE%D8%B4%D8%AA-%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86-%D8%A8%D9%87-%D9%85%D9%86%D8%A7%D9%81%D8%B9-%D9%85%D9%84%DB%8C ایسنا] - ۱۴ مهرماه ۱۳۹۷</ref>


دولت روحانی ۴ لایحه برای عمل به خواسته‌های اتحادیه‌ی FATF به مجلس فرستاد:
دولت روحانی ۴ لایحه برای عمل به خواسته‌های اتحادیه‌ی FATF به مجلس فرستاد:
خط ۴۸: خط ۴۸:


* لایحه الحاق به کنوانسیون بین‌المللی مبارزه با جرائم سازمان یافته فراملی (یا قرارداد پالرمو)
* لایحه الحاق به کنوانسیون بین‌المللی مبارزه با جرائم سازمان یافته فراملی (یا قرارداد پالرمو)
نهایتاً در روز ۱۵ مهر مجلس ایران پس از چهار ماه تأخیر و تمدید و کشمکش، لایحه پیوستن به کنوانسیون مقابله با تأمین مالی تروریسم (CFT) را تصویب کرد. امضای کنوانسیون مقابله با تأمین مالی تروریسم (CFT) مهمترین گام در مسیر پیوستن به FATF بود.
در روز ۱۵ مهر مجلس ایران پس از چهار ماه تأخیر و تمدید و کشمکش، لایحه پیوستن به کنوانسیون مقابله با تأمین مالی تروریسم (CFT) را تصویب کرد. امضای کنوانسیون مقابله با تأمین مالی تروریسم (CFT) مهمترین گام در مسیر پیوستن به FATF بود اما یک سال بعد پس از کشمکش‌های بسیار بر سر پذیرش آن شورای نگهبان لایحه‌ی مرتبط با اف ای تی اف را رد کرد.<ref name=":1">[https://www.radiofarda.com/a/the-guardian-council-dismissed-the-fatf-realated-bill/29581533.html شورای نگهبان «مهم‌ترین» لایحه مرتبط با اف‌ای‌تی‌اف را رد کرد]</ref>


این در حالی است که از سال ۱۳۸۹ زمانی که سعید جلیلی دبیر شورای امنیت ملی بود، ایران تصمیم گرفته بود به FATF بپیوندد،‌ جلیلی در نامه‌ای محرمانه به چندعضو کابینه، به آمادگی دستگاه‌های دولتی برای پیوستن به اف ای تی‌ اف (FATF) را صراحتاً اعلام می‌کند.<ref>سایت دولتی [https://www.khabaronline.ir/(X(1)S(pc4d3lyosumyzhul4psupcgr))/detail/811198/Economy/political-economy خبر آنلاین] - ۱۸ مهر ۱۳۹۷</ref>
سرانجام در روز دوم اسفند ۱۳۹۸ در اجلاس اف.ای.تی.اف که از روز یکشنبه ۲۷ بهمن با حضور بیش از۸۰۰ نماینده از ۲۰۵ کشور و همچنین با مشارکت سازمان‌ها و نهاد‌های بین‌المللی تشکیل شده بود، رژیم ایران پس از چهار سال مجددا وارد لیست سیاه دیدبان جهانی پولشویی شد.<ref name=":0">[https://irane-ma.com/%D8%B1%DA%98%DB%8C%D9%85-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-fatf-%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D9%87/ رژیم ایران رسما توسط کارگروه ویژه اقدام مالی FATF به لیست سیاه برگردانده شد]</ref>
 
اگر دولت ایران به این معاهده نپیوندد؛‌ در لیست کشورهای پرخطر در زمینه مالی و بانکی قرار می‌گرفت که معنی آن بروز خطرات اقتصادی فراگیری است که دامنه‌ی آن از تحریم‌های قبل از برجام هم گسترده تر خواهد بود، اما پیوستن به این معاهده هم باعث دست بستگی دولت ایران در پولشویی و حمایت از تروریسم می‌باشد؛‌ گروههایی نظیر حزب‌الله، حوثی‌های یمن، گروه‌‌های تروریستی در سوریه و عراق بندنافشان از دولت ایران بریده می‌شود که باعث اضمحلال آنها خواهدشد، و این ضربه به نیروهای نیابتی دولت ایران و به تبع آن به خود دولت ایران می‌باشد.
 
حتی صحبت تحریم سپاه قدس سپاه پاسداران از طرف دولت ایران می‌شود،‌ چون سپاه قدس در دسته‌بندی گروههای تروریستی قرار دارد؛ که این ضربه به سپاه پاسداران می‌باشد، نیرویی که حاکمیت ایران برای حفظ خود به آن تکیه دارد.


== تاریخچه  اِف اِی تی اِف (FATF) ==
== تاریخچه  اِف اِی تی اِف (FATF) ==
خط ۱۰۰: خط ۹۶:


 بر این اساس، دولت ایران جزو دسته‌بندی سوم و گروه دوم  در تقسیم بندی کشورها توسط اِف اِی تی اِف (FATF) قرار ‌گرفت. یعنی کشوری که همکاری با این گروه نداشته و درنتیجه از نظر اِف اِی تی اِف (FATF)، در شمار کشورهای دارای خطر پولشویی و تأمین مالی تروریسم است و علاوه بر قرار گرفتن در لیست سیاه ، اقدام متقابل (نظیر بایکوت مالی یا...) هم از طرف اِف اِی تی اِف (FATF) برضد آن اعمال می گردد.
 بر این اساس، دولت ایران جزو دسته‌بندی سوم و گروه دوم  در تقسیم بندی کشورها توسط اِف اِی تی اِف (FATF) قرار ‌گرفت. یعنی کشوری که همکاری با این گروه نداشته و درنتیجه از نظر اِف اِی تی اِف (FATF)، در شمار کشورهای دارای خطر پولشویی و تأمین مالی تروریسم است و علاوه بر قرار گرفتن در لیست سیاه ، اقدام متقابل (نظیر بایکوت مالی یا...) هم از طرف اِف اِی تی اِف (FATF) برضد آن اعمال می گردد.
در سال ۲۰۱۶ ایران از این لیست خارج شده بود اما هم‌چنان به حمایت خود از گروه‌هایی که از طرف جامعه جهانی، تروریستی شناخته می‌شوند ادامه داد. پس از یک سال کشمکش در ایران بر سر پذیرش قوانین گروه ویژه  اقدام مالی سرانجام شورای نگهبان پذیرش آن را رد کرد، چرا که مانع کمک‌رسانی به گروه‌های شبه نظامی وابسته ایران در عراق و سوریه و لبنان و دیگر مناطق می‌شد.
در روز دوم اسفند گروه ویژه‌ی اقدام مالی ایران را مجددا وارد لیست سیاه خود کرد. این نام‌گذاری به معنی بازگشت تحریم‌های بسیار سخت علیه ایران و بسته‌شدن بسیاری  از راه‌های مبادله مالی است. <ref name=":0" />


== ارتباط CFT  با اِف اِی تی اِف (FATF)  ==
== ارتباط CFT  با اِف اِی تی اِف (FATF)  ==
خط ۱۲۳: خط ۱۲۳:
حسین شریعتمداری در زمینه‌ی پذیرش CFT  گفت:‌ «شما اگر سی اف تی را بپذیرید بایستی بودجه سپاه قدس بودجه سپاه پاسداران بودجه وزارت دفاع بودجه وزارت اطلاعات بودجه وزارت ارشاد همه را قطع کنید این دو دو تا چهار تا است».<ref>خبرنگاران جوان-برنامه ۱۰و ۱۰-گفتگو با حسین شریعتمداری مدیر مسئول  کیهان-۲۸ بهمن ۱۳۹۷</ref>
حسین شریعتمداری در زمینه‌ی پذیرش CFT  گفت:‌ «شما اگر سی اف تی را بپذیرید بایستی بودجه سپاه قدس بودجه سپاه پاسداران بودجه وزارت دفاع بودجه وزارت اطلاعات بودجه وزارت ارشاد همه را قطع کنید این دو دو تا چهار تا است».<ref>خبرنگاران جوان-برنامه ۱۰و ۱۰-گفتگو با حسین شریعتمداری مدیر مسئول  کیهان-۲۸ بهمن ۱۳۹۷</ref>


موضوع پیوستن به اِف اِی تی اِف (FATF)، موضوعی نیست که دولت ایران بتواند براحتی آن را حل و فصل و هضم کند؛ و به نظر می‌رسد این درگیر‌ی‌ها بین‌ جناح‌‌های حاکمیت ادامه‌ داشته باشد.
نعمتی  سخنگوی هیأت‌رئیسه مجلس گفت:
 
«چرا ما برای این‌که محتمل است در آینده بمیریم امروز خودکشی کنیم؟ خداوند سبحان به ما عمر می‌دهد ما امروز بیاییم خودکشی کنیم»؟<ref>وبسایت [https://www.mojahedin.org/i/%D8%AA%D8%B5%D9%88%DB%8C%D8%A8-cft-%D8%A2%D8%BA%D8%A7%D8%B2-%D8%AF%D9%88%D8%B1-%D8%AC%D8%AF%DB%8C%D8%AF%DB%8C-%D8%AC%D9%86%DA%AF-%D8%AC%D8%AF%D8%A7%D9%84 سازمان مجاهدین خلق ایران] </ref>
 
سپ از تصویب لایحه در مجلس این موضوع برای تصویب نهایی به شورای نگهبان واگذار شد. یک سال بعد در روز ۱۳ آبان ۱۳۹۷ سخنگوی شورای نگهبان خبر داد که این شورا لایحه الحاق ایران به کنوانسیون مبارزه با تامین مالی تروریسم را، که «مهم‌ترین» لایحه مرتبط با اجرای مقررات گروه ویژه اقدام مالی (FATF) است،‌ رد کرده است. <ref name=":1" />
 
[[پرونده:اف ای تی اف مانع حمایت مالی از گروه‌های افراطی است.jpg|جایگزین=اف ای تی اف مانع حمایت مالی از گروه‌های افراطی|بندانگشتی|اف ای تی اف مانع حمایت مالی از گروه‌های افراطی ]]
 
=== دلایل مخالفت ایران با FATF ===
=== دلایل مخالفت ایران با FATF ===
بر اساس قوانین اِف اِی تی اِف (FATF)  کشور عضو نه تنها باید تمامی ارتباطات مالی با گروهها و افراد «بزه‌کار» و تروریست را ممنوع کند، بلکه گزارش انجام آن را هم به نهاد مربوطه بدهد.
بر اساس قوانین اِف اِی تی اِف (FATF)  کشور عضو نه تنها باید تمامی ارتباطات مالی با گروهها و افراد «بزه‌کار» و تروریست را ممنوع کند، بلکه گزارش انجام آن را هم به نهاد مربوطه بدهد.
خط ۱۳۷: خط ۱۴۴:
سی‌اِف‌تی، مقابله با تأمین مالی تروریسم (CFT) که یکی از توصیه‌ها یه دستورالعمل‌ها برای پیوستن به اِف اِی تی اِف (FATF) است در این زمینه مقررات سختگیرانه‌تری دارد، به همین دلیل اصولگرایان مجلس از آن به عنوان خیانت، خودتحریمی، تحریم سپاه قدس، تحویل دادن قاسم سلیمانی و.... یاد می‌کنند، که البته بخشی از این حرف‌ها درست است.
سی‌اِف‌تی، مقابله با تأمین مالی تروریسم (CFT) که یکی از توصیه‌ها یه دستورالعمل‌ها برای پیوستن به اِف اِی تی اِف (FATF) است در این زمینه مقررات سختگیرانه‌تری دارد، به همین دلیل اصولگرایان مجلس از آن به عنوان خیانت، خودتحریمی، تحریم سپاه قدس، تحویل دادن قاسم سلیمانی و.... یاد می‌کنند، که البته بخشی از این حرف‌ها درست است.


با توجه به این که FATF  دستگاه نظارت بر اقدامات مالی دولت ایران می‌باشد و از این راه می‌توانند از ارسال پول به گروه‌های تروریستی جلوگیری‌ کنند، قبول آن برای حاکمیت کار بسیار دشواری است به نحوی که علم الهدی‌ امام جمعه مشهد آن را جام زهر خوانده بود، <ref>سخنرانی علم‌الهدی در نماز جمعه مشهد - ۲۱ اردیبهشت ۱۳۹۷</ref> از این حرف‌ها می‌توان نتیجه گرفت که راه‌گشایی برای دولت ایران در کار نخواهد بود.
با توجه به این که FATF  دستگاه نظارت بر اقدامات مالی دولت ایران می‌باشد و از این راه می‌توانند از ارسال پول به گروه‌های تروریستی جلوگیری‌ کنند، قبول آن برای حاکمیت کار بسیار دشواری است به نحوی که علم الهدی‌ امام جمعه مشهد آن را جام زهر خوانده بود، <ref>سخنرانی علم‌الهدی در نماز جمعه مشهد - ۲۱ اردیبهشت ۱۳۹۷</ref>  


== نظر خامنه‌ای  ==
== نظر خامنه‌ای  ==
خط ۱۴۶: خط ۱۵۳:
در جلسه رأی‌گیری بر سر تصویب سی اِف‌تی (CFT) علی لاریجانی رئیس مجلس گفت در پی استفسار این موضوع از دفتر خامنه‌ای نامه‌ی زیر را از دفتر خامنه‌ای دریافت کرده و آن را قرائت کرد.
در جلسه رأی‌گیری بر سر تصویب سی اِف‌تی (CFT) علی لاریجانی رئیس مجلس گفت در پی استفسار این موضوع از دفتر خامنه‌ای نامه‌ی زیر را از دفتر خامنه‌ای دریافت کرده و آن را قرائت کرد.


متن نامه به شرح زیر است:<blockquote> «جناب آقای دکتر لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی</blockquote><blockquote> با سلام و تحیت</blockquote><blockquote> در پی استفسار تلفنی جنابعالی نسبت به مخالفت و عدم مخالفت مقام معظم رهبری (مد ظله العالی) با بررسی لوایح چهارگانه به کنوانسیون‌ها در مجلس شورای اسلامی به دنبال فرمایشات معظم له در دیدار نمایندگان، مقام معظم رهبری فرمودند: آنچه که من در دیدار با نمایندگان راجع به لوایح چهارگانه و کنوانسیون‌ها گفته‌ام مربوط به اصل کنوانسیون‌ها بود و نه کنوانسیون خاص.</blockquote><blockquote>لذا با بررسی این لوایح در مجلس مخالفتی ندارم. تا مسیر قانونی خود را طی کند. تدبیر فوق قبلا در زمان استفسار به طور شفاهی به جنابعالی ابلاغ شده بود.»<ref>خبرگزاری خانه‌ملت - ۱۵ مهر ۱۳۹۷</ref></blockquote>در این نامه وی با بیان ظریف و پیچیده  اجازه بررسی به مجلس می‌دهد یعنی موافقت خودش را در این خصوص اعلام می‌کند، اما طوری این موافقت را اعلام می‌کند که توپ در زمین مجلس ایران بیفتد.
متن نامه به شرح زیر است:<blockquote> «جناب آقای دکتر لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی</blockquote><blockquote> با سلام و تحیت</blockquote><blockquote> در پی استفسار تلفنی جنابعالی نسبت به مخالفت و عدم مخالفت مقام معظم رهبری (مد ظله العالی) با بررسی لوایح چهارگانه به کنوانسیون‌ها در مجلس شورای اسلامی به دنبال فرمایشات معظم له در دیدار نمایندگان، مقام معظم رهبری فرمودند: آنچه که من در دیدار با نمایندگان راجع به لوایح چهارگانه و کنوانسیون‌ها گفته‌ام مربوط به اصل کنوانسیون‌ها بود و نه کنوانسیون خاص.</blockquote><blockquote>لذا با بررسی این لوایح در مجلس مخالفتی ندارم. تا مسیر قانونی خود را طی کند. تدبیر فوق قبلا در زمان استفسار به طور شفاهی به جنابعالی ابلاغ شده بود.»<ref>خبرگزاری خانه‌ملت - ۱۵ مهر ۱۳۹۷</ref></blockquote>
 
در نتیجه می‌توان دید که خامنه‌ای مواضع متناقضی اتخاذ کرده و نتوانسته یک حرف قاطع در این باره بزند؛‌ و نهایتاً‌ پیوستن به معاهده‌ی اِف اِی تی اِف (FATF) را پذیرفته است؛‌ که دلیل آن فشارهای سنگین جامعه‌ی جهانی بوده است.
 
== تأثیر پیوستن ایران به  اِف اِی تی اِف  ==
پیوستن به کنوانسیون مقابله با تأمین مالی تروریسم برای باز کردن مسیر مبادلات بانکی و شکستن محدودیت‌های بین‌المللی پولی و مالی ایران ایران ضروری است. هموار شدن این مسیر نیز بدون پیوستن  ایران به FATF امکان‌ناپذیر است. از جمله توصیه‌های سازمان میان‌دولتی گروه ویژه اقدام مالی، ایجاد «استانداردهای بین‌المللی»برای مقابله با پولشویی و تأمین مالی تروریسم است. میزان پیشرفت کشورهای عضو کنوانسیون «مقابله با تأمین مالی تروریسم» در اجرای توصیه‌ها نیز توسط این گروه رصد می‌شود. «گروه ویژه» از جمله فعالیت‌های ایران و میزان پیشرفت این کشور را در مبارزه با پولشویی و مقابله با تأمین مالی تروریسم را زیر نظر دارد.
 
اما با وجود این چشم اندازی برای راه‌گشایی برای ایران به نظر نمی‌آید، جواد ظریف وزیرخارجه ایران در این زمینه گفت:<blockquote>نه بنده و نه آقای رئیس جمهور نمی‌توانیم تضمین بدهیم که با پیوستن به لایحه‌ی عدم حمایت مالی از تروریسم مشکلات ما حل خواهد شد اما می‌توانیم تضمین بدهیم که با نپیوستن به این لایحه آمریکا بهانه‌ی مهمی را برای افزایش مشکلات ما پیدا خواهد کرد.<ref>تلویزیون دولتی ایران - شبکه۱ - ۱۵ مهرماه ۱۳۹۷</ref></blockquote>نعمتی  سخنگوی هیأت‌رئیسه مجلس گفت:
 
«چرا ما برای این‌که محتمل است در آینده بمیریم امروز خودکشی کنیم؟ خداوند سبحان به ما عمر می‌دهد ما امروز بیاییم خودکشی کنیم»؟<ref>وبسایت [https://www.mojahedin.org/i/%D8%AA%D8%B5%D9%88%DB%8C%D8%A8-cft-%D8%A2%D8%BA%D8%A7%D8%B2-%D8%AF%D9%88%D8%B1-%D8%AC%D8%AF%DB%8C%D8%AF%DB%8C-%D8%AC%D9%86%DA%AF-%D8%AC%D8%AF%D8%A7%D9%84 سازمان مجاهدین خلق ایران] </ref>
 
از این حرفها می‌توان نتیجه گرفت که پیوستن به اف ای تی اف نتایج قابل توجه برای رژیم نخواهد داشت.
 
==پانویس==
==پانویس==
{{پانویس|۳|اندازه=ریز}}
{{پانویس|۳|اندازه=ریز}}