گشت ارشاد: تفاوت میان نسخه‌ها

در روز یکشنبه ۲۵ تیرماه ۱۴۰۲، سعید منتظرالمهدی، سخنگوی فرماندهی نیروی انتظامی، از بازگشت و استقرار مجدد گشت‌های ارشاد به صورت پیاده و سواره در سراسر کشور خبر داد. این سخنگوی نیروی انتظامی در اظهارات خود گفت:<blockquote>«پلیس از امروز با استقرار گشت‌های خودرویی و پیاده در سراسر کشور با دختران و زنانی که به هنجارشکنی می‌پردازند برخورد قانونی کرده و آنان را به دستگاه قضایی معرفی می‌کند.»<ref name=":3" /> </blockquote>بازگشت گشت ارشاد به خیابان‌ها بازتاب گسترده‌ای در افکار عمومی داشت تا آن‌جا که بسیاری از سران و نظریه‌پردازان حکومتی نیز هر کدام به نوعی آن را بحران‌زا توصیف کردند. دکتر سیمین کاظمی، جامعه‌شناس و پزشک، در مصاحبه‌ای با روزنامه‌ی حکومتی جهان صنعت در رابطه با پیامدهای بازگشت گشت‌های ارشاد گفت:<blockquote>«بازگشت خودروهای گشت ارشاد، حکایت از آن دارد که برآیند همه‌ی هم‌فکری‌ها و رایزنی‌های ۱۰ ماهه گذشته در مجموعه دستگاه‌های مسؤول این بوده که باز هم برای مواجهه با مسأله فرهنگی پوشش به راهکار پلیس متوسل شوند. در واقع از نظر افکار عمومی رجوع به یک راهکار شکست‌خورده نشان‌دهنده درماندگی در برخورد با پوشش زنان است... حجاب مسأله‌ای نیست که با آوردن ماشین پلیس به خیابان مورد پذیرش زنان قرار گیرد. قبلاً هم چنین راهی با شکست مواجه شده بود؛ و امتحان مجدد آن تبعاتی هم‌چون ایجاد تنش و تقابل بین پلیس و مردم را به دنبال خواهد داشت. تعبیر همگان از شهری که پلیس همواره در خیابان‌هایش حضور داشته باشد، ناامنی است. در نتیجه شهروندان با احساس ناامنی، ترس، وحشت و اضطراب در آن تردد می‌کنند. این ترس و اضطراب اگرچه برای زنان بیشتر است، اما دامنگیر سایر اعضای جامعه هم می‌شود. با این حال به نظر می‌رسد پس از آزمایش انواع راه‌حل‌ها و برخوردها و برای جلب رضایت اقلیتی خاص، حالا به این جمع‌بندی رسیده‌اند که پلیس تنها نیرویی است که با اعمال قدرت شاید بتواند حجاب را دوباره به سر مخالفان آن بازگرداند. هدف تمام مجازات‌های غیررسمی و رسمی تعیین شده برای بی‌حجابی، بازگرداندن حجاب بر سر زنان است، اما شواهد نشان می‌دهد این مجازات‌ها هیچ‌کدام موثر نبوده است...»<ref name=":2" /> </blockquote>[[سید محمد خاتمی|'''سید محمد خاتمی''']]، رئیس جمهور اسبق رژیم ایران، بازگشت گشت ارشاد را خودبراندازی خواند؛ و گفت:<blockquote>«به نظر می‌رسد خطر خودبراندازی که بار‌ها از آن سخن گفته شده است با بازگشت مجدد گشت ارشاد و نیز برخورد‌های پلیسی، امنیتی و احکام قضایی نامتعارف نسبت به مسائل اجتماعی خصوصاً با بانوان، بیش از پیش خودنمایی می‌کند.»<ref name=":0" /> </blockquote>بیش از چهل سال است که رژیم ایران با تشکیل کمیته و گشت‌های جندالله، ثارالله، انصار و ارشاد و هم‌چنین سازمان‌های تبلیغات اسلامی تلاش زیادی کرده است که مردم را سرکوب و حجاب آزاد را ممنوع کند؛ و حق زنان که حجاب اختیاری است، نادیده بگیرد و آن‌ها را سرکوب کند. در طی این سالیان بودجه‌های کلان صدها میلیارد تومانی هزینه نموده و زنان را زندانی و سرکوب و شکنجه کرده است؛ اما هرگز نتوانسته مانع اعتراضات زنان شود و همواره تمامی طرح‌های آن شکست خورده است.<ref name=":1" />  

[[پرونده:عکس محتسبان قدیم.JPG|جایگزین=محتسبان قدیم|بندانگشتی|320x320پیکسل|محتسبان قدیم]]

گشت ارشاد یا همان محتسبان قدیم، در بین توده‌های مردم، هنرمندان، آزاداندیشان، روشنفکران و شاعران و ادیبان نه‌تنها محبوبیتی نداشتند بلکه منفور نیز بودند. در متون نثر و نظم فارسی، اهل قلم و شاعران، محتسبان را مورد طعن و تمسخر قرار می‌دادند؛ و فساد آن‌ها را افشا می‌کردند. داستان مست و محتسب یکی از اشعار معروف [[پروین اعتصامی|'''پروین اعتصامی''']] است که عموم ایرانیان با آن آشنا هستند. پروین اعتصامی در این شعر محتسبان را که مصداق گشت ارشاد امروزی است، افشا کرده است؛ و پرده از فساد محتسب و داروغه و قاضی و والی برمی‌دارد.

حاکم در خلوت خوبان به روز

وین بخورد ز اُشتر صالح کباب

عادلی کو که به‌حق یاری مظلوم دهد‌

شد محتسب مست همه می‌دانند

مِیْ خور که شیخ و حافظ و مفتی و محتسب

کندن ریش محتسب هنر است

پروین اعتصامی در شعر مست و محتسب ماهیت محتسبان و گشت ارشاد عصر خود را چنین افشا می‌کند: