۵٬۷۶۲
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
}} | }} | ||
'''مرضیه ،'''<small>'''اشرفالسادات مرتضایی''' (زادهی ۱ فروردین۱۳۰۳-درگذشت ۲۱ مهر ۱۳۸۹ )</small> خوانندهی موسیقی سنتی و کلاسیک ایرانی است. مرضیه به اعتقاد بسیاری مشهورترین و به عقیدهی برخی محبوبترین خوانندهی تاریخ موسیقی ایران است. مرضیه در تهران در خانوادهای روشنفکر بدنیا آمد. مادر او تار مینواخت و از کودکی وی را با موسقی آشنا کرد. پس از مدتی پدر و مادر مرضیه از یکدیگر جدا شدند و او نزد نامادری خود بزرگ شد. مرضیه از دوران دبیرستان شروع به خواندن کرد و صدای او توسط استادان موسیقی چون روح الله خالقی کشف شد. وی فعالیت هنری خود را تحت سرپرستی او در رادیو آغاز کرد و سپس به کار با ابوالحسنخان | '''مرضیه ،'''<small>'''اشرفالسادات مرتضایی''' (زادهی ۱ فروردین۱۳۰۳-درگذشت ۲۱ مهر ۱۳۸۹ )</small> خوانندهی موسیقی سنتی و کلاسیک ایرانی است. مرضیه به اعتقاد بسیاری مشهورترین و به عقیدهی برخی محبوبترین خوانندهی تاریخ موسیقی ایران است. مرضیه در تهران در خانوادهای روشنفکر بدنیا آمد. مادر او تار مینواخت و از کودکی وی را با موسقی آشنا کرد. پس از مدتی پدر و مادر مرضیه از یکدیگر جدا شدند و او نزد نامادری خود بزرگ شد. مرضیه از دوران دبیرستان شروع به خواندن کرد و صدای او توسط استادان موسیقی چون روح الله خالقی کشف شد. وی فعالیت هنری خود را تحت سرپرستی او در رادیو آغاز کرد و سپس به کار با ابوالحسنخان صبا و مرتضی محجوبی پرداخته و از آنها آموزش گرفت و بزودی آوازهاش به عنوان خوانندهای محبوب در سراسر ایران پیچید. مرضیه پس از روی کار آمدن خمینی مجبور به ترک خوانندگی شد. مرضیه پس از سالها سکوت در سال ۱۳۷۳ به سازمان مجاهدین خلق ایران پیوست و مجددا فعالیت هنری خود را آغاز کرد. از جمله کنسرتهای بسیار مشهور او در این دوران کنسرتی است که بر روی تانکهای ارتش آزادیبخش ملی ایران در حضور اعضای سازمان مجاهدین خلق اجرا کرد. مرضیه همچنین کنسرتهای بسیاری در پاریس، آمریکا و دیگر کشورها در حمایت از این سازمان برگزار کرد. او در سن ۸۶ سالگی، در سال ۱۳۸۹ در اثر بیماری سرطان در پاریس درگذشت. برای او مراسم سوگواری باشکوهی در قرارگاه مجاهدین در اشرف و همچنین در پایگاه آنها در پاریس برگزار شد. | ||
==کودکی و نوجوانی مرضیه == | ==کودکی و نوجوانی مرضیه == | ||
مرضیه در خانوادهای روشنفکر و متجدد به دنیا آمد. پدرش یک | مرضیه در خانوادهای روشنفکر و متجدد به دنیا آمد. پدرش یک روحانی بود اما با به رغم معمم بودن همواره از خطراتی که قشر روحانیت میتواند برای فرهنگ و هنر ایجاد کند سخن می گفت. مادر مرضیه که خودش از او با نام «آتی» یاد میکرد نیز یک زن روشنفکر و هنردوست بود. مادر مرضیه تار مینواخت و آنرا نزد درویشخان آموخته بود. مرضیه دو برادر داشت. کودکی بیش نبود که پدر و مادر او از یکدیگر جدا شدند و مرضیه مجبور به زندگی با نامادری شد. وی از این دوران مجبور به پرستاری از دو برادر کوچکتر خود بود، زیرا نامادری توجه چندانی به فرزندخواندههایش نداشت. نامادری مرضیه نیز علاقه ی بسیاری به موسیقی داشته و پیانو مینواخت. مرضیه به رغم اینکه از این دوران به دلیل دوری از مادر واقعیاش به عنوان دورانی سخت یاد میکرد، آنرا در پرورش استعداد خود در زمینه موسیقی مؤثر میدانست. | ||
سالهای دوری از مادر و سرپرستی دو برادر دیگر برای مرضیه خاطرات تلخی از آن زمان باقی گذاشته بود. وی نقل میکند که در آن دوران به همراه برادرانش با مادرش قرار گذاشته و برای دیدار او میرفتند و همواره بدلیل دوری از مادر غمگین بودند. | سالهای دوری از مادر و سرپرستی دو برادر دیگر برای مرضیه خاطرات تلخی از آن زمان باقی گذاشته بود. وی نقل میکند که در آن دوران به همراه برادرانش با مادرش قرار گذاشته و برای دیدار او میرفتند و همواره بدلیل دوری از مادر غمگین بودند. | ||
خط ۶۰: | خط ۶۰: | ||
== ویژگیهای اخلاقی مرضیه == | == ویژگیهای اخلاقی مرضیه == | ||
به گفتهی کامیار ایزدپناه از نزدیکان مرضیه پس از پیوستن به سازمان مجاهدین خلق ایران، او همواره به دیگر هنرمندان احترام میگذاشت و روابط انسانی بارزی با آنها داشت. مرضیه پشتيباني | به گفتهی کامیار ایزدپناه از نزدیکان مرضیه پس از پیوستن به سازمان مجاهدین خلق ایران، او همواره به دیگر هنرمندان احترام میگذاشت و روابط انسانی بارزی با آنها داشت. مرضیه پشتيباني مادی و معنوی از نوازندگان اركسترش را هموازه جزو وظايف خود ميدانست. مرضیه تنها بخاطر آنکه قطعهی آوازی را از عبدالله دوامی آموخته بود خود را موظف کرده بود که برای جبران آن هفتهای یکبار به او که در دوران کهولت به تنهایی در خانهای زندگی میکرد سر زده، خانهاش را نظافت کرده و نیازهای صنفیاش برطرف سازد. | ||
او همواره بدور از حسد از دیگر خوانندگان تعریف میکرد و صدا و هنرشان را تحسین مینمود. از جمله ویژگیهای دیگر او تلاش بی وقفه در مسیر آموختن بود. او در ابتدا هفت سال بطور حرفهای به آموزش موسیقی پرداخته بود. پس از آن نیز در هر شرایطی آموزش یکی از برنامههای ثابت روزانهاش بود. گفته میشود حتی پس از پیوستن به سازمان مجاهدین خلق ایران در شرایط جنگی در عراق و حتی در مسیر و در حال تردد، با فرارسیدن زمان آموزش، به همراه استاد کامیار ایزد پناه تمرینات خود را آغاز میکرد. | او همواره بدور از حسد از دیگر خوانندگان تعریف میکرد و صدا و هنرشان را تحسین مینمود. از جمله ویژگیهای دیگر او تلاش بی وقفه در مسیر آموختن بود. او در ابتدا هفت سال بطور حرفهای به آموزش موسیقی پرداخته بود. پس از آن نیز در هر شرایطی آموزش یکی از برنامههای ثابت روزانهاش بود. گفته میشود حتی پس از پیوستن به سازمان مجاهدین خلق ایران در شرایط جنگی در عراق و حتی در مسیر و در حال تردد، با فرارسیدن زمان آموزش، به همراه استاد کامیار ایزد پناه تمرینات خود را آغاز میکرد. | ||
خط ۷۲: | خط ۷۲: | ||
== پیوستن مرضیه به مجاهدین خلق == | == پیوستن مرضیه به مجاهدین خلق == | ||
مرضیه در سال ۱۳۷۳ سفری درمانی به آمریکا داشت. او در هنگام بازگشت توقفی کوتاه در فرانسه کرد و بطور کاملا اتفاقی با مجاهدین خلق روبرو شد. او در این دیدار بسیار تحت تأثیر آنها قرار گرفت و حتی تصمیمگرفت پیش از بازگشت به ایران برای آنها یک برنامه خصوصی اجرا کند. مرضیه در روز ۱۸ اردیبهشت ۱۳۷۳ پس از اجراي اين برنامه، با مريم رجوي، رهبر مجاهدين كه آن زمان در فرانسه ساكن بود، ديدار كرد. مسیر زندگی او پس از این دیدار تغییر کرد. او از اینکه یک زن رهبری مجاهدین را برعهده دارد بسیار متأثر بود. مرضیه پس از آن دیدار تصمیم گرفت پس از رفتن به ایران و حل و فصل مسائلی در آنجا به فرانسه بازگشته و به سازمان مجاهدین خلق بپیوندند. [[پرونده:مصاحبه نشریه ایران زمین با مرضیه.jpg|جایگزین=مصاحبه نشریه ایران زمین با مرضیه|بندانگشتی|مصاحبه نشریه ایران زمین با مرضیه]]رفتن به ايران و بازگشت مجددش به فرانسه براي پيوستن رسمي به مجاهدين، بیش از یک ماه طول کشید. گفته میشود بسیار از ملاقات کنندگان با مرضیه تصور میکردند كه به دلايل مختلف، نميتوان بازگشت مجددي | مرضیه در سال ۱۳۷۳ سفری درمانی به آمریکا داشت. او در هنگام بازگشت توقفی کوتاه در فرانسه کرد و بطور کاملا اتفاقی با مجاهدین خلق روبرو شد. او در این دیدار بسیار تحت تأثیر آنها قرار گرفت و حتی تصمیمگرفت پیش از بازگشت به ایران برای آنها یک برنامه خصوصی اجرا کند. مرضیه در روز ۱۸ اردیبهشت ۱۳۷۳ پس از اجراي اين برنامه، با مريم رجوي، رهبر مجاهدين كه آن زمان در فرانسه ساكن بود، ديدار كرد. مسیر زندگی او پس از این دیدار تغییر کرد. او از اینکه یک زن رهبری مجاهدین را برعهده دارد بسیار متأثر بود. مرضیه پس از آن دیدار تصمیم گرفت پس از رفتن به ایران و حل و فصل مسائلی در آنجا به فرانسه بازگشته و به سازمان مجاهدین خلق بپیوندند. [[پرونده:مصاحبه نشریه ایران زمین با مرضیه.jpg|جایگزین=مصاحبه نشریه ایران زمین با مرضیه|بندانگشتی|مصاحبه نشریه ایران زمین با مرضیه]]رفتن به ايران و بازگشت مجددش به فرانسه براي پيوستن رسمي به مجاهدين، بیش از یک ماه طول کشید. گفته میشود بسیار از ملاقات کنندگان با مرضیه تصور میکردند كه به دلايل مختلف، نميتوان بازگشت مجددي برای او به فرانسه تصور كرد اما او در شب سی و یکم خرداد ۱۳۷۳ از ایران به فرانسه بازگشته و رسما پیوستن خود به مجاهدین خلق را اعلام کرد. | ||
«من بعد از ۱۵سال وقتی آمدم، اول نیامدم روی سن پاله دکنگره یا آلبرت هال. صاف و مستقیم رفتم وسط آن بیابانهای بیآب و علف و داغ. وسط آن زنان و مردان شجاع و رشید و وطنپرست که بهخاطر مردم و بهخاطر آزادی سر از پا نمیشناسند.رفتم روی تانکهای داغ در هوای ۵۰درجه فریاد کشیدم و سرود خواندم. سرود جنگی و نظامی، سرود برای مجاهدان، بهخاطر آزادی، بهخاطر مردمی که عشق من هستند. با همه خلوص میخواهم بر روی اولین تانک به جانب دشمن بشتابم. فکر همه خطرات را هم کردهام و صد بار قاطعتر از پیش مبارزه خواهم کرد و خواهم جنگید…» | «من بعد از ۱۵سال وقتی آمدم، اول نیامدم روی سن پاله دکنگره یا آلبرت هال. صاف و مستقیم رفتم وسط آن بیابانهای بیآب و علف و داغ. وسط آن زنان و مردان شجاع و رشید و وطنپرست که بهخاطر مردم و بهخاطر آزادی سر از پا نمیشناسند.رفتم روی تانکهای داغ در هوای ۵۰درجه فریاد کشیدم و سرود خواندم. سرود جنگی و نظامی، سرود برای مجاهدان، بهخاطر آزادی، بهخاطر مردمی که عشق من هستند. با همه خلوص میخواهم بر روی اولین تانک به جانب دشمن بشتابم. فکر همه خطرات را هم کردهام و صد بار قاطعتر از پیش مبارزه خواهم کرد و خواهم جنگید…» | ||
خط ۸۵: | خط ۸۵: | ||
=== کنسرت آلبرت هال مرضیه === | === کنسرت آلبرت هال مرضیه === | ||
این کنسرت یکسال پس از پیوستن مرضیه به سازمان مجاهدین خلق در نوروز ۱۳۷۴ اجرا شد.رویال آلبرت هال ( Royal Albert Hall) یکی از معروف ترین سالنهای کنسرت در جهان است. این سالن در لندن قرار دارد. ظرفیت این سالن پنج هزار و پانصد نفر است. فیلم ویدئویی این کنسرت بصورت گسترده در ایران منتشر شد بطوری که کمتر کسی در ایران از پیر و جوان آنرا ندیده | این کنسرت یکسال پس از پیوستن مرضیه به سازمان مجاهدین خلق در نوروز ۱۳۷۴ اجرا شد.رویال آلبرت هال ( Royal Albert Hall) یکی از معروف ترین سالنهای کنسرت در جهان است. این سالن در لندن قرار دارد. ظرفیت این سالن پنج هزار و پانصد نفر است. فیلم ویدئویی این کنسرت بصورت گسترده در ایران منتشر شد بطوری که کمتر کسی در ایران است که از پیر و جوان آنرا ندیده باشد. این اولین تصاویر مرضیه در حال خواندن پس از ۱۵ سال سکوت بود. | ||
=== کنسرت همبستگی مرضیه در لندن === | === کنسرت همبستگی مرضیه در لندن === | ||
خط ۱۵۴: | خط ۱۵۴: | ||
== پیام مسعود رجوی به مناسبت درگذشت مرضیه == | == پیام مسعود رجوی به مناسبت درگذشت مرضیه == | ||
مسعود رجوی به مناسبت درگذشت مرضیه پیامی داد که بخشی از آن چنین بود:<blockquote>سردار نغمه خوان ارتش آزادی، گنجینة سرشارِ هنر ملی خاتون شهر شعرها و شورها، بلبل همراز سوزها و سازها پر کشید. مرضیه رستگار و جاودانه شد...</blockquote><blockquote>یا أَیتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ</blockquote><blockquote>ارْجِعِی إِلَی رَبِّک رَاضِیةً مَّرْضِیةً</blockquote><blockquote>بانوی عزت و همت، حدیث صفا و محبت «که با لعل خاموشش نهانی صدسخن دارم»</blockquote><blockquote>چرا که «مذهب عاشق، زمذهبها جداست- عاشقان را مذهب و ملت، خداست»</blockquote><blockquote>در دل صحرای تاریخ معاصر ایران, «بلبل سرگشته» | مسعود رجوی به مناسبت درگذشت مرضیه پیامی داد که بخشی از آن چنین بود:<blockquote>سردار نغمه خوان ارتش آزادی، گنجینة سرشارِ هنر ملی خاتون شهر شعرها و شورها، بلبل همراز سوزها و سازها پر کشید. مرضیه رستگار و جاودانه شد...</blockquote><blockquote>یا أَیتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ</blockquote><blockquote>ارْجِعِی إِلَی رَبِّک رَاضِیةً مَّرْضِیةً</blockquote><blockquote>بانوی عزت و همت، حدیث صفا و محبت «که با لعل خاموشش نهانی صدسخن دارم»</blockquote><blockquote>چرا که «مذهب عاشق، زمذهبها جداست- عاشقان را مذهب و ملت، خداست»</blockquote><blockquote>در دل صحرای تاریخ معاصر ایران, «بلبل سرگشته» دههه های متوالی, «نیمه شبان تنها», گمشده خود را می جست و سرانجام آن را در مهر تابان مقاومت و آزادی ایران زمین دریافت…</blockquote> | ||
== پیام مریم رجوی به مناسبت درگذشت مرضیه == | == پیام مریم رجوی به مناسبت درگذشت مرضیه == |
ویرایش