اعدام در ایران: تفاوت میان نسخه‌ها

پرش به ناوبری پرش به جستجو
۱٬۶۳۷ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۰ مهٔ ۲۰۲۰
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۹۲: خط ۹۲:
اقلیت‌های دینی و قومی در حکومت جمهوری اسلامی در ایران با محدودیت، تبعیض، سرکوب و برخوردهای امنیتی و قضایی روبرو بوده‌اند.
اقلیت‌های دینی و قومی در حکومت جمهوری اسلامی در ایران با محدودیت، تبعیض، سرکوب و برخوردهای امنیتی و قضایی روبرو بوده‌اند.


از مهمترین موارد برخورد با اقلیت‌های مذهبی در ایران در همان ماه‌های اولیه پس از انقلاب، اعدام «حبیب الله القانیان» سرمایه دار یهودی و رئیس جامعه کلیمیان تهران بود که به اتهام مراوده با افرادی در اسرائیل فورا محاکمه و اعدام شد. اعدام آقای القانیان موجب شد که سنای آمریکا نخستین قطعنامه حقوق بشری علیه جمهوری اسلامی را تصویب کند.
'''بهائیان:''' وضعیت جامعه بهائی در ایران بدتر از تمام اقلیت‌های دینی و مذهبی است. مقام‌های حکومت ایران که از بهائیان به عنوان «پیروان فرقه ضاله» یاد می‌کنند، از سال‌های اول انقلاب برخورد با بهائیان را آغاز کردند.<ref name=":5">[https://ir.voanews.com/a/iran-human-rights/4782227.html چهل سال جمهوری اسلامی، کارنامه حقوق بشری| سرکوب و نقض حقوق قانونی اقلیت‌های مذهبی و قومی]، سایت صدای آمریکا</ref>


در سال‌های اخیر مولوی عبدالحمید، امام جمعه اهل سنت زاهدان بارها از تبعیض نسبت به اهل سنت انتقاد کرده است. او حتی در یک مورد نسبت به اعدام عجولانه زندانیان اهل سنت ابراز نگرانی کرد. پیروان اهل سنت از اینکه مدیران استانی در مناطق سنی نشین از میان اهل سنت انتخاب نمی‌شوند، انتقاد می‌کنند.
اولین شهروند بهائی که بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران اعدام شد، علی اکبر خرسندی از بهائیان روستای کلاله از توابع گنبد کاووس بود. وی که از فعالان جامعه بهائی در منطقه سکونت خود بود در‌‌ همان ماه اول پیروزی انقلاب، دستگیر و به تهران اعزام می‌‌شود. علی اکبر خرسندی در ۲۳ فروردین ماه سال ۱۳۵۸ خورشیدی در سن ۵۰ سالگی به حکم دادگاه انقلاب اسلامی تهران به اتهام پیروی از بهائیت به دار آویخته شد.


وضعیت جامعه بهایی در ایران بدتر از تمام اقلیت های دینی و مذهبی است. مقام‌های حکومت ایران که از بهائیان به عنوان «پیروان فرقه ضاله» یاد می کنند، از سال های اول انقلاب برخورد با بهائیان را آغاز کردند.<ref>[https://ir.voanews.com/a/iran-human-rights/4782227.html چهل سال جمهوری اسلامی، کارنامه حقوق بشری| سرکوب و نقض حقوق قانونی اقلیت‌های مذهبی و قومی]، سایت صدای آمریکا</ref>
پس از اعدام علی‌اکبر خرسندی، جامعه جهانی بهائی با دو شکل قتل در کشور ایران مواجه می‌شود. گروهی از کشته‌شدگان بهائی به رای دادگاه انقلاب اعدام می‌شوند، ولی گروه دیگر توسط عوامل تندرو و خودسر یا ماموران حکومتی به قتل می‌رسند. در هر دو مورد، هیچ‌گاه قاتل یا قاتلان دستگیر و مجازات نمی‌شوند.


در فاصله سال های ۱۳۵۷ تا زمان تعطیلی تشکیلات در سال ۱۳۶۲، یکصد و شصت و شش بهایی کشته یا اعدام شدند: ۷ نفر در سال ۵۷، ۱۱ نفر در سال ۵۸، ۳۷ نفر در سال ۵۹، ۵۵ نفر در سال ۶۰، ۲۸ نفر در سال ۶۱، و ۲۷ نفر در سال ۶۲. به این جان باختگان باید عده زیادی را که از خانه و شهرشان رانده شدند، کسانی که از کار و دانشگاه و مدرسه اخراج شدند، و آنهایی که از کسب و کار محروم شدند را نیز افزود.<ref>[https://www.bbc.com/persian/blog-viewpoints-48692836 بهائیان و اعدام‌های پس از انقلاب]، سایت بی‌بی‌سی</ref>
در سال ۱۳۵۸ به‌جز خرسندی، دو شهروند بهائی دیگر به نام‌های «عظمت الله فهندژ» و «بهار وجدانی» به ترتیب در شهرهای شیراز و مهاباد اعدام شدند.


اسامی ۱۵ شهروند بهایی که در ششم و چهاردهم دی ماه ۱۳۶۰ خورشیدی به اتهام پیروی از آئین بهایی در تهران اعدام شدند به این ترتیب است:
دهه ۶۰ را می‌توان اوج اعدام شهروندان بهائی در ایران دانست. براساس گزارش جامعه جهانی بهائی ۱۵۷ شهروند بهائی طی این دوره به اتهام دگراندیشی اعدام یا به قتل رسیدند که ۱۹ نفر از این تعداد را زنان بهائی تشکیل می‌دهند.


عزت الله فروهی، محمود مجذوب، مهدی امین امین ، جلال عزیزی، قدرت‌الله روحانی، سیروس روشنی، ژینوس نعمت محمودی، کامران صمیمی، کوروش طلایی، شیوا محمودی، خسرو مهندسی، فتح‌الله فردوسی، شیدرخ امیرکیا بقا، عطاءالله یاوری و اسکندر عزیزی.
بسیاری از اعدام‌ها در این دوره به صورت دسته جمعی بوده است که از آن جمله می‌توان به اعدام ۱۶ شهروند بهائی در طی روزهای ۲۶ و ۲۸ خرداد ماه ۱۳۶۲ خورشیدی در شیراز اشاره کرد که در بین اعدام‌شدگان یک زن و شوهر بهائی و یک زوج همراه با فرزند دخترشان هم دیده می‌شوند.


اولین شهروند بهایی که بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران اعدام شد، «علی اکبر خرسندی» از بهاییان روستای کلاله از توابع گنبد کاووس بود. وی که از فعالان جامعه بهایی در منطقه سکونت خود بود در‌‌ همان ماه اول پیروزی انقلاب، دستگیر و به تهران اعزام می‌‌شود. علی اکبر خرسندی در ۲۳ فروردین ماه سال ۱۳۵۸ خورشیدی در سن ۵۰ سالگی به حکم دادگاه انقلاب اسلامی تهران به اتهام پیروی از بهاییت به دار آویخته می‌شود.
از دیگر اعدام‌های دسته جمعی بهائیان می‌توان به اعدام هفت شهروند بهائی در ۲۳ خردادماه ۱۳۶۰ در همدان، اعدام ۹ شهروند بهائی در هفتم خردادماه ۱۳۶۰ در تبریز، اعدام پنج زارع بهائی در داران اصفهان، اعدام هشت شهروند بهائی در ششم دی ماه در تهران، اعدام هفت شهروند بهائی در ۱۴ دی ماه ۶۰ در تهران، اعدام چهار شهروند بهائی در ۱۸ تیر ۱۳۶۱ در قزوین، اعدام شش شهروند بهائی در ۱۵ فروردین ماه ۱۳۶۳ در تهران و پنج شهروند بهائی در ۱۸ آذرماه ۱۳۶۳ خورشیدی در تهران اشاره کرد.


پس از اعدام علی‌اکبر خرسندی، جامعه جهانی بهایی با دو شکل قتل در کشور ایران مواجه می‌شود. گروهی از کشته شدگان بهایی به رای دادگاه انقلاب اعدام می‌شوند، ولی گروه دیگر توسط عوامل تندرو و خودسر یا ماموران حکومتی به قتل می‌رسند. در هر دو مورد، هیچ‌گاه قاتل یا قاتلان دستگیر و مجازات نمی‌شوند.
اسامی ۱۵ شهروند بهائی که در ششم و چهاردهم دی ماه ۱۳۶۰ خورشیدی به اتهام پیروی از آئین بهائی در تهران اعدام شدند به این ترتیب است:


در سال ۱۳۵۸ به‌جز خرسندی، دو شهروند بهایی دیگر به نام‌های «عظمت الله فهندژ» و «بهار وجدانی» به ترتیب در شهرهای شیراز و مهاباد اعدام شدند.
عزت الله فروهی، محمود مجذوب، مهدی امین امین ، جلال عزیزی، قدرت‌الله روحانی، سیروس روشنی، ژینوس نعمت محمودی، کامران صمیمی، کوروش طلایی، شیوا محمودی، خسرو مهندسی، فتح‌الله فردوسی، شیدرخ امیرکیا بقا، عطاءالله یاوری و اسکندر عزیزی.<ref name=":6">[https://www.radiozamaneh.com/115151 اعدام و ترور بهاییان؛ پرونده ۳۵ ساله]، سایت رادیو زمانه</ref>


دهه شصت را می‌توان اوج اعدام شهروندان بهایی در ایران دانست. براساس گزارش جامعه جهانی بهایی ۱۵۷ شهروند بهایی طی این دوره به اتهام دگراندیشی اعدام یا به قتل رسیدند که ۱۹ نفر از این تعداد را زنان بهایی تشکیل می‌دهند.
در طی ۲۰ سال گذشته فقط دو شهروند بهائی در ایران به طور رسمی اعدام شده‌اند. «بهمن سمندری» در ۲۷ اسفند ماه ۱۳۷۰ خورشیدی در تهران و «روح‌الله روحانی نجف‌آبادی» در ۲۹ تیرماه ۱۳۷۷ خورشیدی در مشهد اعدام شدند.<ref name=":6" />


بسیاری از اعدام‌ها در این دوره به صورت دسته جمعی بوده است که از آن جمله می‌توان به اعدام ۱۶ شهروند بهایی در طی روزهای ۲۶ و ۲۸ خرداد ماه ۱۳۶۲ خورشیدی در شیراز اشاره کرد که در بین اعدام‌شدگان یک زن و شوهر بهایی و یک زوج همراه با فرزند دخترشان هم دیده می‌شوند.
'''یهودیان:''' از مهمترین موارد برخورد با اقلیت‌های مذهبی در ایران در همان ماه‌های اولیه پس از انقلاب، اعدام «حبیب الله القانیان» سرمایه دار یهودی و رئیس جامعه کلیمیان تهران بود که به اتهام مراوده با افرادی در اسرائیل فورا محاکمه و اعدام شد. اعدام آقای القانیان موجب شد که سنای آمریکا نخستین قطعنامه حقوق بشری علیه جمهوری اسلامی را تصویب کند.<ref name=":5" />


از دیگر اعدام‌های دسته جمعی بهاییان می‌توان به اعدام هفت شهروند بهایی در ۲۳ خردادماه ۱۳۶۰ در همدان، اعدام ۹ شهروند بهایی در هفتم خردادماه ۱۳۶۰ در تبریز، اعدام پنج زارع بهایی در داران اصفهان، اعدام هشت شهروند بهایی در ششم دی ماه در تهران، اعدام هفت شهروند بهایی در ۱۴ دی ماه ۶۰ در تهران، اعدام چهار شهروند بهایی در ۱۸ تیر ۱۳۶۱ در قزوین، اعدام شش شهروند بهایی در ۱۵ فروردین ماه ۱۳۶۳ در تهران و پنج شهروند بهایی در ۱۸ آذرماه ۱۳۶۳ خورشیدی در تهران اشاره کرد.
'''اهل سنت:'''‌ در سال‌های اخیر مولوی عبدالحمید، امام جمعه اهل سنت زاهدان بارها از تبعیض نسبت به اهل سنت انتقاد کرده است. او حتی در یک مورد نسبت به اعدام عجولانه زندانیان اهل سنت ابراز نگرانی کرد. پیروان اهل سنت از اینکه مدیران استانی در مناطق سنی نشین از میان اهل سنت انتخاب نمی‌شوند، انتقاد می‌کنند.<ref name=":5" />


در طی ۲۰ سال گذشته فقط دو شهروند بهایی در ایران به طور رسمی اعدام شده‌اند. «بهمن سمندری» در ۲۷ اسفند ماه ۱۳۷۰ خورشیدی در تهران و «روح‌الله روحانی نجف‌آبادی» در ۲۹ تیرماه ۱۳۷۷ خورشیدی در مشهد اعدام شدند.<ref>[https://www.radiozamaneh.com/115151 اعدام و ترور بهاییان؛ پرونده ۳۵ ساله]، سایت رادیو زمانه</ref>
'''مسیحیان:''' با شروع انقلاب، در کنار هجوم و حمله به بهائیان، قتل کشیشان نیز آغاز شد.
 
* نخستین کشیش قربانی پس از انقلاب ارسطو سیاح بود که در سال ۱۳۵۷ پس از انقلاب در شیراز به قتل رسید.
اهل حق:
* اسقف حسن دهقانی در اصفهان در خواب هدف پنج گلوله قرار گرفت اما از این ترور جان به در برد.
 
* در سال ۱۳۵۹ پسر اسقف، بهرام دهقانی، در تهران ربوده و به ضرب گلوله کشته شد.
اهل حق: از زمان انتشار گزارش فدراسيون بينالمللي جامعههاي حقوق بشر در بارهي مجازات اعدام در ارديبهشت ١٣٨٨ ،اذيت و آزار اقليت- هاي مذهبي بي وقفه ادامه داشته است. بعضي اعضاي اهل حق به مرگ محکوم ش . اندده مهدي قاسمزاده که به همراه چند نفر از ديگر اعضاي اهل حق دستگير و از سال ١٣٨٣ در زندان به سر ميبرد در اوايل اسفند ١٣٨٨ به اتهام محاربه به دار آويخته شد. يونس آقايان يکي ديگر از اعضاي همان گروه مذهبي که از سال ١٣٨٣ در زندان به سر برده نيز به اتهام محاربه به اعدام محکوم شد و اين حکم در سال ١٣٨۴ تاييد . شد در تير ماه ١٣٨٨ گزارشهايي حاکي از اعدام او منتشر شده، اما امکان تاييد آن گزارشها وجود نداشته است .  
* منوچهر افغانی در سال ۱۳۶۷ در اصفهان از شورای کشیشان پروتستان به قتل رسید.
 
* کشیش حسین سودمند در سال ۱۳۷۱ در مشهد از کلیساهای جماعت ربانی به اتهام ارتداد به اعدام محکوم و حلق آویز شد. این اولین بار بود که کشیشی با محاکمه در دادگاه به مرگ محکوم می‌شد و قتل به صورت پنهانی و ترور صورت نمی‌گرفت.
بهاييان: اذيت و آزار اقليت بهايي نيز ادامه پيدا کرده است. هفت نفر از اعضاي جامعه بهاييت که مسئوليت امور مذهبي و اداري اين جامعه را در و از آن پس با خطر اعدام روبرو بوده . اند در ارديبهشت ١٣٨٨ 10 ايران به عهده داشتند، در اسفند ١٣٨٧ و ارديبهشت ١٣٨٨ دستگير شده ،اند به آنان گفته شد که به عنوان مفسد فيالارض متهم هستند. اولين جلسهي دادگاه آنان، پس از چند بار تعويق، در تاريخ ٢ بهمن ١٣٨٨ برگزار . شد کيفرخواست ان آن، را به «جاسوسي براي بيگانگان «، » تبليغ عليه نظام «، » همکاري با اسرائيل «، » ارائهي اسناد طبقهبندي شده به بيگانگان ، » «تجمع و تباني به قصد اقدام عليه امنيت ملي «و » افساد فيالارض» متهم کرد. 11 تمام اين اتهامها ممکن است به مجازات مرگ منجر شود
* در سال ۱۹۹۳ کشیش مهدی دیباج در ساری به اتهام ارتداد فطری به اعدام محکوم شد. مهدی دیباج در سال ۱۹۹۳ (۱۳۷۲) در دادگاهی در ساری محکوم به مرگ شد.
* سه روز پس از آزادی دیباج، کشیش هایک هوسپیان در راه فرودگاه مهرآباد ناپدید شد. خانواده او پس از ۱۱ روز تلاش بی امان برای یافتن کشیش، سرانجام جسد مثله شده او را که با ۲۶ ضربه چاقو پاره شده بود، از سردخانه پزشکی قانونی تحویل گرفتند.
* شش ماه پس از قتل کشیش هایک، کشیش طاطائوس میکائیلیان، رئیس شورای کشیشان پروتستان، پس از ترک خانه در تهران ناپدید شد و چند روز بعد پسرش برای شناسایی جسد او که با شلیک چند گلوله به سرش به قتل رسیده بود، احضار شد.  
* جسد مهدی دیباج، کشیش کلیساهای جماعت ربانی، که بر اثرضربه های چاقو از پا درآمده بود، در جنگل های اطراف کرج پیداشد.
* کمتر از دو سال بعد در سال ۱۳۷۵ کشیش محمد باقر یوسفی اهل کلیساهای جماعت ربانی ملقب به روانبخش در جنگل حلق آویز شد.
* قربان دردی تورانی، از گروه کلیساهای خانگی در آذر ۱۳۸۴ به قتل رسید. خانواده او جسد غرق در خونش را در حالی که گلویش بریده بود، در برابر خانه‌شان یافتند.
* محمد جابری از گروه کلیساهای خانگی در خرداد ۱۳۸۶ به قتل رسید.
* محمدعلی جعفرزاده از گروه کلیساهای خانگی در خرداد ۱۳۸۶ به قتل رسید.
* عباس امیری در سال ۱۳۸۷ در ملک شهر اصفهان به دست نیروهای امنیتی به قتل رسید.<ref name=":7">[https://ir.voanews.com/a/iranian-converts-to-christianity-increase-house-churches-threat-islam/1246195.html مسیحیت در ایران: جرم سیاسی-امنیتی]، سایت صدای آمریکا</ref>
سازمان درهای باز (Open Doors) هر سال فهرستی با نام «فهرست دیدبان جهانی» از پنجاه کشور جفا کننده به مسیحیان را منتشر می‌کند. در فهرست ژانویه سال ۲۰۱۲، وضعیت ایران از جهت جفا بر مسیحیان درسال ۲۰۱۱ در رده پنجم و پس از، به ترتیب، کره شمالی، افغانستان، عربستان سعودی، سومالی قرار گرفته است. فهرست سال ۲۰۱۱ ایران را در مقام دوم این فهرست قرار داده بود.<ref name=":7" /> در فهرست سال ۲۰۱۸ در بین کشورهایی که در بالای فهرست قرار دارند ایران با یک پله صعود نسبت به سال ۲۰۱۷ در رده نهمین کشور دنیاست که در آن مسیحیان مورد انواع اذیت و آزار قرار می‎گیرند.<ref>[https://mohabatnews.com/?p=29506 جفا بر مسیحیان ایران در سال ۲۰۱۸]، آژانس خبری مسیحیان ایران</ref>


== اعدام اقلیت‌های قومی ==
== اعدام اقلیت‌های قومی ==
۱٬۶۵۱

ویرایش

منوی ناوبری