محیط زیست ایران: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۳۲: خط ۱۳۲:
این دریاچه‌ها و تالاب‌ها محل زندگی صدها گونه جانوری و گیاهی هستند. همچنین زندگی صدها هزار نفر از مردم ایران به وجود این دریاچه‌ها وابسته است. در سال‌های حکومت جمهوری اسلامی این دریاچه‌ها یکی پس از دیگری از میان رفته و یا در آستانه‌ی خشک شدن هستند. اگر چه جمهوری اسلامی تلاش می‌کند این وضعیت را به خشکسالی ارتباط دهد واقعیت نشان می‌دهد که سوء استفاده‌های اقتصادی و گاه مسائل امنیتی باعث نابودی این دریاچه‌ها شده است. حفر بیش از ۸ هزار حلقه چاه عمیق در اطراف دریاچه ارومیه،‌آب این دریاچه را از زیر کشیده و آنرا خشک کرده است. ایجاد سدهای کوچک و بزرگ بر سر رودخانه‌ها و آبریز‌های این دریاچه راه ورود آب به ارومیه را  از بین برده است.<ref>[https://www.dw.com/fa-ir/%D9%87%D9%85%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DB%8C-%D9%87%D9%85%D9%87-%D8%AC%D9%86%D8%A7%D8%AD%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AD%DA%A9%D9%88%D9%85%D8%AA-%D8%AF%D8%B1-%D8%B3%D8%AF%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C%D9%87-%D8%AF%D8%B1- همدستی همه جناح‌های حکومت در سدسازی بی‌رویه در ایران]- سایت دویچه وله فارسی</ref> موارد مشابه در مورد دریاچه های دیگر نیز صدق می‌کند که باعث خشک شدن آن‌ها گشته است. <ref name=":5">[https://www.egardesh.com/blog/%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DA%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA%D9%87-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86 نگاهی به دریاچه‌های سوخته ایران]- سامانه رزرواسیون مهر</ref>
این دریاچه‌ها و تالاب‌ها محل زندگی صدها گونه جانوری و گیاهی هستند. همچنین زندگی صدها هزار نفر از مردم ایران به وجود این دریاچه‌ها وابسته است. در سال‌های حکومت جمهوری اسلامی این دریاچه‌ها یکی پس از دیگری از میان رفته و یا در آستانه‌ی خشک شدن هستند. اگر چه جمهوری اسلامی تلاش می‌کند این وضعیت را به خشکسالی ارتباط دهد واقعیت نشان می‌دهد که سوء استفاده‌های اقتصادی و گاه مسائل امنیتی باعث نابودی این دریاچه‌ها شده است. حفر بیش از ۸ هزار حلقه چاه عمیق در اطراف دریاچه ارومیه،‌آب این دریاچه را از زیر کشیده و آنرا خشک کرده است. ایجاد سدهای کوچک و بزرگ بر سر رودخانه‌ها و آبریز‌های این دریاچه راه ورود آب به ارومیه را  از بین برده است.<ref>[https://www.dw.com/fa-ir/%D9%87%D9%85%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DB%8C-%D9%87%D9%85%D9%87-%D8%AC%D9%86%D8%A7%D8%AD%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AD%DA%A9%D9%88%D9%85%D8%AA-%D8%AF%D8%B1-%D8%B3%D8%AF%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%88%DB%8C%D9%87-%D8%AF%D8%B1- همدستی همه جناح‌های حکومت در سدسازی بی‌رویه در ایران]- سایت دویچه وله فارسی</ref> موارد مشابه در مورد دریاچه های دیگر نیز صدق می‌کند که باعث خشک شدن آن‌ها گشته است. <ref name=":5">[https://www.egardesh.com/blog/%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DA%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B3%D9%88%D8%AE%D8%AA%D9%87-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86 نگاهی به دریاچه‌های سوخته ایران]- سامانه رزرواسیون مهر</ref>


=== '''دریاچه ارومیه''' ===
=== دریاچه ارومیه ===
[[پرونده:نابودی دریاچه ارومیه.jpg|بندانگشتی|نابودی دریاچه ارومیه]]دریاچه ارومیه که بزرگترین دریاچه  دریاچه آب شور جهان است و در استان آذربایجان غربی واقع شده است.  
[[پرونده:نابودی دریاچه ارومیه.jpg|بندانگشتی|نابودی دریاچه ارومیه]]دریاچه ارومیه که بزرگترین دریاچه  دریاچه آب شور جهان است و در استان آذربایجان غربی واقع شده است.  


خط ۱۴۳: خط ۱۴۳:
دریاچه‌ی ارومیه یکی از دریاچه‌هایی است که درسال‌های اخیر به دلیل سیاست‌های سودجویانه‌ی سپاه پاسداران و بی‌توجهی به محیط زیست در آستانه‌ی خشک شدن قرار گرفته است. به عنوان مثال ساخت یک بزرگراه ۱۵ کیلومتری با اهداف اقتصادی حیات این دریاچه را به نابودی کشاند.<ref>[https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0380133014002688 Aral Sea syndrome desiccates Lake Urmia: Call for action]- سایت ساینس دایرکت</ref>  حفر غیرقانونی دستکم ۴۵ هزار حلقه چاه در اطراف این دریاچه، ایجاد بیش از ۲۰۰ سد تا سال ۲۰۱۲ بر روی دریاچه ارومیه و تغییر مسیر رودخانه‌ها منجر به خشک شدن ارومیه و در نتیجه نابودی محیط زیست اطراف آن شده است.<ref>[https://iranglobal.info/node/35011 سپاه پاسداران و جنایتی به نام خشک شدن دریاچه ارومیه]- سایت ایران گلوبال</ref>[[پرونده:تصویری از خشک شدن دریاچه بختگان.jpg|بندانگشتی|تصویری از خشک شدن دریاچه بختگان]]
دریاچه‌ی ارومیه یکی از دریاچه‌هایی است که درسال‌های اخیر به دلیل سیاست‌های سودجویانه‌ی سپاه پاسداران و بی‌توجهی به محیط زیست در آستانه‌ی خشک شدن قرار گرفته است. به عنوان مثال ساخت یک بزرگراه ۱۵ کیلومتری با اهداف اقتصادی حیات این دریاچه را به نابودی کشاند.<ref>[https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0380133014002688 Aral Sea syndrome desiccates Lake Urmia: Call for action]- سایت ساینس دایرکت</ref>  حفر غیرقانونی دستکم ۴۵ هزار حلقه چاه در اطراف این دریاچه، ایجاد بیش از ۲۰۰ سد تا سال ۲۰۱۲ بر روی دریاچه ارومیه و تغییر مسیر رودخانه‌ها منجر به خشک شدن ارومیه و در نتیجه نابودی محیط زیست اطراف آن شده است.<ref>[https://iranglobal.info/node/35011 سپاه پاسداران و جنایتی به نام خشک شدن دریاچه ارومیه]- سایت ایران گلوبال</ref>[[پرونده:تصویری از خشک شدن دریاچه بختگان.jpg|بندانگشتی|تصویری از خشک شدن دریاچه بختگان]]


=== '''دریاچه بختگان''' ===
=== دریاچه بختگان ===
دریاچه بختگان که در استان فارس واقع شده، اکنون در حال خشکی کامل است. استفاده‌های متعدد در بالادست تالاب برای آب آشامیدنی شیراز و روستاهای متعدد و همچنین استفاده از آب برای زمین‌های کشاورزی و صنعت، از مهم‌ترین دلایل خشک‌سالی این دریاچه به شمار می‌رود. منشأ دریاچه بختگان رودخانه کوچک سیوند است که دولت با احداث سدی بر روی این رودخانه حیات دریاچه بختگان را به‌شکل‌جدی تهدید کرد. متأسفانه این روزها بخش‌های بسیار گسترده‌ای از دریاچه خشک‌شده و دیگر از پرندگان خبری نیست و این بخش‌ها به میدانی برای تمرین و ویراژ موتورسواران و تیک آف کردن اتومبیل‌ها تبدیل‌شده است. دریاچه بختگان، برای مهروموم‌های طولانی زیستگاه زمستانی پرندگانی بود که از روسیه و دشت‌های سیبری به ایران کوچ می‌کردند. اما امروز با توجه به خشکی دریاچه، فلامینگوها گروه‌گروه بختگان را ترک می‌کنند.<ref name=":5" />
دریاچه بختگان که در استان فارس واقع شده، اکنون در حال خشکی کامل است. استفاده‌های متعدد در بالادست تالاب برای آب آشامیدنی شیراز و روستاهای متعدد و همچنین استفاده از آب برای زمین‌های کشاورزی و صنعت، از مهم‌ترین دلایل خشک‌سالی این دریاچه به شمار می‌رود. منشأ دریاچه بختگان رودخانه کوچک سیوند است که دولت با احداث سدی بر روی این رودخانه حیات دریاچه بختگان را به‌شکل‌جدی تهدید کرد. متأسفانه این روزها بخش‌های بسیار گسترده‌ای از دریاچه خشک‌شده و دیگر از پرندگان خبری نیست و این بخش‌ها به میدانی برای تمرین و ویراژ موتورسواران و تیک آف کردن اتومبیل‌ها تبدیل‌شده است. دریاچه بختگان، برای مهروموم‌های طولانی زیستگاه زمستانی پرندگانی بود که از روسیه و دشت‌های سیبری به ایران کوچ می‌کردند. اما امروز با توجه به خشکی دریاچه، فلامینگوها گروه‌گروه بختگان را ترک می‌کنند.<ref name=":5" />


خط ۱۴۹: خط ۱۴۹:
[[پرونده:خشک شدن تالاب انزلی.jpg|جایگزین=خشک شدن تالاب انزلی|بندانگشتی|خشک شدن تالاب انزلی]]
[[پرونده:خشک شدن تالاب انزلی.jpg|جایگزین=خشک شدن تالاب انزلی|بندانگشتی|خشک شدن تالاب انزلی]]


=== '''تالاب انزلی''' ===
=== تالاب انزلی ===
تالاب انزلی حدود ۱۹ هزار هکتار است که تصفیه خانه آب دریای خزر به شمار می‌رود. ۲۷ رود بزرگ و مهم در گیلان به این تالاب سرازیر می‌شوند این رودها با آب شیرین خود سدی در برابر آب شور دریای خزر هستند. در تالاب انزلی بیش از ۵۰ نوع ماهی و ۱۰۰ نوع پرنده و همچنین صدها گونه گیاهی و جانوری و میکروسکوپی وجود دارد. تالاب انزلی نیز هم‌اکنون مانند بسیاری از دیگر از اکوسیستم‌های ایران در حال نابودی است. ساختن استخر پرورش ماهی در پیرامون تالاب و افزایش میزان فلزات سنگین و بخصوص سرب در آب و رسوبات تالاب، پمپاژ آب به مناطق دیرگ  برای مصارف کشاوزی و صنعتی، ساخت کومه‌های شکار، ریختن حجم زیادی از زباله های غیرقابل تجزیه به درون رودخانه‌های گیلان و تالاب انزدی و لایروبی نکردن رودخانه‌ها، رهاکردن فاضلاب‌های صنعتی، خانگی و بیمارستانی چند شهرستان استان گیلان به تالاب انزلی( روزانه بیش از ۴۰۰ هزار متر مکعب فاضلاب)، همگی از عواملی هستند که این تالاب را به مرگ و نابودی کشانده‌اند. عمق این تالاب در سال‌های اخیر از ۱۱ متر به کمتر از دو نیم متر رسیده است.<ref name=":5" />
تالاب انزلی حدود ۱۹ هزار هکتار است که تصفیه خانه آب دریای خزر به شمار می‌رود. ۲۷ رود بزرگ و مهم در گیلان به این تالاب سرازیر می‌شوند این رودها با آب شیرین خود سدی در برابر آب شور دریای خزر هستند. در تالاب انزلی بیش از ۵۰ نوع ماهی و ۱۰۰ نوع پرنده و همچنین صدها گونه گیاهی و جانوری و میکروسکوپی وجود دارد. تالاب انزلی نیز هم‌اکنون مانند بسیاری از دیگر از اکوسیستم‌های ایران در حال نابودی است. ساختن استخر پرورش ماهی در پیرامون تالاب و افزایش میزان فلزات سنگین و بخصوص سرب در آب و رسوبات تالاب، پمپاژ آب به مناطق دیرگ  برای مصارف کشاوزی و صنعتی، ساخت کومه‌های شکار، ریختن حجم زیادی از زباله های غیرقابل تجزیه به درون رودخانه‌های گیلان و تالاب انزدی و لایروبی نکردن رودخانه‌ها، رهاکردن فاضلاب‌های صنعتی، خانگی و بیمارستانی چند شهرستان استان گیلان به تالاب انزلی( روزانه بیش از ۴۰۰ هزار متر مکعب فاضلاب)، همگی از عواملی هستند که این تالاب را به مرگ و نابودی کشانده‌اند. عمق این تالاب در سال‌های اخیر از ۱۱ متر به کمتر از دو نیم متر رسیده است.<ref name=":5" />