۱۷۴
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۳: | خط ۳: | ||
== سامانه انتخاباتی == | == سامانه انتخاباتی == | ||
بنابر اصل یکصد و سیزدهم قانون اساسی کنونی، «پس از [[رهبر جمهوری اسلامی|مقام رهبری]]، رئیسجمهور عالیترین مقام رسمی کشور است و مسئولیت اجرای قانون اساسی و ریاست قوه مجریه را جز در اموری که مستقیماً به رهبری مربوط میشود، بر عهده دارد.» وظایف رئیسجمهور | بنابر اصل یکصد و سیزدهم قانون اساسی کنونی، «پس از [[رهبر جمهوری اسلامی|مقام رهبری]]، رئیسجمهور عالیترین مقام رسمی کشور است و مسئولیت اجرای قانون اساسی و ریاست قوه مجریه را جز در اموری که مستقیماً به رهبری مربوط میشود، بر عهده دارد.» با این وجود وظایف رئیسجمهور در ایران متفاوت با وظایف این مقام در سایر دولتهاست زیرا اختیار [[نیروهای مسلح]]، رئیس [[قوه قضائیه|قوهٔ قضائیه]]، تلویزیون دولتی و دیگر سازمانهای مهم دولتی مانند [[شورای نگهبان]] و [[مجمع تشخیص مصلحت نظام|مجمع تشخیص مصلحت نظام،]] همگی تحت کنترل رهبر (ولیفقیه) هستند. بنابر اصل یکصد و ده قانون اساسی وظیفه «تعیین سیاستهای کلی نظام» هم در اختیار ولیفقیه میباشد و رئیسجمهور بهطور مستقیم در این کار دخالتی ندارد و تنها مجری آنها است.<ref>{{cite web |url=https://fa.m.wikisource.org/wiki/قانون_اساسی_جمهوری_اسلامی_ایران#اصل_یکصد_و_دهم |title=متن قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در ویکینبشته |access-date=28 مه 2021 |archive-date=11 مه 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210511211851/https://fa.m.wikisource.org/wiki/قانون_اساسی_جمهوری_اسلامی_ایران#اصل_یکصد_و_دهم}}</ref> همچنین بهطور غیررسمی ذکرشده که برای انتخاب وزرای کابینه برای وزارتخانههای حساس، همچون [[وزارت امور خارجه ایران|امور خارجه]]، [[وزارت کشور (ایران)|کشور]]، [[وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح|دفاع]] و [[وزارت اطلاعات|اطلاعات]]؛ با رهبر هماهنگ میشود.<ref>خاطرات هاشمی رفسنجانی ۱۳۷۶، خاطرات جمعه دهم مرداد ص ۳۳۴</ref> | ||
[[رهبر جمهوری اسلامی ایران]] میتواند هر یک از [[وزیر (دولت)|وزرا]] و [[معاون رئیسجمهور ایران|معاونان رئیسجمهور]] را در هر زمان، بدون درنظرگرفتن تصمیم [[رئیسجمهور]] یا [[مجلس شورای اسلامی]]، عزل یا بازگرداند. به همین ترتیب، [[سید علی خامنهای|علی خامنهای]]، رهبر | [[رهبر جمهوری اسلامی ایران]] میتواند هر یک از [[وزیر (دولت)|وزرا]] و [[معاون رئیسجمهور ایران|معاونان رئیسجمهور]] را در هر زمان، بدون درنظرگرفتن تصمیم [[رئیسجمهور]] یا [[مجلس شورای اسلامی]]، عزل یا بازگرداند. به همین ترتیب، [[سید علی خامنهای|علی خامنهای]]، رهبر کنونی که به عنوان ولی فقیه در مسند حاکمیت قرار دارد، بیش از سه دهه است به صدور احکام و تصمیمگیری نهایی در مورد اقتصاد، آموزش، محیطزیست، سیاست خارجی، برنامهریزی ملی از جمله در حوزه رشد جمعیت و هر چیز دیگری در ایران اشتغال دارد. از جمله در مورد میزان شفافیت انتخابات در ایران تصمیمهای پایانی را اتخاذ میکند. | ||
[[پرونده:1398122814475635119942284 آخرین جلسه هیئت دولت در سال ۹۸.jpg|انگشتی|[[حسن روحانی]] رئیسجمهور کنونی به علت دو دوره پیاپی ریاستجمهوری نمیتواند دوباره نامزد شود، دوره ریاستجمهوری وی در ۱۲ مرداد ۱۴۰۰ بهپایان خواهد رسید.]] | [[پرونده:1398122814475635119942284 آخرین جلسه هیئت دولت در سال ۹۸.jpg|انگشتی|[[حسن روحانی]] رئیسجمهور کنونی به علت دو دوره پیاپی ریاستجمهوری نمیتواند دوباره نامزد شود، دوره ریاستجمهوری وی در ۱۲ مرداد ۱۴۰۰ بهپایان خواهد رسید.]] | ||
خط ۱۳۹: | خط ۱۳۹: | ||
|{{وسط|[[سعید جلیلی]]}} | |{{وسط|[[سعید جلیلی]]}} | ||
|۱۳۴۴{{سخ}}(۵۶ سال) | |۱۳۴۴{{سخ}}(۵۶ سال) | ||
|<figure-inline><figure-inline><figure-inline><figure-inline><figure-inline><figure-inline>[[پرونده:Saeed_Jalili_13991023_1647093_(cropped).jpg|102x102پیکسل]]</figure-inline></figure-inline></figure-inline></figure-inline></figure-inline></figure-inline> | |<figure-inline><figure-inline><figure-inline><figure-inline><figure-inline><figure-inline><figure-inline>[[پرونده:Saeed_Jalili_13991023_1647093_(cropped).jpg|102x102پیکسل]]</figure-inline></figure-inline></figure-inline></figure-inline></figure-inline></figure-inline></figure-inline> | ||
|[[جناح اصولگرایان جمهوری اسلامی ایران|اصولگرایان]] | |[[جناح اصولگرایان جمهوری اسلامی ایران|اصولگرایان]] | ||
|[[جبهه پایداری انقلاب اسلامی]] | |[[جبهه پایداری انقلاب اسلامی]] | ||
خط ۱۴۸: | خط ۱۴۸: | ||
|{{وسط|[[محسن رضایی]]}} | |{{وسط|[[محسن رضایی]]}} | ||
|۱۳۳۳{{سخ}}(۶۷ سال) | |۱۳۳۳{{سخ}}(۶۷ سال) | ||
|<figure-inline><figure-inline><figure-inline><figure-inline><figure-inline><figure-inline>[[پرونده:Mohsen_Rezaee_in_2020.jpg|96x96پیکسل]]</figure-inline></figure-inline></figure-inline></figure-inline></figure-inline></figure-inline> | |<figure-inline><figure-inline><figure-inline><figure-inline><figure-inline><figure-inline><figure-inline>[[پرونده:Mohsen_Rezaee_in_2020.jpg|96x96پیکسل]]</figure-inline></figure-inline></figure-inline></figure-inline></figure-inline></figure-inline></figure-inline> | ||
|[[جناح اصولگرایان جمهوری اسلامی ایران|اصولگرایان]] | |[[جناح اصولگرایان جمهوری اسلامی ایران|اصولگرایان]] | ||
|[[جبهه ایستادگی ایران اسلامی]] | |[[جبهه ایستادگی ایران اسلامی]] | ||
خط ۱۵۷: | خط ۱۵۷: | ||
|{{وسط|[[سید ابراهیم رئیسی]]}} | |{{وسط|[[سید ابراهیم رئیسی]]}} | ||
|۱۳۳۹{{سخ}}(۶۱ سال) | |۱۳۳۹{{سخ}}(۶۱ سال) | ||
|<figure-inline><figure-inline><figure-inline><figure-inline><figure-inline><figure-inline>[[پرونده:Seyed_Ebrahim_Raisi_(cropped).jpg|107x107پیکسل]]</figure-inline></figure-inline></figure-inline></figure-inline></figure-inline></figure-inline> | |<figure-inline><figure-inline><figure-inline><figure-inline><figure-inline><figure-inline><figure-inline>[[پرونده:Seyed_Ebrahim_Raisi_(cropped).jpg|107x107پیکسل]]</figure-inline></figure-inline></figure-inline></figure-inline></figure-inline></figure-inline></figure-inline> | ||
|[[جناح اصولگرایان جمهوری اسلامی ایران|اصولگرایان]] | |[[جناح اصولگرایان جمهوری اسلامی ایران|اصولگرایان]] | ||
|[[جامعه روحانیت مبارز]] | |[[جامعه روحانیت مبارز]] | ||
خط ۱۷۱: | خط ۱۷۱: | ||
|{{وسط|[[علیرضا زاکانی]]}} | |{{وسط|[[علیرضا زاکانی]]}} | ||
|۱۳۴۴{{سخ}}(۵۶ سال) | |۱۳۴۴{{سخ}}(۵۶ سال) | ||
|<figure-inline><figure-inline><figure-inline><figure-inline><figure-inline><figure-inline>[[پرونده:Alireza_Zakani_speaking_at_the_JAMNA_Convention_02.jpg|88x88پیکسل]]</figure-inline></figure-inline></figure-inline></figure-inline></figure-inline></figure-inline> | |<figure-inline><figure-inline><figure-inline><figure-inline><figure-inline><figure-inline><figure-inline>[[پرونده:Alireza_Zakani_speaking_at_the_JAMNA_Convention_02.jpg|88x88پیکسل]]</figure-inline></figure-inline></figure-inline></figure-inline></figure-inline></figure-inline></figure-inline> | ||
|[[جناح اصولگرایان جمهوری اسلامی ایران|اصولگرایان]] | |[[جناح اصولگرایان جمهوری اسلامی ایران|اصولگرایان]] | ||
|[[جمعیت رهپویان انقلاب اسلامی]] | |[[جمعیت رهپویان انقلاب اسلامی]] | ||
خط ۱۷۹: | خط ۱۷۹: | ||
|{{وسط|[[سید امیرحسین قاضیزاده هاشمی]]}} | |{{وسط|[[سید امیرحسین قاضیزاده هاشمی]]}} | ||
|۱۳۵۰{{سخ}}(۵۰ سال) | |۱۳۵۰{{سخ}}(۵۰ سال) | ||
|<figure-inline><figure-inline><figure-inline><figure-inline><figure-inline><figure-inline>[[پرونده:Amir-Hossein_Ghazizadeh_Hashemi.jpg|105x105پیکسل]]</figure-inline></figure-inline></figure-inline></figure-inline></figure-inline></figure-inline> | |<figure-inline><figure-inline><figure-inline><figure-inline><figure-inline><figure-inline><figure-inline>[[پرونده:Amir-Hossein_Ghazizadeh_Hashemi.jpg|105x105پیکسل]]</figure-inline></figure-inline></figure-inline></figure-inline></figure-inline></figure-inline></figure-inline> | ||
|[[جناح اصولگرایان جمهوری اسلامی ایران|اصولگرایان]] | |[[جناح اصولگرایان جمهوری اسلامی ایران|اصولگرایان]] | ||
|[[جبهه پایداری انقلاب اسلامی]] | |[[جبهه پایداری انقلاب اسلامی]] | ||
خط ۱۸۸: | خط ۱۸۸: | ||
|{{وسط|[[محسن مهرعلیزاده]]}} | |{{وسط|[[محسن مهرعلیزاده]]}} | ||
|۱۳۳۵{{سخ}}(۶۵ سال) | |۱۳۳۵{{سخ}}(۶۵ سال) | ||
|<figure-inline><figure-inline><figure-inline><figure-inline><figure-inline><figure-inline>[[پرونده:MohsenMehralizadeh.jpg|107x107پیکسل]]</figure-inline></figure-inline></figure-inline></figure-inline></figure-inline></figure-inline> | |<figure-inline><figure-inline><figure-inline><figure-inline><figure-inline><figure-inline><figure-inline>[[پرونده:MohsenMehralizadeh.jpg|107x107پیکسل]]</figure-inline></figure-inline></figure-inline></figure-inline></figure-inline></figure-inline></figure-inline> | ||
|[[جناح اصلاحطلبان جمهوری اسلامی ایران|اصلاحطلبان]] | |[[جناح اصلاحطلبان جمهوری اسلامی ایران|اصلاحطلبان]] | ||
|[[حزب اراده ملت ایران]] | |[[حزب اراده ملت ایران]] | ||
خط ۱۹۸: | خط ۱۹۸: | ||
|{{وسط|[[عبدالناصر همتی]]}} | |{{وسط|[[عبدالناصر همتی]]}} | ||
|۱۳۳۶{{سخ}}(۶۴ سال) | |۱۳۳۶{{سخ}}(۶۴ سال) | ||
|<figure-inline><figure-inline><figure-inline><figure-inline><figure-inline><figure-inline>[[پرونده:Abdolnaser_Hemmati_14000304000066637575096296073542.jpg|107x107پیکسل]]</figure-inline></figure-inline></figure-inline></figure-inline></figure-inline></figure-inline> | |<figure-inline><figure-inline><figure-inline><figure-inline><figure-inline><figure-inline><figure-inline>[[پرونده:Abdolnaser_Hemmati_14000304000066637575096296073542.jpg|107x107پیکسل]]</figure-inline></figure-inline></figure-inline></figure-inline></figure-inline></figure-inline></figure-inline> | ||
|[[جناح اعتدالگرایان جمهوری اسلامی ایران|اعتدالگرایان]] | |[[جناح اعتدالگرایان جمهوری اسلامی ایران|اعتدالگرایان]] | ||
|[[حزب کارگزاران سازندگی]] | |[[حزب کارگزاران سازندگی]] |
ویرایش