۸٬۵۶۰
ویرایش
فرهاد مهراد: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
| آلبوم معروف = وحدت، خواب در بیداری، برف | | آلبوم معروف = وحدت، خواب در بیداری، برف | ||
}} | }} | ||
'''فرهاد | '''فرهاد مهراد،''' (زاده ۲۹ دی‌ماه ۱۳۲۲- درگذشته در ۹ شهریور ۱۳۸۱) خواننده، آهنگ‌ساز و نوازنده پاپ راک بود. او در تهران چشم به جهان گشود. ترانه‌های فرهاد در فضای سیاسی پیش از انقلاب و پس از آن به دلیل محتوای اشعار و سبک اجرا به ترانه‌های محبوب روشنفکران و فعالان سیاسی دهه‌ی ۶۰ تبدیل شد. فرهاد به دلیل اشعار سیاسی که در ترانه‌هایش استفاده می‌کرد مدتی را نیز در زندان به سر برد. از وی قعطه‌های بیاد‌ماندنی چون «جمعه» «کودکانه»، «وحدت» و «گنجشکک اشی مشی» و بسیاری ترانه‌های دیگر برجای مانده‌است.<ref>[https://www.tribunezamaneh.com/archives/66819 فرهاد مهراد]</ref> | ||
فرهاد مهراد در سال‌های پس از انقلاب فعالیت‌های کمتری داشت و تا سال ۱۳۶۹ رسما ممنوع از کار بود. سرانجام دو آلبوم وی یکی با نام خواب در بیداری (سال ۷۳) و دیگری آلبوم برف (سال ۷۶) توانست از سد سانسور عبور کند که ترانه‌هایی چون «مرغ سحر»، «گل یخ»<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=4MeXKr0BpG8 ترانه گل یخ]</ref> ، «کوچ بنفشه‌ها»<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=YXLZcOEnRoU کوچ بنفشه‌ها - فرهاد]</ref> با شعر استاد شفعیی کدکنی از | فرهاد مهراد در سال‌های پس از انقلاب فعالیت‌های کمتری داشت و تا سال ۱۳۶۹ رسما ممنوع از کار بود. سرانجام دو آلبوم وی یکی با نام خواب در بیداری (سال ۷۳) و دیگری آلبوم برف (سال ۷۶) توانست از سد سانسور عبور کند که ترانه‌هایی چون «مرغ سحر»، «گل یخ»<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=4MeXKr0BpG8 ترانه گل یخ]</ref>، «کوچ بنفشه‌ها»<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=YXLZcOEnRoU کوچ بنفشه‌ها - فرهاد]</ref> با شعر استاد شفعیی کدکنی از جمله ترانه‌های این آلبوم‌هاست. فرهاد مهراد در ۹ شهریور ۱۳۸۱ بر اثر بیماری کبد درگذشت. جمهوری اسلامی اجازه انتقال جسد وی به ایران و دفن وی در ایران را نداد. وی در گورستانی در پاریس دفن شد.<ref>[https://bekhoun.com/farhad-mehrad/ بیوگرافی فرهاد]</ref> | ||
==دوران کودکی و نوجوانی فرهاد == | ==دوران کودکی و نوجوانی فرهاد == | ||
فرهاد مهراد روز بیست و نهم دی‌ماه ۱۳۲۲ در تهران دیده به جهان گشود. وی نهمین فرزند | فرهاد مهراد روز بیست و نهم دی‌ماه ۱۳۲۲ در تهران دیده به جهان گشود. وی نهمین فرزند شادروان رضا مهراد، کاردار وزارت امورخارجه‌ی دولت ایران در کشورهای عربی بود، خانواده‌اش تا ۸ سالگی فرهاد درعراق زندگی می‌کردند و پس از آن به تهران بازگشتند. برادر بزرگ‌تر فرهاد ویولن می‌نواخت، همین موضوع زمینه‌ی بروز استعدادهای هنری فرهاد شد. او همواره به تمرینات هنری برادرش گوش می‌کرد و تحت تأثیر آن قرار داشت. | ||
برادر | یکی از دوستان برادر فرهاد متوجه علاقه‌ی زیاد وی به موسیقی می‌شود و از خانواده‌اش درخواست می‌کند که سازی برای فرهاد تهیه نمایند، برادر بزرگ‌ترش نیز این موضوع را به‌صورت جدی دنبال کرده و برایش یک ویلون سل تهیه می‌کنند فرهاد مهراد با آن ساز تمریناتش را شروع می‌کند اما ساز او در اثر یک حادثه شکست و به‌قول فرهاد: «ساز صد تکه و روح من هزار تکه شد.» | ||
پس از آن داشتن ساز برای فرهاد تبدیل به یک رویا شد. او در دوران تحصیل به ادبیات و شعر علاقه زیادی داشت ولی در غیاب پدر، مخالفت عموی بزرگش او را وادار به ادامه دادن به تحصیل در رشته طبیعی کرد. سرانجام بی‌علاقه‌گی به رشته مورد نظر عمویش از یک‌سو و دل‌بستگی به ادبیات از سوی دیگر باعث ترک تحصیل وی در کلاس یازدهم شد.<ref>[https://www.imna.ir/news/406358/%D9%81%D8%B1%D9%87%D8%A7%D8%AF-%D9%85%D9%87%D8%B1%D8%A7%D8%AF-%D9%85%D8%B1%D8%AF-%D8%AA%D9%86%D9%87%D8%A7-%D8%AF%D8%B1-%D9%87%D9%81%D8%AA%D9%87-%D8%AE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%B1%DB%8C-%D9%82%D8%B7%D8%B9%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%87%D9%86%D8%B1%DB%8C فرهاد مهراد، مرد تنها در هفته خاکستری - خبرگزاری ایمنا]</ref> | |||
پس از آن داشتن ساز برای فرهاد تبدیل به یک رویا شد. او در دوران تحصیل به ادبیات و شعر علاقه زیادی داشت ولی در غیاب پدر، مخالفت عموی بزرگش او را وادار به ادامه دادن به تحصیل در رشته طبیعی کرد. سرانجام بی‌علاقه‌گی به رشته مورد نظر عمویش از یک‌سو و | |||
== همسر فرهاد مهراد == | == همسر فرهاد مهراد == | ||
فرهاد در سرآغاز دهه‌ی ۱۳۵۰ با دختری به نام مونیکا آشنا شد و با او ازدواج کرد ولی سرانجام این پیوند جدایی بود. مهراد در پایانه‌های دهه‌ی هفتاد با پوران گلفام ازدواج و تا پایان عمر خویش با او زندگی کرد. | فرهاد در سرآغاز دهه‌ی ۱۳۵۰ با دختری به نام مونیکا آشنا شد و با او ازدواج کرد ولی سرانجام این پیوند جدایی بود. مهراد در پایانه‌های دهه‌ی هفتاد با پوران گلفام ازدواج و تا پایان عمر خویش با او زندگی کرد. | ||
| خط ۴۶: | خط ۴۴: | ||
== فعالیت‌های هنری == | == فعالیت‌های هنری == | ||
[[پرونده:Mehrdad, Farhad.jpg|بندانگشتی|فرهاد مهراد|جایگزین=|225x225پیکسل]] | [[پرونده:Mehrdad, Farhad.jpg|بندانگشتی|فرهاد مهراد|جایگزین=|225x225پیکسل]] | ||
پس از ترک تحصیل، فرهاد با یک گروه نوازنده‌ی ارمنی آشنا می‌شود و آموزش | پس از ترک تحصیل، فرهاد با یک گروه نوازنده‌ی ارمنی آشنا می‌شود و آموزش نواختن با سازهای آن‌ها را در عمل تجربه می‌کند. پس از مدتی در همان گروه به‌عنوان نوازنده‌ی گیتار کارش را شروع کرد. گروه برای اجرای برنامه در باشگاه شرکت نفت روانه‌ی جنوب شد. به علت غیبت خواننده‌ی گروه در اولین شب اجرای برنامه، رهبر گروه از فرهاد می‌خواهد که جای خالی خواننده را پر کند. آشنایی فرهاد با ادبیات ملل و وسواس و حساسیت شدید وی در ادای درست کلمات باعث درخشش گروه و تمدید برنامه کار گروه هنری ارمنی شد. | ||
نواختن با سازهای آن‌ها را در عمل تجربه می‌کند. پس از مدتی در همان گروه به‌عنوان نوازنده‌ی گیتار کارش را شروع کرد. گروه برای اجرای برنامه در باشگاه شرکت نفت روانه‌ی جنوب شد. به علت غیبت خواننده‌ی گروه در اولین شب اجرای برنامه، رهبر گروه از فرهاد می‌خواهد که جای خالی خواننده را پر کند. آشنایی فرهاد با ادبیات ملل و وسواس و حساسیت شدید وی در ادای درست کلمات باعث درخشش گروه و تمدید برنامه کار گروه هنری ارمنی شد. | |||
فرهاد پس از گذشت مدتی به‌صورت انفرادی شروع به فعالیت کرد. در سال ۱۳۴۲ برای نخستین بار برای اجرای چند ترانهی انگلیسی به برنامه‌ی تلویزیونی «واریته استودیو ب» رفت و مخاطبان بیشتری پیدا کرد. | فرهاد پس از گذشت مدتی به‌صورت انفرادی شروع به فعالیت کرد. در سال ۱۳۴۲ برای نخستین بار برای اجرای چند ترانهی انگلیسی به برنامه‌ی تلویزیونی «واریته استودیو ب» رفت و مخاطبان بیشتری پیدا کرد. | ||
در سال ۱۳۴۵ کار مشترک خود را با گروه | در سال ۱۳۴۵ کار مشترک خود را با گروه بلاک‌کتس آغاز کرد و در آن گروه به نغمه‌سرایی آوازهایی از گرو‌ه‌های معروف موسیقی آن دوران روی آورد. آوازهایی چون: بیتل‌ها، انیمالز، بی‌جیز، فورتاپس و خوانندگان سرشناسی مانند: الویس پریسلی، ری چارلز، تام جونز، نینا سیمون، فرانک سیناترا و بسیاری دیگر. در آن دوران بود که از مخاطبانش لقب «ری چارلز» ایران را گرفت.[[پرونده:دوران فعالیت سیاسی فرهاد.jpg|بندانگشتی|فرهاد مهراد|alt=فرهاد مهراد|226x226پیکسل]]فرهاد در سال ۱۳۴۸ جهت اجرای ترانهی «مرد تنها» (با آهنگ‌سازی اسفندیار منفردزاده و شعر شهیار قنبری) در فیلم رضا موتوری (به کارگردانی مسعود کیمیایی) انتخاب شد. | ||
در سال۱۳۵۰ ترانهی «جمعه»، (کار منفردزاده و قنبری) را برای فیلم «خداحافظ رفیق»، (به کارگردانی امیر نادری) را خواند. «مرد تنها» آن‌چنان پرطرفدار شد که فرهاد را تبدیل به یک ستاره کرد. | در سال۱۳۵۰ ترانهی «جمعه»، (کار منفردزاده و قنبری) را برای فیلم «خداحافظ رفیق»، (به کارگردانی امیر نادری) را خواند. «مرد تنها» آن‌چنان پرطرفدار شد که فرهاد را تبدیل به یک ستاره کرد. | ||
=== فعالیت‌های سیاسی === | === فعالیت‌های سیاسی === | ||
همزمان با بالا گرفتن تنش‌های سیاسی ایران در دهه‌ی پنجاه، ترانه‌هایی چون: شبانه۱، خسته، سقف، گنجشگک اشی مشی، آوار و شبانه۲ با اشعاری از احمد شاملو، شهیار قنبری و ایرج جنتی عطایی و صدای فرهاد منتشر شد. | همزمان با بالا گرفتن تنش‌های سیاسی ایران در دهه‌ی پنجاه، ترانه‌هایی چون: شبانه۱، خسته، سقف، گنجشگک اشی مشی، آوار و شبانه۲ با اشعاری از احمد شاملو، شهیار قنبری و ایرج جنتی عطایی و با صدای فرهاد منتشر شد. | ||
فرهاد تا سال ۱۳۵۷ ترانه‌های بسیاری منتشر کرد. او هم‌چنین مدتی به خاطر اجرای ترانه‌های سیاسی‌اش دستگیر و روانه زندان شد. در بهمن ۱۳۵۷ همزمان با انقلاب ترانهی معروفش با عنوان «وحدت» با عبارت مشهور «والا | فرهاد تا سال ۱۳۵۷ ترانه‌های بسیاری منتشر کرد. او هم‌چنین مدتی به خاطر اجرای ترانه‌های سیاسی‌اش دستگیر و روانه زندان شد. در بهمن ۱۳۵۷ همزمان با انقلاب ترانهی معروفش با عنوان «وحدت» با عبارت مشهور «والا پیام‌دار محمد»، (آهنگ از منفردزاده، شعر از سیاوش کسرایی) را ضبط کرد. | ||
===ترانه آینه فرهاد مهراد=== | ===ترانه آینه فرهاد مهراد=== | ||
| خط ۶۵: | خط ۶۱: | ||
تمامی اشعاری که فرهاد مهراد اجرا کرده‌است دارای محتوای عمیق اجتماعی، سیاسی و گاه فلسفی است. از جمله می‌توان از ترانهی آینه نام برد. | تمامی اشعاری که فرهاد مهراد اجرا کرده‌است دارای محتوای عمیق اجتماعی، سیاسی و گاه فلسفی است. از جمله می‌توان از ترانهی آینه نام برد. | ||
شعر این ترانه چنین است | شعر این ترانه چنین است: | ||
می‌بینم صورتمو تو آینه | |||
با لبی خسته | با لبی خسته می‌پرسم از خودم | ||
[[پرونده:فرهاد.jpg|بندانگشتی|'''فرهاد مهراد''']] | [[پرونده:فرهاد.jpg|بندانگشتی|'''فرهاد مهراد''']] | ||
این غریبه کیه از من چی | این غریبه کیه از من چی می‌خواد | ||
اون به من یا من به اون خیره شدم | اون به من یا من به اون خیره شدم | ||
باورم | باورم نمی‌شه هر چی می‌بینم | ||
چشمامو یه لحظه رو هم | چشمامو یه لحظه رو هم می‌ذارم | ||
بخودم | بخودم می‌گم که این صورتکه | ||
می‌تونم از صورتم ورش دارم | |||
می‌کشم دستمو روی صورتم | |||
هر چی باید بدونم دستم | هر چی باید بدونم دستم می‌گه | ||
منو توی آیینه نشون | منو توی آیینه نشون می‌ده | ||
می‌گه این تویی نه هیچ کس دیگه | |||
جای پاهای تموم | جای پاهای تموم قصه‌ها | ||
رنگ غربت تو تموم | رنگ غربت تو تموم لحظه‌ها | ||
مونده روی صورتت تا بدونی | مونده روی صورتت تا بدونی | ||
| خط ۹۹: | خط ۹۵: | ||
حالا امروز چی ازت مونده به جا | حالا امروز چی ازت مونده به جا | ||
آینه | آینه می‌گه تو همونی که یه روز | ||
می‌خواستی خورشید و با دست بگیری | |||
ولی امروز شهر شب خونت شده | ولی امروز شهر شب خونت شده | ||
داری | داری بی‌صدا تو قلبت می‌میری | ||
می‌شکنم آینه رو تا دوباره | |||
نخواد از | نخواد از گذشته‌ها حرف بزنه | ||
آینه | آینه می‌شکنه هزار تیکه می‌شه | ||
اما باز تو هر تیکش عکس منه | اما باز تو هر تیکش عکس منه | ||
عکس‌ها با دهن کجی بهم می‌گن | |||
چشم امیدو ببر از آسمون | چشم امیدو ببر از آسمون | ||
| خط ۱۲۷: | خط ۱۲۳: | ||
فرهاد پس از انقلاب از ادامه کارش منع و تقاضای چندباره‌اش برای بازنشر دوباره‌ی آثارش با مخالفت رو به رو شد. | فرهاد پس از انقلاب از ادامه کارش منع و تقاضای چندباره‌اش برای بازنشر دوباره‌ی آثارش با مخالفت رو به رو شد. | ||
بالاخره پس از چندین سال ایراد‌گیری وزارت ارشاد بر سر عکس غمگین فرهاد روی جلد آلبوم بالاخره در سال ۱۳۶۹ مجوز انتشار گرفت و در سال ۱۳۷۳ آلبوم «خواب در بیداری» از فرهاد به انتشار رسید، این آلبوم چند ترانه فارسی-انگلیسی را شامل می‌شد. او آهنگ‌سازی این آلبوم را تنها با نواختن پیانو بر عهده | بالاخره پس از چندین سال ایراد‌گیری وزارت ارشاد بر سر عکس غمگین فرهاد روی جلد آلبوم بالاخره در سال ۱۳۶۹ مجوز انتشار گرفت و در سال ۱۳۷۳ آلبوم «خواب در بیداری» از فرهاد به انتشار رسید، این آلبوم چند ترانه فارسی-انگلیسی را شامل می‌شد. او آهنگ‌سازی این آلبوم را تنها با نواختن پیانو بر عهده گرفته‌بود. | ||
=== حضور دوباره === | === حضور دوباره === | ||
فرهاد مهراد نخستین کنسرت بعد از انقلاب خود را در سال ۱۳۷۴ در شهر کلن آلمان به اجرا در آورد. این اولین کنسرت پاپ به شمار می‌رفت که بعد از انقلاب در خارج از کشور از او اجرا شد. آلبوم «وحدت» که شامل ترانه‌های دهه ۱۳۵۰ فرهاد بود نیز در سال ۱۳۷۶ توسط فرد ناشناسی انتشار یافت. | فرهاد مهراد نخستین کنسرت بعد از انقلاب خود را در سال ۱۳۷۴ در شهر کلن آلمان به اجرا در آورد. این اولین کنسرت پاپ به شمار می‌رفت که بعد از انقلاب در خارج از کشور از او اجرا شد. آلبوم «وحدت» که شامل ترانه‌های دهه ۱۳۵۰ فرهاد بود نیز در سال ۱۳۷۶ توسط فرد ناشناسی انتشار یافت. | ||
| خط ۱۳۷: | خط ۱۳۳: | ||
فرهاد به بیماری هپاتیت نوع سی مبتلا بود و از مهرماه ۱۳۷۹ بیماری او شدت پیدا کرد. | فرهاد به بیماری هپاتیت نوع سی مبتلا بود و از مهرماه ۱۳۷۹ بیماری او شدت پیدا کرد. | ||
وی در بهار سال ۱۳۸۱ درنتیجه عوارض | وی در بهار سال ۱۳۸۱ درنتیجه عوارض کبدی، برای مداوا به شهر لیل فرانسه رفت و در نهم شهریور همان سال، در سن ۵۹ ساله‌گی در پاریس درگذشت. پس از درگذشت جمهوری اسلامی اجازه انتقال پیکر او به ایران را نداد و لاجرم خانواده‌ی وی فرهاد را در گورستان تیه در پاریس به‌خاک سپردند. | ||
[[پرونده:1617591.jpg|بندانگشتی|موزه خانه فرهاد]] | [[پرونده:1617591.jpg|بندانگشتی|موزه خانه فرهاد]] | ||