۱۳٬۱۳۴
ویرایش
(اصلاح ارقام، اصلاح نویسههای عربی) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
'''قرارداد ۱۹۱۹'''- در نهم اوت ۱۹۱۹ برابر با هفدهم مرداد ۱۲۸۸ هجری شمسی در شرایطی که احمدشاه قاجار در آخرین ماه های حکومت خود فاقد هرگونه نفوذ سیاسی در کشور بود و سلسله قاجار در آستانه انقراض قرار داشت ، قراردادی طراحی کرد که به قرارداد ۱۹۱۹ شهرت یافت. به موجب این قرارداد کلیه تشکیلات نظامی و مالی ایران تحت نظارت انگلیسی ها قرار می گرفت و امتیاز راه آهن و راه های شوسه ایران نیز به آنها واگذار می شد. | '''قرارداد ۱۹۱۹'''- در نهم اوت ۱۹۱۹ برابر با هفدهم مرداد ۱۲۸۸ هجری شمسی در شرایطی که احمدشاه قاجار در آخرین ماه های حکومت خود فاقد هرگونه نفوذ سیاسی در کشور بود و سلسله قاجار در آستانه انقراض قرار داشت ، قراردادی طراحی کرد که به قرارداد ۱۹۱۹ شهرت یافت. به موجب این قرارداد کلیه تشکیلات نظامی و مالی ایران تحت نظارت انگلیسی ها قرار می گرفت و امتیاز راه آهن و راه های شوسه ایران نیز به آنها واگذار می شد. | ||
طرح این قرارداد با ریاست میرزا حسن خان وثوق الدوله بر دولت ایران همزمان بود. گفته می شد وثوق الدوله و دو تن از وزرای | طرح این قرارداد با ریاست میرزا حسن خان وثوق الدوله بر دولت ایران همزمان بود. گفته می شد وثوق الدوله و دو تن از وزرای کابینهاش برای بستن این قرارداد پول هنگفتی نیز از دولت انگلستان به عنوان رشوه دریافت کردند؛ چرا که بسیاری این قرارداد را سند تحتالحمایگی ایران و بنابراین امضای آن را از سوی دولتمردانی وطنپرست بعید میدانستند.<ref name=":0" /> | ||
قرارداد ۱۹۱۹ که ایران را عملاً | قرارداد ۱۹۱۹ که ایران را عملاً تحتالحمایه انگلستان قرار میداد با مخالفت شدید افکار عمومی مواجه شد و به تصویب مجلس نرسید. چهرههایی چون مرحوم سیدحسن مدرس نقش مهمی در افشای ابعاد این معاهده و بسترسازی برای لغو آن ایفا کردند .حتی احمدشاه قاجار نیز تحت تأثیر مخالفتهای گسترده مردم، حاضر نشد این قرارداد را تایید کند. وثوقالدوله با فشار افکار عمومی در چهارم تیر ۱۲۹۹ استعفا داد و مشیرالدوله ـ جانشین وی ـ قرارداد را لغو و عذر مستشاران انگلیسی را خواست.<ref>[http://ir-psri.com/Show.php?Page=ViewArticle&ArticleID=87 موسسه پژوهش و مطالعات سیاسی-][http://ir-psri.com/Show.php?Page=ViewArticle&ArticleID=87 قرارداد 1919 ایران وانگلیس]</ref> | ||
== شرایط سیاسی بعد از پایان جنگ == | == شرایط سیاسی بعد از پایان جنگ == |
ویرایش