۴۱۹
ویرایش
اعلامیه جهانی حقوق بشر: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
←پیشینه
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{Infobox holiday |holiday_name = اعلامیه جهانی حقوق بشر |type = جهانی |image = لگوی8.PNG |i...» ایجاد کرد) |
(←پیشینه) |
||
| خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
== پیشینه == | == پیشینه == | ||
پیروزی بر حکومت فاشیستی آلمان، زمینه‌ای بود برای به میان کشیدن ضرورت تدوین بیانیه‌ای جامع با هدف تضمین حقوق اساسی تمامی مردم در سراسر جهان، فارغ از هر نژاد، ملیت، جنسیت، رنگ پوست و دین و مذهب و عقیده. این بیانیه تضمینی است برای به رسمیت شناختن عدالت و صلح و آزادی و حقوق انسانی و مساوات.<ref>[https:// | پیروزی بر حکومت فاشیستی آلمان، زمینه‌ای بود برای به میان کشیدن ضرورت تدوین بیانیه‌ای جامع با هدف تضمین حقوق اساسی تمامی مردم در سراسر جهان، فارغ از هر نژاد، ملیت، جنسیت، رنگ پوست و دین و مذهب و عقیده. این بیانیه تضمینی است برای به رسمیت شناختن عدالت و صلح و آزادی و حقوق انسانی و مساوات.<ref>[https://iranhrs.org/%db%b1%db%b0%d8%af%d8%b3%d8%a7%d9%85%d8%a8%d8%b1-%db%b1%db%b9%db%b4%db%b8-%d9%80-%d8%aa%d8%b5%d9%88%db%8c%d8%a8-%d8%a7%d8%b9%d9%84%d8%a7%d9%85%db%8c%d9%87-%d8%ac%d9%87%d8%a7%d9%86%db%8c-%d8%ad%d9%82/ ۱۰دسامبر ۱۹۴۸ ـ تصویب اعلامیه جهانی حقوق بشر- کانون حقوق بشر ایران]</ref> | ||
زمینه اعلامیه جهانی حقوق بشر، ۲ سال پیش از آن، یعنی در سال ۱۹۴۶، با تشکیل کمیسیون حقوق بشر سازمان ملل متحد، ساخته شد و زمینه دیگر آن، تدوین و تصویب دو معاهده بین‌المللی (حقوق مدنی و سیاسی) و (حقوق اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی) بود.<ref>[https://www.dw.com/fa-ir/opinion/a-46663009 اعلامیه جهانی حقوق بشر، وب سایت دویچه وله فارسی]</ref> | زمینه اعلامیه جهانی حقوق بشر، ۲ سال پیش از آن، یعنی در سال ۱۹۴۶، با تشکیل کمیسیون حقوق بشر سازمان ملل متحد، ساخته شد و زمینه دیگر آن، تدوین و تصویب دو معاهده بین‌المللی (حقوق مدنی و سیاسی) و (حقوق اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی) بود.<ref>[https://www.dw.com/fa-ir/opinion/a-46663009 اعلامیه جهانی حقوق بشر، وب سایت دویچه وله فارسی]</ref> | ||
| خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
بعد از فاجعه تاریخی ناسیونالیسم سوسیالیسم در آلمان نازی و جنایات نژادپرستانه هیتلر علیه یهودیان و دگراندیشان و مردم کشورهای دیگر، منجر به یک اتحاد جهانی برای تشکیل یک نظم نوین بین‌المللی شد. در واقع رخدادهای تاریخی پله‌هایی بودند که نهایتاً به تصویب اعلامیه جهانی حقوق بشر منجر شد؛ و تصویب این اعلامیه دستاورد بعد از جنگ جهانی دوم می‌باشد.<ref>[https://pajohesh.bashariyat.org/?page_id=2393 کمیته آموزش و پژوهش، وب سایت کانون دفاع از حقوق بشر در ایران]</ref> | بعد از فاجعه تاریخی ناسیونالیسم سوسیالیسم در آلمان نازی و جنایات نژادپرستانه هیتلر علیه یهودیان و دگراندیشان و مردم کشورهای دیگر، منجر به یک اتحاد جهانی برای تشکیل یک نظم نوین بین‌المللی شد. در واقع رخدادهای تاریخی پله‌هایی بودند که نهایتاً به تصویب اعلامیه جهانی حقوق بشر منجر شد؛ و تصویب این اعلامیه دستاورد بعد از جنگ جهانی دوم می‌باشد.<ref>[https://pajohesh.bashariyat.org/?page_id=2393 کمیته آموزش و پژوهش، وب سایت کانون دفاع از حقوق بشر در ایران]</ref> | ||
تصویب این اعلامیه که شامل ۳۰ ماده است، تلاش می‌کند تا اصول حقوقی و اخلاقی را برای همه کشورهای جهان تعریف کند. این اعلامیه به ویژه بر حق حیات، آزادی، امنیت، برابری در برابر قانون و حق مشارکت در حکومت تأکید دارد. | |||
مقدمه اعلامیه، به‌طور خاص از اهمیت شناخت و احترام به کرامت انسانی و حقوق پایه‌ای انسان‌ها سخن می‌گوید و تأکید دارد که آزادی و عدالت در جهان باید بر اساس این حقوق بنیادین ساخته شوند. این سند تأکید می‌کند که هیچ فردی نباید تحت ظلم و ستم قرار گیرد و باید در برابر ظلم‌ها، هرگونه تبعیض یا بی‌عدالتی، از حمایت قانونی برخوردار باشد.<ref>[https://iranhrs.org/%db%b1%db%b0%d8%af%d8%b3%d8%a7%d9%85%d8%a8%d8%b1-%db%b1%db%b9%db%b4%db%b8-%d9%80-%d8%aa%d8%b5%d9%88%db%8c%d8%a8-%d8%a7%d8%b9%d9%84%d8%a7%d9%85%db%8c%d9%87-%d8%ac%d9%87%d8%a7%d9%86%db%8c-%d8%ad%d9%82/ ۱۰دسامبر ۱۹۴۸ ـ تصویب اعلامیه جهانی حقوق بشر- کانون حقوق بشر ایران]</ref> | |||
== تدوین کنندگان اعلامیه جهانی حقوق بشر == | == تدوین کنندگان اعلامیه جهانی حقوق بشر == | ||
| خط ۳۸: | خط ۴۲: | ||
دکتر چارلز مالیک (از لبنان، گزارشگر)، الکساندر بوگومولوو (از اتحاد جماهیرشوروی سوسیالیستی)، دکتر پی. سی. چانگ (از چین)، رنه کسین (از فرانسه)، النور روزولت (از ایاالت متحده)، رئیس چارلز دوکز (از بریتانیا)، کلنل ویلیام روی هادسون (نماینده استرالیا)، هرنان سانتا کروز (از شیلی)، پروفسور جان پی همفری (از کانادا، مدیر بخش حقوق بشر سازمان ملل متحد). | دکتر چارلز مالیک (از لبنان، گزارشگر)، الکساندر بوگومولوو (از اتحاد جماهیرشوروی سوسیالیستی)، دکتر پی. سی. چانگ (از چین)، رنه کسین (از فرانسه)، النور روزولت (از ایاالت متحده)، رئیس چارلز دوکز (از بریتانیا)، کلنل ویلیام روی هادسون (نماینده استرالیا)، هرنان سانتا کروز (از شیلی)، پروفسور جان پی همفری (از کانادا، مدیر بخش حقوق بشر سازمان ملل متحد). | ||
==بررسی مواد اعلامیه جهانی حقوق بشر== | |||
اعلامیه جهانی حقوق بشر به ۳۰ ماده تقسیم می‌شود که به تفصیل حقوق فردی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی را تعریف کرده است. مهم‌ترین اصول مطرح شده در این اعلامیه شامل: | |||
1. '''حق حیات و آزادی:''' ماده ۳ اعلامیه جهانی حقوق بشر تصریح می‌کند که هر انسان حق زندگی، آزادی و امنیت شخصی دارد. | |||
2. '''برابری حقوق:''' ماده ۱ و ۲ اعلامیه تأکید می‌کنند که تمامی انسان‌ها با کرامت و حقوق برابر به دنیا می‌آیند و هیچ تمایزی نباید در مورد افراد بر اساس نژاد، مذهب، جنسیت و غیره قائل شد. | |||
3. '''عدم شکنجه و رفتار غیرانسانی:''' ماده ۵ به ممنوعیت شکنجه و رفتارهای غیرانسانی اشاره دارد. | |||
4. '''آزادی بیان و عقیده:''' ماده ۱۹ اعلامیه بر حق آزادی عقیده و بیان تأکید می‌کند. | |||
5. '''آزادی تجمع و تشکیل اجتماعات:''' ماده ۲۰ به آزادی تجمع و تشکیل اجتماعات اشاره دارد. | |||
این اصول پایه‌ای هستند که دولت‌ها باید در برابر شهروندان خود رعایت کنند. با این حال، بسیاری از کشورها، از جمله ایران، در اجرای این اصول مشکل دارند و شاهد نقض این حقوق به‌طور سیستماتیک هستیم.<ref>[https://iranhrs.org/%d8%b1%d9%88%d8%b2-%d8%ac%d9%87%d8%a7%d9%86%db%8c-%d8%ad%d9%82%d9%88%d9%82-%d8%a8%d8%b4%d8%b1-%d8%a7%d8%b2-%d8%a7%d8%b9%d9%84%d8%a7%d9%85%db%8c%d9%87-%d8%ac%d9%87%d8%a7%d9%86%db%8c-%d8%aa%d8%a7/ روز جهانی حقوق بشرـ کانون حقوق بشر ایران]</ref> | |||
== رأی کشورهای عضو سازمان ملل متحد == | == رأی کشورهای عضو سازمان ملل متحد == | ||
[[پرونده:خانم روزولت.PNG|جایگزین=خانم النور روزولت در حین نشان دادن نسخه‌ای از اعلامیه جهانی حقوق بشر|بندانگشتی|النور روزولت (اولین رئیس کمیسیون حقوق بشر سازمان ملل متحد) در حین نشان دادن نسخه‌ی اسپانیایی اعلامیه جهانی حقوق بشر]] | [[پرونده:خانم روزولت.PNG|جایگزین=خانم النور روزولت در حین نشان دادن نسخه‌ای از اعلامیه جهانی حقوق بشر|بندانگشتی|النور روزولت (اولین رئیس کمیسیون حقوق بشر سازمان ملل متحد) در حین نشان دادن نسخه‌ی اسپانیایی اعلامیه جهانی حقوق بشر]] | ||
| خط ۴۹: | خط ۶۷: | ||
مفاهیم اساسی آزادی، کرامت، برابری و برادری. حقوق فردی مثل حق زندگی و منع برده‌داری. تمهیدات دفاع در صورت نقض قوانین از سوی حاکمیت. حق آزادی حرکت. آزادی سیاسی، اندیشه، دین، و آزادی انجمن. حقوق اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی و حق سلامتی. روش استفاده از قوانین اعلام شده.<ref>وب سایت سازمان ملل متحد</ref> | مفاهیم اساسی آزادی، کرامت، برابری و برادری. حقوق فردی مثل حق زندگی و منع برده‌داری. تمهیدات دفاع در صورت نقض قوانین از سوی حاکمیت. حق آزادی حرکت. آزادی سیاسی، اندیشه، دین، و آزادی انجمن. حقوق اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی و حق سلامتی. روش استفاده از قوانین اعلام شده.<ref>وب سایت سازمان ملل متحد</ref> | ||
== متن کامل اعلامیه جهانی حقوق بشر == | == متن کامل اعلامیه جهانی حقوق بشر == | ||
| خط ۲۰۴: | خط ۱۸۲: | ||
* '''ماده ٣٠''' | * '''ماده ٣٠''' | ||
هيچ يک از مقررات اعلاميه حاضر نبايد چنان تفسير شود که برای هيچ دولت، جمعيت يا فردی متضمن حقی باشد که به موجب آن برای از بين بردن حقوق و آزادی‌های مندرج در اين اعلاميه فعاليتی انجام دهد يا به عملی دست بزند.<ref>[http://www.ngo-jurists.com/1396/07/25/%d8%a7%d8%b9%d9%84%d8%a7%d9%85%db%8c%d9%87-%d8%ac%d9%87%d8%a7%d9%86%db%8c-%d8%ad%d9%82%d9%88%d9%82-%d8%a8%d8%b4%d8%b1/ وب سایت جمعیت حقوق دانان ایرانی مدافع حقوق بشر]</ref> | هيچ يک از مقررات اعلاميه حاضر نبايد چنان تفسير شود که برای هيچ دولت، جمعيت يا فردی متضمن حقی باشد که به موجب آن برای از بين بردن حقوق و آزادی‌های مندرج در اين اعلاميه فعاليتی انجام دهد يا به عملی دست بزند.<ref>[http://www.ngo-jurists.com/1396/07/25/%d8%a7%d8%b9%d9%84%d8%a7%d9%85%db%8c%d9%87-%d8%ac%d9%87%d8%a7%d9%86%db%8c-%d8%ad%d9%82%d9%88%d9%82-%d8%a8%d8%b4%d8%b1/ وب سایت جمعیت حقوق دانان ایرانی مدافع حقوق بشر]</ref> | ||
==نقض حقوق بشر درکشورها== | |||
نقض حقوق بشر در کشورهای مختلف به دلیل عوامل متعدد مانند شرایط سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، رژیم‌های حکومتی و وضعیت امنیتی متفاوت است. برخی از کشورها به دلیل سرکوب حقوق اساسی، نقض آزادی‌ها، آزادی‌های مدنی و سیاسی، آزار اقلیت‌ها و نقض حقوق زنان و کودکان، در صدر فهرست کشورهای نقض‌کننده حقوق بشر قرار دارند. در مقابل، کشورهایی نیز هستند که تلاش می‌کنند تا حقوق بشر را در قوانین خود اعمال کنند و شرایط بهتری برای شهروندان خود فراهم کنند. | |||
==='''کشورهایی با بیشترین نقض حقوق بشر'''=== | |||
'''کره شمالی، سوریه، یمن، چین، میانمار، عربستان سعودی، ایران''' | |||
==='''کشورهایی با کمترین نقض حقوق بشر'''=== | |||
'''نروژ، سوئد، فنلاند'''، '''دانمارک،کانادا، سوئیس'''، '''هلند''' | |||
کشورهایی که بیشترین نقض حقوق بشر را دارند، اغلب درگیر بحران‌های سیاسی و نظامی بوده یا حکومت‌های سرکوبگر دارند که مانع از برقراری حقوق و آزادی‌های فردی می‌شوند. در مقابل، کشورهایی که کمترین نقض حقوق بشر را دارند، دارای دموکراسی‌های پایدار، سیستم‌های قضائی مستقل و قوانین حمایتی برای حقوق شهروندان هستند. رعایت حقوق بشر نیازمند تلاش‌های مستمر و جامع از سوی دولت‌ها، جامعه مدنی و سازمان‌های بین‌المللی است تا حقوق همه افراد بدون تبعیض رعایت شود. | |||
== حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران == | |||
نقض حقوق بشر در ایران یکی از موضوعات مهمی است که در سطح بین‌المللی مورد توجه قرار دارد. در سال‌های اخیر، نقض حقوق بشر در ایران در زمینه‌های مختلفی مانند آزادی بیان، حقوق زنان، آزادی‌های سیاسی، و به ویژه آمار بالای اعدام‌ها افزایش یافته است. یکی از ابعاد جدی نقض حقوق بشر در ایران، روند رو به افزایش اعدام‌ها و شکنجه‌های قضائی است که انتقادهای شدیدی را از سوی نهادهای بین‌المللی و حقوق بشری برانگیخته است. | |||
=== موارد نقض حقوق بشر === | |||
برخی از موارد نقض حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران عبارتند از: | |||
* نقض حق زندگی (اعدام‌ها) و اعدام متهمان نوجوان | |||
* تداوم اجرای اعدام به اتهام ارتکاب جرایم پیش از ۱۸ سالگی بدون محاکمه‌ی عادلانه | |||
* شکنجه‌ی زندانیان و دیگر رفتارها و مجازات های بی‌رحمانه، غیرانسانی و تحقیرآمیز همچون شلاق و قطع عضو | |||
* سرباز زدن از پذیرش توصیههای جامعه‌ی بین‌المللی درباره‌ی مقابله با شکنجه و سایر شکل های بدرفتاری | |||
* عدم دسترسی مناسب زندانیان به امکانات پزشکی و درمانی | |||
* بازداشت غیرقانونی معترضان و اتهام مفسد فی‌الارض و محاربه به آنها، دسترسی نداشتن آنها به وکیل مدافع | |||
* مرگ زندانیان در زمان بازداشت | |||
* نقض حقوق اولیه‌ی آزادی بیان، عقیده و گردهمایی | |||
* نقض حقوق زنان و بیان موارد مختلف آن از جمله در زمینه‌های احوال شخصی، نبود حقوق برابر در ازدواج، طلاق، حضانت کودک و ارث | |||
* نقض نظام‌مندِ حقوق جوامع قومی و اقلیت های دینی از جمله بهاییان، مسیحیان، بلوچ‌ها، کُردها، ترک‌های آذربایجانی، جامعه‌ی یارسان و دراویش گنابادی | |||
* محدودیت موقت دسترسی شهروندان به پیام‌رسان تلگرام و سپس مسدود شدن دائمی آن با حکم قضایی | |||
* ممنوعیت دیگر شبکه‌های اجتماعی مثل فیس‌بوک، توئیتر و یوتیوب<ref>[https://www.fidh.org/fa/%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87/%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A7/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86/%D9%85%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%AF-%D9%86%D9%82%D8%B6%D9%90-%D9%81%D8%A7%D8%AD%D8%B4%D9%90-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82-%D8%A8%D8%B4%D8%B1-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%88 موارد نقض حقوق بشر در ایران و توصیههای اساسی گزارشگر ویژه به جمهوری اسلامی]</ref> | |||
=== زنان === | |||
جمهوری اسلامی ایران یکی از کشورهایی است که در کنوانسیون رفع کلیه اشکال تبعیض علیه زنان، که در سال ۱۹۷۹ به تصویب مجمع عمومی سازمان ملل متحد رسید، ملحق نشده است. | |||
قوانین ایران زمینه‌ساز تبعیض علیه زنان است، به طوری که قوانین ایران دست‌کم در ۱۲ مورد، از جمله ارث، دیه، حق طلاق، ازدواج، حق مسافرت و حق پوشش، با کنوانسیون رفع تبعیض علیه زنان در تعارض است. | |||
همچنین هیچ زنی نمی‌تواند در سیستم اسلامی ایران قاضی باشد. قاضی (حاکم شرع) فقط از بین مردان انتخاب می‌شود.<ref>[https://www.radiofarda.com/a/women-discrimination-laws-iran/28715982.html موارد تعارض کنوانسیون بین‌المللی رفع تبعیض علیه زنان با قوانین ایران]</ref><ref>[https://www.radiofarda.com/a/situation-of-human-rights-in-iran-by-secretary-general-/30182793.html گزارش دبیرکل سازمان ملل: تدوام وضعیت «نگران‌کننده» حقوق بشر در ایران]</ref> | |||
==='''حقوق زنان:''' === | |||
زنان در جمهوری اسلامی ایران با محدودیت‌های زیادی مواجه هستند. از جمله نقض حقوق آنها می‌توان به محدودیت در حضور در ورزشگاه‌ها، اجبار به رعایت حجاب، عدم برخورداری از حق طلاق و حضانت، و سرکوب فعالان زن اشاره کرد. طبق ماده ۱۶ اعلامیه جهانی حقوق بشر، مردان و زنان باید در ازدواج و خانواده حقوق برابر داشته باشند، اما در ایران این حقوق به شدت نقض می‌شود. | |||
در اعتراضات اخیر، بسیاری از زنان معترض به حجاب اجباری به زندان افتاده و تحت شکنجه قرار گرفته‌اند. همچنین، سرکوب‌گری‌هایی نظیر بازداشت‌های خودسرانه و بدرفتاری با زندانیان زن در این کشور کاملاً مشاهده می‌شود.<ref>[https://www.hrw.org/news/2024/10/14/iran-new-hijab-law-adds-restrictions-and-punishments Iran: New Hijab Law Adds Restrictions and Punishments - Human Rights Watch]</ref> | |||
==='''بازداشت‌های خودسرانه و شکنجه:'''=== | |||
در جمهوری اسلامی ایران، بازداشت‌های خودسرانه و بدون حکم قضائی به‌طور مکرر صورت می‌گیرد. طبق مواد ۸ و ۹ اعلامیه جهانی حقوق بشر، هر فرد حق دارد از محاکمه عادلانه برخوردار شود و نباید به‌طور خودسرانه بازداشت شود. در ایران، بسیاری از زندانیان سیاسی بدون دلیل قانونی دستگیر می‌شوند و مدت‌ها بدون اتهام مشخص در بازداشت نگه داشته می‌شوند. بسیاری از بازداشت‌شدگان در اثر شکنجه و بدرفتاری جان خود را از دست می‌دهند. | |||
بازداشت‌های خودسرانه و اعمال شکنجه توسط نیروهای امنیتی و نظامی در ایران، به‌ویژه در دوران اعتراضات مردمی، یکی از موارد نقض آشکار حقوق بشر است. | |||
اعلامیه جهانی حقوق بشر به‌عنوان یک سند بین‌المللی مهم، حقوق طبیعی و انسانی بشر را برای دولت‌ها و ملت‌ها روشن می‌کند. اما در جمهوری اسلامی ایران، این حقوق به‌طور مستمر نقض می‌شود. از اعدام‌های گسترده تا سرکوب آزادی‌های مذهبی و سیاسی، نقض حقوق زنان، بازداشت‌های خودسرانه و شکنجه، همگی نشان‌دهنده فاصله‌گرفتن حکومت ایران از اصول اعلامیه جهانی حقوق بشر است. | |||
جامعه جهانی باید فشار بیشتری به جمهوری اسلامی وارد کند تا این کشور به تعهدات بین‌المللی خود در زمینه حقوق بشر عمل کند. در غیر این صورت، نقض حقوق بشر در ایران ادامه خواهد یافت و عدالت و حقوق فردی در این کشور همچنان زیر پا گذاشته خواهند شد.<ref>[https://www-hrw-org.translate.goog/news/2023/11/22/iran-security-forces-violently-repress-anniversary-protest?_x_tr_sl=en&_x_tr_tl=fa&_x_tr_hl=en&_x_tr_pto=wapp Human Rights Watch- Iran: Security Forces Violently Repress Anniversary Protest]</ref> | |||
=== '''سرکوب آزادی‌های مذهبی و سیاسی:''' === | |||
براساس ماده ۱۸ اعلامیه جهانی حقوق بشر، هر فرد حق دارد که آزادانه مذهب یا عقیده خود را تغییر دهد و یا در مراسم مذهبی خود شرکت کند. اما در ایران، اقلیت‌های مذهبی و کسانی که عقاید مختلف دارند، با سرکوب و آزار و اذیت مواجه هستند. بهاییان، دراویش، اهل سنت و دیگر گروه‌های مذهبی تحت فشار هستند و هرگونه اعتراض یا تفاوت‌نظر به‌شدت سرکوب می‌شود. | |||
در تابستان ۶۷، حکومت ایران هزاران زندانی سیاسی را اعدام کرد، که بخش زیادی از آنها را افرادی تشکیل می‌دادند که به علت باورهای مذهبی خود تحت آزار و اذیت قرار گرفته بودند. همچنین، اقلیت‌های مذهبی به‌ویژه بهاییان، با موانع مختلف در عرصه اجتماعی و سیاسی مواجه هستند.<ref>[https://www.hrw.org/news/2024/12/13/iran-detained-activists-denied-medical-care human rights watch - Iran: Detained Activists Denied Medical Care]</ref> | |||
==== آزادی رسانه‌ها ==== | |||
ایران بزرگ‌ترین زندان زنان روزنامه‌نگار در جهان است. همچنین در رده‌بندی جهانی آزادی رسانه‌ها ۲۰۱۹ از میان ١٨٠کشور جهان در رده ۱۷۰ قرار دارد.<ref>[https://rsf.org/en/news/iran-worlds-biggest-jailer-women-journalists Iran is the world's biggest jailer of women journalists] , Reporters without borders</ref> | |||
سانسور اینترنتی، موضوعی که دولت ایران تلاش می‌کند با ایجاد یگان‌های سایبری و قرارگاه‌هایی ازجمله: «قرارگاه تاکتیکی فضای مجازی» یا «قرارگاه اینترنتی عمار»، مانع انتقال آزاد اطلاعات شود. با این روش وقوع حرکت‌های اعتراضی اجتماعی که از طریق فضای مجازی امکان اطلاع‌رسانی وجود دارد را مختل می‌کند. | |||
==='''اعدام‌های گسترده:'''=== | |||
جمهوری اسلامی ایران یکی از بالاترین نرخ‌های اعدام در جهان را دارد. بسیاری از اعدام‌ها در شرایطی صورت می‌گیرند که متهمان فاقد محاکمه عادلانه هستند و یا تحت شکنجه مجبور به اعتراف شده‌اند. همچنین، در سال‌های اخیر، به‌ویژه در اعتراضات سراسری ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲، تعداد اعدام‌ها افزایش چشمگیری داشته است. | |||
طبق ماده ۳ اعلامیه جهانی حقوق بشر، هر فرد حق حیات و آزادی دارد و نباید تحت مجازات‌های غیرانسانی قرار گیرد. اما در جمهوری اسلامی، اعدام به عنوان یکی از روش‌های اصلی مجازات همچنان ادامه دارد. این مسئله نشان‌دهنده تناقضات شدید بین قوانین جمهوری اسلامی و اصول اعلامیه جهانی حقوق بشر است. | |||
==== اعدام و مجازات ==== | |||
در قوانین جمهوری اسلامی ایران، چندین ماده وجود دارد که در آن، شهروندان مقابل قانون برابر نیستند و براساس باور دینی و جنسیت، مورد تبعیض قرار می‌گیرند. قانون جمهوری اسلامی ایران همچنین شامل مجازات‌های غیرانسانی مانند قطع عضو، شلاق و شیوه‌های مختلف اعدام ازجمله اعدام در ملاء‌عام می‌شود که در تضاد کامل با حقوق بین‌المللی بشر است. | |||
[[پرونده:حقوق بشر در جمهری اسلامی ایران.PNG|جایگزین=حقوق بشر در نظام جمهوری اسلامی ایران|بندانگشتی|نقض حقوق بشر در نظام جمهوری اسلامی ایران]] | |||
جمهوری اسلامی ایران دارای بالاترین آمار اعدام نسبت به جمعیت است. علاوه‌بر این، به‌رغم این که دولت ایران کنوانسیون حقوق کودک را تصویب کرده که مجازات اعدام و حبس ابد را برای جرایم زیر ۱۸سال ممنوع می‌شمارد، اما بزرگ‌ترین اعدام‌کننده کودک-مجرمان در جهان است. | |||
نقض قانونی حقوق بشر در ایران مربوط به ساختار قدرت در جمهوری اسلامی است. مثال بارز آن، لزوم حضور یک «مرد» «شیعه دوازده‌امامی» در صدر قدرت است که فی‌نفسه هم تبعیض جنسیتی و هم تبعیض دینی -برخلاف اصول بنیادین حقوق بشری- در آن دیده می‌شود. این مشکل را می‌توان در بسیاری دیگر از ارکان قانون اساسی ایران مشاهده کرد. در واقع، استقرار حقوق بشر براساس اعلامیه جهانی، بدون تغییرات اساسی در قوانین کشور، امکان‌پذیر نیست.<ref name=":0" /> | |||
==دلایل افزایش اعدام‌ها== | |||
افزایش اعدام‌ها در ایران به عوامل مختلفی بستگی دارد: | |||
==='''قوانین سختگیرانه''':=== | |||
*ایران یکی از کشورهایی است که قوانین کیفری بسیار سختگیرانه‌ای در زمینه مجازات‌ها دارد. بر اساس قوانین جمهوری اسلامی ایران، برخی از جرایم مانند قتل عمد، تجاوز، سرقت مسلحانه و قاچاق مواد مخدر می‌تواند مجازات اعدام را به همراه داشته باشد. | |||
==='''نقض حقوق زندانیان''':=== | |||
*بسیاری از افرادی که اعدام می‌شوند، در محاکماتی غیرعادلانه و بدون دسترسی به وکیل و حقوق دادرسی عادلانه محکوم به اعدام می‌شوند. گزارش‌ها حاکی از آن است که بسیاری از متهمان تحت فشار برای اعترافات دروغین یا بدون دلایل کافی محکوم می‌شوند. | |||
==='''اعتراضات و سرکوب معترضان''':=== | |||
*در سال‌های اخیر، بسیاری از اعدام‌ها به‌دلیل اتهامات سیاسی یا مشارکت در اعتراضات عمومی بوده است. دولت ایران به‌طور مداوم با استفاده از اعدام‌ها و سایر روش‌های سرکوب، مخالفان سیاسی و معترضان را تحت فشار قرار می‌دهد.<ref>[https://www.hrw.org/news/2024/11/20/iran-flurry-new-death-sentences Human Rights Watch_ Iran: Flurry of New Death Sentences]</ref> | |||
== تذکر در مورد اعلامیه جهانی حقوق بشر == | == تذکر در مورد اعلامیه جهانی حقوق بشر == | ||