کاربر:BABAK/صفحه تمرین آلودگی هوا: تفاوت میان نسخه‌ها

یکی از بزرگ‌ترین معضلات زیست‌محیطی و بهداشتی جهان، در ایران به کابوسی مرگبار تبدیل شده است. تعریفی ساده از این پدیده می‌گوید که آلودگی هوا به وجود مواد مضر در اتمسفر اطراف ما اشاره دارد؛ موادی که کیفیت زندگی را کاهش داده و سلامت انسان‌ها، حیوانات و محیط‌زیست را تهدید می‌کنند. در ایران، این بحران به دلیل سوءمدیریت، سیاست‌های ناکارآمد و فساد ساختاری، ابعادی فاجعه‌بار یافته است. طبق آمارهای رسمی، آلودگی هوا سالانه جان بیش از ۵۰ هزار نفر را می‌گیرد؛ رقمی هولناک که بسیاری از کارشناسان معتقدند به دلیل کمبود شفافیت و عدم انتشار داده‌های دقیق، ممکن است حتی بیشتر از این باشد.آلودگی هوا به وجود ذرات معلق، گازهای سمی، و مواد شیمیایی در اتمسفر گفته می‌شود که کیفیت هوای تنفسی را کاهش داده و سلامت انسان و محیط‌زیست را تهدید می‌کند. در کنار آن، بحران گردوغبار نیز به پدیده انتشار ذرات ریز خاک و ماسه در هوا اشاره دارد که ناشی از تخریب پوشش گیاهی، خشک شدن تالاب‌ها و بیابان‌زایی است. در ایران، این دو معضل دست در دست یکدیگر جان انسان‌ها را می‌گیرند. طبق آمارها، سالانه بیش از ۵۰ هزار نفر در اثر آلودگی هوا جان خود را از دست می‌دهند و میلیون‌ها نفر دیگر از بیماری‌های تنفسی و قلبی ناشی از آلودگی هوا و گردوغبار رنج می‌برند. عواملی که هوای ایران را به زهر تبدیل کرده‌اند عبارتند از: ناوگان حمل‌ونقل فرسوده/ سوخت‌های فسیلی غیراستاندارد/ صنایع سنگین و نیروگاه‌ها/ رشد بی‌رویه شهرنشینی و تراکم جمعیت/ تغییرات اقلیمی و تأثیر منطقه‌ای. بحران آلودگی هوا، همانند بسیاری از مشکلات دیگر ایران، نتیجه‌ای از ساختار ناکارآمد و بی‌کفایت جمهوری اسلامی است. در کشورهای پیشرفته، سیاست‌های موفقی برای کاهش آلودگی هوا اجرا شده‌اند: از گسترش حمل‌ونقل عمومی و توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر گرفته تا قوانین سختگیرانه زیست‌محیطی و تشویق صنایع به استفاده از تکنولوژی‌های پاک.در جهانی که پاکی هوا باید یکی از بدیهی‌ترین حقوق انسانی باشد، ایرانیان هر روز برای نفس کشیدن، هزینه‌ای سنگین می‌پردازند. آلودگی هوا در ایران، نه یک بحران طبیعی بلکه یک بحران مدیریتی است. جان‌های از دست رفته، بیماری‌های مزمن و کیفیت زندگی کاهش‌یافته، همگی محصول نظامی است که رفاه مردم را فدای بقای خود کرده است.

== آلودگی هوا؛ در ایران ==

'''آلودگی هوا'''، یکی از بزرگ‌ترین معضلات زیست‌محیطی و بهداشتی جهان، در ایران به کابوسی مرگبار تبدیل شده است. تعریفی ساده از این پدیده می‌گوید که آلودگی هوا به وجود مواد مضر در اتمسفر اطراف ما اشاره دارد؛ موادی که کیفیت زندگی را کاهش داده و سلامت انسان‌ها، حیوانات و محیط‌زیست را تهدید می‌کنند. در ایران، این بحران به دلیل سوءمدیریت، سیاست‌های ناکارآمد و فساد ساختاری، ابعادی فاجعه‌بار یافته است.

=== تعریف آلودگی هوا و گردوغبار: قاتلان خاموش ===

=== ۳. صنایع سنگین و نیروگاه‌ها: ===

بسیاری از نیروگاه‌ها و کارخانه‌های ایران همچنان از سوخت مازوت استفاده می‌کنند. مازوت، که یکی از آلاینده‌ترین سوخت‌های فسیلی است، نه تنها در کشورهای پیشرفته تقریباً منسوخ شده، بلکه در ایران با بی‌مسئولیتی تمام، به‌عنوان گزینه اصلی در زمان کمبود گاز مصرف می‌شود. نیروگاه‌های اطراف کلان‌شهرها، با انتشار دودهای سمی، هر روز به بحران آلودگی هوا دامن می‌زنند.<ref name=":0" />

==== 1.3 نبود سیاست‌گذاری‌های پایدار: ====

برخلاف کشورهای پیشرفته که با سیاست‌های سختگیرانه زیست‌محیطی، آلودگی هوا را کنترل کرده‌اند، در ایران، هیچ برنامه جامعی برای مقابله با این بحران وجود ندارد. استفاده از سوخت‌های آلوده مانند مازوت در نیروگاه‌ها، نمونه بارزی از سیاست‌های مخرب است.

هر روز که می‌گذرد، آلودگی هوا و گردوغبار، جان بیشتری از ایرانیان می‌گیرند. به گفته سازمان بهداشت جهانی، ذرات معلق موجود در هوا، که ناشی از سوخت مازوت، خودروهای فرسوده و گردوغبار است، خطر ابتلا به بیماری‌های زیر را افزایش می‌دهند:

* بیماری‌های قلبی و عروقی

* سرطان ریه

* سکته‌های مغزی و قلبی

در کنار این بیماری‌ها، کیفیت زندگی در شهرهای بزرگ ایران به شدت کاهش یافته است. تهران، اهواز، اصفهان و مشهد، در زمره آلوده‌ترین شهرهای جهان قرار دارند، و وضعیت در مناطق جنوبی و غربی کشور که گردوغبار حاصل از خشک شدن تالاب‌ها را تحمل می‌کنند، به مراتب وخیم‌تر است.<ref name=":2">[https://www.afarineshdaily.ir/news/30025 جان هایی که در آلودگی هوا از دست می رود - روزنامه آفرینش]</ref>

در جهانی که پاکی هوا باید یکی از بدیهی‌ترین حقوق انسانی باشد، ایرانیان هر روز برای نفس کشیدن، هزینه‌ای سنگین می‌پردازند. آلودگی هوا در ایران، نه یک بحران طبیعی بلکه یک بحران مدیریتی است. جان‌های از دست رفته، بیماری‌های مزمن و کیفیت زندگی کاهش‌یافته، همگی محصول نظامی است که رفاه مردم را فدای بقای خود کرده است.

== منابع ==