۱۳٬۱۱۸
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۲: | خط ۲: | ||
این ارگان ابتدا در پیشنویس قانون اساسی نبود و بعدها به آن افزوده شد. اصل پنجم قانون اساسی: در زمان غیبت حضرت مهدی (عج) ولایت امر و امامت بر عهده فقیه عادل و با تقوی، آگاه به زمان، شجاع، مدیر و مدبر است که اکثریت مردم او را به رهبری شناخته و پذیرفته باشند. در صورتیکه هیچ کس چنین اکثریتی نداشته باشد، رهبر یا شورای رهبری طبق اصل ۱۰۷ عهدهدار میشوند. عبارت اکثریت مردم در بررسی متمم قانون اساسی حذف و راه برای دیکتاتوری مطلقالعنان باز شد. | این ارگان ابتدا در پیشنویس قانون اساسی نبود و بعدها به آن افزوده شد. اصل پنجم قانون اساسی: در زمان غیبت حضرت مهدی (عج) ولایت امر و امامت بر عهده فقیه عادل و با تقوی، آگاه به زمان، شجاع، مدیر و مدبر است که اکثریت مردم او را به رهبری شناخته و پذیرفته باشند. در صورتیکه هیچ کس چنین اکثریتی نداشته باشد، رهبر یا شورای رهبری طبق اصل ۱۰۷ عهدهدار میشوند. عبارت اکثریت مردم در بررسی متمم قانون اساسی حذف و راه برای دیکتاتوری مطلقالعنان باز شد. | ||
مجلس خبرگان رهبری نقش حیاتی در ساختار سیاسی جمهوری اسلامی ایران دارد. | |||
== تاریخچه مجلس خبرگان رهبری == | == تاریخچه مجلس خبرگان رهبری == | ||
=== | === دورهی اول مجلس خبرگان === | ||
پس از تبدیل مجلس موسسان در فردای پیروزی انقلاب ضد سلطنتی به مجلس خبرگان قانون اساسی، گام بعدی در استحالهی ساختارهای اجتماعی از دموکراسی به حکومت مطلقه مجلس خبرگان رهبری شکل گرفت و اولین انتخابات آن در ۱۹ آذر ۱۳۶۱ برگزار شد. ۸۲ نفر این مجلس را تشکیل داده و اولین جلسه خود را در ۲۳ تیر ۱۳۶۱ افتتاح کردند. | پس از تبدیل مجلس موسسان در فردای پیروزی انقلاب ضد سلطنتی به مجلس خبرگان قانون اساسی، گام بعدی در استحالهی ساختارهای اجتماعی از دموکراسی به حکومت مطلقه مجلس خبرگان رهبری شکل گرفت و اولین انتخابات آن در ۱۹ آذر ۱۳۶۱ برگزار شد. ۸۲ نفر این مجلس را تشکیل داده و اولین جلسه خود را در ۲۳ تیر ۱۳۶۱ افتتاح کردند. | ||
علی مشکینی به عنوان اولین رئیس خبرگان و اکبر هاشمی رفسنجانی نائب رئیس این مجلس بود. محمد مومن و حسن طاهری خرمآبادی منشیان مجلس بودند. | علی مشکینی به عنوان اولین رئیس خبرگان و اکبر هاشمی رفسنجانی نائب رئیس این مجلس بود. محمد مومن و حسن طاهری خرمآبادی منشیان مجلس بودند. | ||
=== | ==== اقدامات مهم این مجلس ==== | ||
* انتخاب حسینعلی منتظری به عنوان قائممقام رهبری در سال ۱۳۶۴. | |||
* پس از مرگ خمینی در ۱۴ خرداد ۱۳۶۸، انتخاب سیدعلی خامنهای به عنوان رهبر جدید. | |||
=== دورهی دوم مجلس خبرگان === | |||
دومین انتخابات برای مجلس خبرگان در ۱۶ مهر ۱۳۶۹ برگزار و ۷۶ نفر به مجلس وارد شدند. این مجلس در ۲ اسفند ۱۳۶۹ کار خود را آغاز کرد. | دومین انتخابات برای مجلس خبرگان در ۱۶ مهر ۱۳۶۹ برگزار و ۷۶ نفر به مجلس وارد شدند. این مجلس در ۲ اسفند ۱۳۶۹ کار خود را آغاز کرد. | ||
رئیس این دورهی مجلس نیز علی مشکینی و نایبان رئیس اکبر هاشمی رفسنجانی و آیتالله امینی بودند. حسن طاهری خرمآبادی و محمد مومن هم منشیان دور دوم بودند. | رئیس این دورهی مجلس نیز علی مشکینی و نایبان رئیس اکبر هاشمی رفسنجانی و آیتالله امینی بودند. حسن طاهری خرمآبادی و محمد مومن هم منشیان دور دوم بودند. | ||
=== | === دورهی سوم مجلس خبرگان === | ||
سومین مجلس با انتخابات روز اول آبان ۱۳۷۷ و رد صلاحیت ۲۱۴ نفر و کنارهگیری ۱۳ نفر و ورود ۷۶ نفر با این مجلس تعیین تکلیف شد. اولین جلسه روز ۴ اسفند ۱۳۷۷ برگزار شد. | سومین مجلس با انتخابات روز اول آبان ۱۳۷۷ و رد صلاحیت ۲۱۴ نفر و کنارهگیری ۱۳ نفر و ورود ۷۶ نفر با این مجلس تعیین تکلیف شد. اولین جلسه روز ۴ اسفند ۱۳۷۷ برگزار شد. | ||
انتخابات سومین دور مجلس خبرگان رهبری در تاریخ ۱ آبان سال ۱۳۷۷ برگزار شد در این انتخابات در مجموع ۳۹۶ نفر ثبت نام کرده بودند که از این میان ۲۱۴ نفر رد صلاحیت شدند، ۱۳ نفر از ادامه مبارزات انتخاباتی کناره گیری کردند و ۱۸۷ نفر هم دعوت به امتحان شدند که ۶۰ نفر از آنان اشتراک نکردند و در نهایت ۱۶۷ نفر باهم برای رسیدن به کرسی مجلس خبرگان به رقابت پرداختند که از این میان ۷۶ نفر توانستند که به مجلس راه پیدا کنند و در چهارم اسفندماه سال ۱۳۷۷ اولین جلسه از سومین دوره مجلس خبرگان رهبری آغاز به کار کرد. ترکیب هیئت رئیسه مانند دور دوم خبرگان بود با این تفاوت که بجای محمد مومن، قربانعلی دری نجفآبادی منشی گردید. | انتخابات سومین دور مجلس خبرگان رهبری در تاریخ ۱ آبان سال ۱۳۷۷ برگزار شد در این انتخابات در مجموع ۳۹۶ نفر ثبت نام کرده بودند که از این میان ۲۱۴ نفر رد صلاحیت شدند، ۱۳ نفر از ادامه مبارزات انتخاباتی کناره گیری کردند و ۱۸۷ نفر هم دعوت به امتحان شدند که ۶۰ نفر از آنان اشتراک نکردند و در نهایت ۱۶۷ نفر باهم برای رسیدن به کرسی مجلس خبرگان به رقابت پرداختند که از این میان ۷۶ نفر توانستند که به مجلس راه پیدا کنند و در چهارم اسفندماه سال ۱۳۷۷ اولین جلسه از سومین دوره مجلس خبرگان رهبری آغاز به کار کرد. ترکیب هیئت رئیسه مانند دور دوم خبرگان بود با این تفاوت که بجای محمد مومن، قربانعلی دری نجفآبادی منشی گردید. | ||
=== | === دورهی چهارم مجلس خبرگان === | ||
انتخابات چهارمین دوره از مجلس خبرگاره رهبری در تاریخ ۲۴ آذرماه سال ۱۳۸۵ برگزار شد در این دروه ۱۶۱نفر در دوره اول تائید صلاحیت شدند و در دوره دوم (میان دوره) هم ۳۱۱ نفر تائید صلاحیت شدند که در نتیجه با برگزاری دو دوره انتخابات ۸۸ نفر به مجلس خبرگان رهبری راه پیدا کردند. این دوره ده سال تا ۱۳۹۵ طول کشید. | |||
در این دوره هم با روال دورههای قبل علی مشکینی به عنوان رئیس انتخاب شد، اکبر هاشمی رفسنجانی و آیت الله یزدی به عنوان نواب رئیس برگزیده شدند، حجت الاسلام قربانعلی دری نجف آبادی و حجت الاسلام سید احمد خمینی به عنوان منشیان برگزیده شدند. | |||
در این دوره هم با روال دورههای قبل | |||
با توجه به این که آیت الله مشکینی در مردادماه سال ۱۳۸۶ رحلت کردند، آیت الله هاشمی رفسنجانی متصدی ریاست مجلس خبرگان شد، آیت الله محمد مومن و آیت الله محمد یزدی نواب رئیس انتخاب شد، آیت الله سید احمد خاتمی و حجت الاسلام قربانعلی دری نجف آبادی به عنوان منشی مجلس برگزیده شد. | با توجه به این که آیت الله مشکینی در مردادماه سال ۱۳۸۶ رحلت کردند، آیت الله هاشمی رفسنجانی متصدی ریاست مجلس خبرگان شد، آیت الله محمد مومن و آیت الله محمد یزدی نواب رئیس انتخاب شد، آیت الله سید احمد خاتمی و حجت الاسلام قربانعلی دری نجف آبادی به عنوان منشی مجلس برگزیده شد. | ||
خط ۳۲: | خط ۳۶: | ||
دوره چهارم مجلس خبرگان یکی از پر اتفاق ترین دورهها بوده است، آیت الله هاشمی رفسنجانی که بعد از فوت آیت الله مشکینی ریاست این مجلس را عهده دار شد در تاریخ ۱۹ دیماه سال ۱۳۹۵ درگذشت و بعد از او آیت الله مهدوی کنی عهده دار این سمت شد، آیت الله محمد یزدی و آیت الله سید محمود هاشمی شاهرودی به عنوان نواب رئیس انتخاب شدند، آیت الله سید احمد خاتمی و حجت الاسلام قربانعلی دری نجف آبادی با سمت قبلی یعنی منشی مجلس به کارشان ادامه دادند. | دوره چهارم مجلس خبرگان یکی از پر اتفاق ترین دورهها بوده است، آیت الله هاشمی رفسنجانی که بعد از فوت آیت الله مشکینی ریاست این مجلس را عهده دار شد در تاریخ ۱۹ دیماه سال ۱۳۹۵ درگذشت و بعد از او آیت الله مهدوی کنی عهده دار این سمت شد، آیت الله محمد یزدی و آیت الله سید محمود هاشمی شاهرودی به عنوان نواب رئیس انتخاب شدند، آیت الله سید احمد خاتمی و حجت الاسلام قربانعلی دری نجف آبادی با سمت قبلی یعنی منشی مجلس به کارشان ادامه دادند. | ||
=== | '''دوره چهارم (۱۳۸۵–۱۳۹۵):''' | ||
* '''انتخابات:''' در آذر ۱۳۸۵ برگزار شد. | |||
* '''مدت دوره:''' به دلیل تصویب هماهنگسازی انتخاباتها، این دوره ده سال به طول انجامید. | |||
* '''ریاست:''' | |||
** آیتالله علی مشکینی تا زمان درگذشت. | |||
** سپس آیتالله اکبر هاشمی رفسنجانی. | |||
** پس از ایشان، آیتالله محمدرضا مهدوی کنی و آیتالله محمد یزدی به ترتیب ریاست را بر عهده گرفتند. | |||
=== دورهی پنجم مجلس خبرگان === | |||
انتخابات پنجمین دوره از مجلس خبرگان رهبری در تاریخ ۷ اسفند سال ۱۳۹۴ برگزار شد، در این دوره ۷۹۶ نفر از جمله ۱۶ زن نامزد شده بودند، از این میان ۶۴ نفر رد صلاحیت شدند، این دوره از مجلس خبرگان هم همزمان با دوازدهمین دروه مجلس شورای اسلامی برگزار شد. | انتخابات پنجمین دوره از مجلس خبرگان رهبری در تاریخ ۷ اسفند سال ۱۳۹۴ برگزار شد، در این دوره ۷۹۶ نفر از جمله ۱۶ زن نامزد شده بودند، از این میان ۶۴ نفر رد صلاحیت شدند، این دوره از مجلس خبرگان هم همزمان با دوازدهمین دروه مجلس شورای اسلامی برگزار شد. | ||
ریاست این دوره را آیت الله احمد جنتی به عهده دارد، آیت الله سید ابراهیم رئیسی به عنوان نائب اول و هاشم حسینی بوشهری به عنوان نائب دوم انتخاب شدند، آیت الله سید احمد خاتمی هم به عنوان منشی این دوره برگزیده شد. | ریاست این دوره را آیت الله احمد جنتی به عهده دارد، آیت الله سید ابراهیم رئیسی به عنوان نائب اول و هاشم حسینی بوشهری به عنوان نائب دوم انتخاب شدند، آیت الله سید احمد خاتمی هم به عنوان منشی این دوره برگزیده شد. | ||
=== | '''دوره پنجم (۱۳۹۵–۱۴۰۲):''' | ||
انتخابات این دوره در روز جمعه ۱۱ اسفند | * '''انتخابات:''' در ۷ اسفند ۱۳۹۴ برگزار شد. | ||
* '''آغاز به کار:''' ۴ خرداد ۱۳۹۵. | |||
* '''ریاست:''' | |||
** آیتالله احمد جنتی به عنوان رئیس مجلس خبرگان انتخاب شد. | |||
=== دورهی ششم مجلس خبرگان === | |||
انتخابات این دوره در روز جمعه ۱۱ اسفند ۱۴۰۲ همزمان با دوازدهمین دور مجلس شورا برگزار شد و کار خود را از اول خرداد ۱۴۰۳ آغاز کرد. | |||
* | |||
* '''ریاست:''' آیتالله محمدعلی موحدی کرمانی با ۵۵ رأی به عنوان رئیس مجلس خبرگان انتخاب شد. | |||
== اصول مربوط به رهبری در قانون اساسی == | == اصول مربوط به رهبری در قانون اساسی == |
ویرایش