پرویز ثابتی: تفاوت میان نسخه‌ها

}}'''پرویز ثابتی،'''( زاده‌ی ۴ فروردین ۱۳۱۵ در بخش سنگسر سمنان) با نام رمز بامداد مشهورترین چهره‌ی [[ساواک]] دستگاه امنیتی و سرکوب شاه است. پرویز ثابتی در سال ۱۳۳۷ هم‌زمان با فارغ التحصیلی در رشته قضایی از دانشکده حقوق دانشگاه تهران به استخدام ساواک درآمد. پرویز ثابتی در سال ۱۳۴۵ به ریاست اداره یکم اداره کل سوم ساواک منصوب شد. او در سال ۱۳۴۹ معاون دوم اداره کل سوم ساواک شد و در سال  ۱۳۵۲ یعنی اوج سال‌های سرکوب نظام شاه به جای ناصر مقدم رئیس اداره کل سوم ساواک منصوب شده و این پست را تا هنگام خروج از کشور با خود داشت، پرویز ثابتی در ۹ آبان ۱۳۵۷ با نام مستعار عالیخانی از طریق فرودگاه مهرآباد به لندن و سپس به آمریکا رفت. پرویز ثابتی جدای از سمت‌های رسمی، عملا فرد شماره دو ساواک، به فاصله کوتاهی بعد از استخدامش به شمار می‌ رفت. او به مدت ۲۰ سال در دوره‌های تیمور بختیار، حسن پاکروان، نعمت‌الله نصیری و ناصر مقدم در مقام خود در ساواک ثابت ماند و به عنوان معاون، شالوده‌ی سیاست و شیوه هدایت ساواک را بعهده داشت. علاوه بر سوابق فوق در تاریخ ۸ / ۷ / ۴۳ از سوی نخست‌وزیری به معاونت سازمان رهبری جوانان منصوب گردید و در ۱۹ مهر ۱۳۴۹ از سوی دفتر شاهنشاهی به آجودانی کشور انتخاب شد. پرویز ثابتی از ترویج دهندگان  شکنجه‌های هولناک به عنوان روشی در بازجویی به شمار می‌رفت. او در خلال سالهای فعالیت خود، ساواک را به مخوف‌ترین شکل آن طی ۲۲ سال فعالیت این سازمان تبدیل کرد. ثابتی معتقد بود دولت باید با قاطعیت تمام، تظاهرات مردم در [[انقلاب ضد سلطنتی]] در سال ۱۳۵۷ را سرکوب کند و بلوا را بخواباند. ثابتی مدعی بود که اگر شاه اجازه می‌داد دست ساواک باز باشد و بتواند با دستگیری ۱۵۰۰ نفر از مقامات بلندپایه کشور و اعلام وضعیت فوق‌العاده، اوضاع را مهار کند، ورق برمی‌گشت و سلطنت نجات می‌یافت. یکی از مورخان تاریخ سیاسی ایران که از هواداران سرسخت پرویز ثابتی می‌باشد نظر ثابتی در مورد مجاهدین را اینگونه نوشته است: ... به هر حال در سال ۱۳۵۰ در تلویزیون گفت که سازمان مجاهدین خلق از شکم نهضت آزادی ایران، بیرون آمده و این برخلاف فضای امنیت ایرانی است<ref name=":4">[https://www.radiozamaneh.com/30437/ پرویز ثابتی در سایه‌روشن تاریخ معاصر]</ref>

محمود طلوعی نویسنده کتاب بازیگران عصر پهلوی درباره‌ی ساواک می‌نویسد:<blockquote>«ثابتی در تمام عملیات پر سر و صدای ساواک در سال‌های ۱۳۵۲ تا ۱۳۵۶ نقش اصلی را به عهده داشت و شبکه‌ی ساواک در وزارتخانه‌ها و سازمان‌های دولتی و حتی بخش خصوصی زیر نظر مستقیم او عمل می‌کردند. گزارش‌هایی که از طریق نصیری به شاه داده می‌شد عمدتا از طرف ثابتی و دار و دسته‌ی او تنظیم می‌گردید و نصیری که بیشتر سرگرم سوءاستفاده‌های مالی و خوشگذرانی بود بخش اعظم کارهای ساواک را به ثابتی و عوامل او سپرده بود. ثابتی در انتصاب مقامات دولتی و انتخاب نمایندگان مجلس نقش اساسی داشت و گزارش منفی ساواک درباره‌ی هرکس که نامزد احراز یک مقام دولتی یا نمایندگی مجلس می‌شد برای جلوگیری از انتصاب یا انتخاب وی کافی بود. عده‌ای از مقامات دولتی هم مستقیما با ساواک کار می‌کردند و به این ترتیب ثابتی در مقام مدیر کل اداره‌ی سوم ساواک بیش از هر مقام دیگر دولتی بر امور کشور تسلط داشت...»<ref>محمود طلوعی، بازیگران عصر پهلوی، از فروغی تا فردوست، ج2، تهران، چاپخانه تک،  1372، ص 999-998</ref></blockquote>حسین فردوست،ثابتی را مردی بسیار مقام پرست و متظاهر معرفی می‌کند که دروغ و راست را مخلوط می‌کرد تا میزان فعالیت و موفقیت خود را ۲-۳ برابر واقع جلوه دهد.<ref>حسین فردوست، ظهور و سقوط سلطنت پهلوی، ج1، تهران، مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی، 1386، ص474</ref>

پرویز ثابتی معاون سیاسی ساواک شاهنشاهی و از مبتکران ترور مخالفان در خارج از کشور در زمان شاه بود. او با ترور تیمور بختیار (فرماندار نظامی تهران در کودتای ۲۸ مرداد و سپس بنیانگذار ساواک) در بغداد مورد توجه شاه قرار گرفت و برای تصدی پست‌های مهم امنیتی به اسرائیل اعزام شد.  قتل تیمور بختیار با برنامه‌ریزی او انجام شد. پس از آن با جلب موافقت نصیری و محمدرضا شاه یک سری مصاحبه‌های تلویزیونی تحت عنوان ‌مقام امنیتی‌ انجام داد.<ref name=":4" />قدرت پرویز ثابتی پس از برقراری نظمیه‌هایی همانند نظمیه رضا شاه، باعث شده بود که حتی نخست‌وزیرِ شاه. شاه به هر مناسبت، به او مراجعه و امور مهم را به او محول می‌کرد.

قدرت مافيايی ثابتی تا جايی پيش رفته بود كه تلفن‌های خصوصی شاه را هم شنود می‌كرد. گفتگوی تلفنی شاه با علی امينی در سال آخر حكومت كه اخيرا منتشر شده است، كار ثابتی بود. او حتی كاسه صبر اشرف پهلوی را هم لبريز كرده بود تا جايی كه به او گفته بود: « ثابتی! برای تو ظاهرا زدن و کشتن مثل آب خوردن است!»<ref name=":6">[https://www.birlik.se/%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85-%D8%AE%D8%B1%D9%85%DB%8C-%DA%86%D9%87-%D9%BE%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%B2-%D9%82%D8%B4%D9%86%DA%AF-%D9%88-%D9%86%D8%A7%D8%B2%D9%86%DB%8C%D9%86%DB%8C/ قاسم خرمی : چه پرویز قشنگ و نازنینی!]</ref>

مصطفی الموتی از رجال درباری دوران پهلوی(۱۳۵۷-۱۳۲۰) فجایع و جنایات ثابتی را این‌گونه بیان می‌کند: <blockquote>«در زمان نصیری و عامل فعالش پرویز ثابتی، رعایت هیچ اصولی را نمی‌کردند که تجاوزات و تعدیات فراوان شد، دست به کشتارها و تصفیه‌ها زده شد.»<ref>مصطفی الموتی، تاریخ ایران در عصر پهلوی، ج2، لندن، ص425</ref></blockquote>فرج الله سیفی کمانگر، معروف به کمالی از شکنجه‌گران کمیته مشترک ضد خرابکاری، در اعترافات خود بعد از انقلاب در مورد نقش ثابتی در شکنجه­‌ها می‌گوید:<blockquote>  «هر وقت ثابتی به کمیته می‌آمد عضدی داخل حیاط می‌شد و با صدای بلند داد می‌زد؛ بازجوها مگر مرده هستند که صدایشان در نمی‌آید. داد بزنید و فحاشی کنید، آقا خوشش می‌آید و بارها در جمع کلیه کارمندان کمیته اظهار می‌داشت؛ هر وقت آقا یعنی پرویز ثابتی به کمیته می‌آید شما متهم را بیاورید داخل اتاق و بزنید و فحاشی کنید با صدای بلند که آقا بشنود.»</blockquote>عباس میلانی در این باره می‌نویسد: «در آن سال‌ها ساواک به ویژه اداره سوم آن به رهبری پرویز ثابتی کار مبارزه با چریک‌های شهر (چون فدائیان خلق و مجاهدین) را به عهده داشت و به خاطر استفاده از شکنجه در این کار در سطح بین‌المللی مورد حمله و نقد فراوان بود.»<ref>عباس میلانی، نگاهی به شاه، تورنتو، نشر پرشین سیرکل، 1392، ص3-2</ref>

با این حال او بعد چند دهه وقتی در ۱۳۹۰ از خودش رونمایی مجدد کرده و کتاب دامگه حادثه‌اش را منتشر می‌کند در کتابش خودش را مخالف شکنجه نشان می‌دهد:<blockquote>«من با شکنجه و هرگونه اقدام غیرقانونی مخالف بودم و تا آنجا که در توان داشتم، از آن جلوگیری می‌کردم. خودم هیچگاه ندیده‌ام که فردی مورد شکنجه قرار گیرد ولی البته در این باره بسیار می‌شنیدم. موقعی که از سرپرستان بازجویی سوال می‌کردم، غالبا جواب این بود که زندانی با مامورین به زد و خورد پرداخته و در نتیجه مجروح شده است...»</blockquote>ثابتی در حالی این ادعا را دارد که در همان زمانی که رئیس اداره سوم ساواک بود نسرین رضایی، خواهر برادران رضایی (اعضای سازمان مجاهدین خلق) بخاطر نوشتن شعر شاملو «نازلی سخن نگفت/ دندان کینه بر جگر خسته بست و رفت» با ناخن بر دیوار سلولش، شلاق خورد تا بگوید شعر را برای چه کسی نوشته، ساعاتی بعد نسرین بر روی زمین افتاده و نازلی از روی دیوار رفته بود.