۲۳۴
ویرایش
کاربر:Hamidreza/صفحه تمرین برنامه هسته‌ای ایران: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
کاربر:Hamidreza/صفحه تمرین برنامه هسته‌ای ایران (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۱۰ آوریل ۲۰۲۵، ساعت ۰۹:۱۶
، ۱۰ آوریلبدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۹: | خط ۹: | ||
در دهه ۱۹۷۰، با افزایش درآمدهای نفتی، ایران اهداف بلندپروازانه‌تری را دنبال کرد. سازمان انرژی اتمی ایران (AEOI) در سال ۱۹۷۴، تحت رهبری اکبر اعتماد تأسیس شد و برنامه‌ای برای تولید ۲۳٬۰۰۰ مگاوات برق هسته‌ای تا پایان قرن بیستم تدوین گردید. قراردادهایی با شرکت زیمنس آلمان برای ساخت نیروگاه بوشهر و با اورودیف (Eurodif) فرانسه برای تأمین اورانیوم غنی‌شده امضا شد و ایران ۱٫۱۸ میلیارد دلار در اورودیف، سرمایه‌گذاری کرد و سهمی ۱۰ درصدی به دست آورد. اما انقلاب اسلامی ۱۹۷۹، این همکاری‌ها را متوقف کرد. دولت جدید، تحت رهبری [[روح‌الله خمینی]]، این برنامه را به‌عنوان نمادی از وابستگی به غرب رد کرد. شرکت زیمنس کار روی نیروگاه اتمی بوشهر را در حالی متوقف کرد که یک رآکتور ۵۰ درصد و دیگری ۸۵ درصد تکمیل شده بود و تأمین سوخت از سوی آمریکا و فرانسه نیز قطع شد. | در دهه ۱۹۷۰، با افزایش درآمدهای نفتی، ایران اهداف بلندپروازانه‌تری را دنبال کرد. سازمان انرژی اتمی ایران (AEOI) در سال ۱۹۷۴، تحت رهبری اکبر اعتماد تأسیس شد و برنامه‌ای برای تولید ۲۳٬۰۰۰ مگاوات برق هسته‌ای تا پایان قرن بیستم تدوین گردید. قراردادهایی با شرکت زیمنس آلمان برای ساخت نیروگاه بوشهر و با اورودیف (Eurodif) فرانسه برای تأمین اورانیوم غنی‌شده امضا شد و ایران ۱٫۱۸ میلیارد دلار در اورودیف، سرمایه‌گذاری کرد و سهمی ۱۰ درصدی به دست آورد. اما انقلاب اسلامی ۱۹۷۹، این همکاری‌ها را متوقف کرد. دولت جدید، تحت رهبری [[روح‌الله خمینی]]، این برنامه را به‌عنوان نمادی از وابستگی به غرب رد کرد. شرکت زیمنس کار روی نیروگاه اتمی بوشهر را در حالی متوقف کرد که یک رآکتور ۵۰ درصد و دیگری ۸۵ درصد تکمیل شده بود و تأمین سوخت از سوی آمریکا و فرانسه نیز قطع شد. | ||
[[جنگ ایران و عراق]] در (۱۹۸۰–۱۹۸۸) توسعه این برنامه را برای یک دهه به تعویق انداخت، اما در سال ۱۹۸۱، AEOI فعالیت خود را از سر گرفت و برنامه احیای نیروگاه‌های هسته‌ای آغاز شد، که زمینه‌ساز مراحل بعدی این پروژه شد.<ref>[https://www.stimson.org/2023/irans-nuclear-program-has-a-long-history-of-advances-setbacks-and-diplomatic-pauses/ Iran’s Nuclear Program: A History of Advances, Setbacks and Diplomatic Pauses" - Stimson Center]</ref> <ref>[https://world-nuclear.org/information-library/country-profiles/countries-g-n/iran "Nuclear Power in Iran" - World Nuclear Association]</ref><ref>[https://www.unitedagainstnucleariran.com/irans-nuclear-program-overview "Iran’s Nuclear Program Overview" United Against Nuclear Iran]</ref> | [[جنگ ایران و عراق]] در (۱۹۸۰–۱۹۸۸) توسعه این برنامه را برای یک دهه به تعویق انداخت، اما در سال ۱۹۸۱، AEOI فعالیت خود را از سر گرفت و برنامه احیای نیروگاه‌های هسته‌ای آغاز شد، که زمینه‌ساز مراحل بعدی این پروژه شد.<ref>[https://www.stimson.org/2023/irans-nuclear-program-has-a-long-history-of-advances-setbacks-and-diplomatic-pauses/ Iran’s Nuclear Program: A History of Advances, Setbacks and Diplomatic Pauses" - Stimson Center]</ref> <ref>[https://world-nuclear.org/information-library/country-profiles/countries-g-n/iran "Nuclear Power in Iran" - World Nuclear Association]</ref><ref>[https://www.unitedagainstnucleariran.com/irans-nuclear-program-overview "Iran’s Nuclear Program Overview" United Against Nuclear Iran]</ref> | ||
==== پیشرفت‌های فنی ==== | ==== پیشرفت‌های فنی ==== | ||
پس از توقف دهه ۱۹۸۰، ایران در اواخر این دهه، برنامه را با شرکای جدید احیا کرد. در ۱۹۹۵، توافقی با روسیه برای تکمیل نیروگاه بوشهر (رآکتور VVER-1000، ۱۰۰۰ مگاوات) امضا شد که در سال ۲۰۱۱، به بهره‌برداری رسید. | پس از توقف دهه ۱۹۸۰، ایران در اواخر این دهه، برنامه را با شرکای جدید احیا کرد. در ۱۹۹۵، توافقی با روسیه برای تکمیل نیروگاه بوشهر (رآکتور VVER-1000، ۱۰۰۰ مگاوات) امضا شد که در سال ۲۰۱۱، به بهره‌برداری رسید. | ||
| خط ۱۸: | خط ۱۵: | ||
ایران همچنین زیرساخت‌های داخلی را توسعه داد. تأسیسات نطنز برای غنی‌سازی اورانیوم با سانتریفیوژ و رآکتور آب سنگین اراک برای تولید پلوتونیوم طراحی شد. تا اواسط دهه ۲۰۰۰، تعداد سانتریفیوژها در نطنز به بیش از ۵٬۰۰۰ دستگاه رسید و در ۲۰۰۹، سطح غنی‌سازی به سطحی فراتر از نیاز تولید برق، تا ۲۰ درصد افزایش یافت. | ایران همچنین زیرساخت‌های داخلی را توسعه داد. تأسیسات نطنز برای غنی‌سازی اورانیوم با سانتریفیوژ و رآکتور آب سنگین اراک برای تولید پلوتونیوم طراحی شد. تا اواسط دهه ۲۰۰۰، تعداد سانتریفیوژها در نطنز به بیش از ۵٬۰۰۰ دستگاه رسید و در ۲۰۰۹، سطح غنی‌سازی به سطحی فراتر از نیاز تولید برق، تا ۲۰ درصد افزایش یافت. | ||
تا آوریل ۲۰۲۵، ایران با استفاده از سانتریفیوژهای پیشرفته‌تر IR-6 و IR-8، غنی‌سازی را به ۶۰ درصد رساند و ذخایر اورانیوم غنی‌شده‌اش، به میزانی بسیار فراتر از حد ۳۰۰ کیلوگرم مجاز در برجام به بیش از ۴٬۰۰۰ کیلوگرم رسید. تأسیسات زیرزمینی فردو نیز فعال ماند و رآکتور اراک، که قرار بود بازطراحی شود، همچنان در برنامه ایران است. این پیشرفت‌ها ایران را به «آستانه هسته‌ای» (nuclear threshold) یعنی توانایی تولید مواد تسلیحاتی در زمان کوتاه، نزدیک کرده است. | تا آوریل ۲۰۲۵، ایران با استفاده از سانتریفیوژهای پیشرفته‌تر IR-6 و IR-8، غنی‌سازی را به ۶۰ درصد رساند و ذخایر اورانیوم غنی‌شده‌اش، به میزانی بسیار فراتر از حد ۳۰۰ کیلوگرم مجاز در برجام به بیش از ۴٬۰۰۰ کیلوگرم رسید. تأسیسات زیرزمینی فردو نیز فعال ماند و رآکتور اراک، که قرار بود بازطراحی شود، همچنان در برنامه ایران است. این پیشرفت‌ها ایران را به «آستانه هسته‌ای» (nuclear threshold) یعنی توانایی تولید مواد تسلیحاتی در زمان کوتاه، نزدیک کرده است.<ref>[https://isis-online.org/nuclear-weapons-programs Iran’s Nuclear Program: Status Update 2025"] </ref><ref>[https://www.iaea.org/newscenter/focus/iran "Iran’s Nuclear Program and the IAEA"] </ref> | ||
B | B | ||
| خط ۳۹: | خط ۳۶: | ||
۴. اکتبر ۲۰۲۰: افشای سایت‌های سرخه حصار و آباده برای آزمایش‌های تسلیحاتی. | ۴. اکتبر ۲۰۲۰: افشای سایت‌های سرخه حصار و آباده برای آزمایش‌های تسلیحاتی. | ||
۵. دسامبر ۲۰۲۴: افشای توسعه کلاهک‌های هسته‌ای برای موشک‌های با برد ۳٬۰۰۰ کیلومتر (این گزارش همراه با اسامی متخصصان و جزئیات سایت‌های موشکی در شاهرود و سمنان ارائه شد) | ۵. دسامبر ۲۰۲۴: افشای توسعه کلاهک‌های هسته‌ای برای موشک‌های با برد ۳٬۰۰۰ کیلومتر (این گزارش همراه با اسامی متخصصان و جزئیات سایت‌های موشکی در شاهرود و سمنان ارائه شد).<ref>[https://www.armscontrol.org/factsheets/timeline-nuclear-diplomacy-iran-1967-2023 Timeline of Nuclear Diplomacy with Iran, 1967-2023]</ref> <ref>[https://www.congress.gov/crs-product/R40094 Iran’s Nuclear Program: Tehran’s Compliance with International Obligations]</ref> <ref>[https://mei.edu/publications/irans-nuclear-messaging-campaign Iran’s nuclear messaging campaign]</ref> | ||
== مذاکرات و توافق هسته‌ای (برجام) == | == مذاکرات و توافق هسته‌ای (برجام) == | ||