۸٬۸۵۶
ویرایش
خط ۴: | خط ۴: | ||
شکاف طبقاتی در ایران به یکی از معضلات اصلی اجتماعی و اقتصادی تبدیل شده که ریشه در سیاستهای ناکارآمد اقتصادی، فساد سازمانیافته، و توزیع ناعادلانه منابع دارد. این پدیده نهتنها فاصله بین طبقات اجتماعی را به سطحی بیسابقه رسانده، بلکه به فقر گسترده، فروپاشی طبقه متوسط، و افزایش نارضایتی عمومی منجر شده است. بر اساس گزارش مرکز آمار ایران، ضریب جینی، بهعنوان شاخص نابرابری درآمدی، در سال ۱۴۰۲ به بیش از ۰.۴ رسیده و رکوردهای جدیدی را ثبت کرده است.<ref name=":0">[https://iranwire.com/fa/news-1/134885-%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%81-%D8%B7%D8%A8%D9%82%D8%A7%D8%AA%DB%8C-%D8%B1%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF-%D8%B3%D9%87-%D8%B3%D8%A7%D9%84-%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1-%D8%B1%D8%A7-%D9%BE%D8%B4%D8%AA-%D8%B3%D8%B1-%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B4%D8%AA/ اختلاف طبقاتی، رکورد سه سال اخیر را پشت سر گذاشت - سایت ایران وایر]</ref> این افزایش نابرابری در حالی رخ داده که گروههای وابسته به حاکمیت از ثروتهای کلان برخوردار شدهاند، درحالیکه اکثریت مردم با بحرانهای معیشتی، از جمله تورم افسارگسیخته و ناتوانی در تأمین مسکن، دستوپنجه نرم میکنند.<ref name=":1">[https://www.irancircle.org/post/poverty-corruption-in-iran-1 عوامل گسترش فقر و فساد سازمان یافته در ایران - سایت حلقه ایران]</ref><ref name=":2">[https://www.independentpersian.com/node/411429/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF/%D8%B4%DA%A9%D8%A7%D9%81-%D8%B9%D9%85%DB%8C%D9%82-%D8%B7%D8%A8%D9%82%D8%A7%D8%AA%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%9B-%D8%A7%D8%B2-%D9%81%D9%82%D8%B1-%D9%85%D8%B7%D9%84%D9%82-%D8%AA%D8%A7-%D8%AB%D8%B1%D9%88%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%DA%86%D9%86%D8%AF-%D9%87%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D9%85%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D8%AF%DB%8C شکاف عمیق طبقاتی در ایران؛ از فقر مطلق تا ثروتهای چند هزارمیلیاردی - سایت ایندیپندنت]</ref> | شکاف طبقاتی در ایران به یکی از معضلات اصلی اجتماعی و اقتصادی تبدیل شده که ریشه در سیاستهای ناکارآمد اقتصادی، فساد سازمانیافته، و توزیع ناعادلانه منابع دارد. این پدیده نهتنها فاصله بین طبقات اجتماعی را به سطحی بیسابقه رسانده، بلکه به فقر گسترده، فروپاشی طبقه متوسط، و افزایش نارضایتی عمومی منجر شده است. بر اساس گزارش مرکز آمار ایران، ضریب جینی، بهعنوان شاخص نابرابری درآمدی، در سال ۱۴۰۲ به بیش از ۰.۴ رسیده و رکوردهای جدیدی را ثبت کرده است.<ref name=":0">[https://iranwire.com/fa/news-1/134885-%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%81-%D8%B7%D8%A8%D9%82%D8%A7%D8%AA%DB%8C-%D8%B1%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF-%D8%B3%D9%87-%D8%B3%D8%A7%D9%84-%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1-%D8%B1%D8%A7-%D9%BE%D8%B4%D8%AA-%D8%B3%D8%B1-%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B4%D8%AA/ اختلاف طبقاتی، رکورد سه سال اخیر را پشت سر گذاشت - سایت ایران وایر]</ref> این افزایش نابرابری در حالی رخ داده که گروههای وابسته به حاکمیت از ثروتهای کلان برخوردار شدهاند، درحالیکه اکثریت مردم با بحرانهای معیشتی، از جمله تورم افسارگسیخته و ناتوانی در تأمین مسکن، دستوپنجه نرم میکنند.<ref name=":1">[https://www.irancircle.org/post/poverty-corruption-in-iran-1 عوامل گسترش فقر و فساد سازمان یافته در ایران - سایت حلقه ایران]</ref><ref name=":2">[https://www.independentpersian.com/node/411429/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF/%D8%B4%DA%A9%D8%A7%D9%81-%D8%B9%D9%85%DB%8C%D9%82-%D8%B7%D8%A8%D9%82%D8%A7%D8%AA%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%9B-%D8%A7%D8%B2-%D9%81%D9%82%D8%B1-%D9%85%D8%B7%D9%84%D9%82-%D8%AA%D8%A7-%D8%AB%D8%B1%D9%88%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%DA%86%D9%86%D8%AF-%D9%87%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D9%85%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D8%AF%DB%8C شکاف عمیق طبقاتی در ایران؛ از فقر مطلق تا ثروتهای چند هزارمیلیاردی - سایت ایندیپندنت]</ref> | ||
نقش حکومت در این بحران غیرقابل انکار است، زیرا سیاستهای تبعیضآمیز، سوءمدیریت منابع، و فساد سیستماتیک، شکاف طبقاتی را به گسلی اجتماعی تبدیل کرده است.<ref name=":22">[https://setaresobh.ir/news/675163/%D8%AA%D8%A8%D8%AF%DB%8C%D9%84-%D8%B4%DA%A9%D8%A7%D9%81-%D8%B7%D8%A8%D9%82%D8%A7%D8%AA%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%DA%AF%D8%B3%D9%84 تبدیل شکاف طبقاتی به گسل - سایت حکومتی ستاره صبح]</ref> این مقاله با رویکردی آکادمیک به بررسی عوامل ایجاد شکاف طبقاتی، از جمله سیاستهای نئولیبرال، فساد حکومتی، و بحران مسکن، میپردازد. همچنین، پیامدهای این نابرابری، نظیر افزایش جرم، بیثباتی سیاسی، و کاهش کیفیت آموزش در دهکهای پایین، تحلیل میشود. شواهد آماری، از جمله گزارشهای مرکز آمار و تحلیلهای استانی ضریب جینی، عمق این بحران را نشان میدهند.<ref name=":3">[https://old.iranintl.com/%D8%A7%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86/%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%B4-%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2-%D8%A2%D9%85%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D8%B2-%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B4-%D8%B6%D8%B1%DB%8C%D8%A8-%D8%AC%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%B4-%D8%B4%DA%A9%D8%A7%D9%81-%D8%B7%D8%A8%D9%82%D8%A7%D8%AA%DB%8C-%D9%88-%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D8%B4%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C گزارش مرکز آمار از افزایش ضریب جینی در ایران - سایت ایران اینترنشنال]</ref><ref>[https://amarfact.com/statistics/iran-gini-coefficient-by-province/ آمار میزان ضریب جینی ایران به تفکیک استان - سایت آمار فکت]</ref> | نقش حکومت در این بحران غیرقابل انکار است، زیرا سیاستهای تبعیضآمیز، سوءمدیریت منابع، و فساد سیستماتیک، شکاف طبقاتی را به گسلی اجتماعی تبدیل کرده است.<ref name=":22">[https://setaresobh.ir/news/675163/%D8%AA%D8%A8%D8%AF%DB%8C%D9%84-%D8%B4%DA%A9%D8%A7%D9%81-%D8%B7%D8%A8%D9%82%D8%A7%D8%AA%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%DA%AF%D8%B3%D9%84 تبدیل شکاف طبقاتی به گسل - سایت حکومتی ستاره صبح]</ref> این مقاله با رویکردی آکادمیک به بررسی عوامل ایجاد شکاف طبقاتی، از جمله سیاستهای نئولیبرال، فساد حکومتی، و بحران مسکن، میپردازد. همچنین، پیامدهای این نابرابری، نظیر افزایش جرم، بیثباتی سیاسی، و کاهش کیفیت آموزش در دهکهای پایین، تحلیل میشود. شواهد آماری، از جمله گزارشهای مرکز آمار و تحلیلهای استانی ضریب جینی، عمق این بحران را نشان میدهند.<ref name=":3">[https://old.iranintl.com/%D8%A7%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86/%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%B4-%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2-%D8%A2%D9%85%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D8%B2-%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B4-%D8%B6%D8%B1%DB%8C%D8%A8-%D8%AC%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%B4-%D8%B4%DA%A9%D8%A7%D9%81-%D8%B7%D8%A8%D9%82%D8%A7%D8%AA%DB%8C-%D9%88-%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D8%B4%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C گزارش مرکز آمار از افزایش ضریب جینی در ایران - سایت ایران اینترنشنال]</ref><ref name=":26">[https://amarfact.com/statistics/iran-gini-coefficient-by-province/ آمار میزان ضریب جینی ایران به تفکیک استان - سایت آمار فکت]</ref> | ||
بر اساس گزارشهای مستقل و حتی افشاگریهای رسانههای حکومتی در جنگ باندی، تصویری عریان از نابرابری ارائه میدهند.<ref name=":0" /><ref name=":2" /><ref name=":4">[https://farhikhtegandaily.com/page/159852/%D8%B4%DA%A9%D8%A7%D9%81-%D8%B7%D8%A8%D9%82%D8%A7%D8%AA%DB%8C-%D8%B1%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF-16-%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B1%D8%A7-%D8%B4%DA%A9%D8%B3%D8%AA/ شکاف طبقاتی رکورد ۱۶ ساله را شکست - سایت حکومتی فرهیختگان]</ref> برای مثال، گزارش فرهیختگان از شکستن رکورد ۱۶ ساله شکاف طبقاتی خبر میدهد، درحالیکه اعتماد نیوز به تعمیق این شکاف اشاره دارد.<ref>[https://www.etemadnewspaper.ir/fa/main/detail/223363/%D8%B4%D9%83%D8%A7%D9%81-%D8%B7%D8%A8%D9%82%D8%A7%D8%AA%DB%8C-%D8%B9%D9%85%DB%8C%D9%82%E2%80%8C%D8%AA%D8%B1-%D8%B4%D8%AF شکاف طبقاتی عمیقتر شد - سایت حکومی اعتماد نیوز]</ref><ref name=":4" /> این مطالعه با استناد به کتابهای معتبر، از جمله «اقتصاد ایران در تنگنای توسعه» نوشتهی حسن درگاهی و «فقر و نابرابری در ایران» نوشتهی محمد مالجو، و منابع ارسالی، تلاش دارد تحلیلی جامع ارائه دهد.<ref name=":23">اقتصاد ایران در تنگنای توسعه، نوشته درگاهی، حسن درگاهی (۱۳۹۸). تهران: نشر نی.</ref><ref name=":5">فقر و نابرابری در ایران، نوشته محمد مالجو (۱۴۰۰)، تهران: انتشارات آگاه.</ref> یافتهها نشان میدهند که شکاف طبقاتی به دلیل سوءمدیریت حکومتی و غارت منابع ملی، پتانسیل ایجاد بحرانهای سیاسی و اجتماعی را تقویت کرده است.<ref name=":8">[https://article.mojahedin.org/i/%D8%AF%D8%BA%D8%AF%D8%BA%D9%87--%D8%AE%D8%A7%D9%85%D9%86%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87-%D8%A7%D9%86%D9%81%D8%AC%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%DB%8C%D8%A7-%D8%9F دغدغهی خامنهای؛ جامعهی انفجاری یا...؟ - سایت سازمان مجاهدین خلق ایران]</ref><ref name=":9">[https://iranhrs.org/%D8%B4%DA%A9%D8%A7%D9%81-%D8%B7%D8%A8%D9%82%D8%A7%D8%AA%DB%8C-%D9%88-%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B4-%D8%A8%DB%8C%D8%AB%D8%A8%D8%A7%D8%AA%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%A7/ شکاف طبقاتی و افزایش بیثباتی در ارکان حکومت - کانون حقوق بشر ایران]</ref> پیامدهای این نابرابری نهتنها در حوزه اقتصادی، بلکه در ساختارهای اجتماعی مانند آموزش و ازدواج نیز مشهود است، جایی که نابرابری فرصتها به بازتولید فقر منجر شده است.<ref name=":6">[https://ir.voanews.com/a/existence-of-23-types-of-public-schools/7967572.html وجود «۲۳ نوع مدرسه دولتی»؛ «فقر یادگیری» در دانشآموزان دهکهای پایین - سایت صدای آمریکا]</ref><ref name=":24">[https://ravanaramclinic.com/%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%81-%D8%B7%D8%A8%D9%82%D8%A7%D8%AA%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%AC/ اختلاف طبقاتی در ازدواج - سایت کلینیک روان آرام]</ref> این مطالعه با هدف عیان کردن حقیقت شکاف طبقاتی و ارائه شواهد مستند، بهعنوان منبعی برای آزاداندیشان است. | بر اساس گزارشهای مستقل و حتی افشاگریهای رسانههای حکومتی در جنگ باندی، تصویری عریان از نابرابری ارائه میدهند.<ref name=":0" /><ref name=":2" /><ref name=":4">[https://farhikhtegandaily.com/page/159852/%D8%B4%DA%A9%D8%A7%D9%81-%D8%B7%D8%A8%D9%82%D8%A7%D8%AA%DB%8C-%D8%B1%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF-16-%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B1%D8%A7-%D8%B4%DA%A9%D8%B3%D8%AA/ شکاف طبقاتی رکورد ۱۶ ساله را شکست - سایت حکومتی فرهیختگان]</ref> برای مثال، گزارش فرهیختگان از شکستن رکورد ۱۶ ساله شکاف طبقاتی خبر میدهد، درحالیکه اعتماد نیوز به تعمیق این شکاف اشاره دارد.<ref>[https://www.etemadnewspaper.ir/fa/main/detail/223363/%D8%B4%D9%83%D8%A7%D9%81-%D8%B7%D8%A8%D9%82%D8%A7%D8%AA%DB%8C-%D8%B9%D9%85%DB%8C%D9%82%E2%80%8C%D8%AA%D8%B1-%D8%B4%D8%AF شکاف طبقاتی عمیقتر شد - سایت حکومی اعتماد نیوز]</ref><ref name=":4" /> این مطالعه با استناد به کتابهای معتبر، از جمله «اقتصاد ایران در تنگنای توسعه» نوشتهی حسن درگاهی و «فقر و نابرابری در ایران» نوشتهی محمد مالجو، و منابع ارسالی، تلاش دارد تحلیلی جامع ارائه دهد.<ref name=":23">اقتصاد ایران در تنگنای توسعه، نوشته درگاهی، حسن درگاهی (۱۳۹۸). تهران: نشر نی.</ref><ref name=":5">فقر و نابرابری در ایران، نوشته محمد مالجو (۱۴۰۰)، تهران: انتشارات آگاه.</ref> یافتهها نشان میدهند که شکاف طبقاتی به دلیل سوءمدیریت حکومتی و غارت منابع ملی، پتانسیل ایجاد بحرانهای سیاسی و اجتماعی را تقویت کرده است.<ref name=":8">[https://article.mojahedin.org/i/%D8%AF%D8%BA%D8%AF%D8%BA%D9%87--%D8%AE%D8%A7%D9%85%D9%86%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87-%D8%A7%D9%86%D9%81%D8%AC%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%DB%8C%D8%A7-%D8%9F دغدغهی خامنهای؛ جامعهی انفجاری یا...؟ - سایت سازمان مجاهدین خلق ایران]</ref><ref name=":9">[https://iranhrs.org/%D8%B4%DA%A9%D8%A7%D9%81-%D8%B7%D8%A8%D9%82%D8%A7%D8%AA%DB%8C-%D9%88-%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B4-%D8%A8%DB%8C%D8%AB%D8%A8%D8%A7%D8%AA%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D8%B1%DA%A9%D8%A7/ شکاف طبقاتی و افزایش بیثباتی در ارکان حکومت - کانون حقوق بشر ایران]</ref> پیامدهای این نابرابری نهتنها در حوزه اقتصادی، بلکه در ساختارهای اجتماعی مانند آموزش و ازدواج نیز مشهود است، جایی که نابرابری فرصتها به بازتولید فقر منجر شده است.<ref name=":6">[https://ir.voanews.com/a/existence-of-23-types-of-public-schools/7967572.html وجود «۲۳ نوع مدرسه دولتی»؛ «فقر یادگیری» در دانشآموزان دهکهای پایین - سایت صدای آمریکا]</ref><ref name=":24">[https://ravanaramclinic.com/%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%84%D8%A7%D9%81-%D8%B7%D8%A8%D9%82%D8%A7%D8%AA%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%AC/ اختلاف طبقاتی در ازدواج - سایت کلینیک روان آرام]</ref> این مطالعه با هدف عیان کردن حقیقت شکاف طبقاتی و ارائه شواهد مستند، بهعنوان منبعی برای آزاداندیشان است. | ||
خط ۱۰۹: | خط ۱۰۹: | ||
=== ۴.۲. تفاوتهای منطقهای === | === ۴.۲. تفاوتهای منطقهای === | ||
سایت آمار فکت جزئیات ضریب جینی به تفکیک استانها را ارائه کرده که نشاندهنده تفاوتهای منطقهای در نابرابری است. برای مثال، استانهای محروم مانند سیستان و بلوچستان ضریب جینی بالاتری نسبت به تهران دارند، که نشاندهنده نابرابریهای جغرافیایی است | سایت آمار فکت جزئیات ضریب جینی به تفکیک استانها را ارائه کرده که نشاندهنده تفاوتهای منطقهای در نابرابری است. برای مثال، استانهای محروم مانند سیستان و بلوچستان ضریب جینی بالاتری نسبت به تهران دارند، که نشاندهنده نابرابریهای جغرافیایی است.<ref name=":26" /> این تفاوتها نتیجه سیاستهای تبعیضآمیز حکومتی در تخصیص منابع است. | ||
=== ۴.۳. فقر مطلق و تورم === | === ۴.۳. فقر مطلق و تورم === | ||
گزارش ایران آزادی از گسترش فقر مطلق در میان مردم ایران خبر میدهد | گزارش ایران آزادی از گسترش فقر مطلق در میان مردم ایران خبر میدهد.<ref name=":17" /> مقاله فرارو نیز به پدیده «مادون طبقه» اشاره دارد، جایی که بخشی از جامعه به دلیل تورم و تحریمها به زیر خط فقر سقوط کردهاند.<ref name=":16" /> این وضعیت به دلیل سوءمدیریت حکومتی تشدید شده است. | ||
== ۵. راهکارها و پیشنهادات == | == ۵. راهکارها و پیشنهادات == | ||
=== ۵.۱. اصلاحات اقتصادی === | === ۵.۱. اصلاحات اقتصادی === | ||
برای کاهش شکاف طبقاتی، اصلاحات اقتصادی، از جمله بازت توزیع عادلانه منابع و کاهش رانتخواری، ضروری است. مقاله رادیو فردا به لزوم اصلاح نظام مالیاتی و بودجهای اشاره دارد | برای کاهش شکاف طبقاتی، اصلاحات اقتصادی، از جمله بازت توزیع عادلانه منابع و کاهش رانتخواری، ضروری است. مقاله رادیو فردا به لزوم اصلاح نظام مالیاتی و بودجهای اشاره دارد.<ref name=":18" /> این اصلاحات باید تمرکززدایی از اقتصاد دولتی و شفافیت در تخصیص منابع را در بر بگیرد. | ||
=== ۵.۲. مبارزه با فساد حکومتی === | === ۵.۲. مبارزه با فساد حکومتی === | ||
مبارزه با فساد سیستماتیک، بهویژه در نهادهای حکومتی، میتواند منابع عمومی را به نفع اکثریت جامعه آزاد کند. گزارش حلقه ایران بر ضرورت ایجاد نهادهای نظارتی مستقل برای مبارزه با فساد تأکید دارد | مبارزه با فساد سیستماتیک، بهویژه در نهادهای حکومتی، میتواند منابع عمومی را به نفع اکثریت جامعه آزاد کند. گزارش حلقه ایران بر ضرورت ایجاد نهادهای نظارتی مستقل برای مبارزه با فساد تأکید دارد.<ref name=":1" /> بدون ریشهکن کردن فساد، هرگونه اصلاح اقتصادی ناکام خواهد ماند. | ||
=== ۵.۳. تقویت نظام آموزشی === | === ۵.۳. تقویت نظام آموزشی === | ||
بهبود دسترسی به آموزش باکیفیت برای دهکهای پایین میتواند چرخه فقر را بشکند. گزارش صدای آمریکا بر این راهکار تأکید دارد و پیشنهاد میکند که نظام آموزشی از تبعیض طبقاتی پاکسازی شود | بهبود دسترسی به آموزش باکیفیت برای دهکهای پایین میتواند چرخه فقر را بشکند. گزارش صدای آمریکا بر این راهکار تأکید دارد و پیشنهاد میکند که نظام آموزشی از تبعیض طبقاتی پاکسازی شود.<ref name=":6" /> | ||
=== ۵.۴. پاسخگویی به مطالبات مردمی === | === ۵.۴. پاسخگویی به مطالبات مردمی === | ||
حکومت باید با پاسخگویی به مطالبات مردمی و کاهش سرکوب، فضا را برای اصلاحات اجتماعی باز کند. مقاله ایران امروز بر اهمیت شنیدن صدای مردم برای جلوگیری از بحران سیاسی تأکید دارد | حکومت باید با پاسخگویی به مطالبات مردمی و کاهش سرکوب، فضا را برای اصلاحات اجتماعی باز کند. مقاله ایران امروز بر اهمیت شنیدن صدای مردم برای جلوگیری از بحران سیاسی تأکید دارد.<ref name=":25" /> | ||
== نتیجهگیری == | == نتیجهگیری == | ||
خط ۱۳۲: | خط ۱۳۲: | ||
== منابع == | == منابع == | ||
ویرایش