۸٬۷۵۸
ویرایش
کاربر:Khosro/صفحه تمرین بحران مشروعیت جمهوری اسلامی ایران: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
کاربر:Khosro/صفحه تمرین بحران مشروعیت جمهوری اسلامی ایران (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۸ مهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۱۶:۵۵
، ۸ مه←مقدمه
بدون خلاصۀ ویرایش |
(←مقدمه) |
||
| خط ۳: | خط ۳: | ||
== مقدمه == | == مقدمه == | ||
بحران مشروعیت جمهوری اسلامی ایران یکی از مسائل محوری در تحلیل سیاسی و اجتماعی این کشور از زمان تأسیس آن در سال ۱۳۵۷ است. مشروعیت سیاسی، که به پذیرش داوطلبانه حاکمیت توسط مردم وابسته است، در جمهوری اسلامی به دلیل سیاست‌های سرکوبگرانه، ناکارآمدی‌های اقتصادی، و شکاف میان ایدئولوژی رژیم و مطالبات مردمی به شدت تضعیف شده است. سرکوب‌های اولیه در دهه ۱۳۶۰، اعتراضات سراسری در دهه‌های اخیر، و کاهش مشارکت در انتخابات نشان‌دهنده عمق این بحران هستند. رژیم برای حفظ قدرت به ابزارهای سرکوب، از جمله نیروهای امنیتی و احکام قضایی، متکی بوده، اما این اقدامات به افزایش نارضایتی و کاهش مشروعیت منجر شده است. این مقاله با رویکردی دانشنامه‌ای به بررسی این بحران می‌پردازد، از ریشه‌های تاریخی آن در دهه‌های اولیه انقلاب تا تحولات اخیر در اعتراضات ۱۴۰۱ و تحریم انتخابات. با استناد به منابع و کتاب‌های معتبر، این مطالعه بر توصیف مستند وقایع تمرکز دارد، بدون ارائه جمع‌بندی یا تحلیل، تا خواننده خود ابعاد این بحران را ارزیابی کند. '''[4][5].''' | بحران مشروعیت جمهوری اسلامی ایران یکی از مسائل محوری در تحلیل سیاسی و اجتماعی این کشور از زمان تأسیس آن در سال ۱۳۵۷ است. مشروعیت سیاسی، که به پذیرش داوطلبانه حاکمیت توسط مردم وابسته است، در جمهوری اسلامی به دلیل سیاست‌های سرکوبگرانه، ناکارآمدی‌های اقتصادی، و شکاف میان ایدئولوژی رژیم و مطالبات مردمی به شدت تضعیف شده است. سرکوب‌های اولیه در دهه ۱۳۶۰، اعتراضات سراسری در دهه‌های اخیر، و کاهش مشارکت در انتخابات نشان‌دهنده عمق این بحران هستند. رژیم برای حفظ قدرت به ابزارهای سرکوب، از جمله نیروهای امنیتی و احکام قضایی، متکی بوده، اما این اقدامات به افزایش نارضایتی و کاهش مشروعیت منجر شده است. این مقاله با رویکردی دانشنامه‌ای به بررسی این بحران می‌پردازد، از ریشه‌های تاریخی آن در دهه‌های اولیه انقلاب تا تحولات اخیر در اعتراضات ۱۴۰۱ و تحریم انتخابات. با استناد به منابع و کتاب‌های معتبر، این مطالعه بر توصیف مستند وقایع تمرکز دارد، بدون ارائه جمع‌بندی یا تحلیل، تا خواننده خود ابعاد این بحران را ارزیابی کند. '''[4][5].''' | ||
=== تعریف مشروعیت سیاسی === | |||
'''مشروعیت سیاسی''' به پذیرش داوطلبانه و باور عمومی به حقانیت یک نظام سیاسی برای اعمال قدرت و حاکمیت اشاره دارد. این مفهوم، که ریشه در نظریه‌های علوم سیاسی دارد، زمانی تحقق می‌یابد که شهروندان یک نظام را به عنوان نماینده مشروع منافع و ارزش‌های خود بپذیرند، چه از طریق رضایت مبتنی بر عملکرد (مانند ارائه خدمات و عدالت) و چه از طریق سازگاری با هنجارهای فرهنگی و تاریخی. فقدان مشروعیت می‌تواند به بی‌اعتمادی، مقاومت مدنی، یا فروپاشی نظام منجر شود. این تعریف برگرفته از کتاب «مشروعیت سیاسی در منازعات خاورمیانه» نوشته‌ی پیتر مانداویل است، که مشروعیت را «پذیرش اجتماعی قدرت سیاسی» توصیف می‌کند. '''[18]'''. | |||
= بخش ۱: ریشه‌های تاریخی بحران مشروعیت = | = بخش ۱: ریشه‌های تاریخی بحران مشروعیت = | ||
| خط ۱۰۱: | خط ۱۰۴: | ||
# مقاله «بحران مشروعیت رژیم» (سیمای آزادی) <nowiki>https://iranntv.com/945152-%D8%A8%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%B9%DB%8C%D8%AA-%D8%B1%DA%98%DB%8C%D9%85</nowiki> | # مقاله «بحران مشروعیت رژیم» (سیمای آزادی) <nowiki>https://iranntv.com/945152-%D8%A8%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%B9%DB%8C%D8%AA-%D8%B1%DA%98%DB%8C%D9%85</nowiki> | ||
# مقاله «چرا ساختار نظام جمهوری اسلامی دیگر مشروعیت ندارد» (عصر نو) <nowiki>https://asre-nou.net/php/view.php?objnr=42898</nowiki> | # مقاله «چرا ساختار نظام جمهوری اسلامی دیگر مشروعیت ندارد» (عصر نو) <nowiki>https://asre-nou.net/php/view.php?objnr=42898</nowiki> | ||
# کتاب Political Legitimacy in Middle East Conflict، نویسنده: Peter Mandaville. | |||