۲٬۱۹۰
ویرایش
Alireza k h (بحث | مشارکتها) |
Alireza k h (بحث | مشارکتها) (افزودن لینکها) |
||
خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
=== ۵. فراخوانی مجلس طبقات === | === ۵. فراخوانی مجلس طبقات === | ||
در مواجهه با بحران اقتصادی و سیاسی، '''لویی شانزدهم''' در می ۱۷۸۹ دستور فراخوانی مجلس طبقات را صادر کرد؛ نهادی که از سال ۱۶۱۴ تاکنون تشکیل نشده بود. نمایندگان هر سه طبقه دعوت شدند، اما با وجود اکثریت عددی طبقه سوم، حق رأی بهصورت گروهی بود (هر طبقه یک رأی)، که عملاً منافع طبقات ممتاز را حفظ میکرد. همین مسئله به اعتراض گستردهٔ نمایندگان طبقه سوم و در نهایت تشکیل مجلس ملی منجر شد.<ref>[https://archive.org/details/oxfordhistoryoff00doyl]</ref> | در مواجهه با بحران اقتصادی و سیاسی، '''لویی شانزدهم''' در می ۱۷۸۹ دستور فراخوانی مجلس طبقات را صادر کرد؛ نهادی که از سال ۱۶۱۴ تاکنون تشکیل نشده بود. نمایندگان هر سه طبقه دعوت شدند، اما با وجود اکثریت عددی طبقه سوم، حق رأی بهصورت گروهی بود (هر طبقه یک رأی)، که عملاً منافع طبقات ممتاز را حفظ میکرد. همین مسئله به اعتراض گستردهٔ نمایندگان طبقه سوم و در نهایت تشکیل مجلس ملی منجر شد.<ref>[https://archive.org/details/oxfordhistoryoff00doyl The Oxford history of the French Revolution]</ref> | ||
== آغاز انقلاب == | == آغاز انقلاب == | ||
=== ۱. تشکیل مجلس ملی و سوگند زمین تنیس === | === ۱. تشکیل مجلس ملی و سوگند زمین تنیس === | ||
پس از بیتوجهی دربار به درخواستهای نمایندگان طبقهٔ سوم برای ایجاد عدالت در حق رأی، آنان در ۱۷ ژوئن ۱۷۸۹ خود را «مجلس ملی» نامیدند؛ نهادی که ادعا میکرد نمایندهٔ واقعی مردم فرانسه است. چند روز بعد، وقتی پادشاه تالار جلسات آنها را بست، نمایندگان طبقه سوم در زمین تنیس کاخ ورسای گرد آمدند و سوگند یاد کردند که تا تدوین قانون اساسی جدید برای فرانسه، متفرق نشوند. این اقدام نقطهای نمادین در آغاز جنبش دموکراتیک فرانسه بود.<ref name=":0">[https://archive.org/details/oxfordhistoryoff00doyl]</ref> | پس از بیتوجهی دربار به درخواستهای نمایندگان طبقهٔ سوم برای ایجاد عدالت در حق رأی، آنان در ۱۷ ژوئن ۱۷۸۹ خود را «مجلس ملی» نامیدند؛ نهادی که ادعا میکرد نمایندهٔ واقعی مردم فرانسه است. چند روز بعد، وقتی پادشاه تالار جلسات آنها را بست، نمایندگان طبقه سوم در زمین تنیس کاخ ورسای گرد آمدند و سوگند یاد کردند که تا تدوین قانون اساسی جدید برای فرانسه، متفرق نشوند. این اقدام نقطهای نمادین در آغاز جنبش دموکراتیک فرانسه بود.<ref name=":0">[https://archive.org/details/oxfordhistoryoff00doyl The Oxford history of the French Revolution]</ref> | ||
=== ۲. سقوط باستیل – ۱۴ ژوئیه ۱۷۸۹ === | === ۲. سقوط باستیل – ۱۴ ژوئیه ۱۷۸۹ === | ||
در واکنش به شایعاتی دربارهٔ توطئه پادشاه برای سرکوب مجلس ملی، و همزمان با بیکاری گسترده و قحطی، مردم پاریس در ۱۴ ژوئیه به زندان و دژ نظامی باستیل حمله کردند. گرچه این زندان تنها چند زندانی داشت، اما نمادی از ظلم سلطنتی بود. تصرف آن نهتنها اقتدار سلطنت را شکست، بلکه آغاز جنبش مردمی انقلاب فرانسه بود.<ref name=":1">[https://archive.org/details/citizenschronicl0000scha]</ref> | در واکنش به شایعاتی دربارهٔ توطئه پادشاه برای سرکوب مجلس ملی، و همزمان با بیکاری گسترده و قحطی، مردم پاریس در ۱۴ ژوئیه به زندان و دژ نظامی باستیل حمله کردند. گرچه این زندان تنها چند زندانی داشت، اما نمادی از ظلم سلطنتی بود. تصرف آن نهتنها اقتدار سلطنت را شکست، بلکه آغاز جنبش مردمی انقلاب فرانسه بود.<ref name=":1">[https://archive.org/details/citizenschronicl0000scha Citizens : a chronicle of the French Revolution]</ref> | ||
=== ۳. موج «ترور بزرگ» (The Great Fear) === | === ۳. موج «ترور بزرگ» (The Great Fear) === | ||
خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
=== ۵. اعلامیه حقوق بشر و شهروند – اوت ۱۷۸۹ === | === ۵. اعلامیه حقوق بشر و شهروند – اوت ۱۷۸۹ === | ||
در ۲۶ اوت ۱۷۸۹، مجلس ملی اعلامیهای تحت عنوان '''«اعلامیهٔ حقوق بشر و شهروند»''' منتشر کرد. این سند با الهام از اندیشههای روشنگری، اعلام میکرد که «انسانها آزاد و برابر به دنیا میآیند»، حق آزادی بیان، مالکیت، و مقاومت در برابر ظلم دارند، و حکومت باید بر مبنای حاکمیت مردم بنا شود.<ref>[https://avalon.law.yale.edu/18th_century/rightsof.asp]</ref> | در ۲۶ اوت ۱۷۸۹، مجلس ملی اعلامیهای تحت عنوان '''«اعلامیهٔ حقوق بشر و شهروند»''' منتشر کرد. این سند با الهام از اندیشههای روشنگری، اعلام میکرد که «انسانها آزاد و برابر به دنیا میآیند»، حق آزادی بیان، مالکیت، و مقاومت در برابر ظلم دارند، و حکومت باید بر مبنای حاکمیت مردم بنا شود.<ref>[https://avalon.law.yale.edu/18th_century/rightsof.asp Declaration of the Rights of Man - 1789]</ref> | ||
=== ۶. راهپیمایی زنان به ورسای – اکتبر ۱۷۸۹ === | === ۶. راهپیمایی زنان به ورسای – اکتبر ۱۷۸۹ === | ||
در اکتبر ۱۷۸۹، گروه بزرگی از زنان پاریسی که از کمبود نان و بیتوجهی شاه خشمگین بودند، به ورسای راهپیمایی کردند. آنها با شعار «نان میخواهیم!» وارد کاخ شدند و شاه و خانوادهاش را مجبور کردند به پاریس بازگردند. این رویداد موقعیت نمادین سلطنت را تضعیف و نقش زنان در انقلاب را برجسته کرد.<ref>[https://archive.org/details/womeninrevolutio0000unse]</ref> | در اکتبر ۱۷۸۹، گروه بزرگی از زنان پاریسی که از کمبود نان و بیتوجهی شاه خشمگین بودند، به ورسای راهپیمایی کردند. آنها با شعار «نان میخواهیم!» وارد کاخ شدند و شاه و خانوادهاش را مجبور کردند به پاریس بازگردند. این رویداد موقعیت نمادین سلطنت را تضعیف و نقش زنان در انقلاب را برجسته کرد.<ref>[https://archive.org/details/womeninrevolutio0000unse Women in Revolutionary Paris, 1789-1795 : selected documents translated with notes and commentary]</ref> | ||
== قانونگذاری، جنگ و اعدام شاه == | == قانونگذاری، جنگ و اعدام شاه == | ||
خط ۶۱: | خط ۶۱: | ||
=== ۲. فرار نافرجام خانواده سلطنتی – ژوئن ۱۷۹۱ === | === ۲. فرار نافرجام خانواده سلطنتی – ژوئن ۱۷۹۱ === | ||
در ۲۰ ژوئن ۱۷۹۱، لویی شانزدهم و خانوادهاش مخفیانه قصد فرار به مرز اتریش را داشتند تا به نیروهای سلطنتطلب بپیوندند. اما در شهر وارن (Varennes) شناسایی و بازداشت شدند. این رویداد اعتماد عمومی به پادشاه را بهشدت کاهش داد و زمینهساز تضعیف سلطنت شد.<ref>[https://archive.org/details/whenkingtookflig0000tack/page/n5/mode/2up]</ref> | در ۲۰ ژوئن ۱۷۹۱، لویی شانزدهم و خانوادهاش مخفیانه قصد فرار به مرز اتریش را داشتند تا به نیروهای سلطنتطلب بپیوندند. اما در شهر وارن (Varennes) شناسایی و بازداشت شدند. این رویداد اعتماد عمومی به پادشاه را بهشدت کاهش داد و زمینهساز تضعیف سلطنت شد.<ref>[https://archive.org/details/whenkingtookflig0000tack/page/n5/mode/2up When the king took flight]</ref> | ||
=== ۳. اعلام جنگ به اتریش و آغاز درگیریهای خارجی – آوریل ۱۷۹۲ === | === ۳. اعلام جنگ به اتریش و آغاز درگیریهای خارجی – آوریل ۱۷۹۲ === | ||
با رشد رادیکالیسم در داخل و تهدید نیروهای سلطنتطلب در خارج، فرانسه در آوریل ۱۷۹۲ به اتریش اعلام جنگ داد. این جنگ بهزودی به جنگهای انقلابی فرانسه با مجموعهای از قدرتهای اروپایی (اتریش، پروس، بریتانیا و غیره) تبدیل شد. شکستهای اولیه فرانسه در این جنگها ترس از خیانت داخلی را افزایش داد.<ref>[https://archive.org/details/frenchrevolution0000blan]</ref> | با رشد رادیکالیسم در داخل و تهدید نیروهای سلطنتطلب در خارج، فرانسه در آوریل ۱۷۹۲ به اتریش اعلام جنگ داد. این جنگ بهزودی به جنگهای انقلابی فرانسه با مجموعهای از قدرتهای اروپایی (اتریش، پروس، بریتانیا و غیره) تبدیل شد. شکستهای اولیه فرانسه در این جنگها ترس از خیانت داخلی را افزایش داد.<ref>[https://archive.org/details/frenchrevolution0000blan The French Revolution : aristocrats versus bourgeois?]</ref> | ||
=== ۴. حمله به کاخ تویلری – ۱۰ اوت ۱۷۹۲ === | === ۴. حمله به کاخ تویلری – ۱۰ اوت ۱۷۹۲ === | ||
در پاسخ به تهدیدات خارجی و نگرانی از همدستی پادشاه با دشمنان، مردم پاریس در ۱۰ اوت ۱۷۹۲ به کاخ تویلری حمله کردند. گارد سوئیسی سلطنتی قتلعام شد و خانواده سلطنتی دستگیر شد. این حمله منجر به لغو سلطنت و تشکیل «مجمع ملی قانونگذار» شد.<ref>[https://archive.org/details/daysoffrenchrevo0000hibb]</ref> | در پاسخ به تهدیدات خارجی و نگرانی از همدستی پادشاه با دشمنان، مردم پاریس در ۱۰ اوت ۱۷۹۲ به کاخ تویلری حمله کردند. گارد سوئیسی سلطنتی قتلعام شد و خانواده سلطنتی دستگیر شد. این حمله منجر به لغو سلطنت و تشکیل «مجمع ملی قانونگذار» شد.<ref>[https://archive.org/details/daysoffrenchrevo0000hibb The days of the French Revolution]</ref> | ||
=== ۵. اعدام لویی شانزدهم – ژانویه ۱۷۹۳ === | === ۵. اعدام لویی شانزدهم – ژانویه ۱۷۹۳ === | ||
خط ۷۸: | خط ۷۸: | ||
=== ۲. تأسیس «کمیته نجات ملی» === | === ۲. تأسیس «کمیته نجات ملی» === | ||
در آوریل ۱۷۹۳، مجلس کنوانسیون '''کمیته نجات ملی (Comité de salut public)''' را تأسیس کرد تا مدیریت کشور در شرایط بحرانی را بر عهده بگیرد. روبسپیر، یکی از اعضای برجستهٔ این کمیته، به زودی نفوذ خود را افزایش داد و به رهبر دوفاکتوی انقلاب بدل شد.<ref>[https://archive.org/details/twelvewhoruledye00palm]</ref> | در آوریل ۱۷۹۳، مجلس کنوانسیون '''کمیته نجات ملی (Comité de salut public)''' را تأسیس کرد تا مدیریت کشور در شرایط بحرانی را بر عهده بگیرد. روبسپیر، یکی از اعضای برجستهٔ این کمیته، به زودی نفوذ خود را افزایش داد و به رهبر دوفاکتوی انقلاب بدل شد.<ref>[https://archive.org/details/twelvewhoruledye00palm Twelve who ruled the year of the terror in the French revolution]</ref> | ||
=== ۳. آغاز دورهٔ وحشت (Reign of Terror) === | === ۳. آغاز دورهٔ وحشت (Reign of Terror) === | ||
خط ۸۴: | خط ۸۴: | ||
=== ۴. ترور ژرژ دانتون و حذف مخالفان === | === ۴. ترور ژرژ دانتون و حذف مخالفان === | ||
در مارس ۱۷۹۴، '''ژرژ دانتون'''، یکی از چهرههای برجسته انقلاب و عضو پیشین کمیته، که خواهان توقف وحشت و مصالحه بود، با اتهام خیانت بازداشت و اعدام شد. روبسپیر از قدرت خود برای نابود کردن حتی همرزمان سابق استفاده کرد.<ref>[https://archive.org/details/terrormercilessw0000andr]</ref> | در مارس ۱۷۹۴، '''ژرژ دانتون'''، یکی از چهرههای برجسته انقلاب و عضو پیشین کمیته، که خواهان توقف وحشت و مصالحه بود، با اتهام خیانت بازداشت و اعدام شد. روبسپیر از قدرت خود برای نابود کردن حتی همرزمان سابق استفاده کرد.<ref>[https://archive.org/details/terrormercilessw0000andr The Terror : the merciless war for freedom in revolutionary France]</ref> | ||
=== ۵. سقوط روبسپیر – ۹ ترمیدور (۲۷ ژوئیه ۱۷۹۴) === | === ۵. سقوط روبسپیر – ۹ ترمیدور (۲۷ ژوئیه ۱۷۹۴) === | ||
در ژوئیه ۱۷۹۴، پس از آنکه روبسپیر تهدید کرد اعضای کنوانسیون را هم بهعنوان خائن معرفی خواهد کرد، متحدانش علیه او متحد شدند. او در روز ۲۷ ژوئیه (۹ ترمیدور در تقویم انقلابی) بازداشت شد و روز بعد بدون محاکمه اعدام گردید. سقوط او پایان رسمی دورهٔ وحشت بود.<ref>[https://archive.org/details/twelvewhoruledye00palm]</ref> | در ژوئیه ۱۷۹۴، پس از آنکه روبسپیر تهدید کرد اعضای کنوانسیون را هم بهعنوان خائن معرفی خواهد کرد، متحدانش علیه او متحد شدند. او در روز ۲۷ ژوئیه (۹ ترمیدور در تقویم انقلابی) بازداشت شد و روز بعد بدون محاکمه اعدام گردید. سقوط او پایان رسمی دورهٔ وحشت بود.<ref>[https://archive.org/details/twelvewhoruledye00palm Twelve who ruled the year of the terror in the French revolution]</ref> | ||
=== ۶. پیامدهای دورهٔ وحشت === | === ۶. پیامدهای دورهٔ وحشت === | ||
خط ۹۸: | خط ۹۸: | ||
=== ۲. ظهور ناپلئون بناپارت === | === ۲. ظهور ناپلئون بناپارت === | ||
در میانهٔ بیثباتی سیاسی، ستارهای جوان در ارتش فرانسه طلوع کرد: '''ناپلئون بناپارت'''. پیروزیهای او در ایتالیا (1796–1797) جایگاهش را بهعنوان قهرمان ملی تثبیت کرد. در ۹ نوامبر ۱۷۹۹ (۱۸ برومر طبق تقویم انقلابی)، او با حمایت ارتش کودتا کرد، دیرکتوار را منحل کرد و قدرت را به «کنسولیت» سپرد که خود در رأس آن قرار داشت.<ref>[https://archive.org/details/napoleonlife0000robe]</ref> | در میانهٔ بیثباتی سیاسی، ستارهای جوان در ارتش فرانسه طلوع کرد: '''ناپلئون بناپارت'''. پیروزیهای او در ایتالیا (1796–1797) جایگاهش را بهعنوان قهرمان ملی تثبیت کرد. در ۹ نوامبر ۱۷۹۹ (۱۸ برومر طبق تقویم انقلابی)، او با حمایت ارتش کودتا کرد، دیرکتوار را منحل کرد و قدرت را به «کنسولیت» سپرد که خود در رأس آن قرار داشت.<ref>[https://archive.org/details/napoleonlife0000robe Napoleon : a life]</ref> | ||
=== ۳. پایان انقلاب فرانسه === | === ۳. پایان انقلاب فرانسه === | ||
با کودتای ۱۸ برومر و تأسیس کنسولیت، دورهٔ انقلاب فرانسه بهطور رسمی پایان یافت. در حالیکه انقلاب با شعارهای آزادی، برابری و برادری آغاز شد، اما با استقرار قدرت در دست ناپلئون، نوعی نظم اقتدارگرای جدید جایگزین شد. با این حال، بسیاری از دستاوردهای حقوقی و اجتماعی انقلاب، از جمله لغو فئودالیسم و تدوین قانون مدنی، در حکومت ناپلئون حفظ شدند.<ref>[https://archive.org/details/napoleonpathtopo0000dwye]</ref> | با کودتای ۱۸ برومر و تأسیس کنسولیت، دورهٔ انقلاب فرانسه بهطور رسمی پایان یافت. در حالیکه انقلاب با شعارهای آزادی، برابری و برادری آغاز شد، اما با استقرار قدرت در دست ناپلئون، نوعی نظم اقتدارگرای جدید جایگزین شد. با این حال، بسیاری از دستاوردهای حقوقی و اجتماعی انقلاب، از جمله لغو فئودالیسم و تدوین قانون مدنی، در حکومت ناپلئون حفظ شدند.<ref>[https://archive.org/details/napoleonpathtopo0000dwye Napoleon : the path to power]</ref> | ||
== جمعبندی == | == جمعبندی == |