۸٬۸۴۴
ویرایش
(اصلاح املا، اصلاح سجاوندی، اصلاح ارقام) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۴: | خط ۴: | ||
| توضیح تصویر =سعید نفیسی | | توضیح تصویر =سعید نفیسی | ||
| نام اصلی = | | نام اصلی = | ||
| زمینه فعالیت =ادبیات، نویسندگی، | | زمینه فعالیت =ادبیات، نویسندگی، پژوهشگر، تاریخنگار و... | ||
| ملیت = | | ملیت = | ||
| تاریخ تولد = ۱۸ خرداد ۱۲۷۴ | | تاریخ تولد = ۱۸ خرداد ۱۲۷۴ | ||
خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
|اتفاقات مهم = | |اتفاقات مهم = | ||
| نام دیگر = | | نام دیگر = | ||
|لقب = | |لقب =معمار نثر جدید ایران | ||
| سالهای نویسندگی =از جوانی تا پایان عمر | | سالهای نویسندگی =از جوانی تا پایان عمر | ||
|سبک نوشتاری = | |سبک نوشتاری = | ||
خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
|تخلص = | |تخلص = | ||
|فیلم (های) ساخته بر اساس اثر(ها)= | |فیلم (های) ساخته بر اساس اثر(ها)= | ||
| شریک زندگی = پریمرز | | شریک زندگی = پریمرز نفیسی | ||
|تحصیلات = فارغالتحصیل رشتهی ادبیات | |تحصیلات = فارغالتحصیل رشتهی ادبیات | ||
|دانشگاه =دانشگاه نوشاتل سوئیس، دانشگاه پاریس | |دانشگاه =دانشگاه نوشاتل سوئیس، دانشگاه پاریس | ||
خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
| دانلود صوتی = | | دانلود صوتی = | ||
| جوایز =نشان درجه اول علمی، نشان لژیون دونور فرانسه، نشان مخصوص واتیکان، نشان علمی افغانستان و… | | جوایز =نشان درجه اول علمی، نشان لژیون دونور فرانسه، نشان مخصوص واتیکان، نشان علمی افغانستان و… | ||
}} | |کتابها=ستارگان سیاه، ماه نخشب و...|فرزندان=نوشین و بابک}} | ||
'''سعید نفیسی'''، (متولد ۱۸ خرداد ۱۲۷۴، تهران - درگذشته ۲۳ آبان ۱۳۴۵، تهران) یکی از برجستهترین ادیبان، نویسندگان، شاعران، مترجمان و تاریخنگاران ایران در قرن بیستم بود که با سبک نگارش روان و ساده خود، به «معمار نثر جدید ایران» شهرت یافت. او با تألیف و ترجمه آثار متعدد در زمینههای ادبی و تاریخی، نقش مهمی در غنای فرهنگ ایران ایفا کرد. نفیسی در تهران متولد شد و تحصیلات خود را در ایران، سوئیس و فرانسه پیگیری کرد. او در دانشگاه تهران و دیگر مؤسسات آموزشی تدریس کرد و عضو فرهنگستان ایران بود. | '''سعید نفیسی'''، (متولد ۱۸ خرداد ۱۲۷۴، تهران - درگذشته ۲۳ آبان ۱۳۴۵، تهران) یکی از برجستهترین ادیبان، نویسندگان، شاعران، مترجمان و تاریخنگاران ایران در قرن بیستم بود که با سبک نگارش روان و ساده خود، به «معمار نثر جدید ایران» شهرت یافت. او با تألیف و ترجمه آثار متعدد در زمینههای ادبی و تاریخی، نقش مهمی در غنای فرهنگ ایران ایفا کرد. نفیسی در تهران متولد شد و تحصیلات خود را در ایران، سوئیس و فرانسه پیگیری کرد. او در دانشگاه تهران و دیگر مؤسسات آموزشی تدریس کرد و عضو فرهنگستان ایران بود. | ||
خط ۵۰: | خط ۵۰: | ||
==== فعالیتهای حرفهای اولیه ==== | ==== فعالیتهای حرفهای اولیه ==== | ||
[[پرونده:سعید نفیسی و برادرش حسنمشرف؛تحصلات اروپا.JPG|جایگزین=سعید نفیسی و برادرش حسنمشرف در دوران تحصلات در اروپا|بندانگشتی|270x270پیکسل|سعید نفیسی و برادرش حسنمشرف در دوران تحصلات در اروپا]] | |||
پس از جنگ جهانی اول، نفیسی تدریس تاریخ را در مدرسه علمیه، دارالفنون و سپس دانشگاه تهران آغاز کرد. او همچنین در مدرسه عالی تجارت و مدرسه صنعتی فعالیت داشت. علاوه بر آموزش، نفیسی در پستهای اداری مانند مدیریت بخشهایی در وزارت کشاورزی، تجارت و منافع عمومی، و مسئولیتهایی مانند مدیریت راه تهران-دماوند و بخش امتیازات، نقش ایفا کرد. این فعالیتها نشاندهنده توانایی او در مدیریت و آموزش بود. | پس از جنگ جهانی اول، نفیسی تدریس تاریخ را در مدرسه علمیه، دارالفنون و سپس دانشگاه تهران آغاز کرد. او همچنین در مدرسه عالی تجارت و مدرسه صنعتی فعالیت داشت. علاوه بر آموزش، نفیسی در پستهای اداری مانند مدیریت بخشهایی در وزارت کشاورزی، تجارت و منافع عمومی، و مسئولیتهایی مانند مدیریت راه تهران-دماوند و بخش امتیازات، نقش ایفا کرد. این فعالیتها نشاندهنده توانایی او در مدیریت و آموزش بود. | ||
خط ۶۸: | خط ۶۹: | ||
=== داستانها و نمایشنامهها === | === داستانها و نمایشنامهها === | ||
[[پرونده:ستارگان سیاه.JPG|جایگزین=مجموعه داستان ستارگان سیاه|بندانگشتی|200x200پیکسل|مجموعه داستان ستارگان سیاه]] | |||
[[پرونده:ماه نخشب.JPG|جایگزین=کتاب مجموعه داستان ماه نخشب|بندانگشتی|200x200پیکسل|کتاب مجموعه داستان ماه نخشب]] | |||
سعید نفیسی با پرکاری و استعداد خود در ادبیات، آثاری ماندگار در زمینه داستان کوتاه، رمان، نمایشنامه و شعر خلق کرد. سبک نگارش او، که بر سادگی، روانی و قوت دستوری تأکید داشت، او را به یکی از پیشگامان نثر مدرن فارسی و «معمار نثر جدید ایران» تبدیل کرد. نفیسی از پیچیدگی و تکلف در نوشتار پرهیز میکرد و آثارش را بهگونهای مینوشت که برای مخاطبان گستردهای، از عامه مردم تا پژوهشگران، قابل فهم باشد. | سعید نفیسی با پرکاری و استعداد خود در ادبیات، آثاری ماندگار در زمینه داستان کوتاه، رمان، نمایشنامه و شعر خلق کرد. سبک نگارش او، که بر سادگی، روانی و قوت دستوری تأکید داشت، او را به یکی از پیشگامان نثر مدرن فارسی و «معمار نثر جدید ایران» تبدیل کرد. نفیسی از پیچیدگی و تکلف در نوشتار پرهیز میکرد و آثارش را بهگونهای مینوشت که برای مخاطبان گستردهای، از عامه مردم تا پژوهشگران، قابل فهم باشد. | ||
یکی از آثار برجسته او، مجموعه داستانهای کوتاه «ستارگان سیاه» است که در سال ۱۲۹۵ خورشیدی منتشر شد. این مجموعه شامل داستانهایی است که به مسائل اجتماعی و انسانی میپردازند. نفیسی در این اثر، با زبانی ساده و تأثیرگذار، به نقد نابرابریها و مشکلات جامعه زمان خود پرداخت. داستانهای «ستارگان سیاه» با تمرکز بر زندگی روزمره و چالشهای مردم عادی، دیدگاه انتقادی او را به نمایش میگذارند و نشاندهنده تعهد او به مسائل اجتماعی هستند. | یکی از آثار برجسته او، مجموعه داستانهای کوتاه '''«ستارگان سیاه»''' است که در سال ۱۲۹۵ خورشیدی منتشر شد. این مجموعه شامل داستانهایی است که به مسائل اجتماعی و انسانی میپردازند. نفیسی در این اثر، با زبانی ساده و تأثیرگذار، به نقد نابرابریها و مشکلات جامعه زمان خود پرداخت. داستانهای «ستارگان سیاه» با تمرکز بر زندگی روزمره و چالشهای مردم عادی، دیدگاه انتقادی او را به نمایش میگذارند و نشاندهنده تعهد او به مسائل اجتماعی هستند. | ||
مجموعه داستان دیگر او، «ماه | مجموعه داستان دیگر او، '''«ماه نخشب»'''، به روایت داستانهای تاریخی اختصاص دارد. نفیسی در این اثر، با تکیه بر دانش عمیق تاریخی خود، وقایع گذشته ایران را بهصورت داستانی بازسازی کرده و درسهایی برای زمان حال ارائه داده است. این مجموعه، که ترکیبی از ادبیات و تاریخ است، توانایی نفیسی در پیوند این دو حوزه را نشان میدهد و بهعنوان یکی از آثار مهم او شناخته میشود. | ||
در زمینه نمایشنامهنویسی، «آخرین یادگار نادرشاه» (منتشرشده در سال ۱۳۰۵) از آثار شاخص نفیسی است. این نمایشنامه، که به زندگی و دوران [[نادرشاه افشار]] میپردازد، با زبان شاعرانه و توجه به جزئیات تاریخی نوشته شده است. نفیسی در این اثر، با ترکیب هنر دراماتیک و دانش تاریخی، یک درام تاریخی قوی خلق کرده که هم از نظر ادبی و هم از نظر تاریخی مورد تحسین قرار گرفته است. این نمایشنامه نشاندهنده توانایی او در بهتصویرکشیدن شخصیتهای تاریخی با عمق و احساس است.<ref name=":1" /> | در زمینه نمایشنامهنویسی، '''«آخرین یادگار نادرشاه»''' (منتشرشده در سال ۱۳۰۵) از آثار شاخص نفیسی است. این نمایشنامه، که به زندگی و دوران [[نادرشاه افشار]] میپردازد، با زبان شاعرانه و توجه به جزئیات تاریخی نوشته شده است. نفیسی در این اثر، با ترکیب هنر دراماتیک و دانش تاریخی، یک درام تاریخی قوی خلق کرده که هم از نظر ادبی و هم از نظر تاریخی مورد تحسین قرار گرفته است. این نمایشنامه نشاندهنده توانایی او در بهتصویرکشیدن شخصیتهای تاریخی با عمق و احساس است.<ref name=":1" /> | ||
=== ترجمهها === | === ترجمهها === | ||
نفیسی در ترجمه آثار ادبی جهانی به فارسی نیز نقش مهمی ایفا کرد. او با تسلط بر زبانهای فرانسوی، روسی و عربی، آثاری از نویسندگان برجسته جهان را به فارسی برگرداند. از جمله ترجمههای مهم او میتوان به «ایلیاد» و «ادیسه» اثر هومر، «توهمات گمشده» نوشته اونوره دو بالزاک، و آثاری از الکساندر پوشکین، ماکسیم گورکی و لئو تولستوی اشاره کرد. این ترجمهها، که با دقت و زیبایی انجام شدهاند، نه تنها ادبیات جهانی را به خوانندگان فارسیزبان معرفی کردند، بلکه به غنای زبان فارسی افزودند و به گسترش فرهنگ ادبی در ایران کمک کردند. | نفیسی در ترجمه آثار ادبی جهانی به فارسی نیز نقش مهمی ایفا کرد. او با تسلط بر زبانهای فرانسوی، روسی و عربی، آثاری از نویسندگان برجسته جهان را به فارسی برگرداند. از جمله ترجمههای مهم او میتوان به '''«ایلیاد»''' و '''«ادیسه»''' اثر هومر، '''«توهمات گمشده»''' نوشته اونوره دو بالزاک، و آثاری از الکساندر پوشکین، ماکسیم گورکی و لئو تولستوی اشاره کرد. این ترجمهها، که با دقت و زیبایی انجام شدهاند، نه تنها ادبیات جهانی را به خوانندگان فارسیزبان معرفی کردند، بلکه به غنای زبان فارسی افزودند و به گسترش فرهنگ ادبی در ایران کمک کردند. | ||
نفیسی همچنین اشعاری سرود که اگرچه در مقایسه با داستانها و ترجمههایش کمتر شناختهشدهاند، اما نشاندهنده تسلط او بر زبان و فرهنگ فارسی هستند. این اشعار، که در مجلات و مجموعههای ادبی منتشر شدهاند، بیانگر احساسات شخصی و دیدگاههای او درباره زندگی و فرهنگ ایرانی هستند.<ref name=":1" /> | نفیسی همچنین اشعاری سرود که اگرچه در مقایسه با داستانها و ترجمههایش کمتر شناختهشدهاند، اما نشاندهنده تسلط او بر زبان و فرهنگ فارسی هستند. این اشعار، که در مجلات و مجموعههای ادبی منتشر شدهاند، بیانگر احساسات شخصی و دیدگاههای او درباره زندگی و فرهنگ ایرانی هستند.<ref name=":1" /> | ||
خط ۸۵: | خط ۸۸: | ||
= پژوهشهای تاریخی = | = پژوهشهای تاریخی = | ||
سعید نفیسی در کنار فعالیتهای ادبی، در تاریخنگاری نیز دستاوردهای قابل توجهی داشت. او کتابهای متعددی درباره تاریخ ایران و جهان تألیف کرد که از جمله آنها میتوان به «[[بابک خرمدین]]»، درباره جنبش خرمدینان، «تاریخ تمدن | [[پرونده:بابک خرمدین؛ سعید نفیسی.JPG|جایگزین=کتاب بابک خرمدین|بندانگشتی|210x210پیکسل|کتاب بابک خرمدین]] | ||
سعید نفیسی در کنار فعالیتهای ادبی، در تاریخنگاری نیز دستاوردهای قابل توجهی داشت. او کتابهای متعددی درباره تاریخ ایران و جهان تألیف کرد که از جمله آنها میتوان به «[[بابک خرمدین]]»، درباره جنبش خرمدینان، '''«تاریخ تمدن ساسانی»'''، درباره تاریخ و فرهنگ دوره ساسانی، '''«تاریخ اجتماعی ایران معاصر»'''، درباره تحولات اجتماعی ایران مدرن، '''«تاریخ بحرین»'''، '''«تاریخ طاهریان»'''، '''«تاریخ ایران در دوران پیش از تاریخ»''' و '''«تاریخ عمومی قرون جدید»''' اشاره کرد. این آثار نشاندهنده عمق دانش نفیسی در تاریخنگاری و توانایی او در تحلیل دورههای مختلف تاریخی هستند. | |||
نفیسی همچنین در تصحیح و تحقیق متون تاریخی نقش مهمی ایفا کرد. او «تاریخ بیهقی» اثر ابوالفضل بیهقی را با حاشیههای مفصل تصحیح کرد که گاهی از متن اصلی طولانیتر بودند. برای مثال، حاشیه ۴۳۰ صفحهای او درباره خاندان افراسیاب در ترکستان، از پژوهشهای مشابه مانند کار بارتولد پیشی گرفت. او همچنین متونی مانند «مواهب الهی در تاریخ آل مظفر» و «دستور الوزراء» میرخواند را ویرایش کرد. نفیسی در نگارش تاریخی از رویکردی ادبی و انتقادی بهره میبرد که آثارش را برای مخاطبان عمومی و پژوهشگران جذاب و ارزشمند میکرد.<ref name=":0" /> | نفیسی همچنین در تصحیح و تحقیق متون تاریخی نقش مهمی ایفا کرد. او «تاریخ بیهقی» اثر ابوالفضل بیهقی را با حاشیههای مفصل تصحیح کرد که گاهی از متن اصلی طولانیتر بودند. برای مثال، حاشیه ۴۳۰ صفحهای او درباره خاندان افراسیاب در ترکستان، از پژوهشهای مشابه مانند کار بارتولد پیشی گرفت. او همچنین متونی مانند «مواهب الهی در تاریخ آل مظفر» و «دستور الوزراء» میرخواند را ویرایش کرد. نفیسی در نگارش تاریخی از رویکردی ادبی و انتقادی بهره میبرد که آثارش را برای مخاطبان عمومی و پژوهشگران جذاب و ارزشمند میکرد.<ref name=":0" /> | ||
== فعالیتهای آکادمیک == | == فعالیتهای آکادمیک == | ||
[[پرونده:سعید نفیسی؛5.JPG|جایگزین=سعید نفیسی|بندانگشتی|244x244پیکسل|سعید نفیسی]] | |||
سعید نفیسی بهعنوان یکی از برجستهترین استادان دانشگاه تهران، در دانشکدههای ادبیات و علوم انسانی و حقوق به تدریس پرداخت و نقش مهمی در تربیت نسل جدیدی از پژوهشگران و ادیبان ایرانی ایفا کرد. او همچنین در دانشگاههای قاهره در مصر و دانشگاه الیگر در هند به تدریس مشغول شد، که نشاندهنده شهرت بینالمللی او در محافل آکادمیک بود. نفیسی با تسلط بر زبانهای متعدد و دانش عمیق در ادبیات و تاریخ، درسهایی ارائه داد که هم از نظر علمی دقیق و هم از نظر آموزشی الهامبخش بودند. | سعید نفیسی بهعنوان یکی از برجستهترین استادان دانشگاه تهران، در دانشکدههای ادبیات و علوم انسانی و حقوق به تدریس پرداخت و نقش مهمی در تربیت نسل جدیدی از پژوهشگران و ادیبان ایرانی ایفا کرد. او همچنین در دانشگاههای قاهره در مصر و دانشگاه الیگر در هند به تدریس مشغول شد، که نشاندهنده شهرت بینالمللی او در محافل آکادمیک بود. نفیسی با تسلط بر زبانهای متعدد و دانش عمیق در ادبیات و تاریخ، درسهایی ارائه داد که هم از نظر علمی دقیق و هم از نظر آموزشی الهامبخش بودند. | ||
خط ۹۷: | خط ۱۰۲: | ||
== فعالیتهای زبانی == | == فعالیتهای زبانی == | ||
[[پرونده:سعید نفیسی؛3.JPG|جایگزین=سعید نفیسی|بندانگشتی|220x220پیکسل|سعید نفیسی]] | |||
سعید نفیسی در حوزه زبانشناسی نیز دستاوردهای قابل توجهی داشت. او در سال ۱۳۰۸، در سن ۳۴ سالگی، فرهنگ فرانسوی-فارسی دوجلدی را با بیش از ۲۰۰۰ صفحه تدوین کرد. این واژهنامه، که یکی از جامعترین فرهنگهای دو زبانه فارسی در زمان خود بود، نشاندهنده تسلط او بر زبان فرانسه و تعهدش به غنای زبان فارسی بود. این اثر نه تنها بهعنوان ابزاری برای آموزش زبان، بلکه بهعنوان منبعی برای پژوهشگران زبان و ادبیات مورد استفاده قرار گرفت. | سعید نفیسی در حوزه زبانشناسی نیز دستاوردهای قابل توجهی داشت. او در سال ۱۳۰۸، در سن ۳۴ سالگی، فرهنگ فرانسوی-فارسی دوجلدی را با بیش از ۲۰۰۰ صفحه تدوین کرد. این واژهنامه، که یکی از جامعترین فرهنگهای دو زبانه فارسی در زمان خود بود، نشاندهنده تسلط او بر زبان فرانسه و تعهدش به غنای زبان فارسی بود. این اثر نه تنها بهعنوان ابزاری برای آموزش زبان، بلکه بهعنوان منبعی برای پژوهشگران زبان و ادبیات مورد استفاده قرار گرفت. | ||
خط ۱۰۲: | خط ۱۰۸: | ||
== زندگی شخصی == | == زندگی شخصی == | ||
سعید نفیسی با | سعید نفیسی با پریمرز نفیسی ازدواج کرد و صاحب دو فرزند به نامهای نوشین و بابک شد. او به کتابدوستی شهرت داشت و بیش از ۵۰ سال از عمر خود را صرف جمعآوری کتاب کرد. مجموعه کتابهای او، بهویژه در زمینه ادبیات کلاسیک روسیه، یکی از جامعترین مجموعههای شخصی در ایران بود. نفیسی در زندگی شخصیاش فردی فروتن و متعهد به کار بود و به گفته نزدیکانش، ساعتهای طولانی را به مطالعه و نگارش اختصاص میداد. | ||
در سالهای پایانی عمر، نفیسی با اتهاماتی درباره سرقت ۷۸ نسخه خطی از کتابخانه ملی مواجه شد که در منزلش کشف و بعداً بازگردانده شدند. برخی این اتهامات را تلاشی برای تخریب شهرت او میدانند، در حالی که دیگران معتقدند این موضوع نشاندهنده خطایی از سوی او بود. با این حال، این ماجرا تأثیر چندانی بر جایگاه او بهعنوان یک ادیب و پژوهشگر برجسته نداشت.<ref name=":5">[https://www.ketabane.org/products/author-%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF-%D9%86%D9%81%DB%8C%D8%B3%DB%8C سعید نفیسی - کتابانه]</ref> | در سالهای پایانی عمر، نفیسی با اتهاماتی درباره سرقت ۷۸ نسخه خطی از کتابخانه ملی مواجه شد که در منزلش کشف و بعداً بازگردانده شدند. برخی این اتهامات را تلاشی برای تخریب شهرت او میدانند، در حالی که دیگران معتقدند این موضوع نشاندهنده خطایی از سوی او بود. با این حال، این ماجرا تأثیر چندانی بر جایگاه او بهعنوان یک ادیب و پژوهشگر برجسته نداشت.<ref name=":5">[https://www.ketabane.org/products/author-%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF-%D9%86%D9%81%DB%8C%D8%B3%DB%8C سعید نفیسی - کتابانه]</ref> |
ویرایش