کاربر:Khosro/صفحه تمرین تأسیسات هسته‌ای فردو: تفاوت میان نسخه‌ها

 

در طول سال‌ها، فردو شاهد تحولات متعددی از جمله نصب سانتریفیوژهای پیشرفته، افزایش ظرفیت غنی‌سازی، و حملات خرابکارانه مانند انفجار گزارش‌شده در سال ۲۰۱۳ بوده است. در ژوئن ۲۰۲۵، گزارش‌ها حاکی از انتقال بخش عمده اورانیوم غنی‌شده از فردو به مکانی نامعلوم پیش از حملات ادعایی آمریکا بود، که نشان‌دهنده آمادگی ایران برای حفاظت از ذخایر خود است. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بارها درباره فعالیت‌های فردو هشدار داده و خواستار شفافیت بیشتر شده است. با این حال، ایران این تأسیسات را بخشی از برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای خود می‌داند و از همکاری کامل با آژانس خودداری کرده است. این مقاله به بررسی پیشینه تأسیسات فردو، از ساخت مخفیانه تا نقش آن در مذاکرات هسته‌ای و تأثیرات حملات اخیر، می‌پردازد. همچنین، نگرانی‌های بین‌المللی، اقدامات خرابکارانه، و تحولات اخیر در این سایت بررسی می‌شود. منابع مورد استفاده نشان می‌دهند که فردو به دلیل طراحی مستحکم و موقعیت ژئواستراتژیک، همچنان یکی از چالش‌های اصلی در دیپلماسی هسته‌ای ایران و غرب باقی مانده است.<ref name=":0">[https://news.mojahedin.org/i/news/137559 مرکز هسته‌ای فردو - سازمان مجاهدین خلق ایران]</ref><ref name=":1">[https://www.sharghdaily.com/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA-6/1023433-%D8%AA%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%A7%D8%AA-%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88-%D9%82%D9%84%D8%A8-%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86 تاسیسات هسته‌ای فردو کجاست و چرا اهمیت دارد؟ - شبکه شرق]</ref><ref name=":2">[https://www.radiofarda.com/a/31007192.html ایران ساخت تاسیسات هسته‌ای جدیدی را در فردو شروع کرده است - رادیو فردا]</ref><ref name=":3">[https://www.independentpersian.com/node/303726/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D9%88-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C/%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7-%D9%88-%D8%B3%D9%87-%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1-%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A7%D9%82%D8%AF%D8%A7%D9%85-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%AA%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%A7%D8%AA-%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88-%D8%AA%D9%88%D8%AC%DB%8C%D9%87-%D8%BA%DB%8C%D8%B1%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C آمریکا و سه کشور اروپایی: اقدام ایران در تاسیسات فردو توجیه غیرنظامی ندارد - ایندیپندنت]</ref><ref name=":4">[https://fararu.com/fa/news/877933/%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88-%DA%A9%D8%AC%D8%A7%D8%B3%D8%AA فردو کجاست؟ - فرارو]</ref><ref name=":5">[https://utofx.com/fordo فردو؛ معمایی در دل کوه که محاسبات جهانی را به چالش کشیده است- یوتوفکس]</ref><ref name=":6">[https://shayanews.com/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%B3%D9%87-%D9%BE%D8%B3%D8%AA-%D9%BE%DB%8C%D8%B4%D9%86%D9%87%D8%A7%D8%AF%DB%8C-11/245144-%D8%AF%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%AA%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%A7%D8%AA-%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%87-%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88-%D8%A7%D8%B2-%DA%A9%D8%AC%D8%A7-%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%B9-%D8%B4%D8%AF-%D9%88%D8%B6%D8%B9%DB%8C%D8%AA-%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88-%D9%BE%D8%B3-%D8%A7%D8%B2-%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87-%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7 داستان تاسیسات هسته فردو از کجا شروع شد؟ - شایا نیوز]</ref><ref name=":7">[https://hambastegimeli.com/82312_%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%B1-%D9%85%D8%A7%D9%87%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87-%DB%8C%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA-%D9%88-%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%BE%D9%86%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%B1%DA%98%DB%8C%D9%85-%D8%A2%D8%AE%D9%88%D9%86%D8%AF%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D8%AA%D9%85%DB%8C-%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88 تصاویر ماهواره یی از ساخت و سازهای پنهانی رژیم آخوندی در سایت اتمی فردو - همبستگی ملی]</ref><ref name=":8">[https://www.dw.com/fa-ir/%D8%BA%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%88%D9%85-%D8%AF%D8%B1-%D8%AA%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%A7%D8%AA-%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D9%81%D8%B1%D8%AF%D9%88/a-15741860 غنی‌سازی اورانیوم در تاسیسات زیرزمینی فردو - دویچه‌وله]</ref>  

فردو در حال حاضر مجهز به سانتریفیوژهای پیشرفته، از جمله مدل‌های IR-۶ و IR-۴، است که نسبت به سانتریفیوژهای نسل اول کارایی بیشتری دارند. این پیشرفت‌ها به ایران امکان داده تا ظرفیت تولید اورانیوم غنی‌شده خود را به‌طور قابل‌توجهی افزایش دهد. به گفته آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، فردو تا سال ۲۰۲۳ میزبان بیش از ۱,۰۰۰ سانتریفیوژ فعال بود که بخش قابل‌توجهی از ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران را تولید می‌کردند. این ظرفیت فنی، همراه با طراحی زیرزمینی فردو، این تأسیسات را به یکی از مهم‌ترین اجزای برنامه هسته‌ای ایران تبدیل کرده است.<ref name=":2" />  

حملات هوایی آمریکا در ۲۱ ژوئن ۲۰۲۵ (۱ تیرماه ۱۴۰۴)، به تأسیسات هسته‌ای فردو، نطنز و اصفهان خسارات گسترده‌ای به زیرساخت‌های ایران وارد کرد. تأسیسات فردو، که در عمق کوه ساخته شده بود، به‌طور کامل تخریب شد و تجهیزات غنی‌سازی اورانیوم آن نابود گردید. در نطنز، سانتریفیوژهای پیشرفته (IR-8) تا ۷۰ درصد از بین رفتند، و تأسیسات اصفهان نیز با آسیب به راکتورهای تحقیقاتی و مخازن سوخت هسته‌ای مواجه شد. علاوه بر این، پالایشگاه شهران در تهران، که هدف ثانویه حملات بود، دچار آتش‌سوزی شد و تولید نفت ایران را تا ۲۰ درصد کاهش داد. این خسارات توانایی ایران در تولید سوخت هسته‌ای و صادرات انرژی را به شدت مختل کرده است.<ref>[https://www.dw.com/fa-ir/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7-%D8%A7%D8%B2-%D8%A8%D9%85%D8%A8-%D8%B3%D9%86%DA%AF%D8%B1%D8%B4%DA%A9%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87-%D8%A8%D9%87-%D8%AA%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%A7%D8%AA-%D8%A7%D8%AA%D9%85%DB%8C-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86/live-72996530 استفاده آمریکا از بمب سنگرشکن در حمله به تاسیسات اتمی ایران - دویچه‌وله]</ref>