۴۹۳
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
No index{{جعبه زندگینامه|اندازه جعبه | No index{{جعبه زندگینامه|اندازه جعبه=|نام=مای ساتو|تصویر=مای ساتو.jpg|اندازه تصویر=200|زادروز=۱۹۸۱ میلادی|زادگاه=توکیو-ژاپن|محل زندگی=استرالیا|ملیت=|نامهای دیگر=|نژاد=|تابعیت=|تحصیلات=حقوق و علوم اجتماعی|دانشگاه=کالج سلطنتی لندن / ردینگ / آکسفورد / دانشگاه ملی استرالیا و دانشگاه موناش|پیشه=گزارشگر ویژه حقوق بشر در ایران / استاد دانشگاه و مدیر موسسه سیاست گذاری جرم و عدالت دانشگاه لندن|سالهای فعالیت=|نهاد=سازمان ملل متحد|نماینده=|شناختهشده برای=|نقشهای برجسته=|سبک=|تأثیرگذاران=|تأثیرپذیرفتگان=|دستمزد=|دارایی خالص=|تلویزیون=|لقب=|دوره=|پس از=جاوید رحمان|پیش از=|حزب=|جنبش=|دین=|اتهام=|منصب=|آثار=|همسر=|شریک زندگی=|والدین=|خویشاوندان سرشناس=|جوایز=|امضا=|اندازه امضا=|signature_alt=|وبگاه=|imdb_id=|Soure_id=|پانویس=}} | ||
مای | مای ساتو (佐藤 舞) (۱۹۸۱ توکیو- ژاپن) حقوقدان و دانشگاهی ژاپنی، از ژوئیه ۲۰۲۴ بهعنوان گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد در امور حقوق بشر ایران منصوب شد. کارنامه علمی و حرفهای وی عمدتاً حول محور مجازات اعدام و عدالت کیفری بوده و در گزارشها و مواضع انتقادی خود، بر افزایش اعدامها، سرکوب حقوق اقلیتها، تبعیض جنسیتی و نقض آزادی بیان در ایران تأکید کرده است. <ref>https://www.mofa.go.jp/mofaj/fp/hr_ha/page25_001702.html</ref> <ref name=":0">https://www.ohchr.org/en/press-releases/2025/03/special-rapporteur-iran-presents-first-report-un-human-rights-council</ref> <ref name=":1">https://iranfocus.com/human-rights/53735-mai-sato-issues-first-report-on-the-human-rights-situation-in-iran/</ref> <ref name=":2">https://impactiran.org/2025/03/13/a-hrc-58-62-sr-on-iran-mai-satos-1st-report-to-the-human-rights-council/</ref> | ||
ماموریت مای ساتو در روز ۱۴ فروردین ۱۴۰۴ (۳ آوریل ۲۰۲۵) برای یک دورهی دیگر تمدید شد. <ref>[https://www.dw.com/fa-ir/%D8%AA%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%AF-%D9%85%D8%A3%D9%85%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AA-%D9%85%D8%A7%DB%8C-%D8%B3%D8%A7%D8%AA%D9%88-%D9%88-%D9%87%DB%8C%D8%A3%D8%AA-%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%A8-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82-%D8%A8%D8%B4%D8%B1-%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86/a-72133116 تمدید مأموریت مای ساتو وهیأت حقیقتیاب حقوق بشر درامور ایران – DW – ۱۴۰۴/۱/۱۴]</ref> | |||
== زندگی و تحصیلات == | == زندگی و تحصیلات == | ||
مای ساتو (Mai Sato) متولد توکیو است و تحصیلات خود را در رشته علوم اجتماعی در بریتانیا ادامه داد. او مدرک دکترای خود را در سال ۲۰۱۱ از کالج کینگ لندن دریافت کرد و در دانشگاههای ردینگ و آکسفورد مشغول به کار و تحقیق بوده است. از سال ۲۰۱۹، ساتو به عنوان دانشیار در دانشگاه ملی استرالیا و همچنین دانشگاه موناش در استرالیا فعالیت کرد. تمرکز پژوهشی او مسائل مربوط به مجازات اعدام و حقوق بشر در آسیا و آفریقا بوده است. | مای ساتو (佐藤 舞 - Mai Sato) متولد ۱۹۸۱ <ref>[https://www.asahi.com/articles/ASSCX10N5SCXUHBI02KM.html?msockid=256fbcb05c4565113443aaae5dce6404 www.asahi.com]</ref> توکیو است و تحصیلات خود را در رشته علوم اجتماعی در بریتانیا ادامه داد. او مدرک دکترای خود را در سال ۲۰۱۱ از کالج کینگ لندن دریافت کرد و در دانشگاههای ردینگ و آکسفورد مشغول به کار و تحقیق بوده است. از سال ۲۰۱۹، ساتو به عنوان دانشیار در دانشگاه ملی استرالیا و همچنین دانشگاه موناش در استرالیا فعالیت کرد. تمرکز پژوهشی او مسائل مربوط به مجازات اعدام و حقوق بشر در آسیا و آفریقا بوده است. | ||
در فوریه ۲۰۲۵، وی استاد و مدیر مؤسسه سیاستگذاری جرم و عدالت (ICPR) در دانشگاه بیرکبک لندن شد. | در فوریه ۲۰۲۵، وی استاد و مدیر مؤسسه سیاستگذاری جرم و عدالت (ICPR) در دانشگاه بیرکبک لندن شد. <ref>https://www.bbk.ac.uk/our-staff/profile/9486630/mai-sato</ref> <ref>[https://www.dw.com/fa-ir/%D9%85%D8%A7%DB%8C-%D8%B3%D8%A7%D8%AA%D9%88-%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%B4%DA%AF%D8%B1-%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87-%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%B1-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82-%D8%A8%D8%B4%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A2%D8%BA%D8%A7%D8%B2-%D8%A8%D9%87-%DA%A9%D8%A7%D8%B1-%DA%A9%D8%B1%D8%AF/a-69834550 مای ساتو، گزارشگر ویژه امور حقوق بشر ایران آغاز به کار کرد – DW – ۱۴۰۳/۵/۱۱]</ref> | ||
== فعالیتهای حرفهای == | == فعالیتهای حرفهای == | ||
ساتو علاوه بر فعالیتهای علمی، از بنیانگذاران سازمان غیرانتفاعی CrimeInfo برای لغو مجازات اعدام در ژاپن | ساتو علاوه بر فعالیتهای علمی، از بنیانگذاران سازمان غیرانتفاعی CrimeInfo برای لغو مجازات اعدام در ژاپن است. | ||
در ژوئیه ۲۰۲۴، شورای حقوق بشر سازمان ملل وی را بهعنوان | در ژوئیه ۲۰۲۴، شورای حقوق بشر سازمان ملل وی را بهعنوان [[گزارشگر ویژه حقوق بشر|گزارشگر ویژه وضعیت حقوق بشر در ایران]] پس از جاوید رحمان معرفی کرد. مای ساتو چهارمین گزارشگر ویژه پس از احیای مجدد این منصب است. (پس از [[موریس دنبی کاپیتورن]] و بر اساس سیاست استمالت و مماشات، تا ۹ سال جامعهی جهانی از تعیین گزارشگر ویژهی حقوق بشر برای ایران خودداری کرد تا اینکه با فعالیتهای اعتراضی و پیگیریهای مقاومت ایران و نهادهای حقوق بشری بینالمللی، این رویه با انتصاب [[احمد شهید]] در سال ۲۰۱۱ پایان یافت.) | ||
= مأموریت سازمان ملل و رویکرد انتقادی = | == مأموریت سازمان ملل و رویکرد انتقادی == | ||
مای ساتو در آغاز مأموریت خود اعلام کرد که متعهد به رسیدگی بیطرفانه به نقضهای حقوق بشر در ایران و استفاده از منابع معتبر در ارزیابیهای خود است. او همچنین بر تقویت گفتوگوی سازنده برای رعایت تعهدات حقوق بشری در ایران تأکید کرده است. | مای ساتو در آغاز مأموریت خود اعلام کرد که متعهد به رسیدگی بیطرفانه به نقضهای حقوق بشر در ایران و استفاده از منابع معتبر در ارزیابیهای خود است. او همچنین بر تقویت گفتوگوی سازنده برای رعایت تعهدات حقوق بشری در ایران تأکید کرده است. <ref>[https://x.com/drmaisato/status/1818988240088744016 موضع رسمی مای ساتو در اکانت ایکس دربارهی ماموریتش به عنوان گزارشگر ویژه حقوق بشر برای ایران]</ref> | ||
== حوزههای اصلی تمرکز == | == حوزههای اصلی تمرکز == | ||
در نخستین گزارش رسمی خود به شورای حقوق بشر و مجمع عمومی سازمان ملل، ساتو سه حوزه کلیدی را بهعنوان اولویت مأموریتش معرفی کرد: | در نخستین گزارش رسمی خود به شورای حقوق بشر و مجمع عمومی سازمان ملل، ساتو سه حوزه کلیدی را بهعنوان اولویت مأموریتش معرفی کرد: | ||
* شفافیت: انتقاد از فقدان آمار و دادههای رسمی درباره اعدامها و آمارهای کیفری، که موجب عدم پاسخگویی و امکان پنهانکاری دولت میشود. | * '''شفافیت:''' انتقاد از فقدان آمار و دادههای رسمی درباره [[اعدام در ایران|اعدامها]] و آمارهای کیفری، که موجب عدم پاسخگویی و امکان پنهانکاری دولت میشود. | ||
* حق حیات: نگرانی شدید درباره افزایش چشمگیر تعداد اعدامها در ایران، خصوصاً در سال ۲۰۲۴ که بیش از ۹۰۰ مورد اعدام ثبت شد | * '''حق حیات:''' نگرانی شدید درباره افزایش چشمگیر تعداد [[اعدام در ایران|اعدامها]] در ایران، خصوصاً در سال ۲۰۲۴ که بیش از ۹۰۰ مورد اعدام ثبت شد. | ||
* برابری جنسیتی: بررسی و انتقاد از قوانین تبعیضآمیز علیه | * '''برابری جنسیتی:''' بررسی و انتقاد از قوانین تبعیضآمیز علیه [[سرکوب زنان در ایران|زنان]]، از جمله نابرابری در شهادت در دادگاه، میراث، طلاق، ازدواج کودکان و [[سرکوب زنان در ایران|فشار بر زنان]] به علت رعایت [[طرح نور و حجاب اجباری|حجاب اجباری]]. <ref name=":0" /> <ref name=":1" /> | ||
== نقدها و اقدامات مشخص علیه نقض حقوق بشر در ایران == | == نقدها و اقدامات مشخص علیه نقض حقوق بشر در ایران == | ||
* افشاگری درباره موج اعدامها: ساتو ایران را با بیشترین نرخ اجرای مجازات اعدام نسبت به جمعیت در جهان معرفی کرد و از مسئولین خواست آمار دقیق و شفاف ارائه کنند. | * '''افشاگری درباره موج اعدامها:''' ساتو ایران را با بیشترین نرخ اجرای مجازات اعدام نسبت به جمعیت در جهان معرفی کرد و از مسئولین خواست آمار دقیق و شفاف ارائه کنند. | ||
* حمایت از فعالان حقوق بشر: اشاره به وضعیت زنان فعال محکوم به اعدام، فشار بر فعالان صنفی و حقوقی و سرکوب اعتراضات مردمی. | * '''حمایت از فعالان حقوق بشر:''' اشاره به وضعیت زنان فعال محکوم به اعدام، فشار بر فعالان صنفی و حقوقی و سرکوب اعتراضات مردمی. | ||
* برجستهسازی تبعیض علیه اقلیتها: اشاره به تبعیض علیه بهائیان، مسیحیان، اهل سنت، اقوام و سایر اقلیتها و افزایش فشار بر زندانیان سیاسی. | * '''برجستهسازی تبعیض علیه اقلیتها:''' اشاره به تبعیض علیه بهائیان، مسیحیان، اهل سنت، اقوام و سایر اقلیتها و افزایش فشار بر زندانیان سیاسی. | ||
* بررسی خشونت علیه زنان: ثبت ۱۳ مورد اعدام زنان در ایران در سال ۲۰۲۴ و گزارش ۱۷۹ مورد | * '''بررسی خشونت علیه زنان:''' ثبت ۱۳ مورد اعدام زنان در ایران در سال ۲۰۲۴ و گزارش ۱۷۹ مورد «زن کشی»، با اشاره به ریشههای ساختاری و حقوقی این خشونتها در قوانین ایران.<ref name=":3">[https://wncri.org/2025/03/19/dr-mai-sato-reports-to-un/ Dr. Mai Sato Reports to UN Human Rights Council: Surge in Executions, Suppression of Dissent, and Human Rights Violations in Iran]</ref> <ref name=":4">[https://iranfocus.com/human-rights/53735-mai-sato-issues-first-report-on-the-human-rights-situation-in-iran/ Mai Sato Issues First Report on the Human Rights Situation in Iran]</ref> | ||
* تأکید بر جهانی بودن حقوق بشر: ساتو تصریح کرد که استناد به ملاحظات فرهنگی و مذهبی نباید بهانهای برای نقض حقوق بشر و آزادیهای اساسی شود. | * '''تأکید بر جهانی بودن حقوق بشر:''' ساتو تصریح کرد که استناد به ملاحظات فرهنگی و مذهبی نباید بهانهای برای [[نقض حقوق بشر در ایران|نقض حقوق بشر]] و آزادیهای اساسی شود. <ref>https://www.ncr-iran.org/en/news/human-rights/un-condemns-irans-escalating-human-rights-violations-and-death-penalty-surge/</ref> | ||
== رویکرد تحلیلی و شواهد محور == | == رویکرد تحلیلی و شواهد محور == | ||
در تمامی گزارشها و سخنرانیهای رسمی، ساتو به جای اتکا به بیانیههای رسمی دولت ایران، بر دادههای جمعآوریشده از گروههای حقوق بشری و شهادتهای خانواده قربانیان تکیه داشته و شفافیت، برخورد علمی و اتکا به مستندات را اصل قرار داده است. او همواره خواهان همکاری سازنده و شفافیت مقامات ایران در پاسخدهی به مجامع بینالمللی و سازمانهای نظارتی حقوق بشر شده است. | در تمامی گزارشها و سخنرانیهای رسمی، ساتو به جای اتکا به بیانیههای رسمی دولت ایران، بر دادههای جمعآوریشده از گروههای حقوق بشری و شهادتهای خانواده قربانیان تکیه داشته و شفافیت، برخورد علمی و اتکا به مستندات را اصل قرار داده است. او همواره خواهان همکاری سازنده و شفافیت مقامات ایران در پاسخدهی به مجامع بینالمللی و سازمانهای نظارتی حقوق بشر شده است. <ref name=":0" /> <ref name=":2" /> <ref name=":3" /> <ref name=":4" /> | ||
= | == مواضع رژیم ایران در برابر انتصاب مای ساتو و گزارشهای او == | ||
«علی بحرینی», نماینده جمهوری اسلامی در سازمان ملل متحد، پس از اتمام ارایه گزارشهای گزارشگر ویژه سازمان ملل و هیات حقیقتیاب به صحن شورای حقوق بشر وارد شد، از روی متنی خواند، گزارشهای حقوق بشری را «مسخره» و ساخته «استکبار جهانی» دانست و سالن را ترک کرد. <ref>[https://iranwire.com/fa/features/139887-%D9%85%D8%A7%DB%8C-%D8%B3%D8%A7%D8%AA%D9%88-%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%B4%DA%AF%D8%B1-%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82%D8%A8%D8%B4%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D9%85-%DA%A9%D9%88%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D9%86-%D9%87%D9%85%DB%8C%D8%B4%D9%87-%D8%A8%D8%A7-%D9%85%D9%86-%D9%85%DB%8C%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF/ مای ساتو: اعدام کودکان همیشه با من میماند.]</ref> | |||
پیشتر سایتهای اصلی و رسمی رژیم ایران، خبر انتصاب مای ساتو را به نحوی هماهنگ و یکدست با عنوان «آغاز بهکار مای ساتو؛ ماموریتی با نقاب حقوق بشری» معرفی کرده بودند. <ref>[https://www.isna.ir/news/1403052013433/%D8%A2%D8%BA%D8%A7%D8%B2-%D8%A8%D9%87-%DA%A9%D8%A7%D8%B1-%D9%85%D8%A7%DB%8C-%D8%B3%D8%A7%D8%AA%D9%88-%D9%85%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AA%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D9%86%D9%82%D8%A7%D8%A8-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82-%D8%A8%D8%B4%D8%B1%DB%8C آغاز بهکار مای ساتو؛ ماموریتی با نقاب حقوق بشری - ایسنا]</ref> <ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1403/05/20/3137224/%D8%A2%D8%BA%D8%A7%D8%B2-%D8%A8%D9%87-%DA%A9%D8%A7%D8%B1-%D9%85%D8%A7%DB%8C-%D8%B3%D8%A7%D8%AA%D9%88-%D9%85%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AA%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D9%86%D9%82%D8%A7%D8%A8-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82-%D8%A8%D8%B4%D8%B1%DB%8C آغاز به کار مای ساتو؛ ماموریتی با نقاب حقوق بشری - تسنیم]</ref> | |||
== منابع == | == منابع == |
ویرایش