۸٬۷۵۸
ویرایش
کاربر:Khosro/صفحه تمرین1: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده:برای صفحه تمرین.jpg|بندانگشتی|887x887پیکسل]] | [[پرونده:برای صفحه تمرین.jpg|بندانگشتی|887x887پیکسل]] | ||
{{Infobox civil conflict| title = تقابل مشروطه و مشروعه| subtitle = تقابل مشروطه و مشروعه در جنبش مشروطه ایران| partof = جنبش مشروطه ایران| image =| caption =| date = ۱۲۸۵–۱۲۸۸ خورشیدی| place = تهران، تبریز و دیگر شهرهای ایران| coordinates =| causes = اختلاف بر سر قانون‌گرایی مدرن در برابر انطباق قوانین با شریعت اسلامیتضاد بین تجدد و سنت در جامعه ایران| goals = مشروطه‌خواهان: تأسیس مجلس شورای ملی و قانون اساسی مدرنمشروعه‌خواهان: نظارت فقها بر قوانین و حفظ شریعت اسلامی| methods = مشروطه‌خواهان: تحصن، مبارزه مسلحانه، تأسیس مجلسمشروعه‌خواهان: صدور فتوا، بسیج دستجات چماقدار، همکاری با دربار| status =| result = اعدام شیخ فضل‌الله نوری (۱۲۸۸ هـ.ش)تضعیف موقت مشروعه‌خواهانتداوم نفوذ استبداد قاجاری| side1 = '''مشروطه‌خواهان''' {{سخ}}{{•}} روشنفکران {{سخ}}{{•}} تجار و طبقه متوسط شهری {{سخ}}{{•}} مجاهدان آزادی‌خواه| side2 = '''مشروعه‌خواهان''' {{سخ}}{{•}} روحانیون سنتی {{سخ}}{{•}} دربار قاجار {{سخ}}{{•}} اقشار محافظه‌کار| side3 =| leadfigures1 = نمایندگان مجلس شورای ملی| leadfigures2 = شیخ فضل‌الله نوریمحمدعلی شاه قاجار| howmany1 =| howmany2 =| howmany3 =| casualties1 =| casualties2 =| casualties3 =| fatalities =| injuries =| arrests =| detentions =| charged =| fined =| casualties_label =| notes =| sidebox =}} | |||
مشروطه و مشروعه | |||
تأسیس | |||
تضعیف | |||
'''مشروطه و مشروعه'''، دو جریان اصلی در دوران [[جنبش مشروطه ایران]] (۱۲۸۵ هـ.ش) بودند که به تحولی بنیادین در تاریخ سیاسی ایران منجر شدند. جنبش مشروطه با هدف محدود کردن قدرت مطلقه سلطنت و ایجاد حکومتی قانون‌محور شکل گرفت و بر اصول قانون‌گرایی، تأسیس مجلس شورای ملی، و توزیع قدرت استوار بود. در مقابل، مشروعه‌خواهان، به رهبری [[شیخ فضل‌الله نوری]]، خواستار تطبیق قوانین با شریعت اسلامی و نظارت روحانیون بر مجلس بودند. این دو جریان در تقابل با یکدیگر قرار گرفتند؛ مشروطه‌خواهان به دنبال تجدد و آزادیخواهی بودند، در حالی که مشروعه‌خواهان با تأکید بر سنت و شریعت، مانعی برای دیکتاتوری سلطنتی ایجاد نکردند. مشروعه‌خواهان معتقد بودند که قوانین مجلس باید تحت نظارت شورای فقها باشد تا با شرع مطابقت داشته باشد، اما مشروطه‌خواهان بر استقلال مجلس و قانون‌گذاری مدرن تأکید داشتند. این تقابل به جدال‌های سیاسی و اجتماعی دامن زد و در نهایت به اعدام شیخ فضل‌الله نوری در ۱۲۸۸ هـ.ش توسط نیروهای مشروطه‌خواه منجر شد. مشروعه‌خواهان با حمایت از سلطنت و مخالفت با برخی اصلاحات، به‌ویژه در زمینه حقوق زنان و آزادی‌های مدنی، به حفظ ساختارهای سنتی کمک کردند.<ref name=":0">[https://article.mojahedin.org/i/%D8%AA%D9%81%D8%A7%D9%88%D8%AA-%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%B3-%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%B7%D9%87-%D8%A8%D8%A7-%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%B3-%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%B9%D9%87 تفاوت مجلس «مشروطه» با مجلس «مشروعه» - سازمان مجاهدین خلق ایران]</ref><ref name=":1">[https://hamyaar.ir/post/58709/%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%B7%D9%87-%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%B9%D9%87-%D9%88-%D9%87%D9%88%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A2%D9%86%D8%9B-%D8%AA%D9%82%D8%A7%D8%A8%D9%84-%D8%B3%D9%86%D8%AA/ مشروطه مشروعه و هواداران آن؛ تقابل سنت و تجدد در جنبش مشروطیت ایران - همیار]</ref><ref name=":2">[https://hourgan.ir/fa/news/372/%D8%AC%D8%AF%D8%A7%D9%84-%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%B9%D9%87-%D9%88-%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%B7%D9%87 جدال مشروعه و مشروطه - هورگان]</ref><ref>[https://jabbarian.com/what-is-constitutionalism-and-its-features/ مشروطیت یا مشروطه خواهی به زبان ساده چیست؟ - جباریان]</ref><ref>[https://valizadehh.ir/1403/11/02/%D8%AA%D9%81%D8%A7%D9%88%D8%AA-%D8%B3%D9%84%D8%B7%D9%86%D8%AA-%D9%85%D8%B7%D9%84%D9%82%D9%87-%D9%88-%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%B7%D9%87/ تفاوت سلطنت مطلقه و مشروطه - ولی‌زاده]</ref><ref name=":3">[https://sokhanetarikh.com/articles/%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%B7%D9%87-%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%B9%D9%87-%DB%8C%D8%A7-%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%B7%D9%87-%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%B1/ مشروطه مشروعه یا مشروطه سکولار - سخن تاریخ]</ref><ref name=":4">[https://melliun.org/iran/228582 مشروطه با همراهی مشروعه، راه را بر آزادیخواهی بسته است! - ملّیون ایران]</ref><ref name=":5">[https://www.iran-emrooz.net/index.php/think/more/49183/ ریشه جدال بین مشروطه و مشروعه - ایران امروز]</ref> | '''مشروطه و مشروعه'''، دو جریان اصلی در دوران [[جنبش مشروطه ایران]] (۱۲۸۵ هـ.ش) بودند که به تحولی بنیادین در تاریخ سیاسی ایران منجر شدند. جنبش مشروطه با هدف محدود کردن قدرت مطلقه سلطنت و ایجاد حکومتی قانون‌محور شکل گرفت و بر اصول قانون‌گرایی، تأسیس مجلس شورای ملی، و توزیع قدرت استوار بود. در مقابل، مشروعه‌خواهان، به رهبری [[شیخ فضل‌الله نوری]]، خواستار تطبیق قوانین با شریعت اسلامی و نظارت روحانیون بر مجلس بودند. این دو جریان در تقابل با یکدیگر قرار گرفتند؛ مشروطه‌خواهان به دنبال تجدد و آزادیخواهی بودند، در حالی که مشروعه‌خواهان با تأکید بر سنت و شریعت، مانعی برای دیکتاتوری سلطنتی ایجاد نکردند. مشروعه‌خواهان معتقد بودند که قوانین مجلس باید تحت نظارت شورای فقها باشد تا با شرع مطابقت داشته باشد، اما مشروطه‌خواهان بر استقلال مجلس و قانون‌گذاری مدرن تأکید داشتند. این تقابل به جدال‌های سیاسی و اجتماعی دامن زد و در نهایت به اعدام شیخ فضل‌الله نوری در ۱۲۸۸ هـ.ش توسط نیروهای مشروطه‌خواه منجر شد. مشروعه‌خواهان با حمایت از سلطنت و مخالفت با برخی اصلاحات، به‌ویژه در زمینه حقوق زنان و آزادی‌های مدنی، به حفظ ساختارهای سنتی کمک کردند.<ref name=":0">[https://article.mojahedin.org/i/%D8%AA%D9%81%D8%A7%D9%88%D8%AA-%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%B3-%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%B7%D9%87-%D8%A8%D8%A7-%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%B3-%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%B9%D9%87 تفاوت مجلس «مشروطه» با مجلس «مشروعه» - سازمان مجاهدین خلق ایران]</ref><ref name=":1">[https://hamyaar.ir/post/58709/%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%B7%D9%87-%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%B9%D9%87-%D9%88-%D9%87%D9%88%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A2%D9%86%D8%9B-%D8%AA%D9%82%D8%A7%D8%A8%D9%84-%D8%B3%D9%86%D8%AA/ مشروطه مشروعه و هواداران آن؛ تقابل سنت و تجدد در جنبش مشروطیت ایران - همیار]</ref><ref name=":2">[https://hourgan.ir/fa/news/372/%D8%AC%D8%AF%D8%A7%D9%84-%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%B9%D9%87-%D9%88-%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%B7%D9%87 جدال مشروعه و مشروطه - هورگان]</ref><ref>[https://jabbarian.com/what-is-constitutionalism-and-its-features/ مشروطیت یا مشروطه خواهی به زبان ساده چیست؟ - جباریان]</ref><ref>[https://valizadehh.ir/1403/11/02/%D8%AA%D9%81%D8%A7%D9%88%D8%AA-%D8%B3%D9%84%D8%B7%D9%86%D8%AA-%D9%85%D8%B7%D9%84%D9%82%D9%87-%D9%88-%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%B7%D9%87/ تفاوت سلطنت مطلقه و مشروطه - ولی‌زاده]</ref><ref name=":3">[https://sokhanetarikh.com/articles/%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%B7%D9%87-%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%B9%D9%87-%DB%8C%D8%A7-%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%B7%D9%87-%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%B1/ مشروطه مشروعه یا مشروطه سکولار - سخن تاریخ]</ref><ref name=":4">[https://melliun.org/iran/228582 مشروطه با همراهی مشروعه، راه را بر آزادیخواهی بسته است! - ملّیون ایران]</ref><ref name=":5">[https://www.iran-emrooz.net/index.php/think/more/49183/ ریشه جدال بین مشروطه و مشروعه - ایران امروز]</ref> | ||