۵۳۴
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۱۲: | خط ۱۱۲: | ||
== کودتای ۲۵ مرداد == | == کودتای ۲۵ مرداد == | ||
[[پرونده:آخوند کاشانی.jpeg|جایگزین=آیتالله کاشانی از سازماندهندگان کودتا|بندانگشتی|ابوالقاسم کاشانی و محمد بهبهانی از سازماندهندگان کودتا]] | [[پرونده:آخوند کاشانی.jpeg|جایگزین=آیتالله کاشانی از سازماندهندگان کودتا|بندانگشتی|[[سید ابوالقاسم کاشانی|ابوالقاسم کاشانی]] و محمد بهبهانی از سازماندهندگان کودتا]] | ||
شاه پس از چند جلسه ملاقات با روزولت متقاعد شد که با کودتا همراهی کرده و فرمان عزل مصدق و نخستوزیری زاهدی را امضا کند. شرط شاه این بود که در تهران نباشد و در صورت بروز مشکلی در روند کودتا با هواپیما همراه ملکه به بغداد پرواز کند. آخرین دیدار روزولت با شاه بعد از نیمه شب ۹ آگوست (۱۸مرداد ۱۳۳۲) انجام گرفت. توافق شد که صبح روز بعد پیکی از طرف سیا فرمانها را به کاخ سلطنتی ببرد و شاه بعد از امضا به سمت پناهگاه خود در رامسر پرواز کند. پیک دیر رسید و شاه بدون امضای فرمانها به رامسر پرواز کرده بود. برای گرفتن امضای شاه سرهنگ نصیری فرمانده گارد سلطنتی و از سلطنتطلبان وفادار ماموریت یافت و به سمت رامسر پرواز کرد. امضای شاه را گرفت و به تهران به نزد کرمیت روزولت فرستاد. | شاه پس از چند جلسه ملاقات با روزولت متقاعد شد که با کودتا همراهی کرده و فرمان عزل مصدق و نخستوزیری زاهدی را امضا کند. شرط شاه این بود که در تهران نباشد و در صورت بروز مشکلی در روند کودتا با هواپیما همراه ملکه به بغداد پرواز کند. آخرین دیدار روزولت با شاه بعد از نیمه شب ۹ آگوست (۱۸مرداد ۱۳۳۲) انجام گرفت. توافق شد که صبح روز بعد پیکی از طرف سیا فرمانها را به کاخ سلطنتی ببرد و شاه بعد از امضا به سمت پناهگاه خود در رامسر پرواز کند. پیک دیر رسید و شاه بدون امضای فرمانها به رامسر پرواز کرده بود. برای گرفتن امضای شاه سرهنگ نصیری فرمانده گارد سلطنتی و از سلطنتطلبان وفادار ماموریت یافت و به سمت رامسر پرواز کرد. امضای شاه را گرفت و به تهران به نزد کرمیت روزولت فرستاد. | ||
در شامگاه ۲۴ مرداد عملیات کودتا آغاز شد. طرح این بود که سرهنگ نصیری به همراه یک ستون از نظامیان ابتدا به منزل سرلشگر ریاحی رئیس ستاد ارتش رفته و او را بازداشت کند و سپس به خانه مصدق رفته و فرمان عزل او را ابلاغ کند. نصیری وقتی به در خانه ریاحی رسید کسی در خانه نبود. نصیری شک نکرد و به طرف اقامتگاه مصدق به راه افتاد. تیمسار ریاحی از نقشه کودتا اطلاع یافته بود و واحدهایی را به منزل مصدق برای خنثی کردن کودتا اعزام کرده بود. لحظاتی پس از رسیدن نصیری به اقامتگاه مصدق افسران حاضر در آنجا نصیری را بازداشت کرده و به ستاد فرماندهی برده زندانی کردند. تعدادی از افسرانی که در کودتا شرکت داشتند به محض اطلاع از لو رفتن عملیات کار خود را متوقف کردند. تعدادی دیگر که بیخبر بودند به کار خود ادامه دادند. یکی از افسران اداره مخابرات در بازار را تصرف کرد و دیگری دکتر فاطمی را در منزلش بازداشت کرد. | در شامگاه ۲۴ مرداد عملیات کودتا آغاز شد. طرح این بود که سرهنگ نصیری به همراه یک ستون از نظامیان ابتدا به منزل سرلشگر ریاحی رئیس ستاد ارتش رفته و او را بازداشت کند و سپس به خانه مصدق رفته و فرمان عزل او را ابلاغ کند. نصیری وقتی به در خانه ریاحی رسید کسی در خانه نبود. نصیری شک نکرد و به طرف اقامتگاه مصدق به راه افتاد. تیمسار ریاحی از نقشه کودتا اطلاع یافته بود و واحدهایی را به منزل مصدق برای خنثی کردن کودتا اعزام کرده بود. لحظاتی پس از رسیدن نصیری به اقامتگاه مصدق افسران حاضر در آنجا نصیری را بازداشت کرده و به ستاد فرماندهی برده زندانی کردند. تعدادی از افسرانی که در کودتا شرکت داشتند به محض اطلاع از لو رفتن عملیات کار خود را متوقف کردند. تعدادی دیگر که بیخبر بودند به کار خود ادامه دادند. یکی از افسران اداره مخابرات در بازار را تصرف کرد و دیگری [[سیدحسین فاطمی|دکتر حسین فاطمی]] را در منزلش بازداشت کرد. | ||
صبح روز بعد رادیو بر خلاف معمول برنامه خود را ساعت ۷ صبح شروع کرد. ابتدا با مارش نظامی و خواندن اطلاعیه رسمی و بعد از آن نیز مصدق شخصا صحبت کرد و اطلاع داد که کودتایی که توسط شاه و عناصر بیگانه ترتیب داده شده بود به نتیجه نرسید. | صبح روز بعد رادیو بر خلاف معمول برنامه خود را ساعت ۷ صبح شروع کرد. ابتدا با مارش نظامی و خواندن اطلاعیه رسمی و بعد از آن نیز مصدق شخصا صحبت کرد و اطلاع داد که کودتایی که توسط شاه و عناصر بیگانه ترتیب داده شده بود به نتیجه نرسید. | ||
ویرایش