۵ آذر

۵ آذر - از آغاز سال در تقویم رسمی ایران ۲۵۱ روز گذشته و به پایان آن ۱۱۴ روز (در سال عادی) یا ۱۱۵ روز (در سال کبیسه) مانده‌است.

رویدادها

• ۳۸۱ قبل از میلاد - آخرین جنگ اردشیر بابکان، با رومیان، با پیروزی ایران، به پایان رسید.
• ۱۳۵۷ - در تظاهرات خونین مردم گرگان ۱۵ نفر کشته‌شدند و بیش از ۱۵۰ نفر مجروح گردیدند.

۲۶ نوامبر

• ۱۴۹۱ - پایان حکومت مسلمانان در اسپانیا، محاصره «گراندا Granada» آخرين شهر مسلمان‌نشين اسپانيا (ال آندلس Al – Andalus) توسط نيروهاي متحد اسپانيايی (آراگون و کاستيل) آغاز شد.
• ۱۸۱۲ - اردوی فرانسه به رهبری ناپلئون بناپارت در روسیه دچاز هزیمت شد و تصمیم به بازگشت گرفت.
• ۱۹۲۴ - سال‌روز تأسیس جمهوری خلق مغولستان
• ۱۹۷۹ - آغاز استقرار نظامی آمریکا در خلیج فارس
• ۱۹۸۶ - گذرگاه ملک فهد، بر روی خلیج فارس، به عنوان نماد دوستی دو کشور بحرین و عربستان سعودی افتتاح شد.

زادروزها

• ۲۵۹ - ابونصر فارابی، فیلسوف و دانشمند بزرگ
• ۱۳۱۵ - جعفر حمیدی، شاعر، نویسنده و استاد دانشگاه
• ۱۳۲۲ - رضا مافی، خوشنویس

۲۶ نوامبر

۱۶۰۷ - جان هاروارد، روحانی انگلیسی و مؤسس دانشگاه هاروارد در آمریکا، کشیشی که ۴۰۰ جلد کتاب به‌کتاب‌خانۀ دانشگاه هاروارد و همچنین مبلغ ۷۷۹ پوند به‌این دانشگاه کمک نمود. بنا بر منابع رسمی هاروارد، تأسیس این دانشگاه، نه توسط یک فرد، بلکه حاصل تلاش جمعی بوده‌ است.

۱۸۷۶ - ویلیس هاویلند کریر، مخترع تهویۀ مطبوع و بنیان‌گذار شرکت کریر

۱۸۸۵ - هاینریش برونینگ، سیاست‌مدار آلمانی و صدر اعظم این کشور که طولانی‌ترین زمان صدر اعظمی جمهوری وایمار از آن اوست.

۱۹۰۹ - اوژن یونسکو، نمایش‌نامه‌نویس و نویسندۀ فرانسوی، با اصلیت رومانیایی و بارزترین نمایندۀ تئاتر آوانگارد فرانسه

۱۹۴۹ - مرعی الکثیری، اولین نخست‌وزیر تیمور شرقی پس از استقلال آن از اندونزی

درگذشت‌ها

• ۱۳۲۱ - محمد علی فروغی، ادیب و سیاست‌مدار ایرانی
• ۱۳۶۹ - سیدحسن میرخانی، خوشنویس و شاعر، ملقب به سراج‌الکاتب و از بنیان‌گذاران انجمن خوشنویسان ایران
• ۱۳۸۲ - صادق خلخالی، اولین صادره کننده احکام اعدام مخالفان جمهوری اسلامی
• ۱۳۸۴ - مرتضی ممیز، طراح گرافیک
• ۱۳۸۵ - بابک بیات، آهنگساز
• ۱۳۶۳ - محمود كريمی، استاد آواز در موسیقی شخصیت بی نظیر و استثنایی است؛ سالها به تدریس ردیف آوازی موسیقی ایران پرداخت.
• ۱۳۹۰ - یحیی شیدا، شاعر، ادیب، روزنامه‌نگار و نویسنده
• ۱۴۰۱ - شهدای خیزش سراسری ۱۴۰۱، عرشیا امام قلی زاده، هادیشهر - ندا بیات، زنجان غرب - حسن ناصری‌خور، مشهد - مصطفی مباشر، شیراز - عرفان داودی بهاروند - خرم‌آباد

۲۶ نوامبر

• ۱۵۰۴ - ایزابلای یکم (ایزابلای کاتولیک، ایزابلای اتحادگر)، شهبانوی کاستیا که پس از ازدواجش با فردیناند دوم، شهبانوی آراگون بود. او و فردیناند، با فتح گرانادا، اسپانیای واحد را پایه گذاردند و ایزابلا حمایت مالی از سفرهای اکتشافی کریستف کلمب در دنیای جدید را نیز بر عهده گرفت. ایزابلا و فردیناند، نخستین حاکمان اسپانیا بودند و عصر طلایی اسپانیا را بنیاد نهادند و اسپانیا به‌یکی از قدرت‌های بزرگ اروپا تبدیل شد. آن‌ها همچنین دست به‌اخراج یهودیان از اسپانیا زدند و مسلمانان گرانادا را هم که مسیحی نشده‌ بودند، اخراج کردند.
• ۱۸۲۷ - الن جی وایت، رهبر مذهبی و نویسنده آمریکایی، کلیسای ادونتیست روز هفتم را تأسیس کرد.
• ۱۸۷۶ - ویلیس کریر، مهندس آمریکایی، مخترع‌ تهویه مطبوع
• ۱۹۰۹ - اوژن یونسکو، نمایشنامه‌نویس و منتقد فرانسوی، رومانیایی تبار
• ۱۹۱۱ - پل لافارگ، نویسنده و فعال سیاسی سوسیالیست فرانسوی، نظریه‌پرداز مارکسیست، از بنیان‌گذاران حزب کارگران فرانسه و از اعضای کمون پاریس
• ۱۹۲۶ - جان برونینگ، طراح سلاح آمریکایی و مؤسس شرکت اسلحه‌سازی برونینگ
• ۲۰۱۸ - برناردو برتولوچی، کارگردان ایتالیایی برنده جایزه اسکار

مناسبت‌ها

• روز جهانی درخت زیتون