|
|
| (۴۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) |
| خط ۱: |
خط ۱: |
| {{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده|نام=آنتونیو گرامشی|تصویر=گرامشی ۳.JPG|توضیح تصویر=|نام اصلی=|زمینه فعالیت=فعال سوسیالیست|ملیت=ایتالیایی|تاریخ تولد=۲۲ ژانویهی ۱۸۹۱|محل تولد=روستای آلس نزدیک کالیاری|والدین=|خواهر و برادران=|تاریخ مرگ=۲۷ آوریل ۱۹۳۷|محل مرگ=|علت مرگ=بعلت عوارض ناشی از بیماری و زندان|محل زندگی=|مختصات محل زندگی=|مدفن=|در زمان حکومت=|اتفاقات مهم=|نام دیگر=|لقب=|بنیانگذار=حزب کمونیست ایتالیا|پیشه=سیاستمدار، روزنامهنگار، نویسنده|سالهای نویسندگی=|سبک نوشتاری=|کتابها=|مقالهها=|نمایشنامهها=|فیلمنامهها=|دیوان اشعار=|تخلص=|فیلم (های) ساخته بر اساس اثر(ها)=|همسر=|شریک زندگی=|وب گاه=|فرزندان=|تحصیلات=|دانشگاه=|حوزه=|شاگرد=|استاد=|علت شهرت=مشارکت در مبارزات سوسیالیستی|تأثیرگذاشته بر=مردم جهان از ابتدای قرن بیستم|تأثیرپذیرفته از=مارکس، هگل، لنین|وبگاه=|imdb_id=|جوایز=|گفتاورد=|امضا=}} | | {{ |
| | جعبه اطلاعات سیاستمدار |
| | | نام = زهرا نوروزی |
| | | تصویر =عزیز رضایی مادر رضاییهای شهید.jpg |
| | | معروف به = عزیز رضاییها |
| | | زادروز = ۱۳۰۸ |
| | | شهر تولد = تهران |
| | | کشور تولد = ایران |
| | | تاریخ مرگ = |
| | | شهر مرگ = |
| | | کشور مرگ = |
| | | فرزندان = احمد، رضا، مهدی، ابوالقاسم، فاطمه، آذر، مهین، صدیقه |
| | | تحصیلات = |
| | | دین = اسلام |
| | | حزب سیاسی = سازمان مجاهدین خلق ایران |
| | | سمت = |
| | | فعالیتها = از ۱۳۵۰ تاکنون همواره یار و پشتیبان مجاهدین بوده است |
| | |شناختهشده برای = مبارزه طولانی علیه دو دیکتاتوری شاه و شیخ |
| | |همسر=خلیل رضایی |
| | }}'''عزیز رضایی'''، با اسم اصلی '''«زهرا نوروزی»''' (زاده ۱۳۰۸ خورشیدی، تهران) مادر رضاییهای شهید است. او سه پسر خود یعنی احمد، رضا و مهدی و سه دختر خود یعنی صدیقه، آذر و مهین را که اعضای سازمان مجاهدین خلق ایران بودند از دست داده است. علاوه بر سه پسر و سه دختر، علی زرکش همسر مهین رضایی، شهید سردار موسی خیابانی همسر شهید آذر رضایی نیز از جمله شهدای خانواده رضاییها هستند. عزیز رضایی پس از انقلاب ضدسلطنتی توسط بسیاری از رسانهها مورد توجه قرار گرفت و سخنرانیهایی نیز داشت. محبوبیت او در بین مردم تا حدی بود که حتی دیداری بین خمینی و او ترتیب داده شد. عزیز رضایی از همان ابتدای انقلاب با سرکوب احزاب سیاسی و به ویژه اعضای سازمان مجاهدین خلق مخالفت کرد. پس از آغاز مبارزه مسلحانه عزیز رضایی نیز از ایران خارج شد و تا کنون از نزدیکان سازمان مجاهدین خلق ایران بوده است. چند فرزند دیگر او همچنان از اعضای سازمان مجاهدین خلق ایران هستند. او چندی قبل در دهه دهم زندگی خود با نوشتن نقشه مسیر مجددا برای مبارزه تجدید پیمان کرد. [[حمید اسدیان]] درباره کلمه مادر گفته است: «مادر رضاییها» که بیشتر در ادبیات سیاسی خودمان به کار میبریم، حاوی پیام مشخصیست از «مادر»ی همچون مادران دیگر که یک، دو، سه، چهار، یا چند فرزند خود را در مسیر مبارزه از دست دادهاند. |
|
| |
|
| '''آنتونیو گرامشی،''' (زادهی۲۲ ژانویهی ۱۸۹۱ درگذشت ۲۷ آوریل ۱۹۳۷)<ref>جوزپه فیوری، زندگی مرد انقلابی، ترجمهٔ مهشید امیرشاهی، تهران: انتشارات خوارزمی، ۱۳۶۰ صفحه ۱۲</ref> نظریهپرداز مارکسیست ایتالیایی است که بیش از هر چیز به خاطر تبیین مفهوم “هژمونی” شهرت دارد. گرامشی یکی از بنیانگذاران حزب کمونیست ایتالیا بود (۱۹۲۱) در سال ۱۹۲۶ به دست فاشیستها زندانی شد و باقی عمرش را در زندان گذراند. با وجود شرایط نامساعد جسمی در زندان نیز مطالعات خود را ادامه داد. نتیجه تحقیقات او پس از سقوط فاشیسم در کتابی با عنوان “یادداشتهای زندان” (۱۹۳۵-۱۹۲۹) منتشر شد که اساس نظریات او را شکل میدهد.
| | == تولد == |
| | زهرا نوروزی (عزیز) سال ۱۳۰۸ در تهران و در خانوادهای مذهبی و خوشنام چشم به جهان گشود. پدرش با مغازهای درناصرخسرو به کسب و کار اشتغال داشت و بعدا مغازه لولافروشی باز کرد که یگانه برادر عزیز و فرزندان او هنوز هم آن را همراه با یک مغازه پردهفروشی اداره میکنند. مادرش زنی خانهدار بود که تنها سواد خواندن قران داشت. عزیز بهعنوان اولین فرزند خانواده به اصرارخودش توانست تا کلاس ششم ابتدایی را به تحصیل ادامه دهد گرچه به علت قانون اجباری عدم حجاب و اینکه خانواده نیز با نصب عکس بدون حجاب او در گواهینامه به هیچوجه موافق نبود، عزیز نتوانست گواهینامه پایان تحصیلات ابتدایی را بدست آورد و برای سایر خواهران نیز معلم سرخانه آوردند تا اینکه بهتدریج با رفتن فرزندان عزیز به مدرسه و تغییر محیط فرهنگی خانه، یگانه برادر و سایر خواهران عزیز نیز اجازه یافتند در مدرسه تحصیل کنند. عزیز درباره آن دوران میگوید: ” مدرسه رفتن و درس خواندن را خیلی دوست داشتم اما جوّ خانواده با آنکه بسیار صمیمی و مهربان بود اجازه نمیداد. من برای دانستن پاسخ سؤالاتی که داشتم با دختر همسایه که تحصیلکرده و باسواد بود، دوست شدم.“ |
|
| |
|
| مشخصات اصلی ایدههای (مارکسیستی) گرامشی عبارتند از زیر سوال بردن جبر اقتصادی و رد ایده قوانین تاریخ. این نظریات به بهترین شکل در سخنان او درباره انقلاب روسیه تبلور یافتهاست.
| | == خانواده عزیز رضایی == |
| | عزیز رضایی سپس به عقد ازدواج خلیل الله رضایی (پدر رضائیهای شهید) که شاگرد مغازه «حاج آقا» (پدر عزیز) بود، درمیآید. |
| | [[پرونده:حاج خلیل رضایی.jpg|بندانگشتی|250x250پیکسل|حاج خلیل رضایی]] |
| | پدر عزیز طی ده روز اول عاشورا مجلس روضهخوانی ترتیب میداد و از نوههای خود بهخصوص پسران عزیز میخواست حتما در این مجالس شرکت کنند. عزیز در این باره میگوید: احمد اما بهسبب تیزهوشی و انگیزههای سیاسی ـ مبارزاتی اما با برگزاری مراسم سوگواری عاشورا بدون تکیه بر وجوه حماسی و انسانی آن مخالف و معتقد بود: «اینکه پیرمردها در یک اتاق جمع شده برای امام حسین گریهزاری کنند و جوانهایشان هم در اتاق دیگر جمع شده و راجع به شکل و شمایل دخترها حرف بزنند، مفهوم فلسفه عاشورا و شهادت امام حسین که از قضا جوهره مراسم سوگواریست، در این میان گمشده از دست میرود». |
|
| |
|
| == گاهشمار زندگی آنتونیو گرامشی ==
| | طی دوران اقامت عزیز و بچهها در خانه «حاج آقا»، والدین عزیز بهخصوص مادربزرگ که زنی مذهبی و بسیار فهمیده بود، در پرورش اخلاق مذهبی، نظم و احساس انسانی نسبت به دیگران در بچهها تأثیر بهسزایی داشتند زیرا خودشان نیز بسیار انساندوست و کمکرسان دیگران بودند طوری که نیازمندان اغلب به خانه آنها آمده و مادر عزیز به آنها کمک میکرد و در این زمینه چنان دست باز داشت که پدر عزیز اغلب میگفت: «اگر صد تومان هم به خانم بدهم برای خرید برود به خانه که برمیگردد هیچ ندارد همه را به این و آن کمک کرده یا چیزی برایشان خریده“ |
|
| |
|
| آنتونیو گرامشی، مبارز فعال و پرشور کمونیست و جنبش جهانی کارگری، بنیانگذار حزب کمونیست ایتالیا، از سال ۱۹۱۱ تا ۱۹۱۴ در دانشگاه تورین تحصیل کرد. در سال ۱۹۱۳ عضو حزب سوسیالیست ایتالیا شد. در سالهای جنگ اول جهانی، سردبیری هفتهنامهی سوسیالیستی «ایل گریدو دل پوپولو» (فریاد خلق) را بر عهدهداشت و بلافاصله پس از پیروزی انقلاب اکتبر، طی مقالهای در این نشریه از انقلاب سوسیالیستی روسیه حمایت کرد.
| | خانواده رضایی پس از حدود ۲۰ سال زندگی در منزل پدری عزیز و بعد از اینکه او برایشان در میدان شاه خیابان درختی خانهای خرید، بهآنجا نقل مکان نمودند. اما با ضربه سال ۱۳۵۰ به مجاهدین، جمع صمیمی خانواده عزیز از هم پاشید و با دستگیری رضا رضایی سایر فرزندانش نیز ناچار مخفی گردیدند. |
|
| |
|
| در آغاز ۱۹۱۷، گرامشی بهعنوان روزنامهنگار در روزنامهی محلی سوسیالیستی تورین به نام IL Grido del Popolo (فریاد خلق) کار میکرد و نیز با ''Avanti! (به پیش!)'' همکاری داشت. در نخستین ماههای پس از انقلاب فوریهی روسیه، همچنان اخبار مربوط به انقلاب در ایتالیا بهندرت منعکس میشد. این اخبار عمدتاً به چاپ مقالات آژانسهای خبری لندن و پاریس محدود بودند. در ''آوانتی'' پوشش خبری مربوط به روسیه در مقالاتی با امضای «جونیور»، نام مستعار واسیلی واسیلویچ ساچاملین، یک تبعیدی روس انقلابی و سوسیالیست جای میگرفت.<ref>گرامشی و انقلاب روسیه / آلوارو بیانچی و دانیلا موسی / ترجمهی مهرداد امامی
| | سایه سنگین خاطرات دور شهادت فرزندان و یادمان آنها را که عزیز هنگام بازگو به ملاحظه احساس شنونده، در پنهان کردنشان سخت میکوشد را اما در پیچ و تاب قطرههای اشکی که در لابلای پلکها پیچیده یا در شیار چینهای صورت گم میشوند خوب میتوان دید و صعوبت آنها را به سهولت فهمید. |
|
| |
|
| ALVARO BIANCHI and DANIELA MUSSI, Gramsci and the Russian Revolution, Jacobin, 04.25.2017</ref>رهبری حزب سوسیالیست ایتالیا (PSI)، بهمنظور فراهم کردن اطلاعات قابلاتکا برای سوسیالیستهای ایتالیا تلگرامی به اودینو مورگاریِ نماینده که در لاهه بود، زد و از او خواست تا به پتروگراد برود و با انقلابیون تماس برقرار کند. سفر انجام نشد و مورگاری در ژوییه به ایتالیا بازگشت. در ۲۰ آوریل، ''آوانتی!'' یادداشتی به قلم گرامشی در مورد تلاش نماینده برای سفر منتشر کرد و مورگاری را «سفیر سرخ» نامید. شور و شوق گرامشی در رابطه با وقایع روسیه مشهود بود. گرامشی در آن موقع معتقد بود که قدرت بالقوهی طبقهی کارگر ایتالیا برای مواجه شدن با جنگ ارتباط مستقیمی با قدرت پرولتاریای روسیه دارد. او میاندیشید که با انقلاب در روسیه، تمام مناسبات بینالمللی به نحوی بنیادین تغییر خواهد کرد. در ۱۹۱۹ هفتهنامهی «اوردینه نوئووو» ''نظم نوین'' (''Ordine'' ''Nuovo'') را به همراه تولیاتی و دیگران در تورین، مهمترین مرکز صنعتی ایتالیا و مقر کارخانههای فیات بهراه انداخت؛ جایی که جنبش کارگری در اوج خود بود و زمینهساز شکلگیری شوراهای کارگری در «دو سالِ سرخ» بود. این نشریه نقش بسیار مهمی در کمک به سازماندهی شوراها و انعکاس فعالیت آنها داشت. گرامشی با انتقاداتی که به حزب سوسیالیست ایتالیا داشت،
| | == شهادت احمد رضایی == |
| | [[پرونده:احمد رضایی (2).jpg|بندانگشتی|290x290پیکسل|احمد رضایی اولین شهید سازمان]] |
| | عزیز رضایی درباره شهادت اولین فرزند خود احمد، اولین شهید سازمان مجاهدین خلق میگوید: ”احمد سال پنجاه شهید شد که بعد از فرار رضا بود. نباید سر قرار میرفت چون یک قرار احتیاط بود. رضا هم به او گفته بود نرود اما احمد در جوابش میگوید خون ما باید ریخته شود تا راه باز شود و رفته بود سر قراری که با دوستش در چهار راه غفاری داشت که یکهو میبیند در محاصرهاند و شروع به تیراندازی میکند تا دوستش را فرار دهد و بعد که تیرش تمام میشود عمدا بهحالت تسلیم میایستد تا مأموران ساواک برای دستگیری به او نزدیک شوند. آن وقت نارنجکش را میکشد.... در رادیو گفتند در چهار راه غفاری یک خرابکار کشته شده. آن موقع رضا از زندان فرار کرده و با مهدی مخفی بودند. صبح روز بعد من چند بسته برای پدر و محسن که در زندان بودند درست کردم که به آنجا بروم. تاکسی گرفتم و به راننده که گفتم قزل قلعه، پرسید زندانی داری؟ گفتم بله. پرسید مواد داشته؟ گفتم نه، سیاسی بوده، گفت خدا به فریادت برسد. گفتم آن کسی که دیروز سر چهار راه غفاری کشته شد پسر من بوده، پسر ۲۴ ساله مرا کشتهاند. راننده دوباره گفت خدا به دادت برسد. آنوقت خانمی که در تاکسی بود رو کرد به من که خوب چرا این کارها را میکنند که هم خودشان و هم دیگران را به کشتن بدهند که راننده تاکسی در جوابش گفت: خوب به خاطر من، به خاطر تو، به خاطر خلق و امیدوارم که یک روز با مشتهایمان در زندان را باز کنیم. بعد که رسیدیم جلوی زندان، راننده هم پیاده شد و ایستاد به تماشا که جمعیت زیادی از خانوادههای زندانیان سیاسی که مقابل زندان جمع بودند تا چشمشان به من افتاد یکهو همگی گریهکنان آمدند بطرف من، اما من به آنها گفتم احمد سفارش کرده که بعد از شهادت او مبادا کسی گریه کند. تازه شماها باید انتقام اینها را هم بگیرید. آن روز به هرحال بهمن ملاقات ندادند اما جمعیت با من به خانه ما آمد و مراسمی گرفتیم. شهادت احمد در یازدهم بهمن ۱۳۵۰، یک روز برفی خیلی سرد بود و جریان آن را روزنامههای عصر نوشته و رادیو هم خبرش را پخش کرد که ولولهای انداخت میان مردم و خون احمد از سال پنجاه به بعد راه مبارزه را باز کرد.<ref>[https://iranntv.com/205429-%DB%8C%D8%A7%D8%AF-%D8%A7%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86-%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF-%D9%85%D8%AC%D8%A7%D9%87%D8%AF-%D8%AE%D9%84%D9%82-%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D8%B1%D8%B6%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%DA%AF%D8%B1%D8%A7 یاد اولین شهید مجاهد خلق احمد رضایی گرامی باد - سایت سیمای آزادی]</ref> |
|
| |
|
| در ۱۹۲۱ حزب کمونیست ایتالیا را پایهگذاری کرد. او در ۱۹۲۲ بهعنوان نمایندهی کمونیستهای ایتالیا به مسکو رفت و چند سال با کمینترن کار کرد. در انتخابات عمومی ایتالیا در ۱۹۲۴ که فاشیستها اکثریت یافتند، گرامشی به نمایندگی مجلس انتخاب شد، و چون در آن زمان هنوز مصونیت پارلمانی رعایت میشد، توانست برای فعالیت به رم بازگردد. در همان سال وی به دبیر کلی حزب کمونیست ایتالیا برگزیده شد. در سال ۱۹۲۴ به پیشنهاد و پیگیری گرامشی، روزنامهی «اونیتا» (وحدت) ارگان کمیتهی مرکزی حزب کمونیست ایتالیا در شهر میلان شروع به کار کرد. در سال ۱۹۲۴ فراکسیون پارلمانی حزب در مجلس ایتالیا به رهبری او سیاست فاشیسم را افشاء و تقبیح کرد.
| |
|
| |
|
| در ۱۹۲۶ گرامشی دستگیر شد، و پس از مدتی بهعلت بیماریای که از دوران کودکی از آن رنج میبرد، او را به زندان خاصی فرستادند، و اجازه دادند که با محدودیتهایی دفتر یادداشت و قلم دریافت کند. از ۱۹۲۹ بود که اولین یادداشتهای زندان را نوشت، که توسط خواهرزنش از زندان خارج میشد. فاشیستها عملا تا آخر عمرش از ترس این انسانِ گوژپشت اما نابغه، او را در زندان نگه داشتند. گرامشی سالهای ۱۹۲۶ تا ۱۹۲۷ را در زندانهای رژیم فاشیستی موسولینی گذراند. از آنجا که سخت بیمار بود، واپسین روزهای زندگیاش را در بیمارستان گذراند و در حالیکه قرار بود روز ۲۱ آوریل ۱۹۲۷ آزاد شود، بیماریهای سخت و گوناگونش چنین اجازهای به او نداد. سرانجام گرامشی، یک هفته بعد در ۲۷ آوریل در بیمارستان «کی سیسانا» رم درگذشت. تاتیانا خواهرش هنگام ترتیب مراسم تدفین موفق شد «یادداشتهای زندان» گرامشی را که ۳۳ دفتر را شامل میشد، مخفیانه از اتاقش خارج سازد و به صورت محمولهی دیپلماتیک به مسکو بفرستد.گرامشی در ۱۹۳۷ به علت بیماری درگذشت، و خواهر زنش موفق شد که مجموعهی ۳۳ دفتر یادداشت را به دست دیگر رهبران کمونیست ایتالیا که در تبعید در مسکو به سر میبردند، برساند. این یادداشتها بهتدریج پس از جنگ جهانی دوم منتشر شد.
| |
|
| |
|
| === بنیانگذاری حزب کمونیست ایتالیا ===
| | سال ۱۳۵۰ رضا و بنیانگذاران در زندان بودند. گفتند برویم منزل آیتالله خوانساری که در بازار فرشفروشها بود. به مادران گفتند ابتدا در مسجد شاه جمع شوند و از آنجا به اتفاق برویم منزل خوانساری. مادرها همگی رفتیم منزل او اما آن روز ما را راه ندادند. دوباره قرار گذاشتیم. من رفتم مسجد شاه دیدم هیچکس نیست خیال کردم دیر آمدهام و مادران دیگر رفتهاند. بهتنهایی رفتم منزل خوانساری. در که زدم پیشخدمت در را باز کرد و پرسید چکار داری؟ گفتم برای حساب و کتاب خمس آمدهام خدمت آقا. در را باز کرد و گفت بفرمایید. رفتم دیدم هیچکس نیامده. نشستم توی اتاق. یک عده بدبخت بیچاره نشسته بودند دورتادور اتاق. من هم نشستم. یکی یکی میرفتند پیش آقا. نوبت من که رسید پسر خوانساری، سید جعفر مرا صدا زد و پرسید چکار دارید؟ گفتم بچههای من و پدرشان در زندان هستند خواستم شما کاری برای آنها انجام دهید. رفت یک مقدار پول آورد که به من بدهد. گفتم من احتیاج به پول ندارم من از شما میخواهم اقدامی کنید لااقل پدرشان را آزاد کنند. گفت ما برای همه اقدام میکنیم. دیدم نمیخواهد کاری کند خواستم از منزل خارج شوم که صدای همهمهای به گوشم رسید. پیشخدمت گفت صبر کن و رفت در را باز کرد دید جمعیت زیادیست. در را بست و به من گفت قدری صبر کن تا اینها بروند. من ایستادم توی حیاط و بعد رفتم از در دیگر که توی ساختمان بود در را باز کردم و همه مادران آمدند تو طوری که حیاط و پلهها پر از جمعیت شد و مجبور شدند جمعیت را ببرند پیش آقا. مادران از زندان گفتند، از شکنجهها گفتند، از بچههایشان تعریف کردند که این بچهها مسلمانند باید کاری کنید که اینها را اعدام نکنند، آقا بهظاهر قدری متأثر شد که پسرش به او گفت آقا وقت نماز است. آقا از جا بلند شد، ما صبر کردیم آقا وضو گرفت تا از در رفت بیرون، ما هم دنبالش حرکت کردیم بهطرف مسجد سید عزیزالله. آن روزها مصادف با عاشورا بود و بازار هم بسته بود اما آقای خوانساری که به طرف مسجد و پیشاپیش جمعیت راه افتاد ما ۶۰ ـ ۵۰ مادر هم به دنبالش حرکت کردیم و جمعیت هم در دو طرف ایستاده بود و تماشا میکرد. آنوقت من دیدم ما مادران با بودن این جماعت خیلی ساکت هستیم که یکهو با صدای بلند گفتم آهای بازاریها بیشتر شما احمد رضایی را میشناسید، او را کشتند حالا هم بچههای ما در زندان زیر شکنجه هستند. بعد مادر بدیعزادگان گفت بچه مرا چهار ساعت روی اجاق برقی سوزاندهاند، مادران دیگر هم هرکدام در این باره چیزی گفتند که جمعیتی هم که در دو طرف ایستاده بود همه گریه میکردند و به مسجد که رسیدیم دیگر خیلی شلوغ شده بود، مادرها هم گریه میکردند و بعضی حالشان به هم خورد. من هم کناری ایستاده بودم اما جمعیت سراغم آمده سؤال میکردند چه خبر شده و من بهآنها میگفتم من مادر احمد رضایی هستم و این مادران هم فرزندانشان در زندان زیر شکنجه هستند.... “<blockquote>حمید اسدیان درباره حرفهای عزیز گفته است: «توجه کنیم که این خاطرات متعلق به سال ۱۳۵۰ است یعنی زمانی که بر اثر حاکمیت ساواک هیچ خبری از اعتراضات زنان نبوده و راه انداختن چنین تظاهراتی با ۶۰ ـ ۵۰ مادر در واقع پدیده جدیدی بود که قبلا نمونهاش را نداشتیم بلکه مهمتر اینکه عزیز بهعنوان مادر اولین شهید سازمان مجاهدین خلق، فرزند خود را پرچمی ساخته تا زندانیان دیگر را که زیر شکنجه هستند مطرح کند»</blockquote> |
| نوزدهم ژوییهی ۱۹۲٠ دومین کنگرهی انترناسیونال کمونیستی در مسکو برگزار شد. از گروه نظم نوین کسی در هیئت نمایندگی حزب سوسیالیست ایتالیا حضور نداشت. در این هیئت بوردیگا، رهبر جناح “امتناع” و یکی از مخالفین سیاست پارلمانی و انتخاباتی حزب حضورداشت. جیاسینتو منوتی سراتی از «هواداران سیاست انتخاباتی » عضو دیگر این هیئت بود. این دو بر سر مسئلهی پارلمانتاریسم اختلاف نظر داشتند، اما، هر دو بر سر خط سیاسی کمونیستهای تورین نظری خصمانه داشتند. در طی روند کنگره، گرامشی و اعضای نظم نوین اعتبار زیادی کسب کردند. جنبش شوراها در ایتالیا به پایگاه کارگران تورین محدود بود، اما، اخبار مربوط به مبارزات آن و پروژهی سیاسیاش از طریق نوشتههای گرامشی به لنین رسید. لنین از طریق یکی از کارگزاران انترناسیونال که به ایتالیا فرستاده بود این فرصت را یافت که طرح گرامشی «برای بازسازی حزب سوسیالیست» را مطالعه کند. از این رو، وی در «تزهایی در بارهی وظایف بنیادین کنگرهی دوم انترناسیونال کمونیستی» میگوید که پیشنهادهای گرامشی “کاملًا در انطباق با اصول بنیادین انترناسیونال سوم” قرار دارند.<ref>جوزپه فیوری، زندگی مرد انقلابی، ترجمهٔ مهشید امیرشاهی، تهران: انتشارات خوارزمی، ۱۳۶۰ صفحه ۱۷۰
| |
| </ref> در جلسهی سیام ژوئیه، لنین در پاسخ به سراتی که اعلام کرد: وی طرفدار پاکسازی تدریجی جناح سازشکارِ حزب سوسیالیست بوده اما مخالف انشعاب است، تأکید نمود: باید به صراحت به رفقای ایتالیایی بگوییم که خط سیاسی نظم نوین منطبق بر خط انترناسیونال کمونیستی است، نه خط اکثریت رهبران کنونی حزب سوسیالیست و گروه پارلمانیشان .... به این خاطر است که باید به رفقای ایتالیایی و تمامی حزبهایی که دارای جناح راست میباشند بگوییم: این گرایش رفرمیستی هیچ وجه مشترکی با کمونیسم ندارد. سیاست «امتناع» بوردیگا نیز از نقد تند لنین مصون نماند. این ادعا که هر گونه مشارکت پارلمانی در دولت بورژوایی خطرناک است به خطاست. «انهدام پارلمان» باید حاصل مبارزهای باشد که در درون پارلمان جاری است.
| |
|
| |
|
| لنین، سپس، نتیجه گرفت: «در حال حاضر، پارلمان نیز صحنهای برای مبارزهی طبقاتی است» گرامشی در ۲۱ اوت همان سال نوشت: با یادآوری روزهای پُرشور آوریل گذشته، ما و بیتردید تمامی رفقای بخشها و تمامی کارگران از این بابت بسیار خوشنود هستیم که نظر کمیتهی اجرایی انترناسیونال سوم از رأی اکثریت نمایندگان ایتالیایی حزب بسیار متفاوت است؛ این خبر که بالاترین مرجع جنبش انترناسیونالیستی کارگران از رأی “ دو-آتشههای” تورین پشتیبانی نمود برای ما بسیار مسرتبخش است. در حالی که برخی از سرشناسترین رهبران سوسیالیست ایتالیا هنوز در روسیه بودند، مبارزهای در ایتالیا شروع شد که شکست قطعی اقدام انقلاب ۱۹۱۹-۱۹۲٠ را به دنبال داشت. این بار نیز، این لجاجت سرمایهدارها بود که منجر به شورش کارگران شد. اتحادیهی صنفی کارگران فلزکار خواهان افزایش دست- مزدها بود که از سوی صاحبان کارخانهها رد گردید. به این دلیل، کارگران فلزکار تمامی کارخانههای فلزکاری را در شبهجزیره اشغال کردند. به مدت یک ماه، بیش از نیم میلیون کارگر، مسلح به هر چه که میشد، کنترل کارخانهها را با حفظ تولید به دست گرفتهبودند. در تورین، مدیریت کارخانهها به دست شوراها افتاد. کارگران در لومباردی، لیگوریا، توسکانی، امیلیا و هم چنین در بعضی از شهرهای جنوب نیز دست به اقدامهای مشابه زده و سعی نمودند که تا مدیریت تولید را به دست بگیرند. از مجموعهی آن چه که اتفاق افتاد این گونه به نظر میرسید که فرضیهی گرامشی سرانجام توسط واقعیت به ثبوت رسید. اما، او در شمارهی دوم سپتامبر آوانته! سرمقالهای را با لحنی مأیوسانه نوشت: «این واقعیت که اشغال کارخانهها به این آسانی ممکن شد نیاز به تعمق بسیار دارد. کارگران نباید از این موضوع دچار توهم شوند.» و افزود، «آیا این نشانهی ضعف سرمایهداری بود و یا آن که نشان از درجهی توان پرولتاریا دارد، به خودی خود نشاندهندهی موضع مشخصی نیست. قدرت کماکان زیر کنترل سرمایه باقی میماند.» در این مورد گرامشی اشتباه نمیکرد. با گذشت روزها، جبههی سرمایهدارها متحد ماند، در حالی که صفوف کارگران شقه-شقه شد و تحت تأثیر دستهبندیهای داخلی به شدت تضعیف گردید. بار دیگر، عدم وجود رهبری متمرکز برای جنبش به بهای گزافی تمام شد. نخست، شرکت در قیام یکپارچه نبود. شمار بسیاری از پرولتاریا سردرگم بوده و کنارهگرفتند. اتحادیههای صنفی صرفاً میانجیگری حکومت را برای پایان دادن به دعوا در نظر داشتند. اقلیت انقلابی از وزن کافی برای ایجاد تغییر سمت رادیکال در رهبری حزب سوسیالیست برخوردار نبود. در میان کارگران، شتابزدگی و تندروی برخی از دستهبندیها باعث بروز اختلافهای داخلی و شکاف گردید. انقلاب عملًا به رأی گذاشته شد و از سوی مجمع عمومی کنفدراسیون کار ردشد. با میانجیگری و طرح مصالحهای از سوی جیولیتی نخست وزیر وقت ایتالیا، اشغال کارخانهها به پایان رسید و بار دیگر شوراها شکست خوردند. در اولین روزهای اکتبر ۱۹۲٠ کارگران در همه جا به سر کار بازگشتند. انتشار نظم نوین در دورهی اشغال کارخانهها به طور موقت تعطیل شد. به دنبال از سرگیری انتشار نشریه، گرامشی دو مقاله زیر عنوان «حزب کمونیست» در شمارههای چهارم و نهم اکتبر منتشر ساخت. در این مقالهها، وی به بررسی و تحلیل وضعیت سیاسی ایتالیا و وظایف حزب کارگران میپردازد. گرامشی حتا در اوج مبارزهی کارگران فلزکار نیز از دادن شعارهای توخالی «کارگرگرایی» خودداری نمود. درعوض، از دیدگاه وی کارگر از نظرعقلانی تنبل بوده، چیزی فراتر از وضعیت حال را نه میداند و نه میخواهد که ببیند، و به این دلیل هنگام انتخاب رهبرانش فاقد هرگونه معیار سنجش بوده و میگذارد که با وعده و وعید او را بفریبند؛ میخواهد باور داشتهباشد که هر آن چه را که خواست میتواند با کمترین تلاش و بدون آن که چندان بیندیشد به دست آورد.» این بیان تلخ واقعیت بود. تئوریسین شوراها بدون زیر پا گذاشتن نظرگاه عمومیاش اما به هیچ وجه حاضر نشد که تن به عوامفریبی روز بدهد. کارگر آزادیاش را تنها میتواند در حزب کمونیست پیدا کند، “جایی که وی میتواند بیندیشد، فراتر از حال را ببیند، و دارای مسئولیت است؛ جایی که وی هم سازماندهی کرده و هم سازمان داده میشود؛ جایی که وی خود را بخشی از پیشآهنگ احساس نموده که به پیش میراند و بخش بزرگی را نیز با خود میبرد. در فاز سیاسی داخلی و بینالمللی معاصر مسئلهی شکلگیری حزب کمونیست در صدر مسایل قرار میگیرد. حزب سوسیالیست، حزب سنتی کارگران ایتالیا: نتوانسته است خود را از روند از هم پاشی که ویژهی دورهی حاضر است مصون نگاه دارد. این حزب مجموعهای از احزاب است؛ اگر چه حرکت میکند، اما با تنبلی و سستی بسیار گام برمیدارد؛ همواره در معرض خطر است که به راحتی طعمه آسانی برای ماجراجویان، جاهطلبان، و شهرتطلبانی شود که فاقد هر گونه جدیت سیاسی هستند؛ به دلیل نامتجانس بودن، شدت سایش در چرخ دندههایاش آن را کاملًا فرسوده کرده و از رمق انداختهاست؛ این حزب هیچ گاه توان آن را ندارد که رنج و مسئولیت اقدام انقلابی را که نیاز فوری شرایط عینی است بپذیرد. با تکیه بر شناخت فوق است که میتوان پاسخ به این معضل تاریخی را پیدا نمود که چرا به جای آن که حزب به تودهها آموزش داده و آنها را هدایت کند، این تودهها هستند که به حزب طبقهی کارگر “آموزش داده” و آن را به پیش میرانند ... در واقع، این حزب سوسیالیست، که مدعی راهبر و راهنمای تودههاست، چیزی جز دفتر اسنادِ رسمی نیست که با فروتنی سرگرم به ثبت رساندن عملیات خود به خودی تودههاست. به رغم این همه، اگر در جایی و یا زمانی از وقوع فاجعهای برای جنبش کارگری پیشگیری شدهباشد صرفاً به این دلیل میتواند باشد که “در بخشهای شهری حزب، در اتحادیههای صنفی، در کارخانهها و روستاها، هستند گروههای مصممی از کمونیستها که به وظایف تاریخیشان کاملًا آگاهند.” در آن هنگام یک حزب کمونیست در درون حزب سوسیالیست وجود داشت، «که تنها از سازمان علنی، مرکزیت، و از انضباط خاص خویش بیبهره بوده، که برای توسعه سریع و بازسازی حزب به مثابهی حزب سراسری طبقهی کارگر امری کاملًا ضروری است.» بر اساس تهایی که توسط کنگرهی دوم انترناسیونال سوم به تصویب رسید، بر عهدهی کمونیستها بود که تا «بخش کمونیستی حزب سوسیالیست ایتالیا را در کوتاهترین زمان ممکن سازمان دهند.» حزب باید در اسم و در عمل به حزب کمونیست ایتالیا، بخشی از انترناسیونال سوم کمونیستی تبدیل گردد. گرامشی در خلال ماه اوت ۱۹۲٠ گروهی را برای «آموزش کمونیستی» بنا نهاد. او در مقابله با تولیاتی و تراچینی، از پیوستن به گروه انتخاباتی حزب در تورین خودداری نمود. به رغم بهبود روابط در دورهی اشغال کارخانهها، گرامشی کماکان منزوی باقی ماند. در حالی که زمان نامنویسی در انتخابات نزدیک میشد، حزب نامزدی وی برای شرکت در انتخابات را رد کرد و نام او از لیست اسامی کاندیداهای حزب حذف شد.
| | == دستگیری مهدی رضایی == |
| | عزیز رضایی گفته است: |
| | [[پرونده:مهدی رضایی در دادگاه.jpg|بندانگشتی|262x262پیکسل|مهدی رضایی در دادگاه]]<blockquote>مهدی سال ۱۳۵۱ در درگیری دستگیر شد. قرصش را میخورد اما اثر نکرده بود، سلاحش را میکشد که آن هم گیر کرده عمل نمیکند. بعد از دستگیری چهار ماه زیر شدیدترین شکنجهها بود ملاقات هم نمیدادند تا یک شب خواب دیدم و فکر کردم شاید ملاقات بدهند.....من با سایر فرزندانم رفتم کمیته. مهدی را با دو مأمور ساواک آوردند. با آن که خیلی شکنجه شده بود اما با خنده شروع به صحبت کرد و روحیه خیلی بالایی داشت و گفت آخرین تیر ترکشم را هم میکشم. گفتهام دادگاهم علنی باشد و آقاجون و محسن را آزاد کنند. نگهبانان هم خیلی تحت تأثیر او بودند حتی بازجوهای وحشی در مقابلش زانو زده التماس میکردند که فقط یک کلمه هم که شده بگوید ولی مهدی با آنکه همه امکانات آن دوران سخت سازمان را میدانست اما قهرمانانه همه اسرار سازمان را در سینه حفظ کرده و حتی یک هم کلمه نیز درباره آنها فاش نگفته بود. </blockquote><blockquote>احمد سال ۱۳۵۰ هنگام جابجاییها یا ترددهای مخفیانه، گاهگاهی هم برای دادن خبر سلامتی خود، تلفنی با عزیز تماس میگرفت. پس از تصمیم و طرح سازمان برای فرار رضا و حضور او در معیت نفرات ساواک در خانه، رضا به نوعی عزیز را در جریان موضوع فرار قرار میدهد طوری که عزیز نیز در تماس بعدی احمد با او، با تیزهوشی و تجارب مبارزاتی آموخته، احمد را نیز به هرصورت از قصد فرار رضا آگاه نموده و او را نسبت به حضور رضا در خانه هوشیار مینماید که احمد از همان موقع به سرعت در تدارک آمادهسازیهای ضروری برای فرار او برمیآید. طرح فرار رضا ابتدا با موفقیت کامل به انجام رسیده و او توانست پس از گریختن از چنگ ساواک، انبوهی از تجارب گرانبهای مبارزاتی پیشتازان، امکانات مبارزه مسلحانه، شیوههای بازجویی و تاکتیکهای ساواک و نیز گزارشی از شرایط سخت زندانها را به خارج از زندان منتقل نماید اما رضا بعدا در خرداد ماه ۱۳۵۲ در مخفیگاه خود واقع در خیابان غیاثی توسط ماموران ساواک محاصره و به شهادت رسید. </blockquote> |
|
| |
|
| در روزهای ۲۹-۲۸ نوامبر، طی نشستی در ایمولا، بخش کمونیستی حزب سوسیالیست ایتالیا رسماً پا به عرصهی وجود گذاشت. در درون این به اصطلاح «دستهبندی ایمولا» گروه بوردیگا متنفذترین بود. این گروه به سبب سابقهی طولانیاش در سطح ملی، گرایش به جدایی از حزب داشت. گرامشی که در این نشست حضور داشت، اما، خواهان تلاش در جهت بازسازی از درون بود. آخرین شمارهی هفتهنامهی نظم نوین در ۲4 دسامبر منتشر شد. پس از آن، نظم نوین از اول ژانویهی ۱۹۲۱ تحت مدیریت گرامشی به روزنامه تبدیل شد. گرامشی در مورد روزنامهی نظم نوین، که جایگزین آوانته! چاپ تورین میشد، نوشت: «سنت تهاجمی روزنامهی حزب سوسیالیست را دنبال نموده، و هم زمان، فشردهتر، سنت فعالیت آموزشی و تبلیغاتی هفتهنامه را نیز ادامه خواهدداد.» در واقع امر، بررسی هفتگی فرهنگ سوسیالیستی به میزان زیادی به عنوان تجربهای تکرار ناپذیر باقی ماند. حیات دو سالهی این هفتهنامه با یکی از دراماتیکترین و در عین حال پرشورترین لحظات در تاریخ جنبش کارگری ایتالیا مصادف بود. اگرچه یک نشریهی کمونیستی «گوشت و خون کارگران» است، اما، روشنفکرانی مانند جوزپه پره-زولینی، پییرو گوبهتی، و جورجس سورِل نیز در امور آن شرکت کردند. پره-زولینی بعداً در مورد این هفتهنامه نوشت: مقالههای انقلابی و خردمندانه، بسا بهتر از آن چه که ما در ستون روزنامه ها و نشریههای سوسیالیستی آن روز مییافتیم. اما، ادارهی یک روزنامه و هم زمان دخالت همه جانبه در مبارزه، به نظر من موجب کاهش خلاقیت کیفی این گروه گردید، گروهی که باورهای انقلابی و ابتکار و خلاقیتشان در هم تنیده بود، امری که به ندرت رخ میدهد. انتقاد پره-زولینی به یقین به سبب تعصب سیاسیاش دچار نارسایی است. اما، تردیدی نیست که نوشتههای گرامشی در هفتهنامهی نظم نوین در کنار دفترها، مهمترین میراث تئوریک وی را تشکیل میدهند. یک روز پیش از شروع کنگرهی هفدهم حزب سوسیالیست ایتالیا در پانزدهم ژانویهی ،۱۹۲۱ گرامشی مقالهای با عنوان کنگرهی لیوُرنو را در نظم نوین منتشر نمود:«سرانجام در لیوُرنو مشخص خواهد شد که آیا طبقهی کارگر ایتالیا توانایی آن را دارد که حزب مستقل طبقهاش را از درون سازمان دهد؛ سرانجام معلوم خواهد شد که آیا تجربهی چهار سالهی جنگ امپریالیستی و تجربهی دو سالهی رکود نیروهای مولد جهان خواهد توانست کارگران ایتالیا را نسبت به وظایف تاریخیشان متقاعد سازد.» گرامشی در آن زمان مسیری را که بوردیگا در پیش گرفته و به طور فزایندهای از پشتیبانی لنین نیز برخوردار بود، آشکارا پذیرفته بود: جداییای که میان کمونیستها و سازشکاران در لیوُرنو رخ خواهد داد، به ویژه، به این معنا خواهد بود که: طبقهی کارگر انقلابی خود را از گرایشهای منحط سوسیالیستی که در زیست- وارهی انگلیشان در دالانهای حکومتی پوسیده گشتهاند جدا میسازد، یعنی راهش را از آن گرایشهایی که سعی داشتند با سوی-استفاده از موقعیت برتر شمال دست به ایجاد اشرافیت کارگری بزنند جدا میسازد ... طبقهی کارگر انقلابی بر رد این گونه اشکال قلّابی سوسیالیستی مُهر تأیید میزند: رهایی کارگران از طریق کسب امتیاز از طریق سازشهای پارلمانی و بده- بستانهای وزارتی به دست نمیآید. رهایی کارگران تنها از طریق اتحاد میان کارگران صنعتی شمال و دهقانان بیبضاعت جنوب در جهت سرنگونی دولت بورژوایی و برپایی دولت کارگران و دهقانان به دست خواهدآمد. در کنگره سه گرایش عمده به کشاکش پرداختند. گرایش “بیشنهگراهای خواهان حفظ وحدت” مخالف جدایی از سازشکاران بوده و از انترناسیونال پشتیبانی نمود. سازشکاران و کمونیستها دو گرایش دیگر بودند. خط “بیشینهگراها” به رهبری سراتی مدافع برنامهی “حداکثر” حزب از طریق اقدام انقلابی برای سرنگونی نظم سرمایهداری و اجرای کامل پروژهی سوسیالیستی بود. تعداد رأیهای بیشینهگراها ۹۸٠۲۸ بوده، در حالی که سازشکاران تعداد ۱4۶۹۵ رأی و کمونیستها 5۸۷۸۳ رأی به دست آوردند. کمونیستها – از جمله گروه بوردیگا و گروه نظم نوین – محل کنگره (تئاتر گولدونی) را ترک کردند و در تئاتر سان مارکو گردآمده و پیمان بستند که تا حزب کمونیست ایتالیا را به عنوان عضوی از انترناسیونال سوم بنیان نهند. آمادیو بوردیگا بدون هیچ رقابتی به رهبری حزب نوبنیاد برگزیدهشد. گرامشی به عضویت کمیتهی مرکزی انتخاب شد، اما از کمیتهی اجرایی بیرون ماند. وضعیت سیاسی وی نامشخص ماند. وی که در آن زمان تنها سی سال داشت و در درون حزب گمنام بود، به طور عمده به عنوان یک روشنفکر معروف بود. چند سالی طولکشید تا وی به عنوان یک رهبر برجستهی کمونیست شناختهشود.<ref>آنتونیو گرامشی نوشتهی آنتونیو سانتوچی ص ۶۵ تا ۷۲</ref> | | == دستگیری عزیز رضایی == |
| | عزیز در مصاحبه باسیمای آزادی میگوید:<blockquote>«اولش شکنجه خیلی زیاد بود و چهار مرتبه مرا شلاق زدند که کف پاهایم آش و لاش شد مثل همه بچههایم یک پایم بهتر بود اما پای چپم خیلی ناجور بود که وقتی دفعه آخر شلاق زدند، دیگر جان در بدن نداشتم و فکر کردم الان میمیرم و اشهدم را گفتم. بعد که دیدند من تکان نمیخورم شلاق زدن پایم را قطع کردند ولی منوچهری توی سر و گوش و پشتم مرتب شلاق میزد که بگو از کی پول گرفتی، به کی پول دادی؟ من هم گفتم نه از کسی پول گرفتم و نه به کسی پول دادم..... بعد یک شب دوباره مرا صدا زدند بالا توی اتاق رسولی و باز شلاق و شلاق.....که پاهایم دوباره خونریزی کرد و من که افتاده بودم روی زمین، منوچهری پایش را گذاشته بود روی پشتم و فشار میداد. بعد آویزانم کردند. دوتا دستم را بهپنجره بستند و صندلی را از زیر پایم کشیدند و آن زندانیان شکنجه شدهای که شلاقخوردن مرا دیده و خودشان هم قبلا بهشدت شکنجه شده و برای شلاقزدن دوباره آنها را بهاجبار دور اتاق راه برده میچرخاندند، برای دادن قوت قلب بهمن مرتب میگفتند مادر سلام، مادر سلام..... بعد منوچهری دوباره مرا با یک دست آویزان کرد که خیلی ورم کرد و آوردم پایین و انداختند توی سلول و پاهایم شدیدا عفونت کرده بود. چند ماهی هم در سلول کمیته در انفرادی بودم، یک سال هم در اوین بدون کوچکترین خبری حتی از فرزندان کوچکم. بعد هم مرا در دادگاههای مسخره خودشان محاکمه و به سه سال زندان محکوم کردند»</blockquote>عزیز روزی را که در اتاق شکنجه رسولی، «مسعود» را که سخت شکنجه شده پیچیده در پتویی میبیند، هنوز از آن با اندوه بسیار یاد میکند. |
|
| |
|
| == آراء گرامشی ==
| | علاوه بر سه پسر عزیز و صدیقه و آذر دختران او، شهید علی زرکش همسر شهید مهین رضایی، شهید سردار موسی خیابانی همسر شهید آذر رضایی نیز از جمله خانواده رضاییها هستند. خانواده رضاییها و بهویژه ”مادر رضاییها“ درد و داغ فرزندان را از دو دیکتاتوری شاه و شیخ یکسان بر تن و جان دارد اما..... |
| نخستین مقاله گرامشی در سن ۲۰ سالگی، هنگامی که آخرین سال دبیرستان را در جزیرهی ساردینیا میگذراند و پیش از آنکه سوسیالیست بشود، نوشتهشد، و آخرین مقاله، گزارشی است که او به کنگرهی دوم بینالملل کمونیستی (کومینترن) تسلیم کرد. این مقاله ابتدا در شمارهی ۱۴ نشریهی رسمی کومینترن به سه زبان آلمانی، فرانسوی و روسی چاپ شد و سپس در مارس ۱۹۲۱ در هفتهنامهی «اوردینه نوئووو» به زبان ایتالیایی انتشار یافت.
| |
|
| |
|
| دههی پر حادثهی ۱۹۱۰ دورهی شکلگیری بنیادی شخصیت گرامشی بود. هنگامی که او در سال ۱۹۱۱ با گرفتن بورس تحصیلی جوانان بیبضاعت از «ساردینیا» وارد تورین شد، افکار سیاسیاش احتمالا از نوع آمیزهی مضامین لیبرالی و سوسیالیستی بود که سالهای پیش از جنگ جهانی اول در جنوب ایتالیا و جزایر آن رواج داشت. گرچه گرامشی بهسرعت میرفت تا هرگونه گرایش در جهت ناسیونالیسم ساردینیایی را در تماس با واقعیت پرولتری پیشرفتهترین شهر صنعتیی ایتالیا به دور افکند. لیکن هرگز علاقهاش را به مسئلهی جنوب از دست نداد. تحول انقلابیی خشونتآمیزی که سال ۱۹۰۶ ساردینیا را درهم کوبید و بر سر تودههای دهقان، کارگران شهری، معدنچیان که یکدست از سوی سربازان ایتالیا سرکوب میشدند اثر گذاشت. نخستین تجربهی او در مبارزهی طبقاتی و انگیزهی اصلی وی در گزینش سیاست انقلابی بود.
| | این ” عزیز“ میگوید: من به وجود فرزندان دلیرم که در راه آزادی میهن و مردمشان شهید شدهاند افتحار میکنم، احساس غرور میکنم چون زندگی خود را در راه رهایی خلق و فدیه آرمان عدالت و آزادی نمودهاند. نسبت به مادران ایران نیز احساس غرور میکنم و شجاعت و پایداریشان را آن هم در چنین شرایط سخت فقر، سرکوب، شکنجه و زندان میستایم.<ref>[https://women.ncr-iran.org/fa/%d8%a7%d9%86%d9%82%d9%84%d8%a7%d8%a8-%d8%b6%d8%af%d8%b3%d9%84%d8%b7%d9%86%d8%aa%db%8c-%db%b1%db%b3%db%b5%db%b7/ انقلاب ضدسلطنتی ۱۳۵۷: روحیه شکست ناپذیر زنان ایرانی - سایت زنان نیروی تغییر]</ref> |
|
| |
|
| گرامشی در تورین بود که سوسیالیست شد و در اواخر ۱۹۱۳ به حزب پیوست، اندکی پس از ورود به این شهر با آنجلو تاسکا که همکلاس و همسن گرامشی و پسر یک کارگر راهآهن بود و از ۱۹۰۹ عضو حزب سوسیالیست بود، دوست شد. این دوستی او را وارد فعالیت تشکیلاتی کرد.
| | == سخنان و نقشه مسیرها عزیز رضایی مادر رضاییهای شهید == |
|
| |
|
| گرامشی که تا اواخر بیش از همه به مسائل فرهنگی و دانشگاهی علاقه نشان میداد، در نوامبر ۱۹۱۵ تحصیلاتش را رها کرد و به کار دائم در نشریه «ایل گریدو دل پوپولو» پرداخت. تا پیش از این تاریخ وی فقط ۴ مقاله به چاپ رساندهبود. یکی از این مقالهها به نام بیطرفیی فعال در اکتبر ۱۹۱۴ نخستین تاخت و تاز سیاسی گرامشی در عرصهی روزنامهنگاری بود، چنان در قضاوت به اشتباه رفتهبود که سبب شد تا مدتها در زمینهی سیاسی قلم نزند، نوشتن این مقاله و تحلیل خطای آن اشتباه فاحشی بود که سالهای علیه او استفاده میشد. تاسکا در مقالهای به موسولینی «سردبیر آوانتی» و رهبر جناح چپ حزب سوسیالیست حمله کردهبود و گرامشی در این مقاله از موسولینی دفاع کردهبود. <ref>کتاب ستمبران و ستمگران آنتونیو گرامشی ص ۴ و ۵</ref>
| | === نقشه مسیر عزیز رضایی === |
| | عزیز رضایی در سن ۹۲ سالگی در سال ۱۴۰۰ مجددا با سازمان مجاهدین و رهبری آن تجدید پیمان کرد و تعهدنامه نوشت: |
| | [[پرونده:عزیز در کنار مریم رجوی.jpg|بندانگشتی|عزیز در کنار مریم رجوی]] |
| | تعهدنامه و نقشه مسیر |
|
| |
|
| == دفترهای زندان ==
| | مریم عزیزم |
| این مجموعه شامل ۳۲ دفترچه بالغ بر ۲۸۴۸ صفحه دستنویس مطابق با ۴۰۰۰ صفحه تایپشده میباشد.
| |
|
| |
|
| آنتونیو گرامشی در دفترهای زندان درگیر نبردی دائمی علیه هرگونه جبرباوری مکانیکی بود که نیروهای بالقوهی مارکسیسم را به عنوان یک فلسفهی عمل تحلیل میبُرد. این برداشت که ما در حال حاضر شکست خوردهایم اما «مسیر تاریخ در بلندمدت همراستای ما عمل میکند» قطعاً میتواند در ایجاد اندکی پایداری در مبارزه مفید باشد، اما همچنین نوعی افیونِ مذهبیِ طبقات فرودست نیز هست، «جایگزینی برای تقدیر یا مشیتِ دینهای متکی به اقرار»، و در این معنا میتواند دلیلی برای انفعال و «خودبسندگی احمقانه» باشد. بنابراین، گرامشی نقد مشهور مارکس از دین را درموردِ خودِ مارکسیسم بهکار میبرد. هیچ تضمینی به هیچشکل در تاریخ وجود ندارد، همهچیز به توانایی ما در واکاوی، سازماندهی و تشکیل اتحادها وابسته است. اینمورد را همچنین میتوان به تجربههای مربوط به بحرانهای اقتصادی نیز تسری بخشید.
| | وقتی مطلع شدم که این افتخار نصیبم شده که خدمت شما برسم، مثل هر مجاهد خلق تصمیم گرفتم از این فرصت تاریخی استفاده کنم و تعهدم را به شما بدهم. |
|
| |
|
| گرامشی بارها و بارها به رفقایش که معتقد بودند و امید داشتند که بحرانها ضرورتاً منجر به فروپاشی نظام سرمایهداری شود هشدار داد. او استدلال میکرد که اینگونه نیست، این انتظار که بحرانهای اقتصادی رخنهای در صفوف دفاعی دشمن پدید آورد که پس از آن بتوان ارتشِ خود را بهشکلی «برقآسا» به درون این صفوف گسیل کرد و پیروزیِ استراتژیک قاطعی بهدست آورد، قضاوتی اکونومیستی و جبرباورانه است که متعلق به الگوهای منسوخِ مدلی از انقلاب به مثابهی «جنگ مانووری» است. این مدل آخرین بار در ۱۹۱۷ در روسیه موفق شد و پس از آن در کشورهای پیشرفتهی سرمایهداری در غرب، به دلیل ساختار عمیقاً پیچیدهی جامعهی مدنی در این جوامع، شکست خورد. در شرایط «جنگ موضعی»، بحران اقتصادی بهخودیخود نمیتواند باعث بهوجود آمدن رخدادهای تاریخی بنیادین شود و صرفاً «زمینهای مناسبتر برای انتشار ایدههای بدیل فراهم میآورد» . طبقات حاکم معمولاً میتوانند با شرایط جدید سازگار شوند و دوباره کنترل جنبههایی که از چنگشان خارج شده بود را به دست آورند. اینجا هم خبری از هیچگونه فرایند خودبهخودی نیست. بین اتفاقاتی که در «اقتصاد» در حال رخ دادن است و سطوح سیاسی و ایدئولوژیکی، هیچ توازی و تعادل بلاواسطی وجود ندارد. ممکن است طبقهی کارگر به بخشهایی رقیب تجزیه شود و ازهمینرو، درونِ هژمونی بورژواییِ بلوکِ قدرت حاکم جذب شود، یا آنکه میتواند هژمونی خود را از پایین شکل دهد، یا ترکیبی از هردوی اینها_ ــ تمامی اینها به تواناییاش در عمل و دگرگونی مناسبات قدرت در «جامعهی مدنی» و «جامعهی سیاسی» وابسته است.
| | افتخار میکنم که در آستانه ۹۲ سالگی به برکت راهیافتگی توسط راهبران عقیدتیم شما و مسعود، نه تنها برسر عهد و پیمانهایم هستم بلکه بارها و بارها مصممتر بر آنها پای میفشارم. |
|
| |
|
| === نامههای زندان ===
| | مریم عزیزم، |
|
| |
|
| آنتونیو گرامشی در نامهای به همسرش، پس از تحمل سه سال زندان نوشت:<blockquote>«من معتقدم، آن بحرانی را که زندانی در اولین مرحله از زندان دچارش میشود پشت سر گذاشتهام. بحران که اغلب سبب قطع رابطه کامل تمامی بندها با گذشته میشود. حقیقتش را بخواهی، این بحران را در دیگران بیش از خودم مشاهده و احساس کردم و خندهام گرفت و این خود، به معنی پشت سر گذاشتن این بحران بود. هیچوقت فکرش را نمیکردم انسانها آنقدر از مرگ بترسند؛ و باید گفت که دقیقاً در رابطه با این ترس است که بسیاری از ناراحتیهای روانی خاص زندانیان به وجود میآید. در ایتالیا میگویند که ترس از مرگ نشانه پیری است. به نظر میرسد که این قضاوت بسیار درستی باشد. در زندان، این تحول روانی زمانی خود را نشان میدهد که زندانی احساس میکند که در دامی گرفتار شده که امکان خلاصی از آن وجود ندارد: یک تغییر ریشهای و سریع ایجاد میشود و هر چه میزان برخورد زندانی به زندگیاش بر اساس اعتقادات و عقایدش سطحیتر و کمعمقتر باشد، میزان و سرعت این تغییر بیشتر میشود. به صورتی باورنکردنی، من شاهد چنین صحنههای وحشتناکی بودم.»</blockquote>
| | شما میدانید که من با مسعود از شکنجهگاه کمیته و در اطاق بازجویان شکنجهگر پیوند خوردم. او در حالیکه زیر شدیدترین فشارها و روی زمین اطاق بازجویی لای یک پتو بود به محض خروج بازجو از اطاق سرش را در آورد و به روحیه دادن به من هم که زیر فشار و شکنجه بازجو بودم پرداخت. کاری که در آن شرایط برایش خطر شکنجه شدن بیشتر را بدنبال داشت. من هیچگاه این فداکاری و کار شجاعانهاش از ذهنم خارج نمیشود. |
|
| |
|
| == شهریار جدید ==
| | بعدها که بیشتر مسعود را شناختم، او را به عنوان رهبر و پیشوا و رهبر عقیدتی خودم انتخاب کردم. من میدانم او تمام لحظات عمرش را صرف آزادی مردم ایران میکند. |
| شهریار جدید از رسالههای مهم گرامشی، خوانشی نوآورانه از رسالهی شهریار نیکولو ماکیاولی، نویسنده و سیاستمدار ایتالیایی، دربارهی اصول سیاست و آیین کشورداری است. شهریار جدید نامی است که گرامشی بر اجتماع روشنفکران طبقهکارگر نهاده بود. این شهزاده نمیتواند شخصیتی واقعی، یعنی فردی خاص باشد، فقط میتواند سازوارهای باشد، یعنی مجموعهای اجتماعی که پس از آنکه خود را تحکیم کرد و از اعمال خود آگاهی یافت، در آن ارادهای دستهجمعی شکلمیگیرد. مقصود گرامشی از شهریار جدید، یک حزب انقلابی متشکل از زحمتکشان روشنفکر است که میتواند هژمونی آلترناتیوی در جامعهی مدنی ایجاد کند.
| |
|
| |
|
| گرامشی با نظریهاش در مورد هژمونی فرهنگی در جامعههای سرمایهداری میشود و نظریات او دربارهی هژمونی در جایگاه یک راهبردشناس سیاسی شخصیت او را شکل میدهد. آثار گرامشی زمینهساز نظریهپردازان مارکسیستی مانند آلتوسر و پولانتساس شد تا کارکردهای دولت در دموکراسیهای لیبرال یا آزادیخواه را مورد بررسی قرار دهند.
| | فکر میکنم وجود مسعود و شما مریم عزیز فضل خداوند به مردم ایران است و من چه خوشبختم که در دورانی زندگی کردم که رهبری چون شما و مسعود را داشتم و دارم . |
|
| |
|
| در "شهریار جدید" او اثر شهریار ماکیاول را به مثابه نمونه تاریخی اسطوره سورلی معرفی میکند؛ ژرژ سورلیای که نظریهپرداز سندیکالیسم انقلابی بود و به نوعی بر فاشیسم و موسولینی اثر عمدهای داشت.گرامشی به نوعی به تمجید شهریار ماکیاول می پردازد:"..... نمونه یک ایدئولوژی سیاسی که به صورت یک خیالآباد بی روح یا نظریهبافی عالمانه ارائه نمیشود، بلکه به صورت آفریده یک تخیل عینی که روی مردم پراکنده و از هم بریده اثر میکند و اراده جمعی آنها را برمیانگیزد و سازمان میبخشد." | | به اینجهت در آستانه ماه مبارک رمضان سال ۱۴۰۰، که همه مجاهدین نقشه مسیر مینویسند، با تمسک به امام مجاهدین علی علیهالسلام تعهد میدهم و صدبار و هزار بار تاکید میکنم که من تا آخرش در رکاب و در کنار شما و مسعود هستم و به این افتخار میکنم. |
|
| |
|
| == سخنان گرامشی ==
| | به نظر من هرکس با شما و مسعود دشمنی میورزد، دشمن مردم و آزادی و استقلال ایران است و نمیخواهد به ظلم و جور آخوندی پایان داده شود و هرکس با شما دوستی دارد، قدمش در راه مردم ایران خیر است. |
| * شیفتگان درگاه استبداد! اگر با مردم نیستید بر علیه مردم عمل نکنید!
| |
| * یک حکومت تضعیفشده، شبیه یک ارتش در حال شکست است!
| |
| * کلیدیترین پرسش برای فلسفه سیاسی در طول تاریخ، چگونگی اداره کشور توسط بهترین حکومت بود. یا بهترین رژیم سیاسی کدام است. چگونه میتوان از رژیم بد به حکومتی شایسته دست یافت.
| |
| * بشریت اکنون میداند که کدام رژیم سیاسی شر مطلق است، در این حوزه دستش خالی نیست.
| |
| * فیلسوفان عصر روشنگری، در تبیین حکومتهای سکولار، اهدافشان ناظر بر جهانشمول بودن universal آن بودهاست.
| |
| * صلح جهانی کانتی cosmopolita peace. و شهروند جهانی بودن هدفی در محدوده اروپا نبود، اگرچه کانت به آلمانی مینوشت اما هرگز مخاطبش مردم آلمان نبودهاست.
| |
| * دموکراسی نوین جهان حاصل چهارصد سال جدال نظری و عملی است، انتخابی بودن حاکمان، سکولاریسم یا جدایی دین از دولت، تفکیک قوای سهگانه، و رعایت حقوق بشر، اجزا لاینفک این دموکراسی است. فقدان هر کدام از اجزای فوق آن دموکراسی ناقص و مستحق براندازی است.
| |
| * این دموکراسی شامل دوران اولیه قانونمداری، دوران میانی عدالت محوری و شرایط کنونی دفاع از محیط زیست ایجاد نهادهای مستقل از قدرت سیاسی ngoها و منشور جهانی حقوق بشر، از مصوبات تخطیناپذیر سازمان ملل تبدیل شد.
| |
| * دموکراسی ناقص و سیستم اداری منبعث از آن هرگز قادر نیست، منطبق بر رضایتمندی مردم، اقتصاد، فرهنگ، حقوق و وظایف شهروندی را ساماندهی کند.
| |
| * به جای مردم، برای مردم، پیشاپیش مردم، به دنبال مردم نباید تصمیم و حرکت کرد، بلکه باید با مردم و از خواستههای مردم حمایت کنیم!
| |
| * در چنین شرایطی مردم به تحقق حق و انجام درست وظیفه خویش عمل خواهندکرد!
| |
| * … در تغییر و تحولات اخیر، فلسفهی عمل «لحظهی هژمونی» را مطالبه میکند. … دورهای بحرانی با پیآمدهای غیرقابل پیشبینی است، از میان رفتنی که در آن «کهنه از بین میرود و نو نمیتواند جایگزین شود». بنابراین، «رهنمود معقول و معنوی» عامل تعیینکننده در کسب هژمونی است: پیش از آن که یک گروه اجتماعی به تصرف قدرت حکومتی دست یازد، میتواند و در حقیقت باید که رهبر باشد؛ پس از آن، و هنگامی که این گروه اجتماعی اِعمال قدرت نموده و حتا پس از این که کنترل را به طور کامل به دست گرفت، یعنی پس از آن که به قدرت مسلط تبدیل شد، کماکان باید موضع رهبری را حفظ کند.
| |
| * فرهنگ چیزی است کاملاً متفاوت، فرهنگ سازمان است، فرهنگ نظم درونی فرد است، شکل دادن به شخصیت خود است؛ فرهنگ نیل به آگاهی بالاتریست که بهکمک آن شخص به درک ارزش تاریخی خود و عملکرد خود در زندگی؛ و حقوق و وظائفش توفیق مییابد. اما هیچیک از اینها از طریق تکامل خودبهخود، از طریق سلسلهای از کنشها و واکنشهائی که مستقل از ارادهی فرد باشد آنطور که در قلمروی حیوانات و گیاهان که در آن هرواحد ناآگاهانه اعضاء خود را بهوسیلهی قانونی طبیعی و مقدر انتخاب میکند و متمایز میسازد-انجام نمیپذیرد. مهمتر از همه این که انسان یکذهن است، یعنی محصولی از تاریخ و نه از طبیعت. در غیر اینصورت چهگونه میتوان این حقیقت را که سوسیالیزم هنوز بهوجود نیامده است با توجه به این که استثمارگر و استثمارشونده، خالقان ثروت و مصرفکنندگان خودخواه آن همیشه وجود داشتهاند، توضیح داد؟ حقیقت این است که انسان قدمبهقدم و مرحلهبهمرحله از ارزش خود آگاه گردیده و …
| |
|
| |
|
| == کتابشناسی گرامشی ==
| | این تجربه من از مبارزه با دو نظام دیکتاتوری شاه و شیخ است. |
| انتشارات اینودی اولین مجموعهی کامل کارهای گرامشی را در دوازده جلد در طی سالهای ۱۹۴۷ تا ۱۹۷۱ منتشر ساخت. این مجموعه شامل پنج جلد از نوشتههای سیاسی وی بود. مقالههای درج شده در مطبوعات عمدهی این نوشته-ها را تشکیل میدهد که به شرح زیر طبقهبندی شدهاند:
| |
|
| |
|
| ۱۹۱۴ تا ۱۹۱۸ - نوشتههای دوران جوانی
| | من در دهمین دهه عمرم، فقط یک آرزو دارم، |
|
| |
|
| ۱۹۱۶ تا ۱۹۲۰ - در زیر طاقبنای تاریخی آنتونالیانا
| | آزادی مردم ایران، و طلوع خورشید آزادی در ایران، با رسیدن شما و مسعود به خاک میهنمان ایران. |
|
| |
|
| ۱۹۱۹ تا ۱۹۲۰ - نظم نوین
| | این عالیترین شکل به بار نشستن خون تمامی شهدای مردم و بخصوص همه فرزندان مجاهد شهید من است. |
|
| |
|
| ۱۹۲۱ تا ۱۹۲۲ - سوسیالیسم و فاشیسم: نظم نوین
| | این البته ضامن بهروزی و خوشبختی مردم ایران و پایان دادن به رنج و محنت مردم ایران است و بیتردید اولین گام در مسیر سرنگونی رژیم ضدبشری آخوندیست و من برای تحقق این هدف با تمام قوا آمادهام و حاضر حاضر میگویم. |
|
| |
|
| ۱۹۲۳ تا ۱۹۲۶ - بنای حزب کمونیست
| | === سخنان عزیز رضایی، مادر رضاییهای شهید دراجلاس آغاز چهلمین سالگرد تأسیسی شورای ملی مقاومت ایران === |
| | [[پرونده:عزیز-رضاییهای.jpg|جایگزین=عزیز-رضاییهای|بندانگشتی|عزیز-رضاییهای]] |
|
| |
|
| مجموعههای دیگری نیز پس از آن به این فهرست افزوده شد. اینودی در سال ۱۹۸۰ انتشار مجموعهی جدیدی از کارهای گرامشی را آغاز نمود که شامل هفت جلد از نوشتههای سیاسی وی است که آخرین تحقیقات را در زمینهی نوشتهها و روششناسی نقادانه را در نظر گرفته است.<ref>کتاب آنتونیو گرامشی نوشتهی آنتونیو سانتوچی صفحه ۳۴</ref>
| |
|
| |
|
| چاپ اول دفترهای زندان توسط انتشارات اینآودی بین سالهای ۱۹۴۸ و ۱۹۵۱ انجام گردید. ناشر یادداشتهای گرامشی را بر اساس موضوع دستهبندی نموده و در شش جلد با عنوانهای زیر منتشر ساخت:
| | سلام به مریم عزیزم و با سلام به اعضای محترم شورای ملی مقاومت ایران! آغاز چهلمین سال تاسیس شورای ملی مقاومت ایران را به همه شما تبریک میگویم. خیلی خوشحال هستم که در این جلسه با شکوه از من دعوت شد که شرکت کنم. این شورا نقطه امید مردم ایران است و ادامه بیش از ۱۰۰ سال مبارزه مردم ایران برای رسیدن به آزادی است. من میدانم مسعود و مریم عزیزم چقدر برای استواری شورا و سازمان مجاهدین زحمت کشیدند و خون همه شهدا و رنج اسرا را این چنین به بار و ثمر نشاندند. |
|
| |
|
| سال ۱۹۴۸- ماتریالیسم تاریخی و فلسفهی بنهدیتو کروچه
| | کهکشان عظیم امسال دراین شرایط سخت نشان داد که این مقاومت درچه قلهای هست. الحمدالله که امروز همه زحمات درراه ثمر دادن است و گسترش کانونهای شورشی در شهرهای ایران گواه این است. من نمیخواهم زیاد صحبت کنم ولی باید این حقیقت را بگویم. |
|
| |
|
| سال ۱۹۴۹- روشنفکران و سازمان فرهنگی
| | هرچه شما پیشرفت کنید دشمن و همه مزدورانش بیشتر علیه شما تبلیغ میکند و دروغ میگویند و سمپاشی میکنند ولی من بهعنوان کسی که شاهد جنایتهای دو دیکتاتوری سلطنتی و آخوندی بودهام، و تبلیغات سراسر دروغ این دو دیکتاتوری را علیه فرزندان مجاهدم شاهد بودهام، میخواهم بگویم که حقیقت مجاهدین چون چشمهای زلال در جامعه و بین مردم ایران جاری میشود. برای من که اولین بار مسعود را که به شدت شکنجه شده بود در اطاق بازجویی در زندان شاه دیدم، با وجود وضعیتی که داشت از چند لحظهای که بازجو از اطاق بیرون رفت، استفاده کرده و به تشویق و روحیه دادن به من پرداخت. این تبلیغات نه تنها پشیزی ارزش ندارد، بلکه عمق کینه و دجالگری دشمن را نشان میدهد. به این جهت میخواستم به همه هم میهنان عزیزم و به خانواده ها و مادران شهدا و زندانیان قیام بگویم که اینکار همیشه دشمن است و نشان میدهد که از همین مقاومت میترسد و پایان کارش را میبینیم. |
|
| |
|
| سال ۱۹۴۹- جنبش برای آزادی و وحدت
| | پس مثل همه فرزندان مجاهدم و همه اشرف نشانها به مسعود و مریم عزیزم میگویم درود بر شما! خون شهیدان ما رنج اسیران مان در تو گره میخورد رجوی قهرمان! برای شما در شورای ملی مقاومت آرزوی موفقیت میکنم خدانگهدار همه شما! |
|
| |
|
| سال ۱۹۴۹- یادداشتهایی پیرامون ماکیاولی، سیاست، و دولت مدرن
| |
|
| |
|
| سال ۱۹۵۰- حیات و فرهنگ ملی
| | صحبت خانم مریم رجوی پساز سخنان عزیز: با سلام بر عزیز عزیزها! مثل همیشه ما را سورپریز کردی! عزیز حضورتان و پایداری تان از ابتدا که این جلسه تا الآن. بالاخره شما خودتان را توانستید با این شرایط سخت با این تکنیک پیچیده ولی مثل همیشه پایدار واستوار و راهگشا و پیشتازید ولی چه کار خوبی کردید عزیز! امروز ما شما را شنیدیم همچنانکه گفتید از لحظه اول، از زندان و شکنجه که خود شما هم سوژه آن بودید بعنوان شاهد شاهدان گواهی دادید وضعیت بسیار بسیار تلخ و دردناک مسعود را که آنقدر شکنجه شده بود کسی قادر به شناختش نبود ولی در عین حال این چنین روحیه میداد به همه. مثل همیشه حاضرید! مثل همیشه شاهدید! بخصوص کنار دستتان الآن میبینم هم فاطمه عزیز را و هم آن ویترین پر از تصاویر را که تصاویر فرزندان شهید شما هست، بهدست دو دیکتاتوری شاه و شیخ. به هر حال فکر میکنم هر کس دستی در آتش داشته باشد معنی همه اینها را میفهمد و معنی تک تک کلمات شما را که چگونه نویدبخش همه مادران و همه خانوادههایی که الآن در ایران از شهادت فرزندانشان داغ دارند ویا از اسارت فرزندانشان درد و رنج میکشند. ولی خوشبختانه از الگوی مادرانی چون شما برخوردارند که میتوان در هر شرایطی با روحیهای صدچندان ،همه این شرایط را تحمل کرد، خم به ابرو نیاورد، سر خم نکرد، به عکس با تهاجم حداکثر دشمن، را به زانو در آورد. درود بر شما عزیز! هر چه در مورد شما بگویم کم است. ولی فقط میتوانم بگویم دستتان را میبوسم و رویتان را بهخاطر همه مقاومتها پایداریها و جنگآوریتان! درود برشما عزیز، میبوسمتان.<ref>[https://iran-efshagari.com/%D8%B9%D8%B2%DB%8C%D8%B2-%D8%B1%D8%B6%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D8%8C-%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1-%D8%B1%D8%B6%D8%A7%DB%8C%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF-%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D8%AC%D9%84/ سخنان عزیز رضایی، مادر رضاییهای شهید دراجلاس آغاز چهلمین سالگرد تأسیسی شورای ملی مقاومت ایران - سایت ایران افشاگر]</ref> |
|
| |
|
| سال ۱۹۵۱- گذشته و حال
| | === نقشهمسیر ”عزیز“ مادر رضائیهای شهید در ۹۴ سالگی در شب شهادت مولای متقیان ۲۱ رمضان -۲۳ فروردین ۱۴۰۲ === |
| * ملاحظات و تذکرات انتقادی در بارهٔ «کتاب آموزشی عامهفهم جامعهشناسی بوخارین نوشته آنتونیو گرامشی ترجمه مهران زنگنه
| | [[پرونده:دیدار--خانم-رجوی-با-عزیز-رضایی-های.jpg|جایگزین=دیدار--خانم-رجوی-با-عزیز-رضایی-های|بندانگشتی|دیدار--خانم-رجوی-با-عزیز-رضایی-های]] |
| * گرامشی و انقلاب، مقالاتی پیرامون انقلاب اکتبر، ترجمهٔ علیرضا نیاززاده نجفی، تهران: نشر چشمه، ۱۳۹۹
| | من این نامه را در شب ۲۱ رمضان شروع کردم و با تأنی و تأخیر نوشتم. از اینکه دیر ارسال میکنم ببخشید. |
| * رستاخیز (IL RISORGIMENTO)
| |
| * گذشته و حال
| |
| * تزهایی دربارهٔ تاکتیکهای حزب کمونیست ایتالیا (تزهای رم)، ترجمهٔ محمد حاجیزاده، تهران: نشر تاریخ، ۱۳۵۸
| |
| * دربارهٔ آموزش و فرهنگ، ترجمهٔ م. سرخرودی و ر. آروین، تهران: نشر پژواک، ۱۳۵۸
| |
| * ستمگران و ستمبران، ترجمهٔ وارتان میکائیلیان، تهران: انتشارات فرهنگ نوین، ۱۳۶۰
| |
| * پیدایش روشنفکران، ترجمهٔ [[جلال آل احمد|جلال آلاحمد]]، تهران: انتشارات خوارزمی، ۱۳۵۷
| |
| * شهریار جدید، ترجمهٔ عطاءالله نوریان، تهران: نشر اختران، ۱۳۸۶
| |
| * دولت و جامعهٔ مدنی، ترجمهٔ عباس میلانی، تهران: نشر اختران، ۱۳۸۴
| |
| * ماتریالیسم تاریخی
| |
| * نامههای زندان، ترجمهٔ مریم علوینیا، تهران: نشر آگاه، ۱۳۶۲
| |
| * سوسیالیسم فاشیسم و انقلاب، ترجمه کامران برادران، آگه
| |
| * معادلات و تناقضات، ترجمه شاپور اعتماد، طرح نو
| |
|
| |
|
| نامههای زندان گرامشی توسط خواهرزن او «تاتیانا شوخت» در محل امنی نگهداری شد. سپس به مسکو فرستاده شد و پس از پایان جنگ در اختیار پالمیرو تولیاتی دوست گرامشی و رهبر بعدی حزب کمونیست ایتالیا قرار گرفت. از او آثاری در زمینهٔ تئوریزه کردن مفاهیمی کلیدی همچون هژمونی، جامعهی مدنی، نسبت زیربنا و روبنا در سیستم سرمایهداری، ماهیت طبقاتی روشنفکران، و جنگ قدرت به جا ماندهاست.
| | نقشه مسیر سال ۱۴۰۲ |
|
| |
|
| == گاهشمارِ زندگی آنتونیو گرامشی ==
| | عزیز رضایی ۲۱ رمضان-۲۳ فروردین ۱۴۰۲ |
|
| |
|
| * ۱۸۹۱ در ۲۲ ژانویه در آلس Ales، نزدیک کالیاری Cagliari به دنیا آمد.
| | یا علی ای مولای من در شب شهادت تو که غمی تاریخی بر قلب انسانیت نهاد رو به تو میآورم تا قدر خودم را رقم بزنم و با الهام از راهت و رسالتت که رهایی انسان است نقشه مسیرم را برای سال ۱۴۰۲ ترسیم و به خاکپایت تقدیم کنم. و برای پیشبرد آن، از تو و خون به ناحق ریختهات مدد بخواهم. |
| * ۱۹۱۱ دورهی دبیرستان را در کالیاری به پایان رساند؛ در نوامبر همین سال در رشتهی ادبیات دانشگاه تورین پذیرفته شد.<ref>جوزپه فیوری، زندگی مرد انقلابی، ترجمهٔ مهشید امیرشاهی، تهران: انتشارات خوارزمی، ۱۳۶۰ ۱۳۶۰ صفحه ۸۶
| | |
| </ref>
| | یا علی، مولای من در این مسیر هر چه زمان میگذرد و عمرم پیش میرود به حقانیت مسعود بنده راهنما به جانب خودت بیشتر پی میبرم، ضمن اینکه درخشش او برای تکتک انسانهایی که صداقت دارند بیشتر روشن میشود. من کارهای نکرده زیاد دارم ولی همیشه مدیون مسعود و مریم هستم که مرا در این راه هدایت کردند. وقتی این شبها شنیدم که بحثهایی سر قیامت شد، به کارنامه خودم فکر کردم و به خاطر قصورهایم شرمندهام. |
| * ۱۹۱۳ به سوسیالیستهای بخش تورین پیوست.
| | |
| * ۱۹۱۵ در ۱۰ دسامبر به تیم سردبیری آوانته !Avanti در تورین ملحق شد.
| | افتخارم این است که در ۹۴ سالگی به برکت حضور راهبران عقیدتیم، نه تنها بر سر عهد و پیمانهایم هستم بلکه مصممتر از قبل هستم. |
| * ۱۹۱۷ در ادامهی فعالیتهای ژورنالیستیاش به مدیریت نشریهی فریاد خلق del Grido popolo برگزیدهشد. به عنوان دبیر کمیتهی اجرایی موقت حزب سوسیالیست، شاخهی تورین، انتخاب گردید.
| | |
| * ۱۹۱۸ انتشار فریاد خلق متوقف شد.
| | در شرایطی که مردم ایران آمادهتر از همیشه برای سرنگونی رژیم جنایتکار آخوندی هستند، توطئههای عوامل شاه و شیخ بالا گرفته است و همه این توطئه متوجه مجاهدین و مقاومت و شورای ملی مقاومت است که چهل سال است برای آزادی ایران از شر آخوندها مبارزه میکنند. |
| * ۱۹۱۹ وی به همراه تاسکا، ترراسینی، و تولیاتی نشریهی نظم نوین را بنیان نهاد. اولین شمارهی این نشریه در اول ماه مه منتشر شد.
| | |
| * ۱۹۲۰ در ماه سپتامبر در جنبش اشغال کارخانه شرکت نمود. آخرین شمارهی نشریهی نظم نوین در ۳۴ دسامبر منتشر گردید.
| | یادم میآید در سال ۱۳۵۷ وقتی خمینی تازه به ایران آمده بود، خانواده ما را به محلش در مدرسه رفاه دعوت کرد که بهعنوان خانواده شهیدان توجهش را نشان دهد. او تصور میکرد که ما به امکاناتی که مد نظرش بود به ما بدهد چشم دوختهایم و پرسید که مشکل خانه و معیشت داریم یا نه. |
| * ۱۹۲۱ اولین شمارهی روزنامهی نظم نوین، ارگان کمونیستهای تورین، در اول ژانویه منتشر شد. وی در ۳۱ ژانویه به عضویت کمیتهی اجرایی حزب کمونیست ایتالیا، که در همان روز در لیوُرنو تشکیل شدهبود، انتخاب گردید.
| | |
| * ۱۹۲۲ در ماه مارس به سمت نمایندهی حزب کمونیست ایتالیا در کمیتهی اجرایی انترناسیونال کمونیستی انتخاب شد. در ۲۶ مارس عازم مسکو گردید. در ماه ژوئن، در کنگرهی دوم انترناسیونال شرکت نمود. در ماه سپتامبر به خاطر کسالت در کلینیکی در مسکو بستری شد و در همان جا بود که با همسرآیندهاش، جولیا شوخت SchuchtJulia، آشنا شد.
| | من با اعتماد کامل به او مثل این که بزرگ فامیل باشد جواب دادم که ما هیچ نیاز مالی یا خانه احتیاج نداریم. فقط یک دغدغه داریم و آن هم وضعیت این بچههایمان است که یک عدهیی چشم دیدن آنها را ندارند و میترسم فرصتطلبها بیایند اطراف شما را بگیرند جای مجاهدینی که برای آزادی ایران مبارزه کردند. مقداری هم از وضعیت چیزهایی که در همین زمینه از چند ماه پیش دیده بودم به او گفتم که الآن یادم نیست. |
| * ۱۹۲۳ هنگام اقامتش در مسکو، پلیس ایتالیا حکم دستگیری وی را در غیابش صادر نمود. در سوم دسامبر، پس از آن که از سوی کمیتهی اجرایی انترناسیونال به عنوان رابط حزب کمونیست ایتالیا با دیگر احزاب کمونیست اروپا انتخاب شد، وارد وین گردید.
| | |
| * ۱۹۲۴ اولین شمارهی نشریهی وحدت l’ Unità در میلان منتشر شد. انتشار سومین دورهی نظم نوین، این بار هر دو هفته یکبار از اول ماه مارس در رُم آغاز گردید. گرامشی در ششم آوریل به عنوان نمایندهی مجلس از ونیتو Veneto انتخاب شد. در ۱۲ ماه مه به ایتالیا بازگشت. پسرش، دلیو Delio، در ماه اوت در مسکو به دنیا آمد.
| | اما او از حرفهای من ناراحت شد و با لحن تند جواب داد اینطور نیست و نمیشود. من فهمیدم انتظار این حرفها را از طرف من نداشت. بعد هم برنامه شام خوردن با خانواده او را که از قبل گفته بودند بهم زد و پسرش احمد گفت آقا حالش خوب نیست و گذاشت رفت. البته من قبل از آمدن خمینی همه این حرفها را خیلی مفصلتر به دختر خمینی که با ما در رابطه بود زدم ولی میخواستم مستقیم هم به خودش که بزرگتر همه است بگویم. |
| * ۱۹۲۵ وی در ژانویه با تاتیانا شوخت Schucht Tatiana، خواهر جولیا، در رُم مالقات نمود. در مارس و آوریل در نشست پنجم کمیتهی اجرایی انترناسیونال در مسکو شرکت نمود
| | |
| * ۱۹۲۶ در ماه ژانویه، در کنگرهی سوم حزب کمونیست ایتالیا در لیون Lyon شرکت نمود. در ماه اوت، پسر دوم او، جولیانو Giuliano، در مسکو به دنیا آمد. وی در هشتم نوامبر و بهرغم مصونیت پارلمانی، دستگیر و در رجینا کوئلی Coeli Regina زندانی شد. در ۱۸ نوامبر به پنج سال زندان انفرادی محکوم گشت و در ۷ دسامبر به جزیرهی اوستیکا Ustica انتقال یافت.
| | حالا بعد از این همه سال، همه میدانند که خمینی و نفرات او و خامنهای با مردم و با مجاهدین و با بقیه چه کردند، اما یک فرصتطلبانی هم پیدا شدهاند زیر علم سلطنت یا اسمهای دیگر که در این ۴۴ سال که گذشت خبری از آنها نبود. نمیدانم در شب شهادت موسی و اشرف و آذر و بقیه مجاهدین کجا بودند؟ در آن تیرخلاص ها و قتلعام و فروغ و آنهمه بمباران و حملات بعدی و موشک و کشت و کشتار مجاهدین کجا بودند که امروز سروکلهشان پیدا شده و بدون هیچ خجالتی باز هم به مجاهدین میتازند. به خدا هنوز جای شکنجههای زندانهای شاه بر بدن زندانیهای آن زمان هست. ممکن است نسل جوان خبری از جنایتهای شاه نداشته باشد به این جهت وظیفه امثال من این است که با گفتن آنها نگذاریم که جنایتهای بیحد و حصر آخوندها آنها از یاد ببرد. یعنی این قسمت از تاریخ را بخواهند پاک کنند. اینکه ما میگوییم نه شاه و شیخ به این خاطر است که در زندان و شکنجه و اعدام و کشتار و دزدی و دیکتاتوری، دو روی یک سکهاند و تفاوت در اندازهها چیزی از جرم و جنایت سلطنتی که بچه شاه آنرا وکالت میکند کم نمیکند. |
| * ۱۹۲۷ در ۱۴ ژانویه، حکم جلب وی از سوی دادگاه نظامی میلان صادر شد. در ۲۰ ژانویه از جزیرهی اوستیکا منتقل شد و در ۷ نوامبر به زندان سانویتوره san vittore سپردهشد.
| | |
| * ۱۹۲۸ در ۱۹ مارس در دادگاه ویژه محاکمه شد. یازدهم ماه مه به رُم فرستاده شد و روز بعد وارد زندان رجینا کوئلی شد. محاکمهی رهبری حزب کمونیست ایتالیا در ۲۸ ماه مه آغاز گردید. وی در ۴ ژوئن به بیست سال و چهار ماه و پنج روز زندان محکوم شد. در ۱۹ ژوئیه به زندان ویژه در توری Turi، نزدیک باری Bari، منتقل گشت.
| | این را هم به جوانها بگویم که دل من به این خوش است که به یمن وجود سازمان با این تشکیلات مستحکم و رهبری مسعود و مریم کسی نمیتواند انقلاب را مثل سال ۵۷ کند. من خودم را در هر شرایط و سن و سالی یک سرباز برای مسعود و مریم میدانم و آنچه را بتوانم و وظیفه من است انجام میدهم. |
| * ۱۹۲۹ در هشتم فوریه، نوشتن دفترهای زندان Notebooks Prison را آغاز نمود.
| | |
| * ۱۹۳۱ در ماه اوت، در بحبوحهی بیماری شدیدش، دچار یک بحران جدی جسمی شد.
| | در شبهای قدر حرف من با جوانها این است که میخواهم تجربهام را بگویم که به اعتقاد من مسعود و مریم بهترین نفرات برای قیام و انقلاب جدید شما هستند. و هر کس با آنها دشمنی میکند، دشمن مردم ایران از ستم این آخوندها است. خدا را گواه میگیرم که این مهمترین معیار تشخیص دوستان و دشمنان انقلاب مردم است. |
| * ۱۹۳۲ به دنبال اعلام عفو، حکم زندان وی به ۱۲ سال و ۴ ماه کاهش یافت.
| | |
| * ۱۹۳۳ در ۷ ماه مارس، بحران جسمی بار دیگر به وی دست داد. در ماه ژوئیه، از تاتیانا خواست که برای انتقال وی به درمانگاه یک زندان دیگر تقاضانامه بفرستد. این تقاضانامه در ماه اکتبر پذیرفته شد. وی در ۱۹ نوامبر از زندان توری به طور موقت به زندان چیویتاوکیا Civitavecchia منتقل شد. در ۷ دسامبر، با اجازهی مقامات زندان در کلینیک دکتر کوسومانو Cusumano Doctor در فورمیا Formia بستری شد.
| | خدایا، تو بر درون هرکس واقفی و میدانی من هیچ آرزویی جز رسیدن مسعود و مریم به ایران و آزادی مردم و رفاه و خوشبختی و سعادت آنها ندارم.<ref>[https://iranntv.com/930940-%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1-%D8%A8%D8%A7-%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1-%D8%B1%D8%B6%D8%A7%D8%A6%DB%8C-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF-%D8%AF%D8%B1-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87--%D8%B9%D8%B2 نقشهمسیر ”عزیز“ مادر رضائیهای شهید در ۹۴ سالگی در شب شهادت مولای متقیان ۲۱ رمضان ـ سایت سیمای آزادی] </ref> |
| * ۱۹۳۴ وی از مقامات تقاضای آزادی مشروط نمود که در ۳۵ اکتبر مورد پذیرش قرارگرفت.
| | |
| * ۱۹۳۵ در ماه آوریل میخواهد که وی را به کلینیک خصوصی فیازوله Fiesole نزدیک فلورنس منتقل کنند. در ماه ژوئن بیماری وی بار دیگر به طور جدی اوج یافت. در ۲۴ ماه اوت در کلینیک کوییزیزانا Quisisana در رُم بستری شد.
| | == نامههای مجاهد شهید رضا رضایی به مادرش عزیز رضاییهای شهید == |
| * ۱۹۳۷ دوران آزادی مشروط وی در ماه آوریل به پایان رسید و وی آزادی کاملاش را به دست آورد. در ۲۵ آوریل دچار خونریزی مغزی شد و دو روز بعد، در ۲۷ آوریل جان باخت. خاکستر پیکر وی پس از فروپاشی فاشیسم در گورستان پروتستانها در رُم به خاک سپردهشد.
| | |
| | === شعر رضا رضایی خطاب به عزیز پس از شهادت مجاهد شهید مهدی رضایی === |
| | [[پرونده:مجاهد-کبیر-رضا-رضایی.jpg|جایگزین=مجاهد کبیر رضا رضایی|بندانگشتی|مجاهد کبیر رضا رضایی]] |
| | شعر رضا رضایی خطاب به مادر رضاییهای شهید پس از شهادت برادر کوچکش مهدی رضایی با صدای خودش ضبط و ارسال کرد: |
| | |
| | '''به یاد برادر مجاهدم مهدی شهید''' |
| | |
| | مادر بدان امید که گردم دوباره باز |
| | |
| | بر راه کوچه دیده گریان خود مدوز |
| | |
| | خورشید زندگانی پرالتهاب من |
| | |
| | خواهد کند غروب بههنگام نیمروز |
| | |
| | ایام کودکی که به لبهای خرد من |
| | |
| | اول سخن ز آیه قرآن گذاشتی |
| | |
| | آن روز بذر مهر ضعیفان خلق را |
| | |
| | در جان من به مزرع اندیشه کاشتی |
| | |
| | گفتی به من که راه خدا راه مردم است |
| | |
| | در راه او به مایه جانت جهاد کن |
| | |
| | مردان حق طلیعهٌ آزادمردیاند |
| | |
| | خود را رها ز سلطه هر انقیاد کن |
| | |
| | زان پس به گرد خویش نگه کرده یافتم |
| | |
| | انبوه کودکان گرفتار درد را |
| | |
| | پوشانده با غبار قدمهای عابران |
| | |
| | از دیدگان رهگذران روی زرد را |
| | |
| | دیدم چگونه کودک بیمار یک فقیر |
| | |
| | بر روی دست مادر خود جان سپرد و مرد |
| | |
| | غلطید اشک مادر و دندان خویش را |
| | |
| | از فرط اضطرار به لبهای خود فشرد |
| | |
| | دیدم که اهرمن ز ره آورد مردمان |
| | |
| | پر میکند دهان به غارت گشوده را |
| | |
| | از خون روستایی صحرای دوردست |
| | |
| | لبریز میکند همه شب جام باده را |
| | |
| | دیدم چگونه مردم محروم و بی امید |
| | |
| | چشمان بیفروغ به آینده بستهاند |
| | |
| | دزد از میان خانه به تاراج میبرد |
| | [[پرونده:مجاهد-شهید-مهدی-رضایی.jpg|جایگزین=مجاهد شهید رضا رضایی|بندانگشتی|مجاهد شهید مهدی رضایی]] |
| | یاران به گوشهیی به تماشا نشستهاند |
| | |
| | شب سرد بود و تیره و صحرا خموش و رام |
| | |
| | ابر سیه گرفته فروغ ستاره را |
| | |
| | اندیشههای مردم آزاده وطن |
| | |
| | گم کرده در طریق هدف راه چاره را |
| | |
| | آن نغمههای پاک که خواندی هزار بار |
| | |
| | در گوش جان خستهام آغاز راز کرد |
| | |
| | با آیههای سوره فجر و حدید و صف |
| | |
| | بر روی من دریچه امید باز کرد |
| | |
| | ناگاه در سپیده صبحی ز هم گسست |
| | |
| | بانگ گلولههای مجاهد سکوت را |
| | |
| | طوفان یک اراده پرشور همرهان |
| | |
| | از هم درید لانه صد عنکبوت را |
| | |
| | مادر ببین که بذر نخستین که کاشتی |
| | |
| | در جان من شکفت و ز هر سو جوانه زد |
| | |
| | آن شعلهیی که در دل من برفروختی |
| | |
| | از لوله سلاح من اکنون زبانه زد |
| | |
| | مادر سپاس آخرم آخر قبول کن |
| | |
| | پاداش آن سرود نخستین که خواندهای |
| | |
| | آن آیههای پاک که با رازهای آن |
| | |
| | در جانم اشتیاق شهادت نشاندهای |
| | |
| | ای هموطن طریق تو تاریک بود و من |
| | |
| | با خون خود چراغ رهت برفروختم |
| | |
| | دیدی که راه و میروی اکنون و با شتاب |
| | |
| | من نیز مفتخر که در این راه سوختم<ref>[https://hambastegimeli.com/8434_2010-06-15-15-16-24 مجاهد کبیر رضا رضایی- سخن این است که خاکستر تو تخم رزم آور دیگر باشد - سایت همبستگی ملی]</ref> |
|
| |
|
| == منابع == | | == منابع == |
| <references /><references />
| |