۱٬۳۰۹
ویرایش
←بند ۲۰۹
| (۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده:زندان اوین.JPG|بندانگشتی|'''تصویر هوایی زندان اوین'''|448x448پیکسل]] | [[پرونده:زندان اوین.JPG|بندانگشتی|'''تصویر هوایی زندان اوین'''|448x448پیکسل]] | ||
'''زندان | '''زندان اوین'''، یکی از بدنام‌ترین زندانهای ایران است. این زندان در منطقه سعادت‌آباد و محله اوین درکه قرار دارد. محوطه زندان اوین نزدیک به ۴۰ هکتار است که سابقا زمین و خانه سید ضیاالدین طباطبایی نخست وزیر کابینه سیاه است. ساخت ابتدایی زندان اوین از سال ۱۳۴۰ آغاز و همزمان با جشن‌های ۲۵۰۰ ساله و افزایش اعتراضات بر علیه شاه پایان یافت. در این زندان، بسیاری از مخالفان حکومت پهلوی به طرز وحشیانه‌ای شکنجه شدند.<ref name=":16">[https://iranhrs.org/%d8%a7%d9%88%d9%84%db%8c%d9%86-%d9%88%db%8c%d8%af%d8%a6%d9%88%db%8c-%db%b3-%d8%a8%d8%b9%d8%af%db%8c-%d8%a8%d9%86%d8%af-%db%b2%db%b0%db%b9-%d8%b2%d9%86%d8%af%d8%a7%d9%86-%d8%a7%d9%88%db%8c%d9%86-2/ اولین ویدئوی ۳ بعدی بند ۲۰۹ زندان اوین؛ قسمت اول: ساختمان و ساختار بندها]</ref> | ||
زندان اوین معروف‌ترین زندان ایران و خاورمیانه است که به دلیل شهرت زندانیان سیاسی از زمان شاه مانند [[مسعود رجوی]]، [[آیت‌الله طالقانی]]، [[خسرو گلسرخی]]، [[بیژن جزنی]]، [[موسی خیابانی]]، اعدام فراقانونی ۹ نفر در تپههای اوین و تعداد بسیار زیاد زندانیان در زمان جمهوری اسلامی همراه با اعدام‌های گسترده دهه ۶۰ در این زندان و بطور خاص [[قتل‌عام ۶۷]] در سطح جهان شناخته شده است. این زندان در روستایی به نام «اوین درکه» که جزو منطقه شمیرانات واقع در شمال تهران محسوب می‌شود واقع شده است که از شمال به محله کوهسار واقع در درکه، از شرق به محله اوین و از طرف غرب به تپههای زندان اوین و از طرف جنوب به سعادت‌آباد ختم می‌شود. | |||
([[ساواک]]) اداره می‌شد و طی ۴ دهه اخیر، زندان اوین که بزرگ‌ترین زندان محل نگهداری زندانیان سیاسی و جرایم امنیتی است، رسما زیرنظر سازمان زندان‌ها و اقدمات تامینی وابسته به قوه قضاییه قرار دارد ولی بندهای مختلف زندان، بسته به اینکه محکومان توسط کدام نهاد امنیتی دستگیر شده باشند، ناظر و مسئولیت جدای از قوه قضاییه دارد. | در تاریخ ۲۴ آذر ۱۴۰۲ زندان اوین ۵۲ ساله است. در منابع تاریخی مکتوب، زمان افتتاح زندان را سال ۱۳۵۰ ذکر کرده‌اند که از زمان افتتاح تا بهمن ۱۳۵۷، زیرنظر [[سازمان اطلاعات و امنیت کشور]] ([[ساواک]]) اداره می‌شد و طی ۴ دهه اخیر، زندان اوین که بزرگ‌ترین زندان محل نگهداری زندانیان سیاسی و جرایم امنیتی است، رسما زیرنظر سازمان زندان‌ها و اقدمات تامینی وابسته به قوه قضاییه قرار دارد ولی بندهای مختلف زندان، بسته به اینکه محکومان توسط کدام نهاد امنیتی دستگیر شده باشند، ناظر و مسئولیت جدای از قوه قضاییه دارد. | ||
در دهه ۶۰ ساختمان دادستانی اوین و زیرزمین ۲۰۹ شکنجه‌گاه انقلابیون ایران بود. ده‌ها هزار تن در این دو محل به بی‌رحمانه‌ترین شکل تحت شکنجه‌های جسمی و روانی قرار گرفتند. در سال‌های ۶۰ و ۶۱ ، تپههای اوین محل تیرباران هزاران زندانی سیاسی بود که نام بسیاری‌از آنها در روزنامه‌ها و رادیو و تلویزیون انتشار می‌یافت. | در دهه ۶۰ ساختمان دادستانی اوین و زیرزمین ۲۰۹ شکنجه‌گاه انقلابیون ایران بود. ده‌ها هزار تن در این دو محل به بی‌رحمانه‌ترین شکل تحت شکنجه‌های جسمی و روانی قرار گرفتند. در سال‌های ۶۰ و ۶۱ ، تپههای اوین محل تیرباران هزاران زندانی سیاسی بود که نام بسیاری‌از آنها در روزنامه‌ها و رادیو و تلویزیون انتشار می‌یافت. | ||
| خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
در زمان افتتاح (۱۳۵۰) گنجایش کل زندان در ۲۰ سلول انفرادی و دو بند عمومی، فقط ۳۲۰ نفر بوده، اما چند سال بعد از افتتاح و آغاز بهره‌برداری از زندان و در سال ۱۳۵۶، تعداد سلولهای انفرادی به ۱۰۰ سلول افزایش می‌یابد و بندهای جداگانه برای زندانیان زن و همچنین محکومیت عمومی ایجاد می‌شود که به دنبال این تغییرات، در ماه‌های پایانی سال ۱۳۵۶، ظرفیت زندان اوین به ۱۵۰۰ نفر افزایش می‌یابد.<ref name=":0">[https://fararu.com/fa/news/580746/%D9%86%DB%8C%D9%85%E2%80%8C%D9%82%D8%B1%D9%86-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D9%88%DB%8C%D9%86-%D9%88-%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%88%D9%81%D8%B4 نیم‌قرن تاریخ زندان اوین و زندانیان معروفش]</ref> | در زمان افتتاح (۱۳۵۰) گنجایش کل زندان در ۲۰ سلول انفرادی و دو بند عمومی، فقط ۳۲۰ نفر بوده، اما چند سال بعد از افتتاح و آغاز بهره‌برداری از زندان و در سال ۱۳۵۶، تعداد سلولهای انفرادی به ۱۰۰ سلول افزایش می‌یابد و بندهای جداگانه برای زندانیان زن و همچنین محکومیت عمومی ایجاد می‌شود که به دنبال این تغییرات، در ماه‌های پایانی سال ۱۳۵۶، ظرفیت زندان اوین به ۱۵۰۰ نفر افزایش می‌یابد.<ref name=":0">[https://fararu.com/fa/news/580746/%D9%86%DB%8C%D9%85%E2%80%8C%D9%82%D8%B1%D9%86-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D9%88%DB%8C%D9%86-%D9%88-%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%88%D9%81%D8%B4 نیم‌قرن تاریخ زندان اوین و زندانیان معروفش]</ref> | ||
ظرفیت اسمی این زندان ۱۵۰۰ نفر بود اما بیش از ۳هزار نفر در آن زندانی بودند.<ref name=":16" /> | |||
اوين سال ۵۰ محدود به محوطه‌ای بود شامل دو بند قديمی و دو ساختمان در امتداد هم متشکل از سلولهای انفرادی. بندهای چهارگانه و سلولهای معروف به ۲۰۹ يکی-دو سال بعد ساخته شدند.<ref name=":14">منیره برادران - [https://www.radiozamaneh.com/228833/ رادیو زمانه - اوین، حافظه جمعی ما، نابود نمی‌شود]</ref> | اوين سال ۵۰ محدود به محوطه‌ای بود شامل دو بند قديمی و دو ساختمان در امتداد هم متشکل از سلولهای انفرادی. بندهای چهارگانه و سلولهای معروف به ۲۰۹ يکی-دو سال بعد ساخته شدند.<ref name=":14">منیره برادران - [https://www.radiozamaneh.com/228833/ رادیو زمانه - اوین، حافظه جمعی ما، نابود نمی‌شود]</ref> | ||
| خط ۱۰۸: | خط ۱۱۰: | ||
در سال۱۳۶۰ به‌علت کمبود جا، ساختمان مسکونی که برای ساواک ساخته شده و معروف به آموزشگاه بود، به زندان تبدیل شد. این بخش از 3طبقه و 6قسمت تشکیل شده و هم‌اکنون (۱۳۹۳) به اوین جدید معروف است. آموزشگاه اوین، در آخرین نقطه جاده داخلی زندان در کنار ساختمان آسایشگاه قرار دارد. شامل شش‌بند مرتبط به‌هم میباشد. آموزشگاه در مجموع نزدیک به 100سلول دارد که مساحت هریک در حدود بیست متر مربع میباشد. در اطراف این واحد 6بندی، 5 حیاط کوچک قرار دارد که در واقع مکانی برای هواخوری زندانیان میباشد. | در سال۱۳۶۰ به‌علت کمبود جا، ساختمان مسکونی که برای ساواک ساخته شده و معروف به آموزشگاه بود، به زندان تبدیل شد. این بخش از 3طبقه و 6قسمت تشکیل شده و هم‌اکنون (۱۳۹۳) به اوین جدید معروف است. آموزشگاه اوین، در آخرین نقطه جاده داخلی زندان در کنار ساختمان آسایشگاه قرار دارد. شامل شش‌بند مرتبط به‌هم میباشد. آموزشگاه در مجموع نزدیک به 100سلول دارد که مساحت هریک در حدود بیست متر مربع میباشد. در اطراف این واحد 6بندی، 5 حیاط کوچک قرار دارد که در واقع مکانی برای هواخوری زندانیان میباشد. | ||
== بند ۲۰۹ زندان اوین امنیتی و سری == | |||
'''بند ۲۰۹''' امنیتی‌ترین بخش زنـدان اویـن است و غیر از پرسنل آن، حتی مقامات بالای دولتی هم حق ورود به محدوده آن را ندارند.<ref name=":16" /> | |||
بند 209 زندان اوین بخش امنیتی و سری در زندان اوین است. این بند از ساختمانهای ساخته شده در دوران قبل از انقلاب است. در قسمت پشت، بهداری زندان اوین و جنب آشپزخانه و بند نسوان (زنان) قرار دارد و از بندهای موسوم به «آموزشگاه» قابل رویت است. در قسمت روبه‌روی آن، قسمت «نانوایی» زندان اوین واقع شده است و انتهای آن به محدوده بند «۳۵۰ امنیتی و کارگری» ختم می‌شود. این مجموعه ساختمانی 2طبقه با آجرهای قرمز فشاری است که کانال‌های پوشیده شده از پشم شیشه و فویل آلومینیومی آن‌را از سایر ساختمانها مجزا می‌سازند. دارای 2درب ورودی در قسمت جلو میباشد. درب کوچک که دارای آیفون و سیستم مداربسته تصویری است قسمت ورود متهمین و درب دیگر احتمالاً محل ورود پرسنل اجرایی و عملیاتی در آن مجموعه است. معروف است که مخوف‌ترین بخش اوین بند معروف به ۲۰۹ است که افراد زیر شکنجه در آنجا نگهداری میشوند این بند از ۱۰ ردیف تشکیل شده که در هر ردیف ۸ سلول انفرادی قرار دارد. شامل ۸۰ سلول انفرادی در ده ردیف است. سلولها انفرادی طراحی شده‌اند و در خودشان روشویی و توالت دارند. اما در جمهوری اسلامی در این سلولها به‌خاطر تراکم زندانی تا بیش از ۱۰نفر نگهداری میشوند. در راهرو عمود بر‌این ردیفها اتاقهای بازجویی قرار دارد. اتاق شکنجه این بند در زیر زمین آن واقع شده و برای انواع شکنجه‌ها مجهز شده است. (از آپولو تا تختهای مشبک برای زدن کابل، و میله‌های سقفی برای آویختن زندانیان از پا یا به‌صورت قپانی شده از پشت.<ref name=":11" /> | بند 209 زندان اوین بخش امنیتی و سری در زندان اوین است. این بند از ساختمانهای ساخته شده در دوران قبل از انقلاب است. در قسمت پشت، بهداری زندان اوین و جنب آشپزخانه و بند نسوان (زنان) قرار دارد و از بندهای موسوم به «آموزشگاه» قابل رویت است. در قسمت روبه‌روی آن، قسمت «نانوایی» زندان اوین واقع شده است و انتهای آن به محدوده بند «۳۵۰ امنیتی و کارگری» ختم می‌شود. این مجموعه ساختمانی 2طبقه با آجرهای قرمز فشاری است که کانال‌های پوشیده شده از پشم شیشه و فویل آلومینیومی آن‌را از سایر ساختمانها مجزا می‌سازند. دارای 2درب ورودی در قسمت جلو میباشد. درب کوچک که دارای آیفون و سیستم مداربسته تصویری است قسمت ورود متهمین و درب دیگر احتمالاً محل ورود پرسنل اجرایی و عملیاتی در آن مجموعه است. معروف است که مخوف‌ترین بخش اوین بند معروف به ۲۰۹ است که افراد زیر شکنجه در آنجا نگهداری میشوند این بند از ۱۰ ردیف تشکیل شده که در هر ردیف ۸ سلول انفرادی قرار دارد. شامل ۸۰ سلول انفرادی در ده ردیف است. سلولها انفرادی طراحی شده‌اند و در خودشان روشویی و توالت دارند. اما در جمهوری اسلامی در این سلولها به‌خاطر تراکم زندانی تا بیش از ۱۰نفر نگهداری میشوند. در راهرو عمود بر‌این ردیفها اتاقهای بازجویی قرار دارد. اتاق شکنجه این بند در زیر زمین آن واقع شده و برای انواع شکنجه‌ها مجهز شده است. (از آپولو تا تختهای مشبک برای زدن کابل، و میله‌های سقفی برای آویختن زندانیان از پا یا به‌صورت قپانی شده از پشت.<ref name=":11" /> | ||
| خط ۱۱۵: | خط ۱۱۹: | ||
بند ۲۰۹ واقع در زندان اوین جنب اندرزگاه ۴ می باشد. این بند شامل ۳ طبقه ( یعنی زیر زمین، همکف و طبقه ۱) میباشد. البته ممکن است زیرزمین آن طبقه های دیگری هم داشته باشد که کسی از آن مطلع نیست.<ref name=":5">[https://iranhrs.org/%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%B4%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%86-%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D9%88%DB%8C%D9%86-%D9%88-%D8%A8%D9%86%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%AE%D9%88%D9%81/ کانون حقوق بشر ایران - گزارشی از درون اوین و بندهای مخوف وابسته به آن]</ref> این بند تحت نظارت وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی ایران است و از ۱۰۰ سلول انفرادی تشکیل شده است. این بند مرکب از ۱۰ سالن است که در هر سالن ۸ سلول آن برای زندانی و یک سلول حمام و یک سلول که کمی بزرگتر است هواخوری میباشد. این بند در وسط ساختمان اوین ساخته شده و به صورت یک دژ در محاصره تپههای اوین و دیگر ساختمانها میباشد. یکی از مسئولان پیشین این بازداشتگاه کاظم کاظمی بوده است. | بند ۲۰۹ واقع در زندان اوین جنب اندرزگاه ۴ می باشد. این بند شامل ۳ طبقه ( یعنی زیر زمین، همکف و طبقه ۱) میباشد. البته ممکن است زیرزمین آن طبقه های دیگری هم داشته باشد که کسی از آن مطلع نیست.<ref name=":5">[https://iranhrs.org/%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%B4%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%86-%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D9%88%DB%8C%D9%86-%D9%88-%D8%A8%D9%86%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%AE%D9%88%D9%81/ کانون حقوق بشر ایران - گزارشی از درون اوین و بندهای مخوف وابسته به آن]</ref> این بند تحت نظارت وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی ایران است و از ۱۰۰ سلول انفرادی تشکیل شده است. این بند مرکب از ۱۰ سالن است که در هر سالن ۸ سلول آن برای زندانی و یک سلول حمام و یک سلول که کمی بزرگتر است هواخوری میباشد. این بند در وسط ساختمان اوین ساخته شده و به صورت یک دژ در محاصره تپههای اوین و دیگر ساختمانها میباشد. یکی از مسئولان پیشین این بازداشتگاه کاظم کاظمی بوده است. | ||
=== طبقه همکف ۲۰۹ === | |||
طبقه همکف شامل دو اتاق عمومی است که معمولا بالای ۱۵ نفر زندانی قرار دارد. معمولاً افراد پس از بازجویی و خروج از انفرادی برای تعیین تکلیف، به بند عمومی ۲۰۹ فرستاده میشوند. این محل به اتاق ۱۲۱ و ۱۲۲ معروف است که اندازه آن تقریبا ۶*۷ میباشد و یک سرویس بهداشتی و ۲ حمام دارد. در همین طبقه همکف ۲ سوییت دیگر به اسم ۱۲۳ و ۱۲۴ دارد که اندازه آن ۳*۲ می باشد. در این اتاقها حدوداً ۴ نفر و در شرایط شلوغ تا ۶ نفر را نکه داری می کنند و یک سرویس بهداشتی و حمام دارد. این طبقه یک هواخوری ۶*۶ دارد که یک روز در میان زندانیان را بمدت ۲۰ دقیقه برای هواخوری میبرند. در این طبقه که حالت یو بر عکس دارد دو اتاق دیگر شامل اتاق دوربین (مصاحبه) و اتاق استراحت وجود دارد.<ref name=":5" /> | طبقه همکف شامل دو اتاق عمومی است که معمولا بالای ۱۵ نفر زندانی قرار دارد. معمولاً افراد پس از بازجویی و خروج از انفرادی برای تعیین تکلیف، به بند عمومی ۲۰۹ فرستاده میشوند. این محل به اتاق ۱۲۱ و ۱۲۲ معروف است که اندازه آن تقریبا ۶*۷ میباشد و یک سرویس بهداشتی و ۲ حمام دارد. در همین طبقه همکف ۲ سوییت دیگر به اسم ۱۲۳ و ۱۲۴ دارد که اندازه آن ۳*۲ می باشد. در این اتاقها حدوداً ۴ نفر و در شرایط شلوغ تا ۶ نفر را نکه داری می کنند و یک سرویس بهداشتی و حمام دارد. این طبقه یک هواخوری ۶*۶ دارد که یک روز در میان زندانیان را بمدت ۲۰ دقیقه برای هواخوری میبرند. در این طبقه که حالت یو بر عکس دارد دو اتاق دیگر شامل اتاق دوربین (مصاحبه) و اتاق استراحت وجود دارد.<ref name=":5" /> | ||
طبق آخرین داده‌ها در ۱۴۰۲، طبقه اول (همکف) بیشتر محل اسقرار کارمندان و بازجوهای این نهاد است.<ref name=":7" /> | طبق آخرین داده‌ها در ۱۴۰۲، طبقه اول (همکف) بیشتر محل اسقرار کارمندان و بازجوهای این نهاد است.<ref name=":7" /> | ||
=== طبقه اول ۲۰۹ === | |||
طبقه اول ۲۰۹ اوین، شامل ۱۱ سالن است. هر کدام از این سالنها از ابتدا و انتها با یک در نرده ای بسته می شوند. در هر سالن حدود ۱۰ سلول انفرادی هست که اخیرا (۳۰ آبان ۱۴۰۲) بعضی از این سلولها را دو تا یکی کرده و بزرگتر کرده اند که اصطلاحاً سوییت شده و ۴ تا ۵ زندانی در آن نگه داری می شوند. در شرایطی که دستگیریها بالا میرود، سر و ته سالنها را می بندند و تا ۳۰ – ۴۰ نفر در این سالنها میاندازند و درب اتاقها را باز میگذارند که ۵ اتاق، یک هواخوری ۳*۳ و یک حمام و یک دستشویی دارد. | طبقه اول ۲۰۹ اوین، شامل ۱۱ سالن است. هر کدام از این سالنها از ابتدا و انتها با یک در نرده ای بسته می شوند. در هر سالن حدود ۱۰ سلول انفرادی هست که اخیرا (۳۰ آبان ۱۴۰۲) بعضی از این سلولها را دو تا یکی کرده و بزرگتر کرده اند که اصطلاحاً سوییت شده و ۴ تا ۵ زندانی در آن نگه داری می شوند. در شرایطی که دستگیریها بالا میرود، سر و ته سالنها را می بندند و تا ۳۰ – ۴۰ نفر در این سالنها میاندازند و درب اتاقها را باز میگذارند که ۵ اتاق، یک هواخوری ۳*۳ و یک حمام و یک دستشویی دارد. | ||
طبقه دوم (با احتساب طبقه همکف این طبقه اول حساب می‌شود) بند ۲۰۹ یازده راهرو دارد كه هر راهرو شامل ۱۰سلول انفرادی است كه در مجموع حدود ۱۲۰سلول را شامل می‌شود. سلولها انفرادی در خودشان روشویی و توالت دارند. اما در نظام ولایت‌فقیه در این سلولها به خاطر تراکم زندانی تا بیش از ۱۰نفر نگهداری میشوند. در راهرو عمود بر این ردیفها اتاقهای بازجویی قرار دارد.<ref name=":7" /> | طبقه دوم (با احتساب طبقه همکف این طبقه اول حساب می‌شود) بند ۲۰۹ یازده راهرو دارد كه هر راهرو شامل ۱۰سلول انفرادی است كه در مجموع حدود ۱۲۰سلول را شامل می‌شود. سلولها انفرادی در خودشان روشویی و توالت دارند. اما در نظام ولایت‌فقیه در این سلولها به خاطر تراکم زندانی تا بیش از ۱۰نفر نگهداری میشوند. در راهرو عمود بر این ردیفها اتاقهای بازجویی قرار دارد.<ref name=":7" /> | ||
=== انفرادیهای ۲۰۹ === | |||
و اما سالنهایی که انفرادی هستند۱متر و ۸۰ سانتیمتر در ۲ متر و نیم میباشد که بعضی از این انفرادی ها یک دستشویی داخل اتاقهاست توالت فرنگی و یک سینک روشویی دارد که معمولا کثیف است و زندانی برای چنین نیازی به خارج از سلول برده نمی‌شود. پنجره کوچکی بالای اتاق زير سقف قرار دارد و بالای در هم محفظه کوچکی به ابعاد ۲۰✖۲۰هست که چراغ سلول در آن قرار دارد و يک راهروی سرتاسری دور تا دور سلول های ۲۰۹ قرار گرفته است و همه راهروها از طريق اين راهرو به همديگر راه دارند. افرادی که در انفرادی هستند هفته ای دو مرتبه حمام می روند و یک بار لباس میدهند که عوض کند و هفته ای ۳ بار به مدت ۲۰ دقیقه هواخوری دارند. رو به روی این سالنها یک کریدور اصلی هست که عرض آن تقریباً ۲ متر می باشد و اتاق های بازجویی و بهداری نیز در آنجا است. | و اما سالنهایی که انفرادی هستند۱متر و ۸۰ سانتیمتر در ۲ متر و نیم میباشد که بعضی از این انفرادی ها یک دستشویی داخل اتاقهاست توالت فرنگی و یک سینک روشویی دارد که معمولا کثیف است و زندانی برای چنین نیازی به خارج از سلول برده نمی‌شود. پنجره کوچکی بالای اتاق زير سقف قرار دارد و بالای در هم محفظه کوچکی به ابعاد ۲۰✖۲۰هست که چراغ سلول در آن قرار دارد و يک راهروی سرتاسری دور تا دور سلول های ۲۰۹ قرار گرفته است و همه راهروها از طريق اين راهرو به همديگر راه دارند. افرادی که در انفرادی هستند هفته ای دو مرتبه حمام می روند و یک بار لباس میدهند که عوض کند و هفته ای ۳ بار به مدت ۲۰ دقیقه هواخوری دارند. رو به روی این سالنها یک کریدور اصلی هست که عرض آن تقریباً ۲ متر می باشد و اتاق های بازجویی و بهداری نیز در آنجا است. | ||
| خط ۱۳۱: | خط ۱۳۵: | ||
بند ۲۰۹ زندان اوین، همچنین داراي يك زيرزمين است، كه براي شكنجه و بازجويي مورد استفاده قرار مي گيرد. اتاقهاي بازجويي نيز قسمت ديگري از بند ۲۰۹ را تشكيل مي دهد. همانطور که فوقا اشاره شد، اتاق شکنجه این بند در زیر زمین آن واقع شده و برای انواع شکنجه‌های قرون‌وسطایی مجهز شده است. (از آپولو تا تختهای مشبک برای زدن کابل و میله‌های سقفی برای آویختن زندانیان از پا یا به‌صورت قپانی شده از پشت).<ref name=":7" /> | بند ۲۰۹ زندان اوین، همچنین داراي يك زيرزمين است، كه براي شكنجه و بازجويي مورد استفاده قرار مي گيرد. اتاقهاي بازجويي نيز قسمت ديگري از بند ۲۰۹ را تشكيل مي دهد. همانطور که فوقا اشاره شد، اتاق شکنجه این بند در زیر زمین آن واقع شده و برای انواع شکنجه‌های قرون‌وسطایی مجهز شده است. (از آپولو تا تختهای مشبک برای زدن کابل و میله‌های سقفی برای آویختن زندانیان از پا یا به‌صورت قپانی شده از پشت).<ref name=":7" /> | ||
=== قسمت زنان ۲۰۹ === | |||
سالن های ۱ و ۲ و۳ و ۴ مخصوص زندانیان زن میباشد که در ابتدای سالن قرار میگیرد. | سالن های ۱ و ۲ و۳ و ۴ مخصوص زندانیان زن میباشد که در ابتدای سالن قرار میگیرد. | ||
| خط ۱۴۵: | خط ۱۴۹: | ||
در این بند (هم‌چنانکه در بند ۲ الف) تمام مامورین دارای عضویت دو‌گانه هم در سپاه پاسداران و هم در وزارت اطلاعات هستند. این مامورین بعنوان بازجو در بازداشتگاه های۲۰۹ و ۲الف و بازداشتگاه امنیتی در زندان گوهردشت کرج (موسوم به رجائی شهر) و زندانهای معروف به ۶۶سپاه و ۵۹سپاه کار می‌کنند.<ref name=":11" /> | در این بند (هم‌چنانکه در بند ۲ الف) تمام مامورین دارای عضویت دو‌گانه هم در سپاه پاسداران و هم در وزارت اطلاعات هستند. این مامورین بعنوان بازجو در بازداشتگاه های۲۰۹ و ۲الف و بازداشتگاه امنیتی در زندان گوهردشت کرج (موسوم به رجائی شهر) و زندانهای معروف به ۶۶سپاه و ۵۹سپاه کار می‌کنند.<ref name=":11" /> | ||
=== وضعیت بند ۲۰۹ === | |||
بند 209 زندان اوین از جمله بندهایی است که زیرنظرمستقیم وزارت اطلاعات بوده و هیچ مرجعی از قوه قضائیه تا سازمان زندان‌ها، اجازه بازدید از آنجا و بررسی وضعیت آن را ندارد( توضیح اینکه: یک روز پیش از مرگ اکبر محمدی در زندان، نمایندگان مجلس مجوز بازدید از این بند را بدست نیاوردند).به همین دلیل زندانیان نگهداری شده در این بند که عموما زندانیان سیاسی- امنیتی هستند نامشان در لیست زندان ثبت نشده و در اکثر موارد خانواده های این افراد برای مدت طولانی از وضعیت زندانیان خود بی اطلاع هستند. در این بازداشتگاه، زندانیان سیاسی برای مدت گاه تا چندین ماه در سلولهای انفرادی نگهداری میشوند و تحت بازجویی‌های طولانی‌مدت قرار می‌گیرند. | بند 209 زندان اوین از جمله بندهایی است که زیرنظرمستقیم وزارت اطلاعات بوده و هیچ مرجعی از قوه قضائیه تا سازمان زندان‌ها، اجازه بازدید از آنجا و بررسی وضعیت آن را ندارد( توضیح اینکه: یک روز پیش از مرگ اکبر محمدی در زندان، نمایندگان مجلس مجوز بازدید از این بند را بدست نیاوردند).به همین دلیل زندانیان نگهداری شده در این بند که عموما زندانیان سیاسی- امنیتی هستند نامشان در لیست زندان ثبت نشده و در اکثر موارد خانواده های این افراد برای مدت طولانی از وضعیت زندانیان خود بی اطلاع هستند. در این بازداشتگاه، زندانیان سیاسی برای مدت گاه تا چندین ماه در سلولهای انفرادی نگهداری میشوند و تحت بازجویی‌های طولانی‌مدت قرار می‌گیرند. | ||
| خط ۱۵۵: | خط ۱۵۹: | ||
مهدی خزعلی بند ۲۰۹ را اینگونه توصیف می‌کند:<blockquote>اما بند، ۲۰۹ و بند ۲۴۰ زندان اوین، فاجعه‌بار است. به نظر من به گوسفند هم ظلم می‌شود اگر در بند ۲۰۹ و ۲۴۰ نگهداری شود. خودشان آن را به سلول تعبیر می‌کنند اما در را که باز می‌کنید، می‌بینید فضایی ۱متر و ۶۰ سانتیمتر در دو متر، یک توالت کثیف و متعفن آن وسط است. قطعا دستشویی دفتر کار من از آن سلول بزرگتر است. پنجره ۲۰ در ۲۰ روی در را هم می‌بندند تا زندانی حتی از هوای راهرو هم محروم باشد.<ref name=":4">[https://www.dw.com/fa-ir/%D9%85%D9%87%D8%AF%DB%8C-%D8%AE%D8%B2%D8%B9%D9%84%DB%8C-%D8%B4%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B7-%D8%A8%D9%86%D8%AF-%DB%B2%DB%B0%DB%B9-%D9%88%DB%B2%DB%B4%DB%B0-%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D9%88%DB%8C%D9%86-%D9%81%D8%A7%D8%AC%D8%B9%D9%87%D8%A8%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D8%AA/a-6596162 دویچه وله - مهدی خزعلی: شرایط بند ۲۰۹ و۲۴۰ زندان اوین فاجعه‌بار است]</ref></blockquote> | مهدی خزعلی بند ۲۰۹ را اینگونه توصیف می‌کند:<blockquote>اما بند، ۲۰۹ و بند ۲۴۰ زندان اوین، فاجعه‌بار است. به نظر من به گوسفند هم ظلم می‌شود اگر در بند ۲۰۹ و ۲۴۰ نگهداری شود. خودشان آن را به سلول تعبیر می‌کنند اما در را که باز می‌کنید، می‌بینید فضایی ۱متر و ۶۰ سانتیمتر در دو متر، یک توالت کثیف و متعفن آن وسط است. قطعا دستشویی دفتر کار من از آن سلول بزرگتر است. پنجره ۲۰ در ۲۰ روی در را هم می‌بندند تا زندانی حتی از هوای راهرو هم محروم باشد.<ref name=":4">[https://www.dw.com/fa-ir/%D9%85%D9%87%D8%AF%DB%8C-%D8%AE%D8%B2%D8%B9%D9%84%DB%8C-%D8%B4%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B7-%D8%A8%D9%86%D8%AF-%DB%B2%DB%B0%DB%B9-%D9%88%DB%B2%DB%B4%DB%B0-%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D9%88%DB%8C%D9%86-%D9%81%D8%A7%D8%AC%D8%B9%D9%87%D8%A8%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D8%AA/a-6596162 دویچه وله - مهدی خزعلی: شرایط بند ۲۰۹ و۲۴۰ زندان اوین فاجعه‌بار است]</ref></blockquote> | ||
=== ویدئوهای سه‌بعدی ساخته شده از بند ۲۰۹ === | |||
اولین ویدئوی ۳ بعدی بند ۲۰۹ زندان اوین؛ قسمت اول: ساختمان و ساختار بندها<ref name=":16" /> | |||
رازهای ناگفته مصور از داخل بند ۲۰۹ زندان اوین – قسمت دوم ویدئو<ref>[https://iranhrs.org/%d8%af%d8%a7%d8%ae%d9%84-%d8%a8%d9%86%d8%af-%db%b2%db%b0%db%b9-%d8%b2%d9%86%d8%af%d8%a7%d9%86-%d8%a7%d9%88%db%8c%d9%86-%d8%b1%d8%a7%d8%b2%d9%87%d8%a7%db%8c-%d9%86%d8%a7%da%af%d9%81%d8%aa%d9%87-%d9%85/ رازهای ناگفته مصور از داخل بند ۲۰۹ زندان اوین – قسمت دوم ویدئو]</ref> | |||
رازهای ناگفته زندان اوین قسمت سوم؛ زنان زندانی در بند ۲۰۹ – ویدئو<ref>[https://iranhrs.org/%d8%b1%d8%a7%d8%b2%d9%87%d8%a7%db%8c-%d9%86%d8%a7%da%af%d9%81%d8%aa%d9%87-%d8%b2%d9%86%d8%af%d8%a7%d9%86-%d8%a7%d9%88%db%8c%d9%86-%d8%a8%d9%86%d8%af-%db%b2%db%b0%db%b9-%d8%b2%d9%86%d8%a7%d9%86-%d8%b2/ رازهای ناگفته زندان اوین قسمت سوم؛ زنان زندانی در بند ۲۰۹ – ویدئو]</ref> | |||
مورس زدن تو سلولهای اوین، مجموعه ویدئوهای افشای زندان اوین قسمت چهارم<ref>[https://iranhrs.org/%d9%85%d9%88%d8%b1%d8%b3-%d8%b2%d8%af%d9%86-%d8%af%d8%b1-%d8%a8%d9%86%d8%af-%db%b2%db%b0%db%b9-%d8%b2%d9%86%d8%af%d8%a7%d9%86-%d8%a7%d9%88%db%8c%d9%86-%d9%82%d8%b3%d9%85%d8%aa-%da%86%d9%87%d8%a7%d8%b1/ مورس زدن تو سلولهای اوین، مجموعه ویدئوهای افشای زندان اوین قسمت چهارم]</ref> | |||
قفسی به نام هواخوری! ویدئوهای افشای زندان اوین، بند ۲۰۹ قسمت پنجم<ref>[https://iranhrs.org/%d8%b2%d9%86%d8%af%d8%a7%d9%86-%d8%a7%d9%88%db%8c%d9%86-%d8%a8%d9%86%d8%af-%db%b2%db%b0%db%b9-%d9%82%d9%81%d8%b3%db%8c-%d8%a8%d9%87-%d9%86%d8%a7%d9%85-%d9%87%d9%88%d8%a7%d8%ae%d9%88%d8%b1%db%8c-%d9%88/ قفسی به نام هواخوری! ویدئوهای افشای زندان اوین، بند ۲۰۹ قسمت پنجم]</ref> | |||
=== بند ۲۴۰ === | === بند ۲۴۰ === | ||
| خط ۳۷۱: | خط ۳۸۶: | ||
<blockquote>حسن ظریف ناظریان در صفحه ۴۰ کتابش به نقل از یک زندانی دیگر به نام حاج جلیل می‌نویسد: روز ۵ مهر اینجا نبودی ه ببینی توی اوین چه جهنمی براه انداختند. از غروب ۵ مهر، بچه‌ها را در دسته‌های ۳۰نفره، ۴۰نفره، حتی ۵۰نفره پشت سر هم اعدام می‌کردند. پشت همین بندهای ۳۲۵ بود. یکسره تا نیمه‌شب صدای رگبار بود و تک‌تیر». از حاجی پرسیدم آن شب چند نفر را اعدام کردند؟ گفت: خیلی. از هزار تا هم بیشتر بود. هر بیست دقیقه تا نیم‌ساعت یک سری را اعدام می‌کردند و از روی تک‌تیرها خسته شده بودیم. فقط سری‌هایی رو که می‌بردند می‌شمردیم. او شب از هزار تا هم بیشتر اعدام کردند»<ref name=":15" /></blockquote> | <blockquote>حسن ظریف ناظریان در صفحه ۴۰ کتابش به نقل از یک زندانی دیگر به نام حاج جلیل می‌نویسد: روز ۵ مهر اینجا نبودی ه ببینی توی اوین چه جهنمی براه انداختند. از غروب ۵ مهر، بچه‌ها را در دسته‌های ۳۰نفره، ۴۰نفره، حتی ۵۰نفره پشت سر هم اعدام می‌کردند. پشت همین بندهای ۳۲۵ بود. یکسره تا نیمه‌شب صدای رگبار بود و تک‌تیر». از حاجی پرسیدم آن شب چند نفر را اعدام کردند؟ گفت: خیلی. از هزار تا هم بیشتر بود. هر بیست دقیقه تا نیم‌ساعت یک سری را اعدام می‌کردند و از روی تک‌تیرها خسته شده بودیم. فقط سری‌هایی رو که می‌بردند می‌شمردیم. او شب از هزار تا هم بیشتر اعدام کردند»<ref name=":15" /></blockquote> | ||
==== | ==== اعدام کودکان در دهه۶۰ در اوین ==== | ||
بر اساس آمارهای منتشرشده از سوی سازمان «ایران تریبونال» نام بیش از ۱۲۶ دختر و پسر ۱۸ ساله و زیر ۱۸ سال در میان اعدام شدگان در بین سال‌های ۱۳۶۰ تا ۱۳۶۷ دیده می‌شود. اما در جریان اعدام‌های سال ۶۷ تعداد اعدام شده‌های زیر ۱۵ سال انگشت‌شمار بوده است.<ref>[https://kayhan.london/1396/06/09/84412/ کیهان لندن - تجاوز و اعدام کودکان در دهه تاریک شصت]</ref> | بر اساس آمارهای منتشرشده از سوی سازمان «ایران تریبونال» نام بیش از ۱۲۶ دختر و پسر ۱۸ ساله و زیر ۱۸ سال در میان اعدام شدگان در بین سال‌های ۱۳۶۰ تا ۱۳۶۷ دیده می‌شود. اما در جریان اعدام‌های سال ۶۷ تعداد اعدام شده‌های زیر ۱۵ سال انگشت‌شمار بوده است.<ref>[https://kayhan.london/1396/06/09/84412/ کیهان لندن - تجاوز و اعدام کودکان در دهه تاریک شصت]</ref> | ||
| خط ۴۵۹: | خط ۴۷۴: | ||
==== کوکلس‌کلان‌ها ==== | ==== کوکلس‌کلان‌ها ==== | ||
حسن ظریف به نقل از یک زندانی به نام محمود این افراد را که با نقاب سفیدی که جای چشم آن سوراخ بود و عده‌ای مرد و عده‌ای زند بر چهره گذاشته و به سلول آنها به همراه پاسداران و لاجوردی سر زده بودند می‌گوید: <blockquote>«این‌ها خائنین و بریده‌هایی هستن که دارن با دادستانی همکاری می‌کنن. بازجویی می‌کنن. هر چند وقت یکبار آنها را به بندها برای شناسایی می‌آورند. اسم بعضی از آنها عبارت بود از حمید شیرازی، قاسم | حسن ظریف به نقل از یک زندانی به نام محمود این افراد را که با نقاب سفیدی که جای چشم آن سوراخ بود و عده‌ای مرد و عده‌ای زند بر چهره گذاشته و به سلول آنها به همراه پاسداران و لاجوردی سر زده بودند می‌گوید: <blockquote>«این‌ها خائنین و بریده‌هایی هستن که دارن با دادستانی همکاری می‌کنن. بازجویی می‌کنن. هر چند وقت یکبار آنها را به بندها برای شناسایی می‌آورند. اسم بعضی از آنها عبارت بود از حمید شیرازی، قاسم اثنی‌عشری، رضا کیوانزاد، ولی‌الله صفوی (ولی ۵۰۰)، حسین شیخ‌الحکما، سهراب سهرابی، مسعود اکبری، شعبانعلی اردکانی، محسن منشی، لطیف جوانمردی، زهرا بخارایی و فرهاد نیری و.. . حسن ظریف در پاورقی اضافه می‌کند بعد از برکناری لاجوردی در سال ۶۳ حدود ۲۰۰ نفر از این بریده خائنین را هم پس از خوش‌خدمتی‌ها وهمکاری‌ها اعدام کردند.»<ref name=":15" /></blockquote> | ||
== تصمیم انتقال زندان اوین == | == تصمیم انتقال زندان اوین == | ||