|
|
| خط ۱: |
خط ۱: |
| {{جعبه زندگینامه
| |
| | اندازه جعبه =
| |
| | عنوان =
| |
| | عنوان ۲ =
| |
| | نام =محمدعلی زاهدی
| |
| | تصویر =محمدعلی زاهدی.JPG
| |
| | اندازه تصویر =
| |
| | عنوان تصویر =
| |
| | زادروز =
| |
| | زادگاه =
| |
| | مکان ناپدیدشدن =بغداد منطقه کراده
| |
| | تاریخ ناپدیدشدن = روز پنجشنبه ۱۳مرداد۱۳۸۴(۴اوت ۲۰۰۵)
| |
| | وضعیت =اطلاعی در دسترس نیست
| |
| | تاریخ مرگ =
| |
| | مکان مرگ =
| |
| |عرض جغرافیایی محل دفن=
| |
| |طول جغرافیایی محل دفن=
| |
| |latd=|latm=|lats=|latNS=N
| |
| |longd=|longm=|longs=|longEW=E
| |
| | علت مرگ =
| |
| | پیداشدن جسد =
| |
| | آرامگاه =
| |
| | بناهای یادبود =
| |
| | محل زندگی = عراق -شهراشرف
| |
| | ملیت =ایرانی
| |
| | نام‌های دیگر =
| |
| | نژاد =
| |
| | تابعیت =
| |
| | تحصیلات =
| |
| | دانشگاه =
| |
| | پیشه =
| |
| | سال‌های فعالیت =
| |
| | کارفرما =
| |
| | نهاد =
| |
| | نماینده =
| |
| | شناخته‌شده برای =
| |
| | نقش‌های برجسته =
| |
| | سبک =
| |
| | تأثیرگذاران =سازمان مجاهدین خلق
| |
| | تأثیرپذیرفتگان =
| |
| | شهر خانگی =
| |
| | دستمزد =
| |
| | دارایی خالص =
| |
| | قد =
| |
| | وزن =
| |
| | تلویزیون =
| |
| | دوره =
| |
| | پس از =
| |
| | پیش از =
| |
| | حزب =
| |
| | جنبش =سازمان مجاهدین خلق ایران
| |
| | مخالفان =حکومت جمهوری اسلامی
| |
| | هیئت =
| |
| | دین =اسلام
| |
| | مذهب =
| |
| | اتهام = عضویت در سازمان مجاهدین خلق
| |
| | وضعیت گناهکاری =
| |
| | منصب =
| |
| | مکتب =
| |
| | آثار =
| |
| | همسر =
| |
| | شریک زندگی =
| |
| | فرزندان =
| |
| | والدین =
| |
| | خویشاوندان سرشناس =
| |
| | جوایز =
| |
| | امضا =
| |
| | اندازه امضا =
| |
| | signature_alt =
| |
| | وبگاه =
| |
| | imdb_id =
| |
| | Soure_id =
| |
| | پانویس =
| |
| }}
| |
| '''محمدعلی زاهدی''' از کادرهای [[سازمان مجاهدین خلق ایران]] بود. همرزمانش او را به داشتن روحیه‌ی بالا و سرزندگی در مناسبات مجاهدین می‌شناسند.[[پرونده:حسین پویان ومحمدعلی زاهدی.jpg|بندانگشتی|380x380پیکسل]]
| |
| او بعد از جنگ آمریکا – عراق در سال ۲۰۰۳، از مسئولان خرید و تدارکات‌رسانی به شهر محاصره شده‌ی [[قرارگاه اشرف|اشرف]]، بود و برای انجام این مسئولیت به بغداد رفت‌و‌آمد می رفت. در یکی از این رفت‌وآمدها، او و همراهش، مجاهد خلق، حسین پویان‌مهر، در محله کراده‌ی بغداد، توسط نیروهای ویژه وزارت کشورعراق، که مزدوران رژیم ایران بودند، ربوده شدند.<ref>[https://mostafanikar.blogspot.com/2018/08/blog-post_81.html ۱۳ مرداد ۱۳۸۴ربوده شدن دو مجاهد خلق در بغداد محمد علی زاهدی وحسین پویان - خجسته بهار آزادی] </ref>
| |
|
| |
|
| == نقش سپاه قدس ==
| | محمد جعفر پوینده (۱۳۳۳-۱۳۷۷)، نویسنده، مترجم و جامعه‌شناس برجسته ایرانی، یکی از قربانیان قتل‌های زنجیره‌ای روشنفکران در ایران بود. گزارش‌های بین‌المللی از جمله گزارش نماینده ویژه سازمان ملل متحد، نام او را در فهرست قربانیان این حوادث ذکر کرده‌اند. این قتل‌ها که در تابستان و پاییز ۱۳۷۷ رخ دادند، به گروهی از عوامل خودسر وابسته به وزارت اطلاعات نسبت داده شد و موجی از نارضایتی عمومی را برانگیخت. |
| سال ۱۳۸۴، همزمان با آغاز دوره ریاست جمهوری محمود احمدی‌نژاد، فعالیت‌های نظامی و امنیتی نیروهای سپاه قدس، وابسته به سپاه پاسداران و گروه‌های همسو در عراق شدت گرفت. در آن دوره، گزارش‌هایی از افزایش عملیات‌های مسلحانه، ترور و آدمربایی در عراق منتشر شد که برخی تحلیلگران آن را در راستای گسترش نفوذ نظام ولایت فقیه در منطقه ارزیابی می‌کردند.
| |
|
| |
|
| در این مقطع، اعضای این سازمان در اردوگاه اشرف، که پایگاه اصلی آنها در عراق محسوب می‌شد، در شرایط دشواری قرار داشتند. | | زندگی و تحصیلات |
| | محمد جعفر پوینده در سال ۱۳۳۳ در اشکذر، واقع در استان یزد، در خانواده‌ای کم‌بضاعت متولد شد. در شش سالگی وارد دبستان شد و از ده‌سالگی، همزمان با تحصیل، به کار مشغول شد. در سال ۱۳۴۹ دیپلم گرفت و همان سال با کسب رتبه ممتاز در کنکور، در رشته حقوق قضایی دانشگاه تهران پذیرفته شد. او در دوران دانشجویی از فعالان جنبش‌های دانشجویی مخالف حکومت پهلوی بود. در سال ۱۳۵۳ برای ادامه تحصیل به دانشگاه سوربن فرانسه رفت و در سال ۱۳۵۶ مدرک کارشناسی ارشد خود را در رشته جامعه‌شناسی دریافت کرد. در دوران تحصیل در فرانسه، همگام با دیگر دانشجویان ایرانی خارج از کشور، به فعالیت‌های سیاسی علیه رژیم شاه ادامه داد و در سال ۱۳۵۷ همزمان با وقوع انقلاب، به ایران بازگشت. |
|
| |
|
| محمدعلی زاهدی و حسین پویان‌مهر هنگام انجام یک مأموریت تدارکاتی در بغداد ربوده شدند. سازمان مجاهدین خلق، سپاه قدس و گروه‌های عراقی همسو با آن را مسئول این واقعه دانسته‌اند. تا امروز اطلاعات دقیقی درباره سرنوشت این افراد در دست نیست.
| | فعالیت‌های علمی و فرهنگی |
| | پوینده از ۲۵ سالگی به ترجمه آثار مهم از زبان فرانسه به فارسی روی آورد و بیش از ۲۰ کتاب در حوزه‌های گوناگون منتشر کرد. او به سبب سختکوشی و پشتکار مثال‌زدنی‌اش، روزانه بیش از ۲۰ ساعت به مطالعه و ترجمه می‌پرداخت. فعالیت‌های پژوهشی و ترجمه‌های او در شرایط دشواری انجام می‌گرفت که با محدودیت‌های اقتصادی و فشارهای سیاسی همراه بود. |
| | پوینده در ترجمه آثار، چندین حوزه را به طور موازی دنبال می‌کرد: |
| | • مسائل زنان: مبارزه با ایده‌های تبعیض‌آمیز جنسیتی و تلاش برای ترویج برابری حقوقی و اجتماعی. |
| | • حقوق بشر: تبیین مبانی حقوق بشر و مقابله با نقض این اصول در جامعه. |
| | • نقد مارکسیسم: ارائه خوانشی جدید از این مکتب فکری. |
| | یکی از ترجمه‌های ارزشمند او، "اعلامیه جهانی حقوق بشر" بود که در روز قتل او منتشر شد. پوینده این اثر را به همه زنان و مردان آزادی‌خواهی تقدیم کرد که در راه ارتقای حقوق بشر تلاش می‌کنند. |
|
| |
|
| ===گواهی شاهدان صحنه===
| | فعالیت در کانون نویسندگان ایران |
| پس از ۴روز تحقیق وپیگیری، به گواهی اهالی و کسبه مغازه‌های آن محل و همچنین شاهدانی که این آدمربایی را مشاهده کرده بودند، مشخص گردید که ربایندگان با ۲ خودرو پلیس عراق، به رنگ آبی-سفید، دارای دو نوار زرد رنگ (از سقف تا قسمت كاپوت خودرو) به این آدمربایی مبادرت کردند. هر خودرو ۴سرنشین ریشو داشت.
| | محمد جعفر پوینده نقش کلیدی در احیای کانون نویسندگان ایران ایفا کرد و از بنیان‌گذاران دوره سوم فعالیت این نهاد فرهنگی محسوب می‌شود. او معتقد بود که "هرگونه محدودیتی که قانون برای آزادی بیان تعیین کند، به ابزاری برای سرکوب اندیشه‌های مخالف تبدیل می‌شود". او تأکید داشت که "آزادی قلم باید از دسترس حکومت‌ها خارج باشد و سانسور به هیچ عنوان قابل توجیه نیست." |
| | پوینده در تدوین و انتشار بیانیه اعتراض ۱۳۴ نویسنده ایرانی علیه سانسور و محدودیت‌های آزادی بیان نقش مؤثری داشت. این بیانیه که در ۲۳ مهر ۱۳۷۳ منتشر شد، حق نویسندگان را برای انتشار آزادانه آثارشان بدون مداخله دولت و نهادهای قدرت، مطالبه می‌کرد. |
|
| |
|
| به گفته‌ی ایستگاه پلیس محل، این افراد، از نیروهای سپاه ۹بدر (وابسته به سپاه پاسداران ایران)، متعلق به قسمت امنیت خاص وزارت كشورعراق هستند. | | بازداشت و قتل |
| | در مهرماه ۱۳۷۷، چند هفته پیش از قتل، پوینده به همراه پنج نویسنده دیگر، از جمله محمد مختاری، که او نیز در قتل‌های زنجیره‌ای به قتل رسید، به دادسرای انقلاب احضار شد. در ۱۸ آذر ۱۳۷۷، هنگام خروج از منزل برای شرکت در جلسه‌ای در میان ناشران، توسط عوامل وزارت اطلاعات ربوده شد. گزارش‌ها حاکی از آن است که وی پس از ضرب و شتم شدید، به قتل رسید و جسد او روز ۱۹ آذر در حوالی روستای بادامک شهریار کشف شد. |
|
| |
|
| یكی از خودروها شورلت مدل ۲۰۰۲ ودیگری نرمیكا بوده است. برطبق گزارش‌ها، ربوده شدگان را تحت عنوان دستگیری، ابتدا به یكی از طبقات وزارت كشور منتقل كردند.
| | تحقیقات و محاکمه عوامل قتل‌های زنجیره‌ای |
| | قتل محمد جعفر پوینده، در کنار قتل‌های داریوش و پروانه فروهر و محمد مختاری، پرونده‌ای را رقم زد که بعدها با عنوان "قتل‌های زنجیره‌ای" شناخته شد. این حوادث موجی از اعتراضات داخلی و بین‌المللی را برانگیخت و موجب شد که رئیس‌جمهور وقت، سید محمد خاتمی، کمیته‌ای ویژه برای بررسی این جنایات تشکیل دهد. |
| | در ۱۵ دی ۱۳۷۷، وزارت اطلاعات اعلام کرد که برخی از عوامل این نهاد در این قتل‌ها نقش داشته‌اند. بعدها، دادستان نظامی تهران اعلام کرد که "سعید امامی"، از مقامات ارشد وزارت اطلاعات و مغز متفکر این قتل‌ها، در زندان خودکشی کرده است. در نهایت، دادگاه نظامی تهران در ۸ بهمن ۱۳۷۹، سه نفر را به قصاص و ۱۲ نفر را به حبس محکوم کرد، اما خانواده قربانیان این احکام را نپذیرفتند و بر عدم شفافیت روند دادرسی تأکید کردند. حکم قصاص اجرا نشد و در سال ۱۳۸۲، احکام متهمان کاهش یافت. |
|
| |
|
| و پس از آن به خانه‌های امن در منطقه جادریه بغداد، منتقل شدند.<ref>[https://mostafanikar.blogspot.com/2018/08/13-84-2005.html به یاد دومجاهد خلق که در بغداد ربوده وگروگان گرفته شدند - خجسته بهار آزادی] </ref> | | اعتراضات خانواده‌ها و واکنش‌های اجتماعی |
| | خانواده‌های قربانیان، از جمله خانواده محمد جعفر پوینده، پیگیری‌های گسترده‌ای برای احقاق عدالت انجام دادند. آنها بارها نسبت به تناقضات موجود در روند رسیدگی قضایی، عدم ارائه اطلاعات به خانواده‌ها، و عدم شفافیت در تحقیقات اعتراض کردند. خانواده پوینده از اظهارات علنی درباره پرونده خودداری کردند، اما همراه با دیگر خانواده‌های قربانیان، تلاش کردند تا از طریق نهادهای بین‌المللی، حقیقت را روشن کنند. |
| | از نخستین سالگرد قتل‌های زنجیره‌ای، مقامات امنیتی از برگزاری مراسم یادبود عمومی برای پوینده و سایر قربانیان جلوگیری کردند. حتی در مراسمی که در گورستان برگزار می‌شد، با ایجاد محدودیت‌هایی چون پخش صدای بلند اذان و قرآن، تلاش می‌کردند مانع از تجمع مردم شوند. |
|
| |
|
| در پی این آدمربایی، سازمان مجاهدین پس از چهار روز تحقیق و پی‌گیری، در روز ۱۷مرداد۱۳۸۴، اطلاعیه ای درباره این آدمربایی صادر نمود.
| | محمد جعفر پوینده از جمله روشنفکران متعهدی بود که برای ارتقای آزادی بیان، حقوق بشر و آگاهی اجتماعی تلاش‌های فراوانی کرد. ترجمه‌ها و نوشته‌های او نقش مهمی در گسترش اندیشه‌های مترقی در ایران داشت. قتل او، همراه با دیگر قربانیان قتل‌های زنجیره‌ای، همچنان به عنوان یکی از نقاط تاریک تاریخ معاصر ایران باقی مانده است. خانواده‌ها و فعالان حقوق بشر همچنان خواستار شفافیت و اجرای عدالت در مورد این پرونده هستند. |
| | |
| == اطلاعیه سازمان مجاهدین خلق ایران ==
| |
| | |
| | |
| آدمربایی جنایتكارانه عوامل رژیم ایران در عراق: دو مجاهدخلق در بغداد ربوده شدند.<blockquote>«درساعت ۱۲۳۰دقیقه روز پنجشنبه ۱۳مرداد۱۳۸۴(۴اوت ۲۰۰۵)، مجاهدان خلق حسین پویان و محمد علی زاهدی در خیابان كراده بغداد، توسط نیروهای ویژه‌ی وزارت كشورعراق ربوده شدند.
| |
| مجاهدان خلق حسین پویان و محمدعلی زاهدی پس از آدمربایی، به وزارت کشور عراق برده شده و سپس آنها را به خانه‌های امن در جادریه بغداد، منتقل کردند.<ref>[https://iran-efshagari.com/%D9%85%D8%AC%D8%A7%D9%87%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D8%AE%D9%84%D9%82-%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86-%D9%BE%D9%88%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B9%D9%84%DB%8C-%D8%B2%D8%A7%D9%87%D8%AF%DB%8C/ به یاد مجاهدان خلق حسین پویان و محمدعلی زاهدی]
| |
| | |
| [https://iran-efshagari.com/%D9%85%D8%AC%D8%A7%D9%87%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D8%AE%D9%84%D9%82-%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86-%D9%BE%D9%88%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B9%D9%84%DB%8C-%D8%B2%D8%A7%D9%87%D8%AF%DB%8C/ اثبات یک راه و جوشش خون‌هایی که از پیکر مقاومت بر زمین ریخت - سایت ایران افشاگر]</ref>
| |
| | |
| سازمان مجاهدین خلق ایران، مشخصاً وزارت كشورعراق و نیروهای ویژه آن را مسئول حفظ جان مجاهدان خلق حسین پویان و محمد علی‌زاهدی می شناسد و خواهان اقدامات قاطع و بلادرنگ ازسوی فرماندهی نیروهای چند ملیتی در عراق، در قبال امنیت و سلامت افراد حفاظت شده، تحت كنوانسیون چهارم ژنو می‌باشد.» </blockquote>
| |
| | |
| به دنبال این اطلاعیه، موجی از محکومیت علیه این آدمربایی در سرتاسر جهان شکل گرفت و بسیاری از شخصیت‌های سیاسی و خانواده‌ها، همبستگی خود را با مجاهدان مستقر در اشرف ابراز نمودند.<ref name=":1">[https://iran-efshagari.com/%D9%85%D8%AC%D8%A7%D9%87%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D8%AE%D9%84%D9%82-%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86-%D9%BE%D9%88%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B9%D9%84%DB%8C-%D8%B2%D8%A7%D9%87%D8%AF%DB%8C/ به یاد مجاهدان خلق حسین پویان و محمدعلی زاهدی - سایت ایران افشاگر]</ref>
| |
| | |
| == انعکاس در مطبوعات عراق ==
| |
| به دنبال استمداد خانواده‌های حسین پویان و محمدعلی زاهدی، مطبوعات عراق، در روز ۲۵مرداد سال ۱۳۸۴، اطلاعیه آنها را درج نمودند و از مردم عراق و عشایر و شخصیت‌های عراقی برای یافتن این دو مجاهد خلق که توسط عوامل رژیم ایران، ربوده شده‌اند و در معرض شکنجه و قتل قرار دارند، کمک خواستند.<ref name=":0">[https://mostafanikar.blogspot.com/2018/08/tue-16082005-2107.html?m=0 حسین پویان ومحمد علی زاهدی در بغداد ربوده شدند- استمداد خانواده هاى پويان و زاهدى در مطبوعات عراق درج گرديد - خجسته بهار آزادی] </ref>
| |
| | |
| مطبوعات عراق که استمداد خانواده‌هاى پویان و زاهدى را براى نجات جان آنها، منتشر كردند، عبارتند از: روزنامه‌های الزمان، الحقائق، السیاده و العراق الیوم.<ref name=":0" />
| |
| | |
| == منابع: ==
| |
| <references />
| |