کاربر:Alireza k h/صفحه تمرین انقلاب کبیر فرانسه: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
 
(۸ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''انقلاب کبیر فرانسه''' (۱۷۸۹–۱۷۹۹) یکی از مهم‌ترین و تأثیرگذارترین رخدادهای تاریخ مدرن اروپا و جهان بود که در طی آن، ساختارهای کهن سیاسی، اجتماعی و اقتصادی فرانسه دگرگون شد و زمینهٔ پیدایش مفاهیمی چون حقوق بشر، جمهوری‌خواهی و حاکمیت قانون پدید آمد. این انقلاب که در آغاز با هدف اصلاح نظام سلطنتی آغاز شد، به‌سرعت به یک جنبش انقلابی گسترده بدل شد که نه‌تنها پادشاهی را سرنگون کرد، بلکه بنیان نظم سیاسی جدیدی را در فرانسه و فراتر از آن پایه‌گذاری کرد.
{{جعبه اطلاعات رویداد تاریخی
|نام رویداد= انقلاب کبیر فرانسه
|تصویر=انقلاب کبیر فرانسه ۱.JPG
|عرض تصویر=350پیکسل
|زیرنویس=انقلاب کبیر فرانسه
|عناوین دیگر=
|عاملان=مردم فرانسه
|مکان=کشور کشور فرانسه
|زمان= ۱۷۸۹–۱۷۹۹
|نتیجه=بیروزی انقلاب
}}
 
 
'''انقلاب کبیر فرانسه''' (۱۷۸۹–۱۷۹۹) یکی از مهم‌ترین و تأثیرگذارترین رخدادهای تاریخ مدرن اروپا و جهان بود که در طی آن، ساختارهای کهن سیاسی، اجتماعی و اقتصادی فرانسه دگرگون شد و زمینهٔ پیدایش مفاهیمی چون حقوق بشر، جمهوری‌خواهی و حاکمیت قانون پدید آمد. این [[انقلاب]] که در آغاز با هدف اصلاح نظام سلطنتی آغاز شد، به‌سرعت به یک جنبش انقلابی گسترده بدل شد که نه‌تنها پادشاهی را سرنگون کرد، بلکه بنیان نظم سیاسی جدیدی را در فرانسه و فراتر از آن پایه‌گذاری کرد.


پیش‌زمینه‌های انقلاب فرانسه را می‌توان در نابرابری شدید طبقاتی، بحران اقتصادی، بدهی دولت، و نظام مالیاتی ناعادلانه یافت. جامعهٔ فرانسه به سه طبقه اصلی تقسیم شده بود: روحانیون، اشراف، و طبقهٔ سوم (عمدتاً مردم عادی، کشاورزان، و بورژوازی). در حالی که دو طبقهٔ اول از معافیت‌های مالیاتی برخوردار بودند، طبقهٔ سوم بار اصلی هزینه‌ها را متحمل می‌شد. در کنار این ساختار ناعادلانه، اندیشه‌های فیلسوفان روشنگری همچون روسو، ولتر و منتسکیو نیز خواست عمومی برای آزادی، برابری و مشارکت سیاسی را تقویت کرد.
پیش‌زمینه‌های انقلاب فرانسه را می‌توان در نابرابری شدید طبقاتی، بحران اقتصادی، بدهی دولت، و نظام مالیاتی ناعادلانه یافت. جامعهٔ فرانسه به سه طبقه اصلی تقسیم شده بود: روحانیون، اشراف، و طبقهٔ سوم (عمدتاً مردم عادی، کشاورزان، و بورژوازی). در حالی که دو طبقهٔ اول از معافیت‌های مالیاتی برخوردار بودند، طبقهٔ سوم بار اصلی هزینه‌ها را متحمل می‌شد. در کنار این ساختار ناعادلانه، اندیشه‌های فیلسوفان روشنگری همچون روسو، ولتر و منتسکیو نیز خواست عمومی برای آزادی، برابری و مشارکت سیاسی را تقویت کرد.
خط ۱۴: خط ۲۷:


=== ۱. ساختار اجتماعی و نابرابری‌های طبقات ===
=== ۱. ساختار اجتماعی و نابرابری‌های طبقات ===
در پایان سدهٔ هجدهم، جامعه فرانسه تحت سلطهٔ یک ساختار طبقاتی سفت و سخت قرار داشت که به سه طبقهٔ اصلی تقسیم می‌شد: روحانیون (طبقه اول)، اشراف (طبقه دوم) و عامهٔ مردم (طبقه سوم). طبقهٔ اول و دوم، علیرغم اقلیت بودن، از معافیت‌های مالیاتی و امتیازات قانونی گسترده برخوردار بودند. در مقابل، طبقهٔ سوم که بیش از ۹۸٪ جمعیت را تشکیل می‌داد، شامل کشاورزان، پیشه‌وران، و بورژواها بود و تقریباً تمامی مالیات‌های کشور بر دوش آن‌ها قرار داشت.<ref>[https://archive.org/details/oxfordhistoryoff00doyl]</ref><ref>[https://archive.org/details/daysoffrenchrevo0000hibb]</ref>
در پایان سدهٔ هجدهم، جامعه فرانسه تحت سلطهٔ یک ساختار طبقاتی سفت و سخت قرار داشت که به سه طبقهٔ اصلی تقسیم می‌شد: روحانیون (طبقه اول)، اشراف (طبقه دوم) و عامهٔ مردم (طبقه سوم). طبقهٔ اول و دوم، علیرغم اقلیت بودن، از معافیت‌های مالیاتی و امتیازات قانونی گسترده برخوردار بودند. در مقابل، طبقهٔ سوم که بیش از ۹۸٪ جمعیت را تشکیل می‌داد، شامل کشاورزان، پیشه‌وران، و بورژواها بود و تقریباً تمامی مالیات‌های کشور بر دوش آن‌ها قرار داشت.<ref>[https://archive.org/details/oxfordhistoryoff00doyl The Oxford history of the French Revolution]</ref><ref>[https://archive.org/details/daysoffrenchrevo0000hibb The days of the French Revolution]</ref>


=== ۲. بحران مالی و بدهی دولت ===
=== ۲. بحران مالی و بدهی دولت ===
علت اصلی فراخوانی مجلس طبقات در ۱۷۸۹ بحران عمیق مالی بود. هزینه‌های سنگین جنگ هفت‌ساله (۱۷۵۶–۱۷۶۳) و به‌ویژه حمایت مالی گسترده فرانسه از انقلاب آمریکا، خزانه سلطنتی را تهی کرده بود. علاوه بر آن، ساختار مالیاتی ناکارآمد و معافیت اشراف از مالیات باعث شد فشار بر طبقهٔ سوم چندین برابر شود.<ref>[https://archive.org/details/citizenschronicl0000scha]</ref>
علت اصلی فراخوانی مجلس طبقات در ۱۷۸۹ بحران عمیق مالی بود. هزینه‌های سنگین جنگ هفت‌ساله (۱۷۵۶–۱۷۶۳) و به‌ویژه حمایت مالی گسترده فرانسه از انقلاب آمریکا، خزانه سلطنتی را تهی کرده بود. علاوه بر آن، ساختار مالیاتی ناکارآمد و معافیت اشراف از مالیات باعث شد فشار بر طبقهٔ سوم چندین برابر شود.<ref>[https://archive.org/details/citizenschronicl0000scha Citizens : a chronicle of the French Revolution]</ref>


----
----


=== ۳. افزایش قیمت نان و قحطی ===
=== ۳. افزایش قیمت نان و قحطی ===
در سال‌های منتهی به ۱۷۸۹، بدی آب‌وهوا، شکست محصولات زراعی و سوءمدیریت اقتصادی باعث افزایش شدید قیمت نان شد؛ کالایی که غذای اصلی مردم محسوب می‌شد. در برخی مناطق فرانسه، بیش از ۸۰٪ درآمد یک خانواده صرف خرید نان می‌شد. گرسنگی و ناامیدی، عامهٔ مردم را به شورش سوق داد.<ref>[https://archive.org/details/whenkingtookflig0000tack/page/n5/mode/2up]</ref>
در سال‌های منتهی به ۱۷۸۹، بدی آب‌وهوا، شکست محصولات زراعی و سوءمدیریت اقتصادی باعث افزایش شدید قیمت نان شد؛ کالایی که غذای اصلی مردم محسوب می‌شد. در برخی مناطق فرانسه، بیش از ۸۰٪ درآمد یک خانواده صرف خرید نان می‌شد. گرسنگی و ناامیدی، عامهٔ مردم را به شورش سوق داد.<ref>[https://archive.org/details/whenkingtookflig0000tack/page/n5/mode/2up When the king took flight]</ref>


----
----


=== ۴. تأثیر فلسفه روشنگری ===
=== ۴. تأثیر فلسفه روشنگری ===
جنبش فکری روشنگری، که در قرن هجدهم در سراسر اروپا و به‌ویژه فرانسه گسترش یافت، یکی از عوامل فکری کلیدی در شکل‌گیری انقلاب بود. فیلسوفانی مانند '''ژان-ژاک روسو''' با نظریه «اراده عمومی»، '''منتسکیو''' با نظریهٔ تفکیک قوا، و '''ولتر''' با نقد شدید کلیسا و سلطنت مطلقه، اذهان روشنفکران و بخشی از طبقهٔ متوسط را برای تغییر آماده کردند<ref>[https://www.gutenberg.org/ebooks/46333]</ref>
جنبش فکری روشنگری، که در قرن هجدهم در سراسر اروپا و به‌ویژه فرانسه گسترش یافت، یکی از عوامل فکری کلیدی در شکل‌گیری انقلاب بود. فیلسوفانی مانند ژان-ژاک روسو با نظریه «اراده عمومی»، منتسکیو با نظریهٔ تفکیک قوا، و ولتر با نقد شدید کلیسا و سلطنت مطلقه، اذهان روشنفکران و بخشی از طبقهٔ متوسط را برای تغییر آماده کردند.<ref name=":1" />


----
----


=== ۵. فراخوانی مجلس طبقات ===
=== ۵. فراخوانی مجلس طبقات ===
در مواجهه با بحران اقتصادی و سیاسی، '''لویی شانزدهم''' در می ۱۷۸۹ دستور فراخوانی مجلس طبقات را صادر کرد؛ نهادی که از سال ۱۶۱۴ تاکنون تشکیل نشده بود. نمایندگان هر سه طبقه دعوت شدند، اما با وجود اکثریت عددی طبقه سوم، حق رأی به‌صورت گروهی بود (هر طبقه یک رأی)، که عملاً منافع طبقات ممتاز را حفظ می‌کرد. همین مسئله به اعتراض گستردهٔ نمایندگان طبقه سوم و در نهایت تشکیل مجلس ملی منجر شد.<ref>[https://archive.org/details/oxfordhistoryoff00doyl]</ref>
در مواجهه با بحران اقتصادی و سیاسی، لویی شانزدهم در می ۱۷۸۹ دستور فراخوانی مجلس طبقات را صادر کرد؛ نهادی که از سال ۱۶۱۴ تاکنون تشکیل نشده بود. نمایندگان هر سه طبقه دعوت شدند، اما با وجود اکثریت عددی طبقه سوم، حق رأی به‌صورت گروهی بود (هر طبقه یک رأی)، که عملاً منافع طبقات ممتاز را حفظ می‌کرد. همین مسئله به اعتراض گستردهٔ نمایندگان طبقه سوم و در نهایت تشکیل مجلس ملی منجر شد.<ref>[https://archive.org/details/oxfordhistoryoff00doyl The Oxford history of the French Revolution]</ref>


== آغاز انقلاب ==
== آغاز انقلاب ==


=== ۱. تشکیل مجلس ملی و سوگند زمین تنیس ===
=== ۱. تشکیل مجلس ملی و سوگند زمین تنیس ===
پس از بی‌توجهی دربار به درخواست‌های نمایندگان طبقهٔ سوم برای ایجاد عدالت در حق رأی، آنان در ۱۷ ژوئن ۱۷۸۹ خود را «مجلس ملی» نامیدند؛ نهادی که ادعا می‌کرد نمایندهٔ واقعی مردم فرانسه است. چند روز بعد، وقتی پادشاه تالار جلسات آن‌ها را بست، نمایندگان طبقه سوم در زمین تنیس کاخ ورسای گرد آمدند و سوگند یاد کردند که تا تدوین قانون اساسی جدید برای فرانسه، متفرق نشوند. این اقدام نقطه‌ای نمادین در آغاز جنبش دموکراتیک فرانسه بود.<ref name=":0">[https://archive.org/details/oxfordhistoryoff00doyl]</ref>
پس از بی‌توجهی دربار به درخواست‌های نمایندگان طبقهٔ سوم برای ایجاد عدالت در حق رأی، آنان در ۱۷ ژوئن ۱۷۸۹ خود را «مجلس ملی» نامیدند؛ نهادی که ادعا می‌کرد نمایندهٔ واقعی مردم فرانسه است. چند روز بعد، وقتی پادشاه تالار جلسات آن‌ها را بست، نمایندگان طبقه سوم در زمین تنیس کاخ ورسای گرد آمدند و سوگند یاد کردند که تا تدوین قانون اساسی جدید برای فرانسه، متفرق نشوند. این اقدام نقطه‌ای نمادین در آغاز جنبش دموکراتیک فرانسه بود.<ref name=":0">[https://archive.org/details/oxfordhistoryoff00doyl The Oxford history of the French Revolution]</ref>
[[پرونده:فتح زندان باستیل.JPG|بندانگشتی|355x355پیکسل|فتح زندان باستیل]]


=== ۲. سقوط باستیل – ۱۴ ژوئیه ۱۷۸۹ ===
=== ۲. سقوط باستیل – ۱۴ ژوئیه ۱۷۸۹ ===
در واکنش به شایعاتی دربارهٔ توطئه پادشاه برای سرکوب مجلس ملی، و هم‌زمان با بیکاری گسترده و قحطی، مردم پاریس در ۱۴ ژوئیه به زندان و دژ نظامی باستیل حمله کردند. گرچه این زندان تنها چند زندانی داشت، اما نمادی از ظلم سلطنتی بود. تصرف آن نه‌تنها اقتدار سلطنت را شکست، بلکه آغاز جنبش مردمی انقلاب فرانسه بود.<ref>[https://archive.org/details/citizenschronicl0000scha]</ref>
در واکنش به شایعاتی دربارهٔ توطئه پادشاه برای سرکوب مجلس ملی، و هم‌زمان با بیکاری گسترده و قحطی، مردم پاریس در ۱۴ ژوئیه به زندان و دژ نظامی باستیل حمله کردند. گرچه این زندان تنها چند زندانی داشت، اما نمادی از ظلم سلطنتی بود. تصرف آن نه‌تنها اقتدار سلطنت را شکست، بلکه آغاز جنبش مردمی انقلاب فرانسه بود.<ref name=":1">[https://archive.org/details/citizenschronicl0000scha Citizens : a chronicle of the French Revolution]</ref>


=== ۳. موج «ترور بزرگ» (The Great Fear) ===
=== ۳. موج «ترور بزرگ» (The Great Fear) ===
خط ۴۹: خط ۶۳:


=== ۵. اعلامیه حقوق بشر و شهروند – اوت ۱۷۸۹ ===
=== ۵. اعلامیه حقوق بشر و شهروند – اوت ۱۷۸۹ ===
در ۲۶ اوت ۱۷۸۹، مجلس ملی اعلامیه‌ای تحت عنوان '''«اعلامیهٔ حقوق بشر و شهروند»''' منتشر کرد. این سند با الهام از اندیشه‌های روشنگری، اعلام می‌کرد که «انسان‌ها آزاد و برابر به دنیا می‌آیند»، حق آزادی بیان، مالکیت، و مقاومت در برابر ظلم دارند، و حکومت باید بر مبنای حاکمیت مردم بنا شود.<ref>[https://avalon.law.yale.edu/18th_century/rightsof.asp]</ref>
در ۲۶ اوت ۱۷۸۹، مجلس ملی اعلامیه‌ای تحت عنوان '''«اعلامیهٔ حقوق بشر و شهروند»''' منتشر کرد. این سند با الهام از اندیشه‌های روشنگری، اعلام می‌کرد که «انسان‌ها آزاد و برابر به دنیا می‌آیند»، حق آزادی بیان، مالکیت، و مقاومت در برابر ظلم دارند، و حکومت باید بر مبنای حاکمیت مردم بنا شود.<ref>[https://avalon.law.yale.edu/18th_century/rightsof.asp Declaration of the Rights of Man - 1789]</ref>


=== ۶. راهپیمایی زنان به ورسای – اکتبر ۱۷۸۹ ===
=== ۶. راهپیمایی زنان به ورسای – اکتبر ۱۷۸۹ ===
در اکتبر ۱۷۸۹، گروه بزرگی از زنان پاریسی که از کمبود نان و بی‌توجهی شاه خشمگین بودند، به ورسای راهپیمایی کردند. آن‌ها با شعار «نان می‌خواهیم!» وارد کاخ شدند و شاه و خانواده‌اش را مجبور کردند به پاریس بازگردند. این رویداد موقعیت نمادین سلطنت را تضعیف و نقش زنان در انقلاب را برجسته کرد.<ref>[https://archive.org/details/womeninrevolutio0000unse]</ref>
در اکتبر ۱۷۸۹، گروه بزرگی از زنان پاریسی که از کمبود نان و بی‌توجهی شاه خشمگین بودند، به ورسای راهپیمایی کردند. آن‌ها با شعار «نان می‌خواهیم!» وارد کاخ شدند و شاه و خانواده‌اش را مجبور کردند به پاریس بازگردند. این رویداد موقعیت نمادین سلطنت را تضعیف و نقش زنان در انقلاب را برجسته کرد.<ref>[https://archive.org/details/womeninrevolutio0000unse Women in Revolutionary Paris, 1789-1795 : selected documents translated with notes and commentary]</ref>


== قانون‌گذاری، جنگ و اعدام شاه ==
== قانون‌گذاری، جنگ و اعدام شاه ==
خط ۶۱: خط ۷۵:


=== ۲. فرار نافرجام خانواده سلطنتی – ژوئن ۱۷۹۱ ===
=== ۲. فرار نافرجام خانواده سلطنتی – ژوئن ۱۷۹۱ ===
در ۲۰ ژوئن ۱۷۹۱، لویی شانزدهم و خانواده‌اش مخفیانه قصد فرار به مرز اتریش را داشتند تا به نیروهای سلطنت‌طلب بپیوندند. اما در شهر وارن (Varennes) شناسایی و بازداشت شدند. این رویداد اعتماد عمومی به پادشاه را به‌شدت کاهش داد و زمینه‌ساز تضعیف سلطنت شد.<ref>[https://archive.org/details/whenkingtookflig0000tack/page/n5/mode/2up]</ref>
در ۲۰ ژوئن ۱۷۹۱، لویی شانزدهم و خانواده‌اش مخفیانه قصد فرار به مرز اتریش را داشتند تا به نیروهای سلطنت‌طلب بپیوندند. اما در شهر وارن (Varennes) شناسایی و بازداشت شدند. این رویداد اعتماد عمومی به پادشاه را به‌شدت کاهش داد و زمینه‌ساز تضعیف سلطنت شد.<ref>[https://archive.org/details/whenkingtookflig0000tack/page/n5/mode/2up When the king took flight]</ref>


=== ۳. اعلام جنگ به اتریش و آغاز درگیری‌های خارجی – آوریل ۱۷۹۲ ===
=== ۳. اعلام جنگ به اتریش و آغاز درگیری‌های خارجی – آوریل ۱۷۹۲ ===
با رشد رادیکالیسم در داخل و تهدید نیروهای سلطنت‌طلب در خارج، فرانسه در آوریل ۱۷۹۲ به اتریش اعلام جنگ داد. این جنگ به‌زودی به جنگ‌های انقلابی فرانسه با مجموعه‌ای از قدرت‌های اروپایی (اتریش، پروس، بریتانیا و غیره) تبدیل شد. شکست‌های اولیه فرانسه در این جنگ‌ها ترس از خیانت داخلی را افزایش داد.<ref>[https://archive.org/details/frenchrevolution0000blan]</ref>
با رشد رادیکالیسم در داخل و تهدید نیروهای سلطنت‌طلب در خارج، فرانسه در آوریل ۱۷۹۲ به اتریش اعلام جنگ داد. این جنگ به‌زودی به جنگ‌های انقلابی فرانسه با مجموعه‌ای از قدرت‌های اروپایی (اتریش، پروس، بریتانیا و غیره) تبدیل شد. شکست‌های اولیه فرانسه در این جنگ‌ها ترس از خیانت داخلی را افزایش داد.<ref>[https://archive.org/details/frenchrevolution0000blan The French Revolution : aristocrats versus bourgeois?]</ref>


=== ۴. حمله به کاخ تویلری – ۱۰ اوت ۱۷۹۲ ===
=== ۴. حمله به کاخ تویلری – ۱۰ اوت ۱۷۹۲ ===
در پاسخ به تهدیدات خارجی و نگرانی از همدستی پادشاه با دشمنان، مردم پاریس در ۱۰ اوت ۱۷۹۲ به کاخ تویلری حمله کردند. گارد سوئیسی سلطنتی قتل‌عام شد و خانواده سلطنتی دستگیر شد. این حمله منجر به لغو سلطنت و تشکیل «مجمع ملی قانون‌گذار» شد.<ref>[https://archive.org/details/daysoffrenchrevo0000hibb]</ref>
در پاسخ به تهدیدات خارجی و نگرانی از همدستی پادشاه با دشمنان، مردم پاریس در ۱۰ اوت ۱۷۹۲ به کاخ تویلری حمله کردند. گارد سوئیسی سلطنتی قتل‌عام شد و خانواده سلطنتی دستگیر شد. این حمله منجر به لغو سلطنت و تشکیل «مجمع ملی قانون‌گذار» شد.<ref>[https://archive.org/details/daysoffrenchrevo0000hibb The days of the French Revolution]</ref>


=== ۵. اعدام لویی شانزدهم – ژانویه ۱۷۹۳ ===
=== ۵. اعدام لویی شانزدهم – ژانویه ۱۷۹۳ ===
خط ۷۸: خط ۹۲:


=== ۲. تأسیس «کمیته نجات ملی» ===
=== ۲. تأسیس «کمیته نجات ملی» ===
در آوریل ۱۷۹۳، مجلس کنوانسیون '''کمیته نجات ملی (Comité de salut public)''' را تأسیس کرد تا مدیریت کشور در شرایط بحرانی را بر عهده بگیرد. روبسپیر، یکی از اعضای برجستهٔ این کمیته، به زودی نفوذ خود را افزایش داد و به رهبر دوفاکتوی انقلاب بدل شد.<ref>[https://archive.org/details/twelvewhoruledye00palm]</ref>
در آوریل ۱۷۹۳، مجلس کنوانسیون '''کمیته نجات ملی (Comité de salut public)''' را تأسیس کرد تا مدیریت کشور در شرایط بحرانی را بر عهده بگیرد. روبسپیر، یکی از اعضای برجستهٔ این کمیته، به زودی نفوذ خود را افزایش داد و به رهبر دوفاکتوی انقلاب بدل شد.<ref>[https://archive.org/details/twelvewhoruledye00palm Twelve who ruled the year of the terror in the French revolution]</ref>
[[پرونده:روبسپیر.JPG|بندانگشتی|328x328پیکسل|روبسپیر]]


=== ۳. آغاز دورهٔ وحشت (Reign of Terror) ===
=== ۳. آغاز دورهٔ وحشت (Reign of Terror) ===
بین سپتامبر ۱۷۹۳ تا ژوئیه ۱۷۹۴، کمیتهٔ نجات ملی تحت رهبری روبسپیر، مجموعه‌ای از محاکمات انقلابی را آغاز کرد. هدف این سرکوب، حذف دشمنان داخلی انقلاب بود. بیش از ۱۶،۰۰۰ نفر با حکم رسمی و هزاران نفر دیگر بدون محاکمه به گیوتین سپرده شدند.<ref>[https://archive.org/details/interpretingfren0000fure]</ref>
بین سپتامبر ۱۷۹۳ تا ژوئیه ۱۷۹۴، کمیتهٔ نجات ملی تحت رهبری روبسپیر، مجموعه‌ای از محاکمات انقلابی را آغاز کرد. هدف این سرکوب، حذف دشمنان داخلی انقلاب بود. بیش از ۱۶٬۰۰۰ نفر با حکم رسمی و هزاران نفر دیگر بدون محاکمه به گیوتین سپرده شدند.<ref>[https://archive.org/details/interpretingfren0000fure]</ref>


=== ۴. ترور ژرژ دانتون و حذف مخالفان ===
=== ۴. ترور ژرژ دانتون و حذف مخالفان ===
در مارس ۱۷۹۴، '''ژرژ دانتون'''، یکی از چهره‌های برجسته انقلاب و عضو پیشین کمیته، که خواهان توقف وحشت و مصالحه بود، با اتهام خیانت بازداشت و اعدام شد. روبسپیر از قدرت خود برای نابود کردن حتی هم‌رزمان سابق استفاده کرد.<ref>[https://archive.org/details/terrormercilessw0000andr]</ref>
در مارس ۱۷۹۴، '''ژرژ دانتون'''، یکی از چهره‌های برجسته انقلاب و عضو پیشین کمیته، که خواهان توقف وحشت و مصالحه بود، با اتهام خیانت بازداشت و اعدام شد. روبسپیر از قدرت خود برای نابود کردن حتی هم‌رزمان سابق استفاده کرد.<ref>[https://archive.org/details/terrormercilessw0000andr The Terror : the merciless war for freedom in revolutionary France]</ref>


=== ۵. سقوط روبسپیر – ۹ ترمیدور (۲۷ ژوئیه ۱۷۹۴) ===
=== ۵. سقوط روبسپیر – ۹ ترمیدور (۲۷ ژوئیه ۱۷۹۴) ===
در ژوئیه ۱۷۹۴، پس از آن‌که روبسپیر تهدید کرد اعضای کنوانسیون را هم به‌عنوان خائن معرفی خواهد کرد، متحدانش علیه او متحد شدند. او در روز ۲۷ ژوئیه (۹ ترمیدور در تقویم انقلابی) بازداشت شد و روز بعد بدون محاکمه اعدام گردید. سقوط او پایان رسمی دورهٔ وحشت بود.<ref>[https://archive.org/details/twelvewhoruledye00palm]</ref>
در ژوئیه ۱۷۹۴، پس از آن‌که روبسپیر تهدید کرد اعضای کنوانسیون را هم به‌عنوان خائن معرفی خواهد کرد، متحدانش علیه او متحد شدند. او در روز ۲۷ ژوئیه (۹ ترمیدور در تقویم انقلابی) بازداشت شد و روز بعد بدون محاکمه اعدام گردید. سقوط او پایان رسمی دورهٔ وحشت بود.<ref>[https://archive.org/details/twelvewhoruledye00palm Twelve who ruled the year of the terror in the French revolution]</ref>


=== ۶. پیامدهای دورهٔ وحشت ===
=== ۶. پیامدهای دورهٔ وحشت ===
خط ۹۴: خط ۱۰۹:
== دیرکتوار، ظهور ناپلئون و پایان انقلاب ==
== دیرکتوار، ظهور ناپلئون و پایان انقلاب ==


=== ۱. دولت دیرکتوار (1795–1799) ===
=== ۱. دولت دیرکتوار (۱۷۹۵–۱۷۹۹) ===
پس از سقوط روبسپیر، مجمع کنوانسیون قانون اساسی جدیدی تصویب کرد که ساختار جدیدی به‌نام '''دیرکتوار''' (Directoire) را برقرار کرد. این حکومت از پنج مدیر اجرایی و دو مجلس قانون‌گذار تشکیل شده بود. هدف آن، بازگشت به تعادل سیاسی و جلوگیری از تمرکز قدرت بود، اما فساد، بی‌کفایتی و فشارهای اقتصادی، باعث کاهش مشروعیت آن شد.<ref name=":0" />
پس از سقوط روبسپیر، مجمع کنوانسیون قانون اساسی جدیدی تصویب کرد که ساختار جدیدی به‌نام '''دیرکتوار''' (Directoire) را برقرار کرد. این حکومت از پنج مدیر اجرایی و دو مجلس قانون‌گذار تشکیل شده بود. هدف آن، بازگشت به تعادل سیاسی و جلوگیری از تمرکز قدرت بود، اما فساد، بی‌کفایتی و فشارهای اقتصادی، باعث کاهش مشروعیت آن شد.<ref name=":0" />


=== ۲. ظهور ناپلئون بناپارت ===
=== ۲. ظهور ناپلئون بناپارت ===
در میانهٔ بی‌ثباتی سیاسی، ستاره‌ای جوان در ارتش فرانسه طلوع کرد: '''ناپلئون بناپارت'''. پیروزی‌های او در ایتالیا (1796–1797) جایگاهش را به‌عنوان قهرمان ملی تثبیت کرد. در ۹ نوامبر ۱۷۹۹ (۱۸ برومر طبق تقویم انقلابی)، او با حمایت ارتش کودتا کرد، دیرکتوار را منحل کرد و قدرت را به «کنسولیت» سپرد که خود در رأس آن قرار داشت.<ref>[https://archive.org/details/napoleonlife0000robe]</ref>
در میانهٔ بی‌ثباتی سیاسی، ستاره‌ای جوان در ارتش فرانسه طلوع کرد: '''ناپلئون بناپارت'''. پیروزی‌های او در ایتالیا (۱۷۹۶–۱۷۹۷) جایگاهش را به‌عنوان قهرمان ملی تثبیت کرد. در ۹ نوامبر ۱۷۹۹ (۱۸ برومر طبق تقویم انقلابی)، او با حمایت ارتش کودتا کرد، دیرکتوار را منحل کرد و قدرت را به «کنسولیت» سپرد که خود در رأس آن قرار داشت.<ref>[https://archive.org/details/napoleonlife0000robe Napoleon : a life]</ref>


=== ۳. پایان انقلاب فرانسه ===
=== ۳. پایان انقلاب فرانسه ===
با کودتای ۱۸ برومر و تأسیس کنسولیت، دورهٔ انقلاب فرانسه به‌طور رسمی پایان یافت. در حالی‌که انقلاب با شعارهای آزادی، برابری و برادری آغاز شد، اما با استقرار قدرت در دست ناپلئون، نوعی نظم اقتدارگرای جدید جایگزین شد. با این حال، بسیاری از دستاوردهای حقوقی و اجتماعی انقلاب، از جمله لغو فئودالیسم و تدوین قانون مدنی، در حکومت ناپلئون حفظ شدند.<ref>[https://archive.org/details/napoleonpathtopo0000dwye]</ref>
با کودتای ۱۸ برومر و تأسیس کنسولیت، دورهٔ انقلاب فرانسه به‌طور رسمی پایان یافت. در حالی‌که انقلاب با شعارهای آزادی، برابری و برادری آغاز شد، اما با استقرار قدرت در دست ناپلئون، نوعی نظم اقتدارگرای جدید جایگزین شد. با این حال، بسیاری از دستاوردهای حقوقی و اجتماعی انقلاب، از جمله لغو فئودالیسم و تدوین قانون مدنی، در حکومت ناپلئون حفظ شدند.<ref>[https://archive.org/details/napoleonpathtopo0000dwye Napoleon : the path to power]</ref>


== جمع‌بندی ==
== جمع‌بندی ==