۱۳٬۱۹۵
ویرایش
Alireza k h (بحث | مشارکتها) (افزودن یک چکیده به ابتدای مقاله) |
|||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده:قتل زیر شکنجه.JPG|جایگزین=قتل زیر شکنجه|بندانگشتی|'''قتل زیر شکنجه''']] | |||
'''قتل زیر شکنجه،''' در بازداشتگاههای جمهوری اسلامی ایران سابقهای طولانی دارد و بهعنوان یکی از چالشهای جدی حقوق بشر در این کشور مطرح است. این موضوع بهویژه با گسترش شبکههای اجتماعی در دهههای اخیر بیشتر مورد توجه قرار گرفته، اما بسیاری از موارد، بهخصوص در شهرهای کوچک، همچنان از دید عموم پنهان میمانند. اسناد تاریخی، مانند نامه آیتالله منتظری به خمینی در دهه ۶۰، از وقوع جنایات هولناک در زندانها، از جمله قتل زیر شکنجه، تجاوز، و آسیبهای جسمانی شدید به زندانیان خبر میدهند که در رژیم پیشین بیسابقه بوده است. گزارشهای سازمانهای حقوق بشری و منابع معتبر نشان میدهند که در سه دهه اخیر، دستکم دهها نفر در اثر شکنجه در بازداشتگاهها جان خود را از دست دادهاند. | '''قتل زیر شکنجه،''' در بازداشتگاههای جمهوری اسلامی ایران سابقهای طولانی دارد و بهعنوان یکی از چالشهای جدی حقوق بشر در این کشور مطرح است. این موضوع بهویژه با گسترش شبکههای اجتماعی در دهههای اخیر بیشتر مورد توجه قرار گرفته، اما بسیاری از موارد، بهخصوص در شهرهای کوچک، همچنان از دید عموم پنهان میمانند. اسناد تاریخی، مانند نامه آیتالله منتظری به خمینی در دهه ۶۰، از وقوع جنایات هولناک در زندانها، از جمله قتل زیر شکنجه، تجاوز، و آسیبهای جسمانی شدید به زندانیان خبر میدهند که در رژیم پیشین بیسابقه بوده است. گزارشهای سازمانهای حقوق بشری و منابع معتبر نشان میدهند که در سه دهه اخیر، دستکم دهها نفر در اثر شکنجه در بازداشتگاهها جان خود را از دست دادهاند. | ||
| خط ۶۰: | خط ۵۹: | ||
در حالیکه بنا به گفته خانوادهاش او هیچ سابقه بیماری قلبی نداشته است (گزارشگر ویژه سازمان ملل، ۱۶ ژانویه ۱۹۹۵) روزنامه دولتی جمهوری اسلامی به نقل از یک "منبع موثق" علت مرگ او را عارضه حاد قلبی اعلام کرد (دوشنبه ۷ آذر ۱۳۷۳). تاریخ دقیق مرگ او برای خانوادهاش مشخص نیست و این تاریخ در وبسایت رسمی آقای سعیدی سیرجانی ۴ آذر ۱۳۷۳ اعلام شده است<ref name=":4" /> | در حالیکه بنا به گفته خانوادهاش او هیچ سابقه بیماری قلبی نداشته است (گزارشگر ویژه سازمان ملل، ۱۶ ژانویه ۱۹۹۵) روزنامه دولتی جمهوری اسلامی به نقل از یک "منبع موثق" علت مرگ او را عارضه حاد قلبی اعلام کرد (دوشنبه ۷ آذر ۱۳۷۳). تاریخ دقیق مرگ او برای خانوادهاش مشخص نیست و این تاریخ در وبسایت رسمی آقای سعیدی سیرجانی ۴ آذر ۱۳۷۳ اعلام شده است<ref name=":4" /> | ||
بنا بر گفته عمادالدین باقی یکی از همکاران سعید امامی نزد یکی از روحانیان مشهور که نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی بود، فاش کرده بود که سعیدی سیرجانی در زندان توسط سعید امامی و با استعمال شیاف حاوی پتاسیم که منجر به سکته می شود به قتل رسید و پزشکی قانونی هم در همان زمان مرگ او را ناشی از سکته قلمداد کرد.<ref name=":4" /> | بنا بر گفته عمادالدین باقی یکی از همکاران [[سعید امامی]] نزد یکی از روحانیان مشهور که نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی بود، فاش کرده بود که سعیدی سیرجانی در زندان توسط سعید امامی و با استعمال شیاف حاوی پتاسیم که منجر به سکته می شود به قتل رسید و پزشکی قانونی هم در همان زمان مرگ او را ناشی از سکته قلمداد کرد.<ref name=":4" /> | ||
[[فرشته علیزاده]] دانشجویی که در ۱۸ تیر سال ۷۸ همگام با واقعهی تلخ کوی دانشگاه، همچون سعید زینالی مفقود شد و هیچکدام از نهادهای امنیتی مسئولیت این اتفاق را برعهده نگرفته و بعد از گذشت ۲۴ سال هنوز هم هیچ خبری از سرنوشت دقیق مسئول برد انجمن الزهرا در دست نیست.<ref>[https://iranfreedom.net/%d9%81%d8%b1%d8%b4%d8%aa%d9%87-%d8%b9%d9%84%db%8c%d8%b2%d8%a7%d8%af%d9%87-%da%a9%d8%ac%d8%a7%d8%b3%d8%aa%d8%9f/ فرشته علیزاده کجاست؟]</ref> | [[فرشته علیزاده]] دانشجویی که در ۱۸ تیر سال ۷۸ همگام با واقعهی تلخ کوی دانشگاه، همچون سعید زینالی مفقود شد و هیچکدام از نهادهای امنیتی مسئولیت این اتفاق را برعهده نگرفته و بعد از گذشت ۲۴ سال هنوز هم هیچ خبری از سرنوشت دقیق مسئول برد انجمن الزهرا در دست نیست.<ref>[https://iranfreedom.net/%d9%81%d8%b1%d8%b4%d8%aa%d9%87-%d8%b9%d9%84%db%8c%d8%b2%d8%a7%d8%af%d9%87-%da%a9%d8%ac%d8%a7%d8%b3%d8%aa%d8%9f/ فرشته علیزاده کجاست؟]</ref> | ||
| خط ۶۸: | خط ۶۷: | ||
سعید امامی از شکنجهگران و قاتلین معروف رژیم جمهوری اسلامی که بخصوص نام او در جریان قتلهای زنجیرهای به اوج معروفیت رسید در نهایت و برای سفیدسازی وزارت اطلاعات زیر شکنجه وزارت اطلاعات به قتل رسید. سایت دیدبان ایران در مقالهای مشروح داستان سعید امامی را آورده است. از جمله نوشته است: سعید امامی بر اثر شکنجه فوت کرد. در ماجرای قتلهای زنجیرهای، شهبازی بر اساس نظریات خود معتقد به وجود شبکه نفوذ سازمان یافته و گسترده اسرائیل است. تیم بازجویی پرونده نیز که به همین نگاه معتقد است، برای رسیدن به این اعترافات، متوسل به شکنجه متهمان میشوند. روندی که نهایتا منجر به کشته شدن سعید امامی و مجروحیت شدید همسرش و سایر متهمان میشود.<ref>[https://www.didbaniran.ir/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C-3/90589-%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D8%A7%D8%AB%D8%B1-%D8%B4%DA%A9%D9%86%D8%AC%D9%87-%D9%81%D9%88%D8%AA-%DA%A9%D8%B1%D8%AF-%D9%86%D9%87-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%88%DB%8C-%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%81%D8%AA سعید امامی بر اثر شکنجه فوت کرد نه داروی نظافت!] </ref> | سعید امامی از شکنجهگران و قاتلین معروف رژیم جمهوری اسلامی که بخصوص نام او در جریان قتلهای زنجیرهای به اوج معروفیت رسید در نهایت و برای سفیدسازی وزارت اطلاعات زیر شکنجه وزارت اطلاعات به قتل رسید. سایت دیدبان ایران در مقالهای مشروح داستان سعید امامی را آورده است. از جمله نوشته است: سعید امامی بر اثر شکنجه فوت کرد. در ماجرای قتلهای زنجیرهای، شهبازی بر اساس نظریات خود معتقد به وجود شبکه نفوذ سازمان یافته و گسترده اسرائیل است. تیم بازجویی پرونده نیز که به همین نگاه معتقد است، برای رسیدن به این اعترافات، متوسل به شکنجه متهمان میشوند. روندی که نهایتا منجر به کشته شدن سعید امامی و مجروحیت شدید همسرش و سایر متهمان میشود.<ref>[https://www.didbaniran.ir/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C-3/90589-%D8%B3%D8%B9%DB%8C%D8%AF-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D8%A7%D8%AB%D8%B1-%D8%B4%DA%A9%D9%86%D8%AC%D9%87-%D9%81%D9%88%D8%AA-%DA%A9%D8%B1%D8%AF-%D9%86%D9%87-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%88%DB%8C-%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%81%D8%AA سعید امامی بر اثر شکنجه فوت کرد نه داروی نظافت!] </ref> | ||
[[سعید زینالی]] فارغ التحصیل رشته کامپیوتر زاده ۱۳۵۵ روز ۲۳ تیر ۱۳۷۸ از منزل خارج و طبق گفته همسایه افراد ناشناس او و چراغی زنجانی را به زور سوار ماشین کرده و بردند. احمد باطبی که در آن زمان در زندان توحید(کمیته مشترک سابق) بوده است عنوان کرده که صدای ماموران زندان را میشنیده است که مرد جوانی به نام زینالی را برای بازجویی میبردند و به سلول انفرادی باز میگردادند. آقای باطبی نام کوچک او را نمیداند. خانواده او همهگونه تلاش برای یافتن ردی از او کردهاند. گونههای مختلفی از پاسخ را از ارگانهای مختلف شنیدهاند. از جمله در سال ١٣٨٦، معاون دادستان تهران به خانم زینالی گفت که سعید «وطن فروش» و «منافق» است، اطلاعات امنیتی را به [[سازمان مجاهدین خلق ایران| | [[سعید زینالی]] فارغ التحصیل رشته کامپیوتر زاده ۱۳۵۵ روز ۲۳ تیر ۱۳۷۸ از منزل خارج و طبق گفته همسایه افراد ناشناس او و چراغی زنجانی را به زور سوار ماشین کرده و بردند. احمد باطبی که در آن زمان در زندان توحید(کمیته مشترک سابق) بوده است عنوان کرده که صدای ماموران زندان را میشنیده است که مرد جوانی به نام زینالی را برای بازجویی میبردند و به سلول انفرادی باز میگردادند. آقای باطبی نام کوچک او را نمیداند. خانواده او همهگونه تلاش برای یافتن ردی از او کردهاند. گونههای مختلفی از پاسخ را از ارگانهای مختلف شنیدهاند. از جمله در سال ١٣٨٦، معاون دادستان تهران به خانم زینالی گفت که سعید «وطن فروش» و «منافق» است، اطلاعات امنیتی را به [[سازمان مجاهدین خلق ایران|سازمان مجاهدین خلق]] رسانده و در حفاظت اطلاعات سپاه پاسداران زندانی است. او به خانم زینالی گفت که سراغ پسرش را از حفاظت اطلاعات سپاه و بیت رهبری بگیرد. وی ادامه داد که سعید زینالی «تا کنون همکاری نکرده» است.<ref>[https://www.iranrights.org/fa/memorial/story/61156/said-zeinali بنیاد برومند - یک سرگذشت - سعید زینالی]</ref> | ||
== قتل زیر شکنجه در دهه ۸۰ == | == قتل زیر شکنجه در دهه ۸۰ == | ||
[[زهرا کاظمی]]، خبرنگار ایرانیتبار در تیرماه ۱۳۸۲ و در دور دوم ریاستجمهوری خاتمی، به جرم عکسبرداری از تجمع خانوادههای زندانیان در مقابل زندان اوین دستگیر شد و زیر شکنجه بهقتل رسید.<ref name=":2">[https://article.mojahedin.org/i/%D9%82%D8%AA%D9%84-%D8%B4%D9%82%D8%A7%D9%88%D8%AA-%D8%A8%D8%A7%D8%B1-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D9%85%DB%8C%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%88%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%B2%DB%8C%D8%B1-%D8%B4%DA%A9%D9%86%D8%AC%D9%87-%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D8%AE-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%9F سایت مجاهد-قتل شقاوتبار محمد میرموسوی در زیر شکنجه]</ref> | [[زهرا کاظمی]]، خبرنگار ایرانیتبار در تیرماه ۱۳۸۲ و در دور دوم ریاستجمهوری خاتمی، به جرم عکسبرداری از تجمع خانوادههای زندانیان در مقابل [[زندان اوین]] دستگیر شد و زیر شکنجه بهقتل رسید.<ref name=":2">[https://article.mojahedin.org/i/%D9%82%D8%AA%D9%84-%D8%B4%D9%82%D8%A7%D9%88%D8%AA-%D8%A8%D8%A7%D8%B1-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D9%85%DB%8C%D8%B1%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%88%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%B2%DB%8C%D8%B1-%D8%B4%DA%A9%D9%86%D8%AC%D9%87-%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D8%AE-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%9F سایت مجاهد-قتل شقاوتبار محمد میرموسوی در زیر شکنجه]</ref> | ||
زهرا کاظمی خبرنگار ایرانیـکانادایی که در سال ۱۳۸۲ و پس از سفر به ایران دستگیر شد، در جریان بازجویی جان باخت و روایت حاکمیت از این قتل یکی از این موارد است. زهرا کاظمی در حالی که مدت ۱۸ روز در بازداشت به سر میبرد، به دلایلی بسیار مشکوک جان باخت. مقامات دادستانی دلیل مرگ او را «غشکردن» و «برخورد سر زهرا کاظمی با زمین و نهایتاً ضربه مغزی» ذکر کردند. با اینحال روایتهای زیادی از دلیل مرگ او بر اثر شکنجه منتشر شد.<ref name=":1" /> | زهرا کاظمی خبرنگار ایرانیـکانادایی که در سال ۱۳۸۲ و پس از سفر به ایران دستگیر شد، در جریان بازجویی جان باخت و روایت حاکمیت از این قتل یکی از این موارد است. زهرا کاظمی در حالی که مدت ۱۸ روز در بازداشت به سر میبرد، به دلایلی بسیار مشکوک جان باخت. مقامات دادستانی دلیل مرگ او را «غشکردن» و «برخورد سر زهرا کاظمی با زمین و نهایتاً ضربه مغزی» ذکر کردند. با اینحال روایتهای زیادی از دلیل مرگ او بر اثر شکنجه منتشر شد.<ref name=":1" /> | ||
| خط ۱۷۷: | خط ۱۷۶: | ||
== توجیه جمهوری اسلامی نسبت به قتلهای زیر شکنجه == | == توجیه جمهوری اسلامی نسبت به قتلهای زیر شکنجه == | ||
رژیم ایران هیچگاه مسئولیت قتلهای زیر شکنجه را نپذیرفته است و معمولا آن را توجیه میکند. سایت سازمان مجاهدین خلق ایران مینویسد:<blockquote>قاعده دیگر هم وقاحت رژیم در ماستمالی کردن جنایتهاست. نمونهاش هم اطلاعیههای نیروی انتظامی تحتامر پاسدار مؤمنی وزیر کشور رژیم که پزشکیان وی را مأمور تحقیق کرده است. این نیروی سرکوبگر در اطلاعیهٔ نفرتانگیزش، قربانی را مقصر و «دارای سابقه شرارت» معرفی کرده و با وقاحت مینویسد: «متوفی در پاسگاه انتظامی شروع به فحاشی و استنکاف از دستورات عوامل انتظامی و درگیری با مأموران نموده که این روند تا حضور در بازداشتگاه ادامه پیدا میکند» و «متأسفانه بهدلیل هیجان ناشی از اصطکاک صورتگرفته میان مرحوم میرموسوی و عوامل انتظامی و عدم کنترل خشم و احساسات از طرف برخی کارکنان و بیاعتنایی به وضعیت متهم این اتفاق رخ میدهد».<ref name=":3" /></blockquote> | رژیم ایران هیچگاه مسئولیت قتلهای زیر شکنجه را نپذیرفته است و معمولا آن را توجیه میکند. سایت سازمان مجاهدین خلق ایران مینویسد:<blockquote>قاعده دیگر هم وقاحت رژیم در ماستمالی کردن جنایتهاست. نمونهاش هم اطلاعیههای نیروی انتظامی تحتامر پاسدار مؤمنی وزیر کشور رژیم که پزشکیان وی را مأمور تحقیق کرده است. | ||
این نیروی سرکوبگر در اطلاعیهٔ نفرتانگیزش، قربانی را مقصر و «دارای سابقه شرارت» معرفی کرده و با وقاحت مینویسد: | |||
«متوفی در پاسگاه انتظامی شروع به فحاشی و استنکاف از دستورات عوامل انتظامی و درگیری با مأموران نموده که این روند تا حضور در بازداشتگاه ادامه پیدا میکند» و «متأسفانه بهدلیل هیجان ناشی از اصطکاک صورتگرفته میان مرحوم میرموسوی و عوامل انتظامی و عدم کنترل خشم و احساسات از طرف برخی کارکنان و بیاعتنایی به وضعیت متهم این اتفاق رخ میدهد».<ref name=":3" /></blockquote> | |||
== منابع == | == منابع == | ||
ویرایش