۴۸۰
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
| sidebox = | | sidebox = | ||
}} | }} | ||
قیام ۳۰ تیر ۱۳۳۱ یکی از نقاط عطف تاریخ سیاسی ایران است. پس از انتخاب | قیام ۳۰ تیر ۱۳۳۱ یکی از نقاط عطف تاریخ سیاسی ایران است. پس از انتخاب '''[[دکتر محمد مصدق]]''' به عنوان نخست‌وزیر، وی درصدد اصلاح امور ایران برآمد. او قصد داشت از قدرت مطلقه‌ی سلطنت بکاهد و امور را به سمت یک دموکراسی حرکت دهد. دکتر محمد مصدق به تازگی نفت ایران را ملی کرده و در دادگاه لاهه با دفاعی تاریخی از حقوق ملت ایران، پیروز شده بود. او در روز ۱۷ تیرماه ۱۳۳۱ در حالی پیروزمندانه به ایران بازگشت که تأثیرات دفاع او از ملی شدن صنعت نفت ایران منجر به حرکت‌های مردمی در کشورهای دیگر شد. از جمله در مصر مردم خواهان ملی شدن کانال سوئز شدند و [[جمال عبدالناصر|جمال عبدالناصر]] را به این کار تشویق نمودند. | ||
دکتر مصدق که به عنوان نخست وزیر با محدودیت‌های بسیاری از طرف دربار فاسد مواجه بود، از محمدرضا شاه ریاست وزارت جنگ را طلب کرد اما او نپذیرفت. محمد مصدق پس از رد درخواستش از نخست وزیری استعفا داد. محمدرضا شاه نیز به سرعت با آن موافقت کرده و [[احمد قوام|احمد قوام‌السلطنه]] را که یک مهره‌ی وابسته به انگلیس بود به جای او منصوب کرد. | دکتر مصدق که به عنوان نخست وزیر با محدودیت‌های بسیاری از طرف دربار فاسد مواجه بود، از محمدرضا شاه ریاست وزارت جنگ را طلب کرد اما او نپذیرفت. محمد مصدق پس از رد درخواستش از نخست وزیری استعفا داد. [[محمدرضا پهلوی|محمدرضا شاه]] نیز به سرعت با آن موافقت کرده و [[احمد قوام|احمد قوام‌السلطنه]] را که یک مهره‌ی وابسته به انگلیس بود به جای او منصوب کرد. | ||
با منصوب شدن قوام السلطنه، مردم ایران در روز ۳۰ تیر ۱۳۳۱ در حمایت از دولت ملی [[دکتر محمد مصدق|محمد مصدق]] در سراسر ایران و در تمامی شهرها به خیابان‌ها ریخته و شعار «یامرگ یا مصدق» سردادند. این تظاهرات به رگبار بسته شد و صدها نفر کشته شدند. سرانجام محمدرضا شاه مجبور شد مجددا قوم‌السلطنه را عزل کرده و [[دکتر محمد مصدق|محمد مصدق]] را به نخست‌وزیری منصوب نماید. هر چند دولت او دیری نپایید و در کودتای ۲۸ مرداد توسط عوامل دربار، | با منصوب شدن قوام السلطنه، مردم ایران در روز ۳۰ تیر ۱۳۳۱ در حمایت از دولت ملی [[دکتر محمد مصدق|محمد مصدق]] در سراسر ایران و در تمامی شهرها به خیابان‌ها ریخته و شعار «یامرگ یا مصدق» سردادند. این تظاهرات به رگبار بسته شد و صدها نفر کشته شدند. سرانجام محمدرضا شاه مجبور شد مجددا قوم‌السلطنه را عزل کرده و [[دکتر محمد مصدق|محمد مصدق]] را به نخست‌وزیری منصوب نماید. هر چند دولت او دیری نپایید و در [[کودتای ۲۸ مرداد]] توسط عوامل دربار، [[سید ابوالقاسم کاشانی|ابوالقاسم کاشانی]] و با همکاری سیا سرنگون شد. | ||
== زمینه‌های شکل‌گیری قیام ۳۰ تیر == | == زمینه‌های شکل‌گیری قیام ۳۰ تیر == | ||