کاربر:Khosro/صفحه تمرین NOINDEX: تفاوت میان نسخه‌ها

'''ناصر تقوایی'''، (۱۹ تیر ۱۳۲۰، آبادان – در گذشته ۲۲ مهر ۱۴۰۴، تهران) یکی از پیشگامان موج نوی سینمای ایران، کارگردان، نویسنده، عکاس و مستندساز برجسته‌ای بود که با آثارش بر پایه ادبیات و واقع‌گرایی اجتماعی، هویت سینمایی معاصر ایران را شکل داد. او زاده آبادان در خانواده‌ای متوسط، تحصیلات دبیرستانی خود را در آنجا گذراند و از نوجوانی به سینما و ادبیات علاقه‌مند شد. فعالیت حرفه‌ای‌اش با دستیاری در فیلم «خشت و آینه» ابراهیم گلستان آغاز شد و با مستندسازی در دهه ۱۳۴۰ ادامه یافت. ناصر تقویی بنیان‌گذار موج نو بود و با اقتباس از نویسندگانی چون [[غلامحسین ساعدی]]، ارنست همینگوی و ایرج پزشکزاد، آثاری خلق کرد که به مسائل انسانی، اجتماعی و هجو اشرافیت می‌پرداختند. برجسته‌ترین آثارش شامل فیلم‌های «آرامش در حضور دیگران» (۱۳۴۹، اقتباس از ساعدی، توقیف چهارساله)، «صادق کرده» (۱۳۵۱)، «نفرین» (۱۳۵۲)، «ناخدا خورشید» (۱۳۶۵، اقتباس از همینگوی)، «ای ایران» (۱۳۶۸)، «کشتی یونانی» (۱۳۷۷، نامزد نخل طلایی کن)، و «کاغذ بی‌خط» (۱۳۸۰، استعاره از [[قتل‌های زنجیره‌ای]]) است. سریال «دایی‌جان ناپلئون» (۱۳۵۴، هجو طنزآمیز اشرافیت) تنها اثر تلویزیونی اوست. مستندهایی چون «باد جن»، «[[فروغ فرخزاد]]» و «تمرین آخر» (درباره تعزیه) نیز از کارنامه‌اش هستند.

تقوایی جوایز متعددی دریافت کرد، از جمله شیر نقره ونیز برای «آرامش در حضور دیگران»، پلنگ برنزی لوکارنو برای «ناخدا خورشید»، و تندیس زرین بهترین فیلم جشن خانه سینما برای «کاغذ بی‌خط» (که نپذیرفت). او در برابر سانسور رژیم پهلوی و جمهوری اسلامی مقاومت کرد؛ آثارش توقیف شدند و پس از [[انقلاب ضد سلطنتی|انقلاب ضدسلطنتی]]، ۲۲ سال دوری اجباری از سینما داشت. پروژه‌هایی چون «چای تلخ» و «کوچک جنگلی» نیمه‌کاره ماندند به دلیل سانسور و عدم حمایت. زندگی شخصی‌اش شامل ازدواج با شهرنوش پارسی‌پور (۱۳۴۶–۱۳۵۲، حاصل یک پسر به نام علی)، شهین‌دخت بهزادی، و مرضیه وفامهر (همسر دوم یا سوم) بود. سال‌ها با بیماری ناشناخته دست‌وپنجه نرم کرد و در ۲۲ مهر ۱۴۰۴ در ۸۴ سالگی بر اثر عوارض آن در تهران درگذشت. ناصر تقوایی، با محبوبیت مردمی و استقلال هنری، نماد آزاده‌زیستی بود و آثارش همچنان الهام‌بخش است.<ref name=":2">[https://news.mojahedin.org/i/%D8%AA%D8%B3%D9%84%DB%8C%D8%AA-%D8%A8%D9%87-%D8%A8%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D8%AF%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1-%D8%AA%D9%82%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D9%88-%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87-%D9%87%D9%86%D8%B1%D9%85%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D9%85%DB%8C%D9%87%D9%86 تسلیت به بستگان و دوستداران ناصر تقوایی و جامعه هنرمندان آزادهٔ میهن - سازمان مجاهدین خلق]</ref><ref name=":0">[https://namnak.com/nasser-taghvai-biography.p111553 بیماری ناصر تقوایی+ بیوگرافی - نمناک]</ref><ref name=":1">[https://www.filimo.com/shot/17096/%d9%86%d8%a7%d8%b5%d8%b1-%d8%aa%d9%82%d9%88%d8%a7%db%8c%db%8c/ نگاهی به کارنامه ناصر تقوایی - فیلیمو]</ref><ref name=":3">[https://www.radiofarda.com/a/nasser-taghvaei-dies-84-years-film/33559326.html ناصر تقوایی، کارگردان و خالق آثار شاخص سینمایی و تلویزیونی، درگذشت - رادیو فردا]</ref>  

تأثیر ناصر تقوایی بر سینمای ایران فراتر از آثارش بود. او با تربیت فیلمسازان جوان و تأثیر بر جریان موج نو، راه را برای سینمایی هنری و متعهد هموار کرد. نام او در کنار چهره‌هایی چون داریوش مهرجویی، مسعود کیمیایی، و علی حاتمی قرار می‌گیرد که سینمای ایران را از فیلمفارسی به سوی آثار تأمل‌برانگیز هدایت کردند. جوایز بین‌المللی او، مانند شیر نقره‌ای ونیز و پلنگ برنزی لوکارنو، جایگاه جهانی‌اش را تثبیت کرد. کتاب «گفتن با نگفتن: سینما و سانسور به روایت ناصر تقوایی» نیز دیدگاه‌های او درباره هنر و مبارزه با سانسور را مستند کرده و منبعی ارزشمند برای مطالعه سینمای ایران است. جایگاه تقوایی در تاریخ سینمای ایران، به دلیل نوآوری، تعهد به فرهنگ، و ایستادگی در برابر محدودیت‌ها، همچنان موضوع مطالعه و تحسین است.<ref name=":1" /><ref name=":2" /><ref name=":3" />