۳ آذر

۳ آذر - از آغاز سال در گاهشماری هجری خورشیدی ۲۴۹ روز گذشته و به پایان آن ۱۱۶ روز (در سال عادی) یا ۱۱۷ روز (در سال کبیسه) مانده‌است.

رویدادها

• ۲۲۱ - شورش سراسری هواداران بابک خرمدین، در شهرهای مختلف ایران، بر ضد حکومت عباسی، ۵ سال پس از کشته شدن بابک به دستور معتصم عباسی

• ۱۲۸۵ - تأسیس روزنامه مجلس به سردبیری ادیب‌الممالک فراهانی، مدیریت سیدمحمد صادق طباطبائی و صاحب امتیازی میرزامحسن مجتهد
• ۱۳۳۲ - ورود ديپلمات‌های انگلستان به تهران برای بازگشایی سفارت انگلیس، خشم ايرانيان را برانگيخت.

• ۱۳۹۲ - توافق موقت هسته‌ای میان رژیم ایران و پنج بعلاوه یک

۲۴ نوامبر

• ۱۸۳۱ - كشف الكتريسيته توسط مايكل فارادِی دانشمند انگليسی
• ۱۸۵۹ - چارلز داروین، نخستین کتاب خود را در زمینه تحول موجودات، منتشر کرد.
• ۱۹۰۳ - کلاید کلمن آمریکایی، استارتر خودرو را اختراع کرد.

زادروزها

• ۱۳۰۴ - محمدعلی اسلامی ندوشن، نویسنده و محقق
• ۱۳۰۴ - محمدعلی خنجی، اقتصاددان، حقوقدان و جامعه‌‌شناس
• ۱۳۲۵ - شیون فومنی، شاعر
• ۱۳۴۲ - کیهان کلهر، آهنگ‌ساز نوازندهٔ برجسته ایرانی اهل کرمانشاه

۲۴ نوامبر

• ۱۶۳۲ - باروخ اسپینوزا، فیلسوف شهیر هلندی و پدر لیبرال دموکراسی غربی
• ۱۸۲۶ - کارلو لورِنتسینی (کارلو کلودی)، نویسندۀ ادبیات کودک و نوجوان اهل ایتالیا و خالق پینوکیو
• ۱۸۶۴ - آنری دو تولوز لوترک، نقاش و گرافیست فرانسوی که به‌همراه گوگن، سزان، و ون گوگ، از جمله پیشروان سبک پست امپرسیونیسم به‌شمار می‌رود.
• ۱۸۸۷ - اریش فن مانشتاین، نظامی و فیلدمارشال آلمانی

• ۱۸۸۸ - دیل کارنگی، نویسنده و مدرس آمریکایی
• ۱۸۹۱ - ماکس آمان، سیاستمدار نازی و رئیس اتاق مطبوعات رایش سوم
• ۱۸۹۷ - چارلی لاکی لوچیانو (لوچیانوی خوش‌شانس، سالواتوره لوچانا)، گانگستر مشهور ایتالیایی
• ۱۸۹۸ - لیو شائوچی، انقلابی کمونیست، سیاست‌مدار، نظریه‌پرداز و رئیس‌جمهور جمهوری خلق چین که در انقلاب فرهنگی توسط مائو عزل و اخراج شد.
• ۱۹۲۵ - سیمون واندرمیر، فیزیک‌دان هلندی که در سال ۱۹۸۴م به‌همراه کارلو روبیا، به‌خاطر سهم تعیین‌کننده‌اش در پروژۀ بزرگی که ‌کشف ذرات میدانیِ دبلیو.زِد منجر شد، جایزۀ نوبل فیزیک به‌او اهدا شد.
• ۱۹۴۰ - مارشال برمن، فیلسوف آمریکایی و نویسنده اومانیست مارکسیست
• ۱۹۵۴ - امیر کوستوریتسا، فیلم‌ساز، بازیگر و موسیقی‌دان اهل بوسنی هرزه‌گوین

درگذشت‌ها

• ۱۳۴۵ - جبار باغچه‌بان، ‌بنیان‌گذار نخستین کودکستان و مدرسه ناشنوایان ایران، اولین مؤلف و‌ ناشر کتاب کودک
• ۱۳۵۳ - پژمان بختیاری، محقق، شاعر و مترجم
• ۱۳۹۵ - عبدالکریم موسوی اردبیلی، رئیس قوه قضاییه جمهوری اسلامی در دهه شصت
• ۱۴۰۱ - شهدای خیزش سراسری ۱۴۰۱، شمال خدیری پور، مهاباد – امان‌الله‌خان باجی‌زهی، (مینگل)، زاهدان - مائده (ماهك) هاشمی، شیراز - جبار فرقی‌زاده، مریوان - بهروز تمندانی، ایرانشهر - دکتر پیمان جاسمی، ایلام

۲۴ نوامبر

• ۱۹۲۲ - رابرت ارسکین چیلدرز، نویسنده عضو ارتش جمهوری خواهان ایرلند، به دلیل حمل غیرقانونی هفت تیر، اعدام شد.
• ۱۹۲۹ - ژرژ کلماتسو، بانی تشکیل کنفرانس تاریخی صلح ورسای
• ۱۹۵۷ - دیه‌گو ریورا، نقاش و دیوارنگار مکزیکی
• ۱۹۶۳ - دو روز پس از ترور جان اف کندی، قاتل او لی هاروی اسوالد، در طبقه زیرین اداره پلیس شهر دالاس آمریکا، در حالی که دستش به دست جیم لیویل، کارآگاه پلیس، دستبند زده شده بود، توسط جک روبی، ترور شد. جک روبی نیز در  دوره محاکمه‌اش، به طور مرموزی و به علت ذات‌الریه، کشته شد.
• ۱۹۶۵ - عبدالله سالم الصباح، نخستین امیر کویت

مناسبت‌ها

• روز جهانی تکامل - به احترام چارلز داروین
• روز جهانی مهندسی سیستم یا مهندسی سامانه‌ها
• روز اعتصابات سراسری مردم ایران در حمایت از قیام مردم جوانرود، مهاباد، پیرانشهر و شهرهای کردستان