کاربر:Safa/1صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها

از ایران پدیا
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
 
(۲۹۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:


{{جعبه اطلاعات نیروی نظامی
|نام بخش=سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
|تصویر=[[پرونده:نیروی قدس سپاه پاسداران.png|جایگزین=نیروی قدس سپاه پاسداران|وسط|بندانگشتی]]
|زیرنویس=نشان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
|پرچم=
|زیرنویس پرچم=
|کنش=سرکوب مخالفین حکومت اسلامی و توسعه طلبی در خاورمیانه
|کشور=ایران
|وفاداری= [[سید علی خامنه ای]]
|رسته=
|گونه=نظامی - امنیتی
|نقش= سرکوب داخلی و عملیات برون مرزی
|اندازه=
|ساختار فرماندهی=
|پادگان=
|برچسب پادگان=
|نام مستعار=
|پشتیبان=سازمان بسیج، نیروی انتظامی، ارتش، ولایت فقیه
|شعار=
|رنگ ها=
|برچسب رنگ ها=
|رژه=
|سالگرد=
|تجهیزات=
|برچسب تجهیزات=
|نبردها=
|نشان ها=
|سربلندی‌های نبرد=
|برچسب سربلندی‌های نبرد=
|برچیدگی=
|وب سایت=
|فرمانده ۱= حسین سلامی
|برچسب فرمانده ۱= فرمانده
|فرمانده ۲=علی فدوی
|برچسب فرمانده ۲= جانشین فرمانده
|فرمانده ۳=محمد‌رضا نقدی 
|برچسب فرمانده ۳=معاونت هماهنگ کننده
|فرمانده ۴=حسین نجات
|برچسب فرمانده ۴=معاونت فرهنگی
|فرماندهان برجسته=


|نشان شناسایی=
|برچسب نشان شناسایی=
|نشان شناسایی ۲=
|برچسب نشان شناسایی ۲=
|نشان شناسایی ۳=
|برچسب نشان شناسایی ۳=
|نشان شناسایی ۴=
|برچسب نشان شناسایی ۴=


 
{{جعبه اطلاعات نهاد قانون‌گذار
|هواپیمای جنگنده=
| رنگ زمینه        = #B13933
|هواپیمای بمب افکن=
| رنگ متن          =
|هواپیمای الکترونیکی=
| نام              = مجلس خبرگان رهبری
|هواپیمای شکاری=
| قانون‌گذار کنونی  = [[دوره ششم مجلس خبرگان رهبری|دوره ششم]]
|هواپیمای رهگیر=
| تصویر نشانواره  =لوگو خبرگان.jpg
|هواپیمای گشت زنی=
| اندازهٔ نشانواره  = 100px
|هواپیمای شناسایی=
| دگرتوضیح نشانواره= نشان رسمی جمهوری اسلامی ایران
|هواپیمای آموزشی=
| تاریخ بنیان‌گذاری =۲۴ مرداد ۱۳۶۲
|هواپیمای ترابری=
| گونهٔ سازمانی    = تک‌مجلسی
|هواپیمای سوخت رسان=
| نهاد            =
|بالگرد=
| سازمان‌ها        =
|بالگرد جنگنده=
| عنوان رهبر۱      =
|بالگرد باری=
| رهبر۱            = محمدعلی موحدی کرمانی
|بالگرد چندکاره=
| حزب۱            = جامعه روحانیت مبارز
|بالگرد دیدبانی=
| انتخابات۱        =
|بالگرد آموزشی=
| عنوان رهبر۲      = نائب‌رئیس اول
|بالگرد کاربردی=
| رهبر۲            = سید هاشم حسینی بوشهری
| حزب۲            = جامعه مدرسین
| انتخابات۲        =
| عنوان رهبر۳      = نائب‌رئیس دوم
| رهبر۳            = علیرضا اعرافی
| حزب۳            =  
| انتخابات۳        =
| عنوان رهبر۴      = منشی اول
| رهبر۴            = عباس کعبی
| حزب۴            =
| انتخابات۴        =
| عنوان رهبر۵      = منشی دوم
| رهبر۵            = محسن اراکی
| حزب۵            =
| انتخابات۵        =
| عنوان رهبر۶      =
| رهبر۶            = محسن قمی
| حزب۶            =
| انتخابات۶        =
| عنوان رهبر۷      =
| رهبر۷            = محمود رجبی
| حزب۷            =
| انتخابات۷        =
| شمار اعضا        = ۸۸
| سازمان۱          =
| سازمان۲          =
| کارگروه‌های۱      = گروه تحقیق موضوع اصل ۱۱۱ قانون‌اساسی، گروه آیین‌نامه و موضوع اصل ۱۰۸ قانون‌اساسی، گروه اصل ۱۰۷ و ۱۰۹ قانون‌اساسی، گروه بررسی راه‌های پاسداری و حراست از ولایت فقیه، گروه سیاسی-اجتماعی، گروه امور مالی و اداری
| کارگروه‌های۲      =
| کارگروه‌های مشترک =
| اختیارات        = برگزیدن، عزل و نظارت بر رهبر جمهوری اسلامی
| نظام رای‌گیری۱    = چندبرنده‌ای اکثریتی
| نظام رای‌گیری۲    =
| آخرین انتخابات۱  = انتخابات مجلس خبرگان رهبری (۱۴۰۲)
| آخرین انتخابات۲  =
| انتخابات آینده۱  = انتخابات مجلس خبرگان رهبری (۱۴۱۰)
| تصویر نشست‌گاه    =
| اندازهٔ نشست‌گاه  = 250px
| دگرتوضیح نشست‌گاه = مجلس خبرگان رهبری، که پیش از انقلاب تا سال ۵۷ محل برگزاری مجلس سنای ایران و پس از آن تا سال ۸۲ ساختمان مجلس شورای اسلامی بود. هم‌اکنون در این ساختمان نشست‌های دیگری نیز برگزار می‌شود.
| نشانی تجمع‌گاه    = خیابان امام خمینی (تهران)
| وبگاه            = {{URL|www.majlesekhobregan.ir}}
| پی‌نوشت          = رهبر، با رای اکثریت قاطع دو سوم اعضا تعیین می‌شود.
| شعار            =
}}
}}


'''سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ،''' در روزهای پس از [[انقلاب ضد سلطنتی|انقلاب ۱۳۵۷]]، به دستور [[روح‌الله خمینی|روح‎ الله خمینی]] تشکیل شد. ماموریت اصلی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، حمایت از انقلاب و دست‏اوردهای آن بود. اما این هدف توسط روح‌الله خمینی در گام‌های بعد به حفظ حکومت به هر قیمت تعبیر و تئوریزه شد: «حفظ نظام اوجب واجبات است».<ref>کتاب صحیفه نور جلد ۱۹ صفحه ۲۷۵</ref> پس از آن سپاه خود را در اعمال انواع شیوه‌های سرکوب دارای دست‌ باز (ید مبسوطه)، دید و در این راستا از هیچ چیز فرو گذار نکرد؛ از کشتار مردم ترکمن صحرا و کردستان و تظاهرات مسالمت آمیز در روز ۳۰ خرداد سال ۱۳۶۰، تا دخالت در درونی‌ترین لایه‌های زندگی مردم.   
'''مجلس خبرگان،''' که ابتدا به نام '''مجلس خبرگان قانون اساسی''' شکل گرفت ولی بعدها '''مجلس خبرگان رهبری''' نامیده شد، عنوان یک نهاد دولتی است که از تعدادی روحانی (فقهای واجد شرایط) تشکیل شده است. این نهاد ابتدا به دستور خمینی و برای تدوین قانون اساسی ایجاد شد. او که  قول تشکیل مجلس موسسان داده بود، بعد از رفراندم جمهوری اسلامی، منکر مؤسسان شد و به جای نمایندگان منتخب مردم ایران، مجلسی را به نام «خبرگان» بنا کرد که در آن زمان ۷۵ نماینده داشت و باید ظرف یک‌ماه قانون اساسی مورد نظر او را تدوین می‌کرد. این مجلس در ۲۸مرداد ۱۳۵۸ شروع به‌کار کرد و کار آن به جای یک ماه، سه ماه به درازا کشید. سرانجام در ۲۴ آبان همان سال قانون اساسی مبتنی بر اصل ولایت فقیه را به خمینی تحویل داد. در ۱۲آذر ۱۳۵۸ رفراندمی برای تصویب این قانون برگزار شد.   


در ادامه این روند با تئوری وام گرفته شده از خلفای عباسی و ارائه شده توسط مصباح یزدی و اجرایی شده توسط [[سید علی خامنه ای|خامنه‌ای]] تحت عنوان «النصر بالرعب»<ref name=":0">کتاب نظریه سیاسی اسلام صفحات ۲۲۴ و ۲۲۵ مصباح یزدی </ref> با سرکوب و ارعاب مردم فجایع بی‌شماری آفرید. از جمله آنها، بکار‌گیری اراذل و اوباش و لات و لمپن‌ها در سرکوب خیابانی در جریان قیام مردم در سال ۱۳۸۸ و تجاوز به مردم در زندان‌ها، خانه‌های امن و بازداشتگاه‌های سپاه در تهران و کهریزک بود. در سال‌های پس از جنگ نیز، روز به روز فعالیت‌های اقتصادی و رانتی سپاه پاسداران گسترش یافت. این نهاد به ظاهر نظامی با ورود در انواع کارهای اقتصادی زیر مجموعه‌هایی عظیم، در سطح هولدینگ‌های غول پیکر، مانند [[قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء]] را ایجاد کرد و تبدیل به یک نهاد موازی با دولت شد؛ نهادی که در همه امور جاری کشور دخالت می‌کند و می‌خواهد از اقتصاد تا فرهنگ و سیاست را در ایران، زیر سلطه‌ی خود بگیرد. سپاه از سال ۱۳۸۷ سازماندهی خود را برای مقابله با اعتراضات مردمی تغيير داد و برای هر استان يك فرماندهی مستقل تشكيل داد كه قادر به سركوب قيام‌های عمومی باشد. نيروی بسيج نيز در هماهنگی با سپاه در این سركوب‌ها مشارکت دارد.  
پس از تصویب قانون اساسی، بر مبنای اصل ۱۰۷ این قانون، مجلس خبرگان وظیفه تعیین رهبر و نظارت بر او را طبق اصل ۱۱۱ طی دوره هشت‌ساله تا انتخابات بعدی به عهده گرفت. ساختار جدید مجلس خبرگان با نام تغییر یافته‌ی «مجلس خبرگان رهبری» در روز ۱۹ آذر ۱۳۶۱ نخستین دورۀ خود را برگزار کرد و از آن پس به‌صورت یک نهاد تحت امر ولی فقیه در آمد و تاکنون وظیفه‌ای جز اجرای اوامر ولی فقیه نداشته است.  
[[پرونده:مجلس خبرگان.JPG|جایگزین=مجلس خبرگان|بندانگشتی|'''مجلس خبرگان''' ]]
مجلس خبرگان  نقش حیاتی در ساختار سیاسی جمهوری اسلامی ایران دارد.


سپاه پاسداران طبق اساسنامه‌اش «نهادی است تحت فرماندهی عالی مقام رهبری»، و «از نظر سياسی و عقيدتی تابع ولايت فقيه» است. سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مهم‎ترین نهاد نظامی - امنیتی جمهوری اسلامی به شمار می‌رود. ردپای این نهاد در همه عرصه‌ها دیده می‌شود؛ از فرهنگ و سینما و محیط زیست گرفته تا اقتصاد و سیاست و محاکم قضایی. اما درعین حال، در هیچ حوزه‌ای حاضر به پاسخ‎گویی نیست.
== تاریخچه مجلس خبرگان ==
==پیشینه سپاه پاسداران==
پس از انقلاب ضد سلطنتی حسن حبیبی مامور تدوین قانون اساسی جدید شد. وی با همکاری ناصر کاتوزیان، عبدالکریم لاهیجی، محمدجعفر جعفری لنگرودی متنی را آماده کرد و این متن را شورای انقلاب تصویب و در ۱۲ فصل و ۱۵۱ ماده در روز ۲۴ خرداد ۱۳۵۸ در مطبوعات منتشر کرد.<ref>[https://www.iranhr.net/fa/articles/4719/ سایت سازمان حقوق بشر ایران]</ref>
[[پرونده:حکم شورای عالی سپاه.JPG|جایگزین=حکم شورای عالی سپاه|بندانگشتی|حکم شورای عالی سپاه در سال ۱۳۵۸]]
در نخستین روزهای پس از انقلاب بهمن ۵۷، دولت موقت که به علت فروپاشی قوای انتظامی و نظامی فاقد ابزار لازم برای اعمال حاکمیت بود، درصدد بر آمد تا نیرویی مسلح به نام گاردملی به وجود آورد. به همین منظور، [[حسن لاهوتی اشکوری|حسن لاهوتی]] حکمی از [[روح‌الله خمینی]] برای تشکیل این نیرو دریافت کرد.<ref>[http://mesdaq.ir/?page_id=60083&id=65610 سایت پایگاه تبیینی و تحلیلی مصداق]</ref> با پیشنهاد محمد توسلی نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی برای آن برگزیده شد. در حکم خمینی تاکید شده بود که سپاه پاسداران زیر نظر دولت موقت فعالیت خواهد کرد. هدف از تشکیل این نهاد نیز حفظ انضباط در شهرها و روستاها، جلوگیری از تحریک و توطئه، جلوگیری از خراب‌کاری در موسسات دولتی و ملی و مراکز عمومی و سفارت‌خانه‌ها، جلوگیری از رسوخ عناصر فرصت‌طلب و ضدانقلابی در داخل صفوف مردم، اجرای دستور دولت موقت و اجرای احکام دادگاه‌های فوق‌العاده اسلامی، ذکر شده بود. دولت موقت دکتر ابراهیم یزدی را به عنوان معاون نخست‌وزیر در امور انقلاب، مامور کرد که با آیت‌الله لاهوتی برای تشکیل این نیرو همکاری کند. به گفته محسن سازگارا اساسنامه آن را وی و حسن لاهوتی در اواخر بهمن ۱۳۵۷ در باغشاه و در حین جمع‌آوری سلاح‌های پخش شده در روزهای انقلاب تکمیل کردند. در ۹ اسفند ۱۳۵۷ در جلسه‌ای در پادگان عباس‌آباد که با حضور محسن سازگارا، محسن رفیقدوست، مرتضی الویری، علی محمد بشارتی، محمد غرضی، حسن جعفری، علی فرزین، ضرابی، اصغر صباغیان، تهرانچی و علی دانش‌منفرد تشکیل می‌شود. علی دانش‌منفرد به عنوان فرمانده سپاه پاسداران انتخاب شد. محسن رفیقدوست مسوول تدارکات، بشارتی مسوول اطلاعات و مرتضی الویری مسوول روابط عمومی سپاه شد.


آن‌ها با جلب همکاری عده‌ای از اعضای انجمن‌های اسلامی دانشجویان ایرانی در آمریکا و کانادا ساختمان اداره چهارم [[ساواک]] در خیابان سلطنت‌آباد (پاسداران کنونی) را مقر اصلی خود قرار دادند. همچنین در مراکزی چون هنگ نوجوانان (مکان مورد استفاده برای دانشگاه امام حسین‌(ع‌) و دافوس کنونی سپاه‌) و پادگان سعدآباد، با کمک برخی تکاوران تیپ نوهد، به جذب و آموزش سیاسی، عقیدتی و نظامی داوطلبان پرداختند. سپاه پاسداران، در ابتدای تشکیل خود ترکیبی از گروه‌های مسلح موازی بود. از جمله:
اما خمینی طرح دیگر در مد نظر داشت. او تصمیم گرفته بود که یک حکومت اسلامی به جای نظام سلطنتی برپا دارد. بعد از برگزاری رفراندم جمهوری اسلامی، دومین قدم تصویب قانون اساسی بود. طبق وعده‌ی او باید برای تصویب قانون اساسی، یک مجلس موسسان مرکب از نمایندگان منتخب تمامی مردم تشکیل می‌شد و مواد قانون اساسی را به بحث می‌گذاشت. این قانون در صورتی مشروعیت داشت که با رأی آزادانه‌ی مردم ایران به تصویب می‌رسید. خمینی برای این‌که این سازوکار دموکراتیک پیش نرود، وضعیت اضطراری کشور را بهانه کرد و گفت: <blockquote>«تعویق در تصویب قانون اساسی و گذاشتن آن را در نظر یك مجلس بزرگ مؤسسان كه مناقشه آن و تأسیس آن شش ماه طول می‌کشد، و مناقشات آن معلوم نیست یكی و دو سال، سه سال، طول بكشد، خطر است برای اسلام؛ خطر است برای رسول‎اللّه‎ تأسیس مجلس مؤسسان به آن‌طوری كه غربی‌ها الهام كردند، خطر است برای اسلام؛ خطر است، خطر است برای كشور اسلامی، خطر است برای امام زمان آنهایی كه در اشتباه هستند برگردند و بدانند توطئه در كار است.»</blockquote>او افزود:<blockquote>«هر وقت ما خواستيم قانون اساسی جمهوري يا جمهوری دمكراتيك را تدوين كنيم، شما آقايانی كه حقوقدان هستيد، شما آقايان روشنفكر غربی، صلاحيت داريد كه نظر بدهيد. لكن ما هر وقت خواستيم قانون اسلامی بنويسيم، خواستيم مسائل اسلام را طرح بكنيم، شما صلاحيت نداريد. شما از اسلام اطلاعی نداريد.»<ref>[https://ana.ir/fa/news/852769/%D8%B3%D8%AE%D9%86%D8%A7%D9%86-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%B3-%D9%85%D9%88%D8%B3%D8%B3%D8%A7%D9%86-%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86-%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B3%DB%8C خبرگزاری آنا]</ref></blockquote>در آن زمان لشگرکشی پاسداران جمهوری اسلامی به کردستان نیز ادامه داشت و روزانه نیز چماقداران حزب جمهوری اسلامی به دفاتر سازمان مجاهدین خلق ایران و دیگر سازمان‌ها و گروه‌های سیاسی نیز حمله می‌کردند تا آزادیهای دموکراتیک به دست آمده از انقلاب ضدسلطنتی را هر چه محدود و محدوتر کنند.
* گارد انقلاب در پادگان جمشیدیه به سرپرستی عباس آقازمانی (ابو شریف) تحت حمایت موسوی اردبیلی
* نیرویی به نام پاسا به سرپرستی محمد منتظری تحت حمایت بهشتی که در دانشگاه مستقر بود، این گروه عده‌ای از عناصر مذهبی که در لبنان آموزش چریکی دیده بودند را، دربر می‌گرفت‌.
* افراد سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی به سرپرستی محمد بروجردی، تحت حمایت مرتضی مطهری
وجود این چهار گروه مسلح موازی، اختلاف‌ها و تنش‌هایی را در پی داشت. این مساله در شورای انقلاب طرح و سرانجام تصمیم گرفته شد که هاشمی رفسنجانی با هماهنگ کردن این گروه‌ها و یک‌پارچه کردن آنها، سپاه پاسداران را شکل دهد. پس از تخصیص بودجه ۱۲۰ میلیون تومانی به سپاه از سوی دولت موقت، در تاریخ ۱۸ فروردین ۱۳۵۸، همه این گروه‌ها در سپاه پاسداران ادغام شدند و جواد منصوری به عنوان فرمانده سپاه انتخاب شد. به فاصله اندکی پس از او عباس آقازمانی مشهور به (ابوشریف) فرماندهی سپاه و فرماندهی عملیات آن را بر عهده گرفت. پس از ادغام، [[محسن رضایی]]، محسن رفیق‌دوست و عباس دوزدوزانی در اواخر فروردین ۱۳۵۸ به دیدار خمینی در قم رفتند و خواستار استقلال سپاه از دولت موقت شدند.<ref>[https://www.asriran.com/fa/news/99811/%D9%85%D8%AD%D8%B3%D9%86-%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7-%DA%A9%DB%8C%D8%B3%D8%AA سایت تحلیل عصر ایران محسن سازگارا کیست؟]</ref>


در این دیدار خمینی برخلاف جهت‌گیری پیشین خود مبنی بر نظارت دولت موقت بر سپاه، دستور تشکیل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی زیر نظر شورای انقلاب را صادر کرد. در پی این فرمان، گروه دوازده نفره اساسنامه‌ای را در ۹ ماده و ۹ تبصره تهیه کرد که به تصویب شورای انقلاب رسید. به دنبال آن شورای فرماندهی سپاه تشکیل گردید و اعضای آن احکام خود را از شورای انقلاب دریافت کردند. به این ترتیب در ۲ اردیبهشت ۱۳۵۸ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با انتشار بیانیه‌ای رسما اعلام موجودیت کرد.
در چنین فضایی بود که مجلس موسسان تشکیل نشد و به جای آن «مجلس خبرگان» برای تدوین قانون اساسی از ۲۸مرداد ۱۳۵۸ آغاز به کار کرد.  
[[پرونده:اولین اعدامها در کردستان.JPG|جایگزین=اولین اعدامها در کردستان|بندانگشتی|'''اولین اعدامها در کردستان''']]
نیروی اولیه‌ی سپاه با سرکوب مخالفین حکومت اسلامی، کشتار مردم ترکمن صحرا، کردستان، خوزستان، تهران و سراسر ایران پایه‌گذاری شد. همه دست اندرکاران سپاه مستقیماٌ‌ در این جنایات دست داشته‌اند. سپاه سازماندهی جوخه‌ها مرگ و حذف و [[تروریسم جمهوری اسلامی ایران|ترور]] فعالین سیاسی را در داخل و خارج ایران با همکاری وزارت اطلاعات عملیاتی کرده است.


سپاه پاسداران علاوه بر [[جنگ ایران و عراق|جنگ هشت ساله ايران و عراق]] در شعله وركردن، گسترش يا استمرار چندين جنگ بزرگ دیگر در خاورمیانه مانند جنگ در عراق، سوريه، يمن، لبنان نقش اصلي را داشته است. ابعاد تلفات و آوارگان اين جنگها بعد از جنگ جهاني دوم و فاشيسم هيتلری، با عملكرد هيچ نيروی ديگری قابل مقايسه نيست.  
== تدوین قانون اساسی در مجلس خبرگان ==
سیدمحمود طالقانی با ۲میلیون و ۱۷هزار رأی نماینده‌ی اول استان تهران و تمام ایران بود. طبق معمول او باید ریاست مجلس خبرگان را به عهده می‌گرفت، اما خمینی می‌دانست که اگر او ریاست را به عهده بگیرد، نخواهد گذاشت اصل ولایت فقیه در قانون اساسی گنجانده شود، از همه سو او را در فشار می‌گذاشت. با این‌که حسینعلی منتظری رئیس مجلس خبرگان بود ولی در عمل محمدحسین بهشتی (نایب‌رئیس این مجلس) جلسات را اداره می‌کرد.


[[جنگ ایران و عراق|جنگ ايران و عراق]] (۱۳۵۹ تا ۱۳۶۷) بيش از يك ميليون كشته و يك ميليون مجروح و معلول و چند ميليون آواره و ۱۰۰۰ ميليارد دلار خسارت تنها در طرف ايران به جای گذاشت.
=== نمونه‌ای از مباحثات مجلس خبرگان قانون اساسی ===
آنچه می‌خوانید بخشی از گزارشی است که تلویزیون جمهوری اسلامی از مجلس خبرگان تهیه کرده است:


استفاده از کودکان سرباز بعنوان سرباز یک بار مصرف در جریان جنگ ۸ ساله با عراق به قول: [[محسن رضایی]]: پتو پیچ کردن کودکان و فرستادن آنها به میادین مین برای پاکسازی مسیر یکی از ابتکارات سپاه پاسداران بود.<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=EBedzzmQMKU فیلم یوتیوب سربازان یک‌بار مصرف نگاهی به تاریخ معاصر شماره ۴]</ref>
مقدم مراغه‌ای: «اسلام با قدرتی که دارد و آیات آن را در انقلاب اخیر دیده‌ایم، نیازی به قانون اساسی ندارد، اکثریت ملت ایران مسلمانند. ما اگر اصول دین اسلام را در قانون اساسی بیاوریم، خدمتی نکرده‌ایم».


در عراق بعد از ۱۳۸۲ به خاطر مداخله مستقيم سپاه و شبه نظاميان وابسته‌اش، صدها هزار تن كشته و چند ميليون نفر آواره شده اند.
بهشتی: «اجازه می‌خواهم که پاشم بیایم آن‌جا»


در جریان [[انقلاب سوریه|انقلاب سوريه]] بعد از ۱۳۹۰ بيش از ۵۰۰ هزار تن كشته شده و بيش از ۱۰ ميليون نفر آواره شده اند.  
گوینده‌ی تلویزیون: آیت‌الله دکتر بهشتی، پرورش یافته فقه و حقوق اسلامی، و از شاگردان مکتب امام خمینی، هوشمندانه، دیدگاههای مخالفان را در مجلس به‌دقت زیر نظر دارد.


در جنگ يمن هزاران نفر كشته شده و مطابق گزارش سازمان ملل سه ميليون نفر آواره شده اند.  
بهشتی: آقای مراغه‌ای، صحیح می‌گید، اسلام، نیازی به این‌که قانون اساسی پشتوانه آن باشد، ندارد. این مطلبتان مورد قبوله. اما آنچه ما کردیم این نبود، و آنچه ما می‌کنیم این نیست. ما اگر از اول تا این‌جا کوشیده‌ایم، مبانی اسلام را تو قانون اساسی بیاریم، به‌خاطر نیاز آنطرف نیست، به‌خاطر نیاز اینطرفه. قانون اساسی یک ملت و یک جامعه مسلمان و یک انقلاب اسلامی، قانون اساسی چنین جامعه و چنین انقلابی بدان نیاز دارد که متکی به معارف اسلامی باشد. آیا هیچ وجدان سالمی می‌تونه این را نفی کنه، یا حتی در آن تردید کنه؟


== فرمانده کل سپاه ==
بهشتی: اصل ۵، لطفاً بادقت عنایت بفرمایید. «در زمان غیبت حضرت ولی‌عصر عج در جمهوری اسلامی ایران ولایت امر و امامت امت برعهده فقیه عادل و با تقوا، آگاه به زمان، شجاع، مدیر و مدبر است که اکثریت مردم او را به رهبری شناخته و پذیرفته باشند“. لطفاً گلدانها برای گرفتن رأی ببرید…
فرمانده کل سپاه توسط [[ولایت فقیه]] تعیین می‌شود.


===فرماندهان سپاه===
بهشتی: کل آراء حاضر ۶۵نفر شمردیم موافق ۵۳نفر مخالف ۸نفر ممتنع ۴نفر. اصل پنجم تصویب شد»<ref name=":0">[https://leader.mojahedin.org/i/news/54668 سایت سازمان مجاهدین، مسعود رجوی، استراتژی قیام و سرنگونی (۱۳)]</ref>
دانش منفرد نخستین فرمانده سپاه قبل از تدوین اساسنامه آن بود.


جواد منصوری نخستین فرمانده سپاه بعد از تشکیل اساسنامه آن بود. از اردیبهشت تا دوم اسفند ۱۳۵۸
== اعتراض سیدمحمود طالقانی ==


عباس دوزدوزانی دومین فرمانده سپاه از فروردین ۱۳۵۹ تا خرداد ۱۳۵۹ برای یک دوره سه ماهه بود.
سیدمحمود طالقانی که فقط سه هفته از زمان تشکیل مجلس خبرگان در قید حیات بود، عار داشت که  روی صندلی این مجلس بنشیند. مغموم و محزون و کفش از پای‌کنده و عصا بر دست روی زمین می‌نشست تا اعتراض خود را نشان دهد.  


عباس آقا‌زمانی (ابو شریف) برای حدود یک ماه از ۲ تا ۲۷ خرداد ۱۳۵۹ فرمانده سپاه بود.
او آخرین خطبه‌ی خود در بهشت زهرا (دو روز قبل از وفات) گفت: [[پرونده:نشستن طالقانی در مجلس خبرگان روی زمین.JPG|بندانگشتی|نشستن سید محمود طالقانی در مجلس خبرگان روی زمین]]«صدها بار من گفتم مسأله‌ی شورا از اساسی‌ترین مسأله‌ی اسلامی است. حتی به پیغمبرش با اون عظمت می‌گوید با این مردم مشورت کن به اینها شخصیت بده. بدانند که مسئولیت دارند. متکی به شخص رهبر نباشند. ولی نه این‌که نکردند، می‌دانم چرا نکردند. هنوز هم در مجلس خبرگان بحث می‌کنند، در این اصل اساسی قرآن که به چه صورت پیاده بشود. باید، شاید، یا این‌که می‌توانند… نه، این اصل اسلامیه. علی میفرمود: ”مَن استَبَدَّ برَأیه هَلَکَ“ هرکه استبداد کند درکارهای خود هلاک می‌شود.


از خرداد تا ۲۲ تیر ۱۳۵۹ فرمانده سپاه خود خمینی بود.
چرا نمی‌شود نمی‌دانم؟ یعنی گروههایی افرادی دست‌اندرکار. شاید این طور تشخیص بدهند اگر شورا باشد دیگه ما چه کاره هستیم؟ شما هیچ، بروید دنبال کارتان!» <ref>[https://leader.mojahedin.org/i/news/54668 سایت سازمان مجاهدین خلق ایران]</ref>


مرتضی رضایی از ۲۲ تیر ۱۳۵۹ تا شهریور ۱۳۶۰ مدت کوتاهی فرمانده سپاه شد و بعد استعفا داد.
== مخالفت مجاهدین با تبدیل مجلس موسسان به خبرگان ==
سازمان مجاهدین خلق ایران با نقض قول خمینی (تبدیل مجلس موسسان به خبرگان) مخالف بود. مسعود رجوی در این باره در کتاب «استراتژی قیام و سرنگونی» نوشته است:


بعد از این ماجرا خمینی دستور داد شورای سه نفره برای سپاه تشکیل شود. محمد بروجردی، یوسف کلاهدوز و محسن رضایی فرمانده سه‌گانه سپاه شدند.
«مجاهدین در ۱۷خرداد ۵۸ در بیانیه مبسوطی پیرامون ضرورت تشکیل مجلس مؤسسان از طریق انتخابات عمومی سراسری به مخالفت آشکار برخاستند و مفهوم خبرگان را به زیر علامت سؤال بردند. در این بیانیه به یک سابقه تاریخی اشاره شده بود.
[[پرونده:فرماندهان سپاه پاسداران.JPG|جایگزین=فرماندهان سپاه پاسداران|بندانگشتی|فرماندهان سپاه پاسداران]]
نخستین فرمانده سپاه پس از شورای فرماندهی، [[محسن رضایی]] است که در شهریور سال ۱۳۶۰ در ۲۸ سالگی توسط خمینی به این سمت منصوب شد (پیش از این، انتخاب فرمانده سپاه به‌عهده‌ی شورای انقلاب اسلامی بود). محسن رضائی برای مدت ۱۸ سال فرماندهی این نهاد را بر عهده داشت ولی بدنبال اعلام برائت فرزندش احمد از نظام اسلامی و پناهنده شدن در امریکا، در سال ۱۳۷۶ از فرماندهی سپاه استعفا کرد و قائم مقام او سید یحیی صفوی مشهور به رحیم صفوی از خامنه‌ای به این سمت منصوب شد. در ۱۰ شهریور ۱۳۸۶ دوره مسئولیت ۱۰ ساله رحیم صفوی در فرماندهی سپاه به پایان رسید و [[علی خامنه‌ای]] به جای وی سرتیپ پاسدار محمدعلی جعفری فرمانده سابق نیروی زمینی سپاه را به فرماندهی سپاه پاسداران برگزید و او را از درجه سرتیپی به درجه سرلشگری ارتقا داد. از دوم اردیبهشت سال ۱۳۹۸ حسین سلامی بجای پاسدار جعفری به فرماندهی سپاه منصوب شد.


=== جانشین فرمانده کل سپاه: ===
در نخستین مجلس مشروطه که نظامنامه یعنی قانون اساسی آن زمان را در سال ۱۲۸۵شمسی تصویب کرد از ۶۰نماینده تهران، ۳۲نفر پیشه‌ور، ۱۰نفر زمین‌دار و کشاورز، ۱۰نفر بازرگان، ۴نفر علما و طلاب و ۴نفر هم شاهزادگان و قاجاریان بودند. در فهرست اسامی نمایندگان اصناف و بازار، «از جمله به یک سقط فروش، یک بنَک دار، یک بلور فروش، یک معمار، یک بقال، یک سمسار، یک دلال، یک ساعت ساز، یک پلوپز، یک زرگر، یک یخدانساز، یک خیاط باشی و… برمی‌خوریم».
جانشین فرمانده کل سپاه توسط فرمانده سپاه «پس از تایید ولی فقیه یا نماینده‌ای که در سپاه تعیین کرده است، از سوی فرمانده کل نصب و عزل می‌شود. در طول سال‌های گذشته، «عباس آقازمانی»، سال ۱۳۵۸، «یوسف کلاهدوز» در سال ۱۳۵۹، «علی شمخانی» از سال ۱۳۶۰ تا ۱۳۶۸، «یحیی رحیم صفوی» از سال ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۶، «محمدباقر ذوالقدر» از سال ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۵، «مرتضی رضایی» از ۱۳۸۵ تا ۱۳۸۷، «محمدحسین حجازی‌زاده» از ۱۳۸۷ تا ۱۳۸۸ و «حسین سلامی» از ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۸ جانشینی فرماندهی کل سپاه را بر عهده داشته‌اند. روز ۲۶ اردیبهشت ۱۳۹۸ «علی فدوی» بعنوان جانشین فرمانده سپاه تعیین شد.


=== معاونان فرمانده سپاه: ===
در همین بیانیه خاطرنشان شده بود که حتی حکومت پهلوی در عمر ۵۷ساله‌اش مجبور شد ۴بار به‌صورت ظاهری هم که شده دست به تشکیل مؤسسان بزند، پس حالا بعد از انقلاب ضدسلطنتی چه شده است که ۷۲سال بعد از مشروطه باید به خبرگان رضایت بدهیم؟ پس چه شد آن قول و قرارهای پیشین؟!»
در حال حاضر در ساختار سازمانی سپاه، معاونت‌‌های «نیروی انسانی»، «اطلاعات راهبردی»، «سیاسی»، «اجرایی»،‌ «حقوقی»، «امداد، بهداشت و درمان و آموزش پزشکی»، «فرهنگی و اجتماعی»، «بازرسی»، «حفظ آثار»، «مالی»، «عملیات»، «پشتیبانی و لجستیک»،‌ «تربیت بدنی»، «روابط عمومی و انتشارات»، «ایمنی»، «تربیت و آموزش عقیدتی-سیاسی»،‌ «فناوری اطلاعات و ارتباطات»، «تحقیقات صنعتی»، «طرح و برنامه‌ریزی‌های راهبردی»، «مهندسی» و «هماهنگ کننده» مشغول فعالیت هستند. در میان معاونت‌های سپاه، «معاونت روابط عمومی و انتشارات»، «تربیت و آموزش عقیدتی-سیاسی»، و «معاون سیاسی» سپاه توسط «نمایندگی ولی فقیه در سپاه» منصوب و کنترل می‌شود.


=== ستاد مشترک سپاه (معاونت هماهنگ‌کننده): ===
سازمان مجاهدین هم‌چنین در ۳۱تیر ۵۸ نیز در یک بیانیه نوشت:
تاسیس این ستاد در راستای هماهنگی بین نیروهای سپاه انجام شد. نام مصوب اساسنامه این مرکز، «ستاد مرکزی سپاه» بود ولی به نام «ستاد کل سپاه» شناخته می‌شد. ۵ اسفند۱۳۷۰ بر اساس دستور «خامنه‌ای»، نام آن به «ستاد مشترک سپاه» تغییر یافت. در دومین تغییر، عنوان «ستاد مشترک» در اسفند سال ۱۳۸۶ به معاونت هماهنگ‌کننده سپاه تبدیل شد.


مسئولیت اولیه این نهاد هماهنگی بین نیروی چهارگانه سپاه (زمینی، دریایی، هوایی و قدس) و سازمان بسیج بوده ولی به تدریج دامنه نفوذ آن گسترش یافته است. این ستاد شامل واحدهای «امور پرسنلی، آموزش نظامی، آموزش عقیدتی سیاسی، انتشارات و تبلیغات، اطلاعات، طرح و عملیات، بسیج مستضعفین و مهندسی» است.  
«آن قانون اساسی که می‌خواهد اساسی‌ترین و مهمترین اصول و روابط حاکم بر تمامی خلق را مشخص کند، تنها با اشتراک نمایندگان آن خلق قابل پی ریزی است والا از اصالت، مشروعیت و حقانیت مکفی برخوردار نیست. پی ریزی چنین نظام نامه‌یی تنها برعهده یک شورا یا مجلس تمام یک خلق است که گاه مؤسسان نیز نامیده می‌شود».<ref name=":0" />


طرح‌های در دست اقدام این ستاد عبارتند از «طرح توسعه کوثر» (ماموریت‌های دفاعی)، «طرح نسیم رحمت» (پشتیبانی از ماموریت‌های سپاه)، «طرح قائم (ماموریت‌های دفاعی)، «طرح ولایت» (ماموریت های دفاعی)، «طرح شوشتری یک» (ماموریت‌های نیروی زمینی سپاه در مناطق مرزی)، «طرح نور ربیع» (ماموریت‌های دفاعی در سپاه استان‌ها)، «طرح توسعه حسن تهرانی‌مقدم» ( طرح تخصصی دفاعی در حوزه موشکی)، «طرح رودکی» (ماموریت‌های دفاعی نیروی دریایی سپاه)، «طرح کاظمی» (ماموریت‌های نیروی دریایی)، «طرح برونسی» (ماموریت‌های کنترلی و امنیتی در حاشیه کلان شهرها)، «طرح باقری» (ماموریت‌های دفاعی) و «طرح نور هدایت» (سازماندهی نخبگان بسیجی).
به همین دلیل این سازمان به قانون اساسی برآمده از مجلس خبرگان در ۱۲آذر ۵۸ رأی منفی داد.


این ستاد مشترک همچنین از طریق «قرارگاه کوثر» در ساخت و ساز حسینیه‌ها و مساجد شرکت دارد و از طریق قرارگاه و طرح «پیشرفت و آبادانی حضرت رسول ۱»، دراجرایی کردن این طرحها شرکت دارد. بخش عمده‌ای از این طرح‌ها ابعاد نظامی و امنیتی دارند و اطلاعات خاصی درباره آنها موجود نیست.
== اصل ولایت فقیه ==
ولایت فقیه ابتدا در پیش‌نویس قانون اساسی نبود و بعدها به آن افزوده شد.


ذیل ستاد مشترک سپاه، معاونت‌های اطلاعات، بازرسی، قضایی انضباطی، فرهنگی، سیاسی، عملیات و آموزش نیروی انسانی، فعال هستند.
اصل پنجم قانون اساسی:


=== روسای ستاد مشترک سپاه یا معاونت هماهنگ کننده ===
در زمان غیبت حضرت مهدی (عج) ولایت امر و امامت بر عهده فقیه عادل و با تقوی، آگاه به زمان، شجاع، مدیر و مدبر است که اکثریت مردم او را به رهبری شناخته و پذیرفته باشند. در صورتی‌که هیچ کس چنین اکثریتی نداشته باشد، رهبر یا شورای رهبری طبق اصل ۱۰۷ عهده‌دار می‌شوند. عبارت اکثریت مردم در بررسی متمم قانون اساسی حذف و راه برای دیکتاتوری مطلق‌العنان باز شد.
«محمدباقر ذوالقدر»، از شهریور ۱۳۶۸ تا اسفند ۱۳۷۵، «حسین علایی» از فروردین ۱۳۷۶ تا تیر ۱۳۷۹، «علی اکبر احمدیان» از تیر ۱۳۷۹ تا شهریور ۱۳۸۶، «محمد حجازی»، از شهریور تا اسفند ۱۳۸۶، «جمال‌الدین آبرومند» از فروردین ۱۳۸۷ تا تیر ۱۳۹۷، «حسین سلامی» از تیر تا شهریور ۱۳۹۷ و «علی فدوی» از شهریور ۱۳۹۷ تا (دی ماه ۱۳۹۷) این مسئولیت را بر عهده داشته‌اند.


==ساختار سپاه==
پس از تبدیل مجلس موسسان در فردای پیروزی انقلاب ضد سلطنتی به مجلس خبرگان قانون اساسی، گام‌های بعدی در استحاله‌ی ساختارهای اجتماعی از دموکراسی به حکومت مطلقه مجلس خبرگان رهبری برداشته شد.  
ساختار فرماندهی سپاه به گونه‌ای است که در راس آن فرمانده کل قرار دارد. پس از او جانشین یا قائم مقام قرار می‌گیرد و پس از آن رئیس ستاد مشترک یا (معاونت هماهنگ کننده) حائز اهمیت است که به طور مستقیم با فرمانده کل در بالا و با فرماندهان نیروهای پنج گانه در پایین مرتبط است. فرمانده کل سپاه مستقیما توسط ولی فقیه انتخاب می‌گردد و جانشین و فرماندهان ستاد مشترک و نیروها به پیشنهاد فرمانده کل و با تصویب و حکم ولی فقیه انتخاب می‌شوند.<ref>[https://www.ilo.org/dyn/natlex/docs/ELECTRONIC/91894/106751/ قانون مقررات استخدامی سپاه پاسداران]</ref>


سپاه پاسداران شامل ۵ نیرو ، با ماموریت‌های متفاوت است:
مجلس خبرگان پس از تدوین قانون اساسی مورد نظر خمینی به «مجلس خبرگان رهبری» تغییر نام یافت و وظیفه‌ی جدید خود را برای تحکیم موقعیت ولی فقیه و تبدیل ولایت فقیه به ولایت مطلقه‌ی فقیه به عهده گرفت.


نیروی زمینی سپاه پاسداران
== مجلس خبرگان رهبری ==
«مجلس خبرگان رهبری»، مجلسی که همه‌ی اعضای آن روحانی هستند. بر اساس اصل ۱۰۷ قانون اساسی جمهوری اسلامی مسئولیت تعیین، عزل و نظارت بر ولی فقیه را به عهده دارند. اعضای این مجلس به وسیلهٔ انتخابات از بین نامزدهایی که به صورت تأییده‌شده، انتخاب می‌شوند. مدت هر دوره‌ی این مجلس هشت سال است.


نیروی هوایی سپاه پاسداران
تمامی نامزدهای مجلس خبرگان، باید توسط شورای نگهبان تأیید شوند.


نیروی دریایی سپاه پاسداران
=== '''دوره‌ی اول مجلس خبرگان رهبری''' ===
نخستین مجلس خبرگان رهبری در شرایطی تشکیل شد که ایران در حال جنگ با عراق بود. اولین انتخابات آن در ۱۹ آذر ۱۳۶۱ برگزار شد. در این دوره ۷۵ نفر از نمایندگان مجلس خبرگان تعیین شدند و انتخابات بقیه نمایندگان به دور دوم کشید. جمع کل نمایندگان یا دور دوم ۸۲ نفر بود که این مجلس را تشکیل داده و اولین جلسه خود را در ۲۳ تیر ۱۳۶۱ افتتاح کردند.


سازمان بسیج مستضعفین
علی مشکینی به عنوان اولین رئیس خبرگان و [[اکبر هاشمی رفسنجانی]] نائب رئیس این مجلس بود. محمد مومن و حسن طاهری خرم‌آبادی منشیان مجلس بودند.


نیروی قدس
==== اقدامات مهم این مجلس ====


علاوه براین پنج نیرو دو ساختار دیگر در سپاه به نام‌های حوزه نمایندگی ولی فقیه و سازمان حفاظت اطلاعات وجود دارد که اولی کاملاً مستقل از ساختار فرماندهی و مستقیما زیر نظر رهبری قرار دارد و دومی نیز تقریباً مستقل از فرماندهی است و فرمانده آن را ولی فقیه با پیشنهاد فرمانده سپاه انتخاب می‌کند و فرمانده آن مستقیما با دفتر عمومی حفاظت اطلاعات در دفتر رهبری و شخص ولی فقیه مرتبط است و به او گزارش می‌دهد.
* انتخاب [[حسینعلی منتظری]] به عنوان قائم‌مقام رهبری در سال ۱۳۶۴.
* پس از مرگ خمینی در ۱۴ خرداد ۱۳۶۸، انتخاب سیدعلی خامنه‌ای به عنوان رهبر جدید.


محمدعلی جعفری با وام گرفتن از تئوری جوزف‌نای در دسته‌بندی تهدیدات، به تهدیدهای نرم، نیمه‌سخت (شورش‌های مردمی بدون سلاح گرم، تهدیدهای اقتصادی-سیاسی داخلی و خارجی) و سخت (شورش‌های مسلحانه، جنگ داخلی و جنگ خارجی) وظیفه مبارزه با تهدید نرم را به بسیج غیرنظامی، نیمه‌سخت را به بسیج نظامی و سخت را به نیروی زمینی سپاه و بسیج نظامی محول می‌کند.<ref>[https://sicsc.persianblog.ir/X69vWRgaJltxx6eN5YB4-%D8%AD%DA%A9%D9%88%D9%85%D8%AA-%D9%86%D8%B1%D9%85-%D9%88-%D8%AF%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%A7%D9%82%D8%AF%D8%A7%D9%85-%D9%86%D8%A7%D9%85%D8%AA%D9%82%D8%A7%D8%B1%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%AC%D9%87%D8%A7 حکومت نرم و دکترین اقدام نامتقارن در جهاد نرم]</ref>
=== دوره‌ی دوم مجلس خبرگان رهبری ===
دومین انتخابات برای مجلس خبرگان در ۱۶ مهر ۱۳۶۹ برگزار و ۸۳ نفر به مجلس وارد شدند. این مجلس در ۲ اسفند ۱۳۶۹ کار خود را آغاز کرد.


== نیروی زمینی سپاه پاسداران ==
رئیس این دوره‌ی مجلس نیز علی مشکینی و نایبان رئیس اکبر هاشمی رفسنجانی و آیت‌الله امینی بودند. حسن طاهری خرم‌آبادی و محمد مومن هم منشیان دور دوم بودند.
ساختار نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با نام اختصاری «نزسا»، به «نیروهای تحت امر» سپاه بر می‌گردد که در بهمن ماه ۱۳۶۱ تشکیل شد. در آن دوران، سپاه در قالب قرارگاه «خاتم الانبیا» و «قوای نجف اشرف»، نیروهای زمینی خود را در جنگ سازمان‎دهی و مدیریت می‌کرد.


در زیرمجموعه‌ی قرارگاه خاتم‌الانبیا، «سپاه هفتم حدید» و «سپاه سوم صاحب‌الزمان» فعالیت داشتند. در زیرمجموعه‌ی قوای «نجف اشرف»، «سپاه یازدهم قدر» و لشکر مستقل۵ «نصر» فعال بودند. در این دوران، با نظر فرماندهان سپاه، این مجموعه‌ها با هم ادغام و نیروی زمینی سپاه پاسداران تشکیل شد.
در این  دوره جند نامزد مشهور از جمله برخی نمایندگان سابق خبرگان رد صلاحیت شدند و بدلیل محرمانه بودن مذاکرات از این دوره هیچ گزارشی منتشر نشد.


سال ۱۳۸۷، «طرح تحول نیروی زمینی سپاه» وضعیت جدیدی را برای این نیرو رقم زد. بر اساس این طرح، «مناطق مقاومت بسیج» به همراه لشکرهای سپاه و تیپ‌های نیروی زمینی، «سپاه استان» را تشکیل دادند.
=== دوره‌ی سوم مجلس خبرگان رهبری ===
سومین مجلس با انتخابات روز اول آبان ۱۳۷۷ و رد صلاحیت ۲۱۴ نفر و کناره‌گیری ۱۳ نفر و ورود ۸۶ نفر با این مجلس تعیین تکلیف شد. اولین جلسه روز ۴ اسفند ۱۳۷۷ برگزار شد.


نیروی زمینی سپاه دارای ۱۰ لشکر رزمی، توپ‎خانه، زرهی، تکاور، هوابرد، نیروی ویژه و ۱۷رده نظامی است.
انتخابات سومین دور مجلس خبرگان رهبری در تاریخ ۱ آبان سال ۱۳۷۷ برگزار شد در این انتخابات در مجموع ۳۹۶ نفر ثبت نام کرده بودند که از این میان ۲۱۴ نفر رد صلاحیت شدند، ۱۳ نفر از ادامه مبارزات انتخاباتی کناره گیری کردند و ۱۸۷ نفر هم دعوت به امتحان شدند که ۶۰ نفر از آنان شرکت  نکردند و در نهایت ۱۶۷ نفر باهم برای رسیدن به کرسی مجلس خبرگان به رقابت پرداختند که از این میان ۷۶ نفر توانستند که به مجلس راه پیدا کنند و در چهارم اسفندماه سال ۱۳۷۷ اولین جلسه از سومین دوره مجلس خبرگان رهبری آغاز به کار کرد. ترکیب هیئت رئیسه مانند دور دوم خبرگان بود با این تفاوت که به جای محمد مومن، قربانعلی دری نجف‌آبادی منشی گردید.


=== فرمانده نیروی زمینی سپاه ===
=== دوره‌ی چهارم مجلس خبرگان رهبری ===
فرمانده نیروی زمینی سپاه به پیشنهاد فرمانده کل سپاه و توسط رهبر جمهوری اسلامی در مقام فرمانده کل قوا منصوب می‌شود. فرماندهان نیروی زمینی سپاه از سال ۱۳۶۱ تاکنون عبارت بوده‌اند از: «یحیی رحیم صفوی» (بهمن۱۳۶۱ تا شهریور ۱۳۶۴)، «علی شمخانی» (شهریور۱۳۶۴ تا مهر ۱۳۶۸)، «مصطفی ایزدی»(مهر۱۳۶۸ تا تیر۱۳۷۱)، «محمدعلی جعفری» (تیر۱۳۷۱ تا مرداد ۱۳۸۴)، «احمد کاظمی» (مرداد ۱۳۸۴ تا بهمن ۱۳۸۴)، «محمدرضا زاهدی» (بهمن ۱۳۸۴ تا اسفند ۱۳۸۸) و «محمد پاکپور» (از اسفند ۱۳۸۸).
انتخابات این مجلس در تاریخ ۲۴ آذرماه سال ۱۳۸۵ برگزار شد که در نتیجه برگزاری دو دوره انتخابات ۸۸ نفر به مجلس خبرگان رهبری راه پیدا کردند. این دوره ده سال تا ۱۳۹۵ طول کشید.


معاونت‌ها:
در این دوره هم علی مشکینی به عنوان رئیس انتخاب شد، اکبر هاشمی رفسنجانی و یزدی به عنوان نواب رئیس برگزیده شدند، قربانعلی دری نجف‌آبادی و سید احمد خاتمی به عنوان منشیان برگزیده شدند.


نیروی زمینی سپاه توسط یک ستاد مرکزی اداره می‌شود. در راس این ستاد، فرمانده نیروی زمینی قرار دارد. در زیرمجموعه فرمانده نیروی زمینی، جانشین فرمانده نیروی زمینی که توسط فرمانده سپاه منصوب می‌شود و معاونت‌های اطلاعات، آموزش، عملیات، هماهنگ‌کننده، نیروی انسانی، روابط عمومی و تبلیغات، محرومیت‌زدایی و بهداری فعال هستند.
با توجه به این که مشکینی در مردادماه سال ۱۳۸۶ مرد، اکبر هاشمی رفسنجانی متصدی ریاست مجلس خبرگان شد، محمد مومن و محمد یزدی نواب رئیس انتخاب شد، سید احمد خاتمی و قربانعلی دری نجف‌آبادی به عنوان منشی مجلس برگزیده شد.


=== قرارگاه‌های نیروی زمینی سپاه ===
دوره چهارم مجلس خبرگان یکی از پر اتفاق ترین دوره‌ها بود، در سال ۱۳۸۶، هاشمی رفسنجانی عهده‌دار ریاست این مجلس شد و در سال ۱۳۸۹ محمدرضا مهدوی کنی جانشین وی شد که ریاست دوره چهارم را تا پیش از بیماری بر‌عهده داشت.
قرارگاه «ثارالله» 


مهم‌ترین قرارگاه عملیات شهری - امنیتی سپاه در کشور محسوب می‌شود. این قرارگاه وظیفه سرکوب ناآرامی‌های اجتماعی و کنترل دیگر شهرهای استان تهران را برعهده دارد، در حقیقت فرمانده این قرارگاه، فرماندار نظامی تهران است. از ابتدای تشکیل این قرارگاه، جانشین فرمانده سپاه به عنوان فرمانده قرارگاه ثارالله منصوب شد. این رویه به طور معمول حفظ شده است.
ریاست موقت اجلاسیه شانزدهم دوره چهارم با توجه به غیبت مهدوی‌کنی برعهده نایب رئیس اول او‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍، هاشمی شاهرودی بود.


قرارگاه ثارالله در صورت بروز بحران به تشخیص شورای عالی امنیت ملی و تصویب ولی فقیه، مسئولیت سرکوب اعتراضات در شهر تهران را برعهده‌دار دارد ، ولی در شرایط عادی این مسئولیت برعهده نیروی انتظامی است. مرکز قرارگاه ثارالله در خیابان سئول تهران میباشد .  
پس از این تحولات، سیدمحمود هاشمی شاهرودی به عنوان نواب رئیس انتخاب شدند، سیداحمد خاتمی و قربانعلی دری نجف‌آبادی با سمت قبلی یعنی منشی مجلس به کارشان ادامه دادند. پس از مهدوی کنی محمد یزدی رئیس مجلس شد.


پیش از قیام سال ۱۳۸۸ تعیین شرایط ویژه و سپردن سرکوب تظاهرات پایتخت به این قرارگاه سه بار اتفاق افتاد؛ در جریان اعتراض های مردمی اسلامشهر در سال ۷۴، اعتراضات دانشجویی و مردمی ۱۸ تیرماه ۱۳۷۸و شورشهای خیابانی تیر ماه ۱۳۸۲
=== دوره‌ی پنجم مجلس خبرگان رهبری ===
انتخابات پنجمین دوره از مجلس خبرگان رهبری در تاریخ ۷ اسفند سال ۱۳۹۴ برگزار شد، در این دوره ۷۹۶ نفر  از جمله ۱۶ زن نامزد شده بودند، از این میان ۶۴ نفر رد صلاحیت شدند، این دوره از خبرگان هم همزمان با دوازدهمین دوره‌ی انتخابات مجلس برگزار شد.


پس از تظاهرات خرداد ۱۳۸۸، به دستور شورای عالی امنیت ملی وظیفه کنترل پایتخت تا دو ماه (از ۲۵ خرداد تا ۲۵ مرداد ۱۳۸۸) بر عهده قرارگاه ثارالله و زیرمجموعه‌اش سپاه محمد رسول‌الله و بسیج گذاشته شد. در جریان اعتراض‌ها، شبه‌نظامیان بسیجی که در کنار ماموران نیروی انتظامی حضور داشتند، تحت فرماندهی سپاه محمد رسول الله بودند. برخی دیگر از منابع، حمله به مردم و دستگیری آنها را به نیروهای لبنانی سپاه قدس ([[حزب‌الله لبنان|حزب الله لبنان]]) با فرماندهی قرارگاه ثارالله نسبت می‌دهند. این قرارگاه متهمان بازداشت شده را در بازداشتگاه‌های خود در زندان اوین بازجویی و [[شکنجه]] می‌کرد. بخش دوم فعالیت‌های این قرارگاه، شناسایی و پیشنهادات تهدیدات نرم اعلام شده است. این ماموریت در قالب جنگ نرم تعریف شده و به طور معمول به بازداشت و بازجویی فعالان مدنی، روزنامه نگاران، فعالان شبکه‌های اجتماعی مجازی،‌ موسیقی، سینما و مد منجر می‌شود.  
ریاست این دوره احمد جنتی به عهده داشت، سید ابراهیم رئیسی به عنوان نائب اول و هاشم حسینی بوشهری به عنوان نائب دوم انتخاب شدند، سیداحمد خاتمی هم به عنوان منشی این دوره برگزیده شد.


زیرمجموعه‌های این قرارگاه شامل سپاه محمد رسول‌الله متشکل از نیروهای کادر و وظیفه سپاه و گردان‌های عاشورا و ‏الزهرا شامل نیروهای داوطب مرد و زنی که در قالب بسیج مساجد، ادارات، دانشگاه‌ها، مدارس ‏و ... سازماندهی شده‌اند، می‌باشد.
این مجلس کار خود را در ۴ خرداد ۱۳۹۵ آغاز کرد.


این قرارگاه از طریق گردان‌های امنیتی مانند گردان‌های «امام علی»، «امام حسین»، «بیت‌المقدس»،‌ «عاشورا» و «الزهرا» و یگان امنیتی «صاحب‌الزمان»، ماموریت‌های سرکوب را انجام می‌دهند. نیروهای این قرارگاه در قالب نیروهای موسوم به «لباس شخصی» نیز ماموریت‌های حود را انجام می‌دهند.
=== دوره‌ی ششم مجلس خبرگان رهبری ===
انتخابات این دوره در روز جمعه ۱۱ اسفند ۱۴۰۲ همزمان با دوازدهمین دور مجلس شورا برگزار شد و کار خود را از اول خرداد ۱۴۰۳ آغاز کرد.


قرارگاه رمضان (سپاه یکم):
محمدعلی موحدی کرمانی با ۵۵ رأی به عنوان رئیس مجلس خبرگان انتخاب شد. نائب رئیس اول سیدهاشم حسینی بوشهری و نائب رئیس دوم علیرضا اعرافی و منشی اول عباس کعبی‌نسب، منشی دوم محسن اراکی شد.


فعالیتهای اطلاعاتی در خاک عراق و سازماندهی و پشتیبانی کردهای عراقی و عملیات تروریستی بر علیه گروه‌های کرد ایرانی به‌عهده این قرارگاه می‌باشد. ستاد اصلی قرارگاه رمضان در تهران قرار دارد.
== اصول مربوط به رهبری (ولی فقیه) در قانون اساسی ==
موضوع رهبری در جمهوری اسلامی در اصول ۱۰۷، ۱۰۸ و ۱۱۱ آمده قانون اساسی است.


[[تروریسم جمهوری اسلامی ایران|ترور عبدالرحمان قاسملو]] و همراهانش در اطریش و صادق شرفکندی در رستوران میکونوس آلمان در پرونده این قرارگاه و فرمانده‌ی وقت آن جعفری صحرارودی قرار دارد.
=== اصل ۱۰۷ ===
پس از مرگ خمینی، تعیین رهبر به عهده خبرگان است. خبرگان رهبری درباره همه فقهای واجد شرایط مذکور در اصول پنجم و یکصد و نهم بررسی و مشورت می‌کنند، هرگاه یکی از آنان را اعلم به احکام و موضوعات فقهی یا مسائل سیاسی واجتماعی یا دارای مقبولیت عامه یا واجد برجستگی خاص در یکی از صفات مذکور در اصل یک صد و نهم تشخیص دهند او را به رهبری انتخاب می‌کنند و در غیراین صورت یکی از آنان را به عنوان رهبر انتخاب و معرفی می‌نمایند. رهبر منتخب خبرگان، ولایت امر و همه مسئولیت‌های ناشی از آن را برعهده خواهد داشت. رهبر در برابر قوانین با سایر افراد کشور مساوی است.


قرارگاه «حمزه سید الشهدا»:
=== اصل ۱۰۸ ===
قانون مربوط به تعداد و شرایط خبرگان، کیفیت انتخاب آنها و آیین‌نامه داخلی جلسات آنان برای نخستین دوره باید به وسیله فقهای اولین شورای نگهبان تهیه و با اکثریت آرای آنان تصویب شود و به تصویب نهایی رهبر انقلاب برسد. از آن پس هرگونه تغییر و تجدیدنظر در این قانون و تصویب سایر مقررات مربوط به وظایف خبرگان، در صلاحیت خود آنان است.


یکی از مهمترین قرارگاه های نیروی زمینی سپاه است که مرزهای غربی و استانهای آذربایجان غربی کردستان و کرمانشاه را پوشش می دهد.سابقه تاسیس این قرارگاه به ۱۳۶۱ برمی گردد. این قرارگاه نقش مهمی در سرکوب مردم کردستان داشت. درگیری‌های نظامی این قرارگاه با گروه های کُرد مخالف جمهوری اسلامی  کماکان ادامه دارد و در دهه اخیر بیش‎ترین درگیری‌های مسلح و خونین با محوریت این قرارگاه رخ داده است.
=== اصل ۱۱۱ ===
هرگاه رهبر از انجام وظایف قانونی خود ناتوان شود یا فاقد یکی از شرایط مذکور در اصول پنجم و یک صد و نهم گردد، یا معلوم شود از آغاز فاقد بعضی از شرایط بوده است، از مقام خود برکنار خواهد شد. تشخیص این امر به عهده خبرگان مذکور در اصل یک صد و هشتم می‌باشد.


قرارگاه «کربلا» :
در صورت فوت یا کناره‌گیری یا عزل رهبر، خبرگان موظفند در اسرع وقت نسبت به تعیین و معرفی رهبر جدید اقدام نمایند. تا هنگام معرفی رهبر، شورایی مرکب از رئیس‌جمهور، رئیس قوه قضائیه و یکی از فقهای شورای نگهبان به انتخاب مجمع تشخیص مصلحت نظام، همه وظایف رهبری را به طور موقت به عهده می‌گیرد و چنانچه در این مدت یکی از آنان به هر دلیل نتواند انجام وظیفه نماید، فرد دیگری به انتخاب مجمع، با حفظ اکثریت فقها در شورا، به جای وی منصوب می‌گردد.


در منطقه جنوب غربی با تمرکز بر استان‌های خوزستان، لرستان و کهگیلویه و بویراحمد فعالیت دارد. این قرارگاه شامل «قرارگاه حضرت ابوالفضل» در شهر اهواز است که ماموریت‌های امنیتی و اجتماعی گسترده‌ای با هدف تسلط بر فعالیت‌های اجتماعی و طایفه‌ای در این استان و مقابله با فعالیت قومیت‌ها و اقلیت‌ها بر عهده دارد.
== ساختار مجلس خبرگان رهبری ==


 ​قرارگاه «ثامن‌الائمه» :


در منطقه شمال شرق با تمرکز بر استان‌های خراسان رضوی، شمالی و جنوبی فعالیت دارد. این قرارگاه در سال ۱۳۹۶ به فرمان خامنه‌ای و با هدف حفاظت از مرزهای شرقی ایران ایجاد شد. به گفته فرمانده پیشین این قرارگاه «قدرت الله منصوری» (که اخیرا در یک تصادف کشته شد)، تاسیس  این قرارگاه به دلیل ضعف دولت مرکزی افغانستان و جلوگیری از تهدید بالقوه‌ای که برای حکومت ایران از طرف مخالفین جمهوری اسلامی در این کشورها وجود داشت، بود.
مجلس خبرگان رهبری، از سه بخش هیئت رئیسه، کمیسیون‏‌ها و دبیرخانه تشکیل می‌شود:


  قرارگاه «نجف اشرف»:
=== هیئت رئیسه ===


در منطقه مرکزی با تمرکز بر استان‌های ایلام و همدان فعالیت می‌کند. این قرارگاه در زمان جنگ ایران و عراق مسئولیت عملیات‌های اطلاعاتی در سه استان را پو شش می‌داد.
این مجلس دو هیئت رئیسه دارد یکی سنی و دیگری هیئت رئیسه دائم است.


قرارگاه «قدس»:
==== هیئت رئیسه سنی ====
در اوّلین جلسه مجلس خبرگان، بر اساس سنّ نمایندگان، تعیین می‌شود که مسن‏‌ترین فرد از خبرگان حاضر، به عنوان رئیس سنى و فرد بعدى به منزله نایب‏‌رئیس و دو نفر از جوان‏‌ترین خبرگان حاضر، به سمت منشی تعیین می‌شوند و در جایگاه مخصوص قرار می‌گیرند.


این قرارگاه از سال ۱۳۹۳ و با واگذاری تامین امنیت مرزهای جنوب شرق ایران به سپاه، نقش محوری‌تری پیدا کرده است. این قرارگاه تامین امنیت در استان‌ سیستان و بلوچستان و مبارزه با مخالفان مسلح جمهوری اسلامی در مرزهای شرقی ایران با پاکستان و افغانستان را برعهده دارد.
==== وظایف هیئت رئیسه سنی ====
هیئت رئیسه سنّى، وظایف زیر را بر عهده دارد:


این قرارگاه هم‏چنین یک طرح هدفمند با عنوان «طرح امنیتی شوشتری» را اجرا می‌کند که با جذب و آموزش نیرو از قبایل استان ، به سازمان‏دهی گروه‌های نظامی، شبه نظامی و امنیتی می‌پردازد.
- اداره جلسه افتتاحیه؛


علاوه بر قرارگاه قدس، تیپ «هوابرد» و یگان «صابرین» نیروی زمینی سپاه نیز از یگان‌های «احتیاط» منطقه جنوب شرق ایران هستند که در صورت وقوع اعتراضات مردمی، با هواپیما و بال‎گرد به منطقه اعزام می‌شوند تا در ماموریت‌های محوله، به کمک قرارگاه قدس بروند.
- انجام مراسم تحلیف؛


قرارگاه «الغدیر»: 
- اجراى انتخابات هیئت‏‌رئیسه دائم.


در منطقه شمال ایران با تمرکز بر استان‌های مازندران، گلستان و گیلان فعالیت دارد. تاریح شکل‌گیری اولیه این قرارگاه به سال ۱۳۶۴ و جنگ ایران و عراق بر می گردد. در این زمان سه استان مذکور در غالب لشکر ۲۵ کربلا به صورت مشترک فعالیت اطلاعاتی داشتند و تحت عنوان قرارگاه منطقه ای غدیر تحت کنترل نیروی زمینی سپاه بودند. در سال‌های اخیر، این قرارگاه با نیروهای کرد مخالف جمهوری اسلامی در مجاورت استان‌های شمالی درگیری داشته است.  
هیئت رئیسه سِنّى، با انتخاب اعضاى هیئت رئیسه دائم، به کار خود پایان می‌دهد. مدّت زمان هیئت رئیسه سنى، فقط در اوّلین جلسه هر دوره از مجلس خبرگان است.


قرارگاه «مدینه منوره»:
==== هیئت رئیسه دائم ====
هیئت رئیسه دوم، هیئت رئیسه دائم است.


در منطقه جنوب با تمرکز بر استان‌های فارس، بوشهر و هرمزگان فعالیت می‌کند.  
این هیئت، مرکب از رئیس، دو نایب‏‌رئیس، دو منشى و دو کارپرداز است که از میان اعضاء، براى مدّت دو سال و با رأى مخفى، انتخاب می‌شوند.


قرارگاه «عاشورا»: 
انتخاب رئیس، با رأى اکثریت مطلق حاضران و انتخاب نواب رئیس و منشیان و کارپردازان، هر کدام جداگانه و با اکثریت نسبى و به صورت مخفى است. در صورتى که در انتخاب رئیس، در مرحله اول، اکثریت مطلق حاصل نشود، از بین دو نفرى که بیشترین رأى را کسب کرده‏‌اند، با رأى‏‌گیرى مجدد و اکثریت نسبى، رئیس، انتخاب می‌شود.


در شمال غربی، استان‌های آذربایجان شرقی، زنجان و اردبیل را کنترل می‌کند. این قرارگاه شامل  قرارگاه فضای مجازی در شرق آذربایجان است.
===== وظایف هیئت رئیسه دائم =====
ریاست مجلس خبرگان، علاوه بر اداره جلسات مجلس خبرگان، بر کلیه امور ادارى، مالى، استخدامى و سازمانى مجلس خبرگان، نظارت دارد و باید با ارتباط منظم با ولی فقیه، کار کند. وى، مصوبات قانونى مجلس خبرگان را امضا و به مراجع ذى‏ربط ابلاغ می‌کند. رئیس مجلس خبرگان، موظف است گزارشى سالانه از عمل‏کرد و اقدامات هیئت رئیسه را به مجلس خبرگان ارائه کند.


قرارگاه «صاحب‌الزمان»:  
=== کمیسیون‌ها ===
مجلس خبرگان رهبری دارای ۶ کمیسیون است که وظیفه آنها انجام بررسى‌هاى کارشناسى و تهیّه گزارش جهت طرح در جلسات رسمى است که به شرح ذیل می‌باشند:


در منطقه مرکزی با تمرکز بر استان‌های مرکزی، سمنان، قم و قزوین فعالیت دارد. در جریان جنگ ایران و عراق، نیروهای سه استان عهده‌دار عملیات اطلاعاتی در جبهه‌ها بودند.  
==== ۱. کمیسیون اصل ۱۰۸ قانون اساسى‏ ====
به منظور بررسى و تدوین قوانین مربوط به خبرگان، از جمله انتخابات و آیین‏‌نامه داخلى مجلس خبرگان، تشکیل می‌شود. اعضاى اصلى آن، یازده نفر و اعضاى علی‌البدل، چهار نفرند.


قرارگاه «حضرت سیدالشهدا»:
==== ۲. کمیسیون امور مالى و ادارى‏ ====
این کمیسیون به بررسى امور مالى و ادارى مجلس خبرگان می‌پردازد و داراى نه عضو اصلى و سه عضو علی‌البدل است.


با تمرکز بر استان‌‌های اصفهان، چهارمحال و بختیاری و یزد فعالیت دارد. همانند قرارگاه‌های منطقه‌ای قبلی، این قرارگاه  در طول جنگ ایران و عراق مشغول عملیات‌های اطلاعاتی بود
==== ۳. کمیسیون اصل ۱۰۷ و ۱۰۹ قانون اساسى‏ ====
به منظور آمادگى خبرگان براى اجراى اصل ۱۰۷ و شناخت حدود و شرایط مذکور در اصل ۵ و ۱۰۹ قانون اساسى، کمیسیونى مرکب از یازده عضو اصلى و چهار عضو علی‌البدل، تشکیل مى ‌شود تا درباره همه موارد مربوط به شرایط و صفات رهبر و درباره همه کسانى که در شرایط رهبرى قرار دارند، تحقیق و بررسى به عمل آورد و نتایج آن را به هیئت رئیسه ارائه کند. گزارش این کمیسیون، سرى تلقى می‌شود و به صورت اسناد طبقه‏‌بندى شده، حفاظت می‌شود و بدون تصویب مجلس خبرگان، در اختیار دیگرى قرار نمی‌گیرد، مگر ولی فقیه، که عنداللزوم به اطّلاع وى می‌رسد.


در بهمن ماه ۱۳۹۳ فرمانده قرار‌گاه جواد استکی اعلام کرد: «این قرارگاه لشکرهای علمیاتی ۱۴ امام حسین(ع)، لشکر ۸ نجف اشرف، تیپ ۴۴ قمر بنی‌هاشم(ع)، تیپ الغدیر، گروه موشکی ۱۵ خرداد، تیپ ۴۰ مهندسی صاحب الزمان، مراکز آمادی و پشتیبانی از جمله مجتمع آموزشی امیرالمومنین(ع) و بیمارستان صدوقی و ۳۰ گردان بسیجی را زیر نظر دارد.»
==== ۴. کمیسیون سیاسى - اجتماعى‏ ====
به منظور آگاهى مستمر اعضاى مجلس‏ خبرگان از تحولات مهم داخلى و خارجی، به ویژه در زمینه مسائل سیاسى، فرهنگى، مدیریتى، امنیتى و اقتصادى تشکیل می‌شود و موظف است با تشکیل جلسات با حضور نخبگان و مسئولان امور سیاسى، امنیتى، فرهنگى، اقتصادى، اجتماعى، مسائل مهم داخلى و جهانى را که به نحوى، به انجام وظایف خبرگان، به ویژه وظایف مذکور در اصول ۱۰۷ و ۱۰۹ قانون‏ اساسى، مربوط می‌شود، مورد بررسى قرار دهد و گزارش آن را به هیئت رئیسه تقدیم کند تا در اولین اجلاسیه خبرگان، به اطلاع اعضا برسد.


قرارگاه «ثامن‌الائمه۲»
==== ۵. کمیسیون تحقیق موضوع اصل ۱۱۱ قانون اساسى‏ ====
به منظور اجراى اصل ۱۱۱ قانون اساسى و براى نظارت بر استمرار شرایطى که در اصل ۵ و ۱۰۹ قانون اساسى براى رهبرى ذکر شده است و تصمیم‏‌گیرى در موارد فقدان آن، تشکیل می‌شود.


سال ۱۳۹۶تشکیل شد. حوزه فعالیت این  قرارگاه در استان خراسان جنوبی تعریف شده است.  
تحقیقات و مذاکرات این کمیسیون، محرمانه است. مجلس خبرگان، به وسیله این کمیسیون، موضوع نظارت بر رهبرى را به اجرا می‌گذارد. این کمیسیون، باید هرگونه اطلاعات لازم را در رابطه با اصل ۱۱۱، در محدوده قوانین و موازین شرعى، تحصیل کند و نسبت به صحت و سقم گزارش‏‌هاى مربوطه، بررسى لازم را به عمل آورد. سایر اعضاى خبرگان نیز، اطلاعات خود را در باره اصل ۱۱۱، در اختیار این کمیسیون قرار می‌دهند. کمیسیون، بعد از بررسى و تحقیق، در صورتى که مطالب مذکور را براى تشکیل اجلاس خبرگان، کافى نداند، موضوع را با عضو یا اعضاى خبرگان که اطلاعات را در اختیار گذارده‏‌اند، در میان می‌گذارد و توضیحات خود را ارائه می‌کند و در صورتى که آنان قانع نشدند، اگر اکثریت نمایندگان، تقاضاى تشکیل جلسه فوق‏‌العاده را کنند، اجلاسیّه مجلس خبرگان، برگزار می‌شود.


یگان ویژه «صابرین»:
==== ۶. کمیسیون بررسى راه‌‏هاى پاسدارى و حراست از ولایت فقیه‏ ====
به منظور بررسى راه‏‌هاى حراست از ولایت فقیه، تشکیل می‌گردد. اهم وظایف آن، ارائه پیشنهاد به هیئت رئیسه در این امور است:


سابقه تاسیس این یگان ویژه نیروی زمینی سپاه به سال ۱۳۷۹ باز می‌گردد. نیروی‌های عضو این یگان که به طور عام «تکاور» نامیده می‌شوند، برای جذب، باید دوره‌های متعدد و سخت آموزش‌های نظامی، کوه‏نوردی، چتربازی و آمادگی جسمانی را طی کنند. تیپ‌ها و نیروهای تکاور این یگان در سه سطح «واکنش سریع»، «نیروی ویژه» و «نیروی مخصوص» سازمان‌دهی و تعریف شده‌اند. یگان صابرین در دهه گذشته ماموریت‌هایی در مقابله با گروه مسلح «پ.ک.ک» (حزب کارگران کردستان) در مرزهای غربی و گروه «جیش العدل» در مرزهای شرقی ایران انجام داده است.
۱. تحقیق و پژوهش در موضوع حکومت اسلامى، بالاخص ولایت فقیه، تألیف و نشر آن به صورت‏‌هاى مناسب و پاسخ به شبهات.


=== یگان «هوانیروز»: ===
۲. معرفى ولایت فقیه در مجامع علمى داخل و خارج کشور و در سطح عموم مردم.
یگان هوانیروز سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که سال ۱۳۹۴ با دستور [[علی خامنه‌ای]]، تشکیل شد، به طور عمده در پایگاه «فتح» درشهر کرج در  استان البرز متمرکز است. این یگان در حال تبدیل شدن به مهم‌ترین مرکز بال‏گردی سپاه است. پشتیبانی بال‏گردی از عملیات‌های نیروی زمینی و انجام عملیات‌های «آفندی»، از مهم‌ترین ماموریت‌های این یگان محسوب می‌شود. سه بخش مهم این یگان عبارتند از: «مرکز آموزش‌های عالی هوانوردی»، «مرکز تحقیقات بال‏گردی» و «مرکز تعمیرات تخصصی بال‏گرد.» در زیرمجموعه این یگان، پایگاه هوانیروز «سیدالشهدا» قرار دارد. این پایگاه به عنوان یک گروه رزمی، تیرماه سال ۱۳۹۶ در شیراز افتتاح شد و حوزه عملیاتی آن، سپاه استان‌های فارس، هرمزگان، خوزستان، سیستان و بلوچستان، کرمان، بوشهر کهگیلویه و بویراحمد اعلام شد.  


این یگان و پایگاه‌های زیرمجموعه‌اش، بال‏گردهای سپاه را در سال‌های اخیر در اختیار گرفته و در حال گسترش توان نظامی خود هستند.
۳. بررسى شیوه‏‌هاى مناسب تدریس و ترویج اندیشه حکومت اسلامى و ولایت‏‌فقیه، در سطوح مختلف تحصیلى دانش‌آموزان و دانشجویان و نیز در سطح رسانه‏‌هاى عمومى، خصوصا صدا و سیما و ارائه راهکارهاى مناسب به هیئت رئیسه مجلس خبرگان.


=== مرکز پهپادی: ===
=== دبیرخانه ===
مرکز پهپادی نیروی زمینی سپاه سال ۱۳۹۵ تشکیل شد.
دبیرخانه مجلس خبرگان نهادى است قانونى که زیر نظر هیئت رئیسه مجلس خبرگان، اداره می‌شود و براى انجام مأموریت‏‌ها و مسئولیت‏‌ها و تنظیم امور مربوط به مجلس خبرگان، تشکیل می‌گردد که بخشی از وظایف آن عبارت است از:


سپاه پاسداران از طریق ارسال پهباد و موشک به حوثی‌ها چندین فرودگاه و تاسیسات نفتی را در عربستان و امارات متحده عریی، بطور نیابتی هدف آماج خود قرار داده است.
==== بخش اول: ====
الف - تنظیم کلیه امور مربوط به مجلس، کمیسیون‏‌ها و هیئت رئیسه و ارتباط با ریاست مجلس و برقرارى ارتباط متقابل.


== نیروی هوایی سپاه پاسداران ==
ب - تنظیم روابط مجلس، کمیسیون‏‌ها، هیئت‌ها و اعضا، با ولی فقیه و دستگاه‏‌هاى گوناگون کشور.
سابقه تشکیل رسمی نیروی هوایی سپاه (نهسا) مانند دو نیروی زمینی و دریایی به ۲۶ شهریور سال ۱۳۶۴ باز می گردد، مهم ترین ماموریت سپاه در حوزه هوایی، ارایه خدمات حمل و نقل به مقامات کشوری از طریق فرودگاه مهرآباد بود و در قالب یک یگان هوایی ایفای نقش می‌کرد و در جنگ ایران و عراق، ماموریت خاصی بر عهده نداشت. به گفته «محسن رضایی»؛ فرمانده وقت سپاه، مسئولان این نهاد، «در زمینه تشکیل نیروهای دریایی و هوایی» طرح‌های زیادی تهیه کرده بودند و در نهایت با موافقت و پیشنهاد شورای عالی سپاه، فرمان تشکیل «نیروی هوایی سپاه»، از سوی خمینی صادر می‌شود. فرمانی که مخالفانی در ارتش و سطوح بالای سیاسی داشته ولی به محض صدور فرمان، فرماندهان سپاه به سرعت و با راه‌اندازی آموزشگاه‌های موشکی زمین به زمین، توپخانه ضدهوایی، خلبانی و خلبانی هلیکوپتری، این نیرو را توسعه داده و نهادینه کردند.


«سازمان رزم نیروی هوایی سپاه» نیز با به کارگیری چند هواپیمای تکانو در سال ۱۳۶۸ شکل گرفت. در دوران پس از جنگ، یکی از مهم‌ترین برنامه‌های نیروی هوایی سپاه، ایجاد پایگاه‌های موشکی در شهرهای مختلف ایران بود که به توسعه دامنه نفوذ نظامی این نیرو کمک موثری کرد. دومین مرحله مهم توسعه نیروی هوایی سپاه در سال ۱۳۸۸ بود که با افزوده‌ شدن بخش فضایی به آن، نیروی هوافضای سپاه تشکیل شد. سومین مرحله تغییرات به اسفند سال ۱۳۹۴ باز می‌گردد که با تشکیل نیروی هوانیروز در نیروی زمینی سپاه، بخش عمده یگان بالگردهای نیروی هوایی سپاه به نیروی زمینی تحویل داده شد. در سال های اخیر با تمرکز بر افزایش توان موشکی بر اهمیت نیروی هوافضای سپاه افزوده شد. فرماندهان سپاه مدعی هستند که از نظر توان موشکی، در خاورمیانه در رتبه اول و در سطح جهان در رتبه هفتم هستند.
ج - همکارى لازم با مسئولین ذی‌ربط، در اجراى انتخابات مجلس خبرگان، با رعایت قانون و آیین‏‌نامه انتخابات.


نیروی هوایی سپاه پاسداران کار خود را با چند هواپیمای کوچک در گوشه‌ای از فرودگاه مهرآباد آغاز کرد. هواپیماهای سبکی مانند سسنا، توربو کماندو و چیفتن را که از آنها استفاده‌ای نمی شد در اختیار سپاه قرار گرفت و برای آموزش خلبان تعدادی از افراد را به مرکز آموزش علوم و فنون هوایی فرستادند که در زمینه خلبان و امور فنی آموزش ببینند. همچنین سپاه فاقد هواپیما بزرگ بود و به همین دلیل تعدادی از هواپیماهای Falcon- 20 شرکت آسمان را گرفت همچنین تعدادی نیز از نیروی دریایی و هلال احمر در اختیار گرفت (البته به صورت موقت) که بعدها تعدادی از این هواپیماها به ناوگان سپاه اضافه شد.
د - معرفى نهاد خبرگان.


تعدادی از هواپیماهای O-2 در ژاندارمری بودند با آمدن هواپیماهای پیشرفته که شاه خریداری کرده بود این هواپیما از رده خارج شدند و سپاه بعدها آنها را در اختیار گرفت و در عملیات‌های هوایی از آن‌ها استفاده نمود.
ه - چاپ و انتشار مصوبات مجلس، به صورت اختصاصى یا عمومى، حسب مورد با توجه به آیین‏‌نامه خبرگان و انعکاس اخبار به رسانه‏‌هاى گروهى با هماهنگى مقامات ذی‌ربط.


این نیرو از یک یگان هوایی به یک نیروی هوایی تهاجمی تبدیل شد، که از هواپیماهایی مانند SU-25 و F-6 و EMB – 312 Tucano استفاده می‌کرد و برخی منابع از ورود F-7N به نیروی هوایی سپاه نیز خبر می‌دهند. هواپیماهای SU-25 که در پایگاه شیراز هستند به تعداد ۷ فروند در جریان جنگ امریکا و عراق از طرف حکومت عراق به امانت به ایران فرستاده شدند که سپاه در اختیار خود گرفت. همچنین سپاه ۳ فروند نیز از روسیه خریداری کرده بود، برخی از منابع غربی تعداد SU-25 سپاه را در حدود ۳۰ فروند تخمین می زنند.
و - تحقیق و پژوهش در موضوع حکومت اسلامى، بالأخص ولایت فقیه، تألیف و نشر آن به صورت‏‌هاى مناسب، معرفى ولایت فقیه در مجامع علمى داخل و خارج کشور و در سطح عموم مردم براساس سیاست‏‌گذارى کمیسیون بررسى راه‏‌هاى پاسدارى و حراست از ولایت‏‌فقیه، پس از تأیید هیئت رئیسه.


در مجموع طی جنگ اول خلیج فارس ۴۰ فروند سوخو ۲۲ به ایران گریخت..سرانجام بعد سالها سپاه این هواپیماها را  در سال ۱۳۹۴ عملیاتی کرد.
ز - تهیه بولتن حاوى اخبار و گزارشات مربوط به امور رهبرى، نمایندگان رهبرى در ارگان‏‌ها و نهادها، نهادهاى وابسته، مسئله ولایت فقیه، مسائل سیاسى و بین‏‌المللى و مسائل جارى کشورى که می‌تواند در وسعت بینش و بالمآل در تصمیم‏‌گیرى خبرگان مؤثر باشد.


۱۵ فروند نسخه ترابری ایلیوشین ۷۶ از عراق به ایران رفت که حدود یک دهه بعد در ایران عملیاتی شد و بین سپاه و ارتش تقسیم شد.
==== بخش دوم: ====
الف - تهیه دستور کار جلسات عادى و فوق‏‌العاده مجلس و ارائه به هیئت رئیسه.


تعداد ۱۲ فروند میگ ۲۳
ب - تهیه گزارش‌ها و منابع لازم در زمینه مسائل فقهى، فرهنگى، اجتماعى و سیاسى، در حوزه مسئولیت خبرگان، براى اعضاى هیئت رئیسه و ریاست مجلس و خبرگان.


۷ فروند سوخوی ۲۵
ج - تهیه صورت مذاکرات مجلس و کمیسیون‏‌ها و هیئت‌ها.


۲۴ فروند میراژ اف ۱
د - نگهدارى و طبقه‏‌بندى و بایگانى اسناد و مدارک مربوط و نیز مصوبات مجلس و کمیسیون‏‌هاى خبرگان، با استفاده از امکانات و تجهیزات لازم.


۲۴ فروند سوخوی ۲۴
ه - تهیه مواد و متون لازم، جهت اعلام مواضع، براى هیئت رئیسه و تنظیم پیش‏‌نویس بیانیه‏‌ها.


چهار فروند میگ ۲۹
و - تهیه طرح تشکیلات دبیرخانه، براى تصویب هیئت رییسه و سازمان مدیریت و برنامه‏‌ریزى.


یک فروند بوئینگ ۷۰۷
شرایط انتخابات مجلس خبرگان


یک فروند بوئینگ ۷۲۷
الف) تعداد خبرگان


دو فروند بوئینگ ۷۳۷
ماده ۱ – عده نمایندگان مجلس خبرگان در هر استان، همان عدد دوره اول خواهد بود.


دو فروند بوئینگ ۷۴۷
ماده ۲ – استان‌هایی که جدیداً تشکیل شده یا می‌شود با رعایت ماده اول، تعداد خبرگان به نسبت جمعیت هر استان بین استان‌های جدید تقسیم می‌شود و از تاریخ آمارگیری سال ۱۳۶۵ به ازای هر یک میلیون نفری که به جمعیت هر استان اضافه شود یک نماینده دیگر به نمایندگان آن استان افزوده خواهد شد.


سه فروند فالکون ۵۰
ب) شرایط انتخاب شوندگان


یک فروند جت استار عراقی
ماده ۳ – خبرگان منتخب مردم باید دارای شرایط زیر باشند:


یک فروند ارباس ۳۰۰
الف – اشتهار به دیانت و وثوق و شایستگی اخلاقی


۵ فروند ارباس ۳۱۰ کویتی از عراق به ایران رفت.<ref>[https://jangaavaran.ir/%D9%87%D9%88%D8%A7%D9%BE%DB%8C%D9%85%D8%A7-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82%DB%8C-%D9%81%D8%B1%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86/ مقاله هواپیماهای عراقی فراری به ایران سایت جنگاوران]</ref>
ب – اجتهاد در حدی که قدرت استنباط بعض مسائل فقهی را داشته باشد و بتواند ولی فقیه واجد شرایط رهبری را تشخیص دهد.


تعداد ۱۶ فروند هواپیما F-6 مدل چینی Mig-19 در اختیار سپاه می باشد که اسکادران ۱۳۲ در زاهدان از این هواپیما استفاده می کند. EMB – 312 Tucano به تعداد ۱۵ فروند در اختیار سپاه می باشد که قابلیت های محدودی برای امور رزمی دارد. این نیرو برای آموزش خلبانان تازه وارد از هواپیماهای MFI-17B Mushak که به تعداد ۱۵ فروند از پاکستان خریداری شده استفاده می کند همچنین این نیرو از هواپیماهای PC-7 نیز استفاده می کند که در ایران به نام S-68 ساخته می شود. سپاه برای امور ترابری از هواپیماهای AN-74 TK 200 به تعداد ۱۲ فروند IL-76 احتمالا ۱۲ فروند ۹ فروند Y-12 و تعدادی Falcon 20 استفاده می کند. برخی آمار از خرید ۲۴ فروند هواپیما Y-7 بعلاوه تعدادی نامعلوم F-27 خبر می‌دهند.
ج – بینش سیاسی و اجتماعی و آشنایی با مسائل روز.


اين نيرو به مرور در سال‌های اولیه بعد از جنگ با ورود هواپیماهای ایلیوشین ایل-۷۶ و سوخو سو-۲۵ وهلی‌کوپتر میل۱۷ قدرتمندتر شد.
د – معتقد بودن به نظام جمهوری اسلامی ایران.


پایگاه‌های نیروی هوایی سپاه در تهران، مشهد، شیراز و چند نقطه نامعلوم دیگر مستقر است.
ﻫ - نداشتن سوابق سوء سیاسی و اجتماعی.


=== '''شکل‌گیری نیروی هوافضا''' ===
تبصره ۱ – مرجع تشخیص دارا بودن شرایط فوق، فقهای شورای نگهبان قانون اساسی می‌باشند.
پس از بکارگیری متخصصین کرده شمالی و چین در سپاه پاسداران برای ساخت موشک‌ها و دستیابی به فناوری‌هایی در حوزه فضا، در سال ۱۳۸۸ این نیرو به عنوان نیروی هوافضای سپاه پاسداران معرفی شد که علاوه بر وظایف نیروی هوایی٬ ماموریت‌های موشکی و فضایی سپاه را نیز به عهده خواهد داشت.


سپاه از سال ۱۳۶۴ اقدام به تشكيل يگان موشكی كرد و با وارد كردن تكنولوژی از كره شمالی از سال ۱۳۷۲ به ساخت گسترده موشكهای بالستيك با قابليت حمل كلاهك اتمی مبادرت كرد. سپاه در سال ۱۳۷۵ براي گسترش صنايع موشكی، سازمان هوا-فضا را در وزارت دفاع ايجاد كرد. كارشناسان كره شمالی، به طور مستمر در ارتباط با سازمان هوا-فضا قرار داشته و در ساخت موشكهای بالستيك به این نیرو ياری مي رسانند. موشك يكی از مهمترين ابزارهاي رژيم ایران براي توسعه طلبی و جنگ و مداخله در منطقه است. سپاه علاوه بر صدور انواع موشك به كشورهای منطقه از جمله لبنان، فلسطين، يمن و عراق، در سوريه و لبنان كارخانجات موشك سازی داير كرده است. موشكهای بالستيكی كه از يمن به سوی عربستان پرتاب می‌شود، ساخت سپاه است.
تبصره ۲ – کسانی که ولی فقیه – صریحاً و یا ضمناً – اجتهاد آنان را تأیید کرده باشد، از نظر علمی نیاز به تشخیص فقهای شورای نگهبان نخواهند داشت.


فرماندهی این نیرو را از زمان تشکیل تاکنون امیرعلی حاجی‌زاده عهده دار بوده است.
تبصره ۳ – ضرورت ندارد که نمایندگان، ساکن و یا متولد حوزه انتخابیه خود باشند.


نیروی هوافضای سپاه که از سال ۸۸ با این نام و قبل از آن با نام نیروی هوایی سپاه فعالیت می کرد، بدون تردید یکی از مهمترین اهرمهای توسعه طلبی جمهوری اسلامی ایران محسوب می شود. بهره گیری از انواع موشک های کوتاه برد، میان برد و بلند برد و همچنین شهرهای موشکی زیر زمینی، زمینه دخالتهای گسترده این رژیم را در منطقه فراهم کرده است.
ج) شرایط انتخاب‌کنندگان


=== فرمانده نیروی هوافضا: ===
ماده ۴ – انتخاب‌کنندگان باید دارای شرایط ذیل باشند:
به پیشنهاد فرمانده کل سپاه و توسط ولی فقیه در مقام فرمانده کل قوا منصوب می‌شود. اسامی فرماندهان نیروی هوایی سپاه از بدو تشکیل تاکنون عبارتند از : «موسی رفان»، تا اردیبهشت ۱۳۶۹، «حسین دهقان» اردیبهشت ۱۳۶۹ تا دی ۱۳۷۰، «محمدحسین جلالی»، دی ۱۳۷۰ تا آبان ۱۳۷۶، «محمدباقر قالیباف»، آبان ۱۳۷۶تا تیر ۱۳۷۹، «احمد کاظمی»، تیر ۱۳۷۹تا شهریور ۱۳۸۴، «علیرضا زاهدی»، شهریور ۱۳۸۴تا بهمن ۱۳۸۴، «حسین سلامی»، بهمن ۱۳۸۴تا مهر ۱۳۸۸، «امیرعلی حاجی‌زاده»، مهر ۱۳۸۸تاکنون.


=== ساختار نیروی هوافضا ===
الف – تابعیت جمهوری اسلامی ایران
نیروی هوافضای سپاه توسط ستاد فرماندهی مستقر در منطقه چیتگر تهران اداره می‌شود. در زیرمجموعه نظامی این نیرو، چهار بخش موشکی، پدافند هوایی، هواپیمایی و بالگردی و هواپیماهای بدون سرنشین فعال هستند.


فرماندهی عملیات هوایی:
ب – داشتن پانزده سال تمام


فرماندهی عملیات هوایی یک مرکز پشتیبانی است که ماموریت‌های پروازی پشتیبانی را برای سایر نیروهای سپاه انجام می‌دهد. این مرکز شامل سه بخش پروازهای پشتیبانی، ترابری و رزمی و یک بخش بالگردی است.
د) مدت


سامانه‌های موشکی:
ماده ۵- خبرگان برای مدت هشت سال، انتخاب می‌شوند و شش ماه به پایان هر دوره باید انتخابات دوره بعد آغاز گردد، به طوری که سه ماه به پایان هر دوره، انتخابات دوره بعد خاتمه یافته باشد.


سامانه موشکی زمین به زمین ایران به طور انحصاری در اختیار نیروی هوافضای سپاه قرار دارد. این نیرو همچنین دو سامانه موشکی سام ۶ و اچ کیو ۲ را در اختیار دارد. مدیریت این سامانه‌ها که در ساختار پدافندی نیروی هوافضای سپاه قرار دارند، در هماهنگی با «قرارگاه هوایی خاتم‌الانبیا» ارتش انجام می‌شود.
=== آیین‌نامه داخلی مجلس خبرگان ===
ماده ۱۲ – جلسات مجلس خبرگان، با حضور دو سوم کل خبرگانی که می‌باید انتخاب گردند، رسمیت می‌یابد.


شهرهای موشکی:
ماده ۱۳ – مصوبات مجلس خبرگان، با موافقت نصف به علاوه یک حاضران، معتبر است، مگر در مورد تعیین رهبر که موافقت دو سوم حاضران معتبر می‌باشد.


در طول سال‌های گذشته همچنین سه شهر موشکی متعلق به این نیرو رونمایی شد. فرماندهان سپاه اعلام کرده اند که ایران شهرهای موشکی بیشتری دارد. به گفته مقام‌های سپاه، این پایگاه‌های موشکی که شامل «موشک در بردهای مختلف» در عمق ۵۰۰ متری زمین و زیر کوه‌های بلند ساخته شده‌اند و «در همه پایگاه‌ها بر روی پرتابگر سوار، آماده پرتاب و دست‌ها بر روی ماشه است.» مقام‌های سپاه همچنین از وجود ۱۴دپوی زیرزمینی در عمق ۳۰۰ تا ۵۰۰ متر برای نگهداری از سیستم‌های موشکی ایران خبر داده‌اند که مشخص نیست چند دپو در اختیار نیروی هوافضای سپاه پاسداران است.
ماده ۱۴ – جلسه افتتاحیه، به وسیله هیئت نظارت مرکزی، با تلاوت آیاتی از قرآن کریم آغاز می‌گردد ، سپس رئیس هیئت نظارت، از هیأت رئیسه سنی – که قبلاً بر مبنای شناسنامه تعیین شده‌اند – دعوت می‌کند تا به جایگاه مخصوص روند و اداره جلسه را به عهده گیرند.


=== انفجار در انبارهای موشکی ===
تبصره – هیئت رئیسه سنی ، مرکب است از رئیس، نایب رئیس از سالمندترین و دو منشی از جوان‌ترین اعضای حاضر در جلسه.
در انفجار انبار موشکی در پادگان امام علی خرم‌آباد که ساعت ۱۱ صبح روز ۲۰ مهر ۱۳۸۹ به دلیل نامعلومی صورت گرفت منجر به کشته و زخمی شدن تعدادی از نیروهای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در این پادگان شد. این پادگان در ۲۰ کیلومتری غرب خرم‌آباد واقع است.تعداد افراد کشته شده در این انفجار به‌طور دقیق مشخص نیست اما منابع غیر رسمی کشته شدن ۳۰ تا ۴۰ نفر در این انفجار را اعلام کرده‌اند.  


و در انفجاری دیگر در بیدگنه ملارد کرج در حدود ساعت ۱۲٫۵۰ روز ۲۱ آبان ۱۳۹۰ در یکی از مراکز آزمایش موشکی سپاه پاسداران در پادگان مدرس که میان دو روستای بیدگنه و اخترآباد شهرستان ملارد کرج اتفاق افتاد. صدای انفجار تا کرج و شرق تهران شنیده و در نزدیکی محل حادثه باعث شکستن شیشه‌های ساختمان‌ها شد. لرزش انفجار در بیشتر شهرهای استان‌های تهران و البرز مانند تهران، شهریار، شهرقدس،نسیم شهر کرج، پرندک، اشتهارد، ملارد، ماهدشت و بخش‌هایی از ساوه در استان مرکزی احساس گردید. در این انفجار که موج انفجار آن به گفته کارشناسان سپاه تا شعاع ۲۵ کیلومتری گسترش یافته بیش از ۱۷۷ تن از پرسنل موشکی سپاه به همراه حسن تهرانی مقدم پدر موشکی سپاه کشته می شوند.
ماده ۱۵ – صورت جلسات به وسیله نوار، ضبط و بوسیله تندنویس، پیاده می‌شود و به امضای رئیس یا نایب رئیس می‌رسد.


=== روایت مازیار ابراهیمی از این انفجار ===
صورت جلسه انتخاب رهبر، باید به امضای همه اعضای حاضر در جلسه برسد.
<blockquote>یکی از ماموران سازمان اطلاعات سپاه برای بازجویی از مازیار ابراهیمی یکی از متهمان  این انفجار به بازداشتگاه وزارت اطلاعات می‌رود. مامور سپاه پرونده را ورق می‌زند و اعترافات مازیار را می‌خواند.</blockquote><blockquote>مازیار می‌گوید او سرش را از پرونده بلند کرد و گفت: «اعتراف کردی که کلید انفجار ملارد را تو زدی؟ من هم گفتم بله. پرسید کجا بودید اون موقع؟ گفتم پشت فنس پادگان. گفت وقتی انفجار رخ داد، تو چیزی حس کردی؟ گوشات درد نگرفت؟. گفتم نه.»</blockquote><blockquote>مازیار ابرهیمی  می‌گوید: مامور سپاه با شنیدن این حرف همچون فنر از جایش پرید. و با  بد و بیراه به من گفت: « تا شعاع ۲۵ کیلومتری یک شیشه سالم نمونده، ۱۷۷ نفر کشته شده‌اند، یک آجر رو هم بند نمونده، تو می‌گی اثری رو تو نداشته؟ چه خبره اینجا؟ کی این مزخرفات را به تو گفته؟»<ref>[https://www.bbc.com/persian/iran-49221220 بی بی سی فارسی، مقاله، آزادی متهمان به قتل دانشمندان هسته‌ای]</ref></blockquote>


== نیروی دریایی سپاه پاسداران ==
ماده ۱۶ – در آغاز نخستین جلسه رسمی، خبرگان مراسم تحلیف را بدین صورت برگزار می‌کنند: «ما  در برابر قرآن مجید و مردم شریف ایران، به خدای متعال، سوگند یاد می‌کنیم که در ایفای وظیفه سنگینی که به عهده داریم، یعنی تشخیص و معرفی بهترین فرد، برای مقام والای رهبری امت، خود را در پیشگاه مقدس خداوند و در برابر ملت غیور ایران، مسئول بدانیم و کوچکترین مسامحه و خیانت را روا نداریم››.
سابقه تاسیس نیروی دریایی سپاه با اسم اختصاری «ندسا» به سال ۱۳۶۰ باز می گردد.  در جریان جنگ ایران و عراق (۱۳۶۷-۱۳۵۹)‌، یگان دریایی سپاه در دو جزیره منطقه «خورموسی»، که نخستین محل استقرار و فعالیتش بود، نطفه اولیه این نیرو محسوب می شود. این یگان از سال ۱۳۶۱، به تدریج از نظر عملیاتی تمام فعالیت‌های نیروی دریایی ارتش را برعهده گرفت و توسعه داد. این یگان در ابتدا تحت نظر «قرارگاه‌ دریایی نوح»  و «قرارگاه مسعودیه»  فعالیت می‌کرد با این حال، صدور  فرمان مورخ ۲۶ شهریور ۱۳۶۴ «خمینی»، موقعیت آن را تغییر داد.


این نیرو از سال ۱۳۶۵ به رکن مهم ایران در برخی عملیات‌های دریایی در طول جنگ ایران و عراق تبدیل شد و در برخی عملیات‌‌ها مانند «والفجر ۸» نقش محوری بازی کرد. در این عملیات نیروهای ایران جزیره استراتژیک «فاو» در نزدیکی شهر «بصره» را در تسخیر کردند.
ماده ۱۷ – هیئت رئیسه سنی بلافاصله به انتخاب هیئت رئیسه دائم، می‌پردازد.


در دوران پس از جنگ، اولویت اول نیروی دریایی سپاه، حفظ موقعیت خود در «خلیج فارس» بود. «علی شمخانی»، فرمانده وقت نیروی دریایی ارتش، با حفظ سمت، نیروی دریایی سپاه را هم اداره می‌کرد. این وضعیت از سال ۱۳۶۹ تا ۱۳۷۶ ادامه یافت. از سال ۱۳۷۶، با تعیین فرماندهی مستقل، نیروی دریایی سپاه وارد دوران تازه‌ای شد و مرحله اول تلاش‌ها و راهبردهای نیروی دریایی سپاه برای حضور در مرزهای آبی رقم خورد.
ماده ۱۸ – هیئت رئیسه دائم ، نیز مرکب است از ۴ نفر: رئیس، نایب رئیس و دو منشی که برای مدت دو سال با رأی‌گیری مخفی و اکثریت نسبی انتخاب می‌شوند.


تاسیس «قرارگاه خاتم‌الانبیای ۲»  در این دوران، یکی از نقاط عطف برنامه‌ریزی اولیه سپاه در این راستا محسوب می‌شود. توسعه تجهیزات و توانایی‌های نظامی و راه‌اندازی قرارگاه‌های منطقه‌ای هم بخش دیگر پروژه نیروی دریایی سپاه برای تقویت موقعیت نظامی خویش بود. این موقعیت، پس از آنکه از سال ۱۳۷۸، نیروی دریایی سپاه مسئول تامین امنیت «تنگه هرمز» و خلیج فارس را بر عهده گرفت، به طرز محسوسی تقویت شد. این منطقه شامل ۱۲۰۰ کیلومتر مرز دریایی است.
ماده ۱۹ – مجلس خبرگان سالی یکبار حداقل به مدت دو روز، اجلاسیه رسمی دارد.


نیروی دریایی سپاه دارای ۵ منطقه عملیاتی است ولی این ماموریت را سپاه به طور عمده از طریق قرارگاه دریایی خاتم الانبیا ۲ انجام می‌دهد. در این منطقه، «قرارگاه خاتم الانبیا ۱» متعلق به ارتش هم فعالیت می‌کند ولی از نظر عملیاتی تحت نظر قرارگاه خاتم الانبیا ۲ قرار دارد. نیروی دریایی سپاه همچنین در شهرهای بوشهرِ، بندر لنگه، عسلویه، ماهشهر، جزیره ابوموسی و بندرعباس نیز پایگاه نظامی دارد.  
ماده ۲۰ – در مواردی که هیئت رئیسه لازم بداند، یا ده نفر از اعضا کتباً پیشنهاد کنند، اجلاسیه فوق‌العاده تشکیل می‌شود.


این نیرو همچنین یک ایستگاه بین‌المللی در محدوده تنگه هرمز احداث کرده است. ماموریت‌های نیروی دریایی سپاه در این بخش از طریق یگان هوابرد و ناوگروه پیگیری می‌شود. این نیرو همچنین در چابهار و جاسگ دارای پایگاه است ولی تامین امنیت در «دریای عمان» بر عهده نیروی دریایی ارتش است.
ماده ۲۱ – وظیفه مجلس خبرگان در اجلاسیه‌های عادی خود ، اجرای اصل ۱۱۱ قانون اساسی و به بحث و تبادل نظر درباره مسائل مربوط به رهبری و تبادل نظر برای یافتن بهترین شیوه عمل در جهت ایفای این مسئولیت خطیر و پیشنهاد آن به مقام رهبری می‌باشد.


نیروی دریایی سپاه ، علاوه بر انجام ماموریت‌های دفاعی و حفاظتی از مرزها، در برخی ماموریت‌های دریایی مانند تامین تردد کشتی‌ها و شناورهای تجاری و مبارزه با دزدان دریایی، مشارکت کرده است.
ماده ۲۲ – این قانون در بیست و یک ماده و شش تبصره، در جلسه مورخه ۱۰/۷/۱۳۵۹ فقهای شورای نگهبان ، تنظیم و برای تصویب نهایی به خمینی ازائه شد.


در شمال ایران، پایگاه دریایی «ثامن‌الحجج » متعلق به نیروی دریایی سپاه در بابلسر واقع شده است. این پایگاه مهم‌ترین پایگاه دریایی سپاه در شمال ایران محسوب می‌شود.
== اجلاس خبرگان با خامنه‌ای ==
حیدری کاشانی عضو مجلس خبرگان پس از جلسه ۱۸ آبان ۱۴۰۳ فاش کرد که در چهلمین روز کشته شدن حسن نصرالله، رهبر حزب‌الله لبنان و معاون او هاشم صفی‌الدین، خامنه‌ای گفته که اعضای خبرگان باید برای شرایطی که او دیگر زنده نیست، آماده باشند تا بتوانند به‌سرعت رهبر جدیدی انتخاب کنند.<ref>[https://www.iranintl.com/202411135874 سایت ایران اینترنشنال]</ref>


نیروی دریایی سپاه در ۵ حوزه شناوری، موشکی، تکاوری، هوادریا و پهپادی فعال است.
=== اطلاعیه‌ی مجلس خبرگان پس از سقوط بشار اسد ===
بسم الله الرحمن الرحیم


پنج منطقه تحت نظر نیروی دریایی سپاه عبارتند از:
إِنَّ ٱلَّذِینَ قَالُواْ رَبُّنَا ٱللَّهُ ثُمَّ ٱستَقمُواْ تَتَنَزَّلُ عَلَیهِمُ ٱلمَلَائِکَةُ أَلَّا تَخَافُواْ وَلَا تحزنُواْ وَأَبشِرُواْ بِالجَنَّةِ ٱلَّتِی کُنتُم تُوعَدُونَ


«منطقه یکم دریایی صاحب‌الزمان» واقع در بندرعباس. این منطقه، به لحاظ نزدیکی و دسترسی سریع به تنگه هرمز، مهم‌ترین منطقه نیروی دریایی سپاه محسوب می‌شود.  
تحولات اخیر منطقه‌ی غرب آسیا به ویژه حوادث کشور سوریه گر‌چه با شیطنت رسانه‌های معاند و نشان دادن چهره‌ای موجه از تروریست‌های تکفیری به طور نسبی افکار جهانیان را تحت تأثیر قرار داده، رهبر معظم انقلاب در بیانات جامع و حکیمانه خود به وضوح زوایایی از واقعیت این جریان شیطانی و دست‌های پیدا و پنهان این اقدام شوم علیه محور مقاومت را تبیین فرمودند. مجلس خبرگان رهبری، ضمن قدردانی از مواضع روشنگرانه مقام معظم رهبری «مدظله العالی» در قبال مسائل سوریه و افق امیدوارانه‌ای که معظم له نسبت به آینده سوریه، قیام جوانان سوری و گسترش سیطره محور مقاومت در منطقه ترسیم فرمودند و گرامیداشت یاد و خاطره رهبران بزرگ و شهیدان سرافراز جبهه مقاومت، تأکید می‌کند «مقاومت» و «ایستادگی» در برابر جبهه کفر و صهیونیسم جهانی به سردمداری آمریکای جنایتکار و اسرائیل غاصب، تنها راه پیروزی و غلبه بر دشمنان اسلام و مسلمین می‌باشد و سازش با زورگویان عالم حد یقف و پایانی ندارد.


«منطقه دوم نوح نبی» در بوشهر واقع شده و مسئولیت حفاظت از «جزیره خارک» را بر عهده دارد.  
لذا به مردم عزیز و ولایتمدار به ویژه جوانان ایران اسلامی و کشور‌های محور مقاومت می‌گوییم چنانچه در حادثه عاشورا و شهادت حضرت اباعبدالله الحسین علیه السلام و یاران آن حضرت و اسارت خاندان اهل بیت علیهم السلام و در دوران معاصر شاهد جنگ تحمیلی صدام خبیث علیه نظام نوپای جمهوری اسلامی ایران، جنگ ۳۳ روزه رژیم صهیونی با حزب الله لبنان و حوادث بعد از ۷ اکتبر و شهادت ۵۰ هزار انسان به ویژه زن و کودک بی‌گناه در غزه توسط رژیم تروریستی و نامشروع اسرائیل بودیم، تاریخ گواه این است که باطل اگرچه هیاهو و جولانی دارد، بر اساس وعده لایتغیر إلهی، مضمحل می‌شود و دوام و بقایی نخواهد داشت و سرانجام، نصرت و پیروزی از آن حق و پیروان آن خواهد بود و تنها راه غلبه بر باطل، تقویت ایمان، استقامت، عمل به تکلیف، حضور آگاهانه در صحنه و ارتقای بصیرت است.  


منطقه سوم «امام حسین» در بندر ماهشهر واقع شده است.


منطقه چهارم «ثارالله» در بندر عسلویه واقع شده است.
محمدعلی موحدی کرمانی


منطقه پنجم «امام محمدباقر» در بندرلنگه واقع شده و حفاظت از جزایر چهارگانه ابوموسی، تنب بزرگ و کوچک و سیری بر عهده آن است. این منطقه علاوه بر این جزایر، از نقطه انتهایی «جزیره قشم» تا غرب «جزیره کیش» را نیز تحت پوشش خود دارد.
رئیس مجلس خبرگان رهبری<ref>[https://www.iribnews.ir/fa/news/4407944/%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%87-%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%B3-%D8%AE%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D9%BE%DB%8C-%D8%AA%D8%AD%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%AA-%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1-%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87-%D9%88-%D8%B3%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%87 سایت خبرگزاری صدا و سیما]</ref>


ستاد فرماندهی نیروی دریایی سپاه در بندرعباس مستقر است. این نیرو، علاوه بر انجام ماموریت‌های دفاعی و حفاظتی از مرزها، در برخی ماموریت‌های دریایی مانند تامین تردد کشتی‌ها و شناورهای تجاری و مبارزه با دزدان دریایی، مشارکت کرده است.
== اعضای مجلس خبرگان ==
اسامی کلیه اعضای مجلس خبرگان رهبری بر مبنای حروف الفبا از دوره او تا آخر


نیروی دریایی سپاه همچنین بارها از الگوهای تهاجمی که بر پایه جنگ نامتقارن با تکیه بر مین‌ریزی در دریا و حمله با قایق‌های تندرو و موشک‌ و عملیات‌های انتحاری، استوار شده است.
از این افراد ۳ نفر ۶ دوره و ۸ نفر ۵ دوره و ۱۵ نفر ۴ دوره نماینده بودند.<ref>[https://www.irna.ir/news/85414986/%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%A8%D9%82%D9%87-%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%A7%D8%B9%D8%B6%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%AC%D9%84%D8%B3-%D8%AE%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%86-%D8%B1%D9%87%D8%A8%D8%B1%DB%8C-%DA%86%D9%87-%DA%A9%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%AF-%D8%AC%D8%AF%D9%88%D9%84 سایت خبرگزاری جمهوری اسلامی]</ref>


=== فرمانده نیروی دریایی سپاه: ===
رضا استادی
به پیشنهاد فرمانده کل سپاه و با حکم ولی فقیه منصوب می‌شود. فرمانده نیروی دریایی سپاه، فرماندهان پنج منطقه تحت نظر این نیرو را منصوب می‌کند. فرماندهان نیروی دریایی سپاه به ترتیب عبارت بوده‌اند از: «حسین علایی»، مهر ۱۳۶۴ تا دی ۱۳۶۹، «علی شمخانی»، دی ۱۳۶۹ تا شهریور ۱۳۷۶، «علی اکبر احمدیان»، شهریور ۱۳۷۶ تا تیر ۱۳۷۹، «مرتضی صفاری»، از تیر ۱۳۷۹ تا اردیبهشت ۱۳۸۹، «علی فدوی» از اردیبهشت ۱۳۸۹ تا شهریور ۱۳۹۷، «علیرضا تنگسیری»، شهریور ۱۳۹۷ تاکنون (دی‌ماه ۱۳۹۷).


یکی از مهم‌ترین یگان‌های نیروی دریایی سپاه محسوب می‌شود. این یگان مستقل نظامی ویژه (Sepah Navy Special Force) در  سال ۱۳۸۶ تاسیس شد. محل شروع فعالیت این یگان، جزیره فارور در فاصله ۲۵ کیلومتری مرز ایران بود. تعداد نیروهای ویژه مستقر در این یگان، ۵۰۰ تا ۶۰۰ نفر اعلام شده است. این یگان ویژه که در حال حاضر به تیپ تبدیل شده است، در برخی ماموریت‌های دریایی نیز مشارکت داشته است. در خرداد ۱۳۹۵، «علی فدوی»، فرمانده وقت نیروی دریایی سپاه از اجرای برنامه‌های عملیاتی و آموزشی برای نیروهای محور مقاومت در یگان ویژه سپاه خبر داده بود. منظور از محور مقاومت، استخدام شدگان کشورهای سوریه، عراق، لبنان، افغانستان و پاکستان است که به طور مدوام از سوی سپاه پاسداران جذب می‌شوند و پس از دریافت آموزش‌های نظامی لازم، به مناطق جنگی برای توسعه طلبی و سرکوب‌گری سپاه اعزام می‌شوند.
محمد امامی کاشانی  ۵ دوره


تیپ تکاوران و تفنگداران دریایی امام سجاد:
علی اسلامی


در جزیره ابوموسی واقع شده و بخشی از ماموریت‌های پدافندی سپاه در حفاظت از جزایر ایرانی در خلیج فارس را بر عهده دارد. مهم‌ترین جزایر تحت پوشش این تیپ عبارتند از سیری،‌ تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی. علاوه بر تیپ امام سجاد، «تیپ مستقل انصارالحجه» هم در این مناطق به ایفای ماموریت مشغول هستند.
محمدحسین احمدی شاهرودی


شهر شناور زیرزمینی: وجود «شهر شناور زیرزمینی» در بهمن سال ۱۳۹۴ اعلام شد. نیروی دریایی سپاه اعلام کرد که در این شهر زیرزمینی، موشک‌هایی چون «حوت» و شناورهای تندرو مثل «قایق دوزیست» نگهداری می‌کند. درباره تعداد این شهرها گزارشی منتشر نشده است.
صادق آملی لاریجانی


«قرارگاه قمر بنی هاشم»:
علیرضا اسلامیان


نیروی دریایی سپاه در حوزه فعالیت‌های اقتصادی به طور عمده در پروژه‌های ساخت اسکله و موج‌شکن حضور دارد. این نیرو در یک پروژه بزرگ، برنامه ساخت و ایجاد ۳۰۰موج شکن در جنوب ایران را پیش می‌برد. این نیرو همچنین از طریق بنیاد تعاونی مسکن، در فعالیت‌های مسکن‌سازی مشارکت دارد. ساخت پروژه‌های عمرانی کوچک، توزیع مواد غذایی، ساخت مسکن و ... از محورهای فعالیت این قرارگاه است. مقام‌های دولت روحانی همچنین از مشارکت با نیروی دریایی سپاه برای توسعه سواحل جنوبی ایران از جمله ساخت فرودگاه و اسکه در جزایر ایران خبر داده و گفته‌اند مبارزه با قاچاق کالا در خلیج فارس به سپاه واگذار شده است. از جزییات این همکاری‌ها و نحوه مشارکت و فعالیت سپاه در فعالیت‌های مبارزه با قاچاق کالا گزارشی منتشر نشده است. سپاه پاسداران در طول دو دهه گذشته، از طریق اسکله‌هایی که در بنادر جنوبی ایران در اختیار دارد، اقدام به قاچاق کالا به داخل ایران کرده است. حجم این قاچاق سالانه تا ۱۲ میلیارد دلار و یا ۱/۳ واردات رسمی برآورد می‌شود.
ابراهیم امینی ۴ دوره


=== سپاه استان‌ها ===
مختار امینیان ۴ دوره
سابقه تاسیس سپاه استان‌ها به تابستان ۱۳۸۷ باز می‌گردد. در این سال با تصمیم فرمانده سپاه، مناطق مقاومت بسیج در هر استان از زیر مجموعه بسیج خارج و به همراه لشگر و تیپ‌های نیروی زمینی، سپاه استان‌ها را تشکیل دادند. در حال حاضر ۳۲ سپاه استانی مشغول به فعالیت هستند. فرمانده سپاه استان‌ها توسط فرمانده سپاه منصوب می‌شود. افزایش اختیارات فرمانده سپاه استان‌ها و تمرکززدایی، از مهم‌ترین اهداف طرح تشکیل سپاه‌های استان اعلام شده است که توسط مرکز راهبردی سپاه تهیه و به تصویب [[علی خامنه‌ای]] رسیده‌اند. سپاه محمدرسول الله در جریان حوادث پس از انتخابات ۱۳۸۸ نقش مهمی در سرکوب اعتراض‌های سیاسی در سطح شهر تهران داشت. ماموریت حضور سپاه محمدرسول الله برای سرکوب معترضان، بر اساس مصوبه «شورای عالی امنیت ملی» ایران انجام شد. در زیرمجموعه سپاه‌ استان‌ها، گردان‌های واکنش سریع «بیت‌المقدس» (مردان) و گردان «کوثر» (زنان) به عنوان نیروهای رزمی و گردان‌های «عاشورا» (مردان) و «الزهرا» (زنان) به عنوان نیروهای پشتیبان فعالیت‌ می‌کنند. دیگر گردان‌های فعال در زیرمجموعه سپاه استان‌ها، گردان‌های امنیتی امام علی هستند که با هدف «سرکوب و مقابله سازمان‌یافته» با شورش‌های شهری و ناآرامی‌های اجتماعی راه‌اندازی شده‌اند. دیگر مجموعه فعال در هر استان، گردان‌های امام حسین است. هدف از تشکیل این گردان‌ها، «آمادگی نظامی و مقابله با تهدیدات دشمن» و «مقابله با تهدیدات امنیتی» اعلام شده است. تعداد این گردان‌ها در سال ۱۳۹۴، ۵۰۰ گردان اعلام شد.


جرئیات سپاه‌های استانی به شرح زیر است:
اسدالله ایمانی  ۵ دوره


سپاه محمد رسول‌الله، تهران:
احمد بهشتی


بزرگترین سپاه استانی است و توسط سرلشکر «محمدرضا یزدی» فرماندهی می‌شود. پس از اعلام تغییرات ساختاری در نیروهای زمینی سپاه پاسداران در سال ۱۳۸۷، این سپاه از طریق ادغام سپاه «محمد رسول‌الله ۲۷» و «سپاه استان تهران» منجر به تشکیل سپاه «ثارالله» شد. این سپاه مسئول هماهنگی و فرماندهی نیروی بسیح - و نیروی زمینی سپاه پاسداران و مسئول امنیت پایتخت است. در زمان مسئولیت «عبدالله عراقی»، این سپاه نقش مهمی در سرکوب اعتراضات پس از انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۸۸ داشت و بر اساس حکم شورای عالی امنیت ملی، کنترل شهر تهران را بر عهده گرفت. تا سال ۱۳۹۶، سپاه محمد رسول‌الله زیر نظر قرارگاه ثارالله و تحت فرماندهی جانشین فرمانده سپاه در این قرارگاه بود. قرارگاه ثارالله به طور همزمان فرماندهی سپاه محمد رسول‌الله را به عهده داشت. ولی  پس از حملات تروریستی داعش در تهران در سال ۱۳۹۶، این دو فرماندهی از یکدیگر جدا شدند.
محمد بهرامی خوشکار


سپاه سید الشهدا، تهران:
هادی باریک‌بین


تحت فرماندهی «حسن حسن‌زاده» اداره می‌شود. این سپاه مسئول فرماندهی تمام پایگاه‌های بسیج در استان تهران، به استثنای پایتخت است. این سپاه پیش از این به مدت کمتر ازیک سال تحت فرماندهی «محمدتقی شاه‌چراغی» و به مدت شش سال به فرماندهی سرلشکر «علی نصیری» اداره می‌شد.
مرتضی بنی‌فضل


سپاه الغدیر، یزد:
محمدباقر باقری کنی


فرماندهی این سپاه بر عهده سردار «فتح‌الله جمیری» است.
محمدتقی پورمحمدی


سپاه امام حسن مجتبی، البرز: توسط «علي استادحسيني» فرماندهی می‌شود.
احمد جنتی ۵ دوره


سپاه امام رضا، خراسان:
سید صابر جباری


توسط سردار «یعقوب‌علی نظری» فرماندهی می‌شود.
سید هاشم حسینی بوشهری


سپاه امام سجاد، هرمزگان:
محی‌الدین حائری شیرازی


این سپاه توسط سرهنگ «اباذر سالاری» فرماندهی می‌شود.
سید عبدالهادی حسینی شاهرودی


سپاه امام صادق، بوشهر:
محسن حیدری آل‌کثیر


فرماندهی این سپاه را «علی رزمجو» به عهده دارد.
ابوالقاسم خزعلی ۴ دوره


سپاه امیرالمومنین، ایلام:
سید احمد خاتمی ۴ دوره


این سپاه بوسیله سرهنگ «جمال شاکرمی» فرماندهی می‌شود.
عبدالرحمان خدایی


سپاه انصارالرضا، خراسان جنوبی:
سید محسن خرازی


فرمانده این سپاه «علی قاسمی» است. 
سید علی‌محمد دستغیب


سپاه انصارالحسین، همدان:
قربانعلی دری نجف‌آبادی  ۵ دوره


فرمانده این سپاه «مظاهر مجیدی» است. 
سید علی‌اصغر دستغیب ۴ دوره


سپاه انصارالمهدی، زنجان:
محمدمهدی ربانی املشی


 فرمانده این سپاه سرلشکر «جهانبخش کرمی» است.
علی رازینی


سپاه بیت المقدس، کردستان:
سید ابراهیم رئیسی


فرمانده این سپاه بر عهده «محمدحسین رجبی» است. این استان محل وقوع درگیری‌های بین گروه‌های کرد ایرانی مخالف جمهوری اسلامی، به خصوص «حزب دموکرات کردستان» و سپاه پاسداران بوده است. در سال ۱۳۷۵، این حزب موافقت کرد که فعالیت‌های نظامی خود را در داخل ایران متوقف کند. در سال ۱۳۹۵، موج جدیدی از درگیری‌ها میان این حزب و اعضای سپاه پاسداران ایجاد و منجر به «کشته شدن ۲۰ عضو سپاه پاسداران و ۱۱ شورشی کرد» شد. در شهریور ۱۳۹۷، این سپاه تأیید کرد که به مقر ستادهای [[حزب دموکرات کردستان ایران|حزب دموکرات کردستان]] در عراق حمله موشکی کرده است. به گزارش رسانه‌ها در اثر این حمله ۱۵نفر از رهبران حزب دموکرات کردستان جان خود را از دست داده و ۵۰ نفر زخمی شدند.
حسن روحانی


سپاه ثارالله، کرمان:
هادی روحانی


توسط «غلام‌علی ابوحمزه» فرماندهی می‌شود.
رضا رمضانی


سپاه جوادالائمه، خراسان شمالی:
محمدحسین زرندی


فرمانده این سپاه، «سیدحسین مرتضوی» است.
عباسعلی سلیمانی


سپاه حضرت ابوالفضل، لرستان:
علی‌احمد سلامی


فرمانده این سپاه «مرتضی کشکولی» است.
سیدابراهیم سیدحاتمی


سپاه حضرت عباس، اردبیل:
محمد شیخ‌الاسلام


فرماندهی این سپاه بر عهده  سردار «جلیل بابازاده» است. به گفته بابازاده، «سپاه حضرت عباس» برای امنیت داخلی پنج گردان بسیج را سازماندهی می‌کند. این گردان‌ها عبارتند از: «عاشورا»، «امام حسین»، «الزهرا»، «کوثر» و «امام علی».
سید محمد شاه‌چراغی


سپاه قمر بنی هاشم، چهار محال بختیاری:
سید علی شفیعی ۵ دوره


فرماندهی این سپاه بر عهده سردار «علی‌محمد اکبری» است. 
سید محمدنقی شاهرخی


سپاه حضرت نبی‌اکرم، کرمانشاه:
حسن شریعتی نیاسر


توسط سرهنگ «بهرام ریاحی» فرماندهی می‌شود. 
سید حسن طاهری خرم‌آبادی ۴ دوره


سپاه رسول‌الله، مرکزی:
سید حبیب‌الله طاهری گرگانی


فرمانده این سپاه «محسن کرمی» است.
سید مجتبی طاهری


سپاه سلمان، سیستان و بلوچستان: تحت فرماندهی سرتیپ «امان‌الله گشتاسبی» است.
سید یوسف طباطبایی‌نژاد


سپاه شهدا،آذربایجان غربی:
نورالله طبرسی


تحت فرماندهی سرتیپ «حبیب شهسواری» است.
غیاث‌الدین طه‌محمدی


سپاه صاحب الامر،قزوین:
سید محمود علوی


این سپاه تحت فرماندهی «سرتیپ محمد شاهرخی» است.
حسن عالمی ۴ دوره


سپاه صاحب زمان، اصفهان:
سید حسن عاملی


توسط «غلامحسین سلیمانی» فرماندهی می‌شود.
عبدالمحمود عبداللهی


سپاه عاشورا، آذربایجان شرقی:
محمدرضا فاکر


این سپاه تحت فرماندهی سرلشکر «زین‌العابدین خرم» است.
محی الدین فاضل هرندی


سپاه علی‌بن‌ابیطالب، قم:
علی فلاحیان


فرمانده این  سپاه پاسداران «محمد شاه‌چراغی» است.
محمد فیضی


سپاه فتح، کهگیلویه و بویراحمد:
محسن قمی ۴ دوره


فرمانده این سپاه سرهنگ «حمید خرم‌دل» است. وی قبلا، فرمانده سپاه «امام صادق» در استان بوشهر بود. وی همچنین سوابق مختلف در سپاه استان کهگیلویه و بویراحمد، از جمله مسئولیت رئیس بسیج دانشگاهی، فرمانده سپاه «مالک اشتر» ، معاون اطلاعات و معاون فرمانده سپاه امام صادق بوشهر، بود.
زین‌العابدین قربانی ۴ دوره


سپاه فجر، فارس:
سید اکبر قره‌باغی (غفاری)


توسط «سیدهاشم غیاثی»، فرماندهی می‌شود.
سید علی‌اکبر قریشی ۶ دوره


سپاه قائم، سمنان:
محسن کازرونی


فرمانده این سپاه سرهنگ «حمید دامغانی» است.
عباس کعبی ۴ دوره


سپاه قدس، گیلان:
سید هاشم لطفی مهروئیه


فرمانده این سپاه  سرلشکر «محمد عبدالله‌پور» است.
محسن مجتهد شبستری ۵ دوره


سپاه کربلا، مازندران:
حسام‌الدین مجتهدی


توسط «محمد حسین بابایی» فرماندهی می‌شود.
احمد محسنی گرکانی


سپاه نینوا، گلستان:
محمد محمدی گیلانی


توسط سردار «حسین معروفی» فرماندهی می‌شود  .
عباس محفوظی ۴ دوره


سپاه ولی‌عصر، خوزستان:
علی‌اکبر مشکینی


تحت فرماندهی سردار «حسین شاهوارپور» است از سال ۱۳۸۸، این سپاه مسئول بخشی از برنامه «راهیان نور» است.
سید محمدحسن مرعشی شوشتری


== سازمان بسیج مستضعفین ==
مرتضی مقتدایی ۵ دوره
سابقه تشکیل بسیج مستضعفین به ۵ آذر ۱۳۵۸ باز می‌گردد،‌ یک سال بعد این نهاد با رای مجلس قانونی شد تا به یکی از ابزارهای «[[روح‌الله خمینی]]»، برای مقابله با مبارزه‌جویی های روز افزون علیه سلطه‌اش تبدیل شود. لایحه قانون تشکیل بسیج به عنوان یک نهاد دولتی در تاریخ ۱۰ اردیبهشت ۱۳۵۹ به تصویب هیات وزیران رسید و برای تصویب نهایی به مجلس فرستاده شد. طبق این لایحه، «سازمان بسیج ملی»، «زیر نظر فرمانده کل قوا و وابسته به وزارت کشور» تشکیل و مقرر شد شرح وظایف و تشکیلات و پست‌های بسیج را «سازمان امور اداری و استخدامی کشور» تهیه و آیین‌نامه‌های اجرایی به تصویب هیات وزیران برسد.


از سال ۱۳۶۷ به بعد، سه تفکر عمده درباره بسیج وجود داشته است؛ گروهی می‌گفتند نیازی به بسیج به شکل سابق نداریم، برخی می‌گفتند بسیج باید در نیروی زمینی سپاه ادغام شود و گروهی معتقد بودند که بسیج باید به یک سازمان مستقل تبدیل شود. از سال ۱۳۶۸، تفکر سوم با حمایت «علی خامنه‌ای»، موفق شد سنگ بنای «نیروی مقاومت بسیج» را بگذارد. همگام با این تحول ساختاری، خامنه‌ای، حکم فرمانده بسیج را صادر کرد و بسیج به یک نیروی کلان همردیف با نیروی‌های سه گانه و سپاه قدس تبدیل شد.
محمدتقی مصباح یزدی


در این دوران کار تفکیک بسیج از نیروی زمینی سپاه در طول یک فرایند ۵ ساله انجام شد. در این دوران بسیج دور تازه‌ای از فعالیت‌های اجتماعی با هدف «امر به معروف و نهی از منکر» را شروع کرد و با چراغ سبز دولت «هاشمی رفسنجانی» به حوزه فعالیت‌های اقتصادی هم در قالب قرارگاه‌های عمرانی و اقتصادی مشهور به «قرب» وارد فضای اقتصادی شد.
علی‌اصغر معصومی


بروز برخی ناآرامی‌های اجتماعی در شهرهایی چون مشهد و اسلامشهر در این دوران، فرماندهان سپاه  از  بسیج برای سرکوب ناآرامی‌ها استفاده کردند و بسیج به عنوان یک رکن مهم فعالیت‌های امنیتی وارد میدان شد.
علی معلمی


در حوادث سال ۱۳۷۸ و برخورد با دانشجویان معترض، بسیج دومین تجربه درون شهری در سرکوب معترضان را از سر گذراند. اوج فعالیت‌های سیاسی بسیج به انتخابات ۱۳۸۸ باز می‌گردد که بسیج مهم‌ترین نقش را در سرکوب قیام کنندگان آن سال ایفا کرد.
احمد مبلغی


در این سال، بسیج یک مرحله تحول مهم را تجربه کرد و «مناطق مقاومت بسیج» در استان‌ها به نیروی زمینی سپاه پیوستند،
سید کرامت‌الله ملک‌حسینی


پس از این دوران، مهم‌ترین ماموریت سازمان بسیج، مقابله با «تهدید نرم» دشمنان علیه جمهوری اسلامی اعلام شد و دایره فعالیت‌های اقتصادی بسیج در قالب «بنیاد تعاون بسیج» و «سازمان بسیج سازندگی» گسترش یافت.
سید محمدعلی موسوی جزایری ۶ دوره


جمهوری اسلامی در سال‌های اخیر کوشیده است واحدهای شبه نظامی شبیه بسیج در کشورهای سوریه و عراق نیز راه اندازی کند.
حسن ممدوحی


=== فرمانده سازمان بسیج: ===
محمدعلی موحدی کرمانی  ۶ دوره
رئيس سازمان بسیج مستضعفین به پیشنهاد فرمانده کل سپاه و توسط ولی فقیه منصوب می‌شود. رئيس سازمان بسیج، «جانشین فرمانده کل سپاه در امور بسیج» محسوب می‌شود. رئيس سازمان بسیج همچنین عضو شورای فرهنگ عمومی کشور، شورای عالی جوانان و شورای اجتماعی کشور است. «امیر مجد»، «احمد سالک» و «احمدرضا اخوان»، حدفاصل سال ۱۳۵۹ تا ۱۳۶۱ فرماندهی بسیج را بر عهده داشتند. از ۲۰ اسفند ۱۳۶۱ تا سال ۱۳۶۸ «محمدعلی رحمانی»، فرمانده بسیج بود. از ۱۰ اسفند ۱۳۶۸ این مسئولیت بر عهده «علیرضا افشار»  قرار گرفت. «حجازی» از ۲۰ اسفند ۱۳۷۶، فرمانده بسیج شد و دوران مسئولیت او تا سال ۱۳۸۷ طول کشید. از سال ۱۳۸۷ همگام با تحولات ساختاری سپاه، فرمانده سپاه، رئيس سازمان بسیج شد و فرد جانشین او در بسیج، فرمانده بسیج محسوب می‌شود. بر همین اساس، از ۲۲ تیرماه ۱۳۸۷، «حسین طائب» فرمانده بسیج بود. پس از حسین طائب، از ۱۲مهر ۱۳۸۸ تا ۱۷آذر ۱۳۹۵، «محمدرضا نقدی» این مسئولیت را بر عهده گرفت. از آذر ۱۳۹۵ سردار «غلامحسین غیب‌پرور»، رئيس سازمان بسیج شد.


جانشین فرمانده بسیج: جانشین فرمانده بسیج، نفر دوم این سازمان در امور اداری و داخلی محسوب می شود و توسط فرمانده کل سپاه منصوب می شود. از فروردین ۱۳۹۷ به بعد، «محمدحسین سپهر» به عنوان جانشین فرمانده بسیج در حال فعالیت است.
سید ابوالحسن مهدوی ۴ دوره


معاونت‌های بسیج: در ساختاراداری بسیج ۱۵معاونت شامل «معاون اجرایی»، «معاون عملیات»، «معاون بازرسی و تعالی»، «معاون فرهنگی و اجتماعی»، «معاون هماهنگ کننده»، «معاون برنامه‌ریزی»، «معاون فناوری اطلاعات و ارتباطات»، «معاون پارلمانی»، «معاون اداری و مالی»، «معاون تعلیم و تربیت»، «معاون آموزش»، «معاون علمی، پژوهشی و فناوری»، «معاون مقاومت مردمی»، «معاون روابط عمومی» و «معاون سیاسی» به چشم می‌خورند. معاون سیاسی بسیج توسط نماینده ولی فقیه در بسیج منصوب می‌شود.
محمدرضا مهدوی کنی


سازمان حفاظت اطلاعات بسیج:سازمان «حفاظت اطلاعات بسیج»، یک سازمان امنیتی داخلی است که حضور رسانه‌ای و اجتماعی بسیار کمرنگی دارد. مسئول این سازمان با حکم فرمانده کل سپاه تعیین می‌شود. این سازمان یک تشکیلات داخلی محسوب می‌شود که مراقبت و نظارت امنیتی درون سپاه را برعهده دارد و گزارش فعالیت‌های خود را به سازمان حفاظت اطلاعات سپاه ارائه می‌دهد. رئیس سازمان حفاظت اطلاعات بسیج، «مرتضی نصیری» است. سازمان حفاظت اطلاعات سپاه، نماینده مستقر در سازمان حفاظت اطلاعات بسیج دارد.
حبیب‌الله مهمان نواز


=== فعالیتهای اقتصادی بسیج ===
سید ابوالفضل میرمحمدی
بنیاد تعاون بسیج ؛ شرکت‌ها و موسسات وابسته


سابقه تشکیل «بنیاد تعاون بسیج»  به سال ۱۳۷۵ باز می‌گردد. فرمانده سازمان بسیج، نماینده رییس ستاد کل نیروهای مسلح، نماینده فرمانده سپاه، نماینده وزیر دفاع، مسئول دفتر نمایندگی ولی فقیه در بسیج، معاون هماهنگ کننده بسیج و مسئول حفاظت اطلاعات بسیج، اعضای هیات امنای این بنیاد محسوب می‌شوند.
محمد مؤمن ۴ دوره


بنیاد تعاون بسیج و موسسه‌های وابسته بر اساس گزارش پایان سال ۱۳۹۵ بانک مهر اقتصاد،‌ بیش از ۷۶ درصد سهام این بانک را در اختیار دارند.
غلامعلی نعیم‌آبادی


طبق اساسنامه بنیاد تعاون بسیج، این سازمان از پرداخت مالیات معاف است ولی از سال ۱۳۸۲، این سازمان مشمول قانون مالیات‌های مستقیم شد. همچنین طبق اساسنامه، «در صورت انحلال بنیاد، پس از تصفیه،‌ کلیه اموال و دارایی‌های بنیاد در اختیار ولی‌فقیه قرار می‌گیرد.»
حسن نمازی


بنیاد تعاون بسیج در طول یک‌دهه اخیر با سرمایه‌گذاری گسترده در بازار بورس، صنعت و معدن، خدمات، نفت و پتروشیمی و بانک به یک بازیگر بزرگ تبدیل شده است. رصد فعالیت‌های وابسته به این بنیاد از این نظر دشوار است که این شرکت‌ها به طور دائم در حال خرید و فروش سهام شرکت‌های بزرگ هستند و بنیاد تعاون بسیج احتمالا به دلیل ملاحظات سیاسی و فرار از دام تحریم‌ها، به طور ادواری شرکت‌های تازه سرمایه‌گذاری به بازار وارد می‌کند تا شناسایی آنها دشوار باشد. این شرکت‌ها همچنین در زمینه شفافیت نیز عملکرد بسیار ضعیفی دارند. برخی از مهم‌ترین شرکت‌های زیرمجموعه این بنیاد عبارتند از:
عبدالنبی نمازی


بانک مهر اقتصاد: سابقه فعالیت «بانک مهر اقتصاد» به سال ۱۳۷۲ باز می‌گردد که در قالب موسسه قرض‌الحسنه بسیجیان و با سرمایه اولیه ده میلیون ریال که از سوی خامنه‌ای، به عنوان «هبه»(یعنی بخششی که قابل بازپس گرفتن است) پرداخت شد، شروع به فعالیت کرد. این صندوق در سال ۱۳۷۹ به «موسسه مالی اعتباری مهر» و در سال ۱۳۸۸ به «بانک مهر اقتصاد» تغییر وضعیت داد.
سید کاظم نورمفیدی ۵ دوره


«بانک مهر اقتصاد» در حال حاضر دارای بیش از ۶۰۰۰ هزار کارمند و ۸۰۰ شعبه است. بنیاد تعاون بسیج و موسسه‌های وابسته بر اساس گزارش پایان سال ۱۳۹۵ این بانک،‌ بیش از ۷۶ درصد سهام این بانک را در اختیار دارند. اواخر سال ۱۳۹۶ گزارش‌هایی درباره ادغام این بانک در بانک‌های «ثامن» و «انصار» که هر سه وابسته به سپاه هستند، منتشر شده است که به نظر می‌رسد فرایندی پیچیده و زمان‌بر است. مسئولان بانک مهر اقتصاد اعلام کرده‌اند که تنها در صورت «حکم حکومتی»، موضوع ادغام پیگیری می‌شود. حکم حکومتی باید توسط [[علی خامنه‌ای]]، صادر شود.
عباس واعظ طبسی ۴ دوره


گروه مالی مهر اقتصاد: این گروه مالی ابتدا به نام «شرکت سرمایه‌گذاری تجلی سامانه» فعالیت می‌کرد و سال ۱۳۹۲ به «گروه مالی مهر اقتصاد» تغییر نام داد. شرکت‌های «سرمایه‌گذاری مهر اقتصاد ایرانیان» و «سرمایه‌گذاری تدبیرگران آتیه ایرانیان»، «شرکت نگین ساحل رویال»، «شرکت تجلی مهر ایرانیان» و «شرکت خدمات بازرگانی آینده‌نگر مهر»، سهامداران عمده این کارگزاری هستند.
سید محمد واعظ موسوی


گروه مالی مهر اقتصاد به همراه شرکت‌های وابسته، مالک اصلی «هولدینگ توسعه معادن روی ایران» است. «هولدینگ توسعه معادن روی ایران» با ارزش بازار بیش از ۸۰۰ میلیارد تومان، یکی از ‌مهم‌ترین کانون‌های سرمایه‌گذاری در تولید سرب و روی است. در زیرمجموعه این هولدینگ، شرکت‌های متعددی چون «شرکت تولید روی ایران»، «شرکت فرآوری مواد معدنی ایران»، «شرکت ذوب روی بافق»، «شرکت ملی سرب و روی ایران»، «شرکت اسیدسازان زنجان»، «شرکت تولید روی بندرعباس»، «شرکت ذوب و احیای روی قشم»، «شرکت مهندسی و تحقیقاتی فلزات غیرآهنی»، «شرکت راهبران صنعت سرب و روی انگوران»، «شرکت صنعتی و معدنی شمال‌شرق شاهرود»، «شرکت آلفا ماشین پویا»، «شرکت معدن‌کاران انگوران»، ‌«شرکت جام امید البرز» و «شرکت شیمیایی کاتالیست پارسیان» همراه با شرکت‌های «کالسیمین» و «صنعت روی زنگان» فعال هستند که این شرکت را در مجموع به یک غول مهم اقتصادی در حوزه معادن روی و سرب، تولید اسید و اکتشاف و حفاری تبدیل کرده است.
محمدتقی واعظی


جوان سیر ایثار: این شرکت در سال ۱۳۸۰ در حوزه حمل و نقل و خدمات سیاحتی و زیارتی فعال شده است. این شرکت به طور تخصصی در تامین نیازهای مربوط به اردوهای بسیج و اردوهای «راهیان نور» فعالیت می‌کند ولی در سیستم حمل‌ و نقل جاده‌ای ایران هم به عنوان «بزرگ‌ترین شرکت حمل و نقل جاده‌ای کشور» شناخته شده است. شرکت «جوان‌سیر ایثار» دارای ۶۱ شعبه و ۵ ترمینال اختصاصی در کل کشور و مالک ۷۵۰ دستگاه اتوبوس است. شرکت «جوان سیر ایثار» علاوه بر انحصار کاروان‌های راهیان نور، در سال‌های اخیر،‌ انحصار بخش اعظم حمل و نقل مسافران اربعین را نیز بر عهده گرفته است. در زیرمجموعه این شرکت، «آژانس هواپیمایی جوان سیر ایثار» نیز راه‌اندازی شده است که در حوزه فروش بلیط قطار و هواپیما و رزرو هتل و صدور ویزا فعالیت می کند.
ابوالقاسم وافی یزدی


ریل ترابر سبا: این شرکت که شهریور سال ۱۳۸۸ تاسیس شده است، در حوزه حمل و نقل ریلی به ویژه مسیرهای تهران-مشهد و تهران-اهواز فعال است. این شرکت همچنین مالک «قطارهای لوکس غدیر» است.
هاشم هاشم‌زاده هریسی


کارگزاری مهر اقتصاد ایرانیان: این شرکت که در زمینه بورس و معاملات آنلاین فعال است، سال ۱۳۷۹ تاسیس شده است. در حال حاضر شرکت‌های «گروه مالی مهر اقتصاد»، «شرکت سرمایه‌گذاری اندیشه محوران»، «شرکت سرمایه‌گذاری تدبیرگران آتیه ایرانیان»، «شرکت نگین ساحل رویال» و «شرکت خدمات بازرگانی آینده‌نگر مهر»، سهامداران عمده این کارگزاری هستند.
اکبر هاشمی رفسنجانی


تجلی مهر ایرانیان: این شرکت در سال ۱۳۸۸ تاسیس شده و حوزه فعالیت آن «عمران و ساختمان» است. در زیرمجموعه این شرکت، شرکت‌های «مهندسین مشاور کوشا» در حوزه طراحی و مشاوره، «شرکت سازندگی انصار»، در حوزه ساختمان سازی و راه‌سازی، «شرکت افتخار خوزستان» در زمینه عمرانی و سرمایه‌گذاری، «شرکت کوثر آذربایجان» در زمینه انبوه‌سازی ساختمان و شهرک‌سازی و همچنین «شرکت فراسوی شرق» که سابقه تاسیس آن به سال ۱۳۶۸ باز می‌گردد، در حوزه ساخت و ساز فعال است. عمده فعالیت‌های ساختمانی این شرکت در استان خراسان رضوی متمرکز است.
سید محمود هاشمی شاهرودی


شرکت آتیه سازان مهر اقتصاد: این شرکت که از زیرمجموعه‌های بانک مهراقتصاد محسوب می‌شود، در حوزه‌های بسیار متنوعی از طبخ و توزیع غذا، خدمات زیبایی و بازاریابی تا فعالیت‌های بانکی، سدسازی، پروژه‌های فن‌آوری و پتروشیمی و نفت، فعال است.
محمد یزدی<ref>[https://majlesekhobregan.ir/fa/members/%D8%A7%D8%B9%D8%B6%D8%A7 سایت مجلس خبرگان]</ref>


موسسه کارآفرینی و اشتغال‌زایی نگار نصر: این شرکت در سال ۱۳۹۰ تاسیس شده است. سهام‌داران این شرکت عبارتند از «بنیاد تعاون بسیج»، «موسسه تامین مسکن بسیجیان» و «موسسه خدمات درمانی بسیجیان». این شرکت در حوزه اشتغال‌زایی فعال است. «شرکت نگار نصر» با راه‌اندازی یک سایت اینترنتی، از متقاضیان کار ثبت‌نام می‌کند و سپس تلاش می‌کند به آنها یرای یافتن کار، مشاوره بدهد و کمک کند. ‌راه‌اندازی مشاغل خانگی، برگزاری دوره‌های آموزشی و جذب تسهیلات بانکی برای فعالان در حوزه اشتغال‌زایی از دیگر فعالیت‌های این شرکت است.
== منابع ==
 
شرکت پشتیبانی ایثار: این شرکت که سال ۱۳۹۱ تاسیس شده است، در حوزه تامین کالا در زمینه لوازم ورزشی، آشپزخانه، الکترونیک و رایانه، لوازم خانگی، صوتی و تصویری و لوازم اداری فعال است.
 
شرکت نوآوران موج: این شرکت در سال ۱۳۷۴ تاسیس شده و در حوزه بازرگانی، سیستم‌های مخابرات و الکترونیک و خرید و فروش رایانه و تجهیزات رادیویی فعال است.
 
شرکت سرمایه‌گذاری تدبیرگران آتیه ایرانیان: این شرکت  که سال ۱۳۹۰ تاسیس شده است، در حوزه‌های مختلف سرمایه‌گذاری کرده است. این شرکت از سهامداران اصلی «هدلینگ فن‌آوا» محسوب می‌شوند که در زمینه توسعه خدمات اینترنتی فعال است و یکی از سه شرکت مهم در این حوزه محسوب می‌شود.
 
شرکت نگین ساحل رویال: این شرکت در حوزه سرمایه‌گذاری و خرید و فروش سهام شرکت‌های بزرگ فعال است. در سال‌های اخیر این شرکت، سهامدار شرکت‌هایی چون «هلدینگ توسعه معادن روی»، «تاید واتر خاورمیانه»، «خودروسازی بهمن» و «مهندسی تکنوتار» بوده است.
 
شرکت آتیه‌سازان مهر اقتصاد: این شرکت که سال ۱۳۹۵ تاسیس شده است، شرکت سهامی کارکنان «بانک مهر اقتصاد» محسوب می‌شود. حوزه فعالیت این شرکت، سرمایه‌گذاری، بازرگانی مجازی و لیزینگ تعریف شده است.
 
شرکت گسترش سرمایه‌گذاری تک‌تار: این شرکت که ۵۰ درصد سهام «هلدینگ توسعه معادن روی ایران» را در اختیار دارد، از سال ۱۳۹۶ به نمایندگی از بنیاد تعاون بسیج وارد خرید و فروش سهام شرکت‌های بزرگ شده است.
 
شرکت مهندسی تکنوتار: این شرکت که سال ۱۳۷۵ تاسیس شده است، یکی از مهم‌ترین شرکت‌های تولید‌کننده دستگاه‌های توزیع سوخت مایع در ایران است و در کلیه زمینه‌های پمپ بنزین فعال است.
 
=== رسانه‌های تحت نظارت بسیج ===
خبرگزاری فارس: به عنوان یکی از بزرگ‌ترین رسانه‌های خبری فعال در ایران، سال ۱۳۸۱ تاسیس شده است و بودجه آن توسط «سازمان بسیج» تامین می‌شود. این خبرگزاری به صورت ۲۴ساعته، اخبار خود را به زبان‌های فارسی، انگلیسی، ترکی و عربی منتشر می‌کند. این خبرگزاری دارای ۳۱ سایت استانی و ۱۷ دفتر است و یک سایت ویژه اخبار افغانستان، «باشگاه فرهنگی و هنری توانا» و «دانشکده رسانه» را تحت پوشش دارد. مدیران این خبرگزاری، این رسانه را «خاکریز مقدم جنگ نرم» توصیف کرده‌اند. خبرگزاری فارس در دهه‌ گذشته، نقش مهمی در هدایت پروژه‌های معطوف به سرکوب فعالان مدنی و رسانه‌ای، منتقدان سیاسی و اجتماعی داشته است و یک بازوی مهم تبلیغاتی برای سازمان‌های اطلاعاتی و امنیتی و قضایی محسوب می‌شود. خبرگزاری فارس همچنین از سال ۱۳۸۷ اقدام به راه‌اندازی «باشگاه آموزش خبرنگاری» کرد که در ادامه به «باشگاه توانا» تغییر نام داده است. این باشگاه وظیفه «فراخوان، جذب و گزینش اولیه» نیرو برای خبرگزاری فارس را برعهده دارد و در حوزه‌های «آموزش مجازی و تولید محتوا» نیز فعال است.
 
خبرگزاری دانشجو: وابسته به سازمان بسیج دانشجویی است. این خبرگزاری که از سال ۱۳۸۲ راه‌اندازی شده است، در ۳۱ استان دفتر دارد. این خبرگزاری همچنین از اعضای بسیج دانشجویی در دانشگاه‌ها به عنوان خبرنگار افتخاری استفاده می‌کند.
 
خبرگزاری بسیج: این خبرگزاری به عنوان «پایگاه اطلاع رسانی بسیج» از سال ۱۳۹۱ فعالیت خود را شروع کرده است. از سال ۱۳۹۴، «باشگاه خبرنگاران بسیج» نیز به عنوان زیرمجموعه این خبرگزاری فعال شده است.
 
شبکه اطلاع‌رسانی بسیج: شبکه شباب، عنوان اختصاری شبکه اطلاع‌رسانی و بستر ارتباطی داخلی سازمان بسیج است که از سال ۱۳۹۱ راه‌اندازی شده است. این شبکه که در دو بخش سازمانی و غیرسازمانی فعالیت ‌می‌کند، اطلاعات غیرطبقه‌بندی‌شده سازمان بسیج  را در دسترس اعضای این سازمان قرار می‌دهد. مسئولان این شبکه مدعی هستند که در حال حاضر در ۴۴هزار نقطه در سراسر ایران، اعضای بسیج امکان دسترسی به این شبکه را دارند. بسیج همچنین یک شبکه ارتباطی تصویری داخلی هم راه‌اندازی کرده است که «مرکز سمت» نام دارد.
 
بنیاد روایت فتح: «انجمن سینمای انقلاب و دفاع مقدس»، «شهرک سینمایی انقلاب و دفاع مقدس»، «انتشارات روایت فتح و ساقی» و ... زیرمجموعه بنیاد «روایت فتح» هستند. ساخت مستند، تولید تعزیه و تئاتر، برگزاری جشنوار‌های سینمایی و کاریکاتور، برگزاری دوره‌ها و اردوهای آموزشی از جمله فعالیت‌های این بنیاد است. جشنواره‌های ملی «فیلم مقاومت»، «تئاتر مقاومت» و «هنر مقاومت» نیز تحت نظر این بنیاد برگزار می‌شوند. دبیران این جشنواره‌ها به پیشنهاد مدیرعامل بنیاد و با حکم رئيس سازمان بسیج منصوب می‌شوند.
 
نهادهای فضای مجازی:  سابقه ورود جدی بسیج به حوزه اینترنت به پاییز سال ۱۳۸۷ باز می‌گردد. با راه اندازی «ده‌هزار وبلاگ در ده‌هزار پایگاه بسیج» نخستین گام این پروژه بود که آذر ۱۳۸۷ شروع شد. گام دوم این پروژه در سال ۱۳۸۸، تشکیل «شورای سایبری» بسیج بود. این شورا، در نخستین گام، اقدام به آموزش و تربیت «تکاور جنگ سایبری» کرد. هدف از تربیت این گروه، انجام فعالیت‌های خرابکارانه در اینترنت از جمله هک کردن سایت‌ها و ایمیل‌ها بود و رویکرد بسیج در فضای مجازی را وارد فاز تهاجمی کرد. که مهم‌ترین آنها عبارتند از مرکز فضای مجازی سراج، و سازمان هنری و رسانه‌ای اوج. به گفته معاون دادستان کل ایران، عبد الصمد خرم آبادی، در سال ۱۳۹۵ تعداد افراد همکار بسیج برای رصد فضای مجازی و گزارش اطلاعات به نهادهای امنیتی و قضایی، ۱۸هزار نفر بوده است.
 
مراکز سازمان سراج عبارتند از:
 
کلینیک ترک اعتیاد مجازی، مرکز تربیت و آموزش، مرکز آینده‌پژوهی، مرکز بازی و سرگرمی، مرکز سرویس و خدمات نرم‌افزاری،مرکز فن‌آوری اطلاعات و هاستینگ، مرکز رسانه‌های اینترنتی یا مرکز داده، مرکز شبکه‌های اجتماعی، مرکز سوادآموزی مجازی، مرکز فعالیت‌های گروهی (اردویی)، مرکز رسانه‌های تصویری
 
«سازمان هنری رسانه‌ای اوج» از جمله نهادهای وابسته به بسیج است که از سال ۱۳۹۰ فعالیت خود را شروع کرده است و به طور عمده بر حوزه سینما و تولیدات هنری متمرکز است. در زیرمجموعه این سازمان، «مرکز فیلم و سریال»، «مرکز تولیدات رسانه‌ای بین‌الملل»، «خانه طراحان طرح و گرافیک انقلاب اسلامی»، «خانه طراحان تبلیغات انقلاب اسلامی»، «مرکز هنرهای نمایشی انقلاب اسلامی»، «خانه مستند انقلاب اسلامی»، «خانه فیلم داستانی انقلاب اسلامی»، «خانه پویانمایی (انیمیشن) انقلاب اسلامی»، «مرکز ماوا (ویژه موسیقی) و «خانه سرود انقلاب اسلامی» فعال هستند. از نمونه فعالیت‌های این سارمان، طراحی و نصب بیلبوردهای ضدآمریکایی در دوران مذاکرات هسته‌ای، ساخت کلیپ امیر تتلو روی ناو جماران در خلیج فارس، ساخت فیلم‌های بادیگارد، ایستاده در غبار، به وقت شام و ماجرای نیم‌روز، سریال پایتخت، تولید ۷۰۰ مستند و سرمایه‌گذاری کلان و دامنه‌دار برای ساخت فیلم‌های سینمایی و سریال، را می‌توان اشاره کرد. شبکه تلویزیونی افق نیز محصولات خود را به طور عمده از طریق سازمان اوج تامین می‌کند. سازمان اوج، حامی اصلی «جشنواره فرهنگی هنری عمار» است که جشنواره‌ای شبیه جشنواره فیلم فجر محسوب می‌شود و به تبلیغ و تحسین آثار انقلابی می‌پردازد. به گفته مدیران این موسسه، در زیرمجموعه این سازمان، ۸۰ موسسه فعال هستند و در این موسسه‌ها ۲۶۰۰ نفر فعالیت می‌کنند.
 
== [[نیروی قدس سپاه پاسداران|نیروی قدس]] ==
سابقه تشکیل نیروی قدس سپاه پاسداران مشهور به «سپاه قدس»، به «واحد نهضت‌های آزادی‌بخش» باز می‌گردد که در فروردین سال ۱۳۶۰ در  سپاه تشکیل شد. در این دوران، درخواست تشکیل «نیروی قدس سپاه» اندک اندک شکل گرفت. ۲۵خرداد ۱۳۶۱، گروهی از نمایندگان و رهبران گروه‌های شبه نظامی فعال در خاورمیانه و شمال آفریقا که در تهران به میزبانی «واحد نهضت‌های آزادی‌بخش سپاه» گرد هم آمده بودند، در قطعنامه پایانی اعلام کردند که «خواستار تشکیل سپاه قدس از سوی جمهوری اسلامی هستیم.» همان روز دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه در اطلاعیه‌ای از متقاضیان خواست «برای ثبت‌نام و سپس اعزام به سوریه و لبنان» مراجعه کنند.
 
فعالیت‌های «واحد نهضت‌های آزادی‌ بخش» تا سال ۱۳۶۴ ادامه داشت. در طول این چهارسال، فعالیت‌های «مهدی هاشمی»، که از نزدیکان «حسینعلی منتظری» بود، موجب بروز اختلافاتی در سپاه شد. این اختلافات که در نهایت منجر به بازداشت و اعدام مهدی هاشمی شد، سبب شد که سال ۱۳۶۴، واحد نهضت‌های آزادی‌بخش از سپاه پاسداران به وزارت امورخارجه منتقل شود.
 
«جواد منصوری» که از فروردین تا اسفند ۱۳۵۸، فرمانده سپاه بوده است، در گفتگویی با ماهنامه رمز عبور که خرداد ۱۳۹۵ منتشر شد، گفته است پس از این جابجایی «دو سه سالی واحد نهضت‌ها در وزارت خارجه بود و بعد دوباره به سپاه برگشت و نیروی قدس شد.»
 
ایده «صدور انقلاب» و میل به حمایت از گروه‌های شبه‌نظامی فعال عمدتا شیعه، که جمهوری اسلامی آنها را «نهضت آزادی‌بخش» توصیف می‌کرد و برنامه‌ریزی برای اعزام نظامی و شبه نظامی به کشورهایی چون لبنان، سوریه و افغانستان که جمهوری اسلامی منافع خود را در آنجا می‌دید در این زمینه نقش داشتند.
 
در کشاکش جنگ با عراق، در بهره‌برداری از احزاب وابسته در کردستان و اسرای عراقی «سپاه بدر» را تشکیل داد که شامل دو شاخه احرار (اسرای عراقی) و مجاهدین (مخالفان اغلب شیعه صدام) بودند. این سپاه، بعدا ارتباط نزدیکی با سپاه قدس برقرار کرد. علاوه بر سپاه قدس، قرارگاه جنگی «رمضان» که با هدف انجام ماموريت‌های اطلاعاتی و برون‌مرزی در راستای جنگ‌های نامنظم تشکیل و در مرزهای شمالی و جنوبی با گروه‌های کرد و شیعه عراقی در ارتباط بودند.
 
تشکیل سپاه قدس همچنین به فعالیت نیروی برون مرزی سپاه پاسداران در لبنان بر می‌گردد. این نیرو، که از طرف دولت جمهوری اسلامی به لبنان اعزام شد، نقش مهمی در ایجاد [[حزب‌الله لبنان]] در سال ۱۹۸۵ بازی کرد. با حمایت، «[[روح‌الله خمینی]]» و نظارت «علی‌اکبر محتشمی»، که در آن زمان سفیر ایران در سوریه بود، سپاه اقدام به بسیج و ساماندهی شبه نظامیان شیعه لبنان در «دره بقاع» کرد و حزب‌االله لبنان تاسیس شد. سپاه قدس در دوران پس از جنگ، به توسعه فعالیت خود در کشورهای مختلف مشغول شد، از جمله در یوگسلاوی سابق در دهه ۱۳۷۰.  در کشاکش جنگ‌ بوسنی، [[نیروی قدس سپاه پاسداران|نیروی قدس]] سپاه به همراه حزب‌الله لبنان، حضور موثری در جنگ، آموزش نیروهای بوسنیایی و ارسال سلاح داشتند. در همین دوران و پس از جنگ اول «خلیج‌فارس»، سپاه قدس در درگیری‌های داخلی کردستان عراق از حزب اتحادیه میهنی به رهبری «جلال طالبانی» حمایت و به او کمک کرد که همراه با «حزب دموکراتیک کردستان» به رهبری «مسعود بارزانی» منطقه خودمختار کردستان را رهبری کند. این حمایت باعث شد که فعالیت‌های نیروی قدس در عراق وارد مرحله تاز‌ه‌ای شود.
 
«اکبر هاشمی رفسنجانی» زمانی اعلام کرد: «... در عراق، سوریه، لبنان، افغانستان، یمن ... کسی نمی‌تواند سفیری را بدون موافقت سپاه قدس بگذارد.»<ref>[https://www.bbc.com/persian/iran-features-38652046 سایت فارسی بی بی سی مقاله حسین باستانی]</ref>
 
سران جکومت ایران از نیروی قدس برای پر کردن جیب خود یا دست زدن به کارهای غیر قانونی از جمله قاچاق اسلحه و مواد مخدر و جعل اسکناس  استفاده کرده‌اند. بر اساس گزارش‌های رسانه‌ای پس از پایان جنگ بوسنی، تحقیقات نشان می‌داد که اعضای سپاه قدس در قاچاق اسلحه فعال بوده‌اند، پرونده‌های متعدد قاچاق اسحله توسط اعضای سپاه قدس به ویژه در کشورهای آفریقایی مثل نیجریه، کنیا، سودان و سنگال که به تشکیل پرونده‌های قضایی و صدور حکم محکومیت منجر شد، نشان می‌داد یک شبکه فعال وابسته به سپاه قدس در این حوزه فعال است.
 
از دیگر شاخه‌های این شبکه فعال می‌توان به شبکه عراق اشاره کرد. آذر ۱۳۸۷، «نادر قربانی»، عضو نیروی قدس سپاه و بهمن همان سال، پنج افسر عضو سپاه قدس در عراق به اتهام قاچاق اسحله بازداشت شدند.<ref>[https://www.dw.com/fa-ir/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C-%D9%81%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%87-%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D8%AF-%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%87-%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-% سایت دویچه وله آذر ۱۳۸۷]</ref> تیر ۱۳۸۸، «ابومهدی المهندس»، فرمانده ارشد شبه نظامیان عراقی وابسته به ایران که با همکاری سپاه قدس یک شبکه قاچاق اسلحه را اداره می‌کرد، در فروردین ۱۳۸۹ در لیست تحریم‌های آمریکا قرار گرفت. در جریان دادگاه، «منصور بن رجب»، مشاور وزیر در بحرین اعلام شد که در جریان فعالیت‌های غیرقانونی او در حوزه پول‌شویی و سلاح، یکی از طرف‌های معامله نیروی قدس سپاه بوده است. سال ۱۳۹۰، سازمان امنیت داخلی اسرائیل، از قاچاق اسحله از طریق مصر توسط سپاه قدس خبر داد. این اسحله‌ها برای گروه‌های فلسطینی مانند حماس و جهاد اسلامی ارسال شده بودند. سپاه در حال قاچاق سلاح به یمن و ارسال تسلیحات نظامی چون موشک و پهپاد برای شبه نظامیان «حوثی» است.
 
اسفند۱۳۹۰ وزارت خزانه‌داری آمریکا به صورت رسمی اعلام کرد که نام «غلامرضا باغبانی»، یکی از فرماندهان سپاه قدس را به اتهام مشارکت در قاچاق مواد مخدر، به فهرست قاچاقیان مواد مخدر تحت تحریم آمریکا اضافه می‌کند. بر اساس این گزارش، این مقام سپاه قدس به قاچاق‌چیان اجازه می‌داده که در صورت رساندن اسلحه به گروه طالبان، به داخل خاک ایران تریاک قاچاق کنند. علاوه بر این گزارش‌هایی درباره شبکه‌های قاچاق وابسته به سپاه قدس در ترکیه، آذربایجان، ایتالیا و ونزوئلا منتشر شده است. سپاه قدس در جریان این فعالیت‌ها همکاری نزدیکی با حزب‌الله لبنان داشته است. بر اساس جزییاتی که از پروژه «کاساندرا» که یک طرح ویژه دولت اوباما برای رصد فعالیت‌های غیرقانونی حزب‌الله لبنان بود، منتشر شده است، سپاه قدس در جعل اسکناس هم فعال بوده است. سال گذشته، دولت آمریکا اعلام کرد که یک شبکه فعال وابسته به سپاه قدس در یمن اقدام به جعل و توزیع اسکناس کرده است. مسئول این شبکه «محمود سیف» بود که در لیست تحریم‌های آمریکا قرار گرفت. او در سال ۹۰ نیز در اروپای شرقی متهم به قاچاق سلاح شده بود.
 
سپاه قدس همچنین به ساماندهی برنامه‌های ترور به ویژه علیه مخالفان جمهوری اسلامی پرداخته است. دایره این ترورها از ترور خلبان‌های جت‌های جنگنده عراقی در روزگار پس از پایان جنگ ایران و عراق تا ترور مخالفان سیاسی جمهوری اسلامی را در برمی‌گیرد. در یکی از مشهورترین پرونده‌ها، «منصور ارباب سیار» تبعه ایرانی که در آمریکا به اتهام تلاش برای ترور سفیر عربستان بازداشت شد، وابسته به سپاه قدس بود و در دادگاه اعتراف کرد که با کارتل‌های مواد مخدر مکزیک در ارتباط بوده است.
 
انجام فعالیت‌های جاسوسی در کشورهای مختلف یکی دیگر از اقدامات نیروی قدس سپاه است. در طول دهه گذشته در کشورهای بحرین، عربستان و کویت، پرونده‌هایی قضایی و امنیتی با این اتهام علیه افرادی که با سپاه قدس در ارتباط بوده‌اند،‌ تشکیل شده است.
 
تشکیل و هدایت گروه‌های سیاسی و واردکردن آنها به پروسه‌های انتخاباتی و سیاست داخلی از جمله دیگر برنامه‌ریزی‌های نیروی قدس سپاه است که نمونه قدیمی آن «حزب‌الله لبنان» و نمونه جدید آن، «حشد الشعبی» در عراق است.
 
سپاه قدس در طراحی و اجرای برنامه‌های خویش از حمایت و همراهی نهادهای گسترده خصوصی و دولتی چون هواپیمای ماهان برای حمل اسحله، جمعیت هلال احمر برای فعالیت‌های پوششی در قالب کمک‌های امدادی، وزارت دفاع برای تامین سلاح، ستاد بازسازی عتبات و عالیات برای اقدامات پوششی در قالب فعالیت‌های عمرانی و بازسازی مراکز مذهبی بهره می‌گیرد و یک شبکه قدرتمند و موثر را تشکیل داده است.
 
تعداد نیروهای سپاه قدس بر اساس برخی ادعاهای رسانه‌های غربی، بین ۱۰ تا ۱۵ هزار نفر برآورده شده است. این ادعاها قابل راستی‌آزمایی نیستند. بر اساس گزارش منتشره توسط نشریه نیویورکر، سپاه قدس حدفاصل سال‌های ۲۰۱۰ و ۲۰۱۱ بیش از ۳۰ عملیات را در سراسر جهان رهبری کرده است، از خاورمیانه تا تایلند و نایروبی.
 
مهم‌ترین گروه‌های شبه‌نظامی خارجی که با نیروی قدس سپاه در ارتباط هستند، عبارتند از «[[حشد الشعبی]]» در عراق، «قوات دفاع وطنی» در سوریه، «[[حزب‌الله لبنان|حزب‌الله]]» در لبنان، «انصار‌الله» در یمن و «جنبش جهاد اسلامی» در فلسطین. سپاه قدس همچنین گروه‌های شبه‌نظامی «[[لشکر فاطمیون|فاطمیون]]» متشکل از اتباع افغانستانی و «[[لشکر زینبیون|زینبیون]]» متشکل از اتباع پاکستانی را سازماندهی کرده است که در جریان جنگ داخلی سوریه، زیر نظر سپاه قدس فعالیت می‌کردند.
 
سلیمانی در تقویت مالی و نظامی گروههای  شبه نظامی (عمدتا شیعه) تقش بارزی داشته است. این شبه‌نظامیان شامل شاخه سابق نظامی مجلس اعلای عراق ، سپاه بدر، گروه  شبه نظامی «جیش المهدی» به رهبری «مقتدی صدر» و گروههای شبه نظامی نو پا مانند «[[عصائب اهل‌الحق]]» به رهبری «قیس خرعلی» و «[[کتائب حزب الله]]» به رهبری «ابومهدی مهندس» بوده‌اند. بر اساس  اطلاعات ستاد مرکزی آمریکا در عراق در سال ۲۰۰۸ ، سلیمانی در پیامی به «ژنرال دیوید پترائوس» فرمانده نیروهای ائتلا ف عنوان کرده که او مسئولیت «سیاست خارجی ایران در رابطه با عراق، لبنان، افغانستان و عراق » را بر عهده دارد.
 
=== فرمانده سپاه قدس ===
فرمانده سپاه قدس به پیشنهاد فرمانده سپاه و توسط ولی فقیه منصوب می‌شود. «احمد وحیدی» تا سال ۱۳۷۹و «قاسم سلیمانی» از شهریور سال ۱۳۷۹ تاکنون فرمانده سپاه قدس بوده‌اند.
 
سلیمانی همچنین  مسئول هماهنگ سازی عملیات نیروهای نیروی قدس، نیروهای نظامی و امنیتی سوریه و نیروهای حزب‌الله  با حملات هوایی روسیه بوده که منجر به کشتار مردم بی‌دفاع سوریه و حفظ بشار اسد دیکتاتور در قدرت شده است.
 
=== معاون فرمانده سپاه قدس ===
در زیرمجموعه فرماندهی سپاه قدس، «جانشین فرمانده»، «معاون فرهنگی»، «معاون هماهنگ‌کننده»، «معاون اطلاعات» و «معاون نیروی انسانی» فعالیت ‌می‌کنند. چون بخشی از فعالیت‌های سپاه قدس کاملا محرمانه است، این عناوین همه معاونان فعال در این نیرو را در بر نمی‌گیرد. به گفته «آنتونی کردسمن» کارشناس مسائل امنیتی، سپاه قدس همچنین دارای معاونت‌های ویژه برای ماموریت برون مرزی در کشورهای مختلف است. این معاونت‌ها عبارتند از:معاونت‌های عراق، لبنان  فلسطین و اردن، افغانستان ،پاکستان و هند، ترکیه و شبه‌جزیره عربستان، کشورهای آسیایی اتحاد جماهیر شوروی سابق، کشورهای غربی(اروپا و آمریکای شمالی) و شمال آفریقا (مصر، تونس، الجزایر، سودان و مراکش).
 
=== واحد ۴۰۰ ===
«یگان عملیات ویژه ۴۰۰»، مشهورترین یگان شناخته شده نیروی قدس سپاه است که مهم‌ترین ماموریت‌های برون‌مرزی این نیرو را بر عهده دارد. عمده این ماموریت‌ها بر اساس ادعاهای رسانه‌ای در حوزه تررویسم و بمب‌گذاری است. به گفته رسانه‌های غربی این واحد در سال ۲۰۱۲به دستور خامنه‌ای موظف شد فعالیت سپاه قدس را در کشورهای غربی افزایش دهد. به باور رسانه‌های غربی فرمان خامنه‌ای برای تشکیل این واحد بعد از حمایت غرب برای برکناری بشار اسد در سوریه صورت گرفته بود.
 
== نمایندگی ولی فقیه در سپاه ==
طبق اساسنامه مصوب ۱۵شهریور ۱۳۶۱ در ساختار سازمانی سپاه به عنوان یک «معاونت سپاه» شناخته می‌شود ولی در عمل به صورت یک تشکیلات مستقل است که به طور مستقیم زیر نظر ولی فقیه فعالیت می‌کند. این نهاد از نظر سازمانی جزو ارکان تشکیلاتی و یا سلسله مراتب فرماندهی سپاه محسوب نمی‌شود ولی نقش تعیین کننده‌ای در ساختار بالادستی دارد.  نماینده ولی‌فقیه در سپاه همچنین عضو هیات مرکزی گزینش و هیات عالی انضباطی سپاه است. نماینده ولی‌فقیه می‌تواند بر کلیه امور سپاه و تصمیمات فرماندهان از نظر انطباق با موازین شرعی و دستورات ولی فقیه نظارت کند و اگر موردی را مغایر تشخیص دهد، مسئولین ملزم به تجدیدنظر هستند.
 
=== نمایندگان ولی فقیه در سپاه ===
در طول چهار دهه گذشته، این افراد نماینده ولی فقیه در سپاه بوده‌اند: [[حسن لاهوتی اشکوری|حسن لاهوتی]] (شهریور تا آذر ۱۳۵۸)، فضل الله محلاتی (خرداد ۱۳۵۹ تا آذر ۱۳۶۰)، محمدرضا فاکر (آذر ۱۳۶۰ تا تیرماه ۱۳۶۲)، حسن طاهری خرم آبادی (تیرماه ۱۳۶۲ تا آذر ۱۳۶۲) فضل‌الله محلاتی (آذر ۱۳۶۲ تا اسفند ۱۳۶۴)، محمود محمدی عراقی (اسفند ۱۳۶۴ تا اسفند ۱۳۶۷ در مقام جانشین نماینده ولی‌فقیه)، عبدالله نوری (اسفند ۱۳۶۷ تا تیرماه ۱۳۶۹)، محمود محمدی‌عراقی (تیرماه ۱۳۶۹ تا بهمن ۱۳۷۰)، محمدعلی موحدی‌کرمانی (بهمن ۱۳۷۰ تا دی ماه ۱۳۸۴)، علی سعیدی (دی ماه ۱۳۸۴ تا اسفند ۱۳۹۶)، عبدالله حاج‌صادقی (اسفند ۱۳۹۶ تا (دی‌ماه ۱۳۹۷)).
 
== سازمان حفاظت اطلاعات سپاه ==
سازمان «حفاظت اطلاعات سپاه»، یک سازمان متمرکز مستقل است.  رئيس این سازمان با پیشنهاد فرمانده کل سپاه و با تایید و حکم ولی فقیه تعیین و منصوب می‌شود. عزل رئيس سازمان حفاظت اطلاعات سپاه نیز مستلزم تایید رهبری است. عزل و نصب سایر افراد فعال در این سازمان توسط رئيس سازمان حفاظت اطلاعات سپاه انجام می‌شود ولی مستلزم تایید نماینده رهبری در سپاه است.
 
سازمان حفاظت اطلاعات سپاه، از سال ۱۳۶۲ فعالیت خود را شروع کرده است.
 
=== فرماندهان حفاظت اطلاعات سپاه ===
«محمدحسین نجات» از سال ۱۳۶۱ تا ۱۳۶۲، «علی سعیدی» از سال ۱۳۶۲ تا سال ۱۳۶۶، «احمد وحیدی»، از سال ۱۳۶۶ تا سال ۱۳۶۸، «علی سعیدی»، از سال ۱۳۶۸ تا سال ۱۳۷۲، «مرتضی رضایی» از سال ۱۳۷۲ تا سال ۱۳۸۵، «غلامحسین رمضانی» از سال ۱۳۸۵ تا سال ۱۳۸۸ و «محمد کاظمی» از سال ۱۳۸۸ تا (دی‌ماه ۱۳۹۷) مسئولیت این سازمان را بر عهده داشته‌اند.
 
سازمان حفاظت سپاه:
 
مسئولیت حفاظت از اماکن حیاتی و حساس، اماکن و اجلاس‌هایی که با حضور سران قوای سه‌گانه جمهوری اسلامی و رهبر جمهوری اسلامی برگزار می شود، حفاظت از شخصیت‌های استان‌ها، حفاظت از شخصیت‌های بلندپایه نظام، حفاظت از میهمانان عالی رتبه اجلاس‌های ملی و بین المللی، تامین امنیت پرواز فرودگاه‌ها از طریق استقرار گارد امنیت در پروازهای غیرنظامی و تامین امنیت پروازها از طریق بازرسی مسافرین و پایانه ها را بر عهده دارد. در حال حاضر سردار علی نصیری، مسیولیت این نهاد را بر عهده دارد. در زیرمجموعه این سازمان، سه سازمان حفاظت «انصارالمهدی» و سازمان «حفاظت هواپیمایی» فعالیت می‌کنند.
 
سپاه حفاظت انصارالمهدی:
 
این نیروی حفاظتی در اوایل انقلاب و پس از عملیات نظامی علیه مسئولان ارشد جمهوری اسلامی شکل گرفت و ماموریت خود را پس از آن‌که روح‌الله خمینی در سال ۱۳۵۸ دستور داد: «پاسداران انقلاب و روسای آنان، موظف هستند از شخصیت‌ها حفاظت کنند و رفت و آمدهای مشکوک را تحت نظر بگیرند، اگرچه خود آنان راضی نباشند.»  آغاز نمود.
 
مقر رسمی سپاه حفاظت انصارالمهدی در دو ساختمان ۶ طبقه در خیابان پاستور تهران قرار دارد ولیکن این نیرو در نقاط دیگر شهر تهران نیز دارای مقر های ستادی و عملیاتی میباشد از جمله سفارت سابق آمریکا (مرکز خنثی سازی بمب) و محمدشهر کرج که پادگان آموزشی این نیرو ست .
 
وظیفه اصلی سپاه حفاظت انصارالمهدی ، محفاظت از جان تمام مقام‌های سیاسی جمهوری اسلامی از نمایندگان ارشد مجلس گرفته تا روسای جمهور و وزیران سابق می‌باشد.
 
تعداد اعضای ستادی و عملیاتی این نیرو حدودا ۳۰۰۰۰ هزار نفر تخمین زده میشود و هم اکنون فرماندهی این سپاه را شخصی بنام سردار ابوالقاسم ( که به احتمال زیاد اسم مستعار این فرمانده اطلاعاتی و عملیاتی میباشد ) برعهده دارد . وی قبلا مسئول عملیات حفاظت و امنیت بوده است .
 
سپاه حفاظت هواپیمایی:
 
از ۵ دی ۱۳۶۳ با فرمان [[روح‌الله خمینی]] مبنی بر استقرار سپاه در فرودگاه‌ها تشکیل شد و مسئول تامین امنیت پروازها و مقابله با اقدامات خرابکارانه و هواپیما ربایی است. سرتیپ دوم «صفرعلی موسوی»، از سال ۹۳ تاکنون فرماندهی حفاظت هواپیمایی را بر عهده دارد.
 
سازمان سپاه ولی امر:‌
 
نسخه گسترش یافته تشکیلات حفاظت از ولایت فقیه است که در دهه اول انقلاب در دفترخمینی مستقر بود و «سراج الدین موسوی»، مسئولیت آن را بر عهده داشت ولی از سال ۱۳۶۷ با تشکیل سپاه ولی امر، این مسئولیت به صورت سازمانی پیگیری شد. نیروهای اولیه این سپاه از تیپ ۶۶ هوابرد سپاه و لشگر ۶ ویژه سپاه پاسداران تامین شد که دو نهاد مهم و مسئول در عملیات‌های برون مرزی و چریکی محسوب می‌شدند. در دوران خامنه‌ای، مسئولیت ارتباط با سپاه ولی امر بر عهده «اصغر حجازی»، یکی از مسئولان ارشد دفتر ولی فقیه بوده است. سپاه ولی امر در ابتدا شامل چهار یگان اصلی بود که مسئولیت حفاظت شخصیت‌ها و حفاظت فرودگاه‌ها را نیز بر عهده داشت ولی در سال‌های بعد، دو سپاه حفاظت هواپیمایی شخصیت‌ها (انصارالمهدی) به صورت مستقل به فعالیت خود ادامه دادند و وظیفه انحصاری این سپاه، محافظت از جان ولی فقیه تعیین شد. اعضای این سپاه ۱۲هزار نفر برآورده شده است. فرماندهی سپاه ولی امر از سال ۱۳۸۹بر عهده سرتیپ تمام «ابراهیم جباری» است. پیش از او، «محمدحسین نجات » این وظیفه را تا سال ۱۳۸۹برعهده داشت. «علی مسجدیان» و «خسرو عروج»، دیگر فرماندهان این سپاه بوده‌اند.
 
=== فرماندهی پدافند سایبری سپاه ===
«فرماندهی پدافند سایبری» سپاه که در سال ۱۳۹۳ تاسیس شده است را می‌توان یک سازمان امنیتی در حوزه مجازی توصیف کرد. «نظارت و بررسی جرائم سازمان یافته تروریستی، جاسوسی و اقتصادی و اجتماعی در فضای مجازی»، «مقابله با تخریب نظام فرهنگی و اجتماعی جامعه»، «رصد هتک حرمت و توهین و ارزش‌های انقلابی»، «ارتقای امنیت کاربران فضای مجازی» و «تولید محتوا» از مهم‌ترین دستورکارهای این فرماندهی است. در زیرمجموعه فرماندهی پدافند سایبری، «مرکز بررسی جرایم سازمان یافته سایبری سپاه» و «سایت گرداب» فعال هستند.
 
مرکز بررسی جرائم سازمان یافته سپاه سال ۱۳۸۶ تاسیس شد و به ارتش سایبری هم مشهور شده بود. این مرکز، مدیریت پروژه‌های متعددی چون «مضلین» که شناسایی و تعطیلی سایت‌های پورنوگرافی را در دستور کار داشت و پروژه‌های «فتنه عمیق»، «دارکوب» و «مرصاد» که به رصد سایت‌های سیاسی و فرهنگی منتقد و مخالف جمهوری اسلامی می‌پرداخت را بر عهده داشت. در نتیجه فعالیت‌ها و گزارش‌‌های این مرکز، ده‌ها نفر از فعالان فضای مجازی و مدیران سایت‌ها بازداشت شدند. فرماندهی پدافند سایبری سپاه همچنین پروژه‌های متعددی را در قالب همکاری یا پیمانکاری با «قرارگاه سایبری خیبر» – که یک قرارگاه سایبری متشکل از نیروهای امنیتی وزارت اطلاعات، سپاه و وزارت دفاع است-، دانشگاه امام حسین سپاه و شرکت های مرصاد و نصر – که در حوزه هک فعال هستند- انجام داده است.
 
== [[سازمان اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی|سازمان اطلاعات سپاه]] ==
يك سازمان ترسناک اطلاعاتی است كه در دستگيری و شكنجه و اعدام و ترور مخالفان و در جاسوسی حتی عليه جناح‌های درون رژيم جمهوری اسلامی بيشترين نقش را دارد.<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=z4NmPanL9jI یوتیوب افشای چارت تشکیلاتی اطلاعات سپاه]</ref>
 
اداره اطلاعات سپاه از سال ۱۳۵۸ شروع به کار کرده است. این واحد در ابتدا به نام «واحد اطلاعات و تحقیقات» کار می‌کرد که به عضوگیری برای سپاه و برخورد با مخالفان مشغول بود ولی همان سال ۱۳۵۸ به «اداره اطلاعات» تغییر نام داد و به کارهای اطلاعاتی و امنیتی مشغول شد.
 
سال‌های ۱۳۶۲ و ۱۳۶۳ درگیری‌های سیاسی و امنیتی فراوانی در ساختار سیاسی رخ داد و در نهایت اول مهرماه ۱۳۶۳ با دستور خمینی بخش اعظم واحد اطلاعات سپاه به وزارت اطلاعات واگذار شد. با این وجود در طول سال‌های بعد به ویژه پس از جنگ، اداره اطلاعات سپاه قادر به بازیابی موقعیت سیاسی و امنیتی خود شد و به معاونت اطلاعات تبدیل شد. این معاونت مهرماه سال ۱۳۸۸ در قالب سازمان اطلاعات سپاه به فعالیت خود ادامه داد.
 
رییس سازمان اطلاعات سپاه توسط [[علی خامنه‌ای]] منصوب می‌شود. تاکنون درباره چهار رکن این سازمان یعنی «جانشین رئیس سازمان»، «معاونت بررسی و عملیات روانی»، «فرماندهی سایبری» و «معاونت عملیات» اطلاعات محدودی منتشر شده است. همچنین بر اساس اطلاعاتی که آبان ۱۳۹۳ توسط وب سایت سحام نیوز منتشر شده، «اداره کارآمدی» نیز در زیرمجموعه سازمان اطلاعات سپاه فعال است. این اداره شامل زیرمجموعه‌هایی با عنوان «خانه‌های امن» است که به ایجاد سیستم‌های موازی برای هر وزارتخانه به رصد فعالیت‌های وزارتخانه‌های دولت و اقدامات تخریبی علیه آن وزارتخانه مشغول هستند. خانه‌های امن با تابلوهای پوششی مثل موسسه‌های فرهنگی و علمی و رسانه‌ای در حال فعالیت هستند. طبق اصلاحیه ماده ۳ قانون آیین دادرسی کیفری، مصوب ۲۴خرداد ۱۳۹۴ مجلس شورای اسلامی، سازمان اطلاعات سپاه، ضابط قوه قضاییه است.
 
«حسین طائب» از سال ۱۳۸۸ تاکنون (۱۳۹۸) فرمانده سازمان اطلاعات سپاه است.
 
=== مرکز مطالعات راهبردی سپاه: ===
مرکز مطالعات راهبردی در ۲۹ مرداد ماه ۱۳۸۴ به دستور علی خامنه‌ای، تشکیل شد. هدف از تشکیل این مرکز، «تعیین راهبردهای عمومی سپاه» اعلام شده است. تشکیل این مرکز منجر به تعیین فعالیت‌های استراتژیک، راهبردی و سیاستگذاری سپاه در یک مجموعه مرتبط با سپاه شده است. به گفته «محمدعلی جعفری»، فرمانده کل سپاه، رصد تغییرات محیطی در اطراف کشور و ترسیم استراتژی‌های اصلی سپاه برای جهت‌گیری حرکتی این نهاد نظامی یکی از وظایف اصلی این مرکز است.
 
این مرکز همچنین طرحی با عنوان «طرح راهبردی غدیر» را با ۱۲ هدف و ۵۱ راهبرد تهیه کرده است که شامل رسالت، ماموریت و دکترین، تهدیدات و سازماندهی سپاه است. مجموعه این فعالیت‌ها در راستای «طرح تحول و تعالی» سپاه صورت می‌گیرد. طرح تحول و تعالی سپاه شامل ۱۲ ماموریت و ۱۵۱ راهبرد است. این طرح از سال ۱۳۷۸ در سپاه به دستور خامنه‌ای تنظیم و اجرایی شده است.
 
مرکز مطالعات راهبردی سپاه در حال حاضر در برخی معاونت‌های سپاه پاسداران دارای دفتر است و در حال گسترش تشکیلات خودش است. نخستین رییس این مرکز، محمدعلی جعفری بود. او سال ۱۳۸۶ به عنوان فرمانده کل سپاه منصوب شد و «علی‌اکبر احمدیان» از سوی ولی فقیه حکم ریاست این مرکز را دریافت کرد. در حکم صادره برای علی اکبر احمدیان اشاره به پیشنهاد فرمانده سپاه نشده و از او خواسته شده که با فرمانده سپاه در تعامل باشد. بر این اساس می‌توان نتیجه گرفت که این مرکز به طور مستقیم زیر نظر ولی فقیه فعالیت می‌کند.
 
== فعالیت‌های سپاه پاسداران ==
 
=== فعالیتهای اتمی سپاه پاسداران ===
پس از شکست عملیات کربلای ۴ و ۵ محسن رضایی فرمانده وقت سپاه پاسداران در گزارش به خمینی اعلام کرد: کسب آمادگی مجدد برای انجام عملیات آفندی و بسیج نیرو نیازمند ۵ سال وقت است.
 
به‌دنبال این شکست بود که دستیابی به‌بمب هسته‌یی به‌عنوان ضرورت پیروزی در جنگ برای رژیم ایران مطرح شد.
 
خمینی این ضرورت را طی سخنانی در سال‌خطاب به مسئولان انرژی اتمی و سپاه پاسداران مطرح کرد. به‌دنبال اعلام این ضرورت توسط خمینی محسن رضایی فرمانده وقت سپاه پاسداران، دستیابی به‌سلاح هسته‌یی را در دستور کار جدی سپاه پاسداران قرار داد و اقدامات زیر را انحام داد:
# مرکز تحقیقات سپاه برای دستیابی به‌علم و تکنیک سلاح هسته‌یی، ارتباطات فعالی با کشورهای روسیه و پاکستان برقرار کرد و مذاکرات و همکاریهایی با این دو کشور داشت.
# از سال‌  یکی از مراکز تحقیقات هسته‌یی سپاه تحت پوش «مرکز آموزشی کادر فنی دریایی سپاه» فعال شد. محل این مرکز در نزدیکی نیاوران (تهران) بود که رابطه فعالی با روسیه و پاکستان در زمینه‌ی هسته‌یی داشت.
# در سال‌ ۱۳۶۵ پاکستان یک موافقتنامه همکاری هسته‌یی با ایران منعقد کرد که متخصصان ایران برای دیدن دوره آموزشی به پاکستان رفتند.
# ارتباط با عبدالقادرخان (پدر اتمی پاکستان) در بهمن سال‌ ۱۳۶۵ و ابتدای سال ۱۳۶۶ زمانی‌که عبدالقادر‌خان از دو مرکز هسته‌ای ایران در تهران و بوشهر دیدار کرد، برقرار شد. سه نفر از مقامات سپاه پاسداران حداقل دوبار در تهران با عبدالقادرخان ملاقات کردند. سرپرست هیأت ملاقات‌کننده سپاه، محمد سلامی، رئیس مرکز تحقیقات سپاه پاسداران بود. در آن زمان مأموریت اصلی مرکز تحقیقات سپاه، کار تحقیقاتی در زمینه سلاح هسته‌یی بود.<ref>[http://revolution.pchi.ir/show.php?page=contents&id=11825 موسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی مقاله‌ی انقلاب، جنگ و انرژی هسته‌ای]</ref>
# محسن رضایی، فرمانده وقت سپاه، در ملاقات با سه نفر از استادان فیزیک دانشگاه کرمان، از آنها خواست که جهت ساخت بخشهای مختلف سلاح هسته‌یی همکاری کنند و به آنها قول داد که هشتصد میلیون دلار جهت تحقیقات تولید سلاح هسته‌یی اختصاص می‌دهد.
# محسن رضایی از این سه نفر می‌خواهد که از آن پس در تعطیلات آخر هفته با هواپیما به تهران بروند و به این ترتیب آنها مدتها هر هفته به تهران رفته و در آن‌جا به یکی از مراکز تحقیقات سپاه در اطراف لویزان، موسوم به «مرکز آموزشی کادر فنی دریایی سپاه» برده می‌شدند. در این مرکز درمورد تحقیقات لیزری در غنی‌سازی هسته‌یی تحقیق می‌شد.
# در همان زمان سه استاد فوق‌الذکر، جهت دستیابی به‌علم و تکنیک هسته‌یی، به چند مأموریت خارج کشور در ایتالیا، آلمان و ژاپن فرستاده شدند. ازجمله در سال‌آنها به ایتالیا فرستاده شده و از دو مرکز اتمی ایتالیا بازدید کردند. یکی از این مراکز در شهر پدوا واقع شده بود. این نفرات در آن‌جا از سه شتاب‌دهنده نوترون بازدید به عمل آورند. این مسافرت تحت پوشش مرکز تحقیقات فیزیک صورت گرفت در حالی‌که هزینه بلیت هواپیما را سپاه پرداخته بود. در پایان این بازدیدها، آنها نقشه‌های آزمایشگاههای مختلف این مراکز را دریافت کرده و بعد از بازگشت در اختیار سپاه پاسداران قرار دادند.
# از سال ۱۳۶۶ سپاه پاسداران در چندین دانشگاه ایران دفاتر تحقیقات هسته‌یی ایجاد می‌کند که مهمترین آنها در دانشگاه تهران و دانشگاه شیراز بود. یک نمونه از اقدامات سپاه جهت استخدام متخصصان هسته‌یی، استخدام ۱۴نفر از فارغ‌التحصیلان دانشگاه صنعتی شریف با حقوق اولیه ۶ هزار دلار در ماه بود. در‌حالی‌که حقوق متخصصان سازمان انرژی اتمی در این زمان کمتر از این مبلغ بود.
# در سالهای ۱۳۶۶ تا ۱۳۷۱ طرحهای آزمایش‌های مربوط به ایمپلوژن (انفجار مقدماتی انفجار هسته‌یی) در پادگان سپاه پاسداران دنبال می‌شد. یک آزمایش اولیه ایمپلوژن در یکی از پادگانهای سپاه واقع در کرمان صورت گرفت. مطابق اظهارات یک شاهد عینی، آنها با استفاده از لوله توپ این آزمایش را انجام دادند. در داخل یک لوله توپ که قطر خارجی آن ۲۵ سانتیمتر بود چند لوله گذاشته بودند به‌طوری‌که قطر لوله داخلی ۶ یا ۷ سانتیمتر بود و سپس مقداری تی.ان.تی را داخل آن گذاشته و دو طرف آن‌را بسته و آزمایش انفجار ایمپلوژن صورت گرفت. آزمایش ایمپلوژن در همین پادگان تا چند سال بعد ادامه داشت تا این‌که در سال‌...این فعالیتها به وزارت دفاع منتقل شد.<ref>[https://www.mojahedin.org/news/22762 سایت سازمان مجاهدین خلق ایران مقاله سپاه پاسداران بازوی اصلی سرکوب...]</ref>
 
=== فعالیتهای اقتصادی سپاه ===
بر اساس تحقیقات مؤسسه رند، سپاه پاسداران ایران از زمان پایان جنگ ایران و عراق تاکنون با انعقاد ۷۶۵۰ قرارداد از طریق مؤسسات وابسته به خود فعالیت‌های اقتصادی گسترده‌ای داشته‌است. موقعیت ویژهُ سپاه، این نهاد را از شرکت در مزایده‌های اقتصادی برای خرید سهام شرکت‌ها بی‌نیاز کرده‌است و این مسئله موجب رنجش بخش خصوصی شده‌است. همچنین به دلیل انحصارگرایی شرکت‌های زیر مجموعه قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا سپاه در اجرای پروژه‌های نفتی، شرکت‌های مهندسی سازه و ناموران، بعنوان دو شرکت بزرگ طراحی و مهندسی و با سابقه در ایران، در آستانهٔ ورشکستگی قرار گرفتند.
 
روزآنلاین از تحلیل‌گران اقتصادی ایران نقل کرده که درآمد حاصل از فعالیت سپاه در «عرصه‌های غیرقانونی اقتصاد» تا ۱۲ میلیون دلار در سال می‌رسد. البته هیچ گزارش مالی درباره فعالیت‌های اقتصادی سپاه منتشر نمی‌شود و بودجه آن نیز محرمانه‌است.
 
این نهاد در حوزه‌های نفت و گاز، راه سازی، سدسازی و ساخت تونل، کشاورزی، مخابرات (به عنوان سهامدار عمده شرکت مخابرات ایران)، ساختمان سازی و حتی جراحی‌های سرپایی با لیزر حضور فعال دارد. به علاوه با در اختیار داشتن ۴۵٪ سهام شرکت بهمن در تولید خودروی مزدا شریک است. گفته می‌شود قاچاق بنزین جیره‌بندی شده از طریق استان هرمزگان تحت نظارت تعدادی از فرماندهان سپاه انجام می‌گیرد. همچنین علی لاریجانی در نشستی با فرماندهان و مسئولین قرارگاه خاتم‌الانبیا به آنان توصیه کرد که فعالیت‌های سپاه پاسداران رقابت‌سوز نباشد بلکه به دنبال رقابت‌سازی باشد.<ref>لوموند: مقاله، رشد مجتمع‌های صنعتی - نظامی</ref>
 
یکی از نمایندگان مجلس ایران در جلسه علنی مجلس، در مورد وجود ۶۰ بندر غیرقانونی متعلق به این نهاد نظامی دست به افشاگری زد.
 
قرارداد ۲۰ میلیارد دلاری با سوریه
 
سوريه ما به ازای هزينه هايی كه رژيم ایران در سوريه كرده است، در ۱۷ ماه ژانويه ۲۱۰۷ توافقنامه اي توسط نخست وزير سوريه (عماد خميس) با اسحاق جهانگيری معاون اول رئيس جمهور امضا كرد كه ديون رژيم سوريه به رژيم ايران طي بيش از ۲۵سال (قابل تمديد تا ۴۰ سال)  را برگرداند. اين طرح شامل ۶ قرارداد بزرگ ميباشد.
 
حجم مبلغ توافقنامه : حجم پروژه پرداخت ديون سوريه به ایران مبلغی تا سقف ۲۰ ميليارد دلار ارزيابی شده است. اين مبلغ فقط شامل نفت و اعتباراتی است كه رژیم ايران براي سوريه در طی دوره حاكميت بشار اسد، بويژه طی دوره جنگ پرداخته است. از اين مبلغ، هزينه نفت كه رژيم به سوريه داده حداقل حدود ۸ ميليارد دلار ارزيابی شده است. اين مبلغ شامل كمكهای نظامی و تسليحاتی به ارتش و دولت سوريه نميشود كه چند برابر مبالغ فوق است.
 
قرارگاه خاتم الانبياء سپاه پيمانكار طرح در سوريه: طبق دستور خامنه‌ای و مصوبه شورايعالی امنيت ملی، پيمانكار اين طرح قرارگاه خاتم الانبياء (ارگان مهندسی كل سپاه پاسداران) به رياست سرتيپ پاسدار عبادالله عبدالهی است و كليه فعاليتهای اقتصادی مربوط به اين پروژه در سوريه تحت كنترل اين قرارگاه صورت ميگيرد.
 
انتصاب پاسدار سرتيپ دهقان: پاسدار سرتيپ دهقان (وي هم نام وزير دفاع حسين دهقان است) از طرف قرارگاه خاتم الانبياء به عنوان مدير اين پروژه در سوريه مشخص شده است. دهقان قبلا در لبنان پروژه های قرارگاه خاتم الانبياء را دنبال ميكرده است و پروژه ساخت ۲۸۰ آپارتمان بلند در لبنان را به اتمام رسانده است. وی از طرف رئيس قرارگاه سازندگی خاتم سرتيپ پاسدار عبدالله عبداللهی اختيارات تام برای پيشبرد اين پروژه در سوريه را دارد.
 
شركت نيرو گستر نماينده قرارگاه خاتم الانبياء: قرارگاه خاتم الانبياء سپاه پاسداران، شركت نيرو گستر از شركتهاي زير مجموعه اين قرارگاه را مامور پيشبرد كل اين طرح قرار داده است. رئيس اين شركت سرتيپ پاسدار امان الله زارع است و كارهاي تخصصی آن توسط مهندس صابری دنبال ميشود.
 
=== سد سازیهای سپاه ===
اولین سد در ایران، سد گلپایگان بود که در ۱۳۲۳ مورد مطالعه قرارگرفت وسپس عملیات ساختمانی اش از ۱۳۲۶ شروع شده ودر سال ۱۳۳۶ به بهره برداری رسید. از آنزمان تا بامروز ۵۵۴ سد متوسط وبزرگ در ایران ساخته شده است. قبل از انقلاب حجم کل سدها ۱۲ میلیارد مترمکعب بود در حالی که طبق آماردولتی این میزان در زمان کنونی به ۴۰ میلیارد و ۷۰۰ میلیون متر مکعب رسیده است. به بیان دیگر در سی سال اخیرو بخصوص بعداز جنگ ایران وعراق میزان سدسازی بسرعت گسترش یافت. در واقع طی جنگ ایران و عراق، سپاه پاسداران تجربه های بسیاری در ساختن خاکریزهای خط مقدم و سنگر ها و پناهگاه به دست آورد. در پایان جنگ، کادر رهبری سپاه پاسداران تلاش کرد تاموقعیت خود را تحکیم کرده واز طریق گسترش نقش نظامی به بستر اقتصادی امتیازات خویش را نگهدارد. برای تحقق این استراتژی، مجموعه قرارگاه خاتم الانبیا باهدف «آب‌رسانی، صدور نفت و گاز، پروژه‌های سدسازی، انتقال آب و نیرو و راه‌سازی» بوجود آمد. قرارگاه را با نام اختصاری قرب نام نهاده شد.
 
رهبری سپا ه شرکت ساختمانی “قرب” رابا زیر مجموعه قرارگاه خاتم الانبیا سامان داد تا از تجربه های دوران جنگ برای دوران بعدی در زمینه سدسازی استفاده کند. گروه تخصصی کربلا، گروه تخصصی نوح، گروه تخصصی قائم، گروه تخصصی نیروگستر، گرو تخصصی رجائی، گروه تخصصی سماوات، گروه تخصصی کوثر، شرکت مهندسی نفت و گاز سپانیر، شرکت مهندسی سپاسد، موسسه نور، موسسه سماء، موسسه مشاور ایمن سازان و غیره از نهادهای وابسته به قرارگاه میباشند. در راس این شرکت بزرگ رئیس هیأت مدیره، سرلشگر محمد علی جعفری، فرمانده سپاه پاسداران قرارگرفت. باقی اعضای هیأت مدیره عبارت اند از: فرمانده نیروهای مشترک رؤسای پنجگانۀ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ( نیروی هوایی سپاه، نیروی زمینی سپاه، نیروی دریایی سپاه، نیروی قدس، و نیروی مقاومت بسیج)، رئیس دانشگاه امام حسین، فرمانده بنیاد همکاری سپاه و رئیس اداره خودکفائی سپاه پاسداران. این شرکت بسیار پرقدرت بوده و همچون یک اقتصاد مافیائی از جمله در زمینه سدسازی عمل میکند. شرکت قرب یکی از بزرگترین و پرنفوذ ترین مقاطعه کاران در ایران ومنطقه است.<ref>[https://outline.stichtingrz.co/archives/32054 سایت تریبون زمانه، ۲۱ شهریور ۱۳۹۲]</ref>
 
سد گتوند علیا که بر روی رودخانه کارون ساخته شده ، بلندترین سد خاکی ایران است که ‌به گفته برخی کارشناسان، معضلات زیست‌محیطی، از جمله شوری آب رود کارون و نابودی زمین‌های کشاورزی را در پی داشته است.
 
کارفرما: شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران،
 
مشاور: شرکت مهندسی مهاب قدس (وابسته به آستان قدس رضوی)<span lang="AR-SA"></span>پیمانکار: گروه سپاسد (وابسته به قرارگاه خاتم الانبیا سپاه پاسداران)
 
تنها ۱۰ روز از زمان آبگیری سد نگذشته بود که شکافهایی در «پتوی رسی» (که بر روی تپه‌های نمکی کشیده بودند)، بوجود آمد و نمکهای سازند گچساران وارد دریاچه سد گتوند شد و این آغازی بر مصائب استان خوزستان و رودخانه کارون بود.
 
با نشست بیش از ۵ متری «پتوی رسی» در صورت وارد شدن تنها بخشی از صدها میلیون تن نمک موجود در معدن به رودخانه کارون، شوری این رودخانه می تواند به چند برابر خلیج فارس برسد.<span lang="AR-SA"></span>
 
میزان نمک حل شده در عمق پایین دریاجه پشت سد گتوند اکنون بیش از ۱۰ برابر شوری آب اقیانوس برآورد می‌شود.(نمک اقیانوس ۲۸ تا ۳۰ گرم در لیتر است، ولی در لایه های تحتانی سد گتوند به ۳۰۰ گرم در هر لیتر می رسد).<ref>[[سایت پایگاه خبری و تحلیلی بانک وصنعت مقاله همه چیز درباره سد گتوند|سایت پایگاه خبری و تحلیلی بانک وصنعت، مقاله: همه چیز درباره سد گتوند]]</ref>
 
=== پولشویی در بحرین ===
در ماه مارس سال ۲۰۱۰ یک شبکه پولشویی در کشورهای عربی که گفته میشد زیرنظر سپاه پاسداران فعالیت می‌کرده توسط مقامات بحرینی و کویتی کشف شد. گفته میشد این پول از طریق قاچاق مواد مخدر بدست می‌آمده‌است. منصور بن رجب وزیر کشور بحرین در ۲۳ مارس با حکم پادشاه این کشور از مقام خود برکنار و به جرم پولشویی و همکاری با سپاه بازداشت شد.این برای اولین بار در تاریخ بحرین بود که یک وزیر به اتهام مالی دستگیر می‌شد. به ادعای برخی از رسانه‌ها علی جنتی سفیر ایران در کویت و فرزند احمد جنتی در این پولشویی و فساد مالی دست داشته‌است. ولی علی جنتی این ادعا را بی اساس دانست و از آن اظهار بی اطلاعی کرد. او همچنین گفت سپاه نیاز به پولشویی ندارد. امیرحسین عبدالهیان سفیر ایران در بحرین نیز این اتهامات را رد کرد.<ref>[https://www.bbc.com/persian/iran/2010/03/100323_l07_bahrainandiran_bahrainstateminister سایت بی بی سی فارسی ۳ فروردین ۱۳۸۹]</ref>
 
=== رانت‌های بانکی سپاه ===
اعطای وام با بهره استثنائی از سوی بانک ملّی به سپاه; به عنوان نمونه در دهه ۲۰۰۰ نیروی ویژه قدس وابسته به سپاه در عرض چهار سال ۱۰۰ میلیون دلار از این بانک وام گرفت. در رأس مؤسساتی که پس از انقلاب و با بودجه دولتی تشکیل شد اغلب فرماندهان سپاه قرار گرفتند. قرارداد یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلاری احداث خط لوله گاز از منطقه عسلویه به ایرانشهر در استان سیستان و بلوچستان، بدون رعایت قوانین مربوط به برگزاری مناقصه، برگزار و این امتیاز به طور ویژه به سپاه داده شد . گروه مهندسی سپاه، قرارداد ۲٫۳ میلیارد دلاری توسعه یک میدان گازی را در خلیج فارس از آن خود کرد. قراداد ۱٫۳ میلیارد دلاری ساخت لوله گازی میان ایران و پاکستان توسط سپاه گرفته شد.<ref>[https://www.bbc.com/persian/business/story/2006/06/060608_mj-ka-sepah-contract.shtml بی بی سی فارسی ۸ ژوئن ۲۰۰۶]</ref>
 
=== نهادهای اقتصادی تحت نظر سپاه ===
«بنیاد تعاون سپاه»  در تاریخ اول شهریور ۱۳۶۵ تاسیس شد. بر اساس اساسنامه بنیاد تعاون سپاه، این بنیاد، یک نهاد غیرانتفاعی وابسته به سپاه است که توسط هیات امنا اداره می‌شود. اعضای هیات امنای این بنیاد توسط ولی فقیه منصوب می‌شوند. تشکیل شعبه یا موسسه تابعه بنیاد تعاون سپاه در خارج از ایران نیز نیازمند تصویب ولی فقیه است.
 
اهداف تشکیل بنیاد عبارتند از «تامین نیازمندی‌های پرسنل کادر ثابت سپاه در ابعاد مسکن و وام»، «پشتیبانی از تعاونی‌های مسکن زمین» از طریق تامین زمین و تولید و عرضه مصالح و محصولات ساختمان‌سازی. این بنیاد حق فعالیت در حوزه نظامی و تجهیزات نظامی را ندارد. درآمد آن پس از کسر هزینه‌های جاری و سرمایه‌گذاری باید صرف امور خدماتی وام مسکن پرسنل کادر ثابت سپاه و بسیج شود. منابع درآمدی بنیاد عبارتند از «درآمدهای ناشی از فعالیت‌های تولیدی، عمرانی و تجاری بنیاد، کمک‌های دریافتی از سپاه، درآمدهای ناشی از مشارکت با سایر مراکز، کمک‌ها و وام‌های بانکی و وجوه دریافتی قرض‌الحسنه».
 
بر اساس اساسنامه، کلیه سرمایه و دارایی‌های بنیاد تعاون سپاه متعلق به ولی فقیه بوده و در صورت انحلال بنیاد، پس از تسویه، کلیه مایملک و دارایی‌های این بنیاد در اختیار ولی فقیه قرار خواهد گرفت. اساسنامه بنیاد تعاون سپاه در اردیبهشت ۱۳۷۲ به تصویب خامنه‌ای رسیده است.
 
هیات امنا:
 
ریاست هیات امنای بنیاد تعاون سپاه با فرمانده کل سپاه است. علاوه بر او «نماینده ولی فقیه در سپاه، رئیس ستاد مشترک سپاه، فرمانده سازمان بسیج، فرماندهان نیروهای زمینی و دریایی، فرمانده نیروی هوافضای سپاه، رئيس سازمان حفاظت اطلاعات سپاه و یک پاسدار به انتخاب رئیس ستاد کل نیروهای مسلح» اعضای هیات امنای بنیاد تعاون سپاه را تشکیل مي‌دهند.
 
مدیرعامل:
 
مدیرعامل بنیاد تعاون سپاه، بالاترین مقام اجرایی این نهاد است و با پیشنهاد هیات مدیره و تصویب هیات امنا به مدت دو سال این مسئولیت را بر عهده می‌گیرد. حکم مدیرعاملی بنیاد تعاون سپاه توسط فرمانده سپاه پاسداران در مقام رئيس هیات امنای بنیاد، صادر و ابلاغ می‌شود. قائم مقام بنیاد تعاون سپاه نیز با حکم فرمانده سپاه منصوب می‌شود. «محسن رفیق دوست»، «اکبر غمخوار»، «احمد وحید دستجردی»، «اصغر صالحی اصفهانی»، «پرویز فتاح» و «مجید خراسانی»، مدیران عامل بنیاد تعاون سپاه بوده‌اند.
 
فعالیت‌های اقتصادی:
 
بنیاد تعاون سپاه در حوزه مسکن، مخابرات، خودرو، بانک‌داری و موسسات مالی، کشاورزی و غذایی، صنعت و معدن فعال است. در زیرمجموعه بنیاد تعاون سپاه، ۲۴ شرکت تعاونی مسکن در استان‌های مختلف ایران مشغول به فعالیت هستند. از دیگر نهادهای مالی مهم که بنیاد تعاون سپاه در آن سرمایه‌گذاری کرده است،‌ «بانک انصار» است. این بنیاد همچنین در بانک‌های «مهراقتصاد ایرانیان» و موسسه مالی و اعتباری «ثامن» نیز جزو سهامداران اصلی است.
 
در حوزه مخابرات، مهم‌ترین شرکت وابسته به بنیاد تعاون سپاه، شرکت «شهریار مهستان» است. شرکت صنایع معدنی شهاب سنگ، کشت و صنعت فردوس، شرکت ایرانیان اطلس که در حوزه مسکن فعال است، شرکت سرمایه‌گذاری نگین خاتم و شرکت توسعه اعتماد مبین که از سرمایه‌گذاران فعال در حوزه بانکی و مالی از جمله بانک انصار و صرافی انصار هستند. «جهاد خانه‌سازی رزمندگان» و موسسه آموزشی و پشتیبانی «دستواره»، نیز زیرمجموعه بنیاد تعاون سپاه هستند.
 
ارزیابی دقیق فعالیت شرکت‌های وابسته به بنیاد تعاون سپاه غیرممکن است. مدیران این بنیاد به طور مداوم به خرید و فروش سهام و جابه‌جایی از شرکت‌ها و تاسیس شرکت‌های مختلف مشغول هستند. بنیاد تعاون سپاه در فهرست تحریم‌های اقتصادی آمریکا قرار دارد و بخشی از تغییر و تحولات اقتصادی این بنیاد برای فرار کردن از تله تحریم‌ها و ناشناس ماندن است. بخش مهمی از فعالیت‌های اقتصادی بنیاد تعاون سپاه توسط «هلدینگ اقتصادی یاس» هدایت می‌شد. این هولدینگ پس از تشکیل یک پرونده فساد ۱۳۰۰۰ هزار میلیارد تومانی منحل شده و انبوه شرکت‌های زیرمجموعه آن سرنوشتی نامعلوم دارند.<ref>[https://www.radiofarda.com/a/corruption-axis-in-irgc-intelligence-organization/29917162.html سایت رادیو فردا، مقاله: مثلث فساد در سازمان اطلاعات سپاه] </ref>
 
جزئیات شرکتهای وابسته به بنیاد تعاون سپاه به شرح زیر است:
 
بانک انصار: در دهه اول انقلاب با نام «صندوق قرض‌الحسنه انصارالمجاهدین» با هدف ارائه وام‌های بدون بهره به جانبازان و اعضای فعال وظیفه سپاه و بسیج و خانواده‌های آنها راه‌اندازی شد. این  مؤسسه به عنوان یکی از شرکت‌های وابسته به بنیاد تعاون سپاه در سال ۱۳۶۴ فعالیت خود را آغاز کرد. در سال ۱۳۸۷ به علت نگرانی بانک مرکزی در مورد عدم پاسخ‌گویی  مؤسسات مالی و اعتباری بدون مجوز و در راستای شفافیت‌سازی بانکی، این موسسه به بانک انصار تبدیل شد. براساس تارنمای انصار، این بانک دارای ۶۷۰ شعبه در سراسر ایران است. بدهی این بانک پس از ادغام ۵۰ هزار میلیارد تومان برآورد شده است.<ref>[https://news.mojahedin.org/i/%D8%BA%D8%A7%D8%B1%D8%AA-%DA%86%D9%86%D8%AF-%D8%AC%D8%A7%D9%86%D8%A8%D9%87-%D8%A8%D8%A7%D9%86%DA%A9%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AE%D8%A7%D9%85%D9%86%D9%87-%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%87-%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8 سایت سازمان مجاهدین خلق ایران ۱۶ مهر ۱۳۹۸]</ref>
 
شرکت ایرانیان اطلس:
 
این شرکت در سال ۱۳۶۵ به عنوان «شرکت بازرگانی و صنعتی ایران اطلس» با هدف فعالیت تجاری و صنعتی تاسیس شد. از سال ۱۳۸۴، این شرکت فعالیت خود را در ساخت ساختمان‌ها و مجتمع‌های مسکونی، عمومی و تجاری و همچنین سرمایه‌گذاری در صنعت ساخت و ساز گسترش داد. سها‌مدار اصلی این شرکت، بانک انصار وابسته به بنیاد تعاون سپاه است. این شرکت یک پیمان‌کار اصلی در «پروژه اطلس مال» بوده و همچنین به عنوان پیمانکار همکار قرارگاه خاتم الانبیا در پروژه «مترو حقانی» به شمار می‌آید.
 
شرکت توسعه اعتماد مبین:
 
 این شرکت، یک شرکت تابعه بنیاد تعاون سپاه در حوزه فناوری ارتباطات و مخابرات است که در سال ۱۳۸۳، به نام شرکت سرمایه گذاری توسعه اعتماد تشکیل شد. در سال ۱۳۸۸،این شرکت با یک شرکت وابسته دیگر به بنیاد تعاون سپاه،شرکت شهریار مهستان،  کنسرسیوم اعتماد مبین را تشکیل داده و همراه با شرکت تابعه ستاد فرمان امام، شرکت گسترش الکترونیک مبین ایران، به خرید سهم ۵۱ درصدی شرکت مخابرات ایران  به ارزش بیش از۸ میلیارد دلار اقدام نمود. در مهر ماه سال ۱۳۹۷، رسانه های ایران گزارش دادند که بنیاد تعاون سپاه از سهامداری کنسرسیوم اعتماد مبین، کناره گیری و سهم خود را در شرکت مخابرات ایران و گذار می کند. در همین حال جزئیات  چندانی از چگونگی این  واگذاری هنوز در دسترس نیست.
 
شرکت سرمایه گذاری نگین حاتم:
 
این شرکت، پس از آنکه بانک انصار در تابستان سال ۱۳۹۰ سهام خود را به بازار بورس تهران عرضه کرد، یکی از مهم‌ترین سهامداران بانک انصار شد.
 
شرکت نوین پدیده:
 
بر اساس تارنمای شرکت نوین پدیده، این شرکت «یکی از شرکت‎‏های زیرمجموعه بانک انصار است که زمینه فعالیت آن در حوزه اجرا و ارائه خدمات است. خدمات ارائه‌ شده این شرکت مانند خدمات نظافت، پذیرایی و تشریفات، تحصیلداری، امور اداری، امور مهندسی و نگهبانی است که با توجه به گسترش بانک انصار و تعدد شعب در سطح کشور در حال حاضر تعداد زیادی نیروی انسانی در آن مشغول خدمت می ‏باشند.»
 
شرکت حفیظ سامانه:
 
این شرکت در سال۱۳۷۹ تاسیس شد و درزمینه‌های «طراحی سیستم‌ها و فرآیندهای سازمانی، حسابرسی و همچنین تحلیل و طراحی و استقرار نرم‌افزارهای MIS در حوزه‌های دولتی، بازرگانی و پیمانکاری مشغول به فعالیت شد.» برخی مشتریان این شرکت عبارتند از: بانک انصار، مؤسسه مالی و اعتباری  قوانین، بنیاد تعاون سپاه، شرکت صنایع غذایی مائده، دانشگاه امام حسین، دانشگاه بقیه‌الله،  بیمارستان بقیه‌الله و درمانگاه‌های زیر مجموعه،  شرکت‌های خانه‌سازی رزمندگان، شرکت ایرانیان اطلس و شرکت‌های تابعه.
 
شرکت شهریار مهستان:
 
این شرکت، یک شرکت تابعه بنیاد تعاون سپاه در حوزه فنا وری ارتباطات و مخابرات است. در سال ۱۳۸۸، این شرکت با یک شرکت وابسته دیگر به بنیاد تعاون سپاه،شرکت توسعه اعتماد، کنسرسیوم اعتماد مبین را تشکیل داده و همراه با شرکت تابعه ستاد فرمان امام، شرکت گسترش الکترونیک مبین ایران، به به خرید سهم۵۱ درصدی شرکت مخابرات ایران  به ارزش بیش از ۸ میلیارد دلار اقدام نمود. در مهر ماه سال ۱۳۹۷، رسانه های ایران گزارش دادند که بنیاد تعاون سپاه از کنسرسیوم اعتماد مبین کناره گیری کرده و  سهم خود را در شرکت مخابرات ایران و گذار می کند. در همین حال جزئیات  چندانی از چگونگی این  واگذاری هنوز در دسترس نیست و به نقل از رسانه های ایران این اقدام در راستای فرمان ستاد مشترک نیروهای مسلح صورت می گیرد.
 
شرکت صنایع معدنی شهاب سنگ:
 
این شرکت در سال ۱۳۷۰ با هدف کاوش، استخراج و فرآوری مواد معدنی تاسیس شد. این شرکت یکی از مهم‌ترین تامین‌کنندگان سنگ‌های تزئینی در کشور است. براساس تارنمای «شرکت شهاب سنگ»، این شرکت بخش عمده‌ای از تقاضای داخلی و خارجی را با بهره‌گیری از معادن بزرگ موجود در استان‌های ایران تامین می‌کند. این شرکت متعلق به بنیاد تعاون سپاه و همچنین سهام‌دار جهاد خانه‌سازی رزمندگان است.
 
صرافی انصار:  «صرافی انصار» در سال ۱۳۹۰ با هدف ارتقای ظرفیت‌های مالی بین‌المللی و بانک‌داری تاسیس شد. این صرافی به ارائه خدمات برای خرید و فروش ارزهای خارجی، طلا، نقره و انتقال پول می‌پردازد.
 
کشت و صنعت فردوس:
 
این شرکت متعلق به بنیاد تعاون سپاه است و در پرورش طیور، ماهیگیری ، کشت داروی گیاهی و برنج، پرورش ماهی و پرورش بوقلمون مشارکت دارد.
 
هتل پنج ستاره «مدینه‌الرضا»:
 
۴۵۰ اتاق دارد در ۴۶ هزار متر مربع و در ۱۶ طبقه در سال ۱۳۹۲ به بهره‌برداری رسیده است. این هتل تنها ۱۵۰ متر با آرامگاه امام هشتم شیعیان فاصله دارد که قرار گرفتن در چنین موقعیتی نیاز به توان مالی و لابی‌های قدرتمندی است.
 
مؤسسه مالی و اعتباری ثامن:
 
این موسسه در سال ۱۳۷۶ تاسیس شد. مالکیت این مؤسسه از سال ۱۳۸۶ محل اختلاف قانونی بین ۹۰۰ عضو سپاه پاسداران و ارگان سپاه پاسداران بوده است. «این ۹۰۰ نفر برای حکمیت در حل اختلاف بین پاسداران سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به ۵۱ نماینده خود که اشخاص حقیقی بودند وکالت دادند، اما سپاه با وکالت‌نامه‌های ماخوذه تعاونی اعتبار ثامن‌الائمه را به نام ۴۶ شرکت از شرکت های وابسته به بنیاد تعاون سپاه واگذار کرد.»  به نظر می‌رسید این مؤسسه  در سال ۱۳۹۶ ورشکسته شده است. این مساله همراه با خبر ادغام این موسسه با بانک کوثر و بانک مهر اقتصاد، باعث اعتراض  گسترده اعضای حسابدار ثامن شد که خواستار بازگشت پول خود بودند. در اردیبهشت ماه ۱۳۹۷ ، رسانه‌های ایران از ادغام موسسه ثامن در بانک انصار خبر دادند. این طرح از سوی بانک مرکزی و به منظور مقابله با بحران بانکی ناشی از فعالیت موسسه اعتباری و مالی بدون مجوز به خصوص موسسه‌های مالی و اعتباری وابسته به نیروهای نظامی و امنیتی صورت گرفته است.
 
=== نهادهای تحت امر سپاه ===
دفتر سیاسی سپاه:
 
سابقه تشکیل دفتر سیاسی سپاه که «اداره سیاسی سپاه» هم خوانده می‌شود، به سال ۱۳۵۸ باز می‌گردد. این دفتر طبق بند ۲۸ اساسنامه سپاه، جزو مجموعه فرماندهی کل سپاه است و مسئولیت «گردآوری و تدوین و تحلیل اخبار و رویدادهای سیاسی» را بر عهده دارد ولی در جریان تغییرات داخلی ساختار سپاه، مسئولیت این دفتر بر عهده «نمایندگی ولی فقیه در سپاه» قرار گرفته است. بولتن «رویدادها و تحلیل‌ها» یکی از مهم‌ترین نشریات داخلی سپاه است که توسط دفتر سیاسی سپاه منتشر می‌شود. این بولتن دارای دو طبقه‌بندی خیلی محرمانه (ویژه فرماندهان سپاه) و عمومی (ویژه رده‌های مختلف سپاه) است. این دفتر همچنین روزنامه جوان و هفته‌نامه صبح صادق را منتشر می‌کند. «سایت بصیرت» نیز به این دفتر وابسته است.
 
هیات عالی اندیشه‌ورزی:
 
«هیات‌ عالی اندیشه‌ورزی» که زیرمجموعه فرمانده کل سپاه فعالیت‌ می‌کند، از اردیبهشت ۱۳۹۶ فعالیت خود را شروع کرده است. «خامنه‌ای» با تاکید بر تشکیل این هیات‌ها در سطح بدنه و راس، «طراحی برای ماموریت‌های مختلف اعم از جنگ سخت و جنگ نرم، سازندگی و خدمات‌رسانی» را وظیفه این هیات‌ها اعلام کرده است.
 
خبرگزاری تسنیم :
 
از سال ۱۳۹۱ با هدف پوشش دادن به اخبار کشورهای مورد هدف در سیاستهای توسعه طلبی رژیم ایران تاسیس شد. امتیاز این خبرگزاری متعلق به موسسه «آتی‌سازان فرهنگ تسنیم» است.
 
روزنامه جوان:
 
روزنامه «جوان» از سال ۱۳۷۷ فعالیت خود را شروع کرد. این روزنامه وابسته به دفتر سیاسی سپاه است و هر روز صبح منتشر می‌شود. مدیر عامل این روزنامه «عبدالله گنجی»، ازجناح تندروی «اصولگرا» است.
 
نهادهای علمی ، آموزشی و پزشکی
 
دانشگاه جامع امام حسین
 
دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله
 
بیمارستان قلب جماران
 
بیمارستان نجمیه
 
بیمارستان بقیه‌الله
 
دانشگاه جامع امام حسین:
 
سابقه تاسیس «دانشگاه جامع امام حسین» که مهم‌ترین نهاد آموزش عالی سپاه محسوب می‌شود، به سال ۱۳۶۵ باز می گردد.
 
ماموریت‌های اصلی این دانشگاه، برگزاری دوره‌های علمی و تخصصی نظامی، ویژه افرادی که قصد استخدام شدن در سپاه دارند و انجام پژوهش‌های نظامی تعریف شده است. دانشگاه جامع امام حسین، علاوه بر پذیرش از طریق کنکور، مجوز برگزاری آزمون مستقل نیز دارد. این دانشگاه در دو مقطع کارشناسی ارشد و دکترا به جذب دانشجو می‌پردازد. دانشجویان در طول تحصیل، کمک هزینه تحصیلی دریافت می‌کنند و پس از پایان تحصیل، به عضویت رسمی سپاه در می‌آیند.
 
این دانشگاه همچنین از طریق دو طرح «کسر خدمت» و «جایگزین خدمت»، به جذب پژوهشگران مشغول است. در طرح کسر خدمت، افرادی که پروژه‌های تحقیقی برای دانشگاه انجام دهند، دو ماه از سربازی‌شان کسر می‌شود. در طرح جایگزین خدمت، نخبگانی که از سوی «بنیاد ملی نخبگان» و «بنیاد نخبگان نیروهای مسلح» معرفی شوند، می‌توانند به جز دوره آموزش رزم مقدماتی، بقیه خدمت‌شان را در قالب طرح تحقیقاتی به عنوان پژوهشگر سپری کنند.
 
هیات امنای دانشگاه امام حسین ۱۳ نفر عضو دارد: فرمانده سپاه، نماینده ولی فقیه در سپاه، وزیر دفاع، وزیر علوم یا نماینده وی، رئيس سازمان برنامه و بودجه یا نماینده وی، روسای ستاد مشترک و نیروی زمینی سپاه، روسای اداره آموزش و نیروی انسانی ستاد مشترک سپاه، دو عضو هیات عملی به پیشنهاد فرمانده سپاه، یک نفر به انتخاب رئيس ستاد کل نیروهای مسلح و فرمانده دانشگاه. فرمانده کل سپاه، رئیس هیات امنا و فرمانده دانشگاه، دبیر هیات امنا هستند.
 
دانشکده‌ها
 
دانشکده‌های وابسته به این دانشگاه عبارتند از: «دانشکده مدیریت و برنامه‌ریزی راهبردی»، «دانشکده فرماندهی و مدیریت ولایت»، «دانشکده فناوری اطلاعات و ارتباطات»، «دانشکده فنی و مهندسی»، «دانشکده علوم پایه»، «دانشکده امام هادی» و «دانشکده پیامبر اعظم» . هر کدام از این دانشگاه‌ها، دارای پژوهشکده هستند. دانشکده امام هادی، وابسته به «سازمان حفاظت اطلاعات» سپاه است و به تربیت نیروهای امنیتی و اطلاعاتی می‌پردازد.
 
جزئیات دانشکده های دانشگاه جامع امام حسین به شرح زیر است:
 
دانشکده پیامبر اعظم:
 
دارای ۶ مرکز تحقیقاتی در زمینه علوم و فناوری و ۳۰ گروه آموزشی و علمی است. این دانشکده به ارائه رشته‌های کارشناسی ارشد در جغرافیا و دفاع مقدس، جغرافیای نظامی، اطلاعات استراتژیک، سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعات دفاع) می پردازد. این دانشکده دارای دو نشریه پژوهشی «آفاق امنیت» و «جغرافیای نظامی» است.
 
پژوهشکده  سایبر الکترونیک:
 
دارای پنج مرکز علمی و فن آوری و ۲۵ گروه پژوهشی و آموزشی است. این دانشکده به ارائه رشته دکترا در زمینه مهندسی برق، جنگ الکترونیک (مخابرات، رادار، الکترومغناطیس) و مدرک کارشناسی ارشد در مهندسی الکترونیک / جنگ الکترونیک  می پردازد. این پژوهشکده  دو نشریه «پدافند الکترونیکی» و «سایبری دفاعی و رعد» را منتشر می‌کند.
 
پژوهشکده علوم دفاعی و امنیتی:
 
دارای چهار مرکز و بیست گروه آموزشی و پژوهشی است. این  دانشکده به ارائه رشته کارشناسی ارشد در «مطالعات دفاعی» می‌پردازد و دارای دو نشریه است: «سیاست دفاعی» و «دفاع مقدس».
 
دانشکده فرماندهی و مدیریت ولایت: دارای یک مرکز علمی  و ۱۲ گروه آموزشی و پژوهشی است. کمیته‌های تحقیقاتی این دانشکده در زمینه آموزش، فرماندهان و مدیران زمین، هوا، دریایی و عرصه مقاومت مردمی فعال هستند. این دانشکده  به ارائه رشته‌های  کارشناسی ارشد در زمینه «مدیریت امور دفاعی» (هوایی، زمین، نیروی دریایی، لجستیک و خدمات رزم و مقاومت مردمی) می‌پردازد.این دانشکده  دارای انتشارات، مدیریت و پژوهش‌های دفاعی است.
 
دانشکده و پژوهشکده امام هادی:
 
دارای یک مرکزعلمی و ۶ گروه تحقیقاتی است. این دانشکده و پژوهشکده به ارائه رشته کارشناسی ارشد در «علوم حفاظتی و امنیتی»، «پدافند غیرعامل» (امنیت ملی) می پردازد. این دانشکده فصلنامه پژوهشی حفاظتی و امنیتی را منتشر می‌کند.
 
دانشکده و پژوهشکده علوم اجتماعی و فرهنگی:
 
دارای پنج مرکز علمی و فن آوری و ۲۵ گروه پژوهشی و آموزشی است. کمیته‌های علمی این دانشکده فعال در زمینه علوم اجتماعی و فرهنگی، مدیریت بحران، عملیات روانی و جنگ نرم، مدیریت فرهنگی، ارتباطات و رسانه‌ها و آموزش هستند. این دانشکده به ارائه رشته کارشناسی ارشد در «مدیریت بحران» می‌پردازد و  نشریاتی در حوزه تعلیم و تربیت اسلامی، زنان و خانواده، روانشناسی نظامی، مدیریت بحران، رصدجنگ نرم، مطالعات انقلاب اسلامی و مطالعات دفاع مقدس منتشر می‌کند.
 
دانشکده و پژوهشکده مدیریت و برنامه‌ریزی راهبردی:
 
دارای شش مرکز علمی و فن آوری و ۳۵ گروه آموزشی و تحقیقاتی است. کمیته‌های تحقیقاتی این دانشکده در زمینه‌های تفکر استراتژیک، مدیریت دانش و پژوهش، برنامه‌ریزی راهبردی، سرمایه انسانی، مدیریت عملکرد، برنامه ریزی استراتژیک و اقتصاد مقاومتی، بودجه و مالی فعالیت می‌کنند. این دانشکده و و پژوهشکده به ارائه رشته دکتری در «مدیریت صنعتی» (گرایش مدیریت سیستم‌ها) و کارشناسی ارشد در «آماد» می‌پردازد و  انتشارات «مدیریت اسلامی پژوهش‌های مدیریت، منابع انسانی و مدیرت راهبردی دانش سازمانی» است.
 
پژوهشکده مطالعات بین‌الملل:
 
دارای چهار مرکزعلمی  و ۲۰ گروه آموزشی و پژوهشی است. این پژوهشکده به ارائه رشته دکتری در زمینه م«طالعات منطقه‌ای» و مدرک کارشناسی ارشد «مدیریت امور دفاعی» (با تمرکز بر عملیات ویژه)می پردازد.
 
دانشکده و پژوهشکده فناوری اطلاعات و ارتباطات:
 
دارای شش مرکز علمی و فناوری و ۲۵ گروه پژوهشی و آموزشی است. کمیته‌های پژوهشی این پژوهشکده در زمینه‌های علوم و مهندسی برق، مهندسی رایانه و فناوری سامانه‌های الکترونیکی، مهندسی فرماندهی و کنترل، مهندسی ارتباطات داده، مهندسی سونار و هواپایه ، مهندسی نرم‌افزارهای پایه و کاربردی، امنیت و رمزفعال هستند. این دانشکده و پژوهشکده به ارائه دوره کارشناسی ارشد در زمینه «افزارهای میکرو و نانوالکترونیک سیستم‌های قدرت/ الکترونیک قدرت و ماشین‌های الکترونیکی مخابرات میدان و موج مخابرات سیستم مخابرات امن و رمزنگاری، مهندسی کامپیوتر با گرایش‌های نرم‌افزار، رایانش امن و شبکه‌های کامیپوتری» می پردازد. این دانشکده و پژوهشکده دارای دو نشریه «رادار» و «مرآت» است.
 
دانشکده و پژوهشکده فنی و مهندسی:
 
دارای ۶ مرکز علمی و فن‌آوری و ۳۰ گروه آموزشی و تحقیقاتی است. کمیته تحقیقاتی دانشکده در زمینه «مهندسی هوافضا، مهندسی مکانیک، مهندسی صنایع، مهندسی شیمی و فن‌آوری‌های جدید» فعالیت می‌کند. این دانشکده به ارائه دوره دکتری در «مهندسی مکانیک»؛(گرایش طراحی کاربردی)، «مهندسی صنایع» و دوره کارشناسی ارشد در «مهندسی صنایع»؛(گرایش های مهندسی لجستیک و زنجیره تأمین/ سیستم کلان)، «مهندسی مکانیک»؛(گرایش‌های تبدیل انرژی)،  «طراحی کاربردی شیمی»؛(گرایش پیشرانه)، «مهندسی شیمی»؛(گرایش طراحی فرآیندها)، «هوافضا»؛(گرایش های آیرودینامیک/ سازه های هوایی) می‌پردازد. این دانشکده دارای نشریات «مکانیک هوافضا و مکانیک سیالات و آیرودینامیک» است.
 
دانشکده و پژوهشکده علوم پایه:
 
دارای ۵ مرکز علمی و فنآوری و ۲۵ مرکز آموزشی و تحقیقاتی است. دانشکده‌ها دوره‌های دکتری در «فیزیک»؛ (فناوری نانو)، «شیمی»؛ (ارگانیک و تحلیلی) و دوره های کارشناسی ارشد در شیمی (ارگانیک، معدنی و تحلیلی)، «زیست شناسی»؛ (سلول های مولکولی)، «فیزیک»؛ (هسته و اتم مولکولی)، «نانوشیمی» و «ریاضیات کاربردی» ارائه می‌دهد. دانشکده دارای نشریه علوم و فناوری‌های «پدافند نوین» است.
 
پژوهشکده مهندسی ایمنی و پدافند غیرعامل:
 
دارای ۵ مرکز علمی و ۱۵ گروه آموزشی و پژوهشی است. کمیته‌های تحقیقاتی دانشکده در زمینه‌های «مهندسی عمران»، «پدافند غیرعامل» و «ایمنی و هماهنگی علوم و فن‌آوری‌های جدید» فعال هستند. این پژوهشکده دوره کاشناسی ارشد در زمینه «پدافند غیرعامل» و «مهندسی عمران» ارائه می‌دهد. این پژوهشکده دارای نشریه  «پدافند غیرعامل» است.
 
از دیگر مراکز وابسته به این دانشگاه می‌توان به  مراکز زیر اشاره کرد.
 
پژوهشکده ضدتروریسم:
 
مأموریت مرکز هماهنگ ساختن مطالعه مبارزه با تروریسم با تجربه ایران در جنگ و اصول اسلامی است . به گفته «حسن آهنگر»؛فرمانده دانشگاه امام حسین،  این مرکز برای آموزش کادر فنی و ایجاد برنامه آموزشی برای ارتقاء مکتب امنیت انقلاب اسلامی طراحی شده است.
 
مرکز مطالعات و پژوهش‌های لجستیک:
 
در سال ۱۳۷۷  در دانشگاه امام حسین تاسیس شد. این مرکز  با هدف ارتقای ادغام و هماهنگی در مطالعات لجستیکی، تولید دانش و فن‌آوری تدارکات، حل مسائل مربوط به تدارکات و استفاده از ظرفیت های مازاد برای بهبود توسعه و سیستم های لجستیک نیروهای مسلح و بخش های عمومی و خصوصی فعالیت می کند.
 
مرکز مواد پیشرفته و نانوفناوری:
 
این مرکز در سال ۱۳۹۵ با حضور معاون فرمانده سپاه پاسداران ، سردار «حسین سلامی»، افتتاح شد. این مرکز دارای ۷ آزمایشگاه تخصصی سنتز ۱ و ۲ ، تولید پودر، خواص مکانیکی و ساخت مواد پیشرفته است. این مرکز همچنین دارای سه گروه تحقیقاتی در مواد فتونیکی، الکترونیکی و مواد الکترومغناطیسی و ساختاری است و    یک کتابخانه با بیش از ۴۰۰ عنوان کتاب دارد.
 
مرکز آموزش خاتم‌الانبیا:
 
در سال ۱۳۹۱ با هدف گسترش ظرفیت فنی و علمی مدیران «خاتم‌الانبیا» تأسیس شد. این مرکز دوره‌های آموزشی ویژه مدیران «قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیاء» برگزار می‌کند. فارغ التحصیلان این دانشگاه در صورتی که بورسیه باشند، ملزم به خدمت در سپاه هستند. دانشگاه امام حسین فقط از میان داوطلبان مرد اقدام به پذیرش می‌کند و پذیرفته شدن در بدو ورود ملزم به گذارندن ۶ ماه آموزش عمومی پاسداری هستند. این دانشگاه در سال‌های اخیر تمرکز بیشتری روی دوره‌های کارشناسی ارشد و دکترا داشته است. دانشگاه امام حسین در حال حاضر در ۳۳ رشته کارشناسی ارشد و ۹ رشته دکترا دانشجو می‌پذیرد. این دانشگاه دو پایگاه آموزشی نظامی در تهران و قم دارد که مخصوص دوره‌های کوتاه مدت سیاسی، عقیدتی و نظامی است. در این دانشگاه ۳۰۰ عضو هیات علمی و ۲۳۰۰ دانشجو در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا مشغول به تدریس و تحصیل هستند.
 
دانشگاه افسری و تربیت پاسداری امام حسین:
 
سابقه تاسیس این دانشگاه به سال ۱۳۸۷ باز می‌گردد. در این سال با تصمیم فرمانده سپاه،‌ دانشکده از دانشگاه امام حسین جدا و به دانشکده افسری تبدیل شد. بر اساس این طرح، قرار بود دانشگاه امام حسین به ۳ دانشگاه جامع، افسری و پژوهشی تبدیل شود که با مخالفت آیت‌الله خامنه‌ای، تاسیس دانشگاه پژوهشی منتفی شد.
 
این دانشگاه وظیفه تربیت افسران و فرماندهان جزء سپاه، از دسته تا گردان را بر عهده دارد. علاوه بر این،‌ دوره‌های آموزشی کوتاه‌مدت فرماندهان میانی سپاه نیز در این دانشگاه برگزار می‌شود. تحصیلات در این دانشگاه تا مقطع لیسانس است و متقاضیان تحصیلات تکمیلی، به دانشگاه جامع امام حسین می‌روند. فرمانده این دانشگاه توسط فرمانده کل سپاه منصوب می‌شود.
 
در حال حاضر همه دانشگاه‌های بسیج و سپاه در مقطع کارشناسی تحت لیسانس این دانشگاه قرار دارند. از جمله دانشگاه «علوم و فنون هوافضا»، «شهید محلاتی» و همچنین دانشکده «مطهری» وابسته به بسیج.
 
این دانشگاه در جریان جنگ سوریه ۱۰۰ نیروی نظامی برای ماموریت‌های مربی‌گری و فرماندهی به این کشور اعزام کرده است. برخی فرماندهان سپاه مانند «محمدعلی جعفری»، «یحیی رحیم صفوی» و «علی فضلی» در این دانشگاه تدریس می‌کنند.
 
تعداد دانشجویان این دانشگاه، ۵ هزار نفر اعلام شده است. در این دانشگاه، علاوه بر آموزش‌های نظامی، دوره‌های آموزشی در حوزه فرهنگی، عقیدتی و بصیرتی و مقابله با جنگ نرم نیز در دستور کار قرار دارد. از سال ۱۳۸۷ تاکنون، هر سال مراسم دانش آموختگی دانشجویان این دانشگاه با حضور رهبر جمهوری اسلامی برگزار شده است.
 
در زیرمجموعه این دانشگاه ، چهار دانشکده فعالیت می‌کنند:
 
امنیت :
 
تربیت دانشجویان رشته‌های مرتبط با امنیت را برعهده گرفته وتربیت نیروهای مورد نیاز گردان‌های امنیتی «امام علی»، گردان‌های امنیت پرواز و حفاظت از شخصیت‌های جمهوری اسلامی می‌پردازد.
 
دانشکده اطلاعات :
 
که تربیت دانشجویان برای رشته‌های اطلاعات را انجام می‌دهد و در در هشت گرایش، تربیت نیروهای مورد نیاز بخش‌های امنیتی و اطلاعاتی سپاه را بر عهده دارد.
 
دانشکده فنی و مهندسی:
 
 دانشجویان رشته‌های فنی و مهندسی را تربیت می‌کند.
 
دانشکده فرهنگی و ترییت و رسالت (علوم انسانی):
 
که دربخش‌های علوم انسانی و قدرت نرم آموزش می دهد.
 
دانشکده علوم پایه جهادی (علوم پایه نظامی سابق): همه ورودی‌ها باید دوره عمومی خود را در این دانشکده سپری کنند. دانشجویانی که در دانشگاه افسری و تربیت پاسداری قبول می‌شوند، باید دروس عمومی خود را در دانشکده علوم انسانی سپری کنند. افراد متقاضی تحصیل در این دانشکده، ابتدا توسط هیات‌های گزینش سپاه، بررسی و تایید می‌شوند و پس از آن در آزمون مستقل این دانشگاه شرکت می‌کنند.
 
دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله:
 
در ابتدا به صورت «دانشکده علوم پزشکی» تحت نظر دانشگاه جامع امام حسین مشغول به فعالیت بود. در سال ۱۳۶۹ و در پی برخی تغییرات در ساختار دانشگاه امام حسین، دانشکده علوم پزشکی به صورت مستقل فعالیت خود را شروع کرد. تشکیل این دانشگاه در تاریخ ۱۷ اسفند ۱۳۷۳ به تایید رهبر جمهوری اسلامی رسید و در تاریخ ۲۲ دی‌ماه ۱۳۷۴، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، به صورت رسمی با تشکیل آن موافقت کرد.
 
«آموزش عالی و تخصصی کادر بهداشتی و درمانی مورد نیاز سپاه» و «انجام پژوهش‌های دانشگاهی»، مهم‌ترین ماموریت‌های این دانشگاه است. تمام مراکز آموزش بهداری که در نیروهای چهارگانه سپاه و سازمان بسیج فعال هستند، از نظر علمی وابسته و زیرنظر دانشگاه بقیه‌الله محسوب می‌شوند.
 
در حاضر پذیرش دانشجو در این دانشگاه به صورت بورسیه انجام می‌شود. دانشجویان متقاضی تحصیل، پیش از ورود به دانشگاه، دوره‌های آموزش عمومی نظامی را در دانشگاه افسری و تربیت پاسداری امام حسین طی می‌کنند. دانشگاه بقیه‌الله، علاوه بر پذیرش دانشجو از طریق کنکور سراسری، مجوز پذیرش دانشجو از طریق آزمون مستقل را نیز دارد. دانشجویان پیش از قبولی در این دانشگاه باید به تایید مراکز ذیربط گزینش در سپاه برسند و پس از قبولی در دانشگاه، عضو رسمی سپاه محسوب می‌شوند.
 
نهادهای وابسته: در زیرمجموعه این دانشگاه، چهار دانشکده فعال هستند.
 
دانشکده علوم پزشکی:
 
دانشکده داروسازی:
 
دانشکده بهداشت:
 
دانشکده پرستاری:
 
== فعالیت سیاسی سپاه ==
طبق [[قانون اساسی جمهوری اسلامی|قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران]] و دستور [[روح‌الله خمینی]] و [[علی خامنه‌ای]] سپاهیان تا هنگامی که در سازمان سپاه خدمت می‌کنند حق فعالیت در زمینه‌های سیاسی را ندارند. محمدباقر ذوالقدر معاون سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بود و در دولت نهم ([[محمود احمدی نژاد]]) به سمت معاونت وزارت کشور و معاون امنیتی انتظامی این وزراتخانه منصوب شد. روابط عمومی وزارت کشور اعلام کرد چون سردار ذوالقدر با حکم سید علی خامنه‌ای در سمت «جانشین فرماندهی کل سپاه» فعالیت داشت، با کسب مجوز از وی به سمت جدید منصوب شد. در سالهای اخیر جناح‌های مختلف حکومتی از شرکت فعال عناصر سپاه و بسیج در امر مهندسی انتخابات به همراه یک جناح خاص خبر دادند.
 
جاسوسی در کویت
 
در ماه مه سال ۲۰۱۰ یک گروه ۷ نفره متهم به جاسوسی برای سپاه پاسداران ایران در کویت دستگیر شدند. روزنامه القبس چاپ کویت به نقل از مقام‌های سازمان‌های اطلاعاتی کویت اعلام نمود که این افراد در وزارت دفاع و وزارت کشور کویت کار می‌کردند و با عکس‌برداری از مراکز حساس نظامی کویت و پایگاه‌های نظامیان آمریکا در این کشور، اطلاعات مربوط به آن مراکز را در اختیار سپاه پاسداران ایران قرار می‌دادند. در پی این اتفاق‌ها تعدادی از نمایندگان مجلس کویت خواستار اخراج سفیر ایران از آن کشور شدند. در ۶ مه ۲۰۱۰ مقامات کویتی حاضر در اجلاس وزرای کشور شورای همکاری خلیج فارس این اتهام را تایید کردند و ادعا نمودند این گروه جاسوسی ایرانی، امنیت دیگر کشورهای حاشیه خلیج فارس را هم خدشه دار کرده‌است.
 
== سپاه پاسداران در لیست تروریستی ==
۸ آوریل ۲۰۱۹، رئيس جمهور آمریکا طی بیانیه‌ای که توسط کاخ سفید منتشر شد، اعلام کرد که قرار دادن سپاه در فهرست گروه‌های تروریستی «موید این واقعیت است که رژیم ایران نه تنها یک حامی حکومتی تروریسم است، بلکه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی فعالانه در تروریسم، به عنوان یک ابزار حکومت‌داری، مشارکت کرده و آن را تامین مالی و ترویج می‌کند.»
 
دونالد ترامپ در این بیانیه افزود: «سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ابزار اصلی دولت ایران برای هدایت و اجرای کارزار تروریسم بین‌المللی آن رژیم است.»<ref>[https://www.treasury.gov/press-center/press-releases/Pages/sm0177.aspx وزارت خزانه داری امریکا ۱۳ اکتبر ۲۰۱۷]</ref>
 
پیش از این نام‌گذاری، سپاه قدس در ۲۵ اکتبر ۲۰۰۷ به‌خاطر پشتیبانی از گروه‌های تروریستی، تحت فرمان اجرایی ۱۳۲۲۴ توسط وزارت خزانه‌داری آمریکا نام‌گذاری شده بود. در ۱۳ اکتبر ۲۰۱۷ نیز سپاه به خاطر حمایت از نیروی قدس سپاه، تحت همین فرمان و قانون کاتسا نام‌گذاری شد.
 
وزارت خارجه آمریکا به طور رسمی نام سپاه پاسداران را به عنوان یک سازمان بین‌المللی تروریستی در روزنامه رسمی دولت فدرال ثبت کرده است. دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا، در بیانیه‌ای اعلام کرد که سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران را از این پس یک گروه تروریستی شناسایی می کند.<ref>[https://www.bbc.com/persian/iran-47935892 سایت بی بی سی فارسی ۲۷ فروردین ۱۳۹۸] </ref>
 
آمریکا سپاه پاسداران را مسئول توسعه برنامه موشکی ایران می‌داند و معتقد است این نیرو در برنامه هسته‌ای، صنعت کشتی‌رانی و بانکداری ایران نیز دخالت دارد.
 
=== تروریسم سپاه ===
انفجار مرکز تفنگداران دریایی امریکا و فرانسه در بیروت در سال ۱۳۶۱
 
محسن رفیقدوست وزیر وقت سپاه پاسداران اعلام کرد «در پیروزی انقلاب در لبنان و در خیلی از جاهای دنیا، آمریکا ضرب‌شست ما را بر پیکر منحوس خودش احساس می‌کند و می‌داند آن مواد منفجره‌یی که با آن ایدئولوژی ترکیب شد و در مقر تفنگدارهای دریایی چهارصد افسر و درجه‌دار و سرباز را یک مرتبه به جهنم فرستاد. هم تی.ان.تی آن مال ایران بود و هم ایدئولوژیش از ایران رفته بود.<ref>روزنامه رسالت ۲۹ تیر ۱۳۷۰</ref>
 
با انتشار اسناد بسیار محرمانه دولت بیل کلینتون، مشخص شد او در تابستان ۱۹۹۹ در پیامی کتبی به محمد خاتمی همتای ایرانی خود، سپاه پاسداران را مسئول بمب‌گذاری برج‌های خبر در عربستان سعودی دانسته و خواستار استرداد متهمین این حادثه بوده‌است.<ref>مکاتبات کلینتون و خاتمی در ماجرای انفجار الخبر بی بی سی فارسی ۱۰ خرداد ۱۳۸۹</ref>
 
=== تحریم‌های بین‌المللی سپاه پاسداران ===
بر اساس توافق وزیران خارجه کشورهای عضو اتحادیه اروپا، تمام حساب‌های بانکی که به اعضا و وابستگان سپاه پاسداران تعلق دارند مسدود خواهد شد. استرالیا، نام رستم قاسمی، فرمانده قرارگاه خاتم‌الانبیا سپاه پاسداران، را در فهرست تحریم‌های یک‌جانبه این کشور قرار داد.
 
وزارت خزانه‌داری آمریکا در چارچوب اجرای قطعنامه ۱۹۲۹ شورای امنیت علیه ایران، فرمانده سپاه و وزیر دفاع ایران را به همراه نيروی هوايی و فرماندهی موشکی سپاه و شرکت مهندسی نفت و گاز سپانير و شرکت راه ساحل وابسته به قرارگاه خاتم‌الانبیا در فهرست تحريم خود قرار داد. محمدعلی جعفری، فرمانده سپاه پاسداران، محمدرضا نقدی، فرمانده بسیج، و احمد وحیدی، وزیر دفاع، در فهرست افراد مورد تحريم قرار گرفتند.
 
خزانه داری آمریکا روز چهارشنبه ۲۲ خرداد ۱۳ ۹۸ یک شرکت پوششی متعلق به نیروی قدس سپاه پاسداران و دو فرد مرتبط با آن را به اتهام آنچه که قاچاق میلیون ها دلار سلاح اعلام شده، تحریم کرد. شرکت منابع ثروت جنوب (SWRC) در عراق متهم به انتقال سلاح به گروه های شبه نظامی تحت حمایت جمهوری اسلامی است. استیون منوچین، وزیر خرانه داری آمریکا، هدف از این اقدام را متوقف کردن شبکه های قاچاق سلاح اعلام کرد و از دولت عراق و جامعه بین المللی خواست اقدامات جدی تری در مقابله با دور زدن تحریم های سپاه و قاچاق سلاح انجام دهند.<ref>[https://www.independentpersian.com/node/6596/%D8%AA%D8%AD%D8%B1%DB%8C%D9%85-%D8%B4%D8%B1%DA%A9%D8%AA-%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82%DB%8C-%D9%85%D8%AA%D9%87%D9%85-%D8%A8%D9%87-%D9%82%D8%A7%DA%86%D8%A7%D9%82-%D8%B3%D9%84%D8%A7%D8%AD-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8% سایت ایندیپندنت فارسی به تاریخ ۲۳ خرداد ۱۳۹۸]</ref>
 
یکی از فرماندهان سپاه قدس ایران فاش کرد که این کشور از هواپیماهای غول‌پیکر شرکت هوایی ماهان‌ایر برای انتقال نیروی نظامی به سوریه استفاده می‌کند.
 
به گزارش خبرگزاری مهر، نصرت‌الله حسینی‌پور از فرماندهان سپاه قدس در سوریه، در شهرستان لامرد استان فارس گفت: «این را بدانید که در جابجایی نیروها به سوریه فقط با هواپیمای غول پیکر ماهان بود که به داد ما می‌‌رسید، زیرا زیر رگبار دشمن وارد فرودگاه دمشق می‌‌شد و نیروها را پیاده می‌‌کردند.»
 
هواپیمایی ماهان از تاریخ ۱۲ اکتبر ۲۰۱۱ به‌علت کمک به سپاه پاسداران، از سوی ایالات متحده آمریکا تحریم شده است.
 
در ماه‌ها و سال‌های گذشته علاوه بر آمریکا، کشورهای اروپایی مانند آلمان، فرانسه و چند کشور دیگر نیز ورود هواپیماهای ماهان‌ایر به فرودگاه‌های‌شان را منع کردند.


== مرگهای مشکوک و تصفیه در سپاه پاسداران ==
<span dir="RTL"></span><span dir="RTL"></span><span dir="RTL"></span><span dir="RTL"></span>
 
=== سقوط هواپیمای سی ۱۳۰ ===
مرگ یوسف کلاهدوز قائم مقام سپاه و محمد جهان آرا در سقوط هواپیما سی ۱۳۰
 
=== اعدام اعضای گروه جنبش متحد ایثارگران ===
محمدمهدی دوزدوزانی [سيد مهدی کاظمی] باتهام تلاش مسلحانه برای براندازی نظام و توهين به مقامات عالی جمهوری اسلامی با حكم دادسرای نظامی تهران محارب شناخته شده و صبح روز چهارشنبه ۲۴ ديماه در زندان حشمتيه تهران اعدام شد. مهدی دوزدوزانى معاون مالی نيروی زمينی سپاه پاسداران واز فرماندهان تيپ مستقل الغدير در ۸ سال جنگ بود. او در سال ۱۳۸۰ بهمراه جمعی از پاسداران معترض به وضع موجود دست به تشكيل گروهی بنام «جنبش متحد ايثارگران» زد. اين گروه در همان ابتدا با ارسال نامه سرگشاده ای باعنوان «مارزمنده ايم» به سران نظام تناقضات رفتار و كردار ايشان را با آنچه كه در ابتدای انقلاب وعده داده شده بود متدكر شد كه به نامه فرماندهان سپاه معروف گشت و هرچند كه مطبوعات طبق دستور شورايعالی امنيت ملی از انتشار آن منع شده بودند.
 
اما با تلاش رسانه های محافظه كار و جرح و تعديل آن (روزنامه های جوان و كيهان و جبهه) هدف از آن نامه را اعتراض به خاتمی و سياستهايش قلمداد نمودند، در حاليكه در آن نامه بصراحت سياست های رهبر جمهوری اسلامی مد نظر بود و عنوان شده بوده كه: «كاسه صبرمان از اين همه تبعيض و تناقض در گفتار و كردار لبريز شده…» سردار دوزدوزانی همچنين در سالگرد قاسم دهقان در شهرك محلاتی در شهريور سال گذشته، با سخنانی انتقادی فاش ساخت كه فقط در نيروی زمينی سپاه ۱۴۷ شركت اقتصادی وجود دارد كه در ايران و دوبی و اروپا فعاليت ميكند وضمن تلاش برای تقويت سياستهای مخرب (كه بی شك منظور او تجارت مافيائی مواد مخدر و قاچاق دختران ايران بود) هدفشان كسب درآمد های نامشروع برای نهادهای موازی سپاه همچون حفاظت اطلاعات _ معاونت اطلاعات و حوزه نمايندگی ولی فقيه در سپاه ميباشد.
 
نتيجه آنكه امروزه سپاه نه تنها در مقابل ملت و اهداف اوليه‌اش قرار گرفته بلكه مقابل شرف و عزت ايران ايستاده است… «دوزدوزانی» همچنين در اوائل سال جاری به همراه ده ها نفر از افسران ارشد سپاه در ستاد مشترك سپاه (پادگان قصر فيروزه) اقدام به تحصن و تجمع كرد و خواهان حضور خامنه ای و پاسخگويی به سئوالاتشان شد كه در اين تجمع او به عنوان سخنران حضور يافت و خبر تشكيل «جنبش متحد ايثارگران» را اعلام داشته و فرياد زد: اگر سپاه فقط برای خون دادن برای بقای آقايان و آقازاده هايشان است ما اين لباس را ميبوسيم و كنار ميگذاريم…»
 
در اينجا بود كه موحدی كرمانی نماينده رهبر در سپاه به ميان متحصنين آمده و ضمن درخواست برچيدن تحصن قول رساندن حرفشان را به رهبر داد اما متحصنين قانع نشدند. سپس الله كرم و گروه او با گاز اشك آور و باتوم به اين تجمع حمله كرده و سردار دوزدوزانی و جمعی از متحصنين را بازداشت كردند. در مرداد ماه امسال دادسرای نظامی تهران با صدور اطلاعيه ای با ذكر نام دوزدوزانی خبر از كشف باندی در نيروهای مسلح داد كه قصدش اخلال در نظام اقتصادی كشور بوده است!! اعلام شد كه در خانه دوزدوزانی ۳ قبضه سلاح كشف شد كه همانها مستمسكی شد برای محارب شناخته شدن وي؛ در حاليكه بجز يك اسلحه كلتی كه بطور رسمی و سازمانی تحويل وی بوده او از وجود سلاح های ديگر اظهار بی اطلاعی كرد. دادگاه دوزدوزانی را بصورت غير علنی محاكمه و حكم اعدام او را باتهام محاربه صادر كرد همه دادگاه آنها که حدود دويست نفر بودند بيشتر از يک هفته طول نمی کشد، قاضی دادگاه کسی نبوده جز موحدی کرمانی که حدود صد نفر از آنان را به جرم محارب با خدا مفسد فی الارض معرفی می کند و پيش از همه محمد مهدی دوزدوزانی را در ۲۴ ديماه ۱۳۸۲ پس از هفته ها شکنجه اعدام می کنند و سپس بقيه محکومين به مرگ را که حدود صد نفر بودند نيز به جوخه اعدام می سپارند. بقيه‌ی آن گروه به زندانهای سنگين محکوم می شوند. طبق گفته اين پاسدار از آن روز تا به حال فقط سه نفر از آن گروه آزاد شده اند، يازده نفر از آنها با مرگهای مشکوک در زندان درگذشته اند...
 
دوزدوزانی در اوائل سال ۱۳۸۰ مسائلی را در حضور خامنه‌ای عنوان کرد که آنروز برای برخی در درون سپاه تازگی داشت ولی امروز برای همه روشن است. او به تجارتهای مافيايی سپاه و بسيج در اروپا و کشورهای خليج فارس اشاره کرد، او به دست داشتن سپاه و بسيج در تجارت ترياک و مواد مخدر ديگر اشاره کرد، او آنروز به دست داشتن سران سپاه در تجارت دختران و زنان ايرانی به عنوان صيغه به کشور های خليج فارس اشاره کرد، ... دوزدوزانی گفت چنانکه رهبری می دانند همه چيز ارتش و سپاه آمريکايی‌ست و من فکر می کنم که تا اندازه ای به دور از عقل و خرد باشد که ضديتی اين‌چنين علنی با آمريكا داشته باشم و همه ادواتم و جنگ افزارم و حتا لباسم و حرکات رزميم آمريکايی باشد، آنروز در حالی که خامنه‌ای زير چشمی سردار دوزدوزانی را نگاه می کرد... آنچه آمد بخشی از گفته های يک شاهد عينی که خود پاسدار است گفت: دوزدوزانی آنروز چنان مورد غضب خامنه‌ای قرار می گيرد که وی از جا بلند می شود و با جمله « خب ما بريم» جلسه را ترک می کند، و پاسداران حلقه بگوش ديگر دوزدوزانی و همراهانش را از بيت رهبری بيرون می کنند.به دنبال این سخنرانی سپاه پاسداران مصمم به بازداشت وی در محل کارش می‌شود که منجر به تحصن و درگیری‌های نظامی به مدت ۲ روز در مقر مرکزی سپاه پاسداران پادگان قصر فیروزه می شود. <ref>[https://news.gooya.com/politics/archives/040613.php خبرنامه گویا مقاله محمدهادی معصومی ۱۶ آذر ۱۳۸۴]</ref>
 
=== سقوط هواپیمای فرماندهان سپاه در ارومیه  ===
معاون روابط عمومي سپاه پاسداران اسامی کشته شدگان  اين حادثه را بدين ترتيب اعلام كرد:
 
‌۱- سرلشكر پاسدار احمد كاظمی فرمانده‌ی نيروي زمينی سپاه
 
۲- سرتيپ پاسدار سعيد مهتدي جعفری فرمانده‌ی لشكر ‌۲۷ محمد رسول‌الله
 
۳- سرتيپ پاسدار سعيد سليمانی معاون عمليات نيروی زمينی سپاه
 
‌۴- سرتيپ پاسدار نبي‌الله شاه‌مرادی معاون اطلاعات نيروی زمينی سپاه
 
۵- سرتيپ پاسدار خلبان عباس كربندی مجرد فرمانده‌ی پايگاه هوايی قدر نيروی هوايی سپاه و خلبان يكم پرواز
 
‌۶- سرتيپ پاسدار غلامرضا يزدانی فرمانده‌ی توپخانه‌ی نيروي زمينی سپاه
 
۷- سرتيپ پاسدار صفدر رشادی معاون طرح و برنامه‌ی نيروی زمينی سپاه
 
۸- سرتيپ پاسدار خلبان احمد الهامی‌نژاد فرمانده‌ی دانشكده‌ی پروازی نيروی هوايی سپاه و كمك خلبان
 
۹- سرتيپ دوم پاسدار حميد آذين‌پور رييس دفتر فرماندهی نيروي زمينی سپاه
 
۱۰- سرهنگ پاسدار مرتضی بصيری مهندس پرواز
 
‌۱۱- پاسدار محسن اسدی افسر همراه فرمانده‌ی نيروي زميني سپاه
 
=== مرگ هفت سرتیپ سپاه در پنج ماه ===
فرماندهان درگذشته سپاه  وفا غفاریان، احمد سیاف زاده، احمد منصوری، عباس مهری، احمد سوداگر، منصور ترکان.
 
سرتيپ احمد سياف زاده که از مسوولان طرح و عمليات قرارگاه مرکزی کربلا و معاون احمد غلامپور فرمانده وقت اين قرارگاه بوده است.
 
سرتيپ قاصدی در دوران جنگ مسوول ترابری سنگين قرارگاه کربلا بوده و آخرين مسوليتش مدير عامل شرکت جهاد نصر بوده است. سرتيپ قاصدی در عمليات خيبر در سال ۱۳۶۲ در جزاير مجنون، از مسولان حمل و نصب قطعات عظيم پل خيبر بود که در نيزارها و هورهای منطقه مجنون عراق در شرق رودخانه دجله نصب شد. در عمليات والفجر- ۸ يا همان عمليات تصرف فاو در سال ۱۳۶۴ هم مسوول حمل و نقل پل بزرگ بعثت برای عبور دادن هزاران نفر از نيروهای ايرانی تک کننده به فاو و نيز عبور دادن هزاران تن تدارکات و مهمات برای اين نيروها بوده است.
 
سرتيپ وفا غفاريان که مدتی معاون وزير دفاع و رييس هيات مديره مخابرات متعلق به سپاه بوده است. وفا غفاريان در زمان جنگ از مسولان مخابراتی و الکترونيکی سپاه بود و بعد از جنگ هم شش سال مدير عامل شرکت صنايع مخابرات ايران (صما) و چند سال هم مدير عامل صا‌ايران بوده است. وی در سال ۷۹ مدير عامل سازمان صنايع دفاع شد و همزمان استاد دانشگاه صنعتی مالک اشتر يعنی مهمترين دانشگاه دفاعی- صنعتی ايران بوده است.
 
مهندس منصور ترکان برادر اکبر ترکان وزير دفاع در دولت اکبر هاشمی رفسنجانی. منصور ترکان از فرماندهان سابق سپاه بوده که آخرين سمتش مديرعامل شرکت يادمان سازه سازنده برج ميلاد تهران بود.
 
اين سه نفر يعنی سرتيپ سوداگر، سرتيپ سياف زاده و سرتيپ قاصدی در گذشته روابط کاری نزديکی با هم داشته اند. خود احمد غلامپور هم که در قرارگاه کربلا فرمانده ارشد اين سه نفر بوده است، با وجود اينکه در زمان جنگ فرمانده قرارگاه های فتح و کربلا بود و چندين لشکر زير نظر وی فعاليت می کردند اما بعد ازپايان جنگ ايران و عراق حاشيه نشين شد و سمت مهمی از طرف حکومت به وی داده نشد، در حالی که خيلی از فرماندهان رده های پايين تر که در زمان جنگ زير فرمان احمد غلامپور فعاليت می کردند، بعد از جنگ ايران و عراق، سمت و پست های حساس و کليدی در سپاه پاسداران و ستاد کل نيروهای مسلح بر عهده گرفتند.
 
=== مرگ فرمانده قرارگاه ثامن الائمه ===
قدرت‌الله منصوری از سال ۹۳ با حکم فرمانده کل سپاه پاسداران به سمت فرماندهی قرارگاه ثامن‌الائمه نیروی زمینی سپاه منصوب شده بود. وی پیشتر نیز فرماندهی تیپ ۲۱ «امام رضا»، فرماندهی لشکر «پنج نصر» و فرماندهی قرارگاه «قدس» را بر عهده داشت. منصوری «حین بررسی و تنظیف سلاح انفرادی خود» دچار سانحه شد.
 
=== مرگ مجید سلیمانی پور و همسرش ===
عباس جعفری دولت آبادی، دادستان عمومی و انقلاب تهران، اعلام کرده است که براساس اظهارنظر رسمی پزشکی قانونی علت مرگ این دو نفر نشت گاز بوده است.
 
در مورد زمان مرگ این دو دادستان تهران از مرگ همسر سلیمانی پور در منزل سخن گفته و افزوده است که مجید سلیمانی پور پس از انتقال به بیمارستان چمران در آن جا درگذشته است. این در حالی است که سید مسعود میری، مدیر روابط عمومی شرکت توسعۀ مبین، فوت سلیمانی پور در بیمارستان را تکذیب کرده و گفته است که وی و همسرش هر دو با هم فوت کرده اند.
 
مجید سلیمانی پور مدیر عامل و عضو هیأت مدیرۀ کنسرسیوم اعتماد مبین بوده است. این کنسرسیوم مالک بیش از نیمی از شرکت مخابرات ایران است. کنسزسیومی مرکب از سه شرکت متعلق به سپاه است که موفق به خرید هشت هزار میلیارد تومانی ٥٠٪ + یک سهام شرکت مخابرات در شهریور ماه سال جاری شد.
 
سلیمانی پور، افزون بر این، جانشین فرمانده دانشگاه امام حسین (وابسته به سپاه پاسداران) و عضو هیأت علمی این دانشگاه بود.
 
=== مرگ مشکوک رامین پوراندرجانی، ===
پزشک بازداشتگاه کهریزک، و افشاگر قتل‌های کهریزک بدست ماموران حکومتی و بدنبال آن انتشار اظهارات ضد ونقیض در مورد مرگ رامین پور اندرجانی، و مجموعۀ این اظهازات ضد ونقیض از سوی مسئولان قضائی و حکومتی در مورد این پرونده وپرونده‌های مشابه حکایت از فعال شدن شبکۀ مافیائی و موج جدیدی از قتل ها به منظور افشا نشدن دست‌اندرکاران این جنایتها دارد.
 
== منابع ==
<references />
<references />

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۹ ژانویهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۱۱:۰۶


مجلس خبرگان رهبری
دوره ششم
نشان رسمی جمهوری اسلامی ایران
نوع
نوعتک‌مجلسی
تاریخچه
بنیادگذاری۲۴ مرداد ۱۳۶۲
سران
محمدعلی موحدی کرمانی، جامعه روحانیت مبارز
نائب‌رئیس اولسید هاشم حسینی بوشهری، جامعه مدرسین
نائب‌رئیس دومعلیرضا اعرافی
منشی اولعباس کعبی
منشی دوممحسن اراکی
محسن قمی
ساختار
کرسی‌ها۸۸
کارگروه‌هاگروه تحقیق موضوع اصل ۱۱۱ قانون‌اساسی، گروه آیین‌نامه و موضوع اصل ۱۰۸ قانون‌اساسی، گروه اصل ۱۰۷ و ۱۰۹ قانون‌اساسی، گروه بررسی راه‌های پاسداری و حراست از ولایت فقیه، گروه سیاسی-اجتماعی، گروه امور مالی و اداری
اختیاراتبرگزیدن، عزل و نظارت بر رهبر جمهوری اسلامی
انتخابات‌ها
نظام رأی‌گیریچندبرنده‌ای اکثریتی
آخرین انتخاباتانتخابات مجلس خبرگان رهبری (۱۴۰۲)
انتخابات آیندهانتخابات مجلس خبرگان رهبری (۱۴۱۰)
تجمع‌گاه
خیابان امام خمینی (تهران)
وبگاه
www.majlesekhobregan.ir
پی‌نوشت
رهبر، با رای اکثریت قاطع دو سوم اعضا تعیین می‌شود.


مجلس خبرگان، که ابتدا به نام مجلس خبرگان قانون اساسی شکل گرفت ولی بعدها مجلس خبرگان رهبری نامیده شد، عنوان یک نهاد دولتی است که از تعدادی روحانی (فقهای واجد شرایط) تشکیل شده است. این نهاد ابتدا به دستور خمینی و برای تدوین قانون اساسی ایجاد شد. او که قول تشکیل مجلس موسسان داده بود، بعد از رفراندم جمهوری اسلامی، منکر مؤسسان شد و به جای نمایندگان منتخب مردم ایران، مجلسی را به نام «خبرگان» بنا کرد که در آن زمان ۷۵ نماینده داشت و باید ظرف یک‌ماه قانون اساسی مورد نظر او را تدوین می‌کرد. این مجلس در ۲۸مرداد ۱۳۵۸ شروع به‌کار کرد و کار آن به جای یک ماه، سه ماه به درازا کشید. سرانجام در ۲۴ آبان همان سال قانون اساسی مبتنی بر اصل ولایت فقیه را به خمینی تحویل داد. در ۱۲آذر ۱۳۵۸ رفراندمی برای تصویب این قانون برگزار شد.

پس از تصویب قانون اساسی، بر مبنای اصل ۱۰۷ این قانون، مجلس خبرگان وظیفه تعیین رهبر و نظارت بر او را طبق اصل ۱۱۱ طی دوره هشت‌ساله تا انتخابات بعدی به عهده گرفت. ساختار جدید مجلس خبرگان با نام تغییر یافته‌ی «مجلس خبرگان رهبری» در روز ۱۹ آذر ۱۳۶۱ نخستین دورۀ خود را برگزار کرد و از آن پس به‌صورت یک نهاد تحت امر ولی فقیه در آمد و تاکنون وظیفه‌ای جز اجرای اوامر ولی فقیه نداشته است.

مجلس خبرگان
مجلس خبرگان

مجلس خبرگان نقش حیاتی در ساختار سیاسی جمهوری اسلامی ایران دارد.

تاریخچه مجلس خبرگان

پس از انقلاب ضد سلطنتی حسن حبیبی مامور تدوین قانون اساسی جدید شد. وی با همکاری ناصر کاتوزیان، عبدالکریم لاهیجی، محمدجعفر جعفری لنگرودی متنی را آماده کرد و این متن را شورای انقلاب تصویب و در ۱۲ فصل و ۱۵۱ ماده در روز ۲۴ خرداد ۱۳۵۸ در مطبوعات منتشر کرد.[۱]

اما خمینی طرح دیگر در مد نظر داشت. او تصمیم گرفته بود که یک حکومت اسلامی به جای نظام سلطنتی برپا دارد. بعد از برگزاری رفراندم جمهوری اسلامی، دومین قدم تصویب قانون اساسی بود. طبق وعده‌ی او باید برای تصویب قانون اساسی، یک مجلس موسسان مرکب از نمایندگان منتخب تمامی مردم تشکیل می‌شد و مواد قانون اساسی را به بحث می‌گذاشت. این قانون در صورتی مشروعیت داشت که با رأی آزادانه‌ی مردم ایران به تصویب می‌رسید. خمینی برای این‌که این سازوکار دموکراتیک پیش نرود، وضعیت اضطراری کشور را بهانه کرد و گفت:

«تعویق در تصویب قانون اساسی و گذاشتن آن را در نظر یك مجلس بزرگ مؤسسان كه مناقشه آن و تأسیس آن شش ماه طول می‌کشد، و مناقشات آن معلوم نیست یكی و دو سال، سه سال، طول بكشد، خطر است برای اسلام؛ خطر است برای رسول‎اللّه‎ تأسیس مجلس مؤسسان به آن‌طوری كه غربی‌ها الهام كردند، خطر است برای اسلام؛ خطر است، خطر است برای كشور اسلامی، خطر است برای امام زمان آنهایی كه در اشتباه هستند برگردند و بدانند توطئه در كار است.»

او افزود:

«هر وقت ما خواستيم قانون اساسی جمهوري يا جمهوری دمكراتيك را تدوين كنيم، شما آقايانی كه حقوقدان هستيد، شما آقايان روشنفكر غربی، صلاحيت داريد كه نظر بدهيد. لكن ما هر وقت خواستيم قانون اسلامی بنويسيم، خواستيم مسائل اسلام را طرح بكنيم، شما صلاحيت نداريد. شما از اسلام اطلاعی نداريد.»[۲]

در آن زمان لشگرکشی پاسداران جمهوری اسلامی به کردستان نیز ادامه داشت و روزانه نیز چماقداران حزب جمهوری اسلامی به دفاتر سازمان مجاهدین خلق ایران و دیگر سازمان‌ها و گروه‌های سیاسی نیز حمله می‌کردند تا آزادیهای دموکراتیک به دست آمده از انقلاب ضدسلطنتی را هر چه محدود و محدوتر کنند.

در چنین فضایی بود که مجلس موسسان تشکیل نشد و به جای آن «مجلس خبرگان» برای تدوین قانون اساسی از ۲۸مرداد ۱۳۵۸ آغاز به کار کرد.

تدوین قانون اساسی در مجلس خبرگان

سیدمحمود طالقانی با ۲میلیون و ۱۷هزار رأی نماینده‌ی اول استان تهران و تمام ایران بود. طبق معمول او باید ریاست مجلس خبرگان را به عهده می‌گرفت، اما خمینی می‌دانست که اگر او ریاست را به عهده بگیرد، نخواهد گذاشت اصل ولایت فقیه در قانون اساسی گنجانده شود، از همه سو او را در فشار می‌گذاشت. با این‌که حسینعلی منتظری رئیس مجلس خبرگان بود ولی در عمل محمدحسین بهشتی (نایب‌رئیس این مجلس) جلسات را اداره می‌کرد.

نمونه‌ای از مباحثات مجلس خبرگان قانون اساسی

آنچه می‌خوانید بخشی از گزارشی است که تلویزیون جمهوری اسلامی از مجلس خبرگان تهیه کرده است:

مقدم مراغه‌ای: «اسلام با قدرتی که دارد و آیات آن را در انقلاب اخیر دیده‌ایم، نیازی به قانون اساسی ندارد، اکثریت ملت ایران مسلمانند. ما اگر اصول دین اسلام را در قانون اساسی بیاوریم، خدمتی نکرده‌ایم».

بهشتی: «اجازه می‌خواهم که پاشم بیایم آن‌جا»

گوینده‌ی تلویزیون: آیت‌الله دکتر بهشتی، پرورش یافته فقه و حقوق اسلامی، و از شاگردان مکتب امام خمینی، هوشمندانه، دیدگاههای مخالفان را در مجلس به‌دقت زیر نظر دارد.

بهشتی: آقای مراغه‌ای، صحیح می‌گید، اسلام، نیازی به این‌که قانون اساسی پشتوانه آن باشد، ندارد. این مطلبتان مورد قبوله. اما آنچه ما کردیم این نبود، و آنچه ما می‌کنیم این نیست. ما اگر از اول تا این‌جا کوشیده‌ایم، مبانی اسلام را تو قانون اساسی بیاریم، به‌خاطر نیاز آنطرف نیست، به‌خاطر نیاز اینطرفه. قانون اساسی یک ملت و یک جامعه مسلمان و یک انقلاب اسلامی، قانون اساسی چنین جامعه و چنین انقلابی بدان نیاز دارد که متکی به معارف اسلامی باشد. آیا هیچ وجدان سالمی می‌تونه این را نفی کنه، یا حتی در آن تردید کنه؟

بهشتی: اصل ۵، لطفاً بادقت عنایت بفرمایید. «در زمان غیبت حضرت ولی‌عصر عج در جمهوری اسلامی ایران ولایت امر و امامت امت برعهده فقیه عادل و با تقوا، آگاه به زمان، شجاع، مدیر و مدبر است که اکثریت مردم او را به رهبری شناخته و پذیرفته باشند“. لطفاً گلدانها برای گرفتن رأی ببرید…

بهشتی: کل آراء حاضر ۶۵نفر شمردیم موافق ۵۳نفر مخالف ۸نفر ممتنع ۴نفر. اصل پنجم تصویب شد»[۳]

اعتراض سیدمحمود طالقانی

سیدمحمود طالقانی که فقط سه هفته از زمان تشکیل مجلس خبرگان در قید حیات بود، عار داشت که روی صندلی این مجلس بنشیند. مغموم و محزون و کفش از پای‌کنده و عصا بر دست روی زمین می‌نشست تا اعتراض خود را نشان دهد.

او آخرین خطبه‌ی خود در بهشت زهرا (دو روز قبل از وفات) گفت:

نشستن سید محمود طالقانی در مجلس خبرگان روی زمین

«صدها بار من گفتم مسأله‌ی شورا از اساسی‌ترین مسأله‌ی اسلامی است. حتی به پیغمبرش با اون عظمت می‌گوید با این مردم مشورت کن به اینها شخصیت بده. بدانند که مسئولیت دارند. متکی به شخص رهبر نباشند. ولی نه این‌که نکردند، می‌دانم چرا نکردند. هنوز هم در مجلس خبرگان بحث می‌کنند، در این اصل اساسی قرآن که به چه صورت پیاده بشود. باید، شاید، یا این‌که می‌توانند… نه، این اصل اسلامیه. علی میفرمود: ”مَن استَبَدَّ برَأیه هَلَکَ“ هرکه استبداد کند درکارهای خود هلاک می‌شود.

چرا نمی‌شود نمی‌دانم؟ یعنی گروههایی افرادی دست‌اندرکار. شاید این طور تشخیص بدهند اگر شورا باشد دیگه ما چه کاره هستیم؟ شما هیچ، بروید دنبال کارتان!» [۴]

مخالفت مجاهدین با تبدیل مجلس موسسان به خبرگان

سازمان مجاهدین خلق ایران با نقض قول خمینی (تبدیل مجلس موسسان به خبرگان) مخالف بود. مسعود رجوی در این باره در کتاب «استراتژی قیام و سرنگونی» نوشته است:

«مجاهدین در ۱۷خرداد ۵۸ در بیانیه مبسوطی پیرامون ضرورت تشکیل مجلس مؤسسان از طریق انتخابات عمومی سراسری به مخالفت آشکار برخاستند و مفهوم خبرگان را به زیر علامت سؤال بردند. در این بیانیه به یک سابقه تاریخی اشاره شده بود.

در نخستین مجلس مشروطه که نظامنامه یعنی قانون اساسی آن زمان را در سال ۱۲۸۵شمسی تصویب کرد از ۶۰نماینده تهران، ۳۲نفر پیشه‌ور، ۱۰نفر زمین‌دار و کشاورز، ۱۰نفر بازرگان، ۴نفر علما و طلاب و ۴نفر هم شاهزادگان و قاجاریان بودند. در فهرست اسامی نمایندگان اصناف و بازار، «از جمله به یک سقط فروش، یک بنَک دار، یک بلور فروش، یک معمار، یک بقال، یک سمسار، یک دلال، یک ساعت ساز، یک پلوپز، یک زرگر، یک یخدانساز، یک خیاط باشی و… برمی‌خوریم».

در همین بیانیه خاطرنشان شده بود که حتی حکومت پهلوی در عمر ۵۷ساله‌اش مجبور شد ۴بار به‌صورت ظاهری هم که شده دست به تشکیل مؤسسان بزند، پس حالا بعد از انقلاب ضدسلطنتی چه شده است که ۷۲سال بعد از مشروطه باید به خبرگان رضایت بدهیم؟ پس چه شد آن قول و قرارهای پیشین؟!»

سازمان مجاهدین هم‌چنین در ۳۱تیر ۵۸ نیز در یک بیانیه نوشت:

«آن قانون اساسی که می‌خواهد اساسی‌ترین و مهمترین اصول و روابط حاکم بر تمامی خلق را مشخص کند، تنها با اشتراک نمایندگان آن خلق قابل پی ریزی است والا از اصالت، مشروعیت و حقانیت مکفی برخوردار نیست. پی ریزی چنین نظام نامه‌یی تنها برعهده یک شورا یا مجلس تمام یک خلق است که گاه مؤسسان نیز نامیده می‌شود».[۳]

به همین دلیل این سازمان به قانون اساسی برآمده از مجلس خبرگان در ۱۲آذر ۵۸ رأی منفی داد.

اصل ولایت فقیه

ولایت فقیه ابتدا در پیش‌نویس قانون اساسی نبود و بعدها به آن افزوده شد.

اصل پنجم قانون اساسی:

در زمان غیبت حضرت مهدی (عج) ولایت امر و امامت بر عهده فقیه عادل و با تقوی، آگاه به زمان، شجاع، مدیر و مدبر است که اکثریت مردم او را به رهبری شناخته و پذیرفته باشند. در صورتی‌که هیچ کس چنین اکثریتی نداشته باشد، رهبر یا شورای رهبری طبق اصل ۱۰۷ عهده‌دار می‌شوند. عبارت اکثریت مردم در بررسی متمم قانون اساسی حذف و راه برای دیکتاتوری مطلق‌العنان باز شد.

پس از تبدیل مجلس موسسان در فردای پیروزی انقلاب ضد سلطنتی به مجلس خبرگان قانون اساسی، گام‌های بعدی در استحاله‌ی ساختارهای اجتماعی از دموکراسی به حکومت مطلقه مجلس خبرگان رهبری برداشته شد.

مجلس خبرگان پس از تدوین قانون اساسی مورد نظر خمینی به «مجلس خبرگان رهبری» تغییر نام یافت و وظیفه‌ی جدید خود را برای تحکیم موقعیت ولی فقیه و تبدیل ولایت فقیه به ولایت مطلقه‌ی فقیه به عهده گرفت.

مجلس خبرگان رهبری

«مجلس خبرگان رهبری»، مجلسی که همه‌ی اعضای آن روحانی هستند. بر اساس اصل ۱۰۷ قانون اساسی جمهوری اسلامی مسئولیت تعیین، عزل و نظارت بر ولی فقیه را به عهده دارند. اعضای این مجلس به وسیلهٔ انتخابات از بین نامزدهایی که به صورت تأییده‌شده، انتخاب می‌شوند. مدت هر دوره‌ی این مجلس هشت سال است.

تمامی نامزدهای مجلس خبرگان، باید توسط شورای نگهبان تأیید شوند.

دوره‌ی اول مجلس خبرگان رهبری

نخستین مجلس خبرگان رهبری در شرایطی تشکیل شد که ایران در حال جنگ با عراق بود. اولین انتخابات آن در ۱۹ آذر ۱۳۶۱ برگزار شد. در این دوره ۷۵ نفر از نمایندگان مجلس خبرگان تعیین شدند و انتخابات بقیه نمایندگان به دور دوم کشید. جمع کل نمایندگان یا دور دوم ۸۲ نفر بود که این مجلس را تشکیل داده و اولین جلسه خود را در ۲۳ تیر ۱۳۶۱ افتتاح کردند.

علی مشکینی به عنوان اولین رئیس خبرگان و اکبر هاشمی رفسنجانی نائب رئیس این مجلس بود. محمد مومن و حسن طاهری خرم‌آبادی منشیان مجلس بودند.

اقدامات مهم این مجلس

  • انتخاب حسینعلی منتظری به عنوان قائم‌مقام رهبری در سال ۱۳۶۴.
  • پس از مرگ خمینی در ۱۴ خرداد ۱۳۶۸، انتخاب سیدعلی خامنه‌ای به عنوان رهبر جدید.

دوره‌ی دوم مجلس خبرگان رهبری

دومین انتخابات برای مجلس خبرگان در ۱۶ مهر ۱۳۶۹ برگزار و ۸۳ نفر به مجلس وارد شدند. این مجلس در ۲ اسفند ۱۳۶۹ کار خود را آغاز کرد.

رئیس این دوره‌ی مجلس نیز علی مشکینی و نایبان رئیس اکبر هاشمی رفسنجانی و آیت‌الله امینی بودند. حسن طاهری خرم‌آبادی و محمد مومن هم منشیان دور دوم بودند.

در این دوره جند نامزد مشهور از جمله برخی نمایندگان سابق خبرگان رد صلاحیت شدند و بدلیل محرمانه بودن مذاکرات از این دوره هیچ گزارشی منتشر نشد.

دوره‌ی سوم مجلس خبرگان رهبری

سومین مجلس با انتخابات روز اول آبان ۱۳۷۷ و رد صلاحیت ۲۱۴ نفر و کناره‌گیری ۱۳ نفر و ورود ۸۶ نفر با این مجلس تعیین تکلیف شد. اولین جلسه روز ۴ اسفند ۱۳۷۷ برگزار شد.

انتخابات سومین دور مجلس خبرگان رهبری در تاریخ ۱ آبان سال ۱۳۷۷ برگزار شد در این انتخابات در مجموع ۳۹۶ نفر ثبت نام کرده بودند که از این میان ۲۱۴ نفر رد صلاحیت شدند، ۱۳ نفر از ادامه مبارزات انتخاباتی کناره گیری کردند و ۱۸۷ نفر هم دعوت به امتحان شدند که ۶۰ نفر از آنان شرکت نکردند و در نهایت ۱۶۷ نفر باهم برای رسیدن به کرسی مجلس خبرگان به رقابت پرداختند که از این میان ۷۶ نفر توانستند که به مجلس راه پیدا کنند و در چهارم اسفندماه سال ۱۳۷۷ اولین جلسه از سومین دوره مجلس خبرگان رهبری آغاز به کار کرد. ترکیب هیئت رئیسه مانند دور دوم خبرگان بود با این تفاوت که به جای محمد مومن، قربانعلی دری نجف‌آبادی منشی گردید.

دوره‌ی چهارم مجلس خبرگان رهبری

انتخابات این مجلس در تاریخ ۲۴ آذرماه سال ۱۳۸۵ برگزار شد که در نتیجه برگزاری دو دوره انتخابات ۸۸ نفر به مجلس خبرگان رهبری راه پیدا کردند. این دوره ده سال تا ۱۳۹۵ طول کشید.

در این دوره هم علی مشکینی به عنوان رئیس انتخاب شد، اکبر هاشمی رفسنجانی و یزدی به عنوان نواب رئیس برگزیده شدند، قربانعلی دری نجف‌آبادی و سید احمد خاتمی به عنوان منشیان برگزیده شدند.

با توجه به این که مشکینی در مردادماه سال ۱۳۸۶ مرد، اکبر هاشمی رفسنجانی متصدی ریاست مجلس خبرگان شد، محمد مومن و محمد یزدی نواب رئیس انتخاب شد، سید احمد خاتمی و قربانعلی دری نجف‌آبادی به عنوان منشی مجلس برگزیده شد.

دوره چهارم مجلس خبرگان یکی از پر اتفاق ترین دوره‌ها بود، در سال ۱۳۸۶، هاشمی رفسنجانی عهده‌دار ریاست این مجلس شد و در سال ۱۳۸۹ محمدرضا مهدوی کنی جانشین وی شد که ریاست دوره چهارم را تا پیش از بیماری بر‌عهده داشت.

ریاست موقت اجلاسیه شانزدهم دوره چهارم با توجه به غیبت مهدوی‌کنی برعهده نایب رئیس اول او‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍، هاشمی شاهرودی بود.

پس از این تحولات، سیدمحمود هاشمی شاهرودی به عنوان نواب رئیس انتخاب شدند، سیداحمد خاتمی و قربانعلی دری نجف‌آبادی با سمت قبلی یعنی منشی مجلس به کارشان ادامه دادند. پس از مهدوی کنی محمد یزدی رئیس مجلس شد.

دوره‌ی پنجم مجلس خبرگان رهبری

انتخابات پنجمین دوره از مجلس خبرگان رهبری در تاریخ ۷ اسفند سال ۱۳۹۴ برگزار شد، در این دوره ۷۹۶ نفر  از جمله ۱۶ زن نامزد شده بودند، از این میان ۶۴ نفر رد صلاحیت شدند، این دوره از خبرگان هم همزمان با دوازدهمین دوره‌ی انتخابات مجلس برگزار شد.

ریاست این دوره احمد جنتی به عهده داشت، سید ابراهیم رئیسی به عنوان نائب اول و هاشم حسینی بوشهری به عنوان نائب دوم انتخاب شدند، سیداحمد خاتمی هم به عنوان منشی این دوره برگزیده شد.

این مجلس کار خود را در ۴ خرداد ۱۳۹۵ آغاز کرد.

دوره‌ی ششم مجلس خبرگان رهبری

انتخابات این دوره در روز جمعه ۱۱ اسفند ۱۴۰۲ همزمان با دوازدهمین دور مجلس شورا برگزار شد و کار خود را از اول خرداد ۱۴۰۳ آغاز کرد.

محمدعلی موحدی کرمانی با ۵۵ رأی به عنوان رئیس مجلس خبرگان انتخاب شد. نائب رئیس اول سیدهاشم حسینی بوشهری و نائب رئیس دوم علیرضا اعرافی و منشی اول عباس کعبی‌نسب، منشی دوم محسن اراکی شد.

اصول مربوط به رهبری (ولی فقیه) در قانون اساسی

موضوع رهبری در جمهوری اسلامی در اصول ۱۰۷، ۱۰۸ و ۱۱۱ آمده قانون اساسی است.

اصل ۱۰۷

پس از مرگ خمینی، تعیین رهبر به عهده خبرگان است. خبرگان رهبری درباره همه فقهای واجد شرایط مذکور در اصول پنجم و یکصد و نهم بررسی و مشورت می‌کنند، هرگاه یکی از آنان را اعلم به احکام و موضوعات فقهی یا مسائل سیاسی واجتماعی یا دارای مقبولیت عامه یا واجد برجستگی خاص در یکی از صفات مذکور در اصل یک صد و نهم تشخیص دهند او را به رهبری انتخاب می‌کنند و در غیراین صورت یکی از آنان را به عنوان رهبر انتخاب و معرفی می‌نمایند. رهبر منتخب خبرگان، ولایت امر و همه مسئولیت‌های ناشی از آن را برعهده خواهد داشت. رهبر در برابر قوانین با سایر افراد کشور مساوی است.

اصل ۱۰۸

قانون مربوط به تعداد و شرایط خبرگان، کیفیت انتخاب آنها و آیین‌نامه داخلی جلسات آنان برای نخستین دوره باید به وسیله فقهای اولین شورای نگهبان تهیه و با اکثریت آرای آنان تصویب شود و به تصویب نهایی رهبر انقلاب برسد. از آن پس هرگونه تغییر و تجدیدنظر در این قانون و تصویب سایر مقررات مربوط به وظایف خبرگان، در صلاحیت خود آنان است.

اصل ۱۱۱

هرگاه رهبر از انجام وظایف قانونی خود ناتوان شود یا فاقد یکی از شرایط مذکور در اصول پنجم و یک صد و نهم گردد، یا معلوم شود از آغاز فاقد بعضی از شرایط بوده است، از مقام خود برکنار خواهد شد. تشخیص این امر به عهده خبرگان مذکور در اصل یک صد و هشتم می‌باشد.

در صورت فوت یا کناره‌گیری یا عزل رهبر، خبرگان موظفند در اسرع وقت نسبت به تعیین و معرفی رهبر جدید اقدام نمایند. تا هنگام معرفی رهبر، شورایی مرکب از رئیس‌جمهور، رئیس قوه قضائیه و یکی از فقهای شورای نگهبان به انتخاب مجمع تشخیص مصلحت نظام، همه وظایف رهبری را به طور موقت به عهده می‌گیرد و چنانچه در این مدت یکی از آنان به هر دلیل نتواند انجام وظیفه نماید، فرد دیگری به انتخاب مجمع، با حفظ اکثریت فقها در شورا، به جای وی منصوب می‌گردد.

ساختار مجلس خبرگان رهبری

مجلس خبرگان رهبری، از سه بخش هیئت رئیسه، کمیسیون‏‌ها و دبیرخانه تشکیل می‌شود:

هیئت رئیسه

این مجلس دو هیئت رئیسه دارد یکی سنی و دیگری هیئت رئیسه دائم است.

هیئت رئیسه سنی

در اوّلین جلسه مجلس خبرگان، بر اساس سنّ نمایندگان، تعیین می‌شود که مسن‏‌ترین فرد از خبرگان حاضر، به عنوان رئیس سنى و فرد بعدى به منزله نایب‏‌رئیس و دو نفر از جوان‏‌ترین خبرگان حاضر، به سمت منشی تعیین می‌شوند و در جایگاه مخصوص قرار می‌گیرند.

وظایف هیئت رئیسه سنی

هیئت رئیسه سنّى، وظایف زیر را بر عهده دارد:

- اداره جلسه افتتاحیه؛

- انجام مراسم تحلیف؛

- اجراى انتخابات هیئت‏‌رئیسه دائم.

هیئت رئیسه سِنّى، با انتخاب اعضاى هیئت رئیسه دائم، به کار خود پایان می‌دهد. مدّت زمان هیئت رئیسه سنى، فقط در اوّلین جلسه هر دوره از مجلس خبرگان است.

هیئت رئیسه دائم

هیئت رئیسه دوم، هیئت رئیسه دائم است.

این هیئت، مرکب از رئیس، دو نایب‏‌رئیس، دو منشى و دو کارپرداز است که از میان اعضاء، براى مدّت دو سال و با رأى مخفى، انتخاب می‌شوند.

انتخاب رئیس، با رأى اکثریت مطلق حاضران و انتخاب نواب رئیس و منشیان و کارپردازان، هر کدام جداگانه و با اکثریت نسبى و به صورت مخفى است. در صورتى که در انتخاب رئیس، در مرحله اول، اکثریت مطلق حاصل نشود، از بین دو نفرى که بیشترین رأى را کسب کرده‏‌اند، با رأى‏‌گیرى مجدد و اکثریت نسبى، رئیس، انتخاب می‌شود.

وظایف هیئت رئیسه دائم

ریاست مجلس خبرگان، علاوه بر اداره جلسات مجلس خبرگان، بر کلیه امور ادارى، مالى، استخدامى و سازمانى مجلس خبرگان، نظارت دارد و باید با ارتباط منظم با ولی فقیه، کار کند. وى، مصوبات قانونى مجلس خبرگان را امضا و به مراجع ذى‏ربط ابلاغ می‌کند. رئیس مجلس خبرگان، موظف است گزارشى سالانه از عمل‏کرد و اقدامات هیئت رئیسه را به مجلس خبرگان ارائه کند.

کمیسیون‌ها

مجلس خبرگان رهبری دارای ۶ کمیسیون است که وظیفه آنها انجام بررسى‌هاى کارشناسى و تهیّه گزارش جهت طرح در جلسات رسمى است که به شرح ذیل می‌باشند:

۱. کمیسیون اصل ۱۰۸ قانون اساسى‏

به منظور بررسى و تدوین قوانین مربوط به خبرگان، از جمله انتخابات و آیین‏‌نامه داخلى مجلس خبرگان، تشکیل می‌شود. اعضاى اصلى آن، یازده نفر و اعضاى علی‌البدل، چهار نفرند.

۲. کمیسیون امور مالى و ادارى‏

این کمیسیون به بررسى امور مالى و ادارى مجلس خبرگان می‌پردازد و داراى نه عضو اصلى و سه عضو علی‌البدل است.

۳. کمیسیون اصل ۱۰۷ و ۱۰۹ قانون اساسى‏

به منظور آمادگى خبرگان براى اجراى اصل ۱۰۷ و شناخت حدود و شرایط مذکور در اصل ۵ و ۱۰۹ قانون اساسى، کمیسیونى مرکب از یازده عضو اصلى و چهار عضو علی‌البدل، تشکیل مى ‌شود تا درباره همه موارد مربوط به شرایط و صفات رهبر و درباره همه کسانى که در شرایط رهبرى قرار دارند، تحقیق و بررسى به عمل آورد و نتایج آن را به هیئت رئیسه ارائه کند. گزارش این کمیسیون، سرى تلقى می‌شود و به صورت اسناد طبقه‏‌بندى شده، حفاظت می‌شود و بدون تصویب مجلس خبرگان، در اختیار دیگرى قرار نمی‌گیرد، مگر ولی فقیه، که عنداللزوم به اطّلاع وى می‌رسد.

۴. کمیسیون سیاسى - اجتماعى‏

به منظور آگاهى مستمر اعضاى مجلس‏ خبرگان از تحولات مهم داخلى و خارجی، به ویژه در زمینه مسائل سیاسى، فرهنگى، مدیریتى، امنیتى و اقتصادى تشکیل می‌شود و موظف است با تشکیل جلسات با حضور نخبگان و مسئولان امور سیاسى، امنیتى، فرهنگى، اقتصادى، اجتماعى، مسائل مهم داخلى و جهانى را که به نحوى، به انجام وظایف خبرگان، به ویژه وظایف مذکور در اصول ۱۰۷ و ۱۰۹ قانون‏ اساسى، مربوط می‌شود، مورد بررسى قرار دهد و گزارش آن را به هیئت رئیسه تقدیم کند تا در اولین اجلاسیه خبرگان، به اطلاع اعضا برسد.

۵. کمیسیون تحقیق موضوع اصل ۱۱۱ قانون اساسى‏

به منظور اجراى اصل ۱۱۱ قانون اساسى و براى نظارت بر استمرار شرایطى که در اصل ۵ و ۱۰۹ قانون اساسى براى رهبرى ذکر شده است و تصمیم‏‌گیرى در موارد فقدان آن، تشکیل می‌شود.

تحقیقات و مذاکرات این کمیسیون، محرمانه است. مجلس خبرگان، به وسیله این کمیسیون، موضوع نظارت بر رهبرى را به اجرا می‌گذارد. این کمیسیون، باید هرگونه اطلاعات لازم را در رابطه با اصل ۱۱۱، در محدوده قوانین و موازین شرعى، تحصیل کند و نسبت به صحت و سقم گزارش‏‌هاى مربوطه، بررسى لازم را به عمل آورد. سایر اعضاى خبرگان نیز، اطلاعات خود را در باره اصل ۱۱۱، در اختیار این کمیسیون قرار می‌دهند. کمیسیون، بعد از بررسى و تحقیق، در صورتى که مطالب مذکور را براى تشکیل اجلاس خبرگان، کافى نداند، موضوع را با عضو یا اعضاى خبرگان که اطلاعات را در اختیار گذارده‏‌اند، در میان می‌گذارد و توضیحات خود را ارائه می‌کند و در صورتى که آنان قانع نشدند، اگر اکثریت نمایندگان، تقاضاى تشکیل جلسه فوق‏‌العاده را کنند، اجلاسیّه مجلس خبرگان، برگزار می‌شود.

۶. کمیسیون بررسى راه‌‏هاى پاسدارى و حراست از ولایت فقیه‏

به منظور بررسى راه‏‌هاى حراست از ولایت فقیه، تشکیل می‌گردد. اهم وظایف آن، ارائه پیشنهاد به هیئت رئیسه در این امور است:

۱. تحقیق و پژوهش در موضوع حکومت اسلامى، بالاخص ولایت فقیه، تألیف و نشر آن به صورت‏‌هاى مناسب و پاسخ به شبهات.

۲. معرفى ولایت فقیه در مجامع علمى داخل و خارج کشور و در سطح عموم مردم.

۳. بررسى شیوه‏‌هاى مناسب تدریس و ترویج اندیشه حکومت اسلامى و ولایت‏‌فقیه، در سطوح مختلف تحصیلى دانش‌آموزان و دانشجویان و نیز در سطح رسانه‏‌هاى عمومى، خصوصا صدا و سیما و ارائه راهکارهاى مناسب به هیئت رئیسه مجلس خبرگان.

دبیرخانه

دبیرخانه مجلس خبرگان نهادى است قانونى که زیر نظر هیئت رئیسه مجلس خبرگان، اداره می‌شود و براى انجام مأموریت‏‌ها و مسئولیت‏‌ها و تنظیم امور مربوط به مجلس خبرگان، تشکیل می‌گردد که بخشی از وظایف آن عبارت است از:

بخش اول:

الف - تنظیم کلیه امور مربوط به مجلس، کمیسیون‏‌ها و هیئت رئیسه و ارتباط با ریاست مجلس و برقرارى ارتباط متقابل.

ب - تنظیم روابط مجلس، کمیسیون‏‌ها، هیئت‌ها و اعضا، با ولی فقیه و دستگاه‏‌هاى گوناگون کشور.

ج - همکارى لازم با مسئولین ذی‌ربط، در اجراى انتخابات مجلس خبرگان، با رعایت قانون و آیین‏‌نامه انتخابات.

د - معرفى نهاد خبرگان.

ه - چاپ و انتشار مصوبات مجلس، به صورت اختصاصى یا عمومى، حسب مورد با توجه به آیین‏‌نامه خبرگان و انعکاس اخبار به رسانه‏‌هاى گروهى با هماهنگى مقامات ذی‌ربط.

و - تحقیق و پژوهش در موضوع حکومت اسلامى، بالأخص ولایت فقیه، تألیف و نشر آن به صورت‏‌هاى مناسب، معرفى ولایت فقیه در مجامع علمى داخل و خارج کشور و در سطح عموم مردم براساس سیاست‏‌گذارى کمیسیون بررسى راه‏‌هاى پاسدارى و حراست از ولایت‏‌فقیه، پس از تأیید هیئت رئیسه.

ز - تهیه بولتن حاوى اخبار و گزارشات مربوط به امور رهبرى، نمایندگان رهبرى در ارگان‏‌ها و نهادها، نهادهاى وابسته، مسئله ولایت فقیه، مسائل سیاسى و بین‏‌المللى و مسائل جارى کشورى که می‌تواند در وسعت بینش و بالمآل در تصمیم‏‌گیرى خبرگان مؤثر باشد.

بخش دوم:

الف - تهیه دستور کار جلسات عادى و فوق‏‌العاده مجلس و ارائه به هیئت رئیسه.

ب - تهیه گزارش‌ها و منابع لازم در زمینه مسائل فقهى، فرهنگى، اجتماعى و سیاسى، در حوزه مسئولیت خبرگان، براى اعضاى هیئت رئیسه و ریاست مجلس و خبرگان.

ج - تهیه صورت مذاکرات مجلس و کمیسیون‏‌ها و هیئت‌ها.

د - نگهدارى و طبقه‏‌بندى و بایگانى اسناد و مدارک مربوط و نیز مصوبات مجلس و کمیسیون‏‌هاى خبرگان، با استفاده از امکانات و تجهیزات لازم.

ه - تهیه مواد و متون لازم، جهت اعلام مواضع، براى هیئت رئیسه و تنظیم پیش‏‌نویس بیانیه‏‌ها.

و - تهیه طرح تشکیلات دبیرخانه، براى تصویب هیئت رییسه و سازمان مدیریت و برنامه‏‌ریزى.

شرایط انتخابات مجلس خبرگان

الف) تعداد خبرگان

ماده ۱ – عده نمایندگان مجلس خبرگان در هر استان، همان عدد دوره اول خواهد بود.

ماده ۲ – استان‌هایی که جدیداً تشکیل شده یا می‌شود با رعایت ماده اول، تعداد خبرگان به نسبت جمعیت هر استان بین استان‌های جدید تقسیم می‌شود و از تاریخ آمارگیری سال ۱۳۶۵ به ازای هر یک میلیون نفری که به جمعیت هر استان اضافه شود یک نماینده دیگر به نمایندگان آن استان افزوده خواهد شد.

ب) شرایط انتخاب شوندگان

ماده ۳ – خبرگان منتخب مردم باید دارای شرایط زیر باشند:

الف – اشتهار به دیانت و وثوق و شایستگی اخلاقی

ب – اجتهاد در حدی که قدرت استنباط بعض مسائل فقهی را داشته باشد و بتواند ولی فقیه واجد شرایط رهبری را تشخیص دهد.

ج – بینش سیاسی و اجتماعی و آشنایی با مسائل روز.

د – معتقد بودن به نظام جمهوری اسلامی ایران.

ﻫ - نداشتن سوابق سوء سیاسی و اجتماعی.

تبصره ۱ – مرجع تشخیص دارا بودن شرایط فوق، فقهای شورای نگهبان قانون اساسی می‌باشند.

تبصره ۲ – کسانی که ولی فقیه – صریحاً و یا ضمناً – اجتهاد آنان را تأیید کرده باشد، از نظر علمی نیاز به تشخیص فقهای شورای نگهبان نخواهند داشت.

تبصره ۳ – ضرورت ندارد که نمایندگان، ساکن و یا متولد حوزه انتخابیه خود باشند.

ج) شرایط انتخاب‌کنندگان

ماده ۴ – انتخاب‌کنندگان باید دارای شرایط ذیل باشند:

الف – تابعیت جمهوری اسلامی ایران

ب – داشتن پانزده سال تمام

د) مدت

ماده ۵- خبرگان برای مدت هشت سال، انتخاب می‌شوند و شش ماه به پایان هر دوره باید انتخابات دوره بعد آغاز گردد، به طوری که سه ماه به پایان هر دوره، انتخابات دوره بعد خاتمه یافته باشد.

آیین‌نامه داخلی مجلس خبرگان

ماده ۱۲ – جلسات مجلس خبرگان، با حضور دو سوم کل خبرگانی که می‌باید انتخاب گردند، رسمیت می‌یابد.

ماده ۱۳ – مصوبات مجلس خبرگان، با موافقت نصف به علاوه یک حاضران، معتبر است، مگر در مورد تعیین رهبر که موافقت دو سوم حاضران معتبر می‌باشد.

ماده ۱۴ – جلسه افتتاحیه، به وسیله هیئت نظارت مرکزی، با تلاوت آیاتی از قرآن کریم آغاز می‌گردد ، سپس رئیس هیئت نظارت، از هیأت رئیسه سنی – که قبلاً بر مبنای شناسنامه تعیین شده‌اند – دعوت می‌کند تا به جایگاه مخصوص روند و اداره جلسه را به عهده گیرند.

تبصره – هیئت رئیسه سنی ، مرکب است از رئیس، نایب رئیس از سالمندترین و دو منشی از جوان‌ترین اعضای حاضر در جلسه.

ماده ۱۵ – صورت جلسات به وسیله نوار، ضبط و بوسیله تندنویس، پیاده می‌شود و به امضای رئیس یا نایب رئیس می‌رسد.

صورت جلسه انتخاب رهبر، باید به امضای همه اعضای حاضر در جلسه برسد.

ماده ۱۶ – در آغاز نخستین جلسه رسمی، خبرگان مراسم تحلیف را بدین صورت برگزار می‌کنند: «ما  در برابر قرآن مجید و مردم شریف ایران، به خدای متعال، سوگند یاد می‌کنیم که در ایفای وظیفه سنگینی که به عهده داریم، یعنی تشخیص و معرفی بهترین فرد، برای مقام والای رهبری امت، خود را در پیشگاه مقدس خداوند و در برابر ملت غیور ایران، مسئول بدانیم و کوچکترین مسامحه و خیانت را روا نداریم››.

ماده ۱۷ – هیئت رئیسه سنی بلافاصله به انتخاب هیئت رئیسه دائم، می‌پردازد.

ماده ۱۸ – هیئت رئیسه دائم ، نیز مرکب است از ۴ نفر: رئیس، نایب رئیس و دو منشی که برای مدت دو سال با رأی‌گیری مخفی و اکثریت نسبی انتخاب می‌شوند.

ماده ۱۹ – مجلس خبرگان سالی یکبار حداقل به مدت دو روز، اجلاسیه رسمی دارد.

ماده ۲۰ – در مواردی که هیئت رئیسه لازم بداند، یا ده نفر از اعضا کتباً پیشنهاد کنند، اجلاسیه فوق‌العاده تشکیل می‌شود.

ماده ۲۱ – وظیفه مجلس خبرگان در اجلاسیه‌های عادی خود ، اجرای اصل ۱۱۱ قانون اساسی و به بحث و تبادل نظر درباره مسائل مربوط به رهبری و تبادل نظر برای یافتن بهترین شیوه عمل در جهت ایفای این مسئولیت خطیر و پیشنهاد آن به مقام رهبری می‌باشد.

ماده ۲۲ – این قانون در بیست و یک ماده و شش تبصره، در جلسه مورخه ۱۰/۷/۱۳۵۹ فقهای شورای نگهبان ، تنظیم و برای تصویب نهایی به خمینی ازائه شد.

اجلاس خبرگان با خامنه‌ای

حیدری کاشانی عضو مجلس خبرگان پس از جلسه ۱۸ آبان ۱۴۰۳ فاش کرد که در چهلمین روز کشته شدن حسن نصرالله، رهبر حزب‌الله لبنان و معاون او هاشم صفی‌الدین، خامنه‌ای گفته که اعضای خبرگان باید برای شرایطی که او دیگر زنده نیست، آماده باشند تا بتوانند به‌سرعت رهبر جدیدی انتخاب کنند.[۵]

اطلاعیه‌ی مجلس خبرگان پس از سقوط بشار اسد

بسم الله الرحمن الرحیم

إِنَّ ٱلَّذِینَ قَالُواْ رَبُّنَا ٱللَّهُ ثُمَّ ٱستَقمُواْ تَتَنَزَّلُ عَلَیهِمُ ٱلمَلَائِکَةُ أَلَّا تَخَافُواْ وَلَا تحزنُواْ وَأَبشِرُواْ بِالجَنَّةِ ٱلَّتِی کُنتُم تُوعَدُونَ

تحولات اخیر منطقه‌ی غرب آسیا به ویژه حوادث کشور سوریه گر‌چه با شیطنت رسانه‌های معاند و نشان دادن چهره‌ای موجه از تروریست‌های تکفیری به طور نسبی افکار جهانیان را تحت تأثیر قرار داده، رهبر معظم انقلاب در بیانات جامع و حکیمانه خود به وضوح زوایایی از واقعیت این جریان شیطانی و دست‌های پیدا و پنهان این اقدام شوم علیه محور مقاومت را تبیین فرمودند. مجلس خبرگان رهبری، ضمن قدردانی از مواضع روشنگرانه مقام معظم رهبری «مدظله العالی» در قبال مسائل سوریه و افق امیدوارانه‌ای که معظم له نسبت به آینده سوریه، قیام جوانان سوری و گسترش سیطره محور مقاومت در منطقه ترسیم فرمودند و گرامیداشت یاد و خاطره رهبران بزرگ و شهیدان سرافراز جبهه مقاومت، تأکید می‌کند «مقاومت» و «ایستادگی» در برابر جبهه کفر و صهیونیسم جهانی به سردمداری آمریکای جنایتکار و اسرائیل غاصب، تنها راه پیروزی و غلبه بر دشمنان اسلام و مسلمین می‌باشد و سازش با زورگویان عالم حد یقف و پایانی ندارد.

لذا به مردم عزیز و ولایتمدار به ویژه جوانان ایران اسلامی و کشور‌های محور مقاومت می‌گوییم چنانچه در حادثه عاشورا و شهادت حضرت اباعبدالله الحسین علیه السلام و یاران آن حضرت و اسارت خاندان اهل بیت علیهم السلام و در دوران معاصر شاهد جنگ تحمیلی صدام خبیث علیه نظام نوپای جمهوری اسلامی ایران، جنگ ۳۳ روزه رژیم صهیونی با حزب الله لبنان و حوادث بعد از ۷ اکتبر و شهادت ۵۰ هزار انسان به ویژه زن و کودک بی‌گناه در غزه توسط رژیم تروریستی و نامشروع اسرائیل بودیم، تاریخ گواه این است که باطل اگرچه هیاهو و جولانی دارد، بر اساس وعده لایتغیر إلهی، مضمحل می‌شود و دوام و بقایی نخواهد داشت و سرانجام، نصرت و پیروزی از آن حق و پیروان آن خواهد بود و تنها راه غلبه بر باطل، تقویت ایمان، استقامت، عمل به تکلیف، حضور آگاهانه در صحنه و ارتقای بصیرت است.


محمدعلی موحدی کرمانی

رئیس مجلس خبرگان رهبری[۶]

اعضای مجلس خبرگان

اسامی کلیه اعضای مجلس خبرگان رهبری بر مبنای حروف الفبا از دوره او تا آخر

از این افراد ۳ نفر ۶ دوره و ۸ نفر ۵ دوره و ۱۵ نفر ۴ دوره نماینده بودند.[۷]

رضا استادی

محمد امامی کاشانی ۵ دوره

علی اسلامی

محمدحسین احمدی شاهرودی

صادق آملی لاریجانی

علیرضا اسلامیان

ابراهیم امینی ۴ دوره

مختار امینیان ۴ دوره

اسدالله ایمانی ۵ دوره

احمد بهشتی

محمد بهرامی خوشکار

هادی باریک‌بین

مرتضی بنی‌فضل

محمدباقر باقری کنی

محمدتقی پورمحمدی

احمد جنتی ۵ دوره

سید صابر جباری

سید هاشم حسینی بوشهری

محی‌الدین حائری شیرازی

سید عبدالهادی حسینی شاهرودی

محسن حیدری آل‌کثیر

ابوالقاسم خزعلی ۴ دوره

سید احمد خاتمی ۴ دوره

عبدالرحمان خدایی

سید محسن خرازی

سید علی‌محمد دستغیب

قربانعلی دری نجف‌آبادی ۵ دوره

سید علی‌اصغر دستغیب ۴ دوره

محمدمهدی ربانی املشی

علی رازینی

سید ابراهیم رئیسی

حسن روحانی

هادی روحانی

رضا رمضانی

محمدحسین زرندی

عباسعلی سلیمانی

علی‌احمد سلامی

سیدابراهیم سیدحاتمی

محمد شیخ‌الاسلام

سید محمد شاه‌چراغی

سید علی شفیعی ۵ دوره

سید محمدنقی شاهرخی

حسن شریعتی نیاسر

سید حسن طاهری خرم‌آبادی ۴ دوره

سید حبیب‌الله طاهری گرگانی

سید مجتبی طاهری

سید یوسف طباطبایی‌نژاد

نورالله طبرسی

غیاث‌الدین طه‌محمدی

سید محمود علوی

حسن عالمی ۴ دوره

سید حسن عاملی

عبدالمحمود عبداللهی

محمدرضا فاکر

محی الدین فاضل هرندی

علی فلاحیان

محمد فیضی

محسن قمی ۴ دوره

زین‌العابدین قربانی ۴ دوره

سید اکبر قره‌باغی (غفاری)

سید علی‌اکبر قریشی ۶ دوره

محسن کازرونی

عباس کعبی ۴ دوره

سید هاشم لطفی مهروئیه

محسن مجتهد شبستری ۵ دوره

حسام‌الدین مجتهدی

احمد محسنی گرکانی

محمد محمدی گیلانی

عباس محفوظی ۴ دوره

علی‌اکبر مشکینی

سید محمدحسن مرعشی شوشتری

مرتضی مقتدایی ۵ دوره

محمدتقی مصباح یزدی

علی‌اصغر معصومی

علی معلمی

احمد مبلغی

سید کرامت‌الله ملک‌حسینی

سید محمدعلی موسوی جزایری ۶ دوره

حسن ممدوحی

محمدعلی موحدی کرمانی ۶ دوره

سید ابوالحسن مهدوی ۴ دوره

محمدرضا مهدوی کنی

حبیب‌الله مهمان نواز

سید ابوالفضل میرمحمدی

محمد مؤمن ۴ دوره

غلامعلی نعیم‌آبادی

حسن نمازی

عبدالنبی نمازی

سید کاظم نورمفیدی ۵ دوره

عباس واعظ طبسی ۴ دوره

سید محمد واعظ موسوی

محمدتقی واعظی

ابوالقاسم وافی یزدی

هاشم هاشم‌زاده هریسی

اکبر هاشمی رفسنجانی

سید محمود هاشمی شاهرودی

محمد یزدی[۸]

منابع

  1. ↑ سایت سازمان حقوق بشر ایران
  2. ↑ خبرگزاری آنا
  3. ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ سایت سازمان مجاهدین، مسعود رجوی، استراتژی قیام و سرنگونی (۱۳)
  4. ↑ سایت سازمان مجاهدین خلق ایران
  5. ↑ سایت ایران اینترنشنال
  6. ↑ سایت خبرگزاری صدا و سیما
  7. ↑ سایت خبرگزاری جمهوری اسلامی
  8. ↑ سایت مجلس خبرگان
برگرفته از «https://www.iran-pedia.org/w/index.php?title=کاربر:Safa/1صفحه_تمرین&oldid=74957»