کاربر:Safa/3صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها

از ایران پدیا
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۷۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<noinclude>
{{جعبه زندگینامه
| اندازه جعبه      =
| عنوان            =محمد مخبر
| نام              =
| تصویر            =محمد مخبر.JPG
| اندازه تصویر      =
| عنوان تصویر      =محمد مخبر
| زادروز            = ۴ تیر ۱۳۳۴
| زادگاه            =دزفول
| تاریخ مرگ        =
| مکان مرگ          =
|عرض جغرافیایی محل دفن=
|طول جغرافیایی محل دفن=
<!-- عرض جغرافیایی به درجه دقیقه و ثانیه و جهت پیش‌فرض شمال-->
|latd=|latm=|lats=|latNS=N
<!-- طول جغرافیایی به درجه دقیقه و ثانیه و جهت پیش‌فرض غرب-->
|longd=|longm=|longs=|longEW=E
| محل زندگی        =دزفول و تهران
| ملیت              =ایرانی
| نژاد              =
| تابعیت            =ایرانی
| تحصیلات            =دارای سه مدرک دکترا
| دانشگاه          =
| پیشه              =
| سال‌های فعالیت    =
| کارفرما          =
| نهاد              =
| نماینده          =
| شناخته‌شده برای    =
| نقش‌های برجسته    =معاول اول رئیس‌جمهور در دولت سیزدهم
| سبک              =
| تأثیرگذاران      =
| تأثیرپذیرفتگان    =
| شهر خانگی        =
| تلویزیون          =
| لقب              =
| حزب              =
| جنبش              =
| مخالفان          =
| هیئت              =
| دین              =اسلام-شیعه
| مذهب              =
| منصب              =
| مکتب              =
| آثار              =
| خویشاوندان سرشناس =دو فرزند به نام‌های طیبه و سجاد دارد.
| جوایز            =
| امضا              =
| اندازه امضا      =
| وبگاه            =
| پانویس            =
}}'''محمد مخبر،''' با نام کامل محمد مخبر دزفولی، (متولد ۴ تیرماه سال ۱۳۳۴ در دزفول)، خانواده‌اش مذهبی و پدرش، شیخ عباس مخبر، واعظ و روحانی، و در دوره‌ای امام جمعه موقت دزفول بود. محمد مخبر دوره تحصیلات ابتدایی و دبیرستان را در دزفول و اهواز گذراند و  مدرک کارشناسی ارشد مدیریت، دکترای مدیریت و برنامه‌ریزی توسعه اقتصادی، کارشناسی مهندسی برق دارد و در رشته حقوق بین‌الملل هم مدرک دکترا گرفته است.<ref>[https://www.entekhab.ir/fa/news/784501/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B6%D8%A7-%D9%85%D8%AE%D8%A8%D8%B1-%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%88%D9%86-%D8%A7%D9%88%D9%84-%D8%B1%D8%A6%DB%8C%D8%B3-%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C-%DA%A9%DB%8C%D8%B3%D8%AA سایت انتخاب]</ref>


{{ستون سری‌های سیاسی
محمد مخبر پیش از انقلاب ضد سلطنتی همراه با محمد جهان‌آرا، علی شمخانی، [[محسن رضایی]]، محمد فروزنده و محمدباقر ذوالقدر عضو گروه منصورون بوده است؛ گروهی که در خوزستان شکل گرفت و در دهه ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰ فعالیت می‌کرد.
| name = نوار کناری انقلاب سفید
| class = plainlist
| titlestyle = padding-top:0.2em;
| title = {{Hlist|[[انقلاب سفید]]}}
| headingstyle = line-height:1.3em;
| contentstyle = text-align: ;


| heading1 = پایه‌ها
پس از شکل‌گیری سپاه پاسداران در خوزستان به عنوان مسئول بهداری سپاه دزفول منصوب شد و در سال‌های جنگ ایران و عراق این سمت را بر عهده داشت.
| content1 =
{{فهرست یک‌دست}}
* [[طرح اتحاد برای پیشرفت دولت کندی]]
{{پایان فهرست یک‌دست}}


| heading2 = موضوع‌ها
از تیر ماه ۱۳۸۶ تا ۱۶ آذز ۱۴۰۰ ریاست ستاد اجرایی فرمان امام را بر عهده داشت و در این سال با حکم [[خامنه‌ای]] به عضویت مجمع تشخیص مصلحت نظام در‌آمد.
| content2style = font-style:italic;<!--(most are non-English terms)-->
| content2 = {{فهرست یک‌دست}}
<!--(Alphabetical by linktext:)-->
* {{Noitalic|[[سپاه بهداشت]]}}
* [[ملی کردن جنگل‌ها]]
* [[فروش سهام کارخانجات دولتی]]
* [[سهیم کردن کارگران در سود کارخانجات]]
* [[اصلاح قانون انتخابات]]
* [[ایجاد سپاه دانش]]
* [[اصلاحات ارضی]]
* [[سپاه ترویج و آبادانی]]
* [[خانه‌های انصاف در روستاها]]
* [[انقلاب اداری و آموزشی]]
* [[امکان فروش سهام واحدهای صنعتی]]
* [[مبارزه با تورم و گران‌فروشی]]
* [[آموزش رایگان و اجباری در ۸ سال اول]]
* [[تغدیه رایگان برای کودکان خردسال]]
* [[تعمیم بیمه‌های اجتماعی به همه مردم]]
* [[مبارزه با معاملات سوداگرانه اراضی]]
* [[مبارزه با فساد]]
{{پایان فهرست یک‌دست}}


| heading3 = اپوزیسیون
| content3 =
{{نوار جانبی|bodystyle={{Subinfobox bodystyle}} |navbar=off
  |headingstyle=padding-bottom:0; |contentstyle=padding-top:0;
  | content1 =
* [[نهضت آزادی ایران]]
* [[سازمان چریک‌های فدایی خلق ایران]]
* [[سازمان مجاهدین خلق ایران]]
}}


| heading4 = افراد
| content4 =
{{فهرست یک‌دست}}
* [[جان اف کندی]]
* [[محمدرضا پهلوی]]
* [[مهندس مهدی بازرگان]]
* [[محمد حنیف نژاد]]
* [[بیژن جزنی]]
* [[روح‌الله خمینی]]


{{پایان فهرست یک‌دست}}
در آخرین پست محمد مخبر، معاون اول رئیس‌جمهور در دولت سیزدهم بود که پس از مرگ [[ابراهیم رئیسی]] بر اساس اصل ۱۳۱ قانون اساسی جمهوری اسلامی، در صورت مرگ رئیس جمهور،‌ معاون اول او جایگزین می‌شود:<ref>[https://www.bbc.com/persian/articles/cv225zej9m3o سایت بی بی سی فارسی]</ref> <blockquote>«با موافقت‏ رهبری،‏ اختیارات‏ و مسئولیت‌های‏ وی‏ را بر عهده‏ می‏‌گیرد و شورایی‏ متشکل‏ از رئیس‏ مجلس‏ و رئیس‏ قوه‏ قضائیه‏ و معاون‏ اول‏ رئیس‏ جمهور موظف‏ است‏ ترتیبی‏ دهد که‏ حداکثر ظرف‏ مدت‏ پنجاه‏ روز رئیس‏ جمهور جدید انتخاب‏ شود.» </blockquote>


| heading5 = نوشتارهای کلیدی
== گاهشمار زندگی محمد مخبر ==
| content5 = <div class="wraplinks"><!--Chronological:-->
محمد مخبر دزفولی ۴ تیرماه سال ۱۳۳۴ در دزفول زاده شد. خانواده‌اش مذهبی و پدرش، شیخ عباس مخبر، واعظ و روحانی، و در دوره‌ای امام جمعه موقت دزفول بود. محمد مخبر دوره تحصیلات ابتدایی و دبیرستان را در دزفول و اهواز گذراند و مدرک کارشناسی ارشد مدیریت، دکترای مدیریت و برنامه‌ریزی توسعه اقتصادی، کارشناسی مهندسی برق دارد و در رشته حقوق بین‌الملل هم مدرک دکترا گرفته است.
* {{Longlink|style=line-height:1.15em; |''[[محمد رضا پهلوی ]]}}
* {{Longlink|style=line-height:1.15em; |''[[سازمان مجاهدین خلق ایران]]}}
* {{Longlink|style=line-height:1.15em; |''[[استراتژی مبارزه انقلابی]]}}
* {{Longlink|style=line-height:1.15em; |''[[رژیم ولایت فقیه]]}}
* {{Longlink|style=line-height:1.15em; |''[[اپوزیسیون]]}}
* {{Longlink|style=line-height:1.15em; |''[[موقعیت انقلابی]]}}
* {{Longlink|style=line-height:1.15em; |''[[طلسم اختناق]]}}
</div>
}}<noinclude>
'''انقلاب سفید،''' به طرح شش ماده‌ای گفته می‌شود که محمدرضا پهلوی پس از سفر به آمریکا و ملاقات با کندی رئیس جمهور آمریکا برای انجام رفرم‌هایی در ۶ بهمن سال ۱۳۴۱ به رفراندوم گذاشت.  


محمدرضا پهلوی به مرور  ۱۳ اصل دیگر به شش اصل انقلاب سفید اضافه کرد که عبارت بودند از: 
محمد مخبر پیش از انقلاب ضد سلطنتی همراه با محمد جهان‌آرا، [[علی شمخانی]]، محسن رضایی، محمد فروزنده و محمدباقر ذوالقدر عضو گروه منصورون بوده است؛ گروهی که در خوزستان شکل گرفت و در دهه ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰ فعالیت می‌کرد.


سپاه بهداشت
محمد مخبر بعد از پایان جنگ، مدیرعامل شرکت مخابرات دزفول، معاون اجرایی شرکت مخابرات استان خوزستان و سپس مدیرعامل این شرکت شد. او مدتی هم معاون استانداری خوزستان بود.


سپاه ترویج و آبادانی
در زمان ریاست محمد فروزنده (اهل خوزستان) بر [[بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی|بنیاد مستضعفان]]،‌ مناصب مهمی مانند معاونت حمل‌ونقل و بازرگانی این بنیاد را بر عهده گرفت. در همین بازه زمانی او نقش مهمی در خارج کردن شرکت مخابراتی ترک‌سل از مناقصه پروژه اپراتور دوم تلفن همراه و جایگزین کردن شرکت ام‌تی‌ان آفریقای جنوبی در کنسرسیوم ایرانسل داشت. او بعدا به عنوان نایب‌رییس هیات مدیره ایرانسل منصوب شد. محمد مخبر ریاست هیئت مدیره بانک سینا بود که زیر نظر بنیاد مستضعفان فعالیت می‌کرد.


خانه‌های انصاف در روستاها
محمد مخبر دزفولی از تیر ماه ۱۳۸۶ به مدت ۱۵ سال رئیس «[[ستاد اجرایی فرمان امام]]»، یکی از ثروتمندترین مجموعه‌های اقتصادی جمهوری اسلامی بود. این ستاد مستقیما زیر نظر خامنه‌ای فعالیت می‌کند و به هیچ‌‌‌ نهادی پاسخگو نیست و طی چند دهه به هلدینگ اقتصادی عظیمی تبدیل شده است که دامنه فعالیت‌های آن در تمام حوزه‌های ممکن گسترده است. ستاد اجرایی فرمان امام، در حال حاضر مالک ده‌ها شرکت در حوزه‌های مختلفی از جمله نفت، گاز، پتروشیمی، کشاورزی، صنعت، معدن، دارو و ساختمان است و «بنیاد برکت» هم زیر مجموعه این ستاد است که زمان ریاست مخبر راه‌اندازی شد.


ملی کردن تمام منابع آب‌های زیرزمینی کشور
او در سال ۱۳۸۶ زمانی که به ریاست «ستاد اجرایی فرمان امام» گماشته شد و در مراسم معارفه‌اش سه اصل «اسلامی بودن، انقلابی بودن و منضبط بودن» را به عنوان رئوس برنامه‌اش ذکر کرد و در دی ماه ۱۳۹۹در فهرست تحریم‌های آمریکا قرار گرفت.


نوسازی شهرها و روستاها
پیش از آن، در سال ۲۰۱۰ در جریان تحریم‌های اتحادیه اروپا، محمد مخبر نیز به اتهام ارتباط با برنامه‌های موشکی و هسته‌ای ایران تحریم شد اما دو سال بعد نامش از فهرست تحریم‌شدگان اتحادیه اروپا حذف شد.<ref name=":0">[https://www.radiofarda.com/a/mohammad-mokhber-new-role-replace-ebrahim-raisi-president/32953944.html سایت رادیو فردا]</ref>


انقلاب اداری و آموزشی
وزارت امور خارجه آمریکا در ماه ژانویه سال ۲۰۲۱، زمانی که ستاد اجرایی فرمان امام و محمد مخبر، رئیس آن را تحریم کرد،‌ این ستاد را «یک هیولای تجاری» توصیف کرد که «تقریبا در همه بخش‌های اقتصاد ایران از جمله انرژی، مخابرات، و خدمات مالی سهیم است.»


تأمین امکان فروش سهام واحدهای بزرگ صنعتی به کارگران
برآوردهای مختلفی از میزان دارایی‌های ستاد فرمان اجرایی وجود دارد. سال ۲۰۱۳ خبرگزاری رویترز در گزارشی تحقیقی، ستاد اجرایی را یک «امپراتوری عظیم اقتصادی» خواند و ارزش دارایی‌های آن را در آن زمان حدود ۹۵ میلیارد دلار برآورد کرد.<ref>[https://www.reuters.com/investigates/iran/images/part2/persian.pdf انتشارات رویترز اموال تحت کنترل خامنه‌ای]</ref>


مبارزه با تورم و گران‌فروشی
وزارت خارجه آمریکا موسسه دانش‌بنیان برکت را «رکن سرمایه‌گذاری ستاد اجرایی فرمان امام در فضای مجازی و فناوری اطلاعات» معرفی، و آن را تحریم کرده است.


آموزش رایگان و اجباری در ۸ سال اول تحصیل
وی همچنین رئیس «ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی» برای ساماندهی وضعیت اقتصاد کشور بود اما طبق برآوردهای کارشناسان وضعیت اقتصادی ایران از دولت قبلی تاکنون بیش از ۷۰۰ درصد سقوط کرده است. محمد مخبر در شهریور ۱۴۰۱ با حکم خامنه‌ای به عضویت مجمع تشخیص مصلحت نظام درآمد.
== محمد مخبر و رقبا ==
محمد مخبر در رقابت با سعید جلیلی پست معاونت ریاست جمهوری را برد و در روز ۱۷ مرداد، پنج روز بعد از تنفیذ ابراهیم رئیسی، به این سمت منصوب شد.


تغذیه رایگان برای کودکان خردسال در مدارس
محمد مخبر، در ستاد اجرایی فرمان امام سیاست‌های «اقتصاد مقاومتی» را طبق رهنمودهای خامنه‌ای سرمشق فعالیت‌های خود قرار داده بود،‌ با ورود به دولت هم سکان اقتصاد را با همین دیدگاه در دست گرفت و رئیس ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی شد.


تعمیم بیمه‌های اجتماعی به همه ایرانیان
در همان چند ماه اول با تحکیم موقعیت خود رقبا را در عرصه تصمیم‌گیری اقتصادی از دور خارج کرد و با حذف محسن رضایی رقیب انتخاباتی رئیسی از پست معاونت اقتصادی دولت


مبارزه با معاملات سوداگرانه اراضی و اموال غیرمنقول
با کنار گذاشتن این معاونت از ترکیب کمیسیون اقتصادی عملا بی‌رقیب شد. محمد مخبر طی سالیان ریاست ستاد اجرایی، روابط نزدیکی با بالاترین سطوح قدرت و بیت خامنه‌ای برقرار کرده است.


مبارزه با فساد
با وخیم‌تر شدن وضعیت اقتصادی و عدم تحقق وعده‌های انتخاباتی، صدای اصولگرایان بلند شد. آنها خواهان محدودیت دایره اختیارات محمد مخبر بودند و بعضی حتی خواهان برکناری او بودند.


== تاریخچه‌ی انقلاب سفید ==
تیرماه ۱۴۰۱جواد کریمی‌قدوسی، نماینده مجلس یازدهم و از اعضای جبهه پایداری، در توییتر خود نوشت: «جناب مخبر از توانایی لازم برای این جایگاه برخوردار نیست» و هشدار داد که «ماندن ایشان برای یک‌ساعت هم ضرر است».
پس از پیروزی انقلاب کوبا و سلسله قیام‌هایی که در کشورهای آمریکای لاتین سر گرفت و همچنین جنبش‌های آزادی‌بخش در کشورهای جهان سوم دستگاه سیاسی غرب و آمریکا به این نتیجه رسیدند که برای جلوگیری از چنین قیام‌‌هایی باید در کشورهای جهان سوم رفرم‌هایی صورت بگیرد.


در سال ۱۹۶۰ دموکرات‌ها در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا به پیروزی رسیدند و در ژانویه ۱۹۶۱ جان. اف. کندی  به کاخ سفید راه یافت. کندی و اعضای دولتش معتقد بودند که تنها راه حفظ دولت‌های طرفدار غرب در جهان‌سوم، اجرای یک برنامه اصلاحات است که در آن اصلاحات ارضی اهمیت ویژه‌ای دارد. هدف از طرح رفرم‌ها جلوگیری از انقلاب‌ها بود. این سیاست، در قالب یک طرح بنام اتحاد برای پیشرفت از جانب امریکا به این کشورها پیشنهاد می‌شد. محمدرضا پهلوی هم که زمینه اجرای این طرح را توسط علی امینی نخست‌وزیر خود می‌‌دید در یک سفر ۴۰ روزه به آمریکا خود تعهد اجرای آن را بعهده گرفت.
همچنین محمد مهاجری، فعال رسانه‌ای اصولگرا در روزنامه اعتماد نوشته بود: <blockquote>«او با تیزهوشی سیاسی، به ندرت وارد گود می‌شود و به گونه‌ای عمل می‌كند كه ناكارآمدی‌های دولت رئیسی به حساب او منظور نمی‌شود. درست مثل كسی كه وارد دریا می‌شود اما خیس نمی‌شود.»</blockquote>شهریور ۱۴۰۱ با حکم خامنه‌ای محمد مخبر به عضویت مجمع تشخیص مصلحت نظام درآمد. دی ماه همان سال عکس‌های محمد مخبر در جلسه سران سه قوه شرکت کرد.  


شاه در ۱۹ دی ۱۳۴۱ در اولین کنگره شرکت‌های تعاونی روستایی، طی نطقی از مردم خواست برای تصویب ملی این اصلاحات حرکت کنند و آراء مثبت خود را بدهند.
با مرگ رئیسی، محمد مخبر ماموریت برگزاری انتخابات زودهنگام و تعیین رئیس جمهور بعدی را خواهد داشت. او اکنون رئیس موقت دولت جمهوری اسلامی ایران است.<ref>[https://www.bbc.com/persian/articles/cv225zej9m3o سایت بی بی سی فارسی]</ref>


در تاریخ ۶ بهمن ۱۳۴۱ همه‌پرسی در ایران انجام شد و برای نخستین بار در تاریخ کشور، زنان نیز به پای صندوق‌های رأی رفتند؛ به گفته دولت وقت ۵ میلیون و ۵۹۸ هزار و ۷۱۱ نفر برای انقلاب سفید و ۵۲۱ هزار و ۱۰۸ نفر علیه انقلاب سفید، آرای خود را به صندوق‌ها ریختند.<ref>[https://khabarban.com/a/30801115 سایت خبربان]</ref>
== محمد مخبر و فساد ==
پس از همه‌گیری بیماری کرونا با ممنوعیت ورود واکسن به ایران طی فتوای خامنه‌ای، مؤسسه «برکت» که از نهادهای اقتصادی زیر نظر دفتر رهبر جمهوری اسلامی است، مامور تولید واکسن‌های کرونا با استفاده از «اعتبارات دولتی» شد.


آنتونی پارسونز اعتقاد دارد که بحث رفراندوم موسوم به انقلاب شاه و ملت، توسط چستر باولز مطرح شد او نخستين فردی بود كه از «اصلاحات از بالا» براي جلوگيری از انقلاب ياد كرده بود كه در سفر خود به ايران اين تعبير را در برابر انقلاب سرخ و يا انقلاب كمونيستی طرح كرد. همانگونه که در کتاب «ایران مدرن بعد از ۱۹۲۱؛ پهلوی ها و بعد از آن» مطرح شده است؛ برای غربیان، که نگران بیرون نگه داشتن ایران از چنگ شوروی بودند، تصویر یک پادشاه اصلاح‌طلب که انقلاب را از بالا هدایت می‌کند، دقیقاً همان چیزی بود که در دانشگاه‌ها آن را توصیه می‌کردند. شاه مرد قدرتمندی بود که باید اصلاحات را به قدرت‌های سنتی، تحمیل می‌کرد. چرا که این نیروها اگر به حال خود گذاشته می‌شدند ایران را تحویل کمونیست‌ها می‌دادند، بنابراین تمجید از شاه لزوماً و بی‌چون و چرا پرشور بود. پیام‌های تبریک از سوی دولت‌های خارجی، از جمله آمریکا، تنها می‌توانست شاه را از محبوبیت خود مطمئن سازد.<ref>آنتونی پارسونز، کتاب غرور وسقوط ص ۲۵۹</ref>
چنین تصمیمی، موضوع رانت و بهره‌برداری نهادهای اقتصادی خامنه‌ای از همه‌گیری کرونا با مداخله محمد مخبر را مطرح کرد.


در کتاب ایران در قرن بیستم در باره‌ی ماهیت استبدادی و فرمایشی رفراندم شاه تاکید شده است: <blockquote>«تعطیل مجلس در فاصله سالهای ۱۹۶۱ و ۱۹۶۳ خصلت استبدادی این اصلاحات-انقلاب سفید-را تشدید کرد که سرانجام به رفراندومی گذاشته شد که نتیجه اش از قبل معلوم بود. نهضت آزادی ایران به رهبری مهندس بازرگان و جبهه ملی دوم به رهبری اللهیار صالح با آن مخالفت کردند ولی انتقادهایشان منجر به بازداشت ۴۰۰ شخصیت سیاسی شد. روحانیون با شدت بیشتری با آن مخالفت ورزیدند و سرکوب آنان نیز شدیدتر بود. آنان بخصوص تخطی به حقوق مقدس مالکیت و اعطای حق رای به زنان را محکوم می کردند.»<ref>ژان پیر دیگار، برنار هورکاد و یان ریشار، کتاب ایران در قرن بیستم ص ۱۶۵</ref></blockquote>
نام سجاد مخبر، فرزند محمد مخبر در پرونده فسادهای مرتبط با فروش نفت ایران مطرح شده است و بر اساس برخی گزارش‌ها، او از بدهکاران بانکی است.


=== اصلاحات ارضی ===
سازمان شفافیت بین‌الملل در گزارش‌های سالانه خود، جمهوری اسلامی ایران را در میان فاسدترین کشورها قرار می‌دهد.
در مرحله نخست نباید هیچ مالکی بیش از یک روستا داشته باشد. مازاد زمین‌ها و دِه‌ ها باید به کشاورزانی که در آن زمین‌ها به بهره‌برداری مشغول بودند فروخته شود و با فروش سهام کارخانه‌جات دولتی، ترتیب بازپرداخت بهای زمین‌ها به مالکان فراهم می‌گردد.


در مرحله دوم صاحبان زمین‌های استیجاری باید یا به تقسیم درآمد حاصل از اجاره بپردازند و یا بر اساس قراردادهای اجاره، زمین‌ها را به کشاورزان بفروشند؛ به عبارت دیگر مالکان موظف شدند یا ملک کشاورزی خود را برای ۳۰ سال به کشاورزان اجاره نقدی دهند یا آن را با توافق به آنها بفروشند؛ به این ترتیب حداکثر مالکیت زمین‌ها در دست یک مالک بسیار محدود شد. املاک موقوفه عام نیز بر اساس درآمد آن زمین به اجاره درازمدت ۹۹ ساله به کشاورزان واگذار گردید. در مورد موقوفات خاص متولیان مجبور به فروش آن‌ها به دولت و تقسیم آن بین کشاورزان شدند.
علاوه بر این، محمد مخبر در دوران ریاست‌جمهوری ابراهیم رئیسی، در رأس هیئتی منصوب شد که با عنوان «مولدسازی دارایی‌های دولت» و تحت حمایت علی خامنه‌ای قرار است اموال و دارایی‌های عمومی کشور را به فروش برساند.<ref name=":0" />


در مرحلهٔ سوم مالکانی که ملک خود را اجاره داده بودند بر اساس قانون اصلاحات مجبور به فروش آن به کشاورزان شدند و با رضایت مالک و کشاورز یا تقسیم به نسبت بهره مالکانه مرسوم در محل شدند.
== اصل ۱۳۱ قانون اساسی جمهوری اسلامی ==
«در صورت فوت، عزل، استعفاء، غیبت یا بیماری بیش از دو ماه رئیس جمهور و یا در موردی که مدت ریاست جمهوری پایان یافته و رئیس جمهور جدید بر اثر موانعی هنوز انتخاب نشده و یا امور دیگری از این قبیل، معاون اول رئیس جمهور با موافقت رهبری اختیارات و مسئولیت‌های وی را برعهده می‌گیرد و شورایی متشکل از رئیس مجلس و رئیس قوه قضاییه و معاون اول رئیس جمهور موظف است ترتیبی دهد که حداکثر ظرف مدت پنجاه روز رئیس جمهور جدید انتخاب شود، در صورت فوت معاون اول و یا امور دیگری که مانع انجام وظایف وی گردد و نیز در صورتی که رئیس جمهور معاون اول نداشته باشد مقام رهبری فرد دیگری را به جای او منصوب می‌کند.»


=== ملی کردن جنگل‌ها ===
مراتع و جنگل‌ها در سراسر کشور به مالکیت عمومی و ملی در می‌‌آید.
=== فروش سهام کارخانجات دولتی ===
سهام کارخانجات دولتی بعنوان پشتوانه ملی کردن اراضی به فروش گذاشته می‌شد.
=== سهیم کردن کارگران در سود کارخانجات ===
=== اصلاح قانون انتخابات ===
=== ایجاد سپاه دانش    ===
== مواضع جریانات سیاسی ==
با انتشار خبر رفراندوم در روزنامه‌ها، هر کدام از آخوندهای قم تشکیل جلسه دادند. و قرار شد بیانیه‌ای را علیه رفراندوم صادر کنند.
=== گلپایگانی ===
آیت‌الله گلپایگانی در اطلاعیه‌ای اعلام کرد: <blockquote>«مراجعه به آرای عمومی در قبال احکام شرعیه بی‌مورد و موجب نگرانی علمای اعلام و عموم مسلمین و مضر به استقلال و مصالح مملکت است و این گونه عملیات غیرقانونی به دلایل متعدده صحیح‌نیست.» </blockquote>
=== شریعتمداری ===
آیت‌الله شریعتمداری نیز طی اطلاعیه‌ای اعلام کرد: <blockquote>«رفراندوم مزبور که از طرف دولت، اعلام شده ایجاد خطر عظیمی نسبت به آینده اسلام و قرآن و مذهب و حتی به آینده مملکت خواهد کرد.»</blockquote>
=== بهبهانی و خوانساری ===
در تهران نیز آخوند بهبهانی و خوانساری در اطلاعیه مشترکی «نگرانی شدید روحانیون» را به اطلاع مردم رساندند و در یک اعلامیه شدیداللحنی فتوا دادند که: <blockquote>«کلیه تصویب‌نامه‌هایی که برخلاف شرع مقدس باشد حرام و شرکت در آن‌ها شرکت در امر حرام و در حکم مبارزه با امام زمان، ارواحنا له الفدا، می‌باشد و محرمات الاهیه به تصویب نامه و آرای عمومی حلال نمی‌شود.» </blockquote>
=== خویی ===
آخوند خویی نیز طی تلگرافی به بهبهانی رفراندوم را حرکتی «علیه قانون مقدس اسلام و مواد صریح قانون اساسی و مصالح ملت» دانستند.
=== خمینی ===
روح‌الله خمینی نیز با صدور بیانیه‌ای بدون اینکه به تحلیل ماهیت مواد شش‌گانه بپردازد، رفراندوم را «مخالف رأی جامعه روحانیت اسلام» اعلام کرد و افزود: <blockquote>«اساساً رفراندوم با تصویب ملی در قبال اسلام ارزشی ندارد». و افزود «در قوانین ایران رفراندوم پیش‌بینی نشده است» و به علاوه «معلوم نیست چه مقامی صلاحیت دارد رفراندوم کند و این امری است که باید قانون معین کند».</blockquote>
=== [[نهضت آزادی|نهضت آزادی ایران]] ===
اعلامیه نهضت آزادی ایران به مناسبت رفراندوم شاه چنین بود.<blockquote>ملت شرافتمند ـ کارگران ـ کشاورزان عزیز ایرانی</blockquote><blockquote>دولت و شاه بنام شما و ظاهراً بخاطر شما می‌خواهند رفراندوم بنمایند. رفراندوم یعنی مراجعه به آراء عمومی ملت یعنی اخذ نظر ملت درباره امر معینی.</blockquote><blockquote>برای چه رفراندوم می‌کنند؟</blockquote><blockquote>برای تأیید اصول شش گانه که هر یک خود قانونی است و مواد مختلف دارد.</blockquote><blockquote>آیا برای شش لایحه و آن همه مواد با یک کلمه آری یا نه می‌توان نظر ملت را فهمید؟</blockquote><blockquote>وانگهی اخذ رای ملت درباره قوانینی که مدتهاست به مرحله اجرا درآمده و بقول خودشان بعضی از آنها به اتمام رسیده مفهومی دارد؟</blockquote><blockquote>از این گونه سئوالات بسیار زیاد است و بحث کامل‌تر در مواد شش گانه و منظور مخترعین این رفراندوم بی‌سابقه در جهان را در نشریه تحلیلی نهضت آزادی ایران که انتشارش با سانسور شدید مطبوعات و بگیر و ببندها و محدودیتهای شدیدتر روزهای اخیر متاسفانه دچار تاخیر شده است خواهید دید اجمالا برای مزید اطلاع ملت ستم کشیده ایران و تمام طبقات و اصناف و دستجات اعلام می‌داریم.</blockquote><blockquote>شرط اول رفراندوم وجود آزادی بیان و افکار و عقاید است رئیس دولت هم برای حفظ ظاهر در اعلامیه سوم بهمن اعلام داشته است (هیچ کس حق ندارد مزاحم بیان و افکار و احساسات مخالفان گردد.)</blockquote><blockquote>  معذالک در دو روز گذشته سران جبهه ملی ایران را که بنا بود روز جمعه میتینگی در جلالیه برای بیان نتایج نامطلوب و عواقب وخیم این رفراندوم قلابی تشکیل دهند زندانی نموده و حتی بعضی ازآنها را درحال تب توقیف و به زندان افکنده‌اند.</blockquote><blockquote>  ۲ـ تعداد زیادی از علما اعلام و روحانیون مبارز و حتی مراجع تقلید را که برحسب وظیفه دینی خود نسبت به عواقب ناشیه رفراندوم اظهار نظر و مخالفت کرده بودند مضروب و مجروح و حتی زندانی نموده و عده دیگر را در خانه‌های خود متوقف ساختند و راه رفت و آمد را بر آنان بستند.</blockquote><blockquote>  ۳ـ عده‌ای از بازرگانان محترم را که برای اعتراض به عملیات خلاف قانون و تجاوز کارانه اخیر دولت بازار تهران را تعطیل کرده‌اند مضروب و مجروح و عده بسیاری را توقیف و زندانی نموده‌اند.</blockquote><blockquote>  ۴- روز قبل عده‌ای چماق به دست و چاقو به جیب را در لباس دهقان و کارگر به دانشگاه هجوم برده و به جان دانشجویان بی‌پناه افتاده و آنها را شدیدا مضروب ساختند حتی بعضی از آنها در شرف موت می‌باشند.</blockquote><blockquote>  ۵ـ در تمام ادارات و موسسات دولتی دستور شدید به کارمندان داده‌اند که روز شنبه با شناسنامه‌های خود سرکار حاضر شوند و آنان را مجبور ساخته‌اند به پای صندوق‌ها رفته و رای موافق خود را بدهند.</blockquote><blockquote>  اینهاست نمونه‌ای از عملیات دولت جابر و آزادی کش که سنگ حمایت دهقان و کارگر به سینه می‌زند برای پیش بردن مقاصد شوم و نابود کننده موجودیت و ملیت ایران تا چه حد به اغفال و ریاکاری دست زده است و مسلما در روزهای پنجم و ششم و پس از آن نیز صحنه‌های دیدنی و شدیدتر از آن را مشاهده خواهید نمود.</blockquote><blockquote>باش تا صبح دولتش بدمد                     کین هنوز از نتایج سحر است</blockquote><blockquote>  آزادی و سعادتی که در سایه این مواد ششگانه به ملت وعده داده‌اند طلیعه‌اش از همین جا پیداست.</blockquote><blockquote>  نهضت آزادی ایران بار دیگر به کشاورزان و کارگران و روحانیون و اصناف و روشنفکران و همه طالبان سعادت و سربلندی ملت ایران نسبت به خواب بزرگی که برای اسارت آنها و پایدار کردن بساط خودسری و دیکتاتوری و فرعون منشی دیده‌اند هشدار می‌دهد.</blockquote><blockquote>  وقتی قرار است انقلاب!! و تحول!! بدست مظاهر اختلاف طبقات و منبع و منشاء فساد وبدبختی و سرشکستگی یک ملت انجام گیرد بهتر از این اجرا نمی‌شود.<ref>[https://nehzateazadi.org/%D8%A7%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%8A%D9%87-%D9%86%D9%87%D8%B6%D8%AA-%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%D8%A7%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D9%87-%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A8%D8%AA-%D8%B1%D9%81%D8%B1/ سایت نهضت‌ آزادی ایران]</ref></blockquote><blockquote>نهضت آزادی ایران</blockquote><blockquote>۴ بهمن ماه ۱۳۴۱</blockquote><span dir="RTL"></span><span dir="RTL"></span><span dir="RTL"></span><span dir="RTL"></span><span dir="RTL"></span><span dir="RTL"></span>
== منابع ==
== منابع ==
<references /> ==
{{پانویس|۲|اندازه=ریز}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۷ مهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۴:۰۷

محمد مخبر
محمد مخبر.JPG
محمد مخبر
زادروز۴ تیر ۱۳۳۴
دزفول
محل زندگیدزفول و تهران
ملیتایرانی
تابعیتایرانی
تحصیلاتدارای سه مدرک دکترا
نقش‌های برجستهمعاول اول رئیس‌جمهور در دولت سیزدهم
دیناسلام-شیعه
خویشاونداندو فرزند به نام‌های طیبه و سجاد دارد.

محمد مخبر، با نام کامل محمد مخبر دزفولی، (متولد ۴ تیرماه سال ۱۳۳۴ در دزفول)، خانواده‌اش مذهبی و پدرش، شیخ عباس مخبر، واعظ و روحانی، و در دوره‌ای امام جمعه موقت دزفول بود. محمد مخبر دوره تحصیلات ابتدایی و دبیرستان را در دزفول و اهواز گذراند و مدرک کارشناسی ارشد مدیریت، دکترای مدیریت و برنامه‌ریزی توسعه اقتصادی، کارشناسی مهندسی برق دارد و در رشته حقوق بین‌الملل هم مدرک دکترا گرفته است.[۱]

محمد مخبر پیش از انقلاب ضد سلطنتی همراه با محمد جهان‌آرا، علی شمخانی، محسن رضایی، محمد فروزنده و محمدباقر ذوالقدر عضو گروه منصورون بوده است؛ گروهی که در خوزستان شکل گرفت و در دهه ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰ فعالیت می‌کرد.

پس از شکل‌گیری سپاه پاسداران در خوزستان به عنوان مسئول بهداری سپاه دزفول منصوب شد و در سال‌های جنگ ایران و عراق این سمت را بر عهده داشت.

از تیر ماه ۱۳۸۶ تا ۱۶ آذز ۱۴۰۰ ریاست ستاد اجرایی فرمان امام را بر عهده داشت و در این سال با حکم خامنه‌ای به عضویت مجمع تشخیص مصلحت نظام در‌آمد.


در آخرین پست محمد مخبر، معاون اول رئیس‌جمهور در دولت سیزدهم بود که پس از مرگ ابراهیم رئیسی بر اساس اصل ۱۳۱ قانون اساسی جمهوری اسلامی، در صورت مرگ رئیس جمهور،‌ معاون اول او جایگزین می‌شود:[۲]

«با موافقت‏ رهبری،‏ اختیارات‏ و مسئولیت‌های‏ وی‏ را بر عهده‏ می‏‌گیرد و شورایی‏ متشکل‏ از رئیس‏ مجلس‏ و رئیس‏ قوه‏ قضائیه‏ و معاون‏ اول‏ رئیس‏ جمهور موظف‏ است‏ ترتیبی‏ دهد که‏ حداکثر ظرف‏ مدت‏ پنجاه‏ روز رئیس‏ جمهور جدید انتخاب‏ شود.»

گاهشمار زندگی محمد مخبر

محمد مخبر دزفولی ۴ تیرماه سال ۱۳۳۴ در دزفول زاده شد. خانواده‌اش مذهبی و پدرش، شیخ عباس مخبر، واعظ و روحانی، و در دوره‌ای امام جمعه موقت دزفول بود. محمد مخبر دوره تحصیلات ابتدایی و دبیرستان را در دزفول و اهواز گذراند و مدرک کارشناسی ارشد مدیریت، دکترای مدیریت و برنامه‌ریزی توسعه اقتصادی، کارشناسی مهندسی برق دارد و در رشته حقوق بین‌الملل هم مدرک دکترا گرفته است.

محمد مخبر پیش از انقلاب ضد سلطنتی همراه با محمد جهان‌آرا، علی شمخانی، محسن رضایی، محمد فروزنده و محمدباقر ذوالقدر عضو گروه منصورون بوده است؛ گروهی که در خوزستان شکل گرفت و در دهه ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰ فعالیت می‌کرد.

محمد مخبر بعد از پایان جنگ، مدیرعامل شرکت مخابرات دزفول، معاون اجرایی شرکت مخابرات استان خوزستان و سپس مدیرعامل این شرکت شد. او مدتی هم معاون استانداری خوزستان بود.

در زمان ریاست محمد فروزنده (اهل خوزستان) بر بنیاد مستضعفان،‌ مناصب مهمی مانند معاونت حمل‌ونقل و بازرگانی این بنیاد را بر عهده گرفت. در همین بازه زمانی او نقش مهمی در خارج کردن شرکت مخابراتی ترک‌سل از مناقصه پروژه اپراتور دوم تلفن همراه و جایگزین کردن شرکت ام‌تی‌ان آفریقای جنوبی در کنسرسیوم ایرانسل داشت. او بعدا به عنوان نایب‌رییس هیات مدیره ایرانسل منصوب شد. محمد مخبر ریاست هیئت مدیره بانک سینا بود که زیر نظر بنیاد مستضعفان فعالیت می‌کرد.

محمد مخبر دزفولی از تیر ماه ۱۳۸۶ به مدت ۱۵ سال رئیس «ستاد اجرایی فرمان امام»، یکی از ثروتمندترین مجموعه‌های اقتصادی جمهوری اسلامی بود. این ستاد مستقیما زیر نظر خامنه‌ای فعالیت می‌کند و به هیچ‌‌‌ نهادی پاسخگو نیست و طی چند دهه به هلدینگ اقتصادی عظیمی تبدیل شده است که دامنه فعالیت‌های آن در تمام حوزه‌های ممکن گسترده است. ستاد اجرایی فرمان امام، در حال حاضر مالک ده‌ها شرکت در حوزه‌های مختلفی از جمله نفت، گاز، پتروشیمی، کشاورزی، صنعت، معدن، دارو و ساختمان است و «بنیاد برکت» هم زیر مجموعه این ستاد است که زمان ریاست مخبر راه‌اندازی شد.

او در سال ۱۳۸۶ زمانی که به ریاست «ستاد اجرایی فرمان امام» گماشته شد و در مراسم معارفه‌اش سه اصل «اسلامی بودن، انقلابی بودن و منضبط بودن» را به عنوان رئوس برنامه‌اش ذکر کرد و در دی ماه ۱۳۹۹در فهرست تحریم‌های آمریکا قرار گرفت.

پیش از آن، در سال ۲۰۱۰ در جریان تحریم‌های اتحادیه اروپا، محمد مخبر نیز به اتهام ارتباط با برنامه‌های موشکی و هسته‌ای ایران تحریم شد اما دو سال بعد نامش از فهرست تحریم‌شدگان اتحادیه اروپا حذف شد.[۳]

وزارت امور خارجه آمریکا در ماه ژانویه سال ۲۰۲۱، زمانی که ستاد اجرایی فرمان امام و محمد مخبر، رئیس آن را تحریم کرد،‌ این ستاد را «یک هیولای تجاری» توصیف کرد که «تقریبا در همه بخش‌های اقتصاد ایران از جمله انرژی، مخابرات، و خدمات مالی سهیم است.»

برآوردهای مختلفی از میزان دارایی‌های ستاد فرمان اجرایی وجود دارد. سال ۲۰۱۳ خبرگزاری رویترز در گزارشی تحقیقی، ستاد اجرایی را یک «امپراتوری عظیم اقتصادی» خواند و ارزش دارایی‌های آن را در آن زمان حدود ۹۵ میلیارد دلار برآورد کرد.[۴]

وزارت خارجه آمریکا موسسه دانش‌بنیان برکت را «رکن سرمایه‌گذاری ستاد اجرایی فرمان امام در فضای مجازی و فناوری اطلاعات» معرفی، و آن را تحریم کرده است.

وی همچنین رئیس «ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی» برای ساماندهی وضعیت اقتصاد کشور بود اما طبق برآوردهای کارشناسان وضعیت اقتصادی ایران از دولت قبلی تاکنون بیش از ۷۰۰ درصد سقوط کرده است. محمد مخبر در شهریور ۱۴۰۱ با حکم خامنه‌ای به عضویت مجمع تشخیص مصلحت نظام درآمد.

محمد مخبر و رقبا

محمد مخبر در رقابت با سعید جلیلی پست معاونت ریاست جمهوری را برد و در روز ۱۷ مرداد، پنج روز بعد از تنفیذ ابراهیم رئیسی، به این سمت منصوب شد.

محمد مخبر، در ستاد اجرایی فرمان امام سیاست‌های «اقتصاد مقاومتی» را طبق رهنمودهای خامنه‌ای سرمشق فعالیت‌های خود قرار داده بود،‌ با ورود به دولت هم سکان اقتصاد را با همین دیدگاه در دست گرفت و رئیس ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی شد.

در همان چند ماه اول با تحکیم موقعیت خود رقبا را در عرصه تصمیم‌گیری اقتصادی از دور خارج کرد و با حذف محسن رضایی رقیب انتخاباتی رئیسی از پست معاونت اقتصادی دولت

با کنار گذاشتن این معاونت از ترکیب کمیسیون اقتصادی عملا بی‌رقیب شد. محمد مخبر طی سالیان ریاست ستاد اجرایی، روابط نزدیکی با بالاترین سطوح قدرت و بیت خامنه‌ای برقرار کرده است.

با وخیم‌تر شدن وضعیت اقتصادی و عدم تحقق وعده‌های انتخاباتی، صدای اصولگرایان بلند شد. آنها خواهان محدودیت دایره اختیارات محمد مخبر بودند و بعضی حتی خواهان برکناری او بودند.

تیرماه ۱۴۰۱جواد کریمی‌قدوسی، نماینده مجلس یازدهم و از اعضای جبهه پایداری، در توییتر خود نوشت: «جناب مخبر از توانایی لازم برای این جایگاه برخوردار نیست» و هشدار داد که «ماندن ایشان برای یک‌ساعت هم ضرر است».

همچنین محمد مهاجری، فعال رسانه‌ای اصولگرا در روزنامه اعتماد نوشته بود:

«او با تیزهوشی سیاسی، به ندرت وارد گود می‌شود و به گونه‌ای عمل می‌كند كه ناكارآمدی‌های دولت رئیسی به حساب او منظور نمی‌شود. درست مثل كسی كه وارد دریا می‌شود اما خیس نمی‌شود.»

شهریور ۱۴۰۱ با حکم خامنه‌ای محمد مخبر به عضویت مجمع تشخیص مصلحت نظام درآمد. دی ماه همان سال عکس‌های محمد مخبر در جلسه سران سه قوه شرکت کرد.

با مرگ رئیسی، محمد مخبر ماموریت برگزاری انتخابات زودهنگام و تعیین رئیس جمهور بعدی را خواهد داشت. او اکنون رئیس موقت دولت جمهوری اسلامی ایران است.[۵]

محمد مخبر و فساد

پس از همه‌گیری بیماری کرونا با ممنوعیت ورود واکسن به ایران طی فتوای خامنه‌ای، مؤسسه «برکت» که از نهادهای اقتصادی زیر نظر دفتر رهبر جمهوری اسلامی است، مامور تولید واکسن‌های کرونا با استفاده از «اعتبارات دولتی» شد.

چنین تصمیمی، موضوع رانت و بهره‌برداری نهادهای اقتصادی خامنه‌ای از همه‌گیری کرونا با مداخله محمد مخبر را مطرح کرد.

نام سجاد مخبر، فرزند محمد مخبر در پرونده فسادهای مرتبط با فروش نفت ایران مطرح شده است و بر اساس برخی گزارش‌ها، او از بدهکاران بانکی است.

سازمان شفافیت بین‌الملل در گزارش‌های سالانه خود، جمهوری اسلامی ایران را در میان فاسدترین کشورها قرار می‌دهد.

علاوه بر این، محمد مخبر در دوران ریاست‌جمهوری ابراهیم رئیسی، در رأس هیئتی منصوب شد که با عنوان «مولدسازی دارایی‌های دولت» و تحت حمایت علی خامنه‌ای قرار است اموال و دارایی‌های عمومی کشور را به فروش برساند.[۳]

اصل ۱۳۱ قانون اساسی جمهوری اسلامی

«در صورت فوت، عزل، استعفاء، غیبت یا بیماری بیش از دو ماه رئیس جمهور و یا در موردی که مدت ریاست جمهوری پایان یافته و رئیس جمهور جدید بر اثر موانعی هنوز انتخاب نشده و یا امور دیگری از این قبیل، معاون اول رئیس جمهور با موافقت رهبری اختیارات و مسئولیت‌های وی را برعهده می‌گیرد و شورایی متشکل از رئیس مجلس و رئیس قوه قضاییه و معاون اول رئیس جمهور موظف است ترتیبی دهد که حداکثر ظرف مدت پنجاه روز رئیس جمهور جدید انتخاب شود، در صورت فوت معاون اول و یا امور دیگری که مانع انجام وظایف وی گردد و نیز در صورتی که رئیس جمهور معاون اول نداشته باشد مقام رهبری فرد دیگری را به جای او منصوب می‌کند.»

منابع