|
|
| (۵۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) |
| خط ۱: |
خط ۱: |
| <noinclude> | | <noinclude> |
| [[پرونده:چاپ اسکناس.JPG|بندانگشتی|'''سونامی چاپ اسکناس در جمهوری اسلامی''']]
| | {{جعبه زندگینامه |
| '''چاپ اسکناس،''' به خلق نوعی پول گفته می‌شود که در معاملات از آن استفاده می‌شود، برای چاپ اسکناس قوانینی در نزد بانک‌های مرکزی هر کشور هست که بر طبق آن و به میزان پشتوانه‌ی طلای هر کشور چاپ و در دسترس مردم برای تسهیل مبادلات قرار می‌گیرد. هر نوع عدول از این قوانین منجر به بهم خوردن معادلات اقتصادی در آن کشور خواهد شد، امروز یکی از معضلات کشور ما ایران خلق بی‌رویه‌ی پول توسط دولت‌های مختلف است که ارزش مبادلاتی ریال ایران را به آستانه‌ی فاجعه رسانده است و امروزه هر ۵۵۰۰۰۰ ریال ایران در برابر یک دلار مبادله می‌شود. در حالی که ارزش هر دلار در سال ۱۳۰۳ ۲۸ ریال ایران بود. | | | اندازه جعبه = |
| | | عنوان =محمد مخبر |
| | | نام = |
| | | تصویر =محمد مخبر.JPG |
| | | اندازه تصویر = |
| | | عنوان تصویر =محمد مخبر |
| | | زادروز = ۴ تیر ۱۳۳۴ |
| | | زادگاه =دزفول |
| | | تاریخ مرگ = |
| | | مکان مرگ = |
| | |عرض جغرافیایی محل دفن= |
| | |طول جغرافیایی محل دفن= |
| | <!-- عرض جغرافیایی به درجه دقیقه و ثانیه و جهت پیش‌فرض شمال--> |
| | |latd=|latm=|lats=|latNS=N |
| | <!-- طول جغرافیایی به درجه دقیقه و ثانیه و جهت پیش‌فرض غرب--> |
| | |longd=|longm=|longs=|longEW=E |
| | | محل زندگی =دزفول و تهران |
| | | ملیت =ایرانی |
| | | نژاد = |
| | | تابعیت =ایرانی |
| | | تحصیلات =دارای سه مدرک دکترا |
| | | دانشگاه = |
| | | پیشه = |
| | | سالهای فعالیت = |
| | | کارفرما = |
| | | نهاد = |
| | | نماینده = |
| | | شناخته‌شده برای = |
| | | نقش‌های برجسته =معاول اول رئیس‌جمهور در دولت سیزدهم |
| | | سبک = |
| | | تأثیرگذاران = |
| | | تأثیرپذیرفتگان = |
| | | شهر خانگی = |
| | | تلویزیون = |
| | | لقب = |
| | | حزب = |
| | | جنبش = |
| | | مخالفان = |
| | | هیئت = |
| | | دین =اسلام-شیعه |
| | | مذهب = |
| | | منصب = |
| | | مکتب = |
| | | آثار = |
| | | خویشاوندان سرشناس =دو فرزند به نام‌های طیبه و سجاد دارد. |
| | | جوایز = |
| | | امضا = |
| | | اندازه امضا = |
| | | وبگاه = |
| | | پانویس = |
| | }}'''محمد مخبر،''' با نام کامل محمد مخبر دزفولی، (متولد ۴ تیرماه سال ۱۳۳۴ در دزفول)، خانواده‌اش مذهبی و پدرش، شیخ عباس مخبر، واعظ و روحانی، و در دوره‌ای امام جمعه موقت دزفول بود. محمد مخبر دوره تحصیلات ابتدایی و دبیرستان را در دزفول و اهواز گذراند و مدرک کارشناسی ارشد مدیریت، دکترای مدیریت و برنامه‌ریزی توسعه اقتصادی، کارشناسی مهندسی برق دارد و در رشته حقوق بین‌الملل هم مدرک دکترا گرفته است.<ref>[https://www.entekhab.ir/fa/news/784501/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B6%D8%A7-%D9%85%D8%AE%D8%A8%D8%B1-%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%88%D9%86-%D8%A7%D9%88%D9%84-%D8%B1%D8%A6%DB%8C%D8%B3-%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C-%DA%A9%DB%8C%D8%B3%D8%AA سایت انتخاب]</ref> |
|
| |
|
| == تعریف پول ==
| | محمد مخبر پیش از انقلاب ضد سلطنتی همراه با محمد جهان‌آرا، علی شمخانی، [[محسن رضایی]]، محمد فروزنده و محمدباقر ذوالقدر عضو گروه منصورون بوده است؛ گروهی که در خوزستان شکل گرفت و در دهه ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰ فعالیت می‌کرد. |
| پول عبارت از اسکناس و مسکوک و سپرده‌های دیداری اشخاص نزد بانک‌ها است و ۹۷٪ از عرضه پول صرفاً عدد و رقمی است که در پایگاه‌های داده دیجیتالی بانک‌های تجاری وجود دارد. این پول مابه‌ازاء مادی ندارد. بانک‌های تجاری از نظر قانونی موظفند که میزان خاصی از پول را به عنوان ذخیره نزد بانک مرکزی نگه دارند. وقتی سیستم بانکداری بصورت علمی و صحیحی این کار را انجام بدهد، می‌تواند باقی پول را به مشتریان خود وام دهد. پول نقد تنها ۳٪ پول در جریان را شامل می‌شود. به این قسمت، عرضه پول محدود (narrow money supply) می‌گویند که شامل این موارد می‌شود: اسکناس، سکه، سپرده جاری (demand deposit) و سایر دارایی‌های نقدشونده که توسط بانک مرکزی نگهداری می‌شود. در آمریکا پول محدود همان M1 است. ذخیره بانک‌های تجاری نزد بانک مرکزی (که همان بانک دولت است) در این دسته قرار می‌گیرد. بانک‌های تجاری توسط بانک مرکزی (دولت) مجازند که به کسب‌وکارها و مصرف‌کنندگان وام بدهند. مبلغی که بانک‌ها می‌توانند به مشتریان وام دهند بالاتر از نسبتی است که باید نزد بانک مرکزی به عنوان ذخیره نگه دارند. عبارت «بانکداری ذخیره جزئی (fractional banking)» به همین معناست. سپس هر کسی که وام را دریافت کرده باشد، چه یک کسب‌وکار باشد و چه یک مشتری خرد، آن مبلغ را به حساب بانک مورد نظر واریز می‌کند تا با آن خانه یا خودرو بخرد یا یک کسب‌وکار را تامین مالی کند.
| |
|
| |
|
| === پشتوانه چاپ اسکناس ===
| | پس از شکل‌گیری سپاه پاسداران در خوزستان به عنوان مسئول بهداری سپاه دزفول منصوب شد و در سالهای جنگ ایران و عراق این سمت را بر عهده داشت. |
| تا پیش از جنگ جهانی دوم عرضه پول بر مبنای استاندارد طلا، (the Gold Standard) بود. در این سیستم، هر پوند یا دلار در گردش، توسط میزان طلای معادل آن پشتیبانی می‌شد. پس از جنگ جهانی دوم، با قرارداد برتون وودز، استاندارد طلا در ۱۵ اوت ۱۹۷۱ میلادی توسط آمریکا به طور کامل کنار گذاشته شد. در برتون وودز آمریکا متعهد بود که در برابر هر ۳۵ دلار یک اونس طلا در بانک ذخیره کند اما نیکسون توافق «برتون وودز» را کنار گذاشت و تعهد آمریکا در این باره را نقض کرد.
| |
|
| |
|
| === پول بدون پشتوانه یا پول فیات ===
| | از تیر ماه ۱۳۸۶ تا ۱۶ آذز ۱۴۰۰ ریاست ستاد اجرایی فرمان امام را بر عهده داشت و در این سال با حکم [[خامنه‌ای]] به عضویت مجمع تشخیص مصلحت نظام درآمد. |
|
| |
|
| یکی از مسائلی که در حوزه اقتصاد مطرح است، چاپ بی‌رویه پول توسط دولت‌هاست. برخی دولتها مشکلات اقتصادی‌شان را از طریق چاپ پول حل می‌کنند که این به تورم در اقتصاد کشورها دامن می‌زند.
| |
|
| |
|
| ==== پول فیات ====
| |
| پول فیات به معنای پول قانونی است. مایکل سیلر (Michael Saylor) از بزرگ‌ترین مدافعان و طرفداران بیت‌کوین، برای توصیف کاهش قدرت خرید پول فیات (fiat money، پولی که بدون پشتوانه و ارزش ذاتی است و ارزش آن از سوی قانون می‌آید) از استعاره ذوب یک تکه یخ استفاده می‌کند. پولی که ما امروز از آن استفاده می‌کنیم از ارزش ذاتی برخوردار نیست. برای مثال از سال ۱۹۱۳، دلار آمریکا ۹۶٪ ارزش خود را از دست داده است. بیشتر پولی هم که وجود دارد تنها یک سری اعداد است که در پایگاه داده مرکزی وارد سیستم می‌شود. پول مدرن به این علت ارزش دارد که دولت می‌گوید و جامعه هم تا جایی که دولت و بازارهای مالی آن را تایید کنند می‌پذیرد. از آن پس خزانه‌داری آمریکا ماشین چاپ دلار شده و بدهی‌هایش را با بدهی می‌پردازد. ترفندهای دیگر مثل «چرخه پترودلار» بسیاری از کشورها را ناچار به استفاده از دلار نگه داشته است. احتمال فروپاشی این سازوکار همواره وجود دارد اما آمریکا با چرخه‌ی (چاپ دلار و خلق اعتبار- افزایش بدهی) جلوی آن را گرفته تا مانع رخ دادن ابرتورم شود. در بحران اقتصادی ۲۰۰۸ در حالی که شرکت‌های بزرگ باید ورشکست می‌شدند دولت آمریکا به میدان آمد و بدهی غول‌ها را پرداخت کرد.
| |
|
| |
|
| در بحران مالی سال ۲۰۰۸، بحران اطمینان ایجاد شد. مقدار زیادی از بدهی‌های بد به وجود آمدند که دولتها باید آنها را برعهده می‌گرفتند. دولتها تلاش کردند با کاهش نرخ بهره، فعالیت اقتصادی را تحریک نمایند اما نرخ بهره تا جایی پایین آمد که منفی شد. نرخ بهره منفی به این معناست که سپرده‌گذار باید به بانک پول بدهد تا بانک پولش را نگه دارد. دولتها می‌توانند اجازه دهند که همه چیز با روند طبیعی خودش پیش برود اما عواقب چنین کاری مشخص است؛ خصوصاً در مسئله همه‌گیری ویروس کرونا که قرنطینه باعث شد بسیاری از کسب‌وکارها از بین بروند. | | در آخرین پست محمد مخبر، معاون اول رئیس‌جمهور در دولت سیزدهم بود که پس از مرگ [[ابراهیم رئیسی]] بر اساس اصل ۱۳۱ قانون اساسی جمهوری اسلامی، در صورت مرگ رئیس جمهور، معاون اول او جایگزین می‌شود:<ref>[https://www.bbc.com/persian/articles/cv225zej9m3o سایت بی بی سی فارسی]</ref> <blockquote>«با موافقت رهبری، اختیارات و مسئولیت‌های وی را بر عهده می‌گیرد و شورایی متشکل از رئیس مجلس و رئیس قوه قضائیه و معاون اول رئیس جمهور موظف است ترتیبی دهد که حداکثر ظرف مدت پنجاه روز رئیس جمهور جدید انتخاب شود.» </blockquote> |
|
| |
|
| بنابراین بانک‌های مرکزی به نمایندگی از دولت، با آزاد کردن قسمتی از ذخیره بانک‌ها، عرضه پول را افزایش می‌دهند.
| | == گاهشمار زندگی محمد مخبر == |
| | محمد مخبر دزفولی ۴ تیرماه سال ۱۳۳۴ در دزفول زاده شد. خانواده‌اش مذهبی و پدرش، شیخ عباس مخبر، واعظ و روحانی، و در دوره‌ای امام جمعه موقت دزفول بود. محمد مخبر دوره تحصیلات ابتدایی و دبیرستان را در دزفول و اهواز گذراند و مدرک کارشناسی ارشد مدیریت، دکترای مدیریت و برنامه‌ریزی توسعه اقتصادی، کارشناسی مهندسی برق دارد و در رشته حقوق بین‌الملل هم مدرک دکترا گرفته است. |
|
| |
|
| رایج‌ترین روش برای انجام این کار، بازخرید بدهی موجود دولت است که توسط بانک‌های تجاری نگهداری می‌شود. به این کار، تسهیل کمی یا Quantitative Easing گفته می‌شود.
| | محمد مخبر پیش از انقلاب ضد سلطنتی همراه با محمد جهان‌آرا، [[علی شمخانی]]، محسن رضایی، محمد فروزنده و محمدباقر ذوالقدر عضو گروه منصورون بوده است؛ گروهی که در خوزستان شکل گرفت و در دهه ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰ فعالیت می‌کرد. |
|
| |
|
| یعنی ذخیره در دسترسی که توسط بانک‌های تجاری نگهداری می‌شود افزایش می‌یابد؛ در نتیجه، آنها می‌توانند برای ایجاد فعالیت‌های بهره‌ور تولیدی، وام بدهند و پول بیشتری خلق کنند. مقدار زیادی از این پول جدید که اغلب به آن نقدینگی گفته می‌شود، در واقع به فعالیت‌های غیرمولد و سوداگری مالی اختصاص می‌یابد.
| | محمد مخبر بعد از پایان جنگ، مدیرعامل شرکت مخابرات دزفول، معاون اجرایی شرکت مخابرات استان خوزستان و سپس مدیرعامل این شرکت شد. او مدتی هم معاون استانداری خوزستان بود. |
|
| |
|
| به همین دلیل است که در بازار سهام رشدهای بالا به وجود می‌آید و قیمت خانه و سایر دارایی‌هایی که نقش ذخیره ارزش دارند، افزایش پیدا می‌کنند.
| | در زمان ریاست محمد فروزنده (اهل خوزستان) بر [[بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی|بنیاد مستضعفان]]، مناصب مهمی مانند معاونت حمل‌ونقل و بازرگانی این بنیاد را بر عهده گرفت. در همین بازه زمانی او نقش مهمی در خارج کردن شرکت مخابراتی ترک‌سل از مناقصه پروژه اپراتور دوم تلفن همراه و جایگزین کردن شرکت ام‌تی‌ان آفریقای جنوبی در کنسرسیوم ایرانسل داشت. او بعدا به عنوان نایب‌رییس هیات مدیره ایرانسل منصوب شد. محمد مخبر ریاست هیئت مدیره بانک سینا بود که زیر نظر بنیاد مستضعفان فعالیت می‌کرد. |
|
| |
|
| معمولاً چراغ خطر برای استقراض دولت در نقطه‌ای روشن می‌شود که نسبت بدهی به تولید ناخالص داخلی (ارزش خالص چیزهایی که تولید شده‌اند) یا GDP، به ۱۰۰ درصد برسد. نسبت بدهی به GDP آمریکا در سال ۲۰۱۲ به این میزان رسید و از آن موقع تا به حال در حال افزایش بوده است.
| | محمد مخبر دزفولی از تیر ماه ۱۳۸۶ به مدت ۱۵ سال رئیس «[[ستاد اجرایی فرمان امام]]»، یکی از ثروتمندترین مجموعه‌های اقتصادی جمهوری اسلامی بود. این ستاد مستقیما زیر نظر خامنه‌ای فعالیت می‌کند و به هیچ نهادی پاسخگو نیست و طی چند دهه به هلدینگ اقتصادی عظیمی تبدیل شده است که دامنه فعالیت‌های آن در تمام حوزه‌های ممکن گسترده است. ستاد اجرایی فرمان امام، در حال حاضر مالک ده‌ها شرکت در حوزه‌های مختلفی از جمله نفت، گاز، پتروشیمی، کشاورزی، صنعت، معدن، دارو و ساختمان است و «بنیاد برکت» هم زیر مجموعه این ستاد است که زمان ریاست مخبر راه‌اندازی شد. |
|
| |
|
| آمریکا قدرتمندترین اقتصاد دنیا و منتشرکننده ارز ذخیره جهانی بوده و به همین دلیل، می‌توان گفت که در عمل، دلار برای بسیاری از کشورها نقشی مشابه پول ملی را ایفا می‌کند. با توجه به این نکات، اهمیت چنین مسئله‌ای بیشتر روشن می‌شود.
| | او در سال ۱۳۸۶ زمانی که به ریاست «ستاد اجرایی فرمان امام» گماشته شد و در مراسم معارفه‌اش سه اصل «اسلامی بودن، انقلابی بودن و منضبط بودن» را به عنوان رئوس برنامه‌اش ذکر کرد و در دی ماه ۱۳۹۹در فهرست تحریم‌های آمریکا قرار گرفت. |
|
| |
|
| نظم نوین پرداخت زیانِ سلطه‌گران توسط ضعیف‌ترها است. در ایران هم خسارت صندوق‌های مالی (که به بیش از ۳۵ هزار میلیارد تومان رسید) از بودجه عمومی یعنی از حق اکثریت واریز شد.
| | پیش از آن، در سال ۲۰۱۰ در جریان تحریم‌های اتحادیه اروپا، محمد مخبر نیز به اتهام ارتباط با برنامه‌های موشکی و هسته‌ای ایران تحریم شد اما دو سال بعد نامش از فهرست تحریم‌شدگان اتحادیه اروپا حذف شد.<ref name=":0">[https://www.radiofarda.com/a/mohammad-mokhber-new-role-replace-ebrahim-raisi-president/32953944.html سایت رادیو فردا]</ref> |
|
| |
|
| پیتر شیف، کارشناس مسائل اقتصادی می‌گوید:
| | وزارت امور خارجه آمریکا در ماه ژانویه سال ۲۰۲۱، زمانی که ستاد اجرایی فرمان امام و محمد مخبر، رئیس آن را تحریم کرد، این ستاد را «یک هیولای تجاری» توصیف کرد که «تقریبا در همه بخش‌های اقتصاد ایران از جمله انرژی، مخابرات، و خدمات مالی سهیم است.» |
|
| |
|
| پولِ بی‌پشتوانه به دولت قدرت می‌دهد و پول واقعی به مردم. با پولِ واقعی دولت محدود به هزینه‌های مالیاتی می‌شود و مردم در مقابل مالیات مقاومت می‌کنند. وقتی اسکناس چاپ شود، این مقاومت کم شده و دولت بدون هیچ کاری رشد می‌کند. طلا عنصری است که مردم را از سیاست‌های نادرستِ دولت محافظت می‌کند. طلا در هر کاری سر راه دولت قرار می‌گیرد. طلا دشمنِ یک دولتِ بزرگ است و دوست آزادی. طلا محافظ افراد در مقابل دولت‌هاست.
| | برآوردهای مختلفی از میزان دارایی‌های ستاد فرمان اجرایی وجود دارد. سال ۲۰۱۳ خبرگزاری رویترز در گزارشی تحقیقی، ستاد اجرایی را یک «امپراتوری عظیم اقتصادی» خواند و ارزش دارایی‌های آن را در آن زمان حدود ۹۵ میلیارد دلار برآورد کرد.<ref>[https://www.reuters.com/investigates/iran/images/part2/persian.pdf انتشارات رویترز اموال تحت کنترل خامنه‌ای]</ref> |
|
| |
|
| لغو استاندارد طلا و نظام پولی برتون وودز موجب انحراف پولیِ دولتها در سراسر جهان شد. بطوریکه این خسارت برای مردمِ جهانِ سوم صدها برابر بوده است. چاپ پول بی‌پشتوانه در ایران سبب شده که در طی چند دهه اخیر ریال-پول کاغذیِ دولت ایران- بی ارزش‌ترین پولِ جهان شود و تورمِ افسار‌گسیخته تمام مناسبات اقتصادی کشور را بهم بریزد. بازگردندان دولتها خصوصاً در ایران به استاندارد طلا می‌تواند مردم را در مقابل هوس سیاستمداران و نابودی قدرت خریدشان محافظت کند.
| | وزارت خارجه آمریکا موسسه دانش‌بنیان برکت را «رکن سرمایه‌گذاری ستاد اجرایی فرمان امام در فضای مجازی و فناوری اطلاعات» معرفی، و آن را تحریم کرده است. |
|
| |
|
| ==== بی‌ارزشترین پول ==== | | وی همچنین رئیس «ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی» برای ساماندهی وضعیت اقتصاد کشور بود اما طبق برآوردهای کارشناسان وضعیت اقتصادی ایران از دولت قبلی تاکنون بیش از ۷۰۰ درصد سقوط کرده است. محمد مخبر در شهریور ۱۴۰۱ با حکم خامنه‌ای به عضویت مجمع تشخیص مصلحت نظام درآمد. |
| [[پرونده:پول مجارستان.JPG|بندانگشتی|'''پول بی ارزش مجارستان در سالهای پس از جنگ جهانی دوم''']]
| | == محمد مخبر و رقبا == |
| بی‌ارزشترین پول دنیا به ارزی گفته می‌شود که در قیاس با سایر ارزها ارزش مبادله‌ای کمتری دارد. در سال ۲۰۲۳ ریال ایران رتبه اول بی‌ارزشترین پول دنیا را کسب کرد.
| | محمد مخبر در رقابت با سعید جلیلی پست معاونت ریاست جمهوری را برد و در روز ۱۷ مرداد، پنج روز بعد از تنفیذ ابراهیم رئیسی، به این سمت منصوب شد. |
|
| |
|
| حجم پول چاپ شده توسط جمهوری اسلامی
| | محمد مخبر، در ستاد اجرایی فرمان امام سیاست‌های «اقتصاد مقاومتی» را طبق رهنمودهای خامنه‌ای سرمشق فعالیت‌های خود قرار داده بود، با ورود به دولت هم سکان اقتصاد را با همین دیدگاه در دست گرفت و رئیس ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی شد. |
| سال ۶٠، پانصد هزار میلیارد تومان سال ٧٠، ٣ هزار هزار میلیارد تومان
| |
| سال ٨٠، ٣٢ هزار هزار میلیارد تومان سال ٩٠، ٣۵٠ هزار هزار میلیارد تومان سال ٩٧، احتمالاً ١٨٠٠ هزار هزار میلیارد تومان
| |
|
| |
|
| رتبه ۲ بولیوار ونزوئلا
| | در همان چند ماه اول با تحکیم موقعیت خود رقبا را در عرصه تصمیم‌گیری اقتصادی از دور خارج کرد و با حذف محسن رضایی رقیب انتخاباتی رئیسی از پست معاونت اقتصادی دولت |
|
| |
|
| رتبه ۳ دونگ ویتنام
| | با کنار گذاشتن این معاونت از ترکیب کمیسیون اقتصادی عملا بی‌رقیب شد. محمد مخبر طی سالیان ریاست ستاد اجرایی، روابط نزدیکی با بالاترین سطوح قدرت و بیت خامنه‌ای برقرار کرده است. |
|
| |
|
| رتبه ۴ روپیه اندونزی
| | با وخیم‌تر شدن وضعیت اقتصادی و عدم تحقق وعده‌های انتخاباتی، صدای اصولگرایان بلند شد. آنها خواهان محدودیت دایره اختیارات محمد مخبر بودند و بعضی حتی خواهان برکناری او بودند. |
|
| |
|
| رتبه ۵ لئون سیرالئون
| | تیرماه ۱۴۰۱جواد کریمی‌قدوسی، نماینده مجلس یازدهم و از اعضای جبهه پایداری، در توییتر خود نوشت: «جناب مخبر از توانایی لازم برای این جایگاه برخوردار نیست» و هشدار داد که «ماندن ایشان برای یک‌ساعت هم ضرر است». |
|
| |
|
| رتبه ۶ ارز کیپ لائوس
| | همچنین محمد مهاجری، فعال رسانه‌ای اصولگرا در روزنامه اعتماد نوشته بود: <blockquote>«او با تیزهوشی سیاسی، به ندرت وارد گود می‌شود و به گونه‌ای عمل می‌كند كه ناكارآمدی‌های دولت رئیسی به حساب او منظور نمی‌شود. درست مثل كسی كه وارد دریا می‌شود اما خیس نمی‌شود.»</blockquote>شهریور ۱۴۰۱ با حکم خامنه‌ای محمد مخبر به عضویت مجمع تشخیص مصلحت نظام درآمد. دی ماه همان سال عکس‌های محمد مخبر در جلسه سران سه قوه شرکت کرد. |
|
| |
|
| رتبه ۷ سوم ازبکستان
| | با مرگ رئیسی، محمد مخبر ماموریت برگزاری انتخابات زودهنگام و تعیین رئیس جمهور بعدی را خواهد داشت. او اکنون رئیس موقت دولت جمهوری اسلامی ایران است.<ref>[https://www.bbc.com/persian/articles/cv225zej9m3o سایت بی بی سی فارسی]</ref> |
|
| |
|
| رتبه ۸ فرانک گینه
| | == محمد مخبر و فساد == |
| | پس از همه‌گیری بیماری کرونا با ممنوعیت ورود واکسن به ایران طی فتوای خامنه‌ای، مؤسسه «برکت» که از نهادهای اقتصادی زیر نظر دفتر رهبر جمهوری اسلامی است، مامور تولید واکسن‌های کرونا با استفاده از «اعتبارات دولتی» شد. |
|
| |
|
| رتبه ۹ گوارانی پاراگوئه
| | چنین تصمیمی، موضوع رانت و بهره‌برداری نهادهای اقتصادی خامنه‌ای از همه‌گیری کرونا با مداخله محمد مخبر را مطرح کرد. |
|
| |
|
| رتبه ۱۰ ریل کامبوج<ref>[https://amirtrader.com/posts/what-is-the-most-worthless-currency-in-the-world-in-2022/#:~:text=%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D9%87%201%20%D8%A8%DB%8C%20%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D8%B4%20%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86%20%D9%BE%D9%88%D9%84%20%D8%AF%D9%86%DB%8C%D8%A7%3A%20%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%84%20%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86,-%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%84%20%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%20%D8%A8%D9%87 سایت amirtrader]</ref>
| | نام سجاد مخبر، فرزند محمد مخبر در پرونده فسادهای مرتبط با فروش نفت ایران مطرح شده است و بر اساس برخی گزارش‌ها، او از بدهکاران بانکی است. |
|
| |
|
| | سازمان شفافیت بین‌الملل در گزارش‌های سالانه خود، جمهوری اسلامی ایران را در میان فاسدترین کشورها قرار می‌دهد. |
|
| |
|
| ==== چاپ پول به عنوان سلاح ====
| | علاوه بر این، محمد مخبر در دوران ریاست‌جمهوری ابراهیم رئیسی، در رأس هیئتی منصوب شد که با عنوان «مولدسازی دارایی‌های دولت» و تحت حمایت علی خامنه‌ای قرار است اموال و دارایی‌های عمومی کشور را به فروش برساند.<ref name=":0" /> |
| جان مینارد کینز می‌گوید:
| |
|
| |
|
| برای واژگون کردن اساس یک ملت هیچ وسیله‌ای ظریف‌تر و مطمئن‌تر از کاهش ارزش پول رایج نیست، تنزل ارزش پول رایج تمام نیروهای پنهان اقتصادی را در راستای نابودی به کار می‌گیرد و این عمل را به گونه‌ای انجام می‌دهد که حتی یک نفر از میلیون‌ها نفر نیز متوجه‌ی آن نمی‌شوند.<ref>[https://www.iran-emrooz.net/index.php/news1/40588/ سایت ایران امروز]</ref>
| | == اصل ۱۳۱ قانون اساسی جمهوری اسلامی == |
| | | «در صورت فوت، عزل، استعفاء، غیبت یا بیماری بیش از دو ماه رئیس جمهور و یا در موردی که مدت ریاست جمهوری پایان یافته و رئیس جمهور جدید بر اثر موانعی هنوز انتخاب نشده و یا امور دیگری از این قبیل، معاون اول رئیس جمهور با موافقت رهبری اختیارات و مسئولیت‌های وی را برعهده می‌گیرد و شورایی متشکل از رئیس مجلس و رئیس قوه قضاییه و معاون اول رئیس جمهور موظف است ترتیبی دهد که حداکثر ظرف مدت پنجاه روز رئیس جمهور جدید انتخاب شود، در صورت فوت معاون اول و یا امور دیگری که مانع انجام وظایف وی گردد و نیز در صورتی که رئیس جمهور معاون اول نداشته باشد مقام رهبری فرد دیگری را به جای او منصوب می‌کند.» |
| ==== عملیات برنهارد ====
| |
| طی جنگ جهانی دوم، آلمان ها از تسلیحات و تمهیدات مختلفی برای ضربه زدن به دوول متفق بهره بردند. علاوه بر نبوغ تسلیحات و راهکارهای نظامی، در بسیاری از مواقع با روش های غیر نظامی نیز مورد توجه سران و رهبران نازی قرار داشت..... عملیات برنهارد یکی از روش های غیر نظامی با نبوغ غیر قابل باور که آلمان ها برای ضربه زدن به انگلستان، آن را به مرحله اجرا گذاشتند.
| |
| | |
| در طول دوران نازی ها ، سران نازی و به ویژه شخص آدولف هیتلر به استفاده از نیروی های نابغه جوان و سالخورده در کنار هم عقیده ی بسزایی داشت و تمام و کمال از آنها و ایده هایشان گرچه حتی در حد یک احتمال می‌بود حمایت می‌کرد و این مسئله را توصیه کرده بود که تمامی سران باید مد نظر خود داشته باشند.
| |
| | |
| ایده اولیه این عملیات توسط سرگرد اس اس "نایوکس" مطرح گردید. سر فرماندهی واحدهای اس اس "هاینریش هیلمر" از این طرح استقبال کرده ، آن را یک ایده‌ی نبوغ‌امیز دانست و از او و طرحش حمایت کرد و در نهایت اجرای این عملیات بر عهده‌ی خود سرگرد اس اس "برنهارد کروگر" گذاشته شد.
| |
| | |
| در کل هدف از اجرای عملیات سری برنهارد، نامتوازن ساختن اقتصاد انگلستان از طریق وارد ساختن اسکناس‌های جعلی به جریان معاملات روزمره بود. در آن زمان انگلستان از اسکناس های ۵٬۱۰٬۲۰٬۵۰٬۱۰۰٬۵۰۰٬۱۰۰۰ پوندی در جریان معاملات بهره می‌برد. یک قسمت عملیات برنهارد وارد کردن حجم عظیمی از اسکناس های جعلی ۵۰ پوندی به ساختار پولی انگلستان بود.
| |
| | |
| برای اجرای این عملیات تیمی مرکب از ۱۴۲ جاعل حرفه‌ای در کنار هم گرد آمده و به کار تهیه اسکناس‌های تقلبی مشغول شدند. سرگرد اس اس "کروگر" قصد داشت که کپی‌هایی دقیقا معادل اصل از اسکناس‌های انگلیسی به دست آورد به همین دلیل در ابتدا کاغذ اسکناس‌های انگلیسی دقیقا معادل سازی شد که البته این کار یک شاهکار هنری و علمی در دنیای جعل محسوب می‌گردد. طرح زمینه، رنگ و جنس کاغذ اسکناس‌های تقلبی به شکل حیرت‌انگیزی با ماشبه انگلیسی همسان بود. امضا و تاریخ‌های نشر نیز جعل شدند اما پیچیده‌ترین فاز عملیات برنهارد ایجاد شماره سریال‌های معتبر برای این اسکناس‌های تقلبی بود. به دلیل پافشاری سرگرد کروگر برای جعل نسخه‌ای کاملا قابل قبول، یک تیم از متخصصین کشف رمز المانی طی کاری فشرده موفق شدند که الگوریتم تولید شماره سریال‌های اسکناس‌های انگلستان را کشف نمایند. در نهایت کار چاپ اسکناس‌های تقلبی آغاز گردید و ۳۵۰ سری صد هزارتایی اسکناس تقلبی به ارزش ۱۳۴۶۱۰۸۱۰ پوند تهیه شد.
| |
| | |
| بسیاری از جاعلان حرفه‌ای هنوز هم از اسکناس‌های جعلی برنهارد به عنوان شاهکارهای بی رقیب یاد می‌کنند. عملا از لحاظ ظاهری تشخیص نمونه جعلی و اصل از یکدیگر بسیار مشکل و یا حتی کاری ناممکن بود.
| |
| | |
| برای طبیعی شدن ظاهر اسکناسها، آنها را در یک مسیر بسته مورد استفاده قرار دادند، یعنی شخصی آن را گرفته تا کرده و در جیب خود می‌گذاشت سپس دوباره آن را به شخص دیگری داده و ... در پایان ظاهر اسکناسها نیز همانند اسکناس‌های کارکرده و معمول درآمد. برای اطمینان از کیفیت اسکناس های جعلی، بعضی از آنها در کشورهای بی طرفی نظیر سوئیس مورد استفاده قرار گرفتند در پایان این مرحله مشخص گردید که کار بی‌عیب و نقصی انجام شده است، زیرا حتی یک مورد از این اسکناس‌های جعلی نیز مشخص نشد. یک چنین نتیجه درخشانی باعث شد که مجوز توزیع این اسکناسها توسط پیشوای نازی صادر گردد.
| |
| | |
| در ابتدا تصمیم بر این بود که این اسکناسها را توسط هواپیما، بر روی نقاط شهری پر از ازدحام فرو ریزند اما در این حالت ممکن بود بسیاری از اسکناسها در نقاط غیر قابل دسترس فرود آمده و از بین بروند. همچنین در این حالت به راحتی عملیات برنهارد مشخص می‌شد. از این رو تصمیم بر این شد که اسکناسها را به فرم کاملا قانونی و رسمی مورد استفاده قرار دهند. از اواخر سال ۱۹۴۳ بود که توزیع این اسکناسها آغاز گردید. ماهی یک میلیون پوند پول تقلبی به سیستم اقتصادی انگلستان تزریق می‌گردید. آلمان‌ها حتی حقوق جاسوسان انگلیسی خود را با این اسکناسها پرداخت می‌کردند! یکی از جاسوسان انگلیسی آلمان‌ها، به نام الیزا برنا که با نام رمز سیسرو برای دستگاه اطلاعاتی آلمان به جمع آوری اطلاعات مشغول بود، در پایان جنگ زمانی که متوجه شد تمام پس‌اندازش پوندهای تقلبی است به دولت آلمان شکایت کرد و خواستار دریافت دست مزدش (پوند واقعی) شد که البته شکایت او به جایی نرسید.
| |
| | |
| ==== تورم و ابرتورم ====
| |
| دولتها با چاپ اسکناس، عرضه پول را به شدت افزایش می‌دهند. اگر سطح تولید کالاها ثابت بماند اما عرضه پولی که برای خرید آن کالاها پرداخت می‌شود دائماً افزایش یابد، قیمت آن کالاها زیاد خواهد شد و نتیجه‌اش تورم (inflation) است. تورم باعث می‌شود قدرت خرید مردم کاهش یابد. وقتی تورم از کنترل خارج شود به ابرتورم (hyperinflation) تبدیل می‌گردد.
| |
| | |
| اگر افزایش قیمت‌ها از ۵۰٪ در ماه بیشتر باشد، آن شرایط به عنوان ابرتورم در نظر گرفته می‌شود. بنابراین در چنین حالتی، هر دو ماه یک بار قیمت‌ها دوبرابر می‌شوند. در همین لحظه حدود ۱٫۲ میلیارد نفر در دنیا در شرایط فلج‌کننده تورمی زندگی می‌کنند. این مسئله در کشور ونزوئلا یک مشکل جدی است. در تاریخ، نمونه‌های وحشتناکی برای از کنترل خارج شدن تورم وجود دارد. در آلمان پس از جنگ جهانی اول، تورم طوری از کنترل خارج شد که دیگر قابل اندازه‌گیری نبود. نرخ تبدیل مارک به پوند به یک تریلیون ۱٬۰۰۰٬۰۰۰٬۰۰۰٬۰۰۰ مارک در مقابل یک پوند رسید.
| |
| | |
| ابرتورم آلمان در سال ۱۹۲۳ بصورتی بود که یک آلمانی طبقه متوسط، میلیاردها مارک با خود حمل می‌کرد اما هنوز نمی‌توانست چیزی بخرد. یک قرص نان ۲۰۰ میلیارد مارک قیمت داشت. با حقوق بازنشستگی یک هفته‌ای حتی یک فنجان قهوه را نمی‌شد خرید. دولت آلمان تصمیم گرفت به جای استفاده از پول مالیات‌دهندگان برای تأمین مالی جنگ، از کشورهای دیگر پول قرض کند آلمانی‌ها مطمئن بودند که پس از پیروزی در جنگ، با تصرف مناطق صنعتی غنی از منابع و تحمیل غرامت به متفقین شکست خورده، می‌توانند بدهی خود را پرداخت کنند. اما این طرح نتیجه معکوس داد. آلمان در جنگ شکست خورد و در نهایت با بدهی‌های هنگفتی روبرو شد. علاوه بر این، معاهده ورسای آلمان مبلغ ۱۳۲ میلیارد مارک (یا ۳۱.۴ میلیارد دلار) به عنوان غرامت برای وارد کردن خسارت به متفقین در جریان جنگ باید پرداخت می‌کرد. برای پرداخت بدهی‌ها، دولت به فریب روی آورد. آنها شروع به چاپ پول کردند و از آن برای خرید ارز استفاده کردند که سپس برای پرداخت غرامت استفاده می‌شد. به زودی تورم از کنترل خارج شد. در ابتدا، تورم به آرامی افزایش یافت – از ۴.۲ مارک به ازای هر دلار قبل از جنگ به ۴۸ مارک در هر دلار در هنگام امضای معاهده. سپس به سرعت شتاب گرفت. در نیمه اول سال ۱۹۲۲، قیمت برابری مارک در برابر دلار ۳۲۰ مارک بود. تا پایان سال به ۷۴۰۰ مارک در هر دلار رسید. در نهایت، این علامت به ۴.۲ تریلیون مارک در برابر یک دلار آمریکا رسید! مردم معامله نقدی را متوقف کردند و به جای آن شروع به معامله پایاپای کردند. بسیاری از پزشکان اصرار داشتند که با گرفتن سوسیس، تخم مرغ، زغال سنگ و مانند آن دستمزد دریافت کنند. به زودی آلمان، کشور دزدها شد. مردم شروع به سرقت هر چیزی کردند – صابون، سنجاق‌سر، لوله‌های مسی، بنزین. در اواخر سال ۱۹۲۳، مارک با یک ارز جدید جایگزین شد – Rentenmark، که توسط وام مسکن زمین‌های کشاورزی و صنعتی پشتیبانی می‌شد. آلمان لنگان به حالت عادی بازگشت، اما این کشور دیگر هرگز مثل سابق نبود.
| |
| | |
| جورج جی دبلیو گودمن، نویسنده و اقتصاددان آمریکایی، نوشت: پس‌اندازهای از دست رفته هرگز بازیابی نشدند «و البته نه ارزش‌های سخت‌کوشی و نجابتی که با پس‌انداز همراه بود». خلق و خوی متفاوتی در کشور وجود داشت، خلقی که هیتلر بعدها با استعداد شیطانی از آن بهره برد. پرل اس باک، نویسنده آمریکایی که در سال ۱۹۲۳ در آلمان بود، نوشت: شهرها هنوز سر جایشان بودند، خانه‌ها هنوز سالم بودند، اما قربانیان میلیون‌ها نفر بودند. آنها ثروت و پس‌انداز خود را از دست داده بودند. آنها مات و مبهوت شده بودند و نفهمیدند که چگونه این اتفاق برایشان افتاده است و دشمنی که آنها را شکست داده کیست. با این حال، آنها اعتماد به نفس خود را از دست داده بودند، احساس خود را از دست داده بودند. دیگر باور نداشتند که اگر به اندازه کافی سخت کار کنند، خودشان می‌توانند ارباب زندگی خود باشند. ارزش‌های قدیمی اخلاق، اخلاق و نجابت نیز از بین رفت. آلمان بعد از جنگ جهانی به عنوان شکست‌خورده جنگ با مشکلات وحشتناکی دست به گریبان شد. تکالیف دولت‌های پیروز بر آلمان که یکی از آنها پرداخت غرامت جنگ جهانی بود آلمان را با تراز حساب جاری به‌شدت منفی، کاهش ارزش پول و افزایش نرخ تورم مواجه کرد.
| |
| | |
| در چنین فضایی فرانسوی‌ها به دلیل تاخیر در پرداخت غرامت منطقه صنعتی رور در آلمان را تسخیر کردند و این اقدام یکی از قطب‌های صنعتی آلمان را از دایره حکومت آلمان خارج و به زیرساخت‌های صنعتی و اقتصادی آن آسیب جدی وارد کرد. این مشکلات در کنار خسارات شدید جنگ و از بین رفتن بسیاری از زیرساخت‌های این کشور، کاهش درآمدهای موثر دولت را در پی داشت و دولت آلمان برای تامین منابع مالی اقدام به چاپ پول کرد. این سیاست به همراه ویرانی‌های جنگ و تکالیف معاهده ورسای، دوره‌ای از تورم لجام‌گسیخته را در آلمان به وجود آورد به‌طوری که نسبت برابری مارک به دلار از ۹ مارک در سال ۱۹۱۹ به بیش از ۴ هزار و ۲۰۰ میلیارد مارک در سال ۱۹۲۳ رسید و در این دوره برای اولین بار در تاریخ اقتصادی جهان تورم میلیونی به در یک کشور به وجود آمد.
| |
| | |
| با توجه به نبود کارت‌‌های اعتباری و امکان خلق الکترونیک پول، بانک مرکزی آلمان برای تامین منابع مورد نیاز پول فیزیکی منتشر می‌کرد. نقل‌های رسیده از آن دوران نشان می‌دهد حجم پول در گردش به حدی رسیده بود که یک فرد برای خرید یک کالای خوراکی باید یک گونی یا یک چمدان پول به همراه خود می‌برد. تصاویر به جا مانده از آن دوران نشان می‌دهد ارزش پول به حدی کاهش یافته بود که بسته‌های متعدد پول وسیله بازی کودکان شده بود. مردم در فصل سرما برای گرم کردن خانه یا برای آتش اجاق خانه از اسکناس مارک استفاده می‌کرد. برخی نیز از اسکناس ها بعنوان کاغذ دیواری استفاده می‌کردند.
| |
| | |
| مجارستان به دلیل انجام سیاست‌های مالی در سال های ۱۹۴۵-۱۹۴۶ در بحران اقتصادی غرق شد و نرخ تورم روزانه ۲۰۰درصد افزایش پیدا کرد، ارزش سرمایه‌ی ملی نصف شد و دولت ۱ میلیارد اسکناس بدون پشتوانه چاپ کرد و در نهایت آنقدر پول و اسکناس بی‌ارزش شد که مردم رغبتی به جمع کردن اسکناس از کف خیابان‌ها نداشتند و ماموران شهرداری با جارو آنها را جمع می‌کردند.
| |
| | |
| اگر مقدار پول هم افزایش پیدا کند، قدرت خرید هر واحد پول کاهش می‌یابد و مقدار کالایی هم که با هر واحد پول می‌توان به‌دست آورد، کمتر می‌شود.
| |
| | |
| افزایش چاپ پول کاغذی توسط دولتها، موجب کاهش قدرت خرید هر واحد پول و در نتیجه، افزایش قیمت‌ها می‌شود. تورم، همین است.<ref>سیاست اقتصادی، لودویگ فون میزس، ترجمه محمود صدری</ref>
| |
| | |
| اقتصاددانان سال‌هاست تلاش می‌کنند مردم جوامع را متوجه کنند که چاپ اسکناس و ایجاد تورم توسط بانک مرکزی مانند برداشتن پول از جیب مردم است.
| |
| | |
| در پی تبعات اقتصادی ناشی از درگیری جهان با پاندمی کرونا نگاهی به عملکرد بانک های مرکزی در بحران ۲۰۰۸ بیاندازیم:
| |
| | |
| چهار بانک مرکزی بزرگ جهان از سال ۲۰۰۸ تا سال ۲۰۱۶ ۹ تریلیون دلار پول چاپ کرده‌اند.
| |
| | |
| در پی ایجاد رکود در جهان، بانک‌های مرکزی ایجاد پول جدید را در مقادیر بسیار زیادی آغاز کردند. این برنامه بسیار ساده بود: تزریق پول بیشتر به سیستم، بانک‌های تجاری را به وام‌دهی تشویق می‌کرد.
| |
| | |
| در زمان‌های معمول، این مقادیر کافی است تا بانک‌های مرکزی با کاهش نرخ بهره، وام‌دهی را شدت بخشند. اما نرخ بهره بسیار پایین و در برخی از موارد نرخ بهره منفی کار خاصی را انجام نداده است. بنابراین آنها به دنبال دارویی قوی‌تر رفته و برنامه خرید اوراق قرضه را برای تزریق پول بیشتر به بازار تجربه کردند.
| |
| | |
| مایکل پیرس، اقتصاددان ارشد کپیتال‌اکونومیکز می گوید: «اگر شما یک گروه از اقتصاددانان را از سال ۲۰۰۸ تا الان (۲۰۱۶) جمع‌کنید و به آنها بگویید که بانک‌های مرکزی تا به حال ۹ هزار میلیارد دلار دارایی خریداری کرده و همچنان به دنبال تقویت تورم هستند، من فکر نمی‌کنم کسی از آنها حرف شما را باور کند.» آمریکا ۳٫۹ تریلیون ٰژاپن ۲٫۹ تریلیون اروپا ۲ تریلیون انگلیس ۵۸۰ میلیون
| |
| | |
| چاپ هر اسکناس صد دلاری برای آمریکا فقط ۱۷ سنت هزینه دارد.
| |
| | |
| == پول دیجیتال ==
| |
| بیت کوین حرکتی در جهت آزادی مالی است!
| |
| | |
| چرا بیت‌کوین به عنوان راه حلی برای مشکل چاپ پول پیشنهاد شده است؟ کسی مسئول یا رئیس بیت‌کوین نیست و غیرمتمرکز بودن به همین معناست.
| |
| | |
| در بیت‌کوین مجموعه قوانینی وجود دارد که عرضه بیت‌کوین را به حداکثر ۲۱ میلیون عدد محدود می‌کند و این میزان قابل تغییر نیست.
| |
| | |
| به همین دلیل است که به عنوان جایگزینی برای پول رایج که دائماً دچار تورم می‌شود، محبوب شده است.
| |
| | |
| عرضه بیت‌کوین قوانین مختلفی عرضه بیت‌کوین را محدود می‌کنند و میزان کل عرضه آن از ۲۱ میلیون عدد فراتر نمی‌رود. به طرز طعنه‌آمیزی، بزرگ‌ترین تهدید برای بیت‌کوین و سایر ارزهای دیجیتال این است که دولتها از رویکرد فعلی خود دست بکشند و باز به رویکردهای محدودکننده‌ای مثل سیستم استاندارد طلا برگردند، ارزهای دیجیتال را بپذیرند یا رویکرد جدید و تست‌نشده‌ای را پیش بگیرند.
| |
| | |
| از آنچه که تا به حال دیده‌ایم، این‌طور برمی‌آید که دولتها برخی از عناصر کریپتو را می‌پذیرند؛ اما تنها با آن قسمت ویژگی‌های ارزهای دیجیتال سر سازش دارند که قدرت کنترل و نظارت‌شان را افزایش می‌دهد.
| |
| | |
| مثلاً ارز دیجیتال بانک مرکزی (Central Bank Digital Currencies) یا CBDC، نمونه‌ای از این مسئله است که با آن، توانایی ایجاد پول نامحدود همچنان باقی می‌ماند.
| |
| | |
| بنابراین بانک‌های تجاری پول خلق می‌کنند چون بانک‌های مرکزی اجازه و امتیاز انجام چنین کاری را به آنها می‌دهند.
| |
| | |
| ما به عنوان شهروند، با قرار دادن دولت در مسند قدرت، چنین توافقی را پذیرفته و تایید کرده‌ایم؛ اگرچه نتیجه آن برای افراد معمولی بسیار نامطلوب است و با کاهش قدرت خرید خودش را نشان می‌دهد.
| |
| | |
| بیت‌کوین مثل بیمه‌ای در برابر اقدامات اشتباه دولتها است و با در نظر گرفتن انتخاب‌های پیش روی دولت، به‌راحتی می‌توان تشخیص داد که چرا ساده‌ترین راه را انتخاب می‌کند و اصطلاحاً به چاپ پول ادامه می‌دهد.
| |
| | |
| در زمان چاپ بی رویه پول، طبیعی است که افراد با سرمایه‌گذاری در دارایی‌هایی که ارزش پول را در زمان تورم حفظ می‌کنند، از قدرت خرید خود محافظت کنند.<ref>[https://www.bourseiness.com/53237/what-is-money-printing سایت بورسینس]</ref>
| |
| | |
| == تاریخچه اسکناس در ایران ==
| |
| در گذشته‌های دور مبادلات بین مردم از طریق معاملات پایاپای صورت می‌گرفت. یعنی محصولات بین شهروندان و بازرگانان و صنعت‌گران به همین صورت دست به دست می‌شد. با کشف طلا و نقره و ضرب آنها بصورت پول و سکه به عنوان مبنای معتبری برای مبادلات به کار گرفته شد. در زمان داریوش اولین سکه ایران از طلا ضرب شد. بعدها چاپ اسکناس به این موارد اضافه شد. ابتدا اسکناس را بر روی خشت، پارچه، جوب و پوست و نهایتا کاغذ ضرب می‌کردند. قدیمی‌ترین اسکناس چاپ شده چاو نام داشت که به توصیه مشاوران ایرانی ملکه چین ضرب شد. گیخاتوخان، پنجمین پادشاه سلسله ایلخانیان، از خالی شدن خزانه و کسری بودجه نگران بود، دستور داد مردم زر و سیم خود را به چاوخانه تحویل دهند و ما به ازای آن پول کاغذی (چاو) بگیرند. از این زمان برای نخستین بار پول کاغذی به نام چاو (موسوم به چاو مبارک) در تبریز منتشر شد.
| |
| | |
| === اسکناس در ایران معاصر ===
| |
| اولین اسکناس ایران در دوران معاصر، در دوره ناصرالدین شاه و توسط بانک شاهنشاهی چاپ شد این اسکناسها تا سال ۱۳۱۱ که اولین اسکناس دوره پهلوی در فروردین ۱۳۱۱ عرضه شد رواج داشت.
| |
| | |
| حتی سکه‌های مسی (پول سیاه، پشیز) و نیز سکه‌های قران نقره فتحعلی شاهی هم تا فروردین ۱۳۱۱ و برقراری واحد پول جدید، رواج داشت.
| |
| | |
| سعید لیلاز یکی از کارشناسان جمهوری اسلامی در مصاحبه با روزنامه اعتماد می‌گوید:
| |
| | |
| از روز ازل اختراع پول تا پایان حکومت محمدرضا پهلوی، کلا ۴۲۰ میلیارد تومان تولید نقدینگی داشتیم. الان هر دو ساعت این مقدار پول چاپ می‌کنیم. روزی پنج هزار میلیارد تومان نقدینگی تولید می‌کنیم یک سوم اين پول برای کسر بودجه استفاده می‌شود و دو سوم آن صرف دزدی می‌شود. از سال ۹۴ تا ۹۸ بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار از کشور خارج شده است. رتبه ۱ بی ارزش‌ترین پول دنیا ریال ایران
| |
|
| |
|
| == منابع == | | == منابع == |
| | {{پانویس|۲|اندازه=ریز}} |
محمد مخبر
|
|---|
 محمد مخبر |
| زادروز | ۴ تیر ۱۳۳۴
دزفول |
|---|
| محل زندگی | دزفول و تهران |
|---|
| ملیت | ایرانی |
|---|
| تابعیت | ایرانی |
|---|
| تحصیلات | دارای سه مدرک دکترا |
|---|
| نقش‌های برجسته | معاول اول رئیس‌جمهور در دولت سیزدهم |
|---|
| دین | اسلام-شیعه |
|---|
| خویشاوندان | دو فرزند به نام‌های طیبه و سجاد دارد. |
|---|
محمد مخبر، با نام کامل محمد مخبر دزفولی، (متولد ۴ تیرماه سال ۱۳۳۴ در دزفول)، خانواده‌اش مذهبی و پدرش، شیخ عباس مخبر، واعظ و روحانی، و در دوره‌ای امام جمعه موقت دزفول بود. محمد مخبر دوره تحصیلات ابتدایی و دبیرستان را در دزفول و اهواز گذراند و مدرک کارشناسی ارشد مدیریت، دکترای مدیریت و برنامه‌ریزی توسعه اقتصادی، کارشناسی مهندسی برق دارد و در رشته حقوق بین‌الملل هم مدرک دکترا گرفته است.[۱]
محمد مخبر پیش از انقلاب ضد سلطنتی همراه با محمد جهان‌آرا، علی شمخانی، محسن رضایی، محمد فروزنده و محمدباقر ذوالقدر عضو گروه منصورون بوده است؛ گروهی که در خوزستان شکل گرفت و در دهه ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰ فعالیت می‌کرد.
پس از شکل‌گیری سپاه پاسداران در خوزستان به عنوان مسئول بهداری سپاه دزفول منصوب شد و در سالهای جنگ ایران و عراق این سمت را بر عهده داشت.
از تیر ماه ۱۳۸۶ تا ۱۶ آذز ۱۴۰۰ ریاست ستاد اجرایی فرمان امام را بر عهده داشت و در این سال با حکم خامنه‌ای به عضویت مجمع تشخیص مصلحت نظام درآمد.
در آخرین پست محمد مخبر، معاون اول رئیس‌جمهور در دولت سیزدهم بود که پس از مرگ ابراهیم رئیسی بر اساس اصل ۱۳۱ قانون اساسی جمهوری اسلامی، در صورت مرگ رئیس جمهور، معاون اول او جایگزین می‌شود:[۲]
«با موافقت رهبری، اختیارات و مسئولیت‌های وی را بر عهده می‌گیرد و شورایی متشکل از رئیس مجلس و رئیس قوه قضائیه و معاون اول رئیس جمهور موظف است ترتیبی دهد که حداکثر ظرف مدت پنجاه روز رئیس جمهور جدید انتخاب شود.»
گاهشمار زندگی محمد مخبر
محمد مخبر دزفولی ۴ تیرماه سال ۱۳۳۴ در دزفول زاده شد. خانواده‌اش مذهبی و پدرش، شیخ عباس مخبر، واعظ و روحانی، و در دوره‌ای امام جمعه موقت دزفول بود. محمد مخبر دوره تحصیلات ابتدایی و دبیرستان را در دزفول و اهواز گذراند و مدرک کارشناسی ارشد مدیریت، دکترای مدیریت و برنامه‌ریزی توسعه اقتصادی، کارشناسی مهندسی برق دارد و در رشته حقوق بین‌الملل هم مدرک دکترا گرفته است.
محمد مخبر پیش از انقلاب ضد سلطنتی همراه با محمد جهان‌آرا، علی شمخانی، محسن رضایی، محمد فروزنده و محمدباقر ذوالقدر عضو گروه منصورون بوده است؛ گروهی که در خوزستان شکل گرفت و در دهه ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰ فعالیت می‌کرد.
محمد مخبر بعد از پایان جنگ، مدیرعامل شرکت مخابرات دزفول، معاون اجرایی شرکت مخابرات استان خوزستان و سپس مدیرعامل این شرکت شد. او مدتی هم معاون استانداری خوزستان بود.
در زمان ریاست محمد فروزنده (اهل خوزستان) بر بنیاد مستضعفان، مناصب مهمی مانند معاونت حمل‌ونقل و بازرگانی این بنیاد را بر عهده گرفت. در همین بازه زمانی او نقش مهمی در خارج کردن شرکت مخابراتی ترک‌سل از مناقصه پروژه اپراتور دوم تلفن همراه و جایگزین کردن شرکت ام‌تی‌ان آفریقای جنوبی در کنسرسیوم ایرانسل داشت. او بعدا به عنوان نایب‌رییس هیات مدیره ایرانسل منصوب شد. محمد مخبر ریاست هیئت مدیره بانک سینا بود که زیر نظر بنیاد مستضعفان فعالیت می‌کرد.
محمد مخبر دزفولی از تیر ماه ۱۳۸۶ به مدت ۱۵ سال رئیس «ستاد اجرایی فرمان امام»، یکی از ثروتمندترین مجموعه‌های اقتصادی جمهوری اسلامی بود. این ستاد مستقیما زیر نظر خامنه‌ای فعالیت می‌کند و به هیچ نهادی پاسخگو نیست و طی چند دهه به هلدینگ اقتصادی عظیمی تبدیل شده است که دامنه فعالیت‌های آن در تمام حوزه‌های ممکن گسترده است. ستاد اجرایی فرمان امام، در حال حاضر مالک ده‌ها شرکت در حوزه‌های مختلفی از جمله نفت، گاز، پتروشیمی، کشاورزی، صنعت، معدن، دارو و ساختمان است و «بنیاد برکت» هم زیر مجموعه این ستاد است که زمان ریاست مخبر راه‌اندازی شد.
او در سال ۱۳۸۶ زمانی که به ریاست «ستاد اجرایی فرمان امام» گماشته شد و در مراسم معارفه‌اش سه اصل «اسلامی بودن، انقلابی بودن و منضبط بودن» را به عنوان رئوس برنامه‌اش ذکر کرد و در دی ماه ۱۳۹۹در فهرست تحریم‌های آمریکا قرار گرفت.
پیش از آن، در سال ۲۰۱۰ در جریان تحریم‌های اتحادیه اروپا، محمد مخبر نیز به اتهام ارتباط با برنامه‌های موشکی و هسته‌ای ایران تحریم شد اما دو سال بعد نامش از فهرست تحریم‌شدگان اتحادیه اروپا حذف شد.[۳]
وزارت امور خارجه آمریکا در ماه ژانویه سال ۲۰۲۱، زمانی که ستاد اجرایی فرمان امام و محمد مخبر، رئیس آن را تحریم کرد، این ستاد را «یک هیولای تجاری» توصیف کرد که «تقریبا در همه بخش‌های اقتصاد ایران از جمله انرژی، مخابرات، و خدمات مالی سهیم است.»
برآوردهای مختلفی از میزان دارایی‌های ستاد فرمان اجرایی وجود دارد. سال ۲۰۱۳ خبرگزاری رویترز در گزارشی تحقیقی، ستاد اجرایی را یک «امپراتوری عظیم اقتصادی» خواند و ارزش دارایی‌های آن را در آن زمان حدود ۹۵ میلیارد دلار برآورد کرد.[۴]
وزارت خارجه آمریکا موسسه دانش‌بنیان برکت را «رکن سرمایه‌گذاری ستاد اجرایی فرمان امام در فضای مجازی و فناوری اطلاعات» معرفی، و آن را تحریم کرده است.
وی همچنین رئیس «ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی» برای ساماندهی وضعیت اقتصاد کشور بود اما طبق برآوردهای کارشناسان وضعیت اقتصادی ایران از دولت قبلی تاکنون بیش از ۷۰۰ درصد سقوط کرده است. محمد مخبر در شهریور ۱۴۰۱ با حکم خامنه‌ای به عضویت مجمع تشخیص مصلحت نظام درآمد.
محمد مخبر و رقبا
محمد مخبر در رقابت با سعید جلیلی پست معاونت ریاست جمهوری را برد و در روز ۱۷ مرداد، پنج روز بعد از تنفیذ ابراهیم رئیسی، به این سمت منصوب شد.
محمد مخبر، در ستاد اجرایی فرمان امام سیاست‌های «اقتصاد مقاومتی» را طبق رهنمودهای خامنه‌ای سرمشق فعالیت‌های خود قرار داده بود، با ورود به دولت هم سکان اقتصاد را با همین دیدگاه در دست گرفت و رئیس ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی شد.
در همان چند ماه اول با تحکیم موقعیت خود رقبا را در عرصه تصمیم‌گیری اقتصادی از دور خارج کرد و با حذف محسن رضایی رقیب انتخاباتی رئیسی از پست معاونت اقتصادی دولت
با کنار گذاشتن این معاونت از ترکیب کمیسیون اقتصادی عملا بی‌رقیب شد. محمد مخبر طی سالیان ریاست ستاد اجرایی، روابط نزدیکی با بالاترین سطوح قدرت و بیت خامنه‌ای برقرار کرده است.
با وخیم‌تر شدن وضعیت اقتصادی و عدم تحقق وعده‌های انتخاباتی، صدای اصولگرایان بلند شد. آنها خواهان محدودیت دایره اختیارات محمد مخبر بودند و بعضی حتی خواهان برکناری او بودند.
تیرماه ۱۴۰۱جواد کریمی‌قدوسی، نماینده مجلس یازدهم و از اعضای جبهه پایداری، در توییتر خود نوشت: «جناب مخبر از توانایی لازم برای این جایگاه برخوردار نیست» و هشدار داد که «ماندن ایشان برای یک‌ساعت هم ضرر است».
همچنین محمد مهاجری، فعال رسانه‌ای اصولگرا در روزنامه اعتماد نوشته بود:
«او با تیزهوشی سیاسی، به ندرت وارد گود می‌شود و به گونه‌ای عمل می‌كند كه ناكارآمدی‌های دولت رئیسی به حساب او منظور نمی‌شود. درست مثل كسی كه وارد دریا می‌شود اما خیس نمی‌شود.»
شهریور ۱۴۰۱ با حکم خامنه‌ای محمد مخبر به عضویت مجمع تشخیص مصلحت نظام درآمد. دی ماه همان سال عکس‌های محمد مخبر در جلسه سران سه قوه شرکت کرد.
با مرگ رئیسی، محمد مخبر ماموریت برگزاری انتخابات زودهنگام و تعیین رئیس جمهور بعدی را خواهد داشت. او اکنون رئیس موقت دولت جمهوری اسلامی ایران است.[۵]
محمد مخبر و فساد
پس از همه‌گیری بیماری کرونا با ممنوعیت ورود واکسن به ایران طی فتوای خامنه‌ای، مؤسسه «برکت» که از نهادهای اقتصادی زیر نظر دفتر رهبر جمهوری اسلامی است، مامور تولید واکسن‌های کرونا با استفاده از «اعتبارات دولتی» شد.
چنین تصمیمی، موضوع رانت و بهره‌برداری نهادهای اقتصادی خامنه‌ای از همه‌گیری کرونا با مداخله محمد مخبر را مطرح کرد.
نام سجاد مخبر، فرزند محمد مخبر در پرونده فسادهای مرتبط با فروش نفت ایران مطرح شده است و بر اساس برخی گزارش‌ها، او از بدهکاران بانکی است.
سازمان شفافیت بین‌الملل در گزارش‌های سالانه خود، جمهوری اسلامی ایران را در میان فاسدترین کشورها قرار می‌دهد.
علاوه بر این، محمد مخبر در دوران ریاست‌جمهوری ابراهیم رئیسی، در رأس هیئتی منصوب شد که با عنوان «مولدسازی دارایی‌های دولت» و تحت حمایت علی خامنه‌ای قرار است اموال و دارایی‌های عمومی کشور را به فروش برساند.[۳]
اصل ۱۳۱ قانون اساسی جمهوری اسلامی
«در صورت فوت، عزل، استعفاء، غیبت یا بیماری بیش از دو ماه رئیس جمهور و یا در موردی که مدت ریاست جمهوری پایان یافته و رئیس جمهور جدید بر اثر موانعی هنوز انتخاب نشده و یا امور دیگری از این قبیل، معاون اول رئیس جمهور با موافقت رهبری اختیارات و مسئولیت‌های وی را برعهده می‌گیرد و شورایی متشکل از رئیس مجلس و رئیس قوه قضاییه و معاون اول رئیس جمهور موظف است ترتیبی دهد که حداکثر ظرف مدت پنجاه روز رئیس جمهور جدید انتخاب شود، در صورت فوت معاون اول و یا امور دیگری که مانع انجام وظایف وی گردد و نیز در صورتی که رئیس جمهور معاون اول نداشته باشد مقام رهبری فرد دیگری را به جای او منصوب می‌کند.»
منابع
