بهرام عالیوندی: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
(ابرابزار) |
(←لید) |
||
| خط ۷۵: | خط ۷۵: | ||
| پانویس = | | پانویس = | ||
}} | }} | ||
'''بهرام عالیوندی''' (زاده | '''بهرام عالیوندی''' (زاده ۱۵ بهمن ۱۳۰۶ در کازرون - درگذشته ۱ خرداد ۱۳۹۱ در وین) از پیش‌کسوتان نقاشی مدرن در ایران و از پرکارترین هنرمندان ایرانی در تبعید است. | ||
او سالها | او بعد از مهاجرت از کشور سالها در اتریش به سر برد و چندین نمایشگاه در کشورهای آلمان و اتریش برگزار کرد.<ref name=":1">همبستگی ملی - [https://www.hambastegimeli.com/%DA%AF%D8%B2%D9%8A%D8%AF%D9%87-%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1/64124-%DA%A9%D8%A7%D8%B8%D9%85-%D9%85%D8%B5%D8%B7%D9%81%D9%88%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%DB%8C%D8%A7%D8%AF-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AF-%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%88% گرامیداشت زنده یاد بهرام عالیوندی، استاد چیره‌دست نقش‌ها و رنگ‌ها]</ref> | ||
== زندگی‌نامه == | == زندگی‌نامه == | ||
وی در در ۱۳۰۷ خورشیدی در شهر کازرون در استان فارس به دنیا آمد و در دو سالگی به دلیل این‌که مادرش اهل شیراز بود به آنجا نقل مکان کردند. خانواده‌اش سپس از شیراز به ممسنی رفتند و بهرام تا کلاس ۶ ابتدایی در آنجا درس خواند. | وی در در ۱۳۰۷ خورشیدی در شهر کازرون در استان فارس به دنیا آمد و در دو سالگی به دلیل این‌که مادرش اهل شیراز بود به آنجا نقل مکان کردند. خانواده‌اش سپس از شیراز به ممسنی رفتند و بهرام تا کلاس ۶ ابتدایی در آنجا درس خواند. | ||
پدربزرگش ازخوانين ممسني بود، مردي صاحب‌ذوق و تصويرگر نقاشي‌هاي ساده ابتدايي اما زيباي كتاب دكامرون اثر معروف بوكاچيو با ترجمه احمد دريابيگي. حتي گفته اند كلمه الله را روي دانه اي برنج نوشته بود. پدرش نيز نقشه خطه ممسني را دقيقا ترسيم كرده و آنرا در اداره دولتي مركز ممسني، نورآباد، آويخته بودند. | |||
بهرام عالیوندی در مدرسه نقشه جغرافي مي كشيد که آنها را به ديوار كلاس يا دفتر مدرسه نصب ميكردند. بعد از شش سال دبستان، دبيرستان را در شيرازشروع می‌کند و طبق گفته خود براي امرار معاش از روي نقاشي‌هاي ديگران كپي مي‌کند و براي تأتر دكور ميزند و پلاكارد سينما ميسازد اما در هيچ كدام موفقيتي نداشته است.<ref name=":3">نقاشی که در زمستان آمد و در بهار رفت - [https://bahramalivandi.org/index.php/%D8%A8%DB%8C%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C بیوگرافی استاد بهرام عالیوندی] </ref> | |||
او آموزش‌های هنری خود را در تهران و در ابتدا در مدرسه هنرهای زیبای تهران و سپس موفق به گرفتن مدرک دیگری از کالج هنرهای دکور از یکی از کالج‌های تهران شد. | او آموزش‌های هنری خود را در تهران و در ابتدا در مدرسه هنرهای زیبای تهران و سپس موفق به گرفتن مدرک دیگری از کالج هنرهای دکور از یکی از کالج‌های تهران شد. | ||
| خط ۸۹: | خط ۹۳: | ||
== فعالیتهای هنری == | == فعالیتهای هنری == | ||
وی در تهران پس از کودتای ۲۸ مرداد باحمايت برادربزرگ كه كارمندعاليرتبه دولت است و ياري انساني شريف كه به استعداد فراوان اودرنقاشي پي برده، بعنوان هنرجوي اين رشته در هنرستان نقاشي پسران پذيرفته ميشود، جايي كه خود بعدا در آنجا و نيز هنرستان نقاشي دختران هنر آموز نقاشي گرديد. | |||
وی در این‌باره گفته است: «درهنرستان، [[جلال آل احمد]] هم دبيرادبيات مان بودوهم مربي وراهنماي خوبي براي من وتاآخرين روزهاي زندگي نيزپيشرفت هايم رازيرنظرداشت. در28سالگي ديپلم گرفتم، بعنوان شاگرد ممتازشناخته شدم وبورس چهارسال تحصيل درفرانسه به من تعلق گرفت اماسازمان امنيت اجازه خروج ازايران به من نداد و باز جلال بود كه اينبارنيزبه ياريم آمدو اينكه: دراروپاكه آمپول هنرتزريق نميكنند. همين جابمان وخودرابساز.» | |||
سال 1336 عاليوندي بصورت روزمزدبه استخدام كارگاه كاشي سازي فرهنگ وهنردرآمد. <ref name=":3" /> | |||
عاليوندي مدتي حدودسه سال ازروي اشياء باستاني ايران كپي برداري ميكند تابه گفته خودش بارموزنوروسايه روشن رشته هاي هنر قديم ايران بيشترآشناشود. بعدهانيزبعنوان هنرآموزنقاشي درهنرستانهاي نقاشي دختران وپسران تهران، تعيلم شاگردان خودرابراي آشنايي وطراحي ازروي همين آثارتاريخي درموزه ايران باستان را بعهده ميگيرد. طي حدود26 سال خدمت دروزارت فرهنگ وهنر، هزاران طرح عاليوندي دركارگاههاي ميناسازي، گليم بافي، كاشيكاري ،منبت سازي، خاتم كاري، نقره سازي، معرق كاري و.......توسط استادكاران رشته هاي فوق به اجرادرآمده ودرموزه فرهنگ وهنرجمع آوري يابه سران كشورهاهديه گرديد.<ref name=":3" /> | |||
کارهای عالیوندی در مقر اصلی سازمان ملل در وین به نمایش درآمده‌است. | کارهای عالیوندی در مقر اصلی سازمان ملل در وین به نمایش درآمده‌است. | ||
| خط ۹۸: | خط ۱۱۰: | ||
== سبک هنری == | == سبک هنری == | ||
عاليوندي درسراسرزندگي هنري خود، زنده ياد خانم شكوه رياضي رابعنوان يگانه استادبرجسته خوددرزمينه آموزش طراحي ونقاشي مدرن بامتدآكادمي بوزارپاريس كه تحصيل كرده آنجابود، فروتنانه قدرشناخت وارج نهاد. | |||
او گفته است اگراثرسبك كوبيسم دركارهايم مشهوداست شايد كارروي كاشيهاي معرق وتقسيم بندي ناگزيرآنهااين توهم راايجاد كرده است.<ref name=":3" /> | |||
عالیوندی به نسلی از ایرانیان هنرمند تعلق دارد که چهره‌های شناخته شده و مهمی چون مسعود عربشاهی، ناصر اویسی، و پرویز تناولی جز آنها بشمار می‌آیند. آثار عالیوندی در زمینه‌های سمبولیسم و سمبل‌های شرقی می‌باشد، مانند ماهی، فلس ماهی، و اسب که سمبول‌های مینیاتور پارسی می‌باشند. نقاشی‌های عالیوندی از فرهنگ پارسی تأثیر و الهام گرفته و به تصویر کشنده داستانها و افسانه‌های اسطوره ایی و شعرهای شعرای معروفی چون فردوسی و عطار نیشابوری هستند. کارهای برجسته او شامل یک سری نقاشی در مقیاس بزرگ که در دهه ۱۳۶۰ تولید شده‌اند می‌باشند. این شامل تصویر میترا، عیسی مسیح و فردوسی می‌باشد. برخی از کارهای او از زمان جنگ و سرکوب در ایران الهام می‌گیرند و درد و رنج مردم خود را به تصویر می‌کشد.<ref name=":2" /> | عالیوندی به نسلی از ایرانیان هنرمند تعلق دارد که چهره‌های شناخته شده و مهمی چون مسعود عربشاهی، ناصر اویسی، و پرویز تناولی جز آنها بشمار می‌آیند. آثار عالیوندی در زمینه‌های سمبولیسم و سمبل‌های شرقی می‌باشد، مانند ماهی، فلس ماهی، و اسب که سمبول‌های مینیاتور پارسی می‌باشند. نقاشی‌های عالیوندی از فرهنگ پارسی تأثیر و الهام گرفته و به تصویر کشنده داستانها و افسانه‌های اسطوره ایی و شعرهای شعرای معروفی چون فردوسی و عطار نیشابوری هستند. کارهای برجسته او شامل یک سری نقاشی در مقیاس بزرگ که در دهه ۱۳۶۰ تولید شده‌اند می‌باشند. این شامل تصویر میترا، عیسی مسیح و فردوسی می‌باشد. برخی از کارهای او از زمان جنگ و سرکوب در ایران الهام می‌گیرند و درد و رنج مردم خود را به تصویر می‌کشد.<ref name=":2" /> | ||
| خط ۱۲۲: | خط ۱۳۸: | ||
== فعالیتهای سیاسی == | == فعالیتهای سیاسی == | ||
[[پرونده:تابلو اعدام اثر بهرام عالیوندی.jpg|بندانگشتی|تابلو اعدام اثر بهرام عالیوندی]] | [[پرونده:تابلو اعدام اثر بهرام عالیوندی.jpg|بندانگشتی|تابلو اعدام اثر بهرام عالیوندی]] | ||
عاليوندي در دوران دبیرستان و از حوالی سال ۱۳۲۲ با حزب توده و اهداف تبليغاتي آن آشنا ميشود و به گفته خودش از آنجا كه ظلم خوانين، جنگ‌هاي قبيله‌اي و آشفتگي روحي پدر و فقر خانواده را پس از تقسيم اراضي به چشم ديده، آرمان عدالت‌خواهي وعدالت‌جويي را در حزب ياد شده مي‌یابد. | |||
ابتدا عضو سازمان جوانان حزب و سپس به‌عنوان مسئول درجه‌داران هوادار در شيراز گزيده ميشود. انواع فعاليت‌هاي حزبي و تظاهرات، ساختن پلاكاردها براي انواع همين تظاهرات، دستگيري در سال ۱۳۲۷، سالهاي پرماجراي زندان، خاطرات آشنايي باسران و مسئولان حزب در شيراز و خيانت آنان، از وی فردی باتجربه ساخت. | |||
پس ازكودتاي ۲۸ مرداد با كمك برادر بزرگتر از شيراز به تهران گريخت، درجنوب تهران درخانه اي محقر مخفي گرديد و براي كسب ناگزير روزي ناچيز، به انواع كارهاي سخت وپست تن داد. | |||
وی درباره خیانت حزب توده در جریان کودتا گفته است:<blockquote>«گروهان زرهي باتانك وزره پوش برسرتاسرشيرازمسلط بود و درجه داران همه ازهواداران عضوگيري شده حزب بودندومرتب مي پرسيدند چه كنيم، تانك هاراروبه كي وكدام سمت بگردانيم وشليك كنيم؟ ايل قشقايي هم پيغام فرستاده وبراي كمك وهمكاري اعلام آمادگي كرده بود كه عازم شهرشونداما.....شهرقرق اوباش واراذل شده بود كه جولان ميدادندومامبهوت وبلاتكليف، سرخورده ازقطع رابطه مسئولان كه نميدانستيم چرابي هيچ عكس العملي دست گذاشته اندروي دست وهيچ دستوري نميدهندوبي خبرازاينكه آقايان واداده وبه فرمان ارباب شمالي بدون كمترين مقاومتي به همه پشت كرده وشهررادردست اوباش واراذل رهاكرده اندتاكودتاچيان بعدا وبتدريج همه آنهايي راكه نگفتند(جاودان شهريارا ) يكجا به مسلخ ببرند.»<ref name=":3" /></blockquote>سال 1336 عاليوندي بصورت روزمزدبه استخدام كارگاه كاشي سازي فرهنگ وهنردرآمده وتاسالهاي طولاني بعلت عدم همكاري باساواك هم ممنوع الخروج وهم ازاستخدام رسمي اوممانعت ميشد. جالب امااينكه بدنبال كسب شهرت هنري كه عاليوندي بتدريج وبعلت آغازسبك ويژه كارش به آن دست يافته ونام اودرزمره نقاشان مدرن ايران بسياربرزبان اهل اين هنربود، هرباركه درنمايشگاه هاي جمعي اثري ازاو نيزبه معرض تماشاگذاشته ميشد اگرفرح نيزبراي افتتاح ياديدارازاين نمايشگاههاشركت داشت، ساواك ازحضورعاليوندي درنمايشگاه ودركنارتابلوهايش ممانعت ميكرداماروز بعدروزنامه هاي تهران عكس فرح رادركنارتابلويي از او به چاپ ميرساندند.<ref name=":3" /> | |||
عالیوندی ۲۰سال در ایران به تعلیم نقاشی و آشنا ساختن شاگردان خود با هنر ایران و میراث اساتید نقاشی مرز و بوم‌مان پرداخت. رژیم هنرکش، وجود چنین هنرمند برجسته و آزادیخواهی را در خاک ایران تاب نمی‌آورد. آثار او که پیش از این در سراسر دنیا به‌نمایش درآمده بودند، در ایران ممنوع شدند. در سال۶۴ به‌علت سرکوب و سانسور فعالیتهای فرهنگی و هنری از سوی حکومت آخوندی، ناچار از جلای وطن شد و در تبعید تمام هنر و خلاقیت برجسته خود را در خدمت مقاومت و جنبش آزادیخواهانه مردم ایران به‌کار گرفت.<ref name=":0" /> | عالیوندی ۲۰سال در ایران به تعلیم نقاشی و آشنا ساختن شاگردان خود با هنر ایران و میراث اساتید نقاشی مرز و بوم‌مان پرداخت. رژیم هنرکش، وجود چنین هنرمند برجسته و آزادیخواهی را در خاک ایران تاب نمی‌آورد. آثار او که پیش از این در سراسر دنیا به‌نمایش درآمده بودند، در ایران ممنوع شدند. در سال۶۴ به‌علت سرکوب و سانسور فعالیتهای فرهنگی و هنری از سوی حکومت آخوندی، ناچار از جلای وطن شد و در تبعید تمام هنر و خلاقیت برجسته خود را در خدمت مقاومت و جنبش آزادیخواهانه مردم ایران به‌کار گرفت.<ref name=":0" /> | ||
عاليوندي از مهر ماه سال 1360 تا پاييز 1363كه از ايران خارج گرديد و در سخت ترين شرايط پليسي و امنيتي آن دوران ، خانه و زندگي و همه امكانات مادي و معنوي خود را با ريسك پذيري بسيار در اختيار مجاهدان قرار داد و حتي با جابجايي مدارك و اسناد سازمان، خطرات فراوان به جان خريد. طي تهاجم پاسداران به يكي از پايگاههاي مسئولان و فرماندهان مجاهدين در شمال تهران ، 3 تا 4 تابلوي نقاشي كه عاليوندي براي تزئين و عادي سازي پايگاه به آنان اهدا كرده بود نيز طي مصادره اموال پايگاه، بدست پاسداران افتاد و موضوع مورد سوء ظن و پيگيري قرار گرفت اما او با هوشياري ذهني و سياسي و ضمن اظهار بي اطلاعي از خريدار تابلو توانست از مهلكه جان بدر برد. پس ازخروج عاليوندي ازايران وسپس حمايت علني او ازمقاومت ايران ضمن اهداي تابلوي عظيم شهادت مجاهدخلق فرهاد پاكزاد به مسئول شورا،اكثرتابلوهاي نقاشي عاليوندي ازموزه ها، موسسات دولتي وگالري ها جمع آوري وممنوع النمايش شده وحتي ازذكرنام اونيزدركتابهايي كه درباره پيشكسوتان نقاشي مدرن ايران چاپ گرديد، ممانعت بعمل آمد. بااينهمه اماازهمان ابتداي اقامت عاليوندي درخارج ازكشوروطي سالهاي طولاني، بخصوص چندسال اخيركه رژيم پس ازبارها تلاش و”دانه پاشي“براي جذب او نااميد شده ، براي سوء استفاده ازنام وشهرت هنري او، بعضي آثارنقاشي وي را درچندين نمايشگاه گروهي به معرض تماشاگذاشته وضمن نقدهنري تكنيك وسبك كاروي، به چاپ عكس رنگي يكي ازتابلوهاي بزرگ اودرنشريات ويژه خارج ازكشوراقدام نمود. <ref name=":3" /> | |||
وی دربارهٔ حجم فعالیتها و ارتباط آثارش با موضوعات سیاسی گفته‌است: | وی دربارهٔ حجم فعالیتها و ارتباط آثارش با موضوعات سیاسی گفته‌است: | ||