کاربر:Abbas/صفحه تمرین3: تفاوت میان نسخه‌ها

شیخ فضل الله نوری که از بزرگترین مراجع تقلید شیعه و پرچمدار مخالفت با مشروطه خواهان بود تا آخر عمر خود با مشروطه موافقت نکرد و در هنگامۀ اختلاف مجلس و دربار وقتی که مرحومان آخوند خراسانی و ملا عبداللّه مازندرانی و حاج میرزا حسین تهرانی تلگراف خود را برای حمایت مجلس نزد شیخ فضل الله نوری بردند که او هم آنرا تایید و امضا کند از امضای نامه خودداری کرده و گفته بود:

«شریعت خواهی حاجی شیخ فضل الله و دشمنیش با مشروطه، خواه ناخواه، او را به دربار نزدیک می گردانید، و پس از آن خیزش تهران بود که به خشم و دلتنگی افزوده یکسره با دربار بستگی یافت. چنین گفته می شد که هفت هزار تومان از دربار پول گرفته که در آن راه به کار برد، و آنچه راستی این گفته را می رسانید آن بود که روزی هشتاد تن کمابیش از طلبه‌ها را به خانهٔ خود خواند و برای ایشان سفره گسترد، و سپس بدگویی‌هایی از مشروطه کرد و به هر یکی دو قران پول داده روانه شان گردانید».

یکی از دلایلی که شیخ فضل الله علیه مشروطه دشمنی داشت این بود که مشروطه برآمده از تاریخ و تمدن غرب است و برای جامعه اسلامی مناسب نیست و مثلا در اروپا نمونه‌ی آزادی، آزاد بودن زنان از حجاب است. علامه محمد حسین نائینی چنین استدلالی را از جانب شیخ فضل الله نوری رد میکند و می‌گوید: گوهر آزادی و اصل آزادی در جامعه از ابتدا در دین اسلام و شروع حرکت پیامبر و خلافت امام علی بوده است و پدیده ای غربی و جدید و صادراتی نیست و اختصاص به دین خاصی ندارد. برای مثال در حکومت فرانسه و انگلیس که مسیحی نیز هستند، آزادی وجود دارد اما در روسیه تزاری که مسیحی نیز هست استبداد حاکم است<ref>[https://www.bbc.com/persian/iran-features-48109855 کتابهای صد سال اخیر ایران-تنبیه الامه نائینی، صدایی متفاوت از حوزه برای آزادی ایران-سایت رادیو بی بی سی]</ref>.

شیخ فضل الله نوری با پیش کشیدن مشروعه در مقابل مشروطه و همدستی با محمد علی شاه قاجار علیه مبارزان مشروطه فتوا میداد و دسته های چماقدار را برای سرکوب کردن مشروطه خواهان گسیل می‌داد و در همین رابطه قتل‌های زیادی انجام داد و تمام این قتل‌ها را به نام دین توجیه می‌کرد. شیخ فضل الله نوری بوسیله مراجع تقلید آن زمان به «مفسده برانگیزی و فساد در میان مردم و سوء استفاده از اسلام» متهم شده بود که در نهایت نیز توسط دادگاه انقلابیون مشروطه ، به اعدام محکوم شد.  

پسر شیخ فضل الله نوری یکی از کسانی بود که خواهان اعدام پدرش بود. او بعد از اعدام شیخ فضل الله نوری با شادی کف زد. شنیدم که بعضی‌ها می‌گفتند: «شیخ فضله به درک رفت!» از بالای ایوان نظمیه یک کسی فریاد کشید و به مردم گفت: «همچین دست بزنید که صداش تو سفارت به گوشش برسه!» یعنی به گوش «محمدعلی‌شاه»<ref>دلیل کف زدن پسر شیخ فضل الله نوری، بعد از اعدامش چه بود؟</ref>.

شیخ فضل الله نوری در ضدیت با مشروطه نامه‌ای به محمد علی شاه نوشت و در آن گفت:<blockquote>«بسم‌اللّه الرحمن الرحیم ـ به موقف عرض بندگان اعلیحضرت شاهنشاه اسلامیان پناه خلدالله ملکه و سلطانه، معروض می‌داریم: در روز دوازدهم شهر حال شوال که کارگزاران دولت جمع کثیری از وجوه علما و شاهزادگان و وزرا و امرا و اعیان و اشراف و تجار را حسب‌الامر احضار به دربار گر‌دون مدار نمودند از طرف قرین‌الشرف ارادهٌ سنیه را به اعطای مجلس شورای عمومی و تأسیس قوانین آن ابلاغ فرمودند تمام حاضرین متفق‌الکلمه جواب عرض نمودند که مجلس شورای عمومی منافی با قواعد اسلام است و ممکن‌الجمع نیست چنان‌چه به رأی‌العین مشاهده کردیم و ما مسلمانان که در تحت اقتدار سلطنت اسلامیه هستیم ابدا راضی نمی‌شویم که وهنی به اسلام و دین ما برسد و در مقابل احکام اسلامیه، شاه و رعیت یکسان است و بر همه لازم است حفظ دین و آیین شریعت سیدالمرسلین (ص) ‌بعد از آن تلگرافات عموم ولایات که قریب به دویست طغری بود بعضی تفصیلا و بعضی بر وجه اجمال قرائت شد. ‌</blockquote><blockquote>و پس از آن احکام حجج اسلام و علماء ‌اعلام ولایات گوشزد حاضرین شد و عرایض عدیده متظلمانه در استیمان از این بلیهٌ عظیمه از طبقات علما و اهل علم و طلاب و تجار و اصناف که غایب از آن محضر بودند یکان یکان خوانده شد بعد ذلک کله حضار مجلس از علما و تمام طبقات به توسط جناب اشرف صدراعظم عریضه [ای] ‌متضرعانه در استدعای انصراف از این عزیمت به حضور باهرالنور ملوکانه تقدیم داشتند و پس از استیذان شرفیاب حضور معدلت ظهور شدند و استدعای مجدانه حضوری هم نمودند و به وعده مراحم ملوکانه و قبول استدعای مقصد اسلامی به اصدار دستخط انجم نقط مرخص شدند تاکنون که یوم بیست‌و چهارم است از ناحیه مقدسه اعلیحضرت همایونی دستخط آسایش شرف صدور نپذیرفته از آن‌جایی که به‌حکم محکم خلاق عالم جل اسمه، حفظ بیضه اسلام در قرون و اعصار برعهدهٌ سلطان وقت و علمای اعلام است؛ از آن روز تا حال همه روزه از داعیان مطالبهٌ انجاز وعد و اصدار دستخط می‌نمایند و داعیان به دفع‌الوقت گذرانیده تا امروز که مطالبه از حد گذشت چاره ندیده جز شرفیابی در دربار معدلت آثار و به حمدالله نایل شدیم و از پیشگاه همایونی ایفا به وعد را جدا ‌مستدعی هستیم و چون این استدعا از جهت ادای تکلیف شرعی است از صاحب شرع رخصت رجوع نداریم و متضرعانه جدا دستخط آفتاب نقط [را] در آسودگی اهل اسلام از اضطراب و وحشت و دهشت که در این مرحله دارند از سدهٌ سنیه استدعا داریم. قسم به جمیع معظمات شرعیه که ماها بلکه تمام اهالی اسلام این مملکت برای تأسیس مجلس شورای عمومی حاضر نیستند و نتیجهٌ آن را جز هدم دین و هرج ومرج و هدر دماء محترمه و هتک نوامیس اسلامیه نمی‌دانیم ـ الامر امر الاقدس الاعلی مطاع مطاع.»<ref>تاریخ بیداری ایرانیان-ناظم الاسلام کرمانی</ref>. لازم به ذکر است که درست پنج روز بعد از نامه شیخ فضل الله نوری، محمد علی‌شاه قاجار حکم به لغو مشروطه داد‌<ref>[https://event.mojahedin.org/i/events/4414 شیخ فضل الله نوری رسما به جنگ با انقلاب مشروطه برخاست-سایت مجاهد]</ref>.</blockquote>