کاربر:Khosro/صفحه تمرین قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین: تفاوت میان نسخه‌ها

پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۰: خط ۱۰:
|هدف=
|هدف=
}}
}}
'''قرداد ۲۵ ساله ایران و چین'''،  یک قرارداد با ابعاد سیاسی، اقتصادی و نظامی است که بین نظام جمهوری اسلامی ایران و چین بسته شده است. مردم ایران به‌شدت عصبانی هستند و این قرارداد را خیانت به منافع ملی توصیف می‌کنند. عده‌ای آن را با قراداد ترکمانچای مقایسه کرده‌اند که به خاطر دادن امتیازهای زیاد به کشور خارجی، در تاریخ ایران به عنوان قرارداد «ننگین» از آن یاد می‌شود. این قرارداد برای نخستین بار در تاریخ ۲۳ ژانویه ۲۰۱۶، و هم‌زمان با سفر شی‌جین پینگ رئیس جمهور چین به ایران، در بیانیه‌ای مشترک مطرح شد. این قرارداد دارای ابعاد سیاسی، اقتصادی، نظامی و امنیتی است. قرارداد مورد نظر رژیم ایران برای قرارداد جامع و راهبردی ۲۵ ساله با جمهوری خلق چین دارای تهدیدات راهبردی گسترده برای کشور بوده و با شئونات ملی، منافع ملی و امنیت ملی ایران تعارض دارد. طبق این قرارداد ۵ هزار پرسنل امنیتی چینی در ایران برای حفاظت از پروژه‌های چینی مستقر خواهند شد. به دنبال این قرارداد از نهم نوامبر آینده، یعنی از ۱۹ آبان‌ماه ۱۳۹۹، جنگنده‌های روسیه و چین، به پایگاه‌های هوایی ایران در همدان، بندرعباس، چابهار و آبادان دسترسی کامل خواهند داشت. در ازای این هم‌کاری‌های نظامی و اطلاعاتی، نظام جمهوری اسلامی ایران امتیازات اقتصادی گسترده‌ای به‌ویژه در حوزه انرژی به چین می‌دهد… هم‌چنین دولت چین تمامی فرآوردهای نفتی ایران را حداقل ٣٢ درصد ارزانتر از بهای واقعی آن‌ها در بازارهای جهانی خریداری خواهد کرد.
'''قرداد ۲۵ ساله ایران و چین'''،  یک قرارداد با ابعاد سیاسی، اقتصادی و نظامی است که بین نظام جمهوری اسلامی ایران و چین بسته شده است. مردم ایران به‌شدت عصبانی هستند و این قرارداد را خیانت به منافع ملی توصیف می‌کنند. عده‌ای آن را با قراداد ترکمانچای مقایسه کرده‌اند که به خاطر دادن امتیازهای زیاد به کشور خارجی، در تاریخ ایران به عنوان ''قرارداد ننگین'' از آن یاد می‌شود. این قرارداد برای نخستین بار در تاریخ ۲۳ ژانویه ۲۰۱۶، و هم‌زمان با سفر شی‌جین پینگ رئیس جمهور چین به ایران، در بیانیه‌ای مشترک مطرح شد. این قرارداد دارای ابعاد سیاسی، اقتصادی، نظامی و امنیتی است. قرارداد مورد نظر رژیم ایران برای قرارداد جامع و راهبردی ۲۵ ساله با جمهوری خلق چین دارای تهدیدات راهبردی گسترده برای کشور بوده و با شئونات ملی، منافع ملی و امنیت ملی ایران تعارض دارد. طبق این قرارداد ۵ هزار پرسنل امنیتی چینی در ایران برای حفاظت از پروژه‌های چینی مستقر خواهند شد. به دنبال این قرارداد از نهم نوامبر آینده، یعنی از ۱۹ آبان‌ماه ۱۳۹۹، جنگنده‌های روسیه و چین، به پایگاه‌های هوایی ایران در همدان، بندرعباس، چابهار و آبادان دسترسی کامل خواهند داشت. در ازای این هم‌کاری‌های نظامی و اطلاعاتی، نظام جمهوری اسلامی ایران امتیازات اقتصادی گسترده‌ای به‌ویژه در حوزه انرژی به چین می‌دهد… هم‌چنین دولت چین تمامی فرآوردهای نفتی ایران را حداقل ٣٢ درصد ارزانتر از بهای واقعی آن‌ها در بازارهای جهانی خریداری خواهد کرد.


== پیشینه قرارداد ۲۵ ساله ==
== پیشینه قرارداد ۲۵ ساله ==
خط ۳۵: خط ۳۵:


محتوای قرارداد ۲۵ ساله بین رژیم ایران و چین نزد وزارت خارجه و احتمالاً مقام‌های بالاتر ایران از جمله علی خامنه‌ای است که با کلیات این تفاهم موافقت کرده‌اند. در حال حاضر ۴ روایت کُلی و عمده از این سند و توافق هم‌کاری وجود دارد.
محتوای قرارداد ۲۵ ساله بین رژیم ایران و چین نزد وزارت خارجه و احتمالاً مقام‌های بالاتر ایران از جمله علی خامنه‌ای است که با کلیات این تفاهم موافقت کرده‌اند. در حال حاضر ۴ روایت کُلی و عمده از این سند و توافق هم‌کاری وجود دارد.
* یکم: متن انگلیسی که رژیم ایران در ژانویه ۲۰۱۶، از این قرارداد منتشر کرد که در این متن کلیات هم‌کاری از حوزه نفت، حمل و نقل، شیلات، کشاورزی گرفته تا هم‌کاری نظامی در ۲۰ بند نوشته شده است.


یکم: متن انگلیسی که رژیم ایران در ژانویه ۲۰۱۶، از این قرارداد منتشر کرد که در این متن کلیات هم‌کاری از حوزه نفت، حمل و نقل، شیلات، کشاورزی گرفته تا هم‌کاری نظامی در ۲۰ بند نوشته شده است.
* دوم: روایت نشریه اقتصادی پترولیوم اکونومیست در اوت ۲۰۱۹ که جزئیات بیشتری را با عدد و رقم قرارداد ارائه داده‌است.


دوم: روایت نشریه اقتصادی پترولیوم اکونومیست در اوت ۲۰۱۹ که جزئیات بیشتری را با عدد و رقم قرارداد ارائه داده‌است.
* سوم''':''' روایت منتقدان قرارداد که آن را واگذاری منابع طبیعی ایران می‌دانند. از واگذاری جزایر جنوبی ایران گرفته تا حق ماهیگیری نامحدود و بهره‌برداری از نفت و گاز و سایر منابع.


سوم''':''' روایت منتقدان قرارداد که آن را واگذاری منابع طبیعی ایران می‌دانند. از واگذاری جزایر جنوبی ایران گرفته تا حق ماهیگیری نامحدود و بهره‌برداری از نفت و گاز و سایر منابع.
* چهارم: متنی که به تازگی در چند رسانه منتشر شده و گفته شده است که در ژانویه ۲۰۱۶ تنظیم شده، اما کلیات تفاهم را مفصل‌تر از متن انگلیسی دولت شرح می‌دهد. این متن که در آن عدد و رقم وجود ندارد، نشان دهنده وسعت دربرگیری قرارداد از تفاهم اقتصادی، زیرساخت‌های حمل و نقل، نفت و انرژی، شیلات، کشاورزی تا بانکداری و تفاهم امنیتی نظامی است. «سایت بی‌بی‌سی1»
 
چهارم: متنی که به تازگی در چند رسانه منتشر شده و گفته شده است که در ژانویه ۲۰۱۶ تنظیم شده، اما کلیات تفاهم را مفصل‌تر از متن انگلیسی دولت شرح می‌دهد. این متن که در آن عدد و رقم وجود ندارد، نشان دهنده وسعت دربرگیری قرارداد از تفاهم اقتصادی، زیرساخت‌های حمل و نقل، نفت و انرژی، شیلات، کشاورزی تا بانکداری و تفاهم امنیتی نظامی است. «سایت بی‌بی‌سی1»


== مفاد قرارداد ۲۵ ساله ==
== مفاد قرارداد ۲۵ ساله ==
خط ۷۳: خط ۷۲:
* سرمایه‌گذاری و توسعه بخش بهداشت و درمان.
* سرمایه‌گذاری و توسعه بخش بهداشت و درمان.
در قبال این امتیازها، رژیم ایران امیدوار است رابطه‌اش را با متحد سیاسی خود، یعنی چین که از طرف‌های امضای توافق هسته‌ای است حفظ و تقویت کند؛ و به توسعه میادین نفت و گاز خود سرعت بخشد و سرانجام در دوران تحریم، صادرات نفت را افزایش دهد. «سایت بی‌بی‌سی1»
در قبال این امتیازها، رژیم ایران امیدوار است رابطه‌اش را با متحد سیاسی خود، یعنی چین که از طرف‌های امضای توافق هسته‌ای است حفظ و تقویت کند؛ و به توسعه میادین نفت و گاز خود سرعت بخشد و سرانجام در دوران تحریم، صادرات نفت را افزایش دهد. «سایت بی‌بی‌سی1»
== واکنش‌ها و موضع‌گیری‌ها ==
ایرانیان به شدت از قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین، عصبانی شده‌اند و آن را سرمنشاء «استعمار» چین می‌دانند. در فضای مجازی نیز هشتگ #ترکمنچای_چینی، در زمان کوتاهی ۱۰ هزار بار توییت شد که به قرارداد ترکمنچای و واگذاری بخش‌های بزرگی از ایران به امپراتوری چین اشاره دارد.
گروهی قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین را خیانت به منافع ملی می‌دانند. برخی از مقامات رژیم ایران مانند اسحاق جهانگیری می‌گویند که این قرارداد برای توسعه است و باید با شهامت از آن دفاع کرد، اما پنهان از چشم مردم. چرا مردم حق اطلاع از جزئیات این سند را ندارند. «دویچه وله فارسی»
روزنامه اصول‌گرای جوان، قرارداد ۲۵ ساله بین ایران و چین را پیمان شیر و اژدها خوانده است. «سایت بی‌بی‌سی فارسی»
محمود احمدی‌نژاد رئیس جمهوری دولت‌های نهم و دهم، در نشستی در استان گیلان برای نخستین‌بار درباره این قرارداد و ابعاد پنهانش اظهار نظر کرد و گفت:
«هر قراردادی که مخفیانه و بدون در نظر گرفتن خواست و اراده ملت ایران با طرف‌های خارجی منعقد شود و برخلاف منافع کشور و ملت باشد، معتبر نیست و ملت ایران آن را به رسمیت نخواهد شناخت.» «کیهان لندن»
کارنامه‌ی محمود احمدی‌نژاد برای ملت ایران بوضوح روشن است. احمدی‌نژاد با خار و خاشاک خواندن جوانان معترض، راه را برای سرکوب قیام ششم دیماه ۱۳۸۸ باز کرد. میزان فروش نفت در دو دوره ریاست جمهوری احمدی‌نژاد به میزان ۸۰۰ میلیارد دلار بوده که این رقم، برابر با فروش نفت ایران در صد سال گذشته است. یعنی دولت احمدی‌نژاد به تنهایی به اندازه صد سال سرمایه ایران را برباد داده است. اما حالا این قرارداد ۲۵ساله با چین به قدری فاجعه‌بار است که او هم صدایش درآمده است. «ایران آزادی»
محمود احمدی‌نژاد در سال ۱۳۸۷ قراردادی  با چین منعقد کرد که از آن به نام  ''ترکمانچای ارزی''  یاد می‌شود؛ که در تاریخ ایران این نام در کنار سایر قراردادهای ننگین و خیانت به مردم ایران ثبت شده است. بر اساس این قرارداد، چین در مقابل صادرات نفتی رژیم ایران پولی به این کشور پرداخت نمی‌کرد؛ و از آن به‌عنوان ضمانت «ال سی» های خرید کالاهای چینی استفاده می‌کرد. حتی مدیریت این پول نه برعهده ایران بلکه چین بود. قراردادی به شدت خفت‌بار که جمهوری اسلامی را مسئول زیان ناشی از نوسانات ارزی و از بین رفتن پول می‌کرد. قراردادی که با مخالفت و عدم پیگیری مجلس هشتم و نهم روبرو شد. «رادیو پیام اسرائیل»
در بین ایرانیان خارج از کشور نیز قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین مخالفان بسیاری دارد که آن را با قرارداد ترکمانچای مقایسه می‌کنند و خیانت به منافع ملی ایران می‌دانند. تا آن‌جا که  شاهزاده رضا پهلوی هم، در حساب توییتری خود از قرار داد یاد شده به عنوان قراردادی ننگین یاد کرده که هدفش تاراج منابع کشور و پذیرش ارتش بیگانه در خاک میهن است.
روزنامه جمهوری اسلامی در سرمقاله روز سه‌شنبه ۱۷ تیرماه ۱۳۹۹ خود، در انتقاد از پنهان نگاه داشتن محتوای این سند از افکار عمومی نوشت: چین و ایران یک سال است که در حال تلاش برای  نهائی کردن سند ۲۵ ساله‌اند و پرسیده است که چرا مردم از جزئیات این سند بی‌اطلاعند؟ بعضی افراد ادعا کرده‌اند از محتوای این سند خبردار شده‌اند. اگر چنین است، چرا عموم مردم نباید از آن مطلع شوند؟
سرمقاله روزنامه جمهوری اسلامی یک قدم جلوتر رفته و به سابقه مناسبات دو کشور و «متحدی» اشاره کرده است که در طول مناسبات با ایران تنها به منافع یک‌جانبه خود توجه کرده است. در این رابطه نوشته است: درست در زمانی که بحث‌های مربوط به سند ۲۵ ساله ایران و چین مطرح است، چین آشکارا اعلام می‌کند نفت عربستان را جایگزین نفت ایران کرده است. درحالی که ما هنوز زخم‌های برجای مانده از تخلفات چین در قرارداد ارزی دوران دولت احمدی‌نژاد، که یک ترکمانچای ارزی بود، را بر تن داریم، نباید به قرارداد دیگری آن‌هم ۲۵ ساله با چین تن بدهیم. «دویچه وله فارسی»
پس از افشای قرارداد ۲۵ ساله چین و ایران، مردم جزیره کیش و قشم در واگذاری سواحل این جزایر، زنجیره انسانی تشکیل داده و بر روی پلاکاردهایشان نوشتند  ''فروش سواحل خیانت به مردم است''. مردم جزیره کیش و قشم، تلاش می‌کردند با تن‌هایشان از این قرارداد ۲۵ساله که آن را وطن فروشی توصیف نموده‌اند، جلوگیری کنند. «سایت ایران ما»
در حالی که رژیم ایران از انتشار مفاد قرارداد ۲۵ساله خود با چین امتناع می‌کند، گزارش‌های منتشر شده حاکی است که امتیازات باور نکردنی در رابطه با جزیره کیش و امتیازات کلان اقتصادی در ازای حمایت‌های نظامی و منطقه‌ای از طرف چین است. «سایت ایران ما»
واکنش به قرارداد ۲۵ ساله رژیم ایران و چین علاوه بر ایرانیان داخل و خارج کشور، توجه روزنامه‌نگاران و تحلیل‌گران خارجی را هم به خود جلب کرده است، طی هفته جاری برایان هوک، مسئول ویژه امور ایران در وزارت خارجه آمریکا و کیث کراچ، معاون رشد اقتصادی و محیط زیست مایک پومپئو، هر دو از شورای سردبیری واشینگتن‌پست و تحلیل‌گران اقتصادی مجله فوربس، همگی در یادداشت‌ها و سرمقاله‌های متعدد به آن پرداخته‌اند. هر کدام از دیدگاه خود؛ یکی آن را اتحاد دو حکومت مستبد و دیگری نتیجه خروج آمریکا از برجام ارزیابی کرده‌اند. «بی‌بی‌سی3»
برایان هوک، و کیث کراچ، در یادداشتی مشترک که روز ۲۰ ژوئیه در ''وال استریت ژورنال'' منتشر کرده‌اند؛ گفته‌اند که باید به اهداف بلندپروازانه قرارداد ایران و چین با شک و تردید نگاه کرد؛ چرا که عملی کردن آن چندان هم آسان نیست. حتی اگر چنین قراردادی میان تهران و پکن امضاء شود، شرکت‌های خصوصی چین ممکن است از هراس تحریم‌های آمریکا، جرأت ورود به ایران را پیدا نکنند؛ چرا که در این صورت میلیاردها دلار سرمایه و فرصت‌های اقتصادی در سایر نقاط جهان را به خطر خواهند انداخت. منطقی است اگر بگوییم این قرارداد پر از اهداف اغراق‌آمیز است. با این حال، این قرارداد حقایقی را درباره ایران و چین به ما گوشزد می‌کند. این که ایران، از سر ناچاری و استیصال به این شراکت روی آورده. چرا که رژیم ایران به شدت ضعیف شده است که البته بخشی از آن ناشی از تحریم‌های آمریکاست. این قرارداد نشان می‌دهد که چه طور آخوندها برای بقا خود، آماده معامله با قدرتی یغماگر هستند. این که رژیم ایران چه‌طور حاضر به در آغوش کشیدن حزب کمونیست چین است آن‌هم در حالی که پکن مسلمانان ایغور را در کمپ‌های اجباری محصور کرده. «بی‌بی‌سی3»
پیش‌نویس قراداد ۲۵ ساله ایران و چین که از سوی مسئولین حکومت ایران راهبردی خوانده شده، موجب واکنش‌های گسترده‌ای شده و در خود حکومت نیز مخالفت‌ها با آن رو به گسترش است. رویداد ۲۴ در تفسیری پیرامون این قرارداد نوشته است: نمایندگان مجلس از محتوای این قرارداد بی‌خبرند و گفته شده تنها مقامات ارشد نظام از آن باخبرند. نمایندگان مجلس می‌گویند از محتوای این قرارداد که به گفته‌ی وزیر خارجه هنوز نهایی نشده، بی‌خبرند و همین موضوع صدای انتقاد آن‌ها را بلند کرده است. قراردادی که شواهد و قرائن بیانگر آن است که با اطلاع، توافق، تأیید و همراهی مسئولان ارشد کشور، اکنون به مراحل پایانی نزدیک شده است. «سایت اخبار روز»
چهارشنبه ۱۸ تیرماه، محمدرضا صباغیان عضو هیئت رئیسه مجلس رژیم ایران، بی‌توجه به توضیحات دولت، تأکید کرد که نمایندگان باید نظارت بیشتری بر مذاکرات دولت ایران و چین داشته باشند. وی با انتقاد از دولت گفت: «نباید اجازه داد آشی را که آقای ظریف و دولت می‌پزند، ما در ۲۰ دقیقه همچون برجام سربکشیم.»
شماری دیگر از نمایندگان مجلس هم با این انتقاد هم‌صدا شدند. هم‌چنین انتقادهای تندی از این توافق مطرح شده است؛ و حتی عده‌ای آن را با قراداد ترکمانچای مقایسه کرده‌اند که به خاطر دادن امتیازهای زیاد به کشور خارجی، در تاریخ ایران به عنوان قرارداد «ننگین» از آن یاد می‌شود. «سایت بی‌بی‌سی1»


== قراداد ۲۵ ساله، فاجعه‌ای برای ایران ==
== قراداد ۲۵ ساله، فاجعه‌ای برای ایران ==
خط ۱۲۴: خط ۸۸:
شماری از رسانه‌های اجتماعی نیز پیش‌تر فیلمی از صید ترال توسط قایق‌های چینی در شبکه‌های اجتماعی منتشر کردند که نشان می‌داد کشتی‌های چینی با استفاده از شوک برقی و تجهیزات صید ترال چه‌گونه آبزیان را در خلیج فارس صید می‌کنند. نکته‌ی جالب توجه این است که این گزارش توسط صدا و سیما هرمزگان تهیه شده بود. تاکنون هیچ‌یک از مقامات حکومتی ایران در این زمینه واکنشی نشان نداده‌اند. «رادیو پیام اسرائیل»
شماری از رسانه‌های اجتماعی نیز پیش‌تر فیلمی از صید ترال توسط قایق‌های چینی در شبکه‌های اجتماعی منتشر کردند که نشان می‌داد کشتی‌های چینی با استفاده از شوک برقی و تجهیزات صید ترال چه‌گونه آبزیان را در خلیج فارس صید می‌کنند. نکته‌ی جالب توجه این است که این گزارش توسط صدا و سیما هرمزگان تهیه شده بود. تاکنون هیچ‌یک از مقامات حکومتی ایران در این زمینه واکنشی نشان نداده‌اند. «رادیو پیام اسرائیل»


=== جزئیات تکان‌دهنده قرارداد ۲۵ ساله ===
== جزئیات تکان‌دهنده قرارداد ۲۵ ساله ==
''اویل پرایس''، وبسایت تخصصی حوزه نفت و انرژی، در گزارشی به قلم  ''سیمون واتکینز،'' در روز ۶ ژوییه ۲۰۲۰، برابر با ۱۸ تیرماه ۱۳۹۹، جزییات تکان‌دهنده‌ای از برنامه ۲۵ ساله همکاری‌های جامع ایران و چین را به نقل از یک  ''منبع آگاه'' در ایران منتشر کرده است. در روزهای گذشته بخش‌های پراکنده‌ای از این گزارش در رسانه‌های فارسی‌زبان منتشر شده است. کیهان لندن متن کامل آن را به فارسی در دسترس همگان قرار داده است. در ابتدای این گزارش آمده است که محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه رژیم ایران اوت گذشته، یعنی ابتدای شهریور ۱۳۹۸ در دیدار با وانگ یی، همتای چینی خود از ارائه یک نقشه راه برای مشارکت استراتژیک جامع ۲۵ ساله میان ایران و چین خبر داد که توافق اولیه آن در سال ۲۰۱۶ میان دو کشور امضا شده بود. در آن زمان این توافق‌نامه به‌طور عمومی منتشر نشد اما هم‌زمان بخشی از آن توسط  ''اویل پرایس'' منتشر شد.
''اویل پرایس''، وبسایت تخصصی حوزه نفت و انرژی، در گزارشی به قلم  ''سیمون واتکینز،'' در روز ۶ ژوییه ۲۰۲۰، برابر با ۱۸ تیرماه ۱۳۹۹، جزییات تکان‌دهنده‌ای از برنامه ۲۵ ساله همکاری‌های جامع ایران و چین را به نقل از یک  ''منبع آگاه'' در ایران منتشر کرده است. در روزهای گذشته بخش‌های پراکنده‌ای از این گزارش در رسانه‌های فارسی‌زبان منتشر شده است. کیهان لندن متن کامل آن را به فارسی در دسترس همگان قرار داده است. در ابتدای این گزارش آمده است که محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه رژیم ایران اوت گذشته، یعنی ابتدای شهریور ۱۳۹۸ در دیدار با وانگ یی، همتای چینی خود از ارائه یک نقشه راه برای مشارکت استراتژیک جامع ۲۵ ساله میان ایران و چین خبر داد که توافق اولیه آن در سال ۲۰۱۶ میان دو کشور امضا شده بود. در آن زمان این توافق‌نامه به‌طور عمومی منتشر نشد اما هم‌زمان بخشی از آن توسط  ''اویل پرایس'' منتشر شد.


خط ۱۶۷: خط ۱۳۱:
پترولیوم اکونومیست که رسانه‌ای تحلیلی در حوزه‌ی انرژی است ۱۲ شهریور۱۳۹۸، نوشت: قرار است چین ۲۸۰ میلیارد دلار در صنایع نفت و گاز و ۱۲۰ میلیارد دلار در صنعت حمل و نقل ایران سرمایه‌گذاری کند. این سرمایه‌گذاری که همراه با تخفیف در خرید نفت بود؛ در اجرای طرح‌های توسعه به چین اولویت می‌داد و امکان حضور۵ هزار نیروی امنیتی چین در خاک ایران را فراهم می‌کرد. محمد باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح رژیم ایران نیز سال گذشته به پکن سفر و از جمله با رئیس ستاد مشترک ارتش چین گفت‌وگو کرده بود. وی سپس وعده  ''توسعه چشمگیری'' در رابطه با  ''روابط دفاعی و نظامی دو کشور'' را داد. رئیس جمهور رژیم ایران حسن روحانی از تصویب  ''پیش‌نویس'' نهایی در جلسه روز اول تیرماه ۱۳۹۹، هیئت دولت سخن گفته و رئیس اتاق بازرگانی رژیم ایران و چین از طی شدن تنها «۵۰ درصد مسیر» خبر داده است.  
پترولیوم اکونومیست که رسانه‌ای تحلیلی در حوزه‌ی انرژی است ۱۲ شهریور۱۳۹۸، نوشت: قرار است چین ۲۸۰ میلیارد دلار در صنایع نفت و گاز و ۱۲۰ میلیارد دلار در صنعت حمل و نقل ایران سرمایه‌گذاری کند. این سرمایه‌گذاری که همراه با تخفیف در خرید نفت بود؛ در اجرای طرح‌های توسعه به چین اولویت می‌داد و امکان حضور۵ هزار نیروی امنیتی چین در خاک ایران را فراهم می‌کرد. محمد باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح رژیم ایران نیز سال گذشته به پکن سفر و از جمله با رئیس ستاد مشترک ارتش چین گفت‌وگو کرده بود. وی سپس وعده  ''توسعه چشمگیری'' در رابطه با  ''روابط دفاعی و نظامی دو کشور'' را داد. رئیس جمهور رژیم ایران حسن روحانی از تصویب  ''پیش‌نویس'' نهایی در جلسه روز اول تیرماه ۱۳۹۹، هیئت دولت سخن گفته و رئیس اتاق بازرگانی رژیم ایران و چین از طی شدن تنها «۵۰ درصد مسیر» خبر داده است.  


== منابع ==
== واکنش‌ها و موضع‌گیری‌ها ==
ایرانیان به شدت از قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین، عصبانی شده‌اند و آن را سرمنشاء «استعمار» چین می‌دانند. در فضای مجازی نیز هشتگ #ترکمنچای_چینی، در زمان کوتاهی ۱۰ هزار بار توییت شد که به قرارداد ترکمنچای و واگذاری بخش‌های بزرگی از ایران به امپراتوری چین اشاره دارد.
 
گروهی قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین را خیانت به منافع ملی می‌دانند. برخی از مقامات رژیم ایران مانند اسحاق جهانگیری می‌گویند که این قرارداد برای توسعه است و باید با شهامت از آن دفاع کرد، اما پنهان از چشم مردم. چرا مردم حق اطلاع از جزئیات این سند را ندارند. «دویچه وله فارسی»
 
روزنامه اصول‌گرای جوان، قرارداد ۲۵ ساله بین ایران و چین را پیمان شیر و اژدها خوانده است. «سایت بی‌بی‌سی فارسی»
 
محمود احمدی‌نژاد رئیس جمهوری دولت‌های نهم و دهم، در نشستی در استان گیلان برای نخستین‌بار درباره این قرارداد و ابعاد پنهانش اظهار نظر کرد و گفت:
 
«هر قراردادی که مخفیانه و بدون در نظر گرفتن خواست و اراده ملت ایران با طرف‌های خارجی منعقد شود و برخلاف منافع کشور و ملت باشد، معتبر نیست و ملت ایران آن را به رسمیت نخواهد شناخت.» «کیهان لندن»
 
کارنامه‌ی محمود احمدی‌نژاد برای ملت ایران بوضوح روشن است. احمدی‌نژاد با خار و خاشاک خواندن جوانان معترض، راه را برای سرکوب قیام ششم دیماه ۱۳۸۸ باز کرد. میزان فروش نفت در دو دوره ریاست جمهوری احمدی‌نژاد به میزان ۸۰۰ میلیارد دلار بوده که این رقم، برابر با فروش نفت ایران در صد سال گذشته است. یعنی دولت احمدی‌نژاد به تنهایی به اندازه صد سال سرمایه ایران را برباد داده است. اما حالا این قرارداد ۲۵ساله با چین به قدری فاجعه‌بار است که او هم صدایش درآمده است. «ایران آزادی»
 
محمود احمدی‌نژاد در سال ۱۳۸۷ قراردادی  با چین منعقد کرد که از آن به نام  ''ترکمانچای ارزی''  یاد می‌شود؛ که در تاریخ ایران این نام در کنار سایر قراردادهای ننگین و خیانت به مردم ایران ثبت شده است. بر اساس این قرارداد، چین در مقابل صادرات نفتی رژیم ایران پولی به این کشور پرداخت نمی‌کرد؛ و از آن به‌عنوان ضمانت «ال سی» های خرید کالاهای چینی استفاده می‌کرد. حتی مدیریت این پول نه برعهده ایران بلکه چین بود. قراردادی به شدت خفت‌بار که جمهوری اسلامی را مسئول زیان ناشی از نوسانات ارزی و از بین رفتن پول می‌کرد. قراردادی که با مخالفت و عدم پیگیری مجلس هشتم و نهم روبرو شد. «رادیو پیام اسرائیل»
 
در بین ایرانیان خارج از کشور نیز قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین مخالفان بسیاری دارد که آن را با قرارداد ترکمانچای مقایسه می‌کنند و خیانت به منافع ملی ایران می‌دانند. تا آن‌جا که  شاهزاده رضا پهلوی هم، در حساب توییتری خود از قرار داد یاد شده به عنوان قراردادی ننگین یاد کرده که هدفش تاراج منابع کشور و پذیرش ارتش بیگانه در خاک میهن است.
 
روزنامه جمهوری اسلامی در سرمقاله روز سه‌شنبه ۱۷ تیرماه ۱۳۹۹ خود، در انتقاد از پنهان نگاه داشتن محتوای این سند از افکار عمومی نوشت: چین و ایران یک سال است که در حال تلاش برای  نهائی کردن سند ۲۵ ساله‌اند و پرسیده است که چرا مردم از جزئیات این سند بی‌اطلاعند؟ بعضی افراد ادعا کرده‌اند از محتوای این سند خبردار شده‌اند. اگر چنین است، چرا عموم مردم نباید از آن مطلع شوند؟
 
سرمقاله روزنامه جمهوری اسلامی یک قدم جلوتر رفته و به سابقه مناسبات دو کشور و «متحدی» اشاره کرده است که در طول مناسبات با ایران تنها به منافع یک‌جانبه خود توجه کرده است. در این رابطه نوشته است: درست در زمانی که بحث‌های مربوط به سند ۲۵ ساله ایران و چین مطرح است، چین آشکارا اعلام می‌کند نفت عربستان را جایگزین نفت ایران کرده است. درحالی که ما هنوز زخم‌های برجای مانده از تخلفات چین در قرارداد ارزی دوران دولت احمدی‌نژاد، که یک ترکمانچای ارزی بود، را بر تن داریم، نباید به قرارداد دیگری آن‌هم ۲۵ ساله با چین تن بدهیم. «دویچه وله فارسی»
 
پس از افشای قرارداد ۲۵ ساله چین و ایران، مردم جزیره کیش و قشم در واگذاری سواحل این جزایر، زنجیره انسانی تشکیل داده و بر روی پلاکاردهایشان نوشتند  ''فروش سواحل خیانت به مردم است''. مردم جزیره کیش و قشم، تلاش می‌کردند با تن‌هایشان از این قرارداد ۲۵ساله که آن را وطن فروشی توصیف نموده‌اند، جلوگیری کنند. «سایت ایران ما»
 
در حالی که رژیم ایران از انتشار مفاد قرارداد ۲۵ساله خود با چین امتناع می‌کند، گزارش‌های منتشر شده حاکی است که امتیازات باور نکردنی در رابطه با جزیره کیش و امتیازات کلان اقتصادی در ازای حمایت‌های نظامی و منطقه‌ای از طرف چین است. «سایت ایران ما»
 
واکنش به قرارداد ۲۵ ساله رژیم ایران و چین علاوه بر ایرانیان داخل و خارج کشور، توجه روزنامه‌نگاران و تحلیل‌گران خارجی را هم به خود جلب کرده است، طی هفته جاری برایان هوک، مسئول ویژه امور ایران در وزارت خارجه آمریکا و کیث کراچ، معاون رشد اقتصادی و محیط زیست مایک پومپئو، هر دو از شورای سردبیری واشینگتن‌پست و تحلیل‌گران اقتصادی مجله فوربس، همگی در یادداشت‌ها و سرمقاله‌های متعدد به آن پرداخته‌اند. هر کدام از دیدگاه خود؛ یکی آن را اتحاد دو حکومت مستبد و دیگری نتیجه خروج آمریکا از برجام ارزیابی کرده‌اند. «بی‌بی‌سی3»
 
برایان هوک، و کیث کراچ، در یادداشتی مشترک که روز ۲۰ ژوئیه در ''وال استریت ژورنال'' منتشر کرده‌اند؛ گفته‌اند که باید به اهداف بلندپروازانه قرارداد ایران و چین با شک و تردید نگاه کرد؛ چرا که عملی کردن آن چندان هم آسان نیست. حتی اگر چنین قراردادی میان تهران و پکن امضاء شود، شرکت‌های خصوصی چین ممکن است از هراس تحریم‌های آمریکا، جرأت ورود به ایران را پیدا نکنند؛ چرا که در این صورت میلیاردها دلار سرمایه و فرصت‌های اقتصادی در سایر نقاط جهان را به خطر خواهند انداخت. منطقی است اگر بگوییم این قرارداد پر از اهداف اغراق‌آمیز است. با این حال، این قرارداد حقایقی را درباره ایران و چین به ما گوشزد می‌کند. این که ایران، از سر ناچاری و استیصال به این شراکت روی آورده. چرا که رژیم ایران به شدت ضعیف شده است که البته بخشی از آن ناشی از تحریم‌های آمریکاست. این قرارداد نشان می‌دهد که چه طور آخوندها برای بقا خود، آماده معامله با قدرتی یغماگر هستند. این که رژیم ایران چه‌طور حاضر به در آغوش کشیدن حزب کمونیست چین است آن‌هم در حالی که پکن مسلمانان ایغور را در کمپ‌های اجباری محصور کرده. «بی‌بی‌سی3»
 
پیش‌نویس قراداد ۲۵ ساله ایران و چین که از سوی مسئولین حکومت ایران راهبردی خوانده شده، موجب واکنش‌های گسترده‌ای شده و در خود حکومت نیز مخالفت‌ها با آن رو به گسترش است. رویداد ۲۴ در تفسیری پیرامون این قرارداد نوشته است: نمایندگان مجلس از محتوای این قرارداد بی‌خبرند و گفته شده تنها مقامات ارشد نظام از آن باخبرند. نمایندگان مجلس می‌گویند از محتوای این قرارداد که به گفته‌ی وزیر خارجه هنوز نهایی نشده، بی‌خبرند و همین موضوع صدای انتقاد آن‌ها را بلند کرده است. قراردادی که شواهد و قرائن بیانگر آن است که با اطلاع، توافق، تأیید و همراهی مسئولان ارشد کشور، اکنون به مراحل پایانی نزدیک شده است. «سایت اخبار روز»
 
چهارشنبه ۱۸ تیرماه، محمدرضا صباغیان عضو هیئت رئیسه مجلس رژیم ایران، بی‌توجه به توضیحات دولت، تأکید کرد که نمایندگان باید نظارت بیشتری بر مذاکرات دولت ایران و چین داشته باشند. وی با انتقاد از دولت گفت: «نباید اجازه داد آشی را که آقای ظریف و دولت می‌پزند، ما در ۲۰ دقیقه همچون برجام سربکشیم.»
 
شماری دیگر از نمایندگان مجلس هم با این انتقاد هم‌صدا شدند. هم‌چنین انتقادهای تندی از این توافق مطرح شده است؛ و حتی عده‌ای آن را با قراداد ترکمانچای مقایسه کرده‌اند که به خاطر دادن امتیازهای زیاد به کشور خارجی، در تاریخ ایران به عنوان قرارداد «ننگین» از آن یاد می‌شود. «سایت بی‌بی‌سی1»
 
قرارداد ۲۵ ساله و زوال رؤیای ایرانی «رادیو فردا»
قرارداد ۲۵ ساله و زوال رؤیای ایرانی «رادیو فردا»


خط ۲۴۹: خط ۲۴۷:


<nowiki>https://www.bbc.com/persian/iran-53334115</nowiki>
<nowiki>https://www.bbc.com/persian/iran-53334115</nowiki>
== منابع: ==