کاربر:Safa/5صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها

کاربر:Safa/5صفحه تمرین (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۳۱ ژانویهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۲۱:۱۲

۴۴۳ بایت حذف‌شده ، ۳۱ ژانویه

بدون خلاصۀ ویرایش

Safa

۱۳٬۱۲۹

ویرایش

@@ خط ۷۵: / خط ۷۵: @@
 | پانویس            =
 }}
-'''حسین همدانی،'''
+'''سون یات سِن،''' (زاده‌ی ۱۲ نوامبر ۱۸۶۶ درگذشته ۱۲ مارس ۱۹۴۲)، پزشک انقلابی و رهبر حزب کومین‌تانگ در زمان سرنگونی پادشاهی چینگ آخرین امپراتوری جین بود.
-پرتره سون یات سن. قابل بازیابی از https://www.flickr.com/photos/91333907@N08/8372923988
-دكتر سون یات سِن، در 12نوامبر سال1866میلادی،در خانواده ای کشاورز و بسیار فقیر در دهکده ای از توابع شهر كانتون(استان گواندونگ (Guandong))در جنوب شرقی چین دیده به جهان گشود. وی تا 6سالگی در کنار سایر اعضای خانواده به کارهای کشاورزی و دامداری اشتغال داشت. او در 10سالگی در مدرس‌های در روستای خود ثبت نام نمود.
-در عصر سون یات سن، بسیاری از ساكنان جنوب چین برای كار و امرار معاش به خارج از کشور می رفتند. «سون مِه(Sun Me)» برادر سون یات سن نیز به آمریکا مهاجرت کرده و در آن کشور فرد ثروتمندی شده بود. سون یاتسِن نیز در سال 1878و در 13سالگی با کمک برادرش به هانو لولو در هاوایی آمریکا رفت. وی در آنجا ضمن فراگیری زبان انگلیسی، به تحصیلات خود ادامه داد. در همین ایام وی با آیین مسیحیت نیز آشنا و نسبت به آن علاقمند گردید. در سال 1883برادرش از ترس مسیحی شدن وی، سون را به چین بازگرداند.
-پس از بازگشت به چین برای ادامه ی تحصیل به هنگ‌کنگ رفته و تا سال1896 در دانشکده‌ی پزشکی که زیر نظر مسیونرهای مسیحی اداره می شد درس خواند و در سال 1892 به عنوان پزشک عمومی فارغ التحصیل و در یک بیمارستان وابسته به مسیونرها مشغول به کار شد. او امیدوار بود از این طریق، بیماران چینی را طبابت کند، اما واقعیات اجتماعی و سرنوشت، مسیر او را تغییر داد. سون یات سِن با توجه به پیشینه‌ی آشنایی که با مسیحیت پیدا کرده و در دانشکدهای متعلق به مسیحیان تحصیل کرده بود، سرانجام به آیین مسیحیت گروید و تحت تأثیر تمدن وفرهنگ غرب و افکار جمهوری‌خواهانه قرار گرفت. در همین ایام بود که وی با الهام از مسیح نجات دهنده، به فکر راه اندازی انقلابی جهت نجات مردم کشورش از یوغ امپراتوری چینگو امپریالیسم غرب افتاد.
-اندیشه‌ی اصلاحات
-سون به این نتیجه رسیده بود که امپراتوری چینگ تمایلی به استفاده از پیشرفت و دانش غرب برای توسعه‌ی کشور چین ندارد، لذا کار پزشکی را کنار گذاشته و به دنبال ایجاد اصلاحات و تغییرات اجتماعی در چین از طریق انقلاب پرداخت. در سال1891 وی با چند نفر از انقلابیون چینی در هنگ‌کنگ آشنا شده و با همفکری آنان در صدد ساقط کردن امپراتوری چینگ برآمدند. سون به همراه چند نفر از همفکرانش که با سیستم حکومتی غرب آشنایی داشتند، در سال1894نامهای به نایب‌السلطنه‌ی چینگ نوشته و در آن پیشنهاداتی برای ایجاد اصلاحات در کشور برای مدرن سازی سیستم حکومت ارایه نمودند. وی حتی شخصا برای تقدیم این پیشنهادات به تیُن جین سفر کرد ولی اجازه ی ملاقات به او داده نشد. پس از این جریان وی تنها راه چاره را برپایی انقلاب تشخیص داد. برای زمینه سازی انقلاب وی چین را به مقصد هاوایی ترک نمود و در آنجا با همکاری برخی از چینی‌های مقیم، «انجمن احیای چین (Revive China Society)» را تأسیس کرد که هدف آن ایجاد انقلاب در چین بود. اعضای این انجمن عمدتا از چینی‌های خارج از کشور، به ویژه اقشار پایین جامعه بودند. همزمان با تشکیل این انجمن در هاوایی، شاخه ای از آن در هنگ‌کنگ تحت عنوان«انجمن ادبی فورِن (Furen Literary Society)» آغاز به کار کرد که ریاست آن بر عهده ی ایونگ کووی (Yeung Kui) و دبیر کل آن سون یات سِن بود. این انجمن فعالیت خود را تحت عنوان شرکتی به نام«چیان خِنگ» که در سال 1894 در کانتون تاسیس شده بود ادامه می دادند. در پوشش این شرکت وی به‌هاوائی رفت و از چینی‌های جمهوری‌خواه مقیم‌هاوائی مقداری کمک مالی جمع کرد و با آن پول، صد صندوق اسلحه از قاچاقچیان هنگ کنگ خرید و با برچسب مصالح ساختمانی به کانتون وارد کرد. پلیس از این فعالیت‌ها آگاه و اسلحه‌ها را کشف کرد. در نتیجه، سون یات سِن برای جلوگیری از دستگیر شدن به شانگهای فرار کرد ولی سه تن از مسولان مالی این شرکت دستگیر و اعدام و خود شرکت هم منحل شد. پلیس اسنادی را از این شرکت کشف کرد که ثابت می کرد سون یات سِن از محرکین اصلی توطئه علیه امپراتوری چین بوده است. در نتیجه برای سر دکتر یکصد هزار دلار هنگ‌گنگ جایزه تعیین کردند ولی وی موفق شد بازحمت فراوان با یک کشتی ایرلندی از شانگهای به انگلستان فرار کند.
-پیگیری انقلاب در اروپا
+== گاهشمار زندگی سون یات سن ==
-او به مدت یکماه در منزل دکتر کانتلی (James Kantlie) که در زمان تحصیل وی در هنگ کنگ رئیس دانشکده طب بوده واینک جزو پزشکان سلطنتی کاخ باکینگهام بود، مخفی شد. ولی ماموران سفارت چین اورا در کافه ای در لندن شناسائی وبا حیله وترفند اورا به عمارتی در اطراف«وست مینیستر» کشانده و وی را دستگیر و بیهوش و به سفارت چین منتقل کردند. قرار بود که سه هفته‌ی دیگر اورا مجدادا بیهوش وتحت نظارت وابسته‌ی نظامی سفارت چین و در داخل یک جعبه‌ی چوبی با یک کشتی چینی به یکی از بنادر این کشور منتقل کنند.
+سون یات سن‌، در ۱۲ نوامبر ۱۸۶۶ در خانواده‌‌ای بسیار فقیر و کشاورز در دهکده‌ای از توابع شهر کانتون در استان کواندونگ در جنوب شرقی چین به دنیا آمد.  وی تا ۶سالگی در کنار خانواده به کارهای کشاورزی و دامداری اشتغال داشت. او در ۱۰سالگی در مدرسه‌ی روستای خود ثبت نام نمود.
+برادر سون یات سن به نام «سون مِه» بدلیل فقر خانواده برای کار به آمریکا مهاجرت کرده بود و در آن کشور فرد ثروتمندی شده بود. سون یات سِن در سال ۱۸۷۸ و در ۱۳سالگی با کمک برادرش به هونولولو در هاوایی آمریکا رفت. وی در آنجا ضمن فراگیری زبان انگلیسی، به تحصیلات خود ادامه داد. در همین ایام وی با آیین مسیحیت نیز آشنا و نسبت به آن علاقمند گردید. در سال ۱۸۸۳برادرش از ترس مسیحی شدن وی، او را به چین بازگرداند.
-آرامگاه سون یات سن. قابل بازیابی از https://www.flickr.com/photos/shizhao/5041822296
+سون یات سن پس از بازگشت به چین برای ادامه‌ی تحصیل به هنگ‌کنگ رفت و تا سال ۱۸۹۶ در دانشکده‌ی پزشکی، زیر نظر مسیونرهای مسیحی درس خواند و در سال ۱۸۹۲ به عنوان پزشک عمومی فارغ‌التحصیل شد و در یک بیمارستان وابسته به مسیونرها مشغول به کار گردید. او می‌خواست از این طریق، بیماران چینی را طبابت کند، اما واقعیات اجتماعی و سرنوشت، مسیر او را تغییر داد. سون یات سِن با توجه به پیشینه‌ی آشنایی‌اش با مسیحیت و تحصیل در دانشکدهای متعلق به مسیحیان، سرانجام به آیین مسیحیت گروید و تحت تأثیر فرهنگ غرب و افکار جمهوری‌خواهانه قرار گرفت. در همین ایام بود که وی با الهام از مسیح نجات‌دهنده، به فکر راه اندازی انقلابی جهت نجات مردم کشورش از یوغ امپراتوری چینگ و امپریالیسم غرب افتاد.
-قضیه به مطبوعات کشانده شد و مردم در‌ هاید پارک لندن میتینگی برگزار و خواستار آزادی او از سفارت چین شدند. با انتشار مقاله‌ای در روزنامه‌ی تایمز لندن به قلم ماکسیم گورکی نویسنده‌ی مشهور روس در این خصوص، کار به مجلس عوام کشید تا بالاخره وزار ت خارجه و دولت انگلیس علیرغم عدم تمایل به خراب کردن روابط خود با چین، مجبور شدند در قضیه دخالت كرده و در نهایت سفارت چین پس از سه هفته توقیف «سون یات سِن» در سفارت، ناگزیر اورا به پلیس لندن تحویل داد.
-در اثر انعکاس این حادثه در رسانه‌ها، سون در سرتاسر اروپا مشهور شد و روزنامه‌ها هر هفته مقالاتی از او در نشریات لندن و پاریس و برلین و بروکسل چاپ می کردند. صد‌ها دانشجوی چینی در سوربون و پاریس و آکادمی نظامی پوتسدام، با افکار آزادی‌خواهانه و انقلابی او آشنا شدند. او در این اوضاع با محافل مختلف اجتماعی سیاسی لندن مراوده پیدا کرد. برخی هم معتقدند که سون یات سِن هنگام اقامت در لندن با لژهای مخفی تشکیلات«فراماسونری» مرتبط شده و به عضویت آن در آمده است.
+سون یات سن به این نتیجه رسیده بود که امپراتوری چینگ تمایلی به استفاده از دانش غرب برای توسعه‌ی کشور چین ندارد، لذا کار پزشکی را کنار گذاشت و به دنبال ایجاد اصلاحات و تغییرات اجتماعی در چین از طریق انقلاب پرداخت. در سال ۱۸۹۱ وی با چند نفر از انقلابیون چینی در هنگ‌کنگ آشنا شد و با همفکری آنان در صدد ساقط کردن امپراتوری چینگ برآمد. سون یات سن به همراه چند نفر از همفکرانش که با سیستم حکومتی غرب آشنایی داشتند، در سال ۱۸۹۴نامه‌ای به
-وی در سال1897، به مدت سه ماه به بروکسل رفت و برنامه‌ی«انجمن اخوت» را که در بسیاری از کشورهای آسیائی و آفریقائی شعبه داشت و یکی از هسته‌های اصلی نهضت آزادی‌خواهانه‌ی این کشورها در آن زمان بود، مورد مطالعه و بررسی قرار داد. وی پس از سه ماه از بروکسل به فرانسه وآلمان رفت وبا دانشجویان چینی جلساتی گذاشت و با آنها موضوع تأسیس«انجمن اخوت» در چین را مطرح ساخت. پس از آن وی مخفیانه از‌ هامبورگ با کشتی و با اسم مستعار به بندر شانگهای رفت وبرای شش ماه به‌طور ناشناس در آنجا زندگی کرد. او با همكاری دوستان قدیمی که محرمانه به دیدارش میرفتند«انجمن اخوت» را تشکیل داد، و با تشکیلات دانشجویان چینی در اروپا مرتب ارتباط داشت. اوراق تبلیغاتی این انجمن که در چاپخانه‌ی پدر زنش تکثیر می شدند، در سرتاسر چین منتشر و توزیع شدند. پلیس شهر نانکن شعبه‌ی این انجمن مخفی را کشف کرد و نام«سون یات سِن» مجددا بر سر زبان ها افتاد.
+نایب‌السلطنه‌ی چینگ نوشته و در آن پیشنهاداتی برای ایجاد اصلاحات در کشور برای مدرن‌سازی سیستم حکومت مطرح کرد. وی حتی شخصا برای طرح این پیشنهادات به تیُن جین سفر کرد ولی اجازه‌ی ملاقات به او داده نشد. پس از این جریان او تنها راه چاره را برپایی انقلاب تشخیص داد. برای زمینه‌سازی انقلاب، چین را به مقصد هاوایی ترک کرد و در آنجا با همکاری برخی از چینی‌های مقیم، «انجمن احیای چین (Revive China Society)» را تأسیس کرد که هدف آن ایجاد انقلاب در چین بود. اعضای این انجمن عمدتا از چینی‌های خارج از کشور، به ویژه اقشار پایین جامعه بودند. همزمان با تشکیل این انجمن در هاوایی، شاخه‌ای از آن در هنگ‌کنگ تحت عنوان «انجمن ادبی فورِن (Furen Literary Society)» آغاز به کار کرد که ریاست آن بر عهده‌ی ایونگ کووی (Yeung Kui) و دبیر کل آن سون یات سِن بود. این انجمن فعالیت خود را تحت عنوان شرکتی به نام«چیان خِنگ» که در سال ۱۸۹۴ در کانتون تاسیس شده بود ادامه می‌دادند. در پوشش این شرکت وی به‌ هاوائی رفت و از چینی‌های جمهوری‌خواه مقیم‌ هاوائی مقداری کمک مالی جمع کرد و با آن پول، صد صندوق اسلحه از قاچاقچیان هنگ‌کنگ خرید و با برچسب مصالح ساختمانی به کانتون وارد کرد. پلیس از این فعالیت‌ها آگاه و اسلحه‌ها را کشف کرد. در نتیجه، سون یات سِن برای جلوگیری از دستگیر شدن به شانگهای فرار کرد ولی سه تن از مسولان مالی این شرکت دستگیر و اعدام و خود شرکت هم منحل شد. پلیس اسنادی را از این شرکت کشف کرد که ثابت می‌کرد سون یات سِن از محرکین اصلی توطئه علیه امپراتوری چین بوده است. در نتیجه برای سر دکتر یکصد هزار دلار هنگ‌گنگ جایزه تعیین کردند ولی وی موفق شد بازحمت فراوان با یک کشتی ایرلندی از شانگهای به انگلستان فرار کند.
-پلیس این بار برای یافتن او پانصدهزار دلار هنگ کنگ جایزه تعیین كرد. دوباره شرایط زندگی در چین برای او خطرناک شده بود. لذا، ناگزیر با لباس مبدل و در قیافه‌ی یک کشیش در شانگهای سوار کشتی شده و به آمریکا رفت. بعد از یکسال توقف ومطالعه وسخنرانی وتماس در شهرهای بزرگ آمریکا، به توکیو در ژاپن رفت و از این شهر«انجمن اخوت» چین را رهبری و مقدمات ائتلاف این تشکیلات با سایر انجمن‌های مخفی چین که طرفدار جمهوریت بودند را فراهم ساخت.
+=== سون یات سن در اروپا ===
+سون یات سن، به مدت یکماه در منزل دکتر کانتلی (James Kantlie) که در زمان تحصیل وی در هنگ‌کنگ رئیس دانشکده طب بوده واینک جزو پزشکان سلطنتی کاخ باکینگهام بود، مخفی شد. ولی ماموران سفارت چین او را در کافه‌ای در لندن شناسائی و با حیله وترفند او را به عمارتی در اطراف «وست مینستر» کشانده و دستگیر و بیهوش و به سفارت چین منتقل کردند. قرار بود که سه هفته‌ی دیگر او را مجدادا بیهوش وتحت نظارت وابسته‌ی نظامی سفارت چین و در داخل یک جعبه‌ی چوبی با یک کشتی چینی به یکی از بنادر این کشور منتقل کنند.
-آغاز جنگ ژاپن علیه چین
+موضوع به مطبوعات کشانده شد و مردم در‌ هاید پارک لندن میتینگی برگزار و خواستار آزادی او از سفارت چین شدند. با انتشار مقاله‌ای در روزنامه‌ی تایمز لندن به قلم ماکسیم گورکی نویسنده‌ی مشهور روس در این خصوص، کار به مجلس عوام کشید تا بالاخره وزارت خارجه و دولت انگلیس علیرغم عدم تمایل به خراب کردن روابط خود با چین، مجبور شدند در قضیه دخالت كرده و در نهایت سفارت چین پس از سه هفته توقیف «سون یات سِن» در سفارت، ناگزیر او را به پلیس لندن تحویل داد.
-در سال1895میلادی، جنگ نخست ژاپن علیه چین آغاز و کشور چین شکست سختی را در این جنگ متحمل شد. در برخورد با این قضیه دو نظریه وجود داشت، گروهی معتقد بودند که دولت منچو می بایست از طریق مدرن سازی کشور جایگاه خود را بازیابد و می گفتند که سقوط رژیم منچو باعث هرج و مرج در کشور و نفوذ اجانب خواهد شد. گروه دیگر شامل افرادی مانند سون یاتسِن، به دنبال ایجاد انقلاب و سقوط رژیم امپراتوری چینگ و جایگزین ساختن آن با رژیم جمهوری بودند و معتقد بودند رژیم کهنه ی امپراتوری قابل اصلاح نیست، به ویژه اینکه نهضت اصلاحات سال1898میلادی که به«اصلاحات صد روزه» معروف بود، به شکست انجامیده بود.
-از راه اندازی قیام های متعدد تا تبعید
+در اثر انعکاس این حادثه در رسانه‌ها، سون در سرتاسر اروپا مشهور شد و روزنامه‌ها هر هفته مقالاتی از او در نشریات لندن و پاریس و برلین و بروکسل چاپ می‌کردند. صد‌ها دانشجوی چینی در سوربن و پاریس و آکادمی نظامی پوتسدام، با افکار آزادی‌خواهانه و انقلابی او آشنا شدند. او در این اوضاع با محافل مختلف اجتماعی سیاسی لندن مراوده پیدا کرد. برخی هم معتقدند که سون یات سِن هنگام اقامت در لندن با لژهای مخفی تشکیلات«فراماسونری» مرتبط شده و به عضویت آن در آمده است.
-در سال دوم پس از تأسیس«انجمن احیای بیداری چین»، سون یاتسِن نخستین قیام را علیه دولت چینگ در گوانگ جو آغاز کرد که از هنگ کنگ رهبری می شد. ولی این قیام سریعا لو رفت و با دستگیری 70نفر از دست اندرکاران قیام توسط نیروهای چینگ، قیام در همان آغاز سرکوب شد. با شکست قیام گوانگ جو، سون یات سِن به صورت خود تبعیدی به ژاپن رفت و در آنجا با افراد و دیدگاه های مختلفی که با امپریالیسم غرب مخالف و بیشتر طرفدار پان آسیایی بودند، مانند میازاکی توتِن (Miyazaki Toten) آشنا شده و از کمک مالی این افراد برای پیشبرد اهداف انقلابی خود بهره مند شد. وی در 22اکتبر1900، و 5 سال پس از شکست شورش گوانگ جو، قیام دیگری را در خویجو (Hui Zhou) سازماندهی کرد تا به گوانگ جو حمله کند ولی این قیام هم به شکست منجر گردید. سون باز هم برای جمع آوری کمک های مالی برای حزب انقلابیش و کسب حمایت از قیام مردم چین، بارها به ژاپن، اروپا، آمریکا و کانادا مسافرت کرد.
+وی در سال۱۸۹۷، به مدت سه ماه به بروکسل رفت و برنامه‌ی «انجمن اخوت» را که در بسیاری از کشورهای آسیائی و آفریقائی شعبه داشت و یکی از هسته‌های اصلی نهضت آزادی‌خواهانه‌ی این کشورها در آن زمان بود، مورد مطالعه و بررسی قرار داد. وی پس از سه ماه از بروکسل به فرانسه و آلمان رفت و با دانشجویان چینی جلساتی گذاشت و با آنها موضوع تأسیس«انجمن اخوت» در چین را مطرح ساخت. پس از آن وی مخفیانه از‌ هامبورگ با کشتی و با اسم مستعار به بندر شانگهای رفت وبرای شش ماه به‌طور ناشناس در آنجا زندگی کرد. او با همكاری دوستان قدیمی که محرمانه به دیدارش می‌رفتند «انجمن اخوت» را تشکیل داد، و با تشکیلات دانشجویان چینی در اروپا مرتب ارتباط داشت. اوراق تبلیغاتی این انجمن که در چاپخانه‌ی پدر زنش تکثیر می‌شدند، در سرتاسر چین منتشر و توزیع شدند. پلیس شهر نانکن شعبه‌ی این انجمن مخفی را کشف کرد و نام«سون یات سِن» مجددا بر سر زبان‌ها افتاد.
+پلیس این بار برای یافتن او پانصدهزار دلار هنگ‌کنگ جایزه تعیین كرد. دوباره شرایط زندگی در چین برای او خطرناک شد. لذا، ناگزیر با لباس مبدل و در قیافه‌ی یک کشیش در شانگهای سوار کشتی شده و به آمریکا رفت. بعد از یکسال توقف و مطالعه وسخنرانی و تماس در شهرهای بزرگ آمریکا، به توکیو در ژاپن رفت و از این شهر «انجمن اخوت» چین را رهبری و مقدمات ائتلاف این تشکیلات با سایر انجمن‌های مخفی چین که طرفدار جمهوریت بودند را فراهم ساخت.
+=== آغاز جنگ ژاپن علیه چین ===
+سال ۱۸۹۵میلادی، اولین جنگ ژاپن علیه چین آغاز و کشور چین شکست سختی را متحمل شد. در برخورد با این قضیه دو نظریه وجود داشت، گروهی معتقد بودند که دولت منچو می‌بایست از طریق مدرن‌سازی کشور جایگاه خود را بازیابد و معتقد بودند که سقوط رژیم منچو باعث هرج و مرج در کشور و نفوذ اجانب خواهد شد. گروه دیگر شامل افرادی مانند سون یات سِن، به دنبال ایجاد انقلاب و سقوط رژیم امپراتوری چینگ و جایگزین ساختن آن با رژیم جمهوری بودند و معتقد بودند رژیم کهنه‌ی امپراتوری قابل اصلاح نیست، به ویژه اینکه نهضت اصلاحات سال ۱۸۹۸میلادی که به «اصلاحات صد روزه» معروف بود، به شکست انجامیده بود.
+=== راه‌اندازی قیام و تبعید ===
+در سال دوم تأسیس«انجمن احیای بیداری چین»، سون یات سِن نخستین قیام را علیه دولت چینگ در گوانگ‌جو آغاز کرد که از هنگ‌کنگ رهبری می‌شد. ولی این قیام سریعا لو رفت و با دستگیری ۷۰نفر از کادرهای قیام توسط نیروهای چینگ، قیام در همان آغاز سرکوب شد. با شکست قیام گوانگ‌جو، سون یات سِن به صورت خود تبعیدی به ژاپن رفت و در آنجا با افراد و دیدگاه‌های مختلفی که با امپریالیسم غرب مخالف و بیشتر طرفدار پان آسیایی بودند، مانند میازاکی توتِن (Miyazaki Toten) آشنا شد و از کمک مالی این افراد برای پیشبرد اهداف انقلابی خود بهره‌مند شد. وی در ۲۲اکتبر ۱۹۰۰، و ۵ سال پس از شکست شورش گوانگ‌جو، قیام دیگری را در خویجو (Hui Zhou) سازماندهی کرد تا به گوانگ‌جو حمله کند ولی این قیام هم به شکست منجر گردید. سون باز هم برای جمع آوری کمک‌های مالی برای حزب انقلابیش و کسب حمایت از قیام مردم چین، بارها به ژاپن، اروپا، آمریکا و کانادا مسافرت کرد.
-تالار یادبود سون یات سن گوانجو. قابل بازیابی از http://www.xlco.com.cn/pic/107517.html
 ادامه ی سفرهای خارجی با همکاری «انجمن آسمان و زمین»
 براساس قانون«اخراج چینی ها» که در سال1882از سوی آمریکا تصویب شده بود، سون یات سِن برای سفر به ایالات متحده‌ی آمریکا با مشکلاتی مواجه بود، لذا سون برای یافتن راه‌حل قانونی جهت مسافرت به آمریکا به «انجمن آسمان و زمین» که تشکیلاتی قدیمی و به«سازمان همکاری‌های سه گانه» نیز شهرت داشت متوسل شد ولی این تلاش هم به نتیجه نرسید و سون یات سِن پس از ورود به این کشور دستگیر و به مدت 17روز زندانی شد. در نهایت با همکاری مقامات هاوایی وی توانست با دریافت کارت شناسایی هاوایی و اخذ شهروندی آمریکا این مشکل را حل نماید.
@@ خط ۱۶۰: / خط ۱۶۱: @@
-سون یات سن به همراه همسرش. قابل بازیابی از https://www.researchgate.net/figure/Wedding-photograph-of-Sun-Yat-sen-and-Soong-Chingling_fig4_313058222
 سون یات سِن در میان رهبران قرن بیستم کشور چین جایگاه ویژه ای دارد. هم در چین کمونیست و هم در چین ملی(تایوان) مورد احترام مردم است. در تایوان از وی به عنوان پدر جمهوری چین و در پکن از او به عنوان انقلابی پیشرو و سوسیالیست ملی گرا نام برده می شود. مراکز علمی-فرهنگی بسیاری در داخل و خارج چین به نام سون یاتسِن تأسیس شده و از زندگی او فیلم ها و سریاله ای مختلفی ساخته شده است.