کاربر:Safa/صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۴۳: | خط ۱۴۳: | ||
=== اصلاح‌طلبی پس از دوم خرداد === | === اصلاح‌طلبی پس از دوم خرداد === | ||
اصلاح‌طلبی در جمهوری اسلامی تحت عنوان میانه‌روی در زمان هاشمی رفسنجانی کلید خورد اما این عبارت با کاندیداتوری [[سیدمحمد خاتمی]] و به ویژه پس از دوم خرداد ۱۳۷۶ تبدیل به یک گفتمان رایج گشت. | اصلاح‌طلبی در جمهوری اسلامی تحت عنوان میانه‌روی در زمان هاشمی رفسنجانی کلید خورد اما این عبارت با کاندیداتوری [[سیدمحمد خاتمی|سید محمد خاتمی]] و به ویژه پس از دوم خرداد ۱۳۷۶ تبدیل به یک گفتمان رایج گشت. | ||
در هفتمین دورهٔ ریاست جمهوری در سال ۱۳۷۶ با به قدرت رسیدن | در هفتمین دورهٔ ریاست جمهوری در سال ۱۳۷۶ با به قدرت رسیدن [[محمد خاتمی]] به‌عنوان رئیس‌جمهور، اصلاح طلبان توانستند وارد عرصه حاکمیت شوند و پس از آن، اکثریت مجلس ششم و نخستین شورای شهر تهران را نیز به دست آوردند. این جریان به جنبش دوم خرداد منسوب شد و هشت سال کنترل دولت و همچنین چهار سال اکثریت نمایندگان مجلس ششم را در اختیار داشت. | ||
با این همه خاتمی نیز آنچه از وی انتظار می‌رفت انجام نداد. او همچنان در مقاطع مختلف بر پایبندی خود به ارکان دیکتاتوری ولایت فقیه تأکید کرد. وی اسدالله لاجوردی از عاملان شکنجه و قتل عام زندانیان سیاس را در سخنانی خدمتگزار مردم نامید. همچنین وزارت اطلاعات را سرمایه‌ی ارزنده کشور خطاب کرد. او در یک موضع گیری دیگر از [[سپاه پاسداران انقلاب اسلامی|سپاه پاسداران]] که مسئولیت حفظ اصل [[رژیم ولایت فقیه|رژیم ولایت فقیه]] و شخص [[سید علی خامنه ای|علی خامنه ای]] را برعهده دارد دفاع کرد و گفت: | با این همه خاتمی نیز آنچه از وی انتظار می‌رفت انجام نداد. او همچنان در مقاطع مختلف بر پایبندی خود به ارکان دیکتاتوری ولایت فقیه تأکید کرد. وی اسدالله لاجوردی از عاملان شکنجه و قتل عام زندانیان سیاس را در سخنانی خدمتگزار مردم نامید. همچنین وزارت اطلاعات را سرمایه‌ی ارزنده کشور خطاب کرد. او در یک موضع گیری دیگر از [[سپاه پاسداران انقلاب اسلامی|سپاه پاسداران]] که مسئولیت حفظ اصل [[رژیم ولایت فقیه|رژیم ولایت فقیه]] و شخص [[سید علی خامنه ای|علی خامنه ای]] را برعهده دارد دفاع کرد و گفت: | ||
| خط ۱۷۸: | خط ۱۷۸: | ||
با این حال موضوع اصلاح طلبی با سرکوب این اعتراضات و حصر خانگی میرحسین موسوی و کروبی مجددا به محاق رفت. میر حسین موسوی با اوج گیری تظاهرات خود در بیانه‌هایش مردم را به اجرای بی‌تنازل قانون فرخواند و خواهان حفظ تمامیت و ساختار نظام گشت. | با این حال موضوع اصلاح طلبی با سرکوب این اعتراضات و حصر خانگی میرحسین موسوی و کروبی مجددا به محاق رفت. میر حسین موسوی با اوج گیری تظاهرات خود در بیانه‌هایش مردم را به اجرای بی‌تنازل قانون فرخواند و خواهان حفظ تمامیت و ساختار نظام گشت. | ||
پس از هشت سال از ریاست احمدی نژاد مجددا حسن روحانی با وعده‌ی اصلاح به عنوان رئیس جمهور انتخاب شد. [[حسن روحانی]] از امنیتی‌ترین شخصیت‌های نظام در دوره‌های پیشین بود. در دوران ریاست او درگیری میان جناح‌های رژیم اوج گرفت اما تغییری در شرایط جامعه رخ نداد. در جریان [[اعتراضات دی‌‌ماه ۱۳۹۶|قیام دی ماه ۱۳۹۶]] مردم با شعار «اصلاح طلب، اصول گرا، دیگه تمومه ماجرا» بی‌اعتمادی خود به این جریانات سیاسی را نشان دادند. بسیاری این شعار را پایانی بر ماجرای اصلاح طلبی در رژیم ایران می‌دانند. | |||
=== احزاب و گروه‌های اصلاح‌طلب === | === احزاب و گروه‌های اصلاح‌طلب === | ||
| خط ۱۹۰: | خط ۱۹۲: | ||
=== ماهیت اصلاح طلبان در ایران === | === ماهیت اصلاح طلبان در ایران === | ||
اصلاح‌طلبان به طور عام در حکومت ولایت فقیه، مجموعه‌ای از کارگزاران حکومت جمهوری اسلامی هستند که پس از حذف | اصلاح‌طلبان به طور عام در حکومت ولایت فقیه، مجموعه‌ای از کارگزاران حکومت جمهوری اسلامی هستند که پس از حذف از مناصب حکومتی ت جبهه جدیدی را با نام اصلاح طلبی بوجود آوردند. اصلاح‌طلبان در ایران اغلب برخی از سران نسل اول در حکومت هستند که خود را خط امامی نیز می‌نامند. آنها در تمامی وقایع سرکوب در دهه‌ی شصت و پس از آن مشارکت فعال داشند. | ||
«مگر شما علاقه‌مند به بازگشت به دوران طلایی امام راحل نیستید؟ مگر به دریافت ده‌ها سمت از ایشان افتخار نمی‌کنید؟ امروز نظام جمهوری اسلامی شما را به همان دوران بازگردانده و تنها چشمه کوچکی از نحوه مواجهه با شوریدگان بر نظام در آن دوران را، به شما نشان داده‌است… باز خدا پدر این «سید» را بیامرزد که نجیبانه تنها شما را «نانجیب» می‌خواند، اگر در آن دوران طلایی بودید، با چند کلمه فرمان همه‌تان را آویزان می‌کردند.»[[کاربر:Safa/صفحه تمرین#cite note-4|<sup>[8]</sup>]] | روزنامه جوان، وابسته به سپاه پاسداران در پاسخ به نامه مهدی کروبی از چهره‌های شاخص اصلاح‌طلبی در ایران که خواستار محاکمه علنی خود بود، نوشت: <blockquote>«مگر شما علاقه‌مند به بازگشت به دوران طلایی امام راحل نیستید؟ مگر به دریافت ده‌ها سمت از ایشان افتخار نمی‌کنید؟ امروز نظام جمهوری اسلامی شما را به همان دوران بازگردانده و تنها چشمه کوچکی از نحوه مواجهه با شوریدگان بر نظام در آن دوران را، به شما نشان داده‌است… باز خدا پدر این «سید» را بیامرزد که نجیبانه تنها شما را «نانجیب» می‌خواند، اگر در آن دوران طلایی بودید، با چند کلمه فرمان همه‌تان را آویزان می‌کردند.»[[کاربر:Safa/صفحه تمرین#cite note-4|<sup>[8]</sup>]]</blockquote>به این ترتیب آنچه در جمهوری اسلامی تحت عنوان جدال میان اصلاح طلب و اصول‌گرا وجود دارد، بیشتر نوعی جنگ‌باندی بر سر قدرت است. این جنگ اگر چه تمامی حاکمیت را تضعیف می‌کند اما رأس حاکمیت همواره از آن برای زیر سوال بردن جبهه‌ی براندازی استفاده می‌کند. در جمهوری اسلامی هر دو باند موجود در سیاست‌های کلی نظام با یکدیگر توافق دارند. آنها از جمله بر سر سرکوب مخالفان در در داخل ایران و همچنین بر سر سیاست [[عمق استراتژیک|صدور بحران]] و گسترش در خاورمیانه با کمک به شبه‌نظامیان در توافق هستند. | ||
در اغلب جوامع، | این در حالی است که در اغلب جوامع، نیروهای اصلاح‌طلب حامی و پشتیبان نیروهای انقلابی به شمار می‌روند. زیرا هر دو خواهان تغییر جامعه هستند اما مفهوم اصلاح‌طلبی در ایران پس از انقلاب سال ۱۳۵۷ و ایجاد فضای نظامی و امنیتی از دهه شصت کاملا متفاوت است. اصلاح‌طلبان در حکومت ایران، خود بخشی از حاکمیت هستند که خود همواره در سرکوب مخالفان و دگراندیشان نقشی فعال داشته‌اند. در زمان نخست وزیری میرحسین موسوی نخست وزیر سابق در جمهوری اسلامی، قتل عام ۶۷ انجام شد و او در مصاحبه‌ای از آن دفاع کرد. همچنین سید محمد خاتمی به مدت ۸ سال یک وزیر در جمهوری اسلامی بوده است. او بارها از عاملان سرکوب در رژیم ایران دفاع کرده است. در زمان حکومت او سرکوب دانشجویان در قیام ۱۳۷۸ به وقوع پیوست و او از آن دفاع کرد. همچنین تمامی اعضای جبهه‌ی اصلاح طلب در جمهوری اسلامی خود را مدافع اصل ولایت فقیه می‌دانند. | ||
== امکان اصلاح نظام ولایت فقیه == | == امکان اصلاح نظام ولایت فقیه == | ||
اصل ولایت فقیه اصلی است که یک حاکمیت را با معیارهای دیکتاتوری منطبق می‌کند. قوانین حاکم بر این اصل امکان اصلاح آن را از میان می‌برد. هر گونه اصلاح در رژیم ایران از نفی ولایت فقیه می‌گذرد. خمینی در کتاب ها و سخنان خود ویژگی‌های زیر را برای ولی فقیه برمی‌شمرد: | |||
«ولایت فقیه از اهمّ احکام الهی است و بر جمیع احکام شرعیه الهیه تقدم دارد»،<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/5364/1/9318 از نامه خمینی به خامنه‌ای]</ref> | «ولایت فقیه از اهمّ احکام الهی است و بر جمیع احکام شرعیه الهیه تقدم دارد»،<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/5364/1/9318 از نامه خمینی به خامنه‌ای]</ref> | ||
«حکومت از این دیدگاه «منحصر به خدا است و در دوران غیبت باید احکام و حدود الهی به اجرا آیند» | |||
«ولایت انتخابی نیست، بلکه به اذن خداوند حاصل می‌شود» و «بر همهٔ مردم لازم است که از نمایندگی او اطاعت کنند» | «ولایت انتخابی نیست، بلکه به اذن خداوند حاصل می‌شود» و «بر همهٔ مردم لازم است که از نمایندگی او اطاعت کنند» | ||
| خط ۲۱۵: | خط ۲۱۵: | ||
«ولی فقیه هیچ حدّ و حصری ندارد.»<ref name=":1" /> | «ولی فقیه هیچ حدّ و حصری ندارد.»<ref name=":1" /> | ||
حسین حاج‌فرج‌اله دباغ معروف به عبدالکریم سروش که خود از تئوریسین‌های جمهوری اسلامی بوده‌است، دربارهٔ ولایت فقیه چنین می‌گوید: «تئوری ولایت فقیه، عین استبداد دینی است و با این تئوری اصولاً نمی‌توان نظم دموکراتیک به وجود آورد. حتی هیچ‌کس نمی‌تواند در ذیل تئوری ولایت فقیه، عدالت بورزد چون همان‌گونه که فیلسوفان قدیمی گفته‌اند، قدرت مطلقه فساد مطلق می‌آورد… «در حیطه ولایت باطنی، رابطه مرید و مرادی برقرار است، اما در حیطه ولایت سیاسی، حتی ائمه هم وجوب اطاعت ندارند، چه برسد به فقیه. مردم می‌توانند بر امام معصوم هم خرده بگیرند، انتقاد کنند و در جایی فرمانش را اطاعت نکنند. | حسین حاج‌فرج‌اله دباغ معروف به عبدالکریم سروش که خود از تئوریسین‌های جمهوری اسلامی بوده‌است، دربارهٔ ولایت فقیه چنین می‌گوید: <blockquote>«تئوری ولایت فقیه، عین استبداد دینی است و با این تئوری اصولاً نمی‌توان نظم دموکراتیک به وجود آورد. حتی هیچ‌کس نمی‌تواند در ذیل تئوری ولایت فقیه، عدالت بورزد چون همان‌گونه که فیلسوفان قدیمی گفته‌اند، قدرت مطلقه فساد مطلق می‌آورد… «در حیطه ولایت باطنی، رابطه مرید و مرادی برقرار است، اما در حیطه ولایت سیاسی، حتی ائمه هم وجوب اطاعت ندارند، چه برسد به فقیه. مردم می‌توانند بر امام معصوم هم خرده بگیرند، انتقاد کنند و در جایی فرمانش را اطاعت نکنند.»پارساترین فرد هم اگر در رأس جامعه با قدرت غیر پاسخگو قرار گیرد بعد از چند سال بسیار از عدالت فاصله خواهد گرفت؛ لذا تئوری ولایت فقیه آیت‌الله خمینی از همان آغاز یک تئوری غیراخلاقی بود.»<ref>ماهنامه کیان</ref></blockquote> | ||
=== دیدگاه اصلاح‌طلبان دربارهٔ نظام ولایت‌فقیه === | === دیدگاه اصلاح‌طلبان دربارهٔ نظام ولایت‌فقیه === | ||
| خط ۲۲۶: | خط ۲۲۴: | ||
دو سال قبل از آنهم، خانم رايس گفته بود: « معتقد نيستم كه ما مي توانيم در(رژيم) ايران مدره (ميانه رو) پيدا كنيم. سئوال اينجاست كه آيا اصلاً ما ايراني هاي معقول (در اين رژيم) پيدا مي كنيم...، هر آنچه كه در اين 25 سال براي يافتن چنين نفراتي بكار رفت ، معمولا به يك شكست بزرگ در سياست خارجي آمريكا منتهي شد. من فكر نمي كنم شما آنها را پيدا كنيد( وال استريت ژورنال- 25 سپتامبر 2006). | دو سال قبل از آنهم، خانم رايس گفته بود: « معتقد نيستم كه ما مي توانيم در(رژيم) ايران مدره (ميانه رو) پيدا كنيم. سئوال اينجاست كه آيا اصلاً ما ايراني هاي معقول (در اين رژيم) پيدا مي كنيم...، هر آنچه كه در اين 25 سال براي يافتن چنين نفراتي بكار رفت ، معمولا به يك شكست بزرگ در سياست خارجي آمريكا منتهي شد. من فكر نمي كنم شما آنها را پيدا كنيد( وال استريت ژورنال- 25 سپتامبر 2006). | ||
== اصلاحات از دید لنین == | |||
ولادیمیر ایلیچ لنین می‌نویسد: | ولادیمیر ایلیچ لنین می‌نویسد: | ||
| خط ۲۳۷: | خط ۲۳۰: | ||
... رفرم محصول فرعی انقلاب است. فشار انقلابی توده‌ها گاه که پیروز نمی‌شود هیئت حاکمه را به عقب‌نشینی و به تن دادن به رفرم‌ها وامی‌دارد. حزب انقلابی باید مردم را به مبارزه برای تعمیق این رفرم‌ها و واداشتن هیئت حاکمه به عقب‌نشینی بیشتر سوق دهد … حزب انقلابی باید از رفرم‌ها برای بسط و توسعه مبارزات طبقاتی استفاده کند.<ref>[https://eshtrak.wordpress.com/2011/01/27/مارکسیسم-و-رفرمیسم-و-ای-لنین/ مقاله لنین، مارکسیسم و رفرمیسم سایت اشتراک]</ref> | ... رفرم محصول فرعی انقلاب است. فشار انقلابی توده‌ها گاه که پیروز نمی‌شود هیئت حاکمه را به عقب‌نشینی و به تن دادن به رفرم‌ها وامی‌دارد. حزب انقلابی باید مردم را به مبارزه برای تعمیق این رفرم‌ها و واداشتن هیئت حاکمه به عقب‌نشینی بیشتر سوق دهد … حزب انقلابی باید از رفرم‌ها برای بسط و توسعه مبارزات طبقاتی استفاده کند.<ref>[https://eshtrak.wordpress.com/2011/01/27/مارکسیسم-و-رفرمیسم-و-ای-لنین/ مقاله لنین، مارکسیسم و رفرمیسم سایت اشتراک]</ref> | ||
== انواع اصلاحات == | == انواع اصلاحات == | ||
| خط ۲۵۷: | خط ۲۴۶: | ||
=== اصلاحات اداری === | === اصلاحات اداری === | ||
اندیشه اصلاح و دگرگونی در نظام اداری کشور، پیشینه‌ای قدیم دارد و به عنوان یک شعار اساسی مورد توجه همه دولت‌ها از دهه چهل به بعد بوده‌است. شاید به عنوان اولین اقدام مشخص برای اصلاح نظام اداری، بتوان به تشکیل شورای عالی اداری در سال ۱۳۴۰ اشاره کرد. این شورا به موجب تصویب‌نامه هیئت وزیران وقت تشکیل و مأموریت عمده آن سازگار کردن تشکیلات اداری دولت با سیر تکاملی اجتماع و تجدید نظر در روش‌های‌کار و تشریفات اداری تعیین گردید. محصول مهم فعالیت شورای مذکور، تدوین «قانون استخدام کشوری» بود، که منجر به استقرار نظام جدید اداری و استخدامی در کشور گردید و با تشکیل «سازمان امور اداری و استخدامی کشور» به موجب فصل نهم قانون مذکور، وظیفه انجام مطالعات و تحقیقات در زمینه امور اداری و استخدامی و اصلاح سازمان و تشکیلات دولت و روش‌ها و رویه‌های عمومی انجام کار به این سازمان محول شد. | اندیشه اصلاح و دگرگونی در نظام اداری کشور، پیشینه‌ای قدیم دارد و به عنوان یک شعار اساسی مورد توجه همه دولت‌ها از دهه چهل به بعد بوده‌است. شاید به عنوان اولین اقدام مشخص برای اصلاح نظام اداری، بتوان به تشکیل شورای عالی اداری در سال ۱۳۴۰ اشاره کرد. این شورا به موجب تصویب‌نامه هیئت وزیران وقت تشکیل و مأموریت عمده آن سازگار کردن تشکیلات اداری دولت با سیر تکاملی اجتماع و تجدید نظر در روش‌های‌کار و تشریفات اداری تعیین گردید. محصول مهم فعالیت شورای مذکور، تدوین «قانون استخدام کشوری» بود، که منجر به استقرار نظام جدید اداری و استخدامی در کشور گردید و با تشکیل «سازمان امور اداری و استخدامی کشور» به موجب فصل نهم قانون مذکور، وظیفه انجام مطالعات و تحقیقات در زمینه امور اداری و استخدامی و اصلاح سازمان و تشکیلات دولت و روش‌ها و رویه‌های عمومی انجام کار به این سازمان محول شد. | ||
== منابع == | == منابع == | ||
{{پانویس|۲}} | {{پانویس|۲}} | ||