کاربر:Khosro/صفحه تمرین سیدخلیل عالی‌نژاد: تفاوت میان نسخه‌ها

پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی «'''سید خلیل عالی‌نژاد ،''' (۱۳۳۶، کرمانشاه – ۱۳۸۰ گوتنبرگ، سوئد) نوازنده، خوان...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲: خط ۲:


== دوران کودکی و نوجوانی ==
== دوران کودکی و نوجوانی ==
استاد سید خلیل عالی‌نژاد در ۲۱ خردادماه ۱۳۳۶، در شهر كرمانشاه به دنیا آمد. او در سن پنج سالگی ساكن شهرستان صحنه از توابع كرمانشاه گردید؛ و دوران نوجوانی و جوانی خودر را در این شهر گذراند. '''«آرشیو موسیقی ملی ایران»'''
استاد سید خلیل عالی‌نژاد در ۲۱ خردادماه ۱۳۳۶، در شهر كرمانشاه به دنیا آمد. او در سن پنج سالگی ساكن شهرستان صحنه از توابع كرمانشاه گردید؛ و دوران نوجوانی و جوانی خودر را در این شهر گذراند.<ref name=":0">[http://iranvocals.blogfa.com/post/88 بیوگرافی استاد سید خلیل عالی‌نژاد از زبان شاگردانش - آرشیو موسیقی ملی ایران]</ref>


پدر سید خلیل، نوازنده‌ی تنبور بود. سازی که در آیین‌های مذهبی خطه کرمانشاه جایگاه ویژه‌ای دارد و نزد طریقه یارسان مقدس و گرامی است. یارسان نام طریق و آیینی است عرفانی که در سده هفتم هجری-شمسی توسط سلطان اسحاق بنیان گذاشته شده‌ است. سیدخلیل عالی‌نژاد بین پیروان مسلک یاری، که در فرهنگ غنی کردستان ریشه دارد پرورش یافت. کتاب مقدس آیین یارسان ”سرانجام” و ساز مقدسشان تنبور است. سید خلیل عالی‌نژاد به فلسفه، ادبیات و نجوم تسلط کامل داشت. او هم‌چنین یک محقق و پژوهشگر و مؤلف نیز بود. '''«سایت یاریکورد»'''
پدر سید خلیل، نوازنده‌ی تنبور بود. سازی که در آیین‌های مذهبی خطه کرمانشاه جایگاه ویژه‌ای دارد و نزد طریقه یارسان مقدس و گرامی است. یارسان نام طریق و آیینی است عرفانی که در سده هفتم هجری-شمسی توسط سلطان اسحاق بنیان گذاشته شده‌ است. سیدخلیل عالی‌نژاد بین پیروان مسلک یاری، که در فرهنگ غنی کردستان ریشه دارد پرورش یافت. کتاب مقدس آیین یارسان ”سرانجام” و ساز مقدسشان تنبور است. سید خلیل عالی‌نژاد به فلسفه، ادبیات و نجوم تسلط کامل داشت. او هم‌چنین یک محقق و پژوهشگر و مؤلف نیز بود.  
 
سید خلیل عالی‌نژاد متأهل و دارای یک فرزند پسر به نام حمید متولد سال ۱۳۶۲، بود.<ref name=":1">[http://yarikurd.net/ku/%D8%A8%DB%8C%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C-%D8%B3%DB%8C%D8%AF-%D8%AE%D9%84%DB%8C%D9%84-%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C-%D9%86%DA%98%D8%A7%D8%AF%D8%B9%DA%A9%D8%B3-%D9%88%D8%B5%D8%AF%D8%A7/ بیوگرافی سید خلیل عالی‌نژاد - سایت باریکورد]</ref>


=== '''آموختن موسیقی''' ===
=== '''آموختن موسیقی''' ===
سید خلیل عالی‌نژآد از نوجوانی به تشویق مادرش به ساز تنبور که سازی موروثی در بین این قبیله است، روی آورد. از مشهورترین اساتید او می‌توان به استاد سید امرالله شاه ابراهیمی، استاد عابدین خادمی و استاد درویش امیر حیاتی اشاره کرد. استاد سیدخلیل عالی‌نژاد، سه ‌تار و تار را نیز به طور حرفه‌ای نزد اساتیدی مانند سید اسدالله شاه ابراهیمی، احمد عبادی و کیخسرو پورناظری آموخت. او هم‌چنین دف را نزد صوفی نادر نادری و حاج محمود سروش و آواز را هم نزد استاد میرزاحسین خادمی فرا گرفت؛ و بعدها به محضر استاد عابدین خادمی راه یافت. در این دوران و به صورت همزمان سرپرستی گروه تنبورنوازان شهرستان صحنه را نیز بر عهده گرفت. استاد سید خلیل با خلاقیت هنری خود و با روش مضراب‌کاری خاص ساز تنبور را با آرامش و متانت ویژه‌ای می‌نواخت. همین خلاقیت سبب آن شد که او ماهرترین و جانشین بی‌همتا در ساز عرفانی تنبور لقب گیرد. '''«آرشیو موسیقی ملی ایران»'''
سید خلیل عالی‌نژآد از نوجوانی به تشویق مادرش به ساز تنبور که سازی موروثی در بین این قبیله است، روی آورد. از مشهورترین اساتید او می‌توان به استاد سید امرالله شاه ابراهیمی، استاد عابدین خادمی و استاد درویش امیر حیاتی اشاره کرد. استاد سیدخلیل عالی‌نژاد، سه ‌تار و تار را نیز به طور حرفه‌ای نزد اساتیدی مانند سید اسدالله شاه ابراهیمی، احمد عبادی و کیخسرو پورناظری آموخت. او هم‌چنین دف را نزد صوفی نادر نادری و حاج محمود سروش و آواز را هم نزد استاد میرزاحسین خادمی فرا گرفت؛ و بعدها به محضر استاد عابدین خادمی راه یافت. در این دوران و به صورت همزمان سرپرستی گروه تنبورنوازان شهرستان صحنه را نیز بر عهده گرفت. استاد سید خلیل با خلاقیت هنری خود و با روش مضراب‌کاری خاص ساز تنبور را با آرامش و متانت ویژه‌ای می‌نواخت. همین خلاقیت سبب آن شد که او ماهرترین و جانشین بی‌همتا در ساز عرفانی تنبور لقب گیرد.<ref name=":0" />


== نخستین گروه تنبورنوازی ==
== نخستین گروه تنبورنوازی ==
خط ۱۴: خط ۱۶:
سید خلیل با این گروه نخستین کنسرت خود را در سال ۱۳۵۴، در تالار وحدت ”رودکی” اجرا کرد. این گروه تنبورنوازان طی چند شب پشت سرهم، مقام‌های باستانی تنبور مثل: جلو شاهی، خان امیری و بایه بایه را اجرا کردند.
سید خلیل با این گروه نخستین کنسرت خود را در سال ۱۳۵۴، در تالار وحدت ”رودکی” اجرا کرد. این گروه تنبورنوازان طی چند شب پشت سرهم، مقام‌های باستانی تنبور مثل: جلو شاهی، خان امیری و بایه بایه را اجرا کردند.


سید خلیل در سال ۱۳۵۵، نزد استاد عابدین خادمی از اساتید حوزه گوران که ساکن تهران بود، رفت و در نزد وی آموزش گرفت. سید خلیل در سال بعد به سفارش استاد سید امرالله شاه ابراهیمی، نزد کیخسرو پورناظری رفت؛ و به تکمیل سه تار نوازی و آموختن نت و تئوری موسیقی پرداخت. '''«سایت یاریکورد»'''
سید خلیل در سال ۱۳۵۵، نزد استاد عابدین خادمی از اساتید حوزه گوران که ساکن تهران بود، رفت و در نزد وی آموزش گرفت. سید خلیل در سال بعد به سفارش استاد سید امرالله شاه ابراهیمی، نزد کیخسرو پورناظری رفت؛ و به تکمیل سه تار نوازی و آموختن نت و تئوری موسیقی پرداخت.<ref name=":1" />


== برنامه در رادیو و تلویزیون ==
== برنامه در رادیو و تلویزیون ==
در سال ۱۳۵۶، مظهر خالقی به عنوان مدیرکل رئیس رادیو و تلویزیون کرمانشاه انتخاب شد که با تغییر و تحولاتی در عرصه موسیقی همراه بود. مظهر خالقی در آغاز کار خود اقدام به تأسیس مرکز حفظ و ترویج موسیقی به سرپرستی مسعود زنگنه کرد؛ و برای نخستین بار رادیو و تلویزیون آن زمان یک ارکستر تنبور تشکیل داد. در این ارکستر ۷ نفر تنبورنواز حضور داشتند که سید خلیل عالی‌نژاد یکی از آنان بود. همچنین با دف نوازی مجتبی سلاح، سه تار سیاوش نورپور همراه با نیْ‌نوازی علیرضا بس دست، این گروه شکل گرفت؛ و سید جلال محمدیان و سید مرتضی شریفیان نیز خوانندگی گروه را بر عهده داشتند. پیشرفت این گروه منجر به این شد که کمتر از یک‌سال، آماده‌ی اجرای کنسرت در تالار رودکی شد؛ و به مدت یک هفته در این تالار به اجرای برنامه پرداخت. '''«سایت یاریکورد»'''
در سال ۱۳۵۶، مظهر خالقی به عنوان مدیرکل رئیس رادیو و تلویزیون کرمانشاه انتخاب شد که با تغییر و تحولاتی در عرصه موسیقی همراه بود. مظهر خالقی در آغاز کار خود اقدام به تأسیس مرکز حفظ و ترویج موسیقی به سرپرستی مسعود زنگنه کرد؛ و برای نخستین بار رادیو و تلویزیون آن زمان یک ارکستر تنبور تشکیل داد. در این ارکستر ۷ نفر تنبورنواز حضور داشتند که سید خلیل عالی‌نژاد یکی از آنان بود. همچنین با دف نوازی مجتبی سلاح، سه تار سیاوش نورپور همراه با نیْ‌نوازی علیرضا بس دست، این گروه شکل گرفت؛ و سید جلال محمدیان و سید مرتضی شریفیان نیز خوانندگی گروه را بر عهده داشتند. پیشرفت این گروه منجر به این شد که کمتر از یک‌سال، آماده‌ی اجرای کنسرت در تالار رودکی شد؛ و به مدت یک هفته در این تالار به اجرای برنامه پرداخت.<ref name=":1" />


== احیاء دوباره تنبور ==
=== احیاء دوباره تنبور ===
سید خلیل در نواختن ساز تنبور به تکنیک‌هایی نائل شده بود که کمتر کسی توان اجرای آن را داشت. او در دوران موسیقیایی خود بیش از ۴۰ آهنگ ساخت و همین امر سبب زنده شدن دوباره‌ی ساز تنبور در فرهنگ موسیقی ایران شد. '''«سایت یاریکورد»'''
سید خلیل در نواختن ساز تنبور به تکنیک‌هایی نائل شده بود که کمتر کسی توان اجرای آن را داشت. او در دوران موسیقیایی خود بیش از ۴۰ آهنگ ساخت و همین امر سبب زنده شدن دوباره‌ی ساز تنبور در فرهنگ موسیقی ایران شد. '''«سایت یاریکورد»'''


== گروه تنبور شمس ==
== گروه تنبور شمس ==
در اوایل دهه ۱۳۶۰، گروه تنبور شمس به سرپرستی کیخسرو پورناظری ایجاد شد؛ و سید خلیل عالی‌نژاد به عضویت این گروه درآمد. نتیجه‌ی هم‌کاری با گروه تنبور شمس، تک‌نوازی و پاسخ آواز ماندگار سید خلیل در کاست صدای سخن عشق بود که با صدای شهرام ناظری انتشار یافت. '''«سایت یاریکورد»'''
در اوایل دهه ۱۳۶۰، گروه تنبور شمس به سرپرستی کیخسرو پورناظری ایجاد شد؛ و سید خلیل عالی‌نژاد به عضویت این گروه درآمد. نتیجه‌ی هم‌کاری با گروه تنبور شمس، تک‌نوازی و پاسخ آواز ماندگار سید خلیل در کاست صدای سخن عشق بود که با صدای شهرام ناظری انتشار یافت.<ref name=":1" />
 
سید خلیل عالی‌نژاد متأهل و دارای یک فرزند پسر به نام حمید متولد سال ۱۳۶۲، بود. '''«سایت یاریکورد»'''


== لیسانس رشته موسیقی ==
== لیسانس رشته موسیقی ==
سید خلیل عالی‌نژاد در سال ۱۳۷۵، با مدرک لیسانس در رشته موسیقی از دانشگاه هنر تهران فارغ‌التحصیل شد. وی در دانشگاه ارتباط خوبی با استادان موسیقی کشور پیدا کرد؛ و از استادانی چون مرحوم محمدتقی مسعودیه و محمدرضا درویشی آموزش گرفت. محصول این دروران نوشتن تز و پایان‌نامه‌ای با عنوان ”تنبور از دیرباز تا کنون” بود که از منابع مهم در عرصه ساز تنبور است. '''«سایت یاریکورد»'''
سید خلیل عالی‌نژاد در سال ۱۳۷۵، با مدرک لیسانس در رشته موسیقی از دانشگاه هنر تهران فارغ‌التحصیل شد. وی در دانشگاه ارتباط خوبی با استادان موسیقی کشور پیدا کرد؛ و از استادانی چون مرحوم محمدتقی مسعودیه و محمدرضا درویشی آموزش گرفت. محصول این دروران نوشتن تز و پایان‌نامه‌ای با عنوان ”تنبور از دیرباز تا کنون” بود که از منابع مهم در عرصه ساز تنبور است.<ref name=":1" />


=== '''کلام مشهور''' ===
=== '''کلام مشهور''' ===
استاد سید خلیل عالی‌نژاد از مشهوران طریقت و رادمردی و مقبول جمله طبقات عرفان و تصوف بود. او همواره تکیه کلامش این بود که: هیچ اگر سایه پذیرد، ما همان سایه هیچیم. '''«سایت یاریکورد»'''
استاد سید خلیل عالی‌نژاد از مشهوران طریقت و رادمردی و مقبول جمله طبقات عرفان و تصوف بود. او همواره تکیه کلامش این بود که: هیچ اگر سایه پذیرد، ما همان سایه هیچیم.<ref name=":1" />


=== '''ساخت تنبور''' ===
=== '''ساخت تنبور''' ===
سید خلیل عالی‌نژاد بر ردیف موسیقی دستگاهی ایران مسلط بود. آواز را در محضر میرزا حسین خادمی، دف را در نزد نادر نادری و تار را در مکتب کیخسرو پورناظری آموخته بود. سید خلیل علاوه بر نوازندگی تنبور، به ساخت تنبور و سه‌تار نیز اشتغال داشت. ساخته‌های سید خلیل با مُهر شیدا محصول کارگاه مشترک به همراه عبدالرضا رهنما و پس از سال ۱۳۷۰، در کارگاه شخصی خودش با مُهر قلندر موجود است'''«سایت یاریکورد»'''
سید خلیل عالی‌نژاد بر ردیف موسیقی دستگاهی ایران مسلط بود. آواز را در محضر میرزا حسین خادمی، دف را در نزد نادر نادری و تار را در مکتب کیخسرو پورناظری آموخته بود. سید خلیل علاوه بر نوازندگی تنبور، به ساخت تنبور و سه‌تار نیز اشتغال داشت. ساخته‌های سید خلیل با مُهر شیدا محصول کارگاه مشترک به همراه عبدالرضا رهنما و پس از سال ۱۳۷۰، در کارگاه شخصی خودش با مُهر قلندر موجود است.<ref name=":1" />


== گروه بابا طاهر ==
== گروه بابا طاهر ==
سید خلیل عالی‌نژاد در اواسط دهه‌ی ۱۳۷۰، گروه بابا طاهر را تشکیل داد. اعضای گروه باباطاهر در اجلاس هنرهای دینی سال ۱۳۷۵، در تهران برنامه‌ای اجرا کردند که ویدئو آن به نام زمزمه‌ی قلندری به نفع خیریه کهریزک در اختیار علاقمندان قرار گرفت. سید خلیل چندین بار با این گروه در کنسرت‌ها، اجلاس جهانی هنر دینی و سازمان صدا و سیما به اجرای موسیقی پرداخت. '''«سایت روژی کورد»'''
سید خلیل عالی‌نژاد در اواسط دهه‌ی ۱۳۷۰، گروه بابا طاهر را تشکیل داد. اعضای گروه باباطاهر در اجلاس هنرهای دینی سال ۱۳۷۵، در تهران برنامه‌ای اجرا کردند که ویدئو آن به نام زمزمه‌ی قلندری به نفع خیریه کهریزک در اختیار علاقمندان قرار گرفت. سید خلیل چندین بار با این گروه در کنسرت‌ها، اجلاس جهانی هنر دینی و سازمان صدا و سیما به اجرای موسیقی پرداخت.<ref>[https://www.rojikurd.net/fa/%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%8C%D9%82%D8%A7%D8%AA%D9%84-%D8%AE%D9%84%DB%8C%D9%84-%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C%E2%80%8C/ دستگاه اطلاعاتی ایران، قاتل خلیل عالی‌نژاد - سایت روژی کورد]</ref>


=== '''ساخت''' ”'''تن تار'''” ===
=== '''ساخت''' ”'''تن تار'''” ===
تن تار نام ساز ابداعی سید خلیل عالی‌نژاد است. سازی که با وجود شخصیتی مستقل عرصه‌ی بین سه تار و تنبور را پُر می‌کند. ساز تن تار هنوز به ثبت ملی نرسیده ‌است. فریدون حقیقی در مورد قابلیت‌های ساز تن تار می‌گوید:
تن تار نام ساز ابداعی سید خلیل عالی‌نژاد است. سازی که با وجود شخصیتی مستقل عرصه‌ی بین سه تار و تنبور را پُر می‌کند. ساز تن تار هنوز به ثبت ملی نرسیده ‌است. فریدون حقیقی در مورد قابلیت‌های ساز تن تار می‌گوید:<blockquote>«تن تار سازی است بین تنبور و سه تار با قابلیت‌های خوبی در صدادهی. هرچند نمی‌توان درباره قابلیت‌های این ساز در زمانی کوتاه سخن گفت، اما خیلی تلاش کردیم این ساز را به ثبت ملی برسانیم؛ ثبتی که هیچگاه رخ نداد.»<ref name=":1" /> </blockquote>
 
«'''تن تار سازی است''' بین تنبور و سه تار با قابلیت‌های خوبی در صدادهی. هرچند نمی‌توان درباره قابلیت‌های این ساز در زمانی کوتاه سخن گفت، اما خیلی تلاش کردیم این ساز را به ثبت ملی برسانیم؛ ثبتی که هیچگاه رخ نداد.» '''«سایت یاریکورد»'''


== غزیمت به تهران ==
== غزیمت به تهران ==
استاد سید خلیل عالی‌نژاد در سال ۱۳۷۱، به خاطر این‌که استاد احمد عبادی وصیت کرده بود که سید خلیل در مراسم خاکسپاریش شرکت کند، عازم تهران شد و دیگر هیچ‌گاه به زادگاه و دیار خود بازنگشت. '''«سایت عرفان ایران»'''
استاد سید خلیل عالی‌نژاد در سال ۱۳۷۱، به خاطر این‌که استاد احمد عبادی وصیت کرده بود که سید خلیل در مراسم خاکسپاریش شرکت کند، عازم تهران شد و دیگر هیچ‌گاه به زادگاه و دیار خود بازنگشت.<ref name=":2">[https://erfaniran.wordpress.com/2012/07/27/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AF%D9%90-%D8%B4%D9%87%D9%8A%D8%AF-%D8%A2%D9%82%D8%A7-%D8%B3%D9%8A%D8%AF-%D8%AE%D9%84%D9%8A%D9%84%D9%90-%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%8A-%D9%86%DA%98%D8%A7%D8%AF/ استاد شهید آقا سید خلیل عالی‌نژاد - سایت عرفان ایران]</ref>


=== '''جشنواره موسیقی حماسی''' ===
=== '''جشنواره موسیقی حماسی''' ===
سید خلیل عالی‌نژاد در سال ۱۳۷۶، به جشنواره موسیقی حماسی رفت. او استاد و پیر مرادش درویش امیرحیاتی را هم‌راهی کرد؛ و به صحنه‌ی تالار اندیشه بُرد تا هنرش را ارائه بدهد. سید خلیل نیز در بخشی از برنامه مقام‌های سوار سوار، سماع رقم چهارم، جلوشاهی و خان امیری را اجرا کرد؛ و زیبایی کارش در آن بود که ماهور ایلامی و عالی‌مکان را برای نخستین بار نمایش داد که مورد تشویق تماشاگران قرار گرفت. '''«سایت هفت هنر»'''
سید خلیل عالی‌نژاد در سال ۱۳۷۶، به جشنواره موسیقی حماسی رفت. او استاد و پیر مرادش درویش امیرحیاتی را هم‌راهی کرد؛ و به صحنه‌ی تالار اندیشه بُرد تا هنرش را ارائه بدهد. سید خلیل نیز در بخشی از برنامه مقام‌های سوار سوار، سماع رقم چهارم، جلوشاهی و خان امیری را اجرا کرد؛ و زیبایی کارش در آن بود که ماهور ایلامی و عالی‌مکان را برای نخستین بار نمایش داد که مورد تشویق تماشاگران قرار گرفت.<ref name=":3">[http://art-seven.ir/?p=9562 زندگینامه و فعالیت هنری سید خلیل عالی‌نژاد - سایت هفت هنر]</ref>


استاد سید خلیل عالی‌نژاد چندین کنسرت در ایران و به ویژه در تهران به زبان‌های کُردی و فارسی اجرا کرد که مورد استقبال مردم قرار گرفت. '''«سایت آکا ایران»'''
استاد سید خلیل عالی‌نژاد چندین کنسرت در ایران و به ویژه در تهران به زبان‌های کُردی و فارسی اجرا کرد که مورد استقبال مردم قرار گرفت.<ref name=":4">[http://biografiaka.akairan.com/biography/superstar/2015111813153.html چهره بی‌همتای موسیقی، سید خلیل عالی‌نژاد - سایت آکا ایران]</ref>


== علایق شخصی ==
== علایق شخصی ==
استاد سید خلیل عالی‌نژاد علاوه بر موسیقی، دارای خط زیبایی بود و به ورزش كوه‌نوردی و كاراته نیز علاقه‌مند بود. وی  به فلسفه، ادبیات و نجوم احاطه كامل داشت. '''«آرشیو موسیقی ملی ایران»'''
استاد سید خلیل عالی‌نژاد علاوه بر موسیقی، دارای خط زیبایی بود و به ورزش كوه‌نوردی و كاراته نیز علاقه‌مند بود. وی  به فلسفه، ادبیات و نجوم احاطه كامل داشت.<ref name=":0" />


=== '''سرودن شعر''' ===
=== '''سرودن شعر''' ===
خط ۸۲: خط ۸۰:
از مزارم سر زند گلبانگ عشق
از مزارم سر زند گلبانگ عشق


بعد مرگم گر ز من گیری سراغ- استاد عالی نژاد'''«آرشیو موسیقی ملی ایران»'''
بعد مرگم گر ز من گیری سراغ<ref name=":0" />
 
<nowiki>***</nowiki>


عاشقی در خون خود غلتیدن است
عاشقی در خون خود غلتیدن است
خط ۱۱۴: خط ۱۱۴:
بیقراری گفت یاران عاشقی
بیقراری گفت یاران عاشقی


در ره یاری به جان كوشیدن است «سیدخلیل»'''«سایت عرفان ایران»'''
در ره یاری به جان كوشیدن است<ref name=":2" />


== آثار ==
== آثار ==
خط ۱۳۷: خط ۱۳۷:
رساله یاری که گزیده‌ای از دفتر احکام سرانجام است.  
رساله یاری که گزیده‌ای از دفتر احکام سرانجام است.  


ترجمه و تفسیر دقیق کلام‌هایی مانند بخشی از کلام حضرت شیخ امیر و کلام حضرت تیمور بانیاران، مقابله نسخ ترجمه و کتابت کلام حضرت خان الماس. '''«سایت دُهُلچی»'''
ترجمه و تفسیر دقیق کلام‌هایی مانند بخشی از کلام حضرت شیخ امیر و کلام حضرت تیمور بانیاران، مقابله نسخ ترجمه و کتابت کلام حضرت خان الماس.<ref>[http://doholchi.com/1390/11/%D8%B3%DB%8C%D8%AF-%D8%AE%D9%84%DB%8C%D9%84-%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C%E2%80%8C-%D9%86%DA%98%D8%A7%D8%AF/ سید خلیل عالی‌نژاد - سایت دُهُلچی]</ref>


=== '''تدوین تقویم کُردی''' ===
=== '''تدوین تقویم کُردی''' ===
تقویم کردی گرمسیری سلطانی، تقویمی است که سید خلیل عالی‌نژاد تنظیم و تکمیل کرد. وی تحقیقات بسیار زیادی در حوزه‌ی کتاب‌های قدیمی، تقویم کردی و متون کهن یارستان انجام داده بود. سید خلیل عالی‌نژاد حدوداً ۱۰ سال از عمر خودش را صرف تحقیق حول نجوم و گاه‌شماری کُردی که مناسب نیاز جماعت یارسان بود، کرد. نتیجه این تحقیقات ارائه‌ی تقویم کردی گرمسیری سلطانی است که پس از تأیید آن از طرف مؤسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران، هر چند سال یک‌بار در تعداد محدود و اندکی به چاپ می‌رسد. ارائه این تقویم سبب شد تا خیلی از مشکلات جماعت اهل حق یارسان به ویژه در ارتباط با زمان فریضه روزه برطرف گردد. '''«سایت یاریکورد»'''
تقویم کردی گرمسیری سلطانی، تقویمی است که سید خلیل عالی‌نژاد تنظیم و تکمیل کرد. وی تحقیقات بسیار زیادی در حوزه‌ی کتاب‌های قدیمی، تقویم کردی و متون کهن یارستان انجام داده بود. سید خلیل عالی‌نژاد حدوداً ۱۰ سال از عمر خودش را صرف تحقیق حول نجوم و گاه‌شماری کُردی که مناسب نیاز جماعت یارسان بود، کرد. نتیجه این تحقیقات ارائه‌ی تقویم کردی گرمسیری سلطانی است که پس از تأیید آن از طرف مؤسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران، هر چند سال یک‌بار در تعداد محدود و اندکی به چاپ می‌رسد. ارائه این تقویم سبب شد تا خیلی از مشکلات جماعت اهل حق یارسان به ویژه در ارتباط با زمان فریضه روزه برطرف گردد.<ref name=":1" />


== عزیمت به سوئد ==
== عزیمت به سوئد ==
سید خلیل عالی‌نژاد در سال ۱۳۷۹، از سوئد دعوتنامه‌ای برای آموزش تنبور دریافت کرد. وی برای شش ماه به سوئد رفت؛ و یک سال نیز اقامتش را تمدید کرد. '''«سایت هفت هنر»'''
سید خلیل عالی‌نژاد در سال ۱۳۷۹، از سوئد دعوتنامه‌ای برای آموزش تنبور دریافت کرد. وی برای شش ماه به سوئد رفت؛ و یک سال نیز اقامتش را تمدید کرد.<ref name=":3" />


سید خلیل عالی‌نژاد تصمیم داشت به نهادهای بین‌المللی برای فشارهای داخلی که بر روی ایشان و هم‌کیشان خود از طرف نظام جمهوری اسلامی بود، شکایت کند. او قرار بود چند روز دیگر با شبکه تلویزیونی رسمی فرانسه مصابحه کند؛ و جنایات رژیم ایران را افشا کند. سید خلیل همین تصمیم را نیز علنی کرده بود. '''«سایت عرفان ایران»'''
سید خلیل عالی‌نژاد تصمیم داشت به نهادهای بین‌المللی برای فشارهای داخلی که بر روی ایشان و هم‌کیشان خود از طرف نظام جمهوری اسلامی بود، شکایت کند. او قرار بود چند روز دیگر با شبکه تلویزیونی رسمی فرانسه مصابحه کند؛ و جنایات رژیم ایران را افشا کند. سید خلیل همین تصمیم را نیز علنی کرده بود.<ref name=":2" />


== درگذشت ==
== درگذشت ==
سید خلیل عالی‌نژاد سرانجام در شهر گوتنبرگ سوئد و تنها چند هفته پیش از بازگشتن به ایران در  سن ۴۴ سالگی در روز یکشنبه ۲۷ آبان‌ماه ۱۳۸۰، که مصادف بود با ماه رمضان با ضربات ناجوان‌مردانه کارد جان‌ باخت؛ و پیکرش را نیز به آتش کشیدند. هنگامی که خبر کشته شدن سید خلیل منتشر شد، به خاطر جایگاه معنوی و محبوبیت او، اهمّ اخبار تلویزیون و مطبوعات شهر گوتنبرگ به این خبر مهم اختصاص داده شد. پیکر او در روز ۱۴ آذرماه ۱۳۸۰، مصادف با ۲۱ ماه رمضان، در تهران مقابل تالار وحدت تشییع شد و سپس به زادگاهش در شهرستان صحنه منتقل گردید؛ و در حجره‌ی خانوادگی در کنار پدرش به خاک سپرده شد. '''«سایت یاریکورد»'''
سید خلیل عالی‌نژاد سرانجام در شهر گوتنبرگ سوئد و تنها چند هفته پیش از بازگشتن به ایران در  سن ۴۴ سالگی در روز یکشنبه ۲۷ آبان‌ماه ۱۳۸۰، که مصادف بود با ماه رمضان با ضربات ناجوان‌مردانه کارد جان‌ باخت؛ و پیکرش را نیز به آتش کشیدند. هنگامی که خبر کشته شدن سید خلیل منتشر شد، به خاطر جایگاه معنوی و محبوبیت او، اهمّ اخبار تلویزیون و مطبوعات شهر گوتنبرگ به این خبر مهم اختصاص داده شد. پیکر او در روز ۱۴ آذرماه ۱۳۸۰، مصادف با ۲۱ ماه رمضان، در تهران مقابل تالار وحدت تشییع شد و سپس به زادگاهش در شهرستان صحنه منتقل گردید؛ و در حجره‌ی خانوادگی در کنار پدرش به خاک سپرده شد.<ref name=":1" />


پس از مرگ سید خلیل آشکار گردید که او هزینه‌ی چندین فرد را از کودکی تا مرحله دانشگاه و هم‌چنین چندین خانواده‌ی کم درآمد را بر عهده گرفته بود. '''«سایت آکا ایران»'''
پس از مرگ سید خلیل آشکار گردید که او هزینه‌ی چندین فرد را از کودکی تا مرحله دانشگاه و هم‌چنین چندین خانواده‌ی کم درآمد را بر عهده گرفته بود.<ref name=":4" />


=== '''سرکوب دگراندیشان''' ===
=== '''سرکوب دگراندیشان''' ===
گروهی از دگراندیشان و پیروان سایر ادیان، آسیب‌های زیادی از نظام جمهوری اسلامی و حکومت ولایت فقیه دیده‌اند؛ و به خاطر همین دگراندیش بودن، مورد سرکوب حکومت قرار گرفتند. در واقع کسانی که اندیشه‌ای خلاف چهارچوب تعریف شده‌ی ولایت فقیه داشته باشند، با شرایط بسیار دشواری مواجه خواهند شد. '''«سایت حقوق بشر ایران»'''
گروهی از دگراندیشان و پیروان سایر ادیان، آسیب‌های زیادی از نظام جمهوری اسلامی و حکومت ولایت فقیه دیده‌اند؛ و به خاطر همین دگراندیش بودن، مورد سرکوب حکومت قرار گرفتند. در واقع کسانی که اندیشه‌ای خلاف چهارچوب تعریف شده‌ی ولایت فقیه داشته باشند، با شرایط بسیار دشواری مواجه خواهند شد.<ref name=":5">[https://humanrightsinir.org/%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D9%82%D8%AA%D9%84-%D8%AE%D9%84%DB%8C%D9%84-%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C%D9%86%DA%98%D8%A7%D8%AF%D8%8C-%D9%87%D9%86%D8%B1%D9%85%D9%86%D8%AF-%DA%A9%D8%B1%D8%AF-%D8%A2%D8%A6/ بررسی قتل خلیل عالی‌نژاد - سایت حقوق بشر ایران]</ref>


=== '''وزارت اطلاعات عامل قتل''' ===
=== '''وزارت اطلاعات عامل قتل''' ===
سید خلیل عالی‌نژاد یکی از آن دگراندیشان بود که توسط '''وزارت اطلاعات''' به صورت مرموزی به قتل رسید. او در جنوب گوتنبرگ سوئد زندگی می‌کرد. پس از گذشت سال‌ها از قتل وی، پلیس سوئد موفق به دستگیری قاتل نشد. هرچند که یک مرد ۳۳ ساله و یک زن ۳۴ ساله مظنون به قتل سید خلیل عالی‌نژاد دستگیر شدند، اما دادگاه مدارک را کافی ندانست و آن دو فرد نیز تبرئه و آزاد شدند. فرخ قهرمانی رئیس کمیته‌ی پیگیری قتل سید خلیل عالی‌نژاد می‌گوید: <blockquote>«ما اطلاعات مربوطه را به پلیس ارائه کرده‌ایم اما پلیس پاسخی به ما نمی‌دهد. پلیس خیلی‌ چیزها را می‌داند اما آن‌ها را اعلام نمی‌‌کند. خلیل عالی‌‌نژاد به وسیله رژیم ایران کشته شده است. عالی‌‌نژاد یک رهبر پر نفوذ  اهل حق ”آئین یارسان” بود که از اسلام روی گردانده بود و به همین خاطر توسط رژیم جمهوری اسلامی ترور شد. من برگه‌های بازجویی از او  توسط  پلیس مخفی‌ ایران ”وزارت اطلاعات” را دیده‌ام . خلیل عالی‌نژاد نقش برجسته‌ای را  در این جنبش ایفا می‌‌کرد و به دلیل این‌که به مرگ تهدید شده بود به سوئد گریخت...»</blockquote>پرهام قهرمانی دانشجوی حقوق نیز در این رابطه گفت: <blockquote>«پلیس سوئد نمی‌خواهد این واقعیت را بپذیرد که رژیم ایران مسئول این قتل است، آنگاه چه می‌خواهند انجام دهند؟ اثبات این مسأله برای رابطه سوئد و ایران  به نظر نمی‌رسد چیز خوبی‌  باشد.» '''«سایت حقوق بشر ایران»'''</blockquote>فعالان سیاسی که بر روی ترورهای خارج از کشور نظام جمهوری اسلامی ایران کار و تحقیق می‌‌کنند، براساس اطلاعاتی که به دست آورده‌اند افشا کردند که سید خلیل عالی‌نژاد موسیقی‌دان معروف کُرد یارسان توسط فردی به نام اشکان مؤید عابد و به دستور مستقیم وزارت اطلاعات رژیم اسلامی ایران در سوئد به قتل رسیده و خانه‌اش نیز به آتش کشیده شده است. مطابق تحقیقات، فرد مذبور ماه‌ها سید خلیل عالی‌نژاد را زیر نظر داشته بود؛ و به شیوه‌های مختلفی‌ به او نزدیک شده و با او طرح دوستی‌ ریخته بود. اشکان مؤید عابد دست کم سه بار با مأموران وزارت اطلاعات رژیم ایران در شرق اروپا دیدار کرده بود؛ و در یک حساب شخصی‌ او  در یک کشور اروپایی مبلغی بالغ بر ۲ میلیون یورو وجود داشت  که بر اساس تحقیقات پول‌ها از حساب شخصی‌ به نام اکبر مهرپور از هندوستان به حساب وی واریز شده است. از طرفی هم دولت هند به پلیس کشور سوئد گفته است که اکبر مهرپور با پاسپورت دیپلماتیک رژیم جمهوری اسلامی ایران وارد هند شده است. '''«سایت یارسان»'''
سید خلیل عالی‌نژاد یکی از آن دگراندیشان بود که توسط '''[[وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی|وزارت اطلاعات]]''' به صورت مرموزی به قتل رسید. او در جنوب گوتنبرگ سوئد زندگی می‌کرد. پس از گذشت سال‌ها از قتل وی، پلیس سوئد موفق به دستگیری قاتل نشد. هرچند که یک مرد ۳۳ ساله و یک زن ۳۴ ساله مظنون به قتل سید خلیل عالی‌نژاد دستگیر شدند، اما دادگاه مدارک را کافی ندانست و آن دو فرد نیز تبرئه و آزاد شدند. فرخ قهرمانی رئیس کمیته‌ی پیگیری قتل سید خلیل عالی‌نژاد می‌گوید: <blockquote>«ما اطلاعات مربوطه را به پلیس ارائه کرده‌ایم اما پلیس پاسخی به ما نمی‌دهد. پلیس خیلی‌ چیزها را می‌داند اما آن‌ها را اعلام نمی‌‌کند. خلیل عالی‌‌نژاد به وسیله رژیم ایران کشته شده است. عالی‌‌نژاد یک رهبر پر نفوذ  اهل حق ”آئین یارسان” بود که از اسلام روی گردانده بود و به همین خاطر توسط رژیم جمهوری اسلامی ترور شد. من برگه‌های بازجویی از او  توسط  پلیس مخفی‌ ایران ”وزارت اطلاعات” را دیده‌ام . خلیل عالی‌نژاد نقش برجسته‌ای را  در این جنبش ایفا می‌‌کرد و به دلیل این‌که به مرگ تهدید شده بود به سوئد گریخت...»</blockquote>پرهام قهرمانی دانشجوی حقوق نیز در این رابطه گفت: <blockquote>«پلیس سوئد نمی‌خواهد این واقعیت را بپذیرد که رژیم ایران مسئول این قتل است، آنگاه چه می‌خواهند انجام دهند؟ اثبات این مسأله برای رابطه سوئد و ایران  به نظر نمی‌رسد چیز خوبی‌  باشد.»<ref name=":5" /> </blockquote>فعالان سیاسی که بر روی ترورهای خارج از کشور نظام جمهوری اسلامی ایران کار و تحقیق می‌‌کنند، براساس اطلاعاتی که به دست آورده‌اند افشا کردند که سید خلیل عالی‌نژاد موسیقی‌دان معروف کُرد یارسان توسط فردی به نام اشکان مؤید عابد و به دستور مستقیم وزارت اطلاعات رژیم اسلامی ایران در سوئد به قتل رسیده و خانه‌اش نیز به آتش کشیده شده است. مطابق تحقیقات، فرد مذبور ماه‌ها سید خلیل عالی‌نژاد را زیر نظر داشته بود؛ و به شیوه‌های مختلفی‌ به او نزدیک شده و با او طرح دوستی‌ ریخته بود. اشکان مؤید عابد دست کم سه بار با مأموران وزارت اطلاعات رژیم ایران در شرق اروپا دیدار کرده بود؛ و در یک حساب شخصی‌ او  در یک کشور اروپایی مبلغی بالغ بر ۲ میلیون یورو وجود داشت  که بر اساس تحقیقات پول‌ها از حساب شخصی‌ به نام اکبر مهرپور از هندوستان به حساب وی واریز شده است. از طرفی هم دولت هند به پلیس کشور سوئد گفته است که اکبر مهرپور با پاسپورت دیپلماتیک رژیم جمهوری اسلامی ایران وارد هند شده است.<ref>[https://yarsanvoice.wordpress.com/2017/11/22/%d9%88%d8%b2%d8%a7%d8%b1%d8%aa-%d8%a7%d8%b7%d9%84%d8%a7%d8%b9%d8%a7%d8%aa-%d8%a7%db%8c%d8%b1%d8%a7%d9%86%d8%8c%d9%82%d8%a7%d8%aa%d9%84-%d8%ae%d9%84%db%8c%d9%84-%d8%b9%d8%a7%d9%84%db%8c%e2%80%8c-%d9%86/ وزارت اطلاعات ایران، قاتل خلیل عالی‌نژاد - سایت یارسان]</ref>


=== '''تظاهرات در سوئد''' ===
=== '''تظاهرات در سوئد''' ===
بسیاری ایرانیان مقیم سوئد به خاطر قتل سید خلیل عالی‌نژاد، اقدام به تظاهرات کردند؛ و به روند پی‌گیری قتل سید خلیل معترض شدند. معترضان در تظاهرات می‌گفتند که سید خلیل عالی‌نژاد پیش از آتش‌سوزی در منزلش به قتل رسیده بود، ولی پلیس سوئد مدارک و شواهد به‌دست آمده را مخفی‌ نگه داشته است؛ و آن‌ها را افشا و برای عموم علنی نکرده است. دادیار پرونده‌ی قتل سید خلیل عالی‌نژاد فردی به نام کارل برگستروم بود. او به دلیل این‌که تهدید شده بود، در رابطه با قتل سید خلیل پیش از آتش‌سوزی هیچ اظهار نظری نکرد. '''«سایت حقوق بشر ایران»'''
بسیاری ایرانیان مقیم سوئد به خاطر قتل سید خلیل عالی‌نژاد، اقدام به تظاهرات کردند؛ و به روند پی‌گیری قتل سید خلیل معترض شدند. معترضان در تظاهرات می‌گفتند که سید خلیل عالی‌نژاد پیش از آتش‌سوزی در منزلش به قتل رسیده بود، ولی پلیس سوئد مدارک و شواهد به‌دست آمده را مخفی‌ نگه داشته است؛ و آن‌ها را افشا و برای عموم علنی نکرده است. دادیار پرونده‌ی قتل سید خلیل عالی‌نژاد فردی به نام کارل برگستروم بود. او به دلیل این‌که تهدید شده بود، در رابطه با قتل سید خلیل پیش از آتش‌سوزی هیچ اظهار نظری نکرد.<ref name=":5" />


== سید خلیل از زبان دیگران ==
== سید خلیل از زبان دیگران ==
ایرج حق‌دوست که یکی از شاگردان استاد سید خلیل عالی‌نژاد بود، در وصف او می‌گوید:<blockquote>«بنده ۱۵ سال شاگرد ایشان بوده‌ام و خاطرات زیادی با ایشان دارم. نكته‌ای كه زیاد مورد توجه این‌جانب می‌باشد، عرفان و خودسازی استاد بود. وی مردم را همواره عملاً و زباناً به سوی نور و حقیقت و خداپرستی دعوت می‌كرد؛ و بسیار متواضع بود. استاد به تحقیق و سیاحت علاقه زیادی داشتند و به كشورهای مختلفی از جمله ژاپن، سوئد، چین سفر كرد. اوج خودسازی استاد این بود كه در سال ۶ ماه آن را روزه بود؛ و به خودسازی و تهذیب نفس مشغول و هنگامی كه فوت كردند ۱۲۱ روز بود كه روزه بود...» '''«آرشیو موسیقی ملی ایران»'''</blockquote>فریدون حقیقی سازنده‌ی سازهای ایرانی که یکی از دوستان نزدیک و قدیمی سید خلیل عالی‌نژاد است، می‌گوید: <blockquote>«سیدخلیل را خیلی‌ها نشناختند. اما کسانی که از نزدیک با وی آشنا بودند، می‌دانند که او علاوه بر هنر به اخلاق و عرفان تا چه اندازه پای بند بود… سید خلیل به بالاترین هنر یعنی عشق اعتقاد داشت؛ و بر همان اساس هم عمل می‌کرد. سید خلیل عالی‌نژاد بر این باور بود که وقتی هنر برای عشق به خدا نباشد به صنعت تبدیل می‌شود. آهنگ‌های که وی ساخته است نشان می‌دهد که تمامی آثار او نشأت گرفته از عشق هستند. '''«سایت یاریکورد»'''</blockquote>بهزاد خالوندی آهنگ‌ساز معروف کرمانشاه در وصف آقای سید خلیل عالی‌نژاد می‌گوید:<blockquote>«دوستداران موسیقی عرفانی هیچگاه کوچ زودهنگام و تراژیک سید خلیل عالی‌نژاد اسطوره موسیقی عرفانی کرمانشاه را از یاد نمی‌برند. نابغه‌ای که خیلی زود از میان جامعه هنری رفت و افسوس بسیاری را برای اهل هنر و دوستداران موسیقی بر جای گذاشت. عالی‌نژاد بی‌گمان یکی از برجسته‌ترین هنرمندان فعال در عرصه موسیقی عرفانی ایران بود که در طول زندگی کوتاه هنری اما پُربار خود توانست اثرات بسیار عمیقی را بر موسیقی عرفانی برجای بگذارد. او در موسیقی تنبور غرق شده و بدل به یکی از ستون‌های اصلی موسیقی عرفانی گشته بود، جایگاهی رشک برانگیز که البته مورد حسد بسیاری نیز بود...» '''«سایت یاریکورد»'''</blockquote>
ایرج حق‌دوست که یکی از شاگردان استاد سید خلیل عالی‌نژاد بود، در وصف او می‌گوید:<blockquote>«بنده ۱۵ سال شاگرد ایشان بوده‌ام و خاطرات زیادی با ایشان دارم. نكته‌ای كه زیاد مورد توجه این‌جانب می‌باشد، عرفان و خودسازی استاد بود. وی مردم را همواره عملاً و زباناً به سوی نور و حقیقت و خداپرستی دعوت می‌كرد؛ و بسیار متواضع بود. استاد به تحقیق و سیاحت علاقه زیادی داشتند و به كشورهای مختلفی از جمله ژاپن، سوئد، چین سفر كرد. اوج خودسازی استاد این بود كه در سال ۶ ماه آن را روزه بود؛ و به خودسازی و تهذیب نفس مشغول و هنگامی كه فوت كردند ۱۲۱ روز بود كه روزه بود...»<ref name=":0" /> </blockquote>فریدون حقیقی سازنده‌ی سازهای ایرانی که یکی از دوستان نزدیک و قدیمی سید خلیل عالی‌نژاد است، می‌گوید: <blockquote>«سیدخلیل را خیلی‌ها نشناختند. اما کسانی که از نزدیک با وی آشنا بودند، می‌دانند که او علاوه بر هنر به اخلاق و عرفان تا چه اندازه پای بند بود… سید خلیل به بالاترین هنر یعنی عشق اعتقاد داشت؛ و بر همان اساس هم عمل می‌کرد. سید خلیل عالی‌نژاد بر این باور بود که وقتی هنر برای عشق به خدا نباشد به صنعت تبدیل می‌شود. آهنگ‌های که وی ساخته است نشان می‌دهد که تمامی آثار او نشأت گرفته از عشق هستند.<ref name=":1" /> </blockquote>بهزاد خالوندی آهنگ‌ساز معروف کرمانشاه در وصف آقای سید خلیل عالی‌نژاد می‌گوید:<blockquote>«دوستداران موسیقی عرفانی هیچگاه کوچ زودهنگام و تراژیک سید خلیل عالی‌نژاد اسطوره موسیقی عرفانی کرمانشاه را از یاد نمی‌برند. نابغه‌ای که خیلی زود از میان جامعه هنری رفت و افسوس بسیاری را برای اهل هنر و دوستداران موسیقی بر جای گذاشت. عالی‌نژاد بی‌گمان یکی از برجسته‌ترین هنرمندان فعال در عرصه موسیقی عرفانی ایران بود که در طول زندگی کوتاه هنری اما پُربار خود توانست اثرات بسیار عمیقی را بر موسیقی عرفانی برجای بگذارد. او در موسیقی تنبور غرق شده و بدل به یکی از ستون‌های اصلی موسیقی عرفانی گشته بود، جایگاهی رشک برانگیز که البته مورد حسد بسیاری نیز بود...»<ref name=":1" /> </blockquote>
 
== منابع: ==