مسعود میرزا ظل‌السلطان: تفاوت میان نسخه‌ها

مسعود میرزا ظل‌السلطان (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۰ آوریل ۲۰۱۸، ساعت ۲۱:۲۳

۶٬۴۵۹ بایت اضافه‌شده ، ‏۱۰ آوریل ۲۰۱۸

بدون خلاصۀ ویرایش

اکباتان90

۱٬۰۴۴

ویرایش

@@ خط ۱۷: / خط ۱۷: @@
 ==== مظفرالدین شاه قاجار ====
+(۱۵ دی ۱۲۲۸، تبریز ـ ۱۲ تیر ۱۲۹۷، اصفهان)
+سلطان مسعود میرزا در 20 صفر 1266 (1229 شمسی) در تبريز متولد شد. پدر او ناصرالدين شاه و مادرش عفت السطنه از زنان صيغه شاه و دختر رضاقلی بيگ، غلام پيشخدمت بهمن ميرزا برادر اعيانی محمد شاه، بودبه خاطر آنکه از مادری غیر قاجار زاده‌ شده‌بود به جای او مظفرالدین‌میرزا به ولیعهدی انتخاب شد.<ref>مؤسسه نگین هشت بهشت - [https://neginesf.wordpress.com/2010/01/27/131/180px-zellesoltan/ گزارش مختصری از جنایات فرهنگی ظل السلطان دراصفهان » سلطان مسعود میرزا ملقب به ظل السلطان]
+</ref>
+به دو چیز شناخته می‌شود؛ ظلم و ستمی که در طول زمامداری 34 ساله خود بر مردم روا داشت و دیگر تخریب گسترده بناها و آثار تاریخی برجسته برجا مانده از دوران صفویه.<ref>کوکا - [http://www.coca.ir/interesting-pictures-zalo-al-sultan-son-naseredin-shah/ عکس های جالب از ظل السلطان ظالم، پسر ناصرالدین شاه]</ref>
  سلطان مسعود میرزا، فرزند ارشد ناصرالدین شاه و سه سال بزرگتر از مظفرالدین شاه بود ولی چون مادرش از خاندان قاجاریه نبود، به ولایتعهدی منصوب نگشت. مادرش عفت السلطنه دختر رضاقلی بیک غلام پیشخدمت بهمن میرزا بود.
@@ خط ۴۰: / خط ۴۷: @@
   چندی که رقابت بین روسها و انگلیسیها زیاد شد و انگلیسیها توانستند در این مسئله بر روسها پیشی گیرند، با این وجود روسها، انگلیسیها را راضی کردند بر عزل ظل السلطان از حکومتهای در دست خود، و انگلیسیها نیز با این مسئله موافقت کردند، لذا طی مراسمی شاه او را به پایتخت دعوت کرد و از تمام حکومتهای بلاد معزول و حکومتش منحصر به اصفهان شد، ولی در سال 1307 ه. ق دوبار با دادن پیش کشهایی به شاه توانست حکومت یزد و عراق و گلپایگان را به دست آورد و مانند سابق نائب الحکومه هایی را با تعهدات و قراردادهایی مخصوص به محلهای مزبور گسیل داشت تا آنچه را در این راه خرج کرده از مردم چپاول کنند، سال 1309 ه. ق حکومت عراق (اراک) از وی گرفته شد و به جای آن، حکومت خوانسار و محلات به او واگذار گردید.<ref name=":2" />
+دوران حکومت ظل السلطان در اصفهان، به قلع و قمع مخالفان و سرکوب شورشهاي محلي و داخلي و يا افزون بر داراييهاي کلان، از طريق دست‌اندازي بر اموال مردم مي گذشت و از آنجا که مملکت داري جايي در ذهنيت قاجار نداشت، اغلب اوقات را به شکار و بلوک گردي و خوشگذراني سپري مي کرد. با اين حال، نبايد از نظر دور داشت که تشکيل قشون منظم، تأسيس روزنامه فرهنگ، افتتاح مدرسه همايوني به سبک جديد و مدرسه نظامي براي تعليم داوطلبان قشون، از جمله اقدامات ظل السلطان در اصفهان است.<ref>موسسه مطالعات ایران - [http://iichs.org/index.asp?img_cat=39&img_type=0 مسعود ميرزا ظل السلطان] </ref>
 == تخریب بناها ==
@@ خط ۴۵: / خط ۵۴: @@
 [[پرونده:ظل السلطان بیش از ۵۰ بنا و اثر تاریخی مربوط به عصر صفوی را در اصفهان تخریب کرد.jpg|بندانگشتی|ظل السلطان بیش از ۵۰ بنا و اثر تاریخی مربوط به عصر صفوی را در اصفهان تخریب کرد]]
 گرچه ظل السلطان فضای رعب و خفقان در اصفهان حاکم کرده بود اما در ۲۱ محرم ۱۳۲۵ هنگامی که ظل السلطان برای تاج گذاری محمدعلی شاه به تهران رفته بود مردم اصفهان در اقدامی اعتراضی بازارها را بستند و در میدان نقش جهان تحصن کردند. خواسته آنها یک چیز بود؛ عزل ظل السلطان پس از ۳۴ سال. این اعتراضات دو هفته به طول انجامید و در این مدت صدها تلگراف به تهران زده شد تا اینکه محمد علی شاه وی را از حکومت اصفهان عزل و نظام السلطنه را جانشین وی کرد. مسعود میرزا در اواخر عمر مدتی را در اروپا گذراند تا این که پس از دچار شدن به اختلال حواس در دهم تیر ماه ۱۲۹۷ شمسی در حدود هفتاد سالگی از دنیا رفت.<ref name=":1" />
+تنها برخی از جنایات وی در قبال تخریب بناهای عمدتاً صفوی اصفهان به شرح زیر است :
+۱٫ باغ و قصر سعادت آباد
+۲٫ عمارت هفت دست
+۳٫ قصر نمکدان
+۴٫ آئینه خانه
+۵٫ بهشت برین
+۶٫ بهشت آئین
+۷٫ انگورستان
+۸٫ بادامستان
+۹٫ نارنجستان
+۱۰٫کلاه فرنگی
+۱۱٫ باغ تخت
+۱۲٫ باغ آلبالو
+۱۳٫ باغ طاووس
+۱۴٫ عمارت و باغ نقش جهان
+۱۵٫ باغ فتح آباد
+۱۶٫ گلدسته
+۱۷٫ تالار اشرف
+۱۸٫ عمارت خورشید
+۱۹٫ سرپوشیده
+۲۰٫ عمارت خسروخانی
+۲۱٫ باغ زرشک
+۲۲٫ باغ چرخاب
+۲۳٫ باغ محمود
+۲۴٫ باغ صفی میرزا
+۲۵٫ باغ قوشخانه
+۲۶٫ باغ نظر
+۲۷٫ عمارت و سردر باغ هزارجریب
+۲۸٫ عمارت جهان نما
+۲۹٫ و….<ref>فیس بوک -  ‎‎[https://www.facebook.com/Zand.Lotfalikhan/posts/1181676691929414 تاریخ ایران با لطفعلیخان زند]</ref>
 == مشارکت در انقلاب مشروطه ایران ==
@@ خط ۷۲: / خط ۱۴۱: @@
 ==== کتاب "تاریخ سرگذشت مسعودی" ====
 ظل السلطان در این کتاب به نثری ساده و تاحدودی عامیانه خاطرات شکار، بلوک گردی، سفر به فرنگستان و یادداشت های شخصی خود را آورده است.<ref name=":0" />
+«تاریخ سرگذشت مسعودی»، خاطرات و سفرنامه مسعودمیرزا ظل السلطان (فرزند ناصرالدین شاه) به روایت خود اوست. مسعود میرزا در سال 1323 این کتاب را به کمک فرزندش، اسماعیل میرزا، تدوین کرد. وی بخش مهمی از کتاب را تقریر کرده و اسماعیل میرزا نوشته و بخش دیگر را از روزنامه شکارهای خود نقل کرده است.
+این کتاب دارای دو بخش است؛ شرح مسافرت‌های مسعود میرزا به مناطق مختلف ایران در شش باب و شرح سفر او به فرنگستان که در خلال آن‌ها اطلاعات دیگری هم آمده است. باب اول کتاب درباره تاریخ تولد و نسب و نژاد مسعودمیرزاست، طبق روایت او نسبِ خاندان قاجار به اشکانیان می‌رسد!
+باب دوم درباره سفر مسعود میرزا به مازندران و استرآباد است. مسعود میرزا سیزده ساله بود که پدرش او را حاکم آن‌جا کرد. وی در شرح سفر خود، به وقایع مهم دوره سلطنت پدرش اشاره می‌کند. باب سوم، شرح سفر او به فارس است که ضمن آن، وقایع تاریخی، موقعیت جغرافیایی، شرح بلوکات و افواج و ایلات آن منطقه و نحوه جمع‌آوری مالیات و خرج کردن آن بیان شده است.
+باب چهارم، سفرنامه اصفهان است که در این باب نیز مطالب تاریخی و جغرافیایی منطقه ذکر شده است. باب پنجم شرح سفر مسعود میرزا به عراق عجم (اراک ) است. باب ششم به شرح سفر بروجرد و لرستان اختصاص دارد و ضمن آن به برخی  مسایل مانند شورش ایلات لر، شورش افغان‌ها نیز پرداخته شده است. همچنین شرح کتاب‌هایی که به همت او ترجمه شده نیز در این باب آمده است. وی در پایان این باب مطالبی درباره شکارهای خود آورده و درباره نام حیوانات مختلف توضیحاتی درباره آن حیوان داده است.
+بخش دوم کتاب، سفرنامه فرنگستان است. این سفر در 1323 از بندر انزلی آغاز شده است. مطالب این بخش مشتمل است بر مشاهدات نویسنده از روسیه، اتریش ، آلمان و فرانسه و مطالبی درباره کشتار یهودیان و درگیری ارامنه و مسلمانان در بادکوبه.<ref>مرکز دایرة المعارف بزرگ اسلامی - [https://www.cgie.org.ir/fa/news/13096 نگاهی به«تاریخ سرگذشت مسعودی» خاطرات و سفرنامه ظل‌السلطان]</ref>
 == جستارهای وابسته ==