۷٬۳۴۸
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۷۲: | خط ۷۲: | ||
| پانویس = | | پانویس = | ||
}} | }} | ||
'''شعبان جعفری''' ، معروف به '''شعبان بیمخ''' (زاده فروردینماه ۱۳۰۰، تهران – درگذشته ۲۸ مرداد ۱۳۸۵، کالیفرنیا، آمریکا)، یکی از بازیگران کودتای ۲۸ مرداد سال ۱۳۳۲ علیه دولت دکتر محمد مصدق بود. شعبان جعفری در میان لاتها و محلهگردانهای آن زمان به شعبان بیمخ و شعبان درخونگاه شهرت داشت. لمپنیسم سیاسی جریانی است که اغلب دیکتاتورها به کمک آن به مقابله با آزادیخواهان میپردازند. این پدیده در تاریخ اغلب کشورها شاهدان مثال بسیاری دارد. در ایران نیز هم پیش از انقلاب و هم پس از انقلاب از لاتهای حامی حاکمیت برای سرکوب استفاده | '''شعبان جعفری''' ، معروف به '''شعبان بیمخ''' (زاده فروردینماه ۱۳۰۰، تهران – درگذشته ۲۸ مرداد ۱۳۸۵، کالیفرنیا، آمریکا)، یکی از بازیگران کودتای ۲۸ مرداد سال ۱۳۳۲ علیه دولت دکتر محمد مصدق بود. شعبان جعفری در میان لاتها و محلهگردانهای آن زمان به شعبان بیمخ و شعبان درخونگاه شهرت داشت. لمپنیسم سیاسی جریانی است که اغلب دیکتاتورها به کمک آن به مقابله با آزادیخواهان میپردازند. این پدیده در تاریخ اغلب کشورها شاهدان مثال بسیاری دارد. در ایران نیز هم پیش از انقلاب و هم پس از انقلاب از لاتهای حامی حاکمیت برای سرکوب استفاده شده است. شعبان جعفری از حامیان محمدرضا شاه بود و همچنین خود را مرید آیتالله کاشانی میدانست. | ||
۸ ماه بعد از نخست وزیری مجدد مصدق پس از قیام ۳۰ تیر ۱۳۳۱، محمدرضا شاه [[محمدرضا پهلوی|'''محمدرضا شاه''']] اعلام نمود قصد دارد برای مسافرت از کشور خارج شود. در روز ۹ اسفند ۱۳۳۱ شعبان جعفری به همراه دستهای از لاتها و نوچههای خود، با تجمع در مقابل کاخ مرمر قصد داشتند دکتر مصدق را در هنگام خروج از کاخ به قتل برسانند. این عمل پیشاپیش توسط دربار هماهنگ شده و مبالغی برای انجام این کار پرداخت شده بود. دکتر مصدق به درخواست شاه برای خداحافظی به دیدار وی رفته بود. او هنگام خروج مورد حمله قرار گرفت اما با فداکاری محافظانش توانست از مهلکه بگریزد. با اینهمه شعبان جعفری و نوچههایش مجددا به مقابل خانه [[دکتر محمد مصدق|'''دکتر محمد مصدق''']] رفته و اقدام به شکستن در منزل او کردند که مصدق بار دیگر از طریق پشتبام توانست از خانه خارج شود.<ref>[https://www.asriran.com/fa/news/384791/9-%D8%A7%D8%B3%D9%81%D9%86%D8%AF-%D8%B3%D9%86%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%DB%8C-%D9%82%D8%AA%D9%84-%D9%85%D8%B5%D8%AF%D9%82-%D8%A8%D9%87-%D8%AC%D8%A7%DB%8C-%D8%B3%D9%81%D8%B1-%D8%B4%D8%A7%D9%87 9 اسفند؛ سناریوی قتل مصدق به جای سفر شاه]</ref> | |||
سرانجام در تاریخ ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ شعبان جعفری به عنوان مهرهای در پیشبرد یک کودتا بکار گرفته شد. این کودتا توسط سیا طراحی شد. پیش از آن اشرف پهلوی برای مقدمات آن به ایران آمد. از دیگر مهرههای این کودتا آیتالله کاشانی بود. در کودتای ۲۸ مرداد دکتر مصدق | سرانجام در تاریخ ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ شعبان جعفری به عنوان مهرهای در پیشبرد یک کودتا بکار گرفته شد. این کودتا توسط سیا طراحی شد. پیش از آن اشرف پهلوی برای مقدمات آن به ایران آمد. از دیگر مهرههای این کودتا آیتالله کاشانی بود. در کودتای ۲۸ مرداد دکتر مصدق دستگیر و از نخست وزیری خلع گردید. دکتر مصدق حامی یک حکومت مشروطه دموکراتیک بود که شاه در آن نقشی سمبلیک و نه اقدارگرا داشته باشد. | ||
در اسفند ۱۳۳۲، هنگامی که دکتر [[سیدحسین فاطمی|'''حسین فاطمی''']] همکار دکتر محمد مصدق دستگیر شد؛ شعبان جعفری مجددا با نوچههای خود به مقابل شهربانی رفت تا هنگام خروج او را به قتل برساند. | |||
در | ۶۰ سال بعد وزارت خارجه آمریکا بخاطر شرکت در این کودتا و سرنگونی کردن یک دولت ملی در ایران از مردم ایران عذرخواهی نمود و اسنادی را فاش کرد نشان میداد پولهای هنگفتی را به آیتالله کاشانی، شعبان جعفری و دیگر مهرههای این کودتا پرداخت کرده است. | ||
شعبان جعفری پس از [[انقلاب ضد سلطنتی|'''انقلاب''']] از ایران رفت و در آمریکا ساکن شد. شعبان جعفری در سن ۸۵ سالگی درست در روز ۲۸ مرداد، ۱۳۸۵، یعنی درست در سالگرد کودتای ۲۸ مرداد در شهر لسآنجلس درگذشت. | |||
== تحصیلات و دوران جوانی == | == تحصیلات و دوران جوانی == | ||
شعبان جعفری در سال ۱۳۰۰، در محله درخونگاه در منطقه سنگلج تهران زاده شد. وی پس از تحصیل کوتاه مدت در مدارسی مانند عنصری، بصیرت و اسلام، بهدلیل شرارت اخراج شد و | شعبان جعفری در سال ۱۳۰۰، در محله درخونگاه در منطقه سنگلج تهران زاده شد. وی پس از تحصیل کوتاه مدت در مدارسی مانند عنصری، بصیرت و اسلام، بهدلیل شرارت اخراج شد و تحصیل را رها کرد. او از همان دوران به شعبان بیمخ شهرت یافت. وی پس از ترک تحصیل به کارهای مختلفی روی آورد؛ اما در آنها نیز موفق نبود و بهخاطر علاقه زیاد، به ورزش باستانی روی آورد. | ||
شعبان جعفری که در محلهی خود، دستهای از اوباش را همراه خود کرده بود، در سن ۱۵ سالگی به خاطر شرارت به زندان افتاد. در سال ۱۳۱۹ بهخاطر اجباری بودن نظام وظیفه، به سربازی رفت و بهعلت فرار مکرر از خدمت سربازی، دوران دو سال سربازی او ۴ سال طول کشید. پس از ورود متفقین به ایران، شعبان جعفری از پادگان فرار کرد و دیگر برای ادامه خدمت سربازی نرفت و پس از مدتی به همراه یکی دیگر از کشتیگیران در میدان شاهپور، باشگاه ورزشی به نام باشگاه آهن، راه انداخت؛ سپس در مسابقات قهرمانی ورزشهای باستانی کشور سال ۱۳۲۲ به قهرمانی در رشتهی کباده و چرخ دست یافت. شعبان جعفری از سال ۱۳۲۶، با بر هم زدن نمایشی بهنام ''مردم'' ، به کارگردانی عبدالحسین نوشین در تئاتر فردوسی تهران، برای حاکمیت و دربار محبوب شد؛ و نهتنها به جرم ایجاد آشوب و اخلال در نظم عمومی زندانی نشد، بلکه با دریافت وجه دستی بنابر دستور ادارهی آگاهی، مدتی از تهران به شهرستان لاهیجان رفت؛ و در لاهیجان زورخانهای را اداره میکرد و پس از یک سال به تهران بازگشت.<ref name=":0">[https://www.samatak.com/cinema/biography/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%A8%DB%8C%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C-%D8%B4%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1%DB%8C-%D8%A8%DB%8C-%D9%85%D8%AE.html بیوگرافی شعبان جعفری - سایت سماتک]</ref> | شعبان جعفری که در محلهی خود، دستهای از اوباش را همراه خود کرده بود، در سن ۱۵ سالگی به خاطر شرارت به زندان افتاد. در سال ۱۳۱۹ بهخاطر اجباری بودن نظام وظیفه، به سربازی رفت و بهعلت فرار مکرر از خدمت سربازی، دوران دو سال سربازی او ۴ سال طول کشید. پس از ورود متفقین به ایران، شعبان جعفری از پادگان فرار کرد و دیگر برای ادامه خدمت سربازی نرفت و پس از مدتی به همراه یکی دیگر از کشتیگیران در میدان شاهپور، باشگاه ورزشی به نام باشگاه آهن، راه انداخت؛ سپس در مسابقات قهرمانی ورزشهای باستانی کشور سال ۱۳۲۲ به قهرمانی در رشتهی کباده و چرخ دست یافت. شعبان جعفری از سال ۱۳۲۶، با بر هم زدن نمایشی بهنام ''مردم'' ، به کارگردانی عبدالحسین نوشین در تئاتر فردوسی تهران، برای حاکمیت و دربار محبوب شد؛ و نهتنها به جرم ایجاد آشوب و اخلال در نظم عمومی زندانی نشد، بلکه با دریافت وجه دستی بنابر دستور ادارهی آگاهی، مدتی از تهران به شهرستان لاهیجان رفت؛ و در لاهیجان زورخانهای را اداره میکرد و پس از یک سال به تهران بازگشت.<ref name=":0">[https://www.samatak.com/cinema/biography/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%A8%DB%8C%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C-%D8%B4%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1%DB%8C-%D8%A8%DB%8C-%D9%85%D8%AE.html بیوگرافی شعبان جعفری - سایت سماتک]</ref> |