کاربر:Safa/3صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۹٬۳۱۷ بایت اضافه‌شده ،  ‏۴ نوامبر ۲۰۲۴
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
<noinclude>  
<noinclude>'''سیدابوالقاسم کاشانی،''' (زاده‌ی ۱۲۵۴ تهران درگذشت ۱۳۴۰ تهران)، فرزند سیدمصطفی کاشانی، روحانی مرجع 
{{جعبه زندگینامه
{{جعبه زندگینامه
| اندازه جعبه      =
| اندازه جعبه      =
خط ۷۷: خط ۷۷:
}}
}}


'''اویگن برتولت فریدریش برشت،''' (Eugen Berthold Friedrich Brecht) زاده‌ی دهم فوریه ۱۸۹۸ در آگسبورگ آلمان، نویسنده‌ی انقلابی چپ، نخستین تلاش‌های ادبی وی به‌صورت شعر و نمایشنامه در سال‌های تحصیل در دبیرستان و پانزده‌سالگی بود. برشت در سال ۱۹۱۷ به تحصیل فلسفه در دانشگاه مونیخ پرداخت، اما یک‌ترم بعد رشته‌ی تحصیلی خود را به پزشکی تغییر داد. مدت کوتاهی پس‌ازآن، در جریان ناآرامی‌های انقلاب ۱۹۱۸ آلمان، از تحصیل دست کشید و به‌عنوان بهیار به خدمت سربازی رفت. برشت از سال ۱۹۱۷ وارد رابطه‌ای عاطفی با پائولا شد که حاصل آن پسری بنام فرانک بود که در جریان جنگ جهانی دوم در جبهه‌ی شرقی حین جنگ بنفع نازی‌ها کشته شد.<ref>[https://taaghche.com/author/%D8%A8%D8%B1%D8%AA%D9%88%D9%84%D8%AA-%D8%A8%D8%B1%D8%B4%D8%AA سایت طاقچه بیوگرافی برشت]</ref>


در همین سال‌هاست که او عقاید سوسیالیستی پیدا کرد. سال‌های ۱۹۲۲ و ۲۳ دو نمایشنامه "بال" و "آوای طبل‌ها" از او بر صحنه رفت و با اقبال مردم سبب شهرت او شد و تئاتر مونیخ نیز با او قرارداد همکاری بست و برشت شغلی ثابت یافت. سال ۱۹۲۴ به برلین نقل مکان کرد و دوران شکوفایی برشت در تئاتر برلین آغاز شد.
ابوالقاسم کاشانی


سال ۱۹۳۴ با روی کارآمدن نازی‌ها او شبانه از آلمان گریخت و به دانمارک رفت. با آغاز جنگ جهانی دوم ناچار شد به استهکلم برود و در ادامه به هلسینکی و مسکو رفت و سرانجام سر از کالیفرنیای آمریکا درآورد.
وی تحصیلات اولیه‌ی خود را همچون دیگر دانش‌آموزان در تهران گذراند و در سن ۱۶ سالگی برای انجام حج به همراه پدرش عازم مکه شد و سپس برای زیارت عتبات عالیات به عراق سفر کرد. در این سفر تصمیم گرفته شد او برای تحصیلات مذهبی و فقهی خود در نجف اشرف اقامت کند.


سال ۱۹۴۷ به‌دلیل فعالیت‌های کمونیستی مورد سوءظن کمیته‌ی فعالیت‌های ضد آمریکایی قرار گرفت و بازجویی شد. فردای بازجویی او آمریکا را ترک کرد و به زوریخ رفت و پس از رد درخواست تابعیت از طرف دولت اتریش به آلمان شرقی رفت و تا پایان عمر در برلین شرقی زندگی کرد.<ref>[https://www.ketabrah.ir/author/29534-%D8%A8%D8%B1%D8%AA%D9%88%D9%84%D8%AA-%D8%A8%D8%B1%D8%B4%D8%AA سایت کتابراه زندگینامه برتولت برشت]</ref>


از کتاب‌‌ها و نمایشنامه‌های بسیار برشت می‌توان به "دایره گچی قفقازی"، "ترس و نکبت رایش سوم"، "دکان نانوایی" "زندگی گالیله" اشاره کرد.
سیدابوالقاسم شاگرد آخوند خراسانی و میرزا حسین خلیل تهرانی بود. پس از ۹ سال اقامت در نجف و تحصیل در رشته ی فقه، در سن ۲۵ سالگی به درجه ی اجتهاد رسید‌.


برشت در این ایام طرفدار جناح چپ سوسیال‌ دمکراسی آلمان و در شهر آگسبورگ عضو شورای کارگران و سربازان بود. سرانجام در شامگاه ۱۴ آگوست ۱۹۵۶ به علت بیماری قلبی مزمن درگذشت و در گورستان برلین میته دفن گردید.


برتولت برشت، بیش از یک قرن در صدر مکتب ادبی سوسیالیسم و کمونیسم قرار دارد و بعنوان یکی از بزرگترین کارگردانان صاحب سبک دنیا در تئاتر شناخته می‌شود.
آغاز فعالیت‌های سیاسی


== تاریخچه زندگی برتولت برشت ==
در جنگ جهانی اول انگلیس به عراق حمله کرد. در پی اشغال بصره، آیت‌الله کاشانی به همراه دیگر علمای شیعه، نه تنها فتوای جهاد داد بلکه خود عازم نبرد شد. در همان ابتدا توانست با جلب اعتماد مردم عراق به عضویت کمیته عالی جنگ دربیاید. او در متحد ساختن مردم عراق برای شرکت در جنگ مقابل انگلیس تا پای مبارزات مسلحانه پیش رفت. اما در نهایت عراق تسلیم نیروهای مهاجم انگلیسی شد.
اویگن برتولد برشت، متولد دهم فوریه ۱۸۹۸ در خانواده‌‌ای مرفه در آگسبورگ آلمان، پدرش کاتولیک و کارمند کارخانه کاغذسازی بود که بعدها مدیرعامل آنجا شد. مادرش پروتستان و مذهبی بود که به همراه مادربزرگ برشت روی او در کودکی تاثیر زیادی داشت. به همین دلیل وی با کتاب مقدس در همان زمان آشنا شد که بعدها در قلم وی تاثیر گذاشت.


در ۱۶ سالگی برتولت برشت جنگ جهانی اول آغاز شد، این جنگ ابتدا روی وی تاثیر هیجانی داشت اما با دیدن هم‌نسلان مجروح و خونینش مقاله‌ای بر ضد جنگ نوشت که تا آستانه اخراج از مدرسه پیش‌ رفت. سال ۱۹۱۷ به توصیه پدرش دوره‌ی پزشکی دانشگاه مونیخ را آغاز کرد تا با این بهانه از جنگ دور بماند. در همین ایام درام را نزد آرتور کوتشر آموخت و پس از بازگشت به آکسبورگ در سال ۱۹۱۸ به ارتش فرا‌خوانده شد. و بعنوان نیروی امدادگر وارد میادین جنگ شد اما جنگ یک ماه بعد تمام شد. حین جنگ، در بیمارستان‌های ارتش از مشاهده اوضاع دردناک و محیط خفقان‌آور بیمارستان صحرایی تجربه تلخی بدست آورد و هر گونه احساس ناسیونالیستی را نادر و دروغین خواند و صاحب روحی پرخاشگر شد.<ref>[https://mohamadrezateimouri.com/biography-of-bertolt-brecht/ وبلاگ محمدرضا تیموری]</ref>


در سال ۱۹۱۹ در انقلاب دموكراتيك شرکت کرد که آن نیز دچار شکست شد . شکست این نهضت و پریشانی محیط بعد ازجنگ به برشت خشونت کلام و نیش‌خند تند و تیزی بخشید که در اولین اشعارش پیدا شد. در این مدت به سرودن شعر پرداخت وشعرهای خود را همراه با نواختن گیتار می‌خواند. این اشعار بعدها در اولین دیوان تغزلی برشت با عنوان کتاب دعای خانگی آماده شد، شامل پنجاه موعظه که در ۱۹۲۷ منتشر شد.
کمیسر عالی جنگ از طرف انگلستان برای صلح با عراق، تسلیم شدن سران مقاومت از جمله کاشانی را خواستار شد. کاشانی مخفی شد و دولت انگلیس حکم اعدام او را صادر کرد. به همین جهت او در لباس مبدل کردی از راه‌های صعب‌العبور در دی ۱۲۹۹ وارد ایران شد و سه روز قبل از کودتای ۳ اسفند به تهران رسید.


بعد از آن برشت به نمایشنامه‌نویسی مشغول شد که آنها نیزحاصل روح مضطرب و سرشار از عصيان او بود. در بیست سالگی نمایشنامه معروف خود بعل را نوشت. بعل خدای اساطیری شرقی بود و مظهر قساوت که بعضی از صفات نویسنده را مانند بی‌اعتنائی به قراردادهای کهن اخلاقی و اجتماعی آشکار می‌کرد. دومین نمایشنامه برشت آوای طبل‌ها در شب در ۱۹۱۹ نوشته شد. 


آوای طبلها در شب در ۱۹۲۲ در مونیخ روی صحنه رفت و به دریافت جایزه کلایست نائل شد نمایشنامه در جنگل شهرها در ۱۹۲۳ در مونیخ اجراشد. موضوع آن تلاش دو انسان است برای نزديك شدن به یکدیگر، تلاشی چون پیکاری سخت که خاصل آن نابودی دو طرف است.
کاشانی در بدو ورود به ایران متمایل به حزب جمهوری خواهان و از طرفداران رضا شاه بود. از آنجا که خود رضاخان علاقه‌ای به روابط با انگلیس نداشت و بیشتر به ایجاد روابط با آلمان علاقه‌مند بود، کاشانی توانست به نمایندگی مجلس موسسین درآید. در ۲۱ آذر ۱۳۰۴ به پایان حکومت احمدشاه قاجار و آغاز سلطنت رضا شاه پهلوی رای داد.


برتولت برشت در ۱۹۲۴ در برلین ساکن شد و در رمینه: تئاتر، اپرا، شعر، داستان کوتاه، مقاله و نقد هنری به فعالیت پرداخت و در تئاتر آلمان به عنوان مشاور ادبی مشغول شد. با فلسفه مارکس آشنا شد و درباره تئاتر سیاسی تجربه‌هائی بدست آورد و با موسیقی‌دانانی چون کورت وایل همکاری خود را آغاز کرد.


نمایشنامه آدم آدم است را در ۱۹۲۶ بر صحنه آورد که در آن اولین بار موضوع تغییر و تحول بشر را مطرح کرده بود، تحول شخصیت آدمی بود. برشت معتقد است که همه چیز در جهان دگرگون می‌شود و هیچ شخصیتی ثابت نمی‌ماند. آدم آدم است نخستین نمایشنامه‌ای است که برشت به وسیله آن مستقیما با تماشاگر ارتباط برقرار می‌کند. برش در این نمایشنامه از حکومت‌های امپراتوری و جامعه سرمایه‌داری هجو تندی ساخته است. در ۱۹۲۶ اپرای سه پولی در برلین به نمایش درآمد که کورت وایل آهنگ آن را ساخته بود.
با به سلطنت رسیدن محمدرضا شاه، کاشانی در نامه‌ای به شاه بر تصویب قوانینی اصرار ورزید که بر طبق آن “قوانین الهی” حاکم شود. قوانینی همچنین حق رای زنان، مخالفت با رفتار سو پلیس با زنان و افراد معمم.


این نمایشنامه اقتباسی بود از «اپرای گدا» اثر جان کی که پیروزی بزرگی در آلمان و خارج از آن بدست آورد و موجب شهرت جهانی برشت شد. قهرمان نمایشنامه فردی است به نام مکی مسر که برای موفقیت در هر کار، اگر چه کارهای ناشایست باشد، هشیاری و تیز بینی را شرط اصلی می‌داند. پس با بزرگان می‌نشیند، بزرگی می‌آموزد و خود را از هر جهت آماده می‌سازد، آنگاه با موقع‌شناسی و زیرکی به دزدی و جنایت دست می‌زند، بی آنکه هرگز در حین عمل دیده شود، در اخر نیز که گرفتار می‌شود و محکوم به اعدام می‌شود، در آخرین لحظه از طرف ملکه انگلستان بخشوده می‌شود.


برتولت برشت در این اپرا تحت تأثیر فرانسوا ويون شاعر فرانسوی قرار گرفته و موسیقی نیز در توفیق آن سهم مهمی داشته است. در۱۹۲۷ برشت و وایل در جشنواره بادن کمدی موزیکال ماهاگونی را عرضه کردند و در ۱۹۳۰ آن را توسعه داده و در سه پرده با عنوان عظمت و انحطاط شهر ماهاگونی بر صحنه آوردند.
در این زمان کاشانی که از قبل متهم به انگلیس ستیزی بود، از طرف دولت انگلیس ستون پنجم المان در ایران شناخته شد و به همراه ۱۶۴ نفر دیگر در گلابدره شمیران بازداشت و به زندانی در کرمانشاه فرستاده شد.


این نمایشنامه بحران اقتصادی اروپا را در آن زمان و قدرت شیطانی پول را نشان می‌دهد. برشت در ۱۹۲۸ با هلنه وایگل، هنر پیشه اتریشی ازدواج کرد که پیوسته برای او همسری دلسوز و فداکار بود. از ۱۹۲۹ برشت به جریان مارکسیسم نزديك شد و از آن برای خلق يك رشته نمایشنامه‌های آموزشی و ارشادی الهام گرفت. این نمایشنامه‌ها اغلب کوتاه و تك پرده‌ای بود و بر حسب سن شاگردان مورد نظر نویسنده تغییر می‌کرد، شاگردانی که بر حسب تصادف ممکن بود جزو بازیگران یا تماشاگران باشند.


برتولت برشت پس از آن با کمک دوستان و همسرش گروهی نمایشی تشکیل داد که هدفش به اجرا در آوردن آثار شخصی او به دلخواه بود و او خود می‌توانست در عین حال نویسنده و کارگردان و مربی گروه باشد. نخستین بار از داستان «مادر» اثر ماکسيم گورکی اقتباسی آزاد کرد که نمایش آن چندین بار از طرف مقامات سانسور قطع گردید.
با اینکه در چهاردهمین دوره‌ی مجلس شورای ملی در لیست نمایندگان بود، نامش از لیست حذف و خودش به زندان روس‌ها در رشت منتقل شد. در سال ۱۳۲۴ با حکم حبس خانگی به تهران بازگشت و در سال ۱۳۲۵ در درگیری بین حزب توده و کارگران به عنوان مسبب شناخته شد و به خمین تبعید شد.


برشت به سبب روش ضد نازی و ضد هیتلری در ۱۹۳۳، ناچار به ترک وطن شد. آثارش در آلمان سوزانده شد و تابعیت آلمانی او گرفته شد. در این میان برشت بهترین آثارش را در یك سلسله مجموعه نمایشی با عنوان کلی تحقیقات، منتشر کرد. بعد از خروج از آلمان، ابتدا به فرانسه رفت و در آنجا نمایشنامه تفنگ‌های ننه‌کارار را نوشت که نمایشنامه‌ای تک پرده‌ای بود برای داوطلبان آلمانی جنگ اسپانیا، پس از فرانسه، برشت به دانمارك رفت و زندگی فعالانه‌ای در سیاست شروع کرد، با مهاجران آلمانی رابطه ایجاد کرد و از وضع داخلی کشورش اطلاعاتی بدست آورد.


==ابعاد شخصیت برتولت برشت==
آغاز ارتباط با مصدق
روی هم رفته این آثار برشت را می‌توان به سه دوره تقسیم کرد: در دوره اول آثار برشت پرجلوه و سرشار از واقعیت بود و در مجموع به طور خارق‌العاده غنی، مانند ترانه‌ها، منظومه‌ها، حكايت‌ها، تفسيرها و حرکات نمایشی به معنی خاص بودند. در دوره دوم، دهه سی، برشت به نمایشنامه‌های آموزشی مشغول بود که حالتی جدی و خشک‌تر داشت، با عمق بسیار در اصول عقاید و اندیشه‌ها همراه بود. دوره سوم، دوره ادغام نظریه‌ها و فرضیه‌هاست که در شاهکارهای بزرگش نمودار می‌گردد، شاهکارهائی که بیشتر در کشورهای اسکاندیناوی پایان یافت.


تئاتر برشت تئاتر مبارزه است و جنبه اصولی و ارشادی آن بر جنبه تفریحی غالب است. برشت تئاتر حماسی را جانشین تئاتر دراماتيك و سنتی کرد که هدفش برانگیختن قوه خیال تماشاگر و افسون او بوده است .
در دی ماه ۱۳۲۵ همزمان با انتشار لیست کاندیداهای مجلس، کاشانی نامه‌ای به مصدق نوشت و در پی آن مصدق نیز نامه‌ای به قوام السلطنه نوشت و خواستار آزادی کاشانی شد و همین امر سبب ایجاد دوستی بین مصدق و کاشانی شد.


برشت رابطه خود را با قوه افسونگری نمایش قطع می‌کند تا بتواند روح قضاوت و نقد را در تماشاگر به کار اندازد. در نظر برشت بهترین نمایشنامه آن نیست که پیچیدگی فراوان داشته و صحنه‌ها فقط برای آن ساخته شده باشد که در حین بازی گره به کار بیندازد و سرانجام گره‌گشائی کند، بهترین صحنه‌ها آن است که به خودی خود و جداگانه ارزشمند باشد.


از اینجاست که برشت فنون خاصی را در نمایش به کار می‌برد که بر زمینه تأثیر تغییر محیط قرار گرفته باشد و به طور مداوم قوه خیال تماشاگر را از کار بیندازد. برشت توده مردم و تماشاگر را در نمایش همراه می‌کند و از آنان مردمی منتقد و نکته بین می‌سازد، دور از هر گونه صحنه آرائی فریبنده او نمایشی را خلق می‌کند که تصویرگری نکته‌ها در آن حرف نخست را بزند.
قوام السلطنه به توصیه‌ی مصدق کاشانی را آزاد کرد و کاشانی توانست به نمایندگی مجلس شورای ملی برسد. در این دوره کاشانی مرجع تقلید حزب فدائیان اسلام بود.


از نظر برشت توده وسیع مردم خود واقعیت زندگی اجتماعی و سیاسی است که در تئاتر وارد می‌شود و ناچار است شعور و ادراك خود را به کار اندازد، اما باید گفت که برشت هر جا نمایش را در معرض خطر موعظه سیاسی یا اجتماعی می‌بیند، بلافاصله به آن رنگی واقع بینانه و طبیعی و ساده می‌بخشد و این قدرت ناشی از ادراك خاص او در پرداخت و فنون بازی و صحنه است که وقتی با نبوغ نویسندگی او ترکیب می‌شود، او را بزرگترین نمایشنامه‌نویس معاصر آلمان می‌کند. وی به تاریخ ۱۴ اوت ۱۹۵۶ در برلین شرقی از دنیا رفت. <ref>کتاب برتولت برشت نوشته مارتین اسلین  ترجمه حسن ملکی صفحه ۱۲ تا ۱۵ </ref>


== سخنان برتولت برشت ==
بیشتر بخوانید: درباره زندگی محمد مصدق و اقداماتش
 
اقدامات آیت الله کاشانی
 
کاشانی در این زمان حکم ارتداد احمد کسروی را اعلام و وی را محدور الدم اعلام کرده بود. همچنین در واکنش به تقسیم شدن اراضی فلسطین و حضور اسرائیلیان صهیونیستی، کمپین مبارزاتی علیه اقدامات یهودیان راه اندازی کرد. او مجمع مسلمان مجاهد را در سال ۱۳۲۷ با مشارکت محمود شروین و شمس قنات پایه‌گذاری کرد.
 
 
بعد از ترور شاه در بهمن ۱۳۲۷ به عنوان مسبب این ترور به ‌همراه دامادش دستگیر و به قلعه فلک الافلاک فرستاده شد و از آنجا به لبنان تبعید شد. پس از گذشت یک سال و۱۴ ماه، مصدق از طریق علی منصور، نخست وزیر وقت پیگیر بازگرداندن کاشانی به ایران شد و در نهایت در ۲۰ خرداد ۱۳۲۹ وی در میان استقبال باشکوه وارد مهرآباد شد.
 
 
در مسئله ملی شدن صنعت نفت، کاشانی در کنار مصدق به متحد کردن احزاب مختلف در این زمینه تلاش کرد. او با فدائیان اسلام و نواب صفوی در ارتباط نزدیکی بود، که تاثیر فراوانی بر موفقیت آنها داشت.
 
 
در ۱۳۳۰ در جلسه‌ای که برای تایید مصدق برپا کرده بود تمام قد از او حمایت کرد و پس از استعفای مصدق تظاهراتی علیه قوام جانشین مصدق برپا کرد و علی‌رغم درگیری‌های زیاد و مجروح و کشته شدن تعداد زیادی از طرفداران مصدق ،قوام السلطنه عزل و مصدق مجدد به نخست وزیری رسید.
 
 
اختلاف میان مصدق و کاشانی
 
پس از قیام ۳۰ تیر آیت الله کاشانی به ریاست مجلس شورای ملی منصوب شد. از همین زمان بود که وی خود را در دولت و دربار شریک کرد و شروع به عزل و نصب‌های توصیه‌‌ای و رابطه‌مند کرد. این موضوع تا جایی پیش رفت که ۱۵۰۰ توصیه نامه از کاشانی و فرزندانش در وزارتخانه‌ها جمع شد و به دست مصدق رسید و همین موضوع زمینه‌ساز نخستین اختلافات بین مصدق و کاشانی شد.
 
 
کاشانی با غره شدن به جایگاه خود لقب” شیر پامنار” را که روزنامه تایمز لندن به او داده بود بر سر زبان‌ها انداخت و در جواب اعتراضات مصدق، او را بی‌سواد خواند. در جواب مذهبیونی که او را از نتیجه اختلاف با مصدق می‌ترساندند گفته بود “هر چوبی را که جای مصدق بگذارم کار او را خواهد کرد”. او خود را رهبر و زعیم مسلمانان جهان نامید ولی با وجود سید حسین طباطبایی بروجردی هرگز رویای او محقق نشد.
 
 
با آشکار شدن اختلافات مصدق و کاشانی به خصوص بعد از عزل مصدق، دربار رابطه‌ی نزدیک و صمیمی با کاشانی برقرار کرد و پس از دستگیری مصدق و کودتای ۲۸ مرداد، در جراید و روزنامه‌ها مصدق را خائن و مستحق مرگ خواند و سرنوشت او را نشانه‌ی عدل الهی دانست.
 
 
دوران انزوا
 
با رسیدن زاهدی به نخست وزیری، کاشانی خانه‌نشین شد و به طور کامل از سیاست کنار گذاشته شد. او چندین بار مصاحبه‌های تند و اعتراض آمیزی درباره نخست وزیری زاهدی انجام داد و همین باعث دستگیری مجدد او شد. در سال ۱۳۳۴ در مراسم درگذشت فرزندش، حسین اعلا مورد سوءقصد گروه فدائیان اسلام قرار گرفت. هرچند این سوءقصد نافرجام بود، اما سران فدائیان اسلام تیرباران شدند که نواب صفوی در راس آنها بود.
 
 
روز بعد از تیرباران نواب صفوی، کاشانی به جرم مشارکت در قتل رزم‌آرا بازداشت شد. پس از ۳ ماه حبس و بازجویی و دادگاه‌های مکرر کاشانی و هشت نفر دیگر از متهمان به قتل رزم آرا به توصیه‌ی “حائری‌زاده”، “بروجردی” و “بهبهانی” با قید مشروط آزاد شدند.
 
 
پایان
 
 
در سال ۱۳۴۰ کاشانی به پروستات مبتلا شد و علیرغم همکاری شاه و دربار برای معالجه‌ی وی در آلمان این معالجات ثمربخش نبود و در اسفند ۱۳۰۴ در خانه خودش دار فانی را وداع گفت. پیکر وی در حرم حضرت عبدالعظیم به خاک سپرده شد.
 
== کاشانی و کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ ==
 
 
سید ابوالقاسم کاشانی بلافاصله پس از #کودتای28مرداد طی تلگرافی بازگشت شاه به قدرت را به وی تبریک گفت. وی کمتر از ۳ هفته پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ و سرنگونی دولت محمد #مصدق در گفتگو با روزنامه مصری اخبار الیوم دیدگاه های خود را درباره دولت مصدق و کودتای ۲۸ مرداد تشریح کرد.  او اشتباه بزرگ مصدق را تلاش برای برقراری جمهوریت شمرد و گفت: «مصدق برای برقراری جمهوریت می‌کوشید. او شاه را مجبور کرد ایران را ترک کند؛ اما شاه با عزت و محبوبیت چند روز بعد برگشت. ملت شاه را دوست دارد.»
 
کاشانی در جواب روزنامهٔ مصری که پرسیده بود آیا عقیده دارید مصدق مستحق همین سرنوشتی بود که به او رسید؟ گفت:«خداوند عادل است و آن چه امروز بر مصدق گذشته‌است نتیجهٔ عدل خداوندی است.» او هم‌چنین در این مصاحبه مصدق را به مرگ محکوم کرد: «این مصدق راه را گم کرده و مستحق چنین عاقبتی بوده‌است. تمام هم و غم او این شده بود که مردم فریاد بزنند زنده باد مصدق. مصدق به من و کشورش خیانت کرد. طبق شرع شریف اسلامی مجازات کسی که در فرماندهی و نمایندگی کشورش خیانت کند مرگ است.»
 
<nowiki>#</nowiki>آیت_الله_کاشانی در ادامه این گفت و گو، محمد مصدق را به داشتن جنون متهم کرد: «مصدق برای کشور کاری نکرد. نه یک خرابی را تعمیر کرد نه خیابانی را افتتاح کرد نه خزانه را نجات داد و نه ملت را متحد ساخت. حتی در مورد نفت که او ادعا داشت صاحب فکر ملی ساختن می‌باشد اگر این اتحادی که من در صفوف ملت بوجود آوردم نبود هرگز ملی نمی‌شد. او خیانت کرد. به من و کشور خیانت کرد. قبل از این که من با مصدق مخالفت کنم، ملت با او بود ولی پس از این که من با او مخالفت کردم ملت از دور او پراکنده شدند. مقام و کرسی صدارت مصدق را مسحور کرده بود. او دستخوش نوعی جنون شده بود.»
 
جالب این جاست که با وجود طرفداری آیت الله کاشانی از پادشاهی پهلوی و کودتای «آمریکایی» 28 مرداد، بزرگراهی به نام او در تهران وجود دارد ولی هیچ کوچه ای به نام دکتر مصدّق وجود ندارد!
 
عصر ایران نوشت: یکی از مهم ترین سؤالات یا ابهامات دربارۀ کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ نقش آیت‌الله سید ابوالقاسم کاشانی است و این که با توجه به رضایت از ساقط شدن مصدق آیا با کودتاچیان همراهی کرده بود؟
 
- یکی از مهم‌ترین سؤالات یا ابهامات دربارۀ کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ نقش آیت‌الله سید ابوالقاسم کاشانی است و این که با توجه به بروز اختلاف میان او و دکتر مصدق پس از ۳۰ تیر ۱۳۳۱ آیا با کودتاچیان در برانداختن مصدق همراهی کرد و نقشی مانند آیت‌الله بهبهانی داشت یا با توجه به پیشنیه درخشان در مبارزات ضد انگلیسی و همراهی با نهضت ملی شدن نفت نمی‌توان چنین اتهامی را وارد ساخت.
 
اظهار نظر قطعی در این باره دشوار است اما نویسنده با نظر دکتر حسین آبادیان هم‌دلی بیشتری دارد که در پاسخ به پرسش آقای مرادی مراغه‌ای گفته بود:
 
- سخن ویلبر و اردشیر زاهدی ( در همراهی ) را نه می‌توانم تأیید کنم نه تکذیب، اما در اینکه معتقد به براندازی مصدق بوده، تردید ندارم. تأکید می کنم از اینکه آیا آیت‌الله کاشانی می‌دانسته پشت موضوع کودتا آمریکا و انگلیس هستند آگاهی ندارم اما هم فداییان اسلام به استناد مطالب روزنامه نبرد ملت و هم آیت‌الله کاشانی با انگیزه های خاص خودشان قطعاً با سقوط مصدق موافق بودند. در این که او راضی به سقوط مصدق بوده تردیدی نیست اما در باره ارتباط آیت‌الله کاشانی با طرح آژاکس نمی‌توانم قاطعانه صحبت کنم. مورخ باید به اسناد استناد کند و من به سندی دست نیافته‌ام که نشان دهد ایشان با طرح آژاکس ارتباط سازمان یافته داشته است.
 
همان‌گونه که دکتر آبادیان گفته نمی‌توان اتهام همکاری با کودتاچیان یا اطلاع آیت‌الله کاشانی را وارد کرد اما در این که از سقوط مصدق رضایت داشته تردیدی نیست. هم به خاطر اختلاف با او و هم مانند برخی روحانیون دیگر که نگران برچیده شدن سلطنت و تاسیس جمهوری و حذف روحانیون و تصور قدرت گرفتن چپ‌ها بودند.
 
این نکته را از اولین مصاحبه او بعد از کودتا هم می‌توان دریافت. تنها ۲۱ روز بعد از کودتا و در ۱۷ شهریور ۱۳۳۲ روزنامه کیهان برگردان مصاحبه کاشانی با خبرنگار روزنامه المصری اخبار الیوم را به این شرح منتشر کرد که از هر متنی گویاتر است:
 
 
قاهره-روزنامه یومیه معروف مصری، محسن مؤمن، خبرنگار مقیم بغداد خود را به تهران اعزام داشته و متن مصاحبه‌های این خبرنگار با حضرت آیت‌الله کاشانی و سپهبد زاهدی در شماره پنج‌شنبه گذشته این روزنامه انتشار یافته است. در این مصاحبه حضرت آیت‌الله کاشانی به خبرنگار المصری گفتند:
 
من از ژنرال زاهدی مادام که به منفعت ایران قدم برمی‌دارد پشتیبانی می‌کنم و هر وقت که به نظرم برسد او برخلاف مصلحت ایران عمل می‌نماید با او مخالفت می‌نمایم. تا این لحظه نمی‌توان راجع به اعمال زاهدی قضاوت کرد و ما هم نمی‌توانیم رویه خود را در قبال او معین نمائیم.
 
از او پرسیدم: آیا عقیده دارید که مصدق مستحق همین سرنوشتی بود که به او رسید؟
 
او جواب داد: خدا عادل است و آن چه امروز بر مصدق گذشته نتیجه عدل خداوندی است.
 
از او پرسیدم: آیا عقیده دارید که ژنرال زاهدی می‌تواند مسئله نفت را به طوری که رضایت حضرتعالی و ملت ایران جلب شود، حل کند؟
 
او جواب داد: من گمان نمی‌کنم که ژنرال زاهدی در قضیه نفت روشی برخلاف تمایلات ملت اتخاذ کند، و به هر حال سیات رزم‌آرا دیگر در ایران قابل اجرا نیست. هرکس بخواهد طبق آن عمل نماید با همان سرنوشت مواجه خواهد شد.
 
از آیت‌الله کاشانی پرسیدم: آیا عقیده دارید که دکتر مصدق برای برقراری رژیم جمهوری فعالیت می‌کرد؟
 
او جواب داد: آری، برای برقراری جمهوریت می‌کوشید، مصدق چهار ماه قبل می‌خواست که شاه را از ایران اخراج نماید ولی من نامه‌ای به شاه نوشته و از او خواستم که از مسافرت خودداری نماید و شاه هم موقتاً از فکر مسافرت منصرف شد. یک هفته قبل، مصدق شاه را مجبور کرد که ایران را ترک نماید اما شاه با عزت و محبوبیت چند روز بعد بازگشت.
 
آیت‌الله کاشانی سپس اظهار داشت: در اینجا ملت شاه را دوست دارد و رژیم جمهوری مناسب ایران نیست.
 
از او پرسیدم: آیا جنابعالی با تجدید روابط سیاسی ایران و انگلیس مخالفید؟
 
او جواب داد: آری، من با این مخالفم زیرا سیاستمداران انگلیسی خالی از عواطف انسانیت، شفقت و رحمت می‌باشند و هرگز نسبت به ملت ایران نظر خیر و دوستی ندارند.
 
از او پرسیدم: نظر شما راجع به اقدام دولت فرانسه در مورد خلع سلطان مراکش با این عنوان که علمای مذهبی از او راضی نیستند، چیست؟
 
آیت‌الله کاشانی گفتند: این دلیل فرانسه تا اندازه‌ای به حجت یزید بن معاویه شباهت دارد که وقتی به قتل حضرت امام حسین علیه السلام دستور داد مدعی شد که او از دین خارج شده است. ملل اسلامی و عربی تا وقتی که قوی و متحد نشوند همچنان مظلوم باقی خواهند ماند و تنها در صورت اتحاد است که دنیای مسلمان می تواند مجد و عظمت دیرینه خود را بازیابد و از استقلال و آزادی کامل برخوردار شود.
 
یکی از اسنادی که اردشیر زاهدی (فرزند سرلشکر فضل الله زاهدی) به موسسه هوور دانشگاه استنفورد اهدا کرده است حکایت از آن دارد که در جریان کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ یا مدت کوتاهی پس از آن به #روحانیان سرشناسی نظیر ابوالقاسم #کاشانی، محمد #بهبهانی و محمد تقی #فلسفی مبالغ زیادی پول پرداخت شده است.
 
بنا بر این سند که می تواند یکی از صورت حساب های #کودتا باشد، ابوالقاسم کاشانی و محمد بهبهانی ۸۰۰ هزار ریال و "شعبان و دستجات او" ۲۰۰ هزار ریال دریافت کرده بودند. سهم "وعاظ مختلف" ۵۰۰ هزار ریال ثبت شده است. در حاشیه سند توضیح داده شده که محمد تقی فلسفی، خطیب معروف به طور جداگانه "در بهمن ماه ۱۰ هزار تومان از #شاه گرفته". بنا بر سندی که سال گذشته در آرشیو ملی #آمریکا منتشر شد، #سفارت آمریکا در تهران در آستانه کودتا به محمد بهبهانی و شماری دیگر مبالغ کلانی پول پرداخت کرده بود تا افرادی مانند #شعبان_جعفری و طیب حاج ‌رضایی را به میدان بیاورند. آن سند درباره نحوه توزیع پول های احتمالی جزئیاتی ارائه نکرد.
 
اما صورت حسابی که در اسناد #اردشیر_زاهدی پیدا شده شاید نخستین سندی باشد که در ظرف ۶۵ سالی که از کودتا می گذرد ارتباط مالی مقام های وقت حکومت #پهلوی و کودتاگران با شبکه #روحانیت، #مطبوعات و گروه شعبان جعفری را به این صراحت نشان می دهد؛ سند در واقع با نام بردن از آقایان کاشانی، بهبهانی، فلسفی و این که "توسط مساجد سی هزار تومان خرج شد" تصویر تازه ای از نقش محوری شبکه روحانیت در کودتایی را نشان می دهد که سازمان های اطلاعاتی آمریکا و بریتانیا آن را طراحی کرده بودند.
 
بنا بر سندی که در یک پوشه اسناد سالهای ۱۹۵۳ تا ۱۹۵۵ میلادی (۱۳۳۲ تا ۱۳۳۴) قرار دارد، ۱۵ تن کاغذ بین مطبوعات توزیع شده بود که ۳۰۰ هزار ریال هزینه داشته است. در سند نوشته شده: "انعام های مختلف را خودمان می دهیم" که بنا بر ترجمه انگلیسی یعنی از حساب دولت پرداخت شده است.
 
به نظر می رسد این هزینه ها مربوط به واقعه ۲۸ مرداد یا مدت کوتاهی پس از آن بوده باشد زیرا ابوالقاسم کاشانی خیلی زود بر سر قدرت با دولت #زاهدی هم اختلاف پیدا کرد و چند سال بعد در حالی که توسط حکومت خانه نشین شده بود مخفیانه به آیزنهاور، رئیس جمهوری آمریکا، نامه‎ای تظلم خواهانه نوشت و از وضع بد اقتصادی و میزان بالای بیکاری گرفته تا فقدان آزادی بیان و زیر نظر پلیس بودن، گله کرد.
 
بنا بر اسناد جدید آمریکا، سازمان اطلاعات مرکزی ایالات متحده (سیا) پس از کودتا خیلی سریع به دولت زاهدی کمک مالی سری می کند. بنا بر یک سند، سیا در مجموع پنج میلیون و ۳۳۰ هزار دلار صرف پروژه سرنگونی محمد مصدق کرده بود که شامل کمک مالی اضطراری به دولت آقای زاهدی بوده که از محل آن به اشخاصی مانند کاشانی و بهبهانی پول می داده است.
 
در یک گزارش سیا به نقل از منابع نزدیک به سرلشکر زاهدی نوشته شده که زاهدی در روز چهارم مهر ۱۳۳۲ حداقل ۱۰ هزار تومان و یک هفته بعد پنج هزار تومان به بهبهانی داد "تا حسن‌نیت بهبهانی را حفظ کند و او را حامی دولت نگه دارد".
 
* بی‌بی‌سی، واشنگتن
* ۲۹ مرداد ۱۳۹۷ - ۲۰ اوت ۲۰۱۸
 
یکی از اسنادی که اردشیر زاهدی - فرزند سرلشکر فضل الله زاهدی - به موسسه هوور دانشگاه استنفورد اهدا کرده است حکایت از آن دارد که در جریان کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ یا مدت کوتاهی پس از آن به روحانیان سرشناسی نظیر ابوالقاسم کاشانی، محمد بهبهانی و محمد تقی فلسفی مبالغ زیادی پول پرداخت شده است.
 
بنا بر این سند که می تواند یکی از صورت حساب های کودتا باشد، ابوالقاسم کاشانی و محمد بهبهانی ۸۰۰ هزار ریال و "شعبان و دستجات او" ۲۰۰ هزار ریال دریافت کرده بودند. سهم "وعاظ مختلف" ۵۰۰ هزار ریال ثبت شده است. در حاشیه سند توضیح داده شده که محمد تقی فلسفی، خطیب معروف به طور جداگانه "در بهمن ماه ۱۰ هزار تومان از شاه گرفته".
 
بنا بر سندی که سال گذشته برای نخستین بار توسط بی بی سی فارسی در آرشیو ملی آمریکا کشف و منتشر شد، سفارت آمریکا در تهران در آستانه کودتا به محمد بهبهانی و شماری دیگر مبالغ کلانی پول پرداخت کرده بود تا افرادی مانند شعبان جعفری و طیب حاج ‌رضایی را به میدان بیاورند. آن سند درباره نحوه توزیع پول های احتمالی جزئیاتی ارائه نکرد.
 
اما صورت حسابی که در اسناد اردشیر زاهدی پیدا شده شاید نخستین سندی باشد که در ظرف ۶۵ سالی که از کودتا می گذرد ارتباط مالی مقام های وقت حکومت پهلوی و کودتاگران با شبکه روحانیت، مطبوعات و گروه شعبان جعفری را به این صراحت نشان می دهد؛ سند در واقع با نام بردن از آقایان کاشانی، بهبهانی، فلسفی و این که "توسط مساجد سی هزار تومان خرج شد" تصویر تازه ای از نقش محوری شبکه روحانیت در کودتایی را نشان می دهد که سازمان های اطلاعاتی آمریکا و بریتانیا آن را طراحی کرده بودند.
 
 
خلاصه زندگی نامه آیت الله کاشانی
 
* دسته بندی:
** مقالات
* تاریخ    انتشار:۱۴۰۳-۰۶-۰۶
 
آیت‌الله سید ابوالقاسم کاشانی (۱۲۶۴–۱۳۴۰ شمسی) یکی از روحانیون برجسته و فعالان سیاسی مؤثر در تاریخ معاصر ایران بود. وی در سال ۱۲۶۴ شمسی در تهران به دنیا آمد و در خانواده‌ای مذهبی و عالم بزرگ شد. پدرش، آیت‌الله سید مصطفی کاشانی، از مراجع و علمای برجسته تهران بود.
 
'''پادکست وقایع مرداد سال 1332'''
 
تحصیلات و دوران جوانی آیت الله کاشانی
 
آیت‌الله کاشانی در دوران کودکی و نوجوانی و در سن پانزده سالگی به تحصیل علوم دینی در حوزه‌های علمیه عراق می پردازند و از شاگردان آخوند ملا کاظم خراسانی می شوند و سه دوره درس اصول را نزد ایشان می گذارنند. از آنجایی که شاگرد ایشان بود و آخوند خراسانی نیز از طرفداران انقلاب مشروطه به حساب می آمد در نتیجه وی نیز از نزدیک در جریان وقایع مرتبط با '''انقلاب مشروطه''' از طریق استادش قرار می گرفت. علاوه بر مسائل سیاسی وی در عراق متصدی برپایی مدرسه ای به نام مدرسه علوی می شود که اعتراض گروه های متعصب مذهبی بر علیه او را بر می انگیزد.


* ریشه‌ی اعتقاد، از آنجا خشک می‌شود، که بخواهند تحمیلش کنند.
در مورد اجتهاد آیت الله کاشانی، بر اساس اسنادی که در اختیار سند ایران است آیت الله آقا سید ابوالحسن اصفهانی مرجع شیعه، شخصا اجتهاد وی را تایید کرده است. اما فرزندشان آقای محمود کاشانی نظر وی را در خاطره ای از ایشان در این خصوص اینگونه نقل می کنند «من در شرایطی بودم که از بسیاری از شهرهای ایران مثل قم، کاشان، اصفهان و دیگر شهرها به من مراجعه و درخواست می کردند که رساله بدهم ولی چون من احساس می کردم که با انگلیسی ها نبردی در پیش داریم و اگر من در عرصه مرجعیت وارد شوم، از آن عرصه دور خواهم شد، بنابراین از مرجعیت چشم پوشی کردم.»


* باید نسبت به خطاهای گذشتهٔ خود بی‌رحم بود .باید هر از گاهی حرکت را متوقف کنیم، به گذشته خود بنگریم و با ذره‌بین انتقاد به ضعف‌ها، ندانم کاری‌ها و اشتباهات بی‌رحمانه بتازیم، آن‌چنان که دشمن خوشحال گردد فکر کند ما به زمین خورده‌ایم اما به زمین خوردن ما، از زمین نیرو گرفتن است تا غول‌آسا قد برافرازیم.
در رابطه با وقایع ایران نیز در بحبوحه '''انعقاد قرارداد 1919''' هنگامی که '''احمد شاه قاجار''' از راه عراق عازم ایران و در راه بازگشت از اروپا بود از سوی علما و آیت الله کاشانی مورد استقبال گرم قرار می گیرد. آیت الله کاشانی در ادامه حضورشان در عراق وارد مبارزات سیاسی علیه انگلیسی ها و پیشروی آنها در عراق می شوند و علیه انگلیسی ها علمای شیعه اعلام جهاد می دهند.


* آن‌ها کتاب قانون و نظام دارند، آن‌ها زندان و قلعه دارند، آن‌ها قضات و زندان‌بان دارند که پول هنگفت می‌گیرند و به هر کاری تن در می‌دهند، آن‌ها مطبوعات و چاپ‌خانه دارند تا با ما بستیزند و دهان‌مان را ببندند، آن‌ها کشیش و پروفسور دارند که پول هنگفت می‌گیرند به هر کاری تن در می‌دهند،به راستی باید از حقیقت چنین به هراس آیند؟
بنابراین ایشان به جبهه های جهاد علیه انگلیسی ها سرکشی می کردند و در کاظمین «جمعیت نهضت اسلامی» را با حمایت مراجعی چون میرزا محمد تقی شیرازی را تاسیس می کنند و به گفته نزدیکان ایشان وی نقش زیادی در استقلال عراق ایفا می کند.
* گالیله: به خلاف تصور همگان، جهان با عظمت با همه صورت‌های فلکیش به دورِ زمین ناچیز ما نمی‌گردد. ساگردو: پس یعنی همه‌ی این‌ها فقط ستاره است؟ پس خدا کجاست؟  گالیله: مقصودت چیست؟  ساگردو: خدا ! خدا کجاست؟  گالیله: آن بالا نیست. همان‌طور که اگر موجوداتی در آن بالا باشند و بخواهند خدا را در اینجا پیدا کنند، در زمین گیرش نمی‌آورند. ساگردو: پس خدا کجاست؟  گالیله: من که در الهیات کار نکرده‌ام. من ریاضیدانم.  ساگردو: قبل از هر چیز تو آدمی. و من از تو می‌پرسم که در دستگاه دنیایی تو، خدا کجاست؟  «گالیله: یا در ما یا هیچ‌جا»
* حقیقت بزرگ عصر ما (که تنها شناخت آن کافی نیست، اما بدون شناخت آن نمی‌توان هیچ حقیقت مهم دیگری را یافت) این است که قاره ما در بربریت فرو می‌رود، زیرا مناسبات مالکیت بر وسایل تولید با خشونت قابل دوام است. چه فایده دارد با شهامت چیزی بنویسیم که این نتیجه از آن ناشی شود که وضعیتی که در آن فرو می‌رویم بربریت است (چیزی که حقیقت دارد)، اگر که روشن نباشد که چرا ما در این موقعیت قرار گرفته‌ایم؟


...هرکس که امروز بخواهد با دروغ و جهالت مبارزه کند و به «بیان» حقیقت دست یازد، باید اقلاً بر پنج مشکل چیره شود. باید شهامت «بیان» حقیقت را داشته باشد، حتی اگر همه‌جا سرکوب شود. باید از درایت شناخت حقیقت برخوردار باشد، حتی اگر در همه‌جا بر آن سرپوش گذاشته شود. باید هنر به کار بردن حقیقت را به‌عنوان یک سلاح داشته باشد؛ و توان شناخت وانتخاب کسانی که حقیقت در دستانشان مؤثر واقع می‌شود؛ و همچنین تدبیر و زرنگی لازم برای این‌که حقیقت را در میان آنان ترویج کند. این دشواری‌ها برای کسانی که تحت شرایط فاشیسم می‌نویسند عظیمند؛ اما برای آن‌هایی هم که تحت تعقیب یا در حال فرارند و حتی برای کسانی نیز که در کشورهای آزاد بورژوایی می‌نویسند وجود دارند.
در واقع یک جبهه ضد انگلیسی در عراق تشکیل شده بود که یک هسته مرکزی داشت. بنابراین عشایر اعرب هم لازم بود از این هسته مرکز مطلع باشند تا از آن حمایت کنند بنابراین آیت الله کاشانی و خالصی زاده از جمله کسانی بودند که رابط بین عشایر و این هسته مرکزی بودند. اما بعد از مدتی که این نهضت شکست خورد ایشان نیز تحت تعقیب نیروهای انگلیسی قرار گرفتند اما توانست از عراق خارج و در بهمن سال 1299 وارد تهران شد.


==آثار برتولت برشت==
فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی آیت الله کاشانی


* بعل
آیت الله کاشانی تنها چند روز قبل از کودتای سوم اسفند 1299 به تهران بازگشت و پس از آن وارد فعالیت های سیاسی در کشور شد که از آن جمله می توان به نمایندگی در '''مجلس موسسان''' (1304) اشاره کرد. بعد از '''شهریور سال 1320''' و ورود متفقین به ایران با توجه به سابقه مبارزاتی ایشان با انگلیسی ها در عراق در این دوران با گروهی از نظامی ها و ارتشی های دوران رضا شاه ارتباط برای برخورد با انگلیسی ها برقرار می کند. انگلیسی ها از این جریان آگاه می شوند و در صدد دستگیر او بر می برای همین کاشانی حدود یک سال به زندگی مخفیانه روی آودند.
* آوای طبل در شب
* در جنگل شهر
* مادر
* ارباب پونتیلا و نوکرش ماتی
* دایره گچی قفقازی
* زن نیک ایالت سچوان
* ننه دلاور و فرزندان او
* زندگی گالیله
* ترس و نکبت رایش سوم
* کله گردها و کله تیزها
* استثناء و قاعده                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                 
* آنکه گفت آری و آنکه گفت نه
* اپرای سه پولی
* آدم آدم است
* عظمت و انحطاط شهر ماهاگونی
* محاکمهٔ ژان دارک در روان
* تفنگ‌های ننه کارار
* کسب و کارهای آقای ژولیوس سزار
* گزیده اشعار برتولت برشت
* درباره‌ی تئاتر
* شویک در جنگ جهانی دوم
* نمایشنامه‌های آموزشی
* هرگز نگو هرگز
* قیل
* توران‌دخت یا کنگره توجیه‌گرها
* مرگ چزاره مالانستا
* سقراط زخمی
* آقای نخست‌وزیر


=== '''مروری بر آثار برتولت برشت''' ===
'''پادکست شهریور 1320'''
برشت را همه به نمایشنامه‌ها و قدرت بالای او در کارگردانی تئاتر می‌شناسند. شاید اگر علاقمند تئاتر بوده باشید و در یکی از کلاس‌های مربوط به بازیگری تئاتر رفته باشید ، حتما واژه ی متد برشت به گوشتان خورده است و در باب آن چیزهای بسیاری شنیده‌اید. اما برشت، علاوه بر قدرت بالا در زمینه‌ی تئاتر، یک شاعر بی‌نظیر نیز بود. او شعرهای بسیار ماندگاری گفته است که شاید در ایران کمتر مورد توجه قرار گرفته باشد، اما در تاریخ ادبیات جهان شعرهای بسیار ارزنده‌ای می‌باشند. در ادامه شعری از او را با هم می‌خوانیم تا با این وجه از زندگی ادبی او آشنا شویم.


در حیاط
تا اینکه ایشان فعالیت های سیاسی خود را آغاز می کنند. از مهم ترین فعالیت سیاسی ایشان تشویق به انتخاب و حضور مردم در انتخابات مجلس چهاردهم در سال 1323 بود که در جریان همین انتخابت وی دستگیر و به اراک تبعید شدند. کم کم این مواضع او را به یکی از شخصیت‌های کلیدی در امور سیاسی و خصوصا جنبش ملی شدن صنعت نفت تبدیل کرد. آیت‌الله کاشانی یکی از حامیان اصلی ملی کردن صنعت نفت ایران بود. وی با استفاده از نفوذ مذهبی و اجتماعی خود، حمایت مردمی گسترده‌ای برای این جنبش فراهم کرد.


درخت آلویی هست!
تبعید آیت الله کاشانی به لبنان


درختی کوچک؛
در 15 بهمن سال 1327 پس از حادثه تیر اندازی به محمدرضا شاه، یکی از عامل اصلی سوقصد به شاه را آیت الله کاشانی شناختند بنابراین شبانه وی را به قلعه فک الافلاک و از آنجا به لبنان تبعید نمودند. بعد از مراجعت از تبعید وی در جانبداری از فلسطین اعلامیه های متعددی را صادر کردند و مردم را دعوت به تظاهرات علیه تشکیل دولت اسرائیل می نمودند. در سال 1327 نامه ای به سازمان ملل و در خصوص حمایت از فلسطین نوشتند. بعد از آنها واقیع ملی شدن نهضت نفت پیش آمد که در آن جریانات هم حضور تاثیر گذار و فعالی داشتند.


که کسی باورش ندارد!
ملی شدن نفت و آیت الله کاشانی


دستی به او نمی‌رسد؛
آیت‌الله کاشانی با توجه به دیدگاه‌های ضد انگلیسی خود، از نخستین روحانیونی بود که به صورت علنی از ملی شدن صنعت نفت حمایت کرد. او اعتقاد داشت که منابع طبیعی کشور باید در اختیار ملت ایران باشد و از دست بیگانگان خارج شود. کاشانی با استفاده از نفوذ مذهبی و اجتماعی خود، تلاش کرد تا مردم را در حمایت از ملی شدن نفت متحد کند. او با انتشار بیانیه‌ها، نامه‌ها و سخنرانی‌های خود، اهمیت ملی شدن نفت را برای مردم تشریح و آن را به عنوان یک وظیفه دینی و ملی معرفی کرد.


نرده‌ها احاطه‌اش کرده‌اند.
'''پیشنهاد خرید اشتراک اسناد سند ایران'''


دلش می‌خواهد رشد کند


درخت کوچک!
'''شما با خرید اشتراک در سند ایران، می‌توانید به اسناد بسیاری از جمله اسناد جدید از''' '''آیت الله کاشانی'''  '''دسترسی داشته باشید'''.


آری،
وقایع 30 تیر سال 1331 و آیت الله کاشانی


دلش می‌خواهد رشد کند؛
منزل آیت الله کاشانی در محله پامنار اغلب محل تجمعات سیاسی از سوی ایشان بود در جریان همین اجتماعات و سخنرانی ها در مرداد سال 1332 منجر به وقایع بسیار مهمی شد که سرآغاز تحولات بعدی از جمله کودتای 28 مرداد را فراهم کرد. '''روز 30 تیر سال 1331''' یک جنبش عظیمی از سوی مردم تهران در حمایت از '''نخست وزیری دکتر مصدق''' در خصوص استعفای وی و بر علیه نخست وزیری قوام السلطنه اعتراضات گسترده ای به راه افتاد.


و برای کسی مهم نیست
ابه گفته برخی تحلیگران اشتباه جبهه ملی در کنار گذاشتن کاشانی، عامل مهمی در بی تفاوتی مردم نسبت به دولت مصدق بود بنابراین طرفداران آیت الله کاشانی در مسائل سیاسی از ایشان پیروی می کردند هنگامی که طرفداران مصدق به خانه کاشانی حمله کردند تعدادی از پیروان وی مجروح وی یکی از آنها به نام حدادزاده در اثر ضربات متعدد چاقو کشته شد.


سهم اندکش از آفتاب!
سوال اصلی این بود. مردمی که به دعوت آیت الله کاشانی در روز 30 تیر سال 1331 به خیابان ها آمدن و عده ای هم کشته شدند چرا در روز 28 مرداد در حمایت از دکتر مصدق نیامدند؟ نزدیکان آیت الله کاشانی از جمله داماد ایشان آقای گرامی معتقدند که «اساسا کودتایی در کار نبود بیشتر شبیه یک نوع توافق بود و در ساعت 2 بعد از ظهر هم غائله کلا تمام و دولت مصدق سقوط کرد. بعد از آن در روزنامه ها نوشتند که شعبان جعفری و دار و دسته اش این کار را کرده اند. در حالی که شعبان در موقع کودتا در زندان حس بود و بعداً آزاد شد.»


چه کسی باور می‌کند
آیت الله کاشانی مردم را برای حضور گسترده در حمایت از دکتر مصدق ترقیب می کرد به همین علت '''قوام السلطنه''' دستور دستگیری ایشان را صادر کرد. در مقطعی بعد از وقایع 30 تیر و با بروز اختلاف بین آیت الله کاشانی و دکتر مصدق، در محافل سیاسی و خصوصا در مطبوعات وی آماج حملات و ترور شخصیت از سوی منتقدانش قرار گرفت بنابراین عده زیادی از وی فاصله گرفتند.


آلو بودن درخت را
آیت الله کاشانی و مصدق


وقتی یک دانه آلو ندارد؟
در اواخر دهه ۱۳۲۰ و اوایل دهه ۱۳۳۰ شمسی، آیت‌الله کاشانی و دکتر مصدق هر دو به عنوان رهبران اصلی جنبش ملی شدن صنعت نفت شناخته می‌شدند. آیت‌الله کاشانی به عنوان یک رهبر مذهبی با نفوذ، دکتر مصدق به عنوان یک سیاستمدار ملی‌گرا، هر دو به شدت مخالف تسلط شرکت‌های خارجی بر منابع نفتی ایران بودند. آیت‌الله کاشانی با حمایت از مصدق، نقش مهمی در بسیج نیروهای مذهبی و مردمی برای پشتیبانی از ملی شدن صنعت نفت داشت. این اتحاد باعث شد که جنبش ملی شدن نفت به یک جنبش گسترده مردمی تبدیل شود و حمایت‌های گسترده‌ای را از اقشار مختلف جامعه به دست آورد.


اما تو می‌توانی؛
واقعه و قیام 30 تیر سال 1331 اوج تفاهم و همکاری مصدق و کاشانی بود. اما اختلافات مابین ایشان زمانی آغاز شد که دکتر مصدق برای بار دوم تقاضای اختیارات فوق العاده خود را برای یک سال دیگر تمدید کند اما آیت الله کاشانی که پیش از آن نیز مخالفت خود را با اختیارات فوق العاده شش ماه در نامه ای خصوصی به مصدق اعلام کرده بود. این بار طی نامه ای به مجلس ش.رای ملی آن را ناقض اصول قانون اساسی دانست. به عقیده وی تصویب این لایحه، کشور را به وضع دیکتاتوری بر می گرداند و خلاف مصلحت بود.


وقتی متوجه برگ‌هایش باشی!
چکیده سند: شایعاتی از علل تیره شدن روابط آیت الله کاشانی و دکتر مصدق/ مرداد 1332


شعری دیگر از برتولت برشت:
بعد از این اظهارات، روزنامه های طرفدار دولت همراه با روزنامه های حزب توده به طور آشکار شروع به مخالفت های گسترده با وی برخاستند. این اختلاف نظرها سرانجام ائتلاف سیاسی بین گروه های مذهبی و جبهه ملی را بر هم زد. و اقدامات مصدق در خصوص رفراندم و انحلال مجلس هفدهم با واکنش شدید آیت الله کاشانی را در پی داشت و اعلامیه ای هم به همین مناسب صادر کرد و مصدق را فردی قدرت طلب نامید و هشدار داد «نخست وزیر راه را برای تحکیم دیکتاتوری و حکومت فردی و خودسری هموار می سازد و قصد دارد به زور سر نیزه رفراندم ترتیب دهد.» همچنین وی انحلال مجلس را خیانت و خلاف شرع اسلام دانست.


امروز فقط حرفهای احمقانه بی‌خطرند
موضوع اختیارات و لوایح قانونی دکتر مصدق و همچنین شرح استعفای دکتر مصدق در سال 1331 در '''کتاب اختیارات، لوایح قانونی دکتر مصدق''' نوشته آقای مسعود کوهستانی نژاد به طور مفصل و جامع بر طبق مستندات تاریخی شرح داده شده است. پیشنهاد می شود این کتاب را مطالعه نمایید.


گره بر ابرو نداشتن، از بی‌احساسی خبر می‌دهد،
در برخی موارد، کاشانی به گروه‌هایی که مخالف سیاست‌های مصدق بودند، نزدیک شد. به عنوان مثال، در دوران‌هایی که فداییان اسلام و دیگر گروه‌های مذهبی و سیاسی به فعالیت‌های ضد دولتی پرداختند، کاشانی از آن‌ها حمایت کرد و این امر به شدت بر روابط میان او و مصدق تأثیر گذاشت.


و آنکه می‌خندد، هنوز خبر هولناک را نشنيده است.
== سخنان برتولت برشت ==


اين چه زمانه ايست که
آیت الله کاشانی و مصدق


حرف زدن از درختان عين جنايت است
کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ و آیت الله کاشانی


وقتی از اين همه تباهی چيزی نگفته باشيم!
وقایع مرداد سال 1332 که از جمله اینکه به منزل آیت الله کاشانی حمله شد موضع کتابی با نام مرداد خاموش است که پیشنهاد می کنیم حتما مطالعه شود اما وقایع دیگری نیز در جریان بود که در نهایت منجر به سقوط دولت دکتر مصدق شد. '''کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲''' نقطه اوج اختلافات میان کاشانی و مصدق بود. برخی منابع، کاشانی را متهم به همکاری با کودتاچیان می‌کنند، در حالی که دیگران معتقدند او در تلاش بود تا از وقوع کودتا جلوگیری کند اما موفق نشد.


کسی که آرام به راه خود می‌رود گناهکار است
مصدق پس از کودتا به زندان افتاد و کاشانی نیز به مرور از صحنه سیاسی کنار رفت. بعدها نیز از مصدق به نیکی و تاسف یاد کرد و در جلسه ای منزل دامادش آقای گرامی ضمن تمجید از دکتر مصدق و ذکر خدمات او گفت «تاکنون هیچ دولتی به اندازه دولت مصدق به این کشور خدمت نکرده ولی افسوس که در اواخر اطرافیان، او را منحرف نمودند.»


زيرا دوستانی که در تنگنا هستند
آیت‌الله کاشانی به عنوان یکی از پیشگامان جنبش ملی شدن صنعت نفت، نقشی اساسی در بسیج مردم و حمایت از این حرکت داشت. او با تأکید بر جنبه‌های دینی و ملی این مسئله، توانسته بود افکار عمومی را به حمایت از ملی شدن نفت جلب کند. با این حال، اختلافات سیاسی و دیدگاه‌های متفاوت او و دیگر رهبران ملی‌گرا باعث شد که این جنبش به نتیجه مطلوب نرسد و در نهایت با کودتای ۲۸ مرداد به پایان برسد. آیت‌الله کاشانی در ماه‌های منتهی به کودتای ۲۸ مرداد، به تدریج از دولت مصدق فاصله گرفت. وی معتقد بود که مصدق بیش از حد به قدرت شخصی خود متکی شده و از اصول اولیه ملی‌گرایی و همکاری با دیگر نیروهای ملی و مذهبی دور شده است.


ديگر به او دسترس ندارند.
با این حال، طرفداران کاشانی معتقدند که او به هیچ وجه در کودتا دخالتی نداشت و تلاش‌هایش برای جلوگیری از کودتا به دلیل عدم همکاری مصدق ناکام ماند. آن‌ها معتقدند که کاشانی به عنوان یک روحانی ملی‌گرا، هرگز به کودتا و بازگشت شاه به قدرت رضایت نداد و تنها به دلیل اختلافات با مصدق از او فاصله گرفت.


...
همکاری و سپس اختلاف در میان رهبران یک جنبش مردمی رابطه میان آیت‌الله کاشانی و دکتر مصدق می تواند مصداقی باشد بر این نکته که مصدق و کاشانی، با وجود اختلافات اساسی در دیدگاه‌ها و رویکردها، هر دو در راستای ملی کردن صنعت نفت تلاش کردند. اما عدم توانایی در حفظ اتحاد و تفاوت‌های عمیق در روش‌های سیاسی و مدیریتی، به شکست نهضت ملی و موفقیت کودتای ۲۸ مرداد انجامید.


در دوران آشوب به شهرها آمدم
واقعیت این است که اختلافات میان کاشانی و مصدق، به ویژه در ماه‌های منتهی به کودتا، یکی از عوامل کلیدی در تضعیف جنبش ملی شدن نفت و بازگشت قدرت به محمدرضا شاه پهلوی بود. این کودتا نه تنها به سقوط دولت مصدق انجامید، بلکه نقش و جایگاه کاشانی را نیز در تاریخ سیاسی ایران به شدت تحت تأثیر قرار داد.


زمانی که گرسنگی بيداد می‌کرد.
آیت‌الله کاشانی و فداییان اسلام‎


در زمان شورش به ميان مردم آمدم
آیت‌الله سید ابوالقاسم کاشانی و فداییان اسلام رابطه‌ای پیچیده و چندوجهی داشتند. فداییان اسلام، در دهه ۱۳۳۰ شمسی تحت رهبری نواب صفوی فعالیت می‌کردند و نقشی مهمی نیز در تحولات سیاسی و دینی آن دوره ایفا کردند. رابطه آیت‌الله کاشانی با این گروه و تاثیر آن‌ها بر فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی ایران، یکی از جنبه‌های برجسته تاریخ معاصر ایران است. آن‌ها به ویژه با اشخاص و گروه‌هایی که به نظرشان مخالف اصول اسلامی بودند، مقابله می‌کردند.


و به همراهشان فرياد زدم....
ارتباط فداییان اسلام با آیت‌الله کاشانی
[[پرونده:مزار برتولت برشت.JPG|جایگزین=مزار برتولت برشت|بندانگشتی|548x548پیکسل|'''مزار برتولت برشت در گورستان میته آلمان شرقی''']]
عمری که مرا داده شده بود


بر زمين چنين گذشت.
آیت‌الله کاشانی در آغاز، به نوعی حمایت از فداییان اسلام داشت. او در دوره‌ای که این گروه در مبارزه با نفوذ خارجی و فساد داخلی فعال بود، به نوعی از فعالیت‌های آن‌ها پشتیبانی می‌کرد. فداییان اسلام در آن زمان به عنوان گروهی که در زمینه مبارزه با فساد و تلاش برای حفظ اصول اسلامی فعالیت می‌کرد، نظر آیت‌الله کاشانی را جلب کرده بودند. با گذشت زمان، رابطه آیت‌الله کاشانی و فداییان اسلام دچار تیره‌گی شد. اختلافات میان کاشانی و فداییان اسلام به ویژه به دلیل روش‌های متفاوت در پیگیری اهداف سیاسی و مذهبی بود. فداییان اسلام به فعالیت‌های خشن و انقلابی تمایل داشتند، در حالی که آیت‌الله کاشانی بیشتر به سیاست‌های مذهبی و ملی‌گرایانه تمایل داشت و به دنبال حفظ وحدت ملی و دینی بود.


خوراکم را ميان معرکه‌ها خوردم
هرچند کاشانی به طور مستقیم به فداییان اسلام دستور نداده بود، اما تأثیرات متقابل میان آن‌ها و فعالیت‌های سیاسی کاشانی در این دوره وجود داشت. فداییان اسلام به عنوان یک نیروی مذهبی و انقلابی، در برخی مواقع به عنوان پشتیبان کاشانی در مواجهه با فشارهای داخلی و خارجی عمل کردند. اما این رابطه به دلیل اختلافات فکری و سیاسی به سرعت دچار تنش شد. در برخی از مواقع، فداییان اسلام از حمایت آیت‌الله کاشانی در مبارزات سیاسی خود بهره‌برداری کردند. آن‌ها به طور فعال در مبارزات علیه استبداد شاه و فساد دولتی مشارکت داشتند و در این راستا، از نفوذ کاشانی و دیگر روحانیون برجسته استفاده کردند.


خوابم را کنار مرده‌ها خفتم
رابطه آیت‌الله سید ابوالقاسم کاشانی و فداییان اسلام به دلیل تفاوت‌های دیدگاه و روش‌های عملیاتی آن‌ها، پیچیده و چندلایه بود. در حالی که کاشانی در برخی مواقع از فعالیت‌های مذهبی و انقلابی فداییان اسلام پشتیبانی کرد، اختلافات فکری و سیاسی به تدریج به تیرگی این رابطه انجامید. فداییان اسلام با روش‌های انقلابی و خشن خود، و کاشانی با رویکردهای مذهبی و ملی‌گرایانه، هر دو در تحولات سیاسی ایران آن دوره نقش داشتند، اما همزمان با وجود اختلافات و تنش‌های متعدد، نتوانستند به طور کامل با یکدیگر هماهنگ شوند.


عشق را بهايی ندادم
نامه‌های آیت‌الله سید ابوالقاسم کاشانی به دکتر محمد مصدق


و از طبيعت بی‌صبرانه گذشتم
نامه‌های آیت‌الله سید ابوالقاسم کاشانی به دکتر محمد مصدق بخشی مهم از تاریخ سیاسی ایران در دوران ملی شدن نفت و پیش از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ هستند. این نامه‌ها نشان‌دهنده روابط پیچیده و در حال تغییر میان این دو شخصیت برجسته و همچنین نگرانی‌ها و توصیه‌های آیت‌الله کاشانی در مورد وضعیت سیاسی و اقتصادی کشور بودند.


عمری که مرا داده شده بود
آیت‌الله کاشانی در نامه‌های خود به دکتر مصدق، بارها توصیه‌ها و هشدارهایی درباره مسائل مختلف سیاسی، اقتصادی و امنیتی کشور ارائه داد. او به ویژه نسبت به تهدیدات داخلی و خارجی نسبت به دولت مصدق هشدار می‌داد و از مصدق می‌خواست که اقدامات قاطعی برای مقابله با این تهدیدات انجام دهد.


بر زمين چنين گذشت.
کاشانی در برخی از نامه‌های خود به مصدق، انتقادات خود را نسبت به سیاست‌های اقتصادی و داخلی دولت مصدق بیان کرد. او به ویژه به کاهش بودجه نظامی و مشکلات اقتصادی کشور انتقاد داشت و معتقد بود که این سیاست‌ها باعث تضعیف موقعیت دولت و ایجاد زمینه‌های مساعد برای کودتا خواهد شد.


آهای آيندگان، شما که از دل گردابی بيرون می‌جهيد
در دوره‌های مختلف، نامه‌های کاشانی نشان‌دهنده تغییرات در سطح حمایت و انتقاد او از مصدق بودند. در حالی که در ابتدا کاشانی به شدت از دولت مصدق پشتیبانی می‌کرد، به تدریج به دلیل اختلافات سیاسی و مدیریتی، از حمایت خود فاصله گرفت. این تغییرات در نامه‌های او به وضوح قابل مشاهده است.


که ما را بلعيده است.
آیت‌الله کاشانی در نامه‌های خود به مصدق، به اهمیت جلب حمایت عمومی و بسیج مردم برای تقویت دولت و مقابله با فشارهای داخلی و خارجی تأکید می‌کرد. او معتقد بود که حمایت مردمی می‌تواند به تثبیت موقعیت دولت و مقاومت در برابر تهدیدات کمک کند.


وقتی از ضعف‌های ما حرف می‌زنيد
نامه‌های آیت‌الله کاشانی به دکتر محمد مصدق نشان‌دهنده عمق و پیچیدگی روابط میان این دو شخصیت و تأثیرات آنها بر تحولات سیاسی ایران در آن دوران است. این نامه‌ها همچنین به وضوح نشان می‌دهند که اختلافات و نگرانی‌های کاشانی در مورد وضعیت سیاسی و اقتصادی کشور چگونه به تدریج به تضعیف دولت مصدق و ایجاد زمینه‌های سقوط دولت مصدق کمک کردند.


از زمانه سخت ما هم چيزی بگوييد.
سال‌های پایانی و درگذشت آیت الله کاشانی


به ياد آوريد که ما بيش از کفش‌هامان کشور عوض کرديم.
پس از کودتای ۲۸ مرداد، آیت‌الله کاشانی به تدریج از عرصه سیاسی کنار رفت و به فعالیت‌های مذهبی خود ادامه داد. او در سال ۱۳۴۰ شمسی در تهران درگذشت و در حرم حضرت عبدالعظیم حسنی در شهر ری به خاک سپرده شد.


و نوميدانه ميدان‌های جنگ طبقاتی را پشت سر گذاشتيم،
==آثار برتولت برشت==


آنجا که ستم بود و اعتراضی نبود.


==منابع==
==منابع==


<references />
<references />
۱۳٬۱۳۲

ویرایش